Nog steeds spanning rond Tsjecho-Slowakije
TRIUMPH
LAAT UW
SMAAK
-'N TRIOMF
VAN SMAAK!
76e JAARGANG - NUMMER 219
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1938
De regeering stuurt aan op ontbinding
der Sudeten-Duitsche partij
Duitschiand schijnt gedeeltelijke aansluiting bij „het Rijk"
te verlangen
STADSNIFUWS
1 CENT
EERSTE BLAD
unn dog
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
bet buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zyner woon
plaats. Afzonderlyke
nummers 5 cent per stuk.
VJissingsclie Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VL1SSINGEN - TEL. 10 GIRO 66287
ADVERTENTIEPRD S
Van 15 regels f 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
IC cent (max. 10 regelsj.
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET B UREAU VOOR PUBL1C1TEITSW.AARDE, I NGESTELD DOOR DE VEREENIGINO „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Wordt Henlein gearresteerd
Naar Havas uit Praag meldt heeft de procureur der republiek Tsjecho-Slowakije
gisteren een bevel tot arrestatie van Henlein uitgevaardigd.
De staatspolitie is belast met de ontbinding der militaire formaties der Sudeten-
duitsche partij.
Reuter voegt hier aan toe, dat het bevel tot arrestatie van Henlein is medegedeeld
aan de crimineele politie in de verschillende landen.
ïn een telegram meldt het Duitsche Nieuwsbureau, dat het hoofdbestuur van de
Sudetenduitsche party, dat intusschen gecamoufleerd zijn zetel opnieuw te Eger heeft
overgebracht, mededeelt, dat bijna alle leiders der partij zich nog op Tsjecho-Slo-
waaksch gebied bevinden, hoewel „om begrypelyke redenen" hun verblijfplaatsen niet
openbaar gemaakt kunnen worden.
Konrad Henlein heeft incognito vergezeld van twee Sudetenduitsche afgevaardigden
Vrijdagmiddag een bezoek gebracht aan Eger en is later weer in onbekende richting
vertrokken.
De Tsjecho-Slowaaksche gezant te Parijs heeft zich met Hodza in verbinding
gesteld naar aanleiding van d© radioberichten volgens welke een bevel tot arrestatie
van Henlein was uitgevaardigd,
Hodza sprak deze berichten echter met stelligheid tegen en de gezant stelde
minister Bonnet hiervan onmiddellijk op de hoogte. Er is echter wel een aanklacht
tegen Henlein ingediend en het geval wordt onderzocht door den minister van justitie.
Het zal ook door den raad van politieke ministers behandeld worden.
Volgens een Reuter-bericht uit Praag zou de Tsjecho-Slowaaksche regeering bevel
hebben gegeven tot ontbinding der Sudetenduitsche party.
Nader wordt echter gemeld, dat de regeering besloten heeft de werkzaamheid der
Sudetenduitsche party te schorsen. Het ligt in het voornemen de kwestie van ont
binding der party op 19 September voor te leggen aan de permanente Kamer
commissie, die bevoegd is de party ontbonden te verklaren en daartoe ook zal worden
uitgenoodigd.
De aankomst van Chamberlain en
Runciman te Londen.
Het toestel, waarmede Chamberlain gis
teren de reis maakte van München naar
Londen, is om 2 uur 50 (M.E.T.), d.i. drie
uur 10 Amsterdamsche zomertijd, te Keu
len geland.
Te 17.29 uur kwam het toestel op Heston
aan. Lord Runciman arriveerde een minuut
vroeger op Croydon.
Lord Runciman zei„De toestand is zeer
moeilijk. Alles ligt in Gods hand". Cham
berlain verklaarde „Ik ben vroeger dan
verwacht werd teruggekomen na een. reis,
die, als ik niet zoo veel zorg had gehad,
buitengewoon aangenaam zou zijn geweest.
