Als de aardbodem trilt
Ontsteltenis in Nederland
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 136
MAANDAG 13 JUNI 1938
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingsclie Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTEN TIEPRJJ S
Van 15 regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 régels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREEN1GING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
GEEN SCHADE VAN BETEEKENIS AANGERICHT
De schokken zijn in Zeeland het steikst gevoeld
Zaterdagmiddag, Zondag en in den afgeloopen nacht wederom lichte
trillingen geconstateerd.
Zaterdag, kort voor het ter perse gaan van ons dagblad en dus op
een voor een courant wel zeer ongelegen tijdstip, is Nederland opge
schrikt door eenige aardschokken die heel wat ontsteltenis veroor
zaakten, doch gelukkig geen schade van beteekenis hebben aangericht.
Wjj konden er in ons nummer van j.l. Zaterdag nog enkele bijzonder
heden van vermelden.
De schokken die hun oorsprong in Z.W.-België vonden, blijken in
onze provincie het sterkst te zijn gevoeld, doch werden ook in vele
andere deelen van ons land duidelijk waargenomen, evenals in vele
landen van Europa. Ons land is er goed afgekomen, doch in België is
nogal wat schade aangericht.
Later op den middag zyn Zaterdag nieuwe schokken gevoeld even
als gistermiddag en in den afgeloopen nacht. Onze lezers zullen onge
twijfeld met belangstelling kennisnemen van de volgende bijzonderheden
over deze voor ons land, hoewel niet zeer zeldzame, dan toch wel on
gewone gebeurtenissen.
Zaterdagmiddag te 12.18 uur registreer
den de seismografen van het Koninklijk
Nederl. Meteorologisch Instituut te de
Bilt, zooals gemeld, een vrij krachtigen
aardschok. Ongeveer 30 seconden nadat de
seismografen in beweging kwamen toon
den zij een grooten uitslag van c.a. 2 c.m.
en 30 seconden later, te 12.19 uur volgde
een tweede uitslag. Ongeveer een kwart?e
lang bleven de seismografen in beweging.
Uit de berichten, die uit de verschil
lende deelen van het land binnenkwamen
bleek, dat de schok voornamelijk is ge
voeld ten zuidwesten van de lijn Venlo-
Utrecht-Amsterdam.
De schokken zijn in het zuiden van het
land. en vooral in Zeeland het sterkst
waargenomen.
De oorsprong van de aardschokken
in Zuidwest-België.
De richting van den oorsprong dezer
tectonische aardbeving was, naar het Me
teorologisch Instituut te de Bilt meldt,
ongeveer zuid 40 graden west, dit is iets
bezuiden zuidwest. De afstand was onge
veer 200 km. Dit geeft als oorsprong
Zuidwest-België, bij de Fransche grens
(de streek van Doornik).
In België was de schok zoo krachtig,
dat de seismografen er door buiten wer
king werden gesteld.
De aardschok werd in België te Brussel
en ook in andere deelen van het land vrij
krachtig gevoeld en op verschillende plaat
sen zijn muren ingestort en huizen be
schadigd, terwijl ook het telefoonverkeer
in verschillende streken van het land is
gestoord.
Te Luik heeft men eenige schokken ge
voeld, te Namen is de beving vrij hevig
geweest, evenals te Charleroi en te Gent.
In Antwerpen heeft men slechts een zwak
ken aardschok gevoeld. In Hasselt en
Bourg-Leopold heeft men in het geheel
niets bemerkt. Te Brugge en Leuven wa
ren de schokken zeer zwak. In Bergen
daarentegen was de beving weer vrij sterk.
Uit Gent, Antwerpen, Bergen en Luik
stroomden te Brussel berichten binnen over
de uitwerking van de aardschokken. Er
ontstond groote ontsteltenis onder de be
volking. De mensclien snelden de huizen
uit, de straat op. Vrijwel overal vertoonen
de muren scheuren, ruiten zijn gesprongen,
schoorsteenen zijn omgevallen en meubelen
zijn omvergevallen..
Een schooljongen werd getroffen door
stukken van een schoorsteen, welke bij
den aardschok was vernield.- Vier perso
nen werden door losgeraakte dakpannen
gewond.
