„AMERIKAAN"
De gebeurtenissen in en rond
Tsjecho-Slowakije
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 121
DINSDAG 24 MEI 1938
Cen Costwm,
Dinsdag 6 September:
nationale feestdag
STADSNIEUWS
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingscïie Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 GIRO 66287
AD VERTENTIEPRLJ S
Van 1—5 regels 1.25,
edere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLIC1TEITSWAA RDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
I ENGELA1SP BEMIDDELT J
Eenige ontspanning te constateeren
In antwoord op een vraag van Attlee in
het Engelsche Lagerhuis heeft de minister
president gisteren een kort overzicht ge
geven van de jongste gebeurtenissen in
midden Europa. Hij verklaarde, dat de
voornaamste zorg van de Britsche regee-
ring was al haar invloed aan te wenden,
waar zij ken, in woord en daad, teneinde
den weg open te houden voor vreedzame
onderhandelingen tot ©en bevredigende re
geling. Op het oogenblik schijnt de toe
stand minder gespannen te zijn en die ver
kiezingen zijn kalm en zonder ernstige
incidenten verloopen. De Britsche regeering
heeft de regeermg van Tsjecho-Slowakije
aangespoord alle maatregelen te nemen
om incidenten te voorkomen en pogingen
te doen om tot een duurzame overeenkomst
te geraken door onderhandelingen met de
Sudetenduitsche partij. De regeering var
Groot-Brittannië heeft de volledige mede
werking van de Fransche regeermg. De
Tsjechische regeering heeft geantwoord,
dat zij de belangstelling van de Britsche
regeermg waardeert en dat zij besloten
was spoedig een volledige oplossing te zoe
ken. De Britsche regeering heeft verder
de Duitsche regeering gewezen op het
groote belang van het vinden van een
oplossing waardoor de Europeesche vrede
zou worden bewaard en zij gaf den ern-
stigen wensch. te kennen, dat de Duitsche
regeering met haar zou medewerken tot
het vergemakkelijken van het tot stand
komen van een overeenkomst. Tévens
heeft de Britsche regeering aan Berlijn
medegedeeld welken raad zij aan de regee
rmg te Praag had gegeven en welk ant
woord hierop was ontvangen. De Duitsche
minister van buitenlandsche zaken heeft
hierop geantwoord, dat hij de pogingen
van de Britsche regeering begroette en dat
de Duitsche regeering eveneens verlangde
dat de onderhandelingen zouden slagen.
Fransch-Britsche besprekingen.
Sir Robert van Sittart heeft gistermid
dag den Franschen ambassadeur te Londen
ontvangen. Naar verluidt had dit onderhoud
ten doel het nauw contact tusschen beide
regeeringen te onderhouden voor het hand
haven van den vrede in midden-Europa.
Hoe men in Londen gister
avond den toestand zag.
Zoowel in Britsche als buitenlandsche
kringen te Londen was men Maandag
avond van meening, aldus Reuter, dat, al
is er geen reden voor o-vermatig optimis
me ten aanzien van den Tsjecho-Slowaak-
schen toestand, in ieder geval respijt in
do crisis verkregen is. De eerstvolgende
paar weken echter, tot de Tsjecho-Slo-
waaksche verkiezingen achter den rug zijn,
moeten wel een tijd van ongerustheid zijn.
Men begroet het feit, dat Henlein thans
een onderhoud zal hebben met Hodza.
Ondanks de opluchting echter, die voor
het oogenblik in den toestand is ingetre
den, is het duidelijk, dat ieder nieuw in
cident ernstige gevolgen kan hebben. Men
is hier van meening, dat de Tsjecho-Slo-
waaksche regeering zich volkomen bewust
i3 van dit gevaar en alles doet, wat in
haar vermogen is om het te ontwijken.