Ik heb gistermiddag een lang gesprek met
Hitier gehad. Het was een openhartig,
maar vriendschappelijk onderhoud en ik
heb thans het voldane gevoel, dat wij een
volledig begrip hebben van elkanders op
vattingen. U verwacht natuurlijk niet van
mij, dat ik thans spreek over de mogelijke
resultaten. Ik ga thans met mijn collega's
besprekingen voeren en ik raad U aan geen
voorbarige verslagen over de besprekingen
te aanvaarden, die niet uit gezaghebbende
bron komen. Later, misschien over enkele
dagen, zal ik een nieuw onderhoud met Hit-
Ier hebben. Hitier zei mij, dat het dezen
keer zijn bedoeling was mij halverwege te
gemoet te komen. (Deze woorden verwek
ten bij de omstanders vroolijkheid en in
stemming). De heer Hitier, aldus vervolg
de Chamberlain, wenscht een oud man
zoo'n lange reis voor de tweede maal te be
sparen."
De korte toespraak van Chamberlain
werd met instemming begroet.
De Duitsche zaakgelastigde, die den pre
mier was komen verwelkomen, zei
„Ik hoop, dat U den indruk hebt succes
te hebben gehad. In ieder geval hebt U de
harten van mijn landgenooten veroverd."
Chamberlain en Halifax begaven zich
daarna per auto naar Downingstreet. By
aankomst te Heston werd Chamberlain een
brief van den koning overhandigd, die per
specialen koerier naar het vliegveld was
gebracht.
Lord Runciman, die een minuut eerder op
Croydon was aangekomen, zag bleek, toen
hij uit het vliegtuig stapte. Hij was verge
zeld van Gwatkin. Hij zei niet te weten,
wanneer hij zou terugkeeren en geen in
lichtingen over den toestand te kunnen
geven.
Chamberlain bij den koning.
Van welingelichte zijde wordt vernomen,
dat geen officieele mededeelrng over het
resultaat van Chamberlain's reis zal wor
den verstrekt dan na den kabinetsraad van
heden. De koning heeft Chamberlain gis
teravond in audiëntie ontvangen. De minis
ter-president heeft 'n volledig verslag over
zijn reis uitgebracht.
Even voor elven is Chamberlain van zijn
audiëntie bij den k mg in Downingstreet
teruggekeerd. Hy zag er buitengewoon op
gewekt uit.
Welke eischen heeft Hitler te
Berchtesgaden gesteld?
De politieke redacteur van de „Daily
Express" schrijft„Het plan. dat de be
spreking te Berchtesgaden zou hebben op
geleverd en waaraan Hit! zijn goedkeu
ring zou hebben gehecht, zou als volgt zijn:
Tsjecho-Slowakije staat aan „het rijk" de
Sudetenduitsche gebieden af, waar de be
volking voor 50 procent of meer uit Duit-
schers bestaat
2. Instelling van een systeem van autono
me kanto-is en in de streken, waar de be
volking een belangrijke Duitsche minder
heid telt, doch in een verhouding van min
der dan 50 procent
3. Waarborg van de nieuwe Tsjecho-Slo
waaksche grenzen door Duitschiand, Hon
garije, Roemenië, Zuid-Slavië en Polen
4. „Supergarantie" dezer grenzen door
Engeland, Frankrijk en Italië."
De diplomatieke vertegenwoordiger van
den Evening Standard schrijftChamber
lain brengt een rapport mede over de
eischen van Hitier ter zake van een rege
ling van het Sudetenduitsche vraagstuk.
Hitier wijst iedere tijdelijke regeling van de
hand. Hij wil dat een definitieve en onher
roepelijke regeling tot stand komt en wil
deze vrijwel direct. Hij denkt daarbij aan
het einde van de maand.
De Fuehrer zou er in toestemmen, dat
onder internationale controle in de Sudeten
duitsche gebieden een volksstemming wordt
gehouden, op voorwaarde dat Tsjecho-Slo
wakije zijn troepen en politie terugtrekt,
naar het voorbeeld van het Saargebied.
Ingeval de regeering te Praag zou wei
geren gevolg te geven aan dit voorstel, zou
haar weigering het Duitsche leger er toe
kunnen brengen over te gaan tot het be
zetten van de Sudetenduitsche gebieden.