Te Heysel op de renbaan, waar juist
een wedstrijd zou beginnen, begonnen de
paarden door het trillen van den grond
met te reageeren alsof zij in draf wilden
gaan, toen alles weer kalm werd. De tri
bunes, waar op zich veel toeschouwers be
vonden, bewogen. In het gebouw zelf is
een gïazenwasscher van een ladder geval
len.
Op de Nieuwe Beestenmarkt en in de
dokken te Gent hebben twee arbeiders
steenen op het hoofd gekregen. Zij moes
ten, daar zij ernstig gewond werden, naar
een ziekenhuis worden overgebracht.
In de Wondelghemstraat is een steenen
kruis van ongeveer 300 kg dat op de St.
Josephskerk was geplaatst, op straat te
recht gekomen. Een groot gedeelte van
den muur werd vernield. Op verscheidene
plaatsen zijn muurversieringen in stukken
gevallen.
Een brand, welke naar men meent, ver
oorzaakt is door een kortsluiting, die door
de aardbeving was ontstaan, heeft een
gedeelte van eenige gebouwen verwoest,
terwijl ook artikelen in een cartonnagefa-
briek een prooi der vlammen zijn gewor
den.
Het vuur heeft zich ook medegedeeld
aan een buizenfabriek, waar een schade
van naar schatting 200.000 franken werd
aangericht. Te St. Amandsberg heeft een
man, die door den aardschok van de wijs
was gebracht, zich onder een wagen ge
worpen. Hij werd op slag gedood.
Te Kcrtrijk zijn tal van daken vernield.
De straten liggen er bezaaid met dakpan
nen. In het Begijnenhof zijn bijna alle hui
zen gescheurd. Een man, die voor zijn
vensterraam stond te kijken, werd op
straat geslingerd. Met een gebroken been
werd hij opgenomen.
Te Kruishouthem werd, naar gemeld
wordt, een man, die zich in een in aan
bouw bevindend huis bevond, tengevolge
van het instorten van een muur, gedood.
Naar nog uit Moeskroen werdt gemeld,
is ook daar ernstige schade aangericht.
Volgens dit bericht zouden te Moeskroen
drie en te Kortrijk tien personen gekwetst
zijn.
Souburg.
De aardbeving van j.l. Zaterdag heeft
te Souburg, voor zoover ons bekend, geen
schade van beteekenis aangericht.
Na de aardbeving rende ieder de straat
op.
Als bijzonderheid deelen wij nog mede
dat de groentehandelaar de P., die met
paard en groentewagen zijn klanten hielp,
even voor de aardbeving, de opmerking
maakte dat zijn paard zoo nerveus en ge
prikkeld deed. Het beest stond te beven
op zijn pooten. Kort daarop volgde de
aardschok. Hierna werd het paard weder
spoedig kalm. Het dier had blijkbaar de
trilling eerder bemerkt dan de mensch.
Ook Zondagmiddag rond drie uur is alhier
door verschillende personen een veel min
der hevige trilling waargenomen.
Breskens.
De aardschokken die Zaterdag te Bres
kens zeer duidelijk gevoeld werden, deden
de menschen in allerijl hun woningen ver
laten. De materieele schade bleef beperkt
tot een aantal gescheurde muren van ver
schillende woningen.
Zondagnamiddag plm. 2 uur 30 hebben
velen 'n nieuwen aardschok waargenomen,
die echter niet zoo sterk was als die van
den vorigen dag.
De aardbeving van Zaterdag j.l. blijkt
op verschillende plaatsen in Zeeuwsca-
Vlaanderen lichte materieele schade ais
het instorten van schoorsteenen, scheuren
van muren enz. te hebben verooraakt.
Middelburg.
NOok hier heeft Zaterdagmiddag de aard
beving groote consternaties te weeg ge
bracht en tot fantastische geruchten aan
leiding gegeven. Wij werden eerst gewaar
schuwd, dat op de Markt een schoorsteen
het begeven had en een muur was ge
scheurd. Bij onderzoek bleek men te doe
len op een schoorsteen, die flink geschom
meld had, maar dat was die niet alleen
geweest.
Van een gescheurden muur was niets te
ontdekken evenmin als van de twee inge
storte huizen op den Nieuwen Vlissingschen
weg, die alleen in de verbeelding van
iemand bestonden, die blijkbaar de gevol
gen van dit natuurverschijnsel niet ernstig
genoeg vond.
Menschen, die op straat waren, hebben
niets bemerkt. Zij, die binnen waren, heb
ben voor het overgrootste deel wel en dat
meestal in -vrge mate, de beving gevoeid.
