ZOMERJAPONm MAISON HOOYDONK Enthousiast Henning's Fotohandel Badhuisstr. 63 76e JAARGANG - NUMMER 134 VRIJDAG 10 JUNI 1938 EERSTE BLAD Kort commentaar Niet de juiste methode om anders denkenden te overtuigen. De bomaanslag op den Coolsingel te Rotterdam Dagelijks ontvangen wij nieuwe Prijzen vanaf f2.25 Voor het betere kiekje HENNING'S STADSNIEUWS abonnementsprijs Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agent schappen gevestigd zijn 2.20 per kwartaal of 17 cent per week. Franco per post 2.50. Voor het buitenland neme men een abonnement op het postkantoor zijner woon plaats. Afzonderlijke nummers 5 cent per stuk. VJissi ngsche Courant UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287 ADVERTENTÏEPRU S Van 1—5 regels 1.25, iedere regel jieer 25 cent. Bij abonnement speciale prijs. Reclames 50 cent per regel. Kleine adver tenties van 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent (max. 10 regels). Bij driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Alles bij vooruitbetaling. VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITE1TS WAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS" Dit nummer bestaat uit 2 bladen Onder het „gemengd nieuws" kan men elders in ons blad lezen dat gisteravond te Hoorn wanordelijkheden hebben plaats gehad In verband met het feit dat de Nieuw Malthusiaansche Bond daar een tentoonstelling heeft georganiseerd. Het is niet de eerste maal, dat in dezen vorm verzet komt tegen vergaderingen van genoemden bondwij hebben nog maar kort geleden melding gemaakt van een soortgelijke gebeurtenis elders in ons land. O.i. bewandelen zij, die meenen op deze wijze van hun afkeuring te moeten doen blijken, een zeer gevaarlijken weg. Wij stellen op den voorgrond, uitstekend te kunnen begrijpen dat doel en propaganda van den betrokken bond lijnrecht in- druischen tegen de levensovertuiging van vele landgenooten. Maar dit geeft den laatsten daarom nog niet de bevoegdheid om eigen rechter te spelen. Men heeft hij den burgemeester gepro testeerd en verzocht de tentoonstelling, geen doorgang te doen vinden. De burgemeester van Hoorn stelde zich echter op het standpunt, hiertoe niet gerechtigd te zijn en o.i. hadden de andersdenkende tegen standers van meergenoemden bond zich bij deze beslissing van den hoogsten plaatse- lijken autoriteit dienen neer te leggen. Natuurlijk wil dit niet zeggen, dat men geen contra-propaganda zou mogen ma ken. Dit spreekt vanzelf en hiervoor staan voldoende middelen ten dienste de Pers, circulaires met opwekking de tentoonstel ling niet te bezoeken, openbare vergade ringen waar tegen het houden dezer ten toonstelling geprotesteerd wordt, enz. enz. Maar wij achten het een ernstige fout, dat men meent het recht in eigen hand te mogen nemen door het werpen van steenen en stinkbommen, het bombardeeren van ramen, het verstoren der orde in een ver gadering, bedreigingen aan het adres van zaalhouders, e.d. Is dat de weg waarlangs men in Neder land, met zijn trotsche traditie op dit ge bied, den strijd om geestelijke waarden voert? Met geweld overtuigt men niemand het tegendeel is eerder het geval. Geeste lijke vrijheid is een kostbaar, maar ook een heel teer goed. En wie in den letter lijken zin van het woord met geweld van leer trekt tegen de meening van anderen, hanteert een tweesnijdend zwaard dat zich te eeniger tijd zal keeren tegen hem die het voert. Want op déze wijze kweekt men geen eerbied v de eigen levenshouding en lokt men soortgelijken tegenstand uit. Daarom hopen wij in het