Hitler is van meening, dat in deze stre
ken reeds een staat van burgeroorlog be
staat.
Besprekingen t© Washington.
President Roosevelt heeft gisteren een
belangrijk onderhoud gehad met de minis
ters Huil en Morgenthau. Een. ambtenaar
van het Witte Huis deelde mede, dat de
conferentie betrekking had op maatregelen
door de Vereenigde Staten te nemen, in ge
val van een Europeesch conflict. Daarbij is
vooral sprake van financieele en economi
sche maatregelen.
Over militaire maatregelen is niet ge
sproken. Roosevelt heeft alle verbintenissen
buiten de hoofdstad afgezegd. Ook de be
langrijke rede, die hij te Pougkeepsie zou
houden, vindt geen door ong. De president
heeft .met Norman Davis den internationa
len toestand besproken om daarna een
bijeenkomst van het kabinet te leiden.
Uiteenloopende inzichten onder
Sudetenduitschers
De Sudetenduitsche senator Frank (niet
te verwarren met den plaatsvervanger van
Henlein) heeft gistermorgen een bezoek
gebracht aan de autoriteiten te Karlsbad en
haar medegedeeld, dat hij de politiek van
Henlein niet tot de zyne maakte, maar van
meening was, dat het Sudetenduitsche
vraagstuk zou kunnen worden opgelost
binnen de grenzen van het Tsjecho-Slö-
waaksche gebied en zonder dat de Sudeten
duitschers bij Duitschiand zouden worden
ingelijfd. De Sudetenduitsche afgevaardig
de Ritter heeft zich ter beschikking van de
autoriteiten te Asch gestéld en een derge
lijke verklaring afgelegd.
Duitschiand ïs paraat»
Er worden in Duitschiand tal van maat
regelen genomen om een eventueele mobi
lisatie te vergemakkelijken. De thans in op
leiding zijnde reservisten moeten een
maand extra dienen. Dit geldt ook voor de
manschappen, wier tweejarige diensttijd
deze maand afloopt. Alle .mannen beneden
de 45, die een militaire opleiding hebben
gehad, moeten zich melden.
Wanneer men den westelijken autoweg,
die van Berlijn naar de Belgische grens
leidt, volgt, kan men constateeren, dat de
wegen verlaten zijn tot men het Roergebied
bereikt. Van daar tot aan de grens is er
een voortdurende stroom van zware vracht
auto's van elk type, die gecommandeerd
worden door de militaire autoriteiten en
door dekzeilen afgedekte ladingen vervoe
ren. Langs de Belgische grens zijn buiten
gewone maatregelen genomen. Duizenden
militairen 'iggen langs de lijn van Juelich
naar Aken.
De Maharadja van Bikaner zegt
Engeland steun toe.
De Maharadja van Bikaner, die over
bijna tien 1 Jioen mmschen regeert, heeft
den onderkoning van Britsch-Indië een te
legram doen toekomen, waarin hy al zijn
hulpbronnen en zijn leger ter beschikking,
van den koning van Engeland stelt, voor
het geval Engeland in een oorlog wordt ge
wikkeld.
Een beroep op de Duitsche bevolking.
Om 12 uur 35 heeft de Tsjecho-Slowaak
sche radic gisteren een oproep tot de Duit
sche burgers van Tsjecho-Slowakije ver
spreid, waarin o.m. werd gezegd Duitsche
medebu gers. Zekere elementen probeeren
U mede te sleepen in een burgeroorlog. Toch
is er geen probleem, hoe moeilijk ook, dat
niet langs den weg van vreedzame onder
handelingen kan worden opgelost, indien
aan beide zijden de goede wil bestaat.
Zij die hun toevlucht zoeken tot geweld,
bekennen hun eigen ongelijk.
Duitsche burgers. Weest kalm. Neemt de
strengste discipline in acht. Vergeet niet,
dat uw vaderland in de eerste plaats be
dreigd wordt. Denkt aan de ramp, welke 21
jaren geleden over de wereld is gekomen.