Tramreizigers voelden ook niets van de be
ving en bemerkten alleen aan menschen,
die op den weg stonden te praten, dat er
iets bijzonders was gebeurd.
In Frankrijk.
In Frankrijk zijn de schokken gevoeld
van Duinkerken tot Kamerijk. De beving
was vrij sterk, want de instrumenten van
het meteorologisch instituut te Rijssel wer
den buiten werking gesteld. In sommige
wijken van Rijssel ontstonden scheuren in
de muren.
Te Tourcoing hebben vijf schoolmeisjes
snijwondjes opgeloopen tengevolge van het
breken van een ruit in een schoolgebouw.
Dit geschiedde ten tijde van den aard
schok.
Engeland.
Het observatorium van West-Bromwich
heeft om 12 uur 09 Ned. tijd een voor de
Britsche eilanden „vrij krachtigen" aard
schok geregistreerd, waarvan het epicen
trum op 200 mijl afstand was. De schok
werd duidelijk gevoeld in de Londensche
voorstad Wool which, waar tegen het voet
pad geparkeerde auto's in beweging kwa
men.
Te Kew werden de schokken gedurende
bijna vyf minuten waargenomen. Vooral in
de Londensche City schijnt men de stoo-
ten te hebben gevoeld. Er ontstond eenige
opschudding onder de talrijken, die zich
van hun kantoren huiswaarts begaven. In
Ramsgate kwamen verscheidene schepen
in beweging en in Ipswich was de tele
foonverbinding eenige minuten gestoord.
Duitschland.
Twee tamelijk ernstige aardschokken
werden te Aken" (Duitschland) geregis
treerd. Er werd geen schade aangericht,
doch in verschillende huizen kwamen de
meubelen van hun plaats.
Op het zelfde oogenblik als te Parys en
Londen zijn Zaterdag ook te Istanboel
(Turkije) lichte aardschokken waargeno
men.
DE AARD SCHOKKEN
HERHALEN ZICH.
Zaterdagmiddag om 14 uur 8 (Belgische
tijd) is opnieuw te Brussel een lichte aard
schok gevoeld, welke eenige seconden aan
hield. De nieuwe schok werd omstreexs
14 uur 10 gevoeld door het personeel van
het observatorium te Ukkel, alsmede te
Etterbeek, Vilvoorde en Koekelberg. Het
epicentrum van dezen tweeden schok be
vindt zich op 60 kilometer afstand van
Brussel, waarschijnlijk in Westelijke .rich
ting.
Ook hier ter stede werden Za
terdag te klokslag half drie eenige
lichte trillingen waargenomen.
Zondagmiddag te kwart voor
drie hebben verschillende ingeze
tenen opnieuw een lichten aard
schok waargenomen.
Te Brussel is deze nieuwe schok reeds
om 14 uur 25 geregistreerd.
Aardschok in Zeeuwsch-Vla anderen
waargenomen
Ook in Zeeuwsch-Vlaanderen is deze
aardschok weer gevoeld, echter veel min
der krachtig dan Zaterdag. De trilling
duurde niet langer dan enkele seconden,
gedurende welken tijd de muren der hui
zen lichtelijk trilden. „Het leek net of het
begon te onweeren", aldus de indruk, dien
men te Overslag van de aardtrilling had.
Voor men echter goed begreep wat er
aan de hand was, was de beving ook reeds
voorbij.
Ook in Terneuzen werd een ver verwij
derd onderaardsch gerommel gehoord, dat
gedurende ongeveer zes seconden voor het
oor waarneembaar was en dat gepaard
ging van een lichten aardschok. In som
mige huizen begonnen de deuren en ramen
te rinkelen en in verschillende straten lie
pen de bewoners verschrikt naar buiten,
hoewel van een paniekstemming uiteraard
geen sprake was. Daarvoor was zoowel het
op onweersgerommel lijkende onderaard-
sche gedreun als de trilling te gering. De
schok, die hier waargenomen werd maakte
den indruk uit de richting van Klooster-
zande, dus uit Oostelijke richting te ko
men.
De aardbeving van Zaterdag was overi
gens te Terneuzen en in de omgeving ern
stiger dan men in het overige land wel
meent.