Heeft Polen den vrede gered
De diplomatieke medewerker van de
Evening Standaard heeft gisteren o.a. in
de eerste editie geschreven
Een telegram uit Warschau aan Berlijn
heeft gedurende het weekeinde den vrede
in Europa gered. Door Goering aange
spoord radicale maatregelen tegen Tsjecho-
Slowakije te nemen, tegen den raad van
zijn diplomatieke en militaire raadsleden
in, heeft Hitier Zaterdagavond een tele
gram ontvangen van den Duitschen am
bassadeur in Polen, baron Von Moltke,
waarin deze hem op de hoogte bracht met
een onderhoud, dat hij dien dag gehad
had met den Poolschen minister van bui
tenlandsche zaken Beek. Tijdens dit onder
houd, dat ten doel had de definitieve hou
ding van Polen te leeren kennen in geval
van een inval van Duitsche troepen in
Tsjecho-Slowakije, heeft Beek aan Von
Moltke verklaard, dat in geval dat een
gewapend conflict zich o-ver geheel Europa
zou uitbreiden, Polen niet neutraal zou
kunnen blijven. Met andere woorden, de
vertegenwoordiger van Duitschland werd
in kennis, gesteld met het feit, dat indien
Frankrijk en Engeland Tsjecho-Slowakije
te hulp zouden komen, het Poolsche leger
zich zou scharen aan de zjjde van de
West-Europeesche mogendheden.
Poolsche tegenspraak.
In. Poolsche kringen te Londen wordt
Phtkend, dat minister Beek Zaterdag den
Duitschen ambassadeur te Warschau de
houding van Polen uiteen zou hebben ge
zet, in geval van het uitbreken van een
oorlog wegens Tsjecho-Slowakije.
Naar verluidt stelt Polen er geen prijs
op zijn houding te bepalen in een ver
ondersteld geval, dat zich nog niet heeft
voorgedaan.
Duitschland en de rol van
Londen en Parys.
De zeer levendige belangstelling, die in
Frankrijk en Groot Brittannië aan den dag
gelegd wordt voor de vreedzame oplossing-
van de Sudetenduitsche kwestie, heeft zicht
baar de openbare meening in Duitschland
verrast. Hoewel de pers geenerlei melding
heeft gemaakt van de herhaalde bezoe
ken van den Britschen ambassadeur aan
den rijksminister van buitenlandsche zaken
in den loop van Zaterdag en Zondag,
schreven de Duitsche bladen, o.m. de An-
griff, Maandag op zuren toon, dat „de
in deze zaak door de diplomaten van Len
den en Parijs getoonde drukte gekenmerkt
kan worden als lichtelijk overdreven".
Over het algemeen wijst de pers er op,
dat de ongerustheid in deze beide hoofd
steden overbodig is, mits Praag de noodige
concessies doet. Wat den omvang van die
concessies betreft vindt men geen spoor
van matiging te Berlijn. Men blijft het te
Karlsbad afgekondigde program op den
voorgrond stellen en als voorwaarde waar
aan moet worden voldaan voor eenigerlei
onderhandelingen over dit program toe
kenning aan de Sudetenduitsche party
eischen van het recht zelf politie te onder
houden in de gebieden, waar het Duitsche
element overheerscht.
Toon der Duitsche pers blijft heftig
De toon der Duitsche pers, die melding
maakt van drie grensschendingen door
Tsjecho-Slowaaksche soldaten, blijft hef
tig. Men zegt te Berlijn, dat er nog niets
te bemerken is van een compromis tus
schen de Sudeten-Duitschers en de regee
ring te Praagmen zegt ook, dat een
ccm.prom.is onaanvaardbaar is. Het schijnt,
dat een versterking van de propaganda
wordt voorbereid om de wereld te over
tuigen van de gerechtvaardigdheid van het
Duitsche standpunt en de Tsjecho-Slo
waaksche regeering te nopen tot het af
kondigen van het te Karlsbad geëischte
statuut voor de Sudeten-Duitschers. De
Britsche stappen te Berlijn hebben in poli
tieke kringen indruk gemaakt, zooals te
bemerken is aan den geprikkelden toon
der pers. De „Angriff" protesteert ook
heftig tegen „den Tsjecho-Slowaakschen
militairen overval". Het blad schrijft„Uit
de uitdagingen van het Tsjechische leger
aan de grens mag men opmaken, dat men
te Praag gelooft ongestraft met de Duit
sche gevoelens te kunnen spelen. Uit deze
daden blijkt, dat de Tsjecho-Slowaaksche
regeering niet langer meester van den
toestand is". De „Nachtausgabe" schrijft
naar aanleiding van het overschrijden van
de brug over de Thaya „Er is reden om
te vermoeden, dat de Tsjechische solda
ten wat vroeg zyn geweest met het uit
voeren van een order van het commando,
dat dieper in Moravië gevestigd is".
Tsjechische regeering wekt op
tot matiging.