In een interview over den toestand in het
Sudetenduitsche gebied heeft Jaksch, lei
der der. Duitsche sociaal-democratische
partij, verklaard, dat de Tsjecho-Slowaak
sche autoriteiten krachtig genoeg zijn om
de orde te handhaven. „Aan de onlusten",
aldus Jaksch, „wordf slechts deelgenomen
door jongelieden tusschen 17 en 15 jaar
de rest der bevolking, zelfs de Henleinis-
ten houdt zich afzijdig. Ongetwijfeld zouden
de Henleinisten niet langer de meerderheid
hebben, indien de rust zou terugkeeren. De
toestand is als volgtöf de Henleinisten
zullen den staat verwoesten öf de staat zal
de Sudetenduitsche party voor goed vernie
tigen. Alles is afhankelijk van de hulp, die
Duitschiand zal verleenen aan het Tsjecho-
Slowaaksche filiaal der nationaal-socialis-
tische party."
Sudetenduitsche leiders manen tot
kalmte.
De Sudetenduitsche leiders hebben hun
volgelingen den raad gegeven kalm te blij
ven en vredelievende houding aah te ne
men. De algemeene toestand was gisteren
veel minder gespannen en er wordt geen
melding gemaakt van ernstige incidenten.
Te Karlsbad is het bruine huis, het
hoofdkwartier der Sudetenduitsche partij,
door de politie omsingeld en doorzocht. Et
werd geen verzet gepleegd, het gebouw is
gesloten.
In verscheidene steden, o.m. te Aussig,
Stroppau en Saaz hebben de Sudetenduit
sche leiders een bezoek gebracht aan 3e
autoriteiten en verklaard, dat zij al het
mogelijke zullen doen om hun volgelingen
tot kalmte aan te manen.
Alle Berlijnsclie ochtendbladen publicee-
ren vandaag felle artikelen tegen Benesj en
de Tsjecho-Slowaaksche democratie. Zij
wijden een geheele pagina aan „gruwel
sprookjes en aan de terreur der Tsjechische
beulen en gangsters."
Gemeentelijke luchtbeschermingsdienst.
Naar wij vernemen zal de opleiding van
het personeel, ingedeeld bij den geneeskun
digen hulpdienst van den luchtbescher
mingsdienst worden voortgezet met een cur
sus over de oorlogsgassen, welke in de v.m.
kazerne Koning Willem III gegeven zal
worden door den heer H. ten Have, arts,
alhierdeze cursus zal ongeveer 5 lessen
omvatten en gegeven worden op Woens
dagavond van 89 uur, té beginnen op 21
September a.s.
In aansluiting met de les door dr. ten
Have, zullen degenen, die in het begin van
dezen zomer reeds deelnamen aan een cur
sus in „eerste hulp bij ongelukken" van
910 uur, verder onderricht worden in het
leggen van verbanden en het vervoer van
gewonden. Dit onderricht staat onder lei
ding van den heer R. Grippeling, arts, al
hier, met medewerking van leden van de
vereenigingen „Het Roode Kruis" en
E.H.B.O.
Het ontwikkelingswerk van het
L v. A. O.
Men schrijft ons
In de Nieuwe Rotterdamsche Courant
van 20 Juni 1.1, is een artikel gewijd aan
de Arbeidersontwikkeling, naar aanleiding
van de door de Overheid gepubliceerde
statistiek over deze materie.
Daaruit blijkt, dat genoemde statistiek
heeft uitgewezen, dat het I. v. A. O. bij dit
cultureele werk een zeer belangrijke plaats
inneemt.
Van de 165 bestaande cursussen werden
137 door het Instituut georganiseerd.
Van de 4066 deelnemers aan dit werk
volgden niet minder dan 3123 leerlingen
de cursussen van het I. v. A. O.
Ook in Vlissingen werd en wordt aan dit
ontwikkelingswerk door de Instituutafdee-
ling de noodige aandacht geschonken en
werden reeds gedurende een viertal jaren
arbeiders-avondscholen georganiseerd, die
een behoorlijk aantal leerlingen wisten te
trekken.