Ook in Kloosterzande is de trilling gis
termiddag duidelijk waargenomen. De
duur van de beving wordt opgegeven als
van vijf tot zes seconden.
Te Goes heeft men gisteren snel op el
kander volgende drie lichte aardschokken
waargenomen, die naar schatting in totaal
twee tot drie seconden duurden. Hoewel
veel geringer van kracht dan Zaterdag
waren de trillingen toch duidelijk merk
baar.
In Kortgene heeft men de trillingen
WOENSDAG 15 JUNI
10-12 en 25 uur is de
Directeur van Dr. Scholl's
Foot comfort Service voor
Nederland, voor eiken voet
lijder KOS1 ELOüS te raad
plegen bijSchoenhandel
J. F. A. TIMMERMAN
Bellamypark 54. Vlissingen
Telefoon 332.
eveneens waargenomen. In een woning al
daar begon een aan den wand hangende
spiegel lichtelyk te slingeren. Van onder
aardsch gerommel heeft men daar niets
bespeurd.
Eenige personen, die zich in den Alblas-
serwaard bevonden hebben ook gedurende
drie minuten duidelijk aardschokken en
trillingen waargenomen. Zij waren slechts
van lichten aard.
Het Koninklijk Nederlandsch
Meteorologisch Instituut te De
Bilt deelt mede, dat Zondagmid
dag om 14 uur 46 minuten 20 sec.
wederom een aardbeving werd ge
registreerd. De beving hield onge
veer drie minuten aan en was
twintig maal zoo zwak als de
hoófdbeving van Zaterdagmiddag
12.18 uur, doch driemaal zoo sterk
als de nabeving van Zaterdagmid
dag 14.10 uur. Ook Zondagmiddag
had men wederom met een na-
beving te doen.
Te Brussel is de aardschok van gister
middag door het Koninklijk Observatorium
vastgelegd om 14 uur 26 minuten en 30
seconden. De trilling was veel zwakker
dan de eerste trilling van Zaterdag, cLw.z.
de beving van 11 uur 58,. en in kracht
veeleer gelijk aan de tweede beving, welke
Zaterdag om 14 uur 10 werd waargenomen.
Buiten Brussel heeft men de beving ook
nog waargenomen te Hoeylaert, Waterloo,
Linkebeek en in Grammont. In deze laat
ste plaats duurde, naar 'n waarnemer ver
telde, de trilling twee en drie tiende se
conde. De trilling bewoog zich in de rich
ting Noord-Zuid.
By de trilling van gistermiddag zijn drie
pennen van de seismografische installaties
in het observatorium stuk geslagen. De
toestellen zijn onmiddellijk gerepareerd.
In Knocke is de beving duidelijk gevoeld
om 14 uur 25. Hier duurde zij 4 seconden.
Vannacht te 4.10 uur is in onze
gemeente opnieuw een lichte tril
ling waargenomen, die plm. 4 se
conden heeft geduurd.
In den afgeloopen nacht tusschen vier en
half vijf is ook in Zeeuwsch-Vlaanderen
een lichte nabeving waargenomen.
Ook het observatorium van Ukkel heeft
in den nacht van Zondag op Maandag we
derom aardschokken geregistreerd. De
eerste schok werd waargenomen te 3.46
uur, deze schok was vrij sterk, doch niet
zoo krachtig als de schokken van Zondag
middag te 14.26 uur. De schok duurde on
geveer zeven seconden.
De tweede schok welke minder krachtig
was, werd gevoeld te 3.57 uur en duurde
twee seconden. De apparaten werden thans
niet vernield.
De schok werd gevoeld te Braine-le-
Comte, waar hij gepaard ging aan een on
deraardsch gerommel, al cm ede te Tubize,
Soignies en Audenaerde.
Sommige menschen meenden, dat de
schokken van vannacht heviger waren dan
die van Zondag, doch dit was slechts
schijn. Zij waren meer gevoelig door de
stilte en door hun liggende houding.
Hoe de dieren reageerden*
De aardschokken welke zich Zaterdag
hebben voorgedaan, hebben aanleiding ge
geven tot interessante waarnemingen,
welke gedaan zijn door den eigenaar van
den dierentuin te Berchem (België).