waarachtige belang van ons volk, dat zulke methoden geen verderen ingang zullen vinden. Onder het buitenlandsche onderzoek is een streep gezet De bedrijver handelde in opdracht van de Gepoe, zegt de Rotterdamsche politie De resultaten van het voortgezette on derzoek naar den bomaanslag te Rotter dam zijn, dat is vast komen te staan, dat Konovalec sinds de laatste twee jaar van stad tot stad is gevolgd. Er is een uitge breid net rond hem gespannen, dat zich uitstrekte over geheel West-Europa tot ver in het Oosten toe. Het kon niet anders of deze organisatie die tegen hem in het leven was geroepen moest dan ook tot zijn verderf leiden. Het is zelfs zoo geweest, dat de tegenpartij Konovalec in een be paalde richting heeft gedwongen. D.w.z. bij het bepalen van plaatsen, waar hij samen komsten zou hebben, leidde hij op bepaal de momenten niet, maar wérd hij geleid. Er zijn bewijzen van een aantal telefoon gesprekken en telegrammen gevonden, die er op wijzen, dat de tegenpartij door mid del van valsche mededeelingen Konovalec inderdaad naar Rotterdam heeft gelokt om hem hier de helsche machine in handen te spelen. In feite heeft dus de tegenpartij er zouden, volgens den commissaris tal van aanwijzingen zijn dat het inderdaad de Gepeoe is, die hier achter zit Rotter dam als plaats bepaald, waar Konovalec uit den weg moest worden geruimd. Dit blijkt ook uit het feit, dat deze telegram men en telefoongesprekken voor een be langrijk gedeelte gedurende den laatsten tijd uit Rotterdam naar Konovalec's Ber- lijnsche adres zijn verzonden of aange- viaagd. Nu komt men voor de vraag te staan, wie deze telegrammen heeft ver zonden. Vast staat, dat er geen enkele Neder lander bij het complot is betrokken ge weest en dat ook geen enkele Nederlander zijn medewerking aan dezen aanslag heeft verleend. Wie echter de telegrammen heeft ver zonden en de telefoongesprekken heeft aangevraagd is niet bekend. Het kan Wa- luck geweest zijn. Maar wie is Waluck Er heeft in de geschiedenis van de Oekraine inderdaad een zekere Waluck een groote rol gespeeld, maar dit kan n i e t de man geweest zijn, die Konovalec hier de helsche machine heeft overhandigd, omdat de leeftijd heelemaal niet klopt. Bovendien behoeft de man, die het projec tiel in elkaar heeft gezet, niet vereenzel vigd te worden met den uitvoerder van het helsche plan. Men neemt dan ook aan, dat er niet één man hier zijn medewer king aan het uit den weg ruimen van Konovalec heeft verleend, maar dat er vier of vijf personen in het spel zijn ge weest. Eén van de telefoongesprekken met vooroproep, die de agent met Konovalec heeft aangevraagd, vermeldt echter den naam Konovalez. Uit het onderzoek dienaangaande is ge bleken, dat alleen Oost-Oekrainers den naam zoo spellen, alle anderen schrijven Konovalec of Konovaletz. Daaruit is af te leiden, dat men wel degelijk te doen heeft gehad met een Oost-Oekrainer, een land genoot van Konovalec, die vermoedelijk in dienst heeft gestaan van de Gepeoe. Wel houdt men nog rekening met het feit, dat Konovalec is gedood uit persoon lijke wraakneming, want te Weenen en Berlijn is gebleken, dat inderdaad de ver schillende stroomingen onder de Oekrai- ners in verschillende staten geheel tegen gesteld zijn geweest. Onwaarschijnlijk is deze persoonlijke af rekening evenwel in hooge mate, omdat men over verschillende zeer betrouwbare inlichtingen beschikt, die categorisch ont kennen, dat onderlinge veten in de Oekrai ne op een dergelijke wijze met helsche ma chines plegen te worden beslecht. Derge lijke terroristische