De Instituutsafdeeling ondervindt voor
dit werk van vele zijden een prijzenswaar
dige medewerking, waarvoor het bestuur
erkentelijk is en waarin het de stimulans
vindt om met dit werk voort te gaan en
dit zoo mogelijk uit te bouwen.
Het stelt dan ook weer de gelegenheid
open om zich aan te melden als leerling
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
en een kindercourant.
Nog steeds spanning rond Tsjecho-
Slowakije. (Pag. 1, eerste blad),
De vergadering van den Volkenbond.
^Buitenland)]
Het absolute snelheidsrecord opnieuw;
verbeterd. (Sportnieuws),
Hevige gevechten in Palestina.
(Buitenland)]
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN"
voor de Arbeiders-avondschool, welke 3
October a.s. aanvangt en die toegankelijk
is voor leden en niet-leden van het Insti
tuut. Door belangelöoze medewerking van
bevoegde leiders is het financieel voor
i aderen arbeider mogelijk deze school te
volgen.
Wie interesse heeft aarzel© niet nadere
re inlichtingen te vragen, welke gaarne
worden verstrekt aan het adres genoemd
in de in dit nummer voorkomende adver
tentie.
Tweederde van het Nederlandsche volk
ontvangt na het 14de jaar geen onderwijs
meer. De Arbeiders-avondscholen zijn daar
om dit tekort mede te reduceeren.
Grijpt de kansen, jongeren en ouderen,
voorzoover U met dit tekort aan kennis
persoonlijk hebt te kampen.
Werkt aan U zelf. Laat de Arbeiders-
avondschool U daarbij helpen.
Zang- en Dansinstituut Höfelein—
Verhoeff.
Bovengenoemd zang- en dansinstituut
zal op Zaterdag 1 October a.s. zijn nieu
wen cursus beginnen. In studie zal worden
genomen „De Wonderbloem", kinderope
rette in vier bedrijven door I. Mulder en
W. Voerman in speciale bewerking.
Wij verwijzen voorts naar de adverten
tie elders in ons blad.
Vlissingsch scheepvaartnïeuws*
Aangekomen. „Mecklenburg"van
Harwich, (verwacht) Nederlandsch m.s,
„Deneb" van Antwerpen„Albatros" van
Londen.
Om te bunkeren: Italiaansch
s.s. „Argentèa" van Dieppe „Ivorea" van
Dieppe; Nederlandsch m.s. „Noordzee" van
Londen.
V ertrokken: „Prinses Juliana"-
naar Harwich; „Deneb" naar Stirlingjj
„Argentea" en „Ivorea" naar Genua
„Noordzee" naar Antwerpen.
„A]hambra"-Theater.
Polygoon brengt nog enkele zeer inte
ressante flitsen uit de achter ons liggende
feestdagen. Zeer mooi en vaak indrukwek
kend zijn de opnamen van de groote wa
penschouw in Den Haag. Ook de optocht
in deze stad lijkt inderdaad voortreffelijk
van smaak en voorstelling. Blijkbaar wa
ren geen kosten gespaard.
Hollywood zoekt een prinses.
Humor en spanning brengt deze char
mante Paramount-film. En weer, vooral in
den beginne, die fijne satyre, welke de
Amerikaansche film kenmerkt. Immers
als Zweedsche prinses, die zich zeer ko
ninklijk gedraagt, scheept in Frankrijk een
doodgewoon Amerikaansch meisje uit
Brooklyn zich in. Ieder overbluffend, wil
zij op deze wijze een kans als filmster
krijgen. De groote mailboot herbergt al
lerlei personen, wier wegen zich verwar
ren tot eindelijk in New York de liefde de
eindknoop legt, waarbij de prinses van
haar titel afstand doet. Een beroemd'band
leider weet beter dan vier vermaarde de
tectives den moordenaar van een door
trapten afperser te ontmaskeren. Deze
jacht op den geheimzinnigen misdadiger
brengt de noodige spanning tusschen de
amusante tooneelen. Carole Lombard geeft