Het Tsjecho-Slowaaksche persbureau
publiceert een door de radio uitgezonden
regeeringsverklaring. Daarin wordt vast
gesteld, dat de Zondag gehouden gemeen
teraadsverkiezingen in kalmte en orde ver
loopen zijn. De regeermg ziet daarin de
uitdrukking van de politieke rijpheid en
den goeden wil van alle klassen der be
volking. De regeering verzoekt thans de
bevolking zonder onderscheid van stand
en nationaliteit, den politieken partijen en
anderen organisaties, af te zien van alle
bijeenkomsten, die aanleiding zouden kun
nen geven tot betoogingen.
Onderhoud tusschen Henlein
en Hodza.
Gisteravond om 20 uur 45 is Henlein
vertrokken uit het paleis Kolovrat, waai
de minister-president verblijf houdt. Htf
was vergezeld van den afgevaardigde
Frank. Het onderhoud tusschen Henlein
en Hodza heeft twee uur en drie kwartier
geduurd.
De Sudetenduitsche partij heeft het on
derhoud om kwart over negen met een
officieel communiqué gepubliceerd „Van
daag zijn tusschen de Sudetenduitsche par
tij en de regeering informatieve bespre
kingen geopend, welke ten doel hebben
den toestand op te helderen en de gemoe
deren te kalmeeren".
Van regeeringszijde is via het agent
schap Ceteka een communiqué verstrekt,
dat als volgt luidt„Konraad Henlein
heeft, uitgenoodigd door minister-presi
dent Hodza, hem vandaag een bezoek ge
bracht in het paleis Kolevrat. Aldus wer
den informatieve gedachtenwisselingen ge
opend met den premier. De besprekingen
moeten in de eerste plaats dienen tot op
heldering en kalmeering van den politie
ken toestand".
Henlein
Het onderhoud van Henlein met Hodza
vormt het begin van besprekingen, die
voor Tsjecho Slowakije van vitaal belang
zijn, daar zij de grondwet zullen wijzigen,
indien zij tot een einde worden gebracht.
Tot nu toe beschouwden de Tsjecho-Slo-
waken den staat alshun „nationalen
staat", met Duitsche, Roetheensche, Hon-
gaarsche en Poolsche minderheden.
De nationale staat moet nu plaats ma
ken voor een „naticnaliteitenstaat", waar
in de verschillende, nationaliteiten gelijke
rechten zullen hebben. Dit vraagstuk is
buitengewoon ernstig.
Dit vraagstuk is zoo ernstig, dat de on
derhandelingen niet binnen eenige dagen
tot een einde zullen kunnen worden ge
bracht.
Hodza zal niet alleen de commissie van
de ministers der politieke departementen
op de hoogte moeten houden, doch ook
overleg moeten plegen met den president
der republiek en de partijleiders.
Om nieuwe bepalingen door het parle
ment te doen aannemen is een meerder
heid van twee derden noodzakelijk. Daar
voor zullen dus niet alleen noodig zijn de
stemmen der aanhangers van Henlein,
doch ook die van een gedeelte der oppo
sitie, in het bijzonder die der autonome
Slowaaksche volkspartij van mgr. Hlinka.
Reeds sinds 20 jaar staat Praag op het
standpunt, dat de Tsjechen en Slowaken
een natie vormen, de Tsjecho-Slowaaksche
natie, die één en ondeelbaar is. Het stand
punt van mgr. Hlinka is, dat de Slowaak
sche natie, de Slowaaksche zuster der
Tsjechische natie, niettemin haar eigen
nationale individualiteit bezit. De Slowaak
sche volkspartij zal waarschijnlijk eischen,
dat het hationaliteitenstatuut ook van toe
passing zal zrjn op de Slowaken.
Het feit, dat vertegenwoordigers der
regeering naar Gdynia werden gezonden
om een delegatie van in Amerika wonende
Slowaken te begroeten, bewijst, dat Praag
den wensch heeft den vrede te redden,
aangezien dit statuut zal moeten worden
toegepast op alle nationaliteiten, zullen
de gedelegeerden der Polen, Hongaren en
Roethenen het recht hebben het hunne te
zeggen.
De uitgewerkte juridische teksten zul
len moeten worden bestudeerd en goedge
keurd door iedere belanghebbende natio
naliteit, aleer zij ter goedkeuring aan het
parlement kunnen worden voorgelegd.
dat U gemakkelijk zit en
waarin U zich vrij kunt
bewegen.
U vindt ze in grote ver
scheidenheid, zowel in ge
klede fantasiecostuums als in
vlotte sportcostuums, bij
Verkoophuis
Walsfraat 109. Telef. 157.