daden treft men in de Hendrikstraat 20 Vtl SSINGEN voorheen Dir. BISCHOFF REGENMANTELS in ruiten en mous dessins Steeds een aparte collectie Mantels, Swaggers, Mantel- costumes, linnen rokken, enz. enz. beweging niet aan en ook wat den persoon van Konovalec betreft is nergens iets ge bleken dat ook maar ooit iets met ter rorisme heeft te malven gehad. Dé rol van Bora. De rol van Bora (Baranovski) in deze zaak is een zeer mysterieuze. De man, die niets wilde zeggen en op sommige punten vaststaande gegevens pertinent ontkende, werd direct beschouwd als een hoogst onbe trouwbaar persoon. Later toen hij iets heeft losgelaten, ging men hem meer ver trouwen, maar er waren tal van dingen, die toch nog eens aan de werkelijkheid moesten worden getoetst. Ook daarin is thans licht gekomen. Baranovski was namelijk allerminst de koerier van Konovalec. Dat heeft hij maar gezegd, om tegenover de politie zijn mond te kunnen houden. Hij is een zeer intelli gent persoon, die economie en nog tal van andere vakken heeft gestudeerd, nadat hij het gymnasium had doorloopen. Baranov ski is dan ook zeker van veel meer din gen uit de Oekrainische beweging op de hoogte, dan hij hier wel toegeeft. Hij zwijgt echter eenvoudig*, omdat hij bang is, dat hij de volgende man uit de partij is, die door de tegenstanders uit den weg zal worden geruimd. In eigen kringen staat Baranovski - bekend, -als een man, die goed zijn mond kan houden en die zelfs met eigen partijgenooten nimmer spreekt over zijn gestes en de onderzoeken, die hem waren opgedragen. In de beweging wordt *een strenge eed afgenomen om te zwijgen en Baranovski is een man, die desnoods gevangenisstraf of zijn leven waagt, wanneer het gaa.t om de belangen van zijn "partij te behartigen. Hij is een felle tegenstanden-, van alles wat communisme heet. Hij is ook in verschil lende landen uitgewezen en wanneer hij daar eventueel terugkeert, staat hem nog gevangenisstraf te wachten. Voor zoover Bora iets heeft gezegd, ko men zijn verklaringen wel met de waarheid overeen. Het is echter zeer begrijpelijk, dat hij niet heeft willen spreken, omdat hij er inderdaad heel erg over in den put zat, dat hij hét volgende slachtoffer zal zijn. Toen mevrouw Konovalec dan ook iets verteld had over de pakjes, die haar man telkens ontving van den gewan- trouwden Waluck, heeft hij zijn ernstig misnoegen over dit feit te kennen gege ven. Baranovski was van oordeel dat zulks nooit had worden mogen medegedeeld. Evenmin als het feit, dat Konovalec steeds hierheen is gekomen om geld. Omdat Baranovski in het bezit was van een valschen of vervalschten Tsjecliischen pas heeft men aanvankelijk bij de politie gedacht, dat het slot van deze intrige was gesmeed te Praag. Het onderzoek heeft echter uitgewezen, dat Praag niet bij dit complot is betrok ken geweest. De onderhandelingen over geld of de valsche berichten over belang rijke mededeelingen zijn via Rotterdam aan Konovalec te Berlijn medegedeeld. Daarom is het onderzoek te Praag ook uitgescha keld en hebben de Rotterdamsche inspec teurs ook alleen te Berlijn en Weenen hun licht verder opgestoken. Het is inderdaad wel mogelijk, dat de pas te Praag is afgegeven, maar er schij nen in Europa zooveel passencentrales te zijn, waar de ingewijden een identiteits bewijs kunnen krijgen, dat het heel goed mogelijk is, dat de pas heel ergens anders vandaan komt. De Praagsche politie onderzoekt dit thans nog en mettertijd zal de Rotterdam sche politie daarvan nog wel bericht ont vangen. In verband met deze nog te ver