Eenige minuten voor dat het verschijnsel
ontstond, gaven sommige dieren duidelijke
teekenen van ongerustheid. De leeuwen
bralden niet meer op hun gebruikelijke
wyze. Hun geluid kreeg een klagenöen
klank. De pauwen uitten abnormale klan
ken, in plaats van hun gebruikelyken
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
f§cl»ei»rlgwSssei«i
«reti ^cn
De aardbeving in ons land. Zaterdag
middag, Zondagmiddag en in den afge-
loopen nacht zijn opnieuw trillingen
gevoeld. (Pag. 1, eerste blad).
Nog steeds „zuivering" in Rusland.
(Buitenland)'
Nieuwe incidenten in Tsjecho-Slowakije
(Buitenland),
Kanton is opnieuw gebombardeerd.
(Buitenland)'
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
scherpen kreet. Alle runderen, rhino'ceros-
sen, bizons, antilopen, gazellen en herten
draaiden in het rond en drukten hun kop
tegen het hekwerk, alsof zij zich in vei
ligheid wilden stellen.
De eigenaar van den dierentuin meende
toen dat een der beesten ontsnapt was en
riep al zijn personeel bijeen, om de ang
stige dieren tot kalmte te brengen. Op dat
oogenblik werd de aardschok gevoeld, en
terstond kwamen de beesten tot rust.
Merkwaardig is, dat alleen de katachtige
en de runderachtige dieren het verschijnsel
van tevoren schijnen te hebben gevoeld,
terwijl byv. de beren en apen geen enkel
teeken van zenuwachtigheid vertoonden.
Een aardbeving in ons land behoort tot
de zeldzaamheden. De laatste groote be-
vingen welke gevoeld zijn, waren op 22
October 1873 en V Juni 1931.
Toen op 1 November 1755 de stad Lissa
bon door een aardbeving werd verwoest,
was deze ook in ons land vrij hevig.
Op 3 Februari 1756 was er in Zeeland
een aardbeving. De schepen, in het dok
te Vlissingen liggende, sloegen tegen el
kaar en het water spatte uit de brand-
bakken op den Abdij toren te Middelburg.
Opmerkelijk, dat een aardbeving in bij
zondere mate aan den zeekant wordt ge-
voeid. Zoo stond Zaterdagmiddag- de zee
dijk aan de Zuldwatering tc schudden.
In een perceel in de Gravenstraat te
Vlissingen is Zaterdagmiddag het plafond
gescheurd.
STADSNIEUWS
Vlissingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: „Oranje Nassau"-
van Harwich (verwacht) Nederlandsche
m.s. „Melissa" van Havre om te 1 ossen hij
S.H.V. „Magrietha" van Gravelines
„Havik" van Fremington„Wolanda" en
„Wocana" van Londen,
Om te bunkeren.: Nederland-
sche m.s. „Monica" van HamburgYoego-
slaaf s.s. „Dubrovnik" van Rotterdam
Nederlandsch m.s. „Korbsnaer" van Ham
burg „Hendrica" van Rotterdam „Anna
W." van DuinkerkenNoorsch m.s. „Se
nator" van Rotterdam Grieksch s.s. „Mo-
sena L. Goulandris" van Emden; Italiaansch
s.s. „Dante" van SpezziaZweedsch s.s.
„Aspo" van Nouaan „Ada Gortkon" van
RidhamdockEngelsch s.s. „Ilvington-
court" van Emden,
V ertrokken: „Mecklenburg" naar
Harwich„Monica" en „Melissa" naar Le
Havre „Dubrovnik" naar Cardiff „Kor-
tenaer", „Eton", „Wocana", „Havik" naar
Antwerpen „Henrica" naar Sluiskil„Se
nator" naar Curasao „Anna W. naar Am
sterdam „Dante" naar Gdynia„Aspo"
naar Stockholm „Ilvingtoncourt" naar
Wabana„Ada Gorthon" naar Newfound
land,
Scheepvaartinspectie.
De minister van Waterstaat heeft met
intrekking van de ter zake vroeger geno
men beschikkingen, te rekenen van 16 Mei
1938
Aan den adjunct-inspecteur van de
scheepvaartinspectie, J. H. Th. Eerman, cn
de expert W. J. de Haan en de adjunct
expert M. A. Kok aangewezen het vierde
district, met standplaats Vlissingen voor de
heeren De Haan en Kok.
Aan den inspecteur G. Mante, is naast
zijn werkkring bij de hoofdinspectie voor
de scheepvaart, tijdelijk opgedragen de lei
ding van het vierde district.