De regeeringspersdienst meldt J
Naar wij vernemen heeft de re
geering besloten, voor zooveel het
rijkspersoneel betreft, den dag,
waarop het regeeringsjubiletim van
H. M. de Koningin zal worden ge
vierd Dinsdag 6 September a.s.
te verklaren tot algeméenen na
tionalen feestdag.
Plaatselijk comité der Centrale voor
W erkloozenzorg.
Gisteravond hield het plaatselijk comité
der Centrale voor Werkloozenzorg, uit
gaande van den Raad van Kerken en het
Chr. Nat. Vakverbond een voorbereidende
vergadering, ter bespreking van de komen
de actie tot het inzamelen van gelden voor
de werkkampen voor jeugdige werkloozen.
Ook dit jaar zal deze inzameling te
Vlissingen weer worden gehouden, en wel
in de week van 27 Juni2 Juli.
Tot secretaris-penningmeester van het
plaatselijk comité werd in de plaats van
den heer Joh. P. Ventevogel benoemd de
heer L. J. Smith.
De inzameling voor de werkkampen
zal in geheel het land worden gehouden
onder de leuze„Werk maakt sterk l"
De werkloosheid In onze gemeente.
Bij den Gemeentelijken dienst der Arbeids
bemiddeling alhier stonden gisteren als
werkzoekenden ingeschreven
Mannen1 drukker, 22 grondwerkers,
1 loodgieter, 1 mastieker, 7 metselaars, 14
opperlieden, 7 schilders, 2 stucaöoors, 34
timmerlieden, 2 ververs, 3 vleckters, 1 op
zichter, 2 machinaal-houtbewerkers, 2 meu
belmakers, 1 politoerder, 2 stoffeerders, 4
kleermakers, 3 schoenmakers, 72 metaal
bewerkers, 6 brood-banketbakkers, 8 sla
gers, 2 tuinlieden, 4 magazijnbedienden, 6
reizigers-agenten, 5 winkelbedienden, 3
chauffeurs, 8 kellners, 18 loopers, 4 por
tiers, 2 sleepers, 48 transportarbeiders, 16
kantoorbedienden, 1 musicus, 4 onderwijzers,
1 operateur, 32 varensgezellen (w.o. stuur
lieden, machinisten, stokers, matrozen
.enz.), 140 losse arbeiders.
Vrouwen 1 kleermaakster, 3 winkel juf-
frouws, 2 kantoorbedienden, 2 huishoud
sters, 1 dienstbode, 8 werksters.
Totaal 506 ingeschrevenen, waarvan 115
in de werkverschaffing. Vorige week 507
personen,
Alzoo een vermindering van 1 werkzoe
kende.
Hedenavond is het verkeer over de
sluizen gestremd.
Hedenavond moet het tankschip „Sol-
stad", dat 8000 ton gasolie komt lossen bij
de Vlismar, worden opgeschut door de bui
tenkeersluis. Het verkeer over de sluizen
zal daarom van 810 uur gestremd zijn.
De Schipbrug nog niet gelegd.
Het wil met de werkzaamheden bij de
Schipbrug niet erg vlotten. Zooals reeds
gemeld moet men eerst het gezonken
bootje lichten alvorens de brug weer op
zijn plaats kan worden gelegd. Gisteren en
ook hedenmorgen heeft men verschillende
pogingen gedaan om het scheepje boven
water te krijgen, doch steeds tevergeefs.
Telkenmale begaven de staaltrossen het. Er
is nu ook een sterkere drijvende bok ge-
requireerd, waarmee men de pogingen
voortzet.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
SettCBfUnitscw
now Jew ei«m«f
De gebeurtenissen in en rond Tsjechd*
Slowakije eenige ontspanning te con*
stateeren. (Pag. 1, eerste blad)!
Nabij Ruinen heeft een groote heide
brand gewoed. (Gemengd nieuws)]
De ontploffing te Rotterdam nog niet
opgehelderd. (Pag. 3, eerste blad)
De opstand in Mexico nog niet be
dwongen. (Buitenland)]
Er hebben weer verschillende zeer ern
stige verkeersongevallen plaats gehad.
(Gemengd nieuws)]
zie verder eventueel
laatste berichten
te noemen. De opleiding van dit personeel
begint op 14 Juni a.s. in een der lokalen
van de v.m. kazerne Koning Willem Hl.