wachten inlichtingen, ook in verband met het nog niet geëindigde onderzoek van de Nederlandsche centrale inzake falsificaten te Amsterdam wordt Baranovski voorloo- pig nog op het hoofdbureau van politie te Rotterdam vastgehouden. Daarna zal hij zijn straf moeten ondergaan, omdat hij het land is binnengekomen met valsche pa pieren. Konovalec's werkwijze. De werkwijze van Konovalec is gebleken zeer ingewikkeld te zijn geweest. Hij had in alle landen agenten, die elkaar wel oppervlakkig bij schuilnamen kenden, maar die ten opzichte van elkanders werk en opdrachten volkomen in het duister tast ten. Een agent uit Oostenrijk wist dus niet allen op geen stukken na, wat de opdracat van een agent in Frankryk was, maar bo vendien waren beiden, wanneer zy nog eens met elkaar in aanraking kwamen, verplicht tegenover elkaar de strikste ge heimhouding in acht te nemen. Zoo wist eigenlijk alleen het centrale puntKono valec,- van allen, wat zij te doen hadden. Het is daarom begrijpelijk, dat Baranovski is men over onze, dan ook werkelijk zeer goede reclame-film S opnamen 35 ct. niet precies op de hoogte was van de werkzaamheden van den verdachten Wa luck. Deze Waluck is naar men aanneemt ver moedelijk een Russisch agent voor Kono valec geweest, die in stilte naar de Sov jets was overgeloopen. In ieder geval moet Konovalec, ondanks de waarschuwingen van Baranovski en van zijn echtgenoote, dezen Waluck (die ook onder de namen Weimud, Schmidt- Welmud of Welmud-Schmidt, heeft ge opereerd) hebben vertrouwd. Het complot is zeer geraffineerd in el kaar gezet en ook het pakketje, dat de helsche machine heeft bevat, was nog naar Oekrainsche trant opgemaakt. Men heeft namelijk nog een stukje karton te ruggevonden, waarop een embleem in ver schillende kleuren stond. Dit is naar het onderzoek in het buitenland thans heeft uitgewezen, een typische uiting van Oe krainsche volkskunst. Het moet zijn aan gebracht geweest op de emballage of op de doos zelf, die het voor Konovalec zoo noodlottige machinerietje bevatte. Ook is gebleken, dat de bom of wat het dan ook geweest mag zijn, in geen geval hier in Nederland is vervaardigd, wel is de ma chinerie zeer waarschijnlijk hier in elkaar gezet. De ontmoetingen hier in Rotterdam zijn zeker meer voorgekomen dan alleen op den dag, dat Konovalec om het leven is gekomen. Konovalec zou hier te Rotter dam een bespreking hebben met twee zij ner agenten, van wie er eén Baranovski was. De ander was eveneens een Oost- Oekrainer, die de belangen in de Sovjet- Unie waarnam. Of deze man nu Waluck is geweest, blijft een open vraag. Het is best mogelijk, dat de man, die Konovalec het pakje heeft overhandigd, weer een andere handlanger was. Hieromtrent zal echter wel nooit klaarheid komen, omdat Konovalec met al zijn agenten in den re gel slechts heel korte besprekingen had, zoodat niemand eigenlijk met zekerheid kan zeggen, met wie hij relaties onder hield. Meestal kwam Konovalec nooit met meer dan één agent tegelijkertijd tezamen. Daarbij was dan echter wel een vertrou wensman van Konovalec aanwezig. Deze vertrouwensman arriveerde echter nooit tegelijk met Konovalec. De leider van de Oekrainische beweging ging altijd alleen naar den trein, reisde alleen en liet zich nimmer van den trein afhalen. Hij sprak echter met den agent en met zijn ver trouwensman op een bepaald punt af. De vertrouwensman was altijd een persoon, die wegwijs was in het land en de plaats, waar de besprekingen werden gevoerd. In dit geval is deze vertrouwensman Bara novski geweest, die in Nederland en te Rotterdam den weg kende. Daarom is het ook volkomen verklaarbaar, dat Konova lec in „Atlanta" had afgesproken en dat Baranovski niet tegelijk met Konovalec was gekomen. Baranovski was eenvoudig als vertrouwensman gerequireerden moést op eigen gelegenheid naar de afgesproken plaats komen. De besprekingen waren van zeer korten duur. Er werden slechts enkele woorden gewisseld, instructies gegeven en eventu- eele pakketjes of schriftelijke bewijzen overhandigd. Precies hetzelfde is thans in „Atlanta" gebeurd. De dader heeft er dus weer op vertrouwd, dat de bespreking maar luttele minuten zou duren en hij kon Konovalec dus rustig het gevaarlijke pakje over handigen, zoodat hij ruimschoots den tijd had om zich in veiligheid te stellen. In Februari van dit jaar heeft in elk geval zeker een samenkomst met Waluck te Rotterdam plaats gehad. Maar of dit dezelfde man is, die hem de bom heeft overhandigd, staat niet vast. Evenmin als de indentiteit van den man, die Konovalec met de herhaalde telefoongesprekken tus- schen Rotterdam eenerzijds en Berlijn en Weenen anderzijds naar hier heeft gelokt. Al krijgt de politie dus nog eens den man, die Waluck heet te zyn, in handen, dan zal het nog een heele toer zijn om de draden uiteen te halen en vast te stellen, welk aandeel deze Waluck in het com plot heeft gehad. Aanvankelijk was men heelemaal niet van meening, dat men hier te doen had met een politieken moord. Men vermoedde met een Duitscher (Novae) te doen te hebben en de eerste verschijnselen leidden Het edele natuurproduct verleent KING kenmerkende smaak. §cl»cm'tcH9S»cn ««SM «6ei» ttragg Niet de juiste methode om andersden- keuden te overtuigen. (Kort Commentaar) Nadere bijzonderheden over het onder zoek van den bomaanslag te Rotter dam, (Pag. 1, eerste blad). De „Zeeland" in 1937 bevredigende resultatenaandeelhouders krijgen 5 uitgekeerd. (Stadsnieuws), In de eerste drie maanden van 1938 is de werkgelegenheid in de Nederland sche industrie verbeterd. (Binnenland) 4 In China wordt fel gestreden. (Buitenland), ZIE VERDER EVENTUEEL LAATSTE BERICHTEN Fotohandel Badhuisstraat 63 tot de conclusie, dat. het slachtoffer zelf de explosieve stof had vervoerd, zulks in opdracht van den een of ander. Er is in den beginne rekening gehouden met het feit, dat dit explosief bestemd was voor Spanje en dat de Duitsche tusschenper- soon het slachtoffer was geworden van de stof, die tijdens het vervoer ontijdig was geëenplodeerd. Dat de zaak plotseling een keer naar andere zijde nam, en in de richting van de Gepoe leidde, was voor de politie zelf een groote verrassing. Hiermede is dan voor zoover er nog iets te onderzoeken viel, voor de Rotterdamsche politie het slot gekomen van een zaak, die eenig in Nederland is geweest. Enkele kleinere de tails zullen nog op hun juistheid worden getoetst, maar met het buitenlandsch on derzoek is dan tenslotte een streep gezet onder de geheimzinnige ontploffing op den Coolsingel. Vlissingsch schcepvaartnieuws. Aangekomen: „Prinses Juliana" van Harwich (verwacht) Nederlandsch m.s, „Jantina" van Londen„Noordstad" van Antwerpen „Zeeland" van Antwer pen. Om te bunkeren? Engèlsch s.s. „Harpasa" van EmdenZweedsch s.s. „Stiggorthon" van RidhamdockItali- aansch s.s. „Febro" van Emden. V ertrokken: „Oranje Nassau" naar Harwich„Harpasa" naar Montreal; „Siggorthon" naar Roundharbour „Febro" naar Genua„Sumatra" naar Lomma „Delia" naar Hu el va„Noordstad" naar Rotterdam „Zeeland" naar Londen,

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1938 | | pagina 1