Zij die zich voor den geneeskundigen dienst
opgaven, zullen hierover nader bericht ont
vangen. Dit personeel zal een cursus in;
„eerste hulp bij ongelukken" volgen, te
geven door dokter R. Grippeling, hoofd van
den geneeskundigen dienst, alhier. Nadat
deze cursus is beëindigd zal het personeel
een cursus volgen over de oorlogsgassen, te
geven door den heer H. ten Have, arts, al
hier. Na afloop van deze cursussen zullen
oefeningen in kleiner en grooter verband
worden gehouden.
Ook met de opleiding van
De brandweerreservó
zal dezer dagen worden begonnen. Betrok
kenen zullen hieromtrent nader bericht ont
vangen van het hoofd van den brandweer»
dienst, den heer A. J. Agterberg, comman
dant van de brandweer.
Bij de brandweerreserve kunnen nog eeni
ge personen geplaatst worden, liefst tech
nici, zooals machinisten, bankwerkers e.d,-
Alleen zij, die niet dienstplichtig zijn, komen
voor plaatsing bij de reserve in aanmer
king. Men melde zich spoedig aanGe
meentesecretarie, 2e afdeeling, kamer no. 4j
Verder kunnen wij nog mededeelen, dat
de burgemeester benoemd heeft
a. tot waarnemend hoofd van den ge
meentelijken luchtbeschermingsdienst, den
heer J. Spaanderman
b. tot waarnemend hoofd van den waar-
schuwings-, alarmeerings- en verbindings
dienst den heer W. M. van Aller
c. tot waarnemend hoofd van den mas-
keeringsdienst den heer G. Barth
d. tot waarnemend hoofd van den brand
weerdienst 'den heer F. G. Lemmers
e. tot waarnemend hoofd van den ge
neeskundigen dienst den heer dr. W. F. Th.
van der Bijl
f. tot waarnemend hoofd van den politie
dienst den heer Q. van Vugt
g. tot waarnemend hoofd var den tech-
nischen en chemischen dienst den heer Ji
Götzen.
Tenslotte verzoekt het hoofd van den
gemeentelijken luchtbeschermingsdienst, de
heer A. O. F. W. C. Gasinjet, commissaris
van politie, alhier, mede te deelen, dat zij
die zich voor dienstneming bij den lucht
beschermingsdienst aanmeldden, binnen
niet al te langen tijd bericht zullen ontvan
gen omtrent de hun toegewezen functie.'
Men hebbe nog een weinig geduld.
Spreekuur wethouder van onderwijs.
De wethouder van onderwijs is morgen
middag verhinderd spreekuur te houden.
Dr gemeentelijke luchtbeschermingsdienst.
Dat de gemeentelijke luchtbeschermings
dienst niet stil zit, hebben wij eenige wekeu
geleden reeds kunnen „hooren", toen proe
ven werden genomen met alarm-sirenes.
Deze proeven zullen worden voortgezet.
Doch er wordt tevens nog op minder
luidruchtige wijze gewerkt. Stuk voor stuk
wordt de luchtbeschermingsdienst der ge
meente volgens een vastomlijnd plan ge
organiseerd. Hoewel hierbij de noodige
spoed wordt betracht, kan toch met over
haast te werk worden gegaan. In Neder
land dus dit geMt ook voor Vlissingen
heeft men een jarenlangen achterstand op
dit gebied in te halen.
De geneeskundige dienst.
Naar wij vernemen is de aanmelding voor
den geneeskundigen dienst zeer bevredigend
Uitbreiding R. K. Kerk aan den Singel
aanbesteed.
Hedenmorgen werd de uitbreiding van
de Katholieke kerk aan den Singel aanbe
steed.
De inschrijvingen luiden als volgt
A. Ryk, Heinkenszand 42400 S. J. M.
Hoogwegt, Rotterdam 39500 J. Priem,
Ovezande 35800 M. F. Goedemondt,
Goes 34500N. Cobelens, Haarlem
31337 Minneboo en Walboom, Den Hel
der 23885.
De begrooting beliep 21000.
Het 'hieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghaï.
De eerste 100 kantjes „Hollandsche Nieu
we" (in verband met de staking uit eigen
vangst afkomstig) zijn Maandagmorgen
per vrachtauto vanuit IJmuiden in Vlaar-
dingen aangevoerd.
Op het trottoir voor het gebouw „De
Nijverheid" naast het Lumière-theater te
Rotterdam is Maandag een geheimzinnig
voorwerp met een geweldigen slag ont
ploft, waarbij een man gedood en eenige
voorbijgangers gewond werden.