EERSTE BLAD
s«j> curlcntssen
nan Jew llgfj
76e JAARGANG - NUMMER 110
WOENSDAG 11 MEI 1938
STADSNIEUWS
Openbare Leeszaal en Bibliotheek
wmmm
abonnementsprijs
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zflner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
Vlissingsche Courant
UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTENTIEPRIJ S
Van 1—5 regels 1.25.
tedere regeJ meer 25 cent.
By abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regeL Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meei
10 cent (max. 10 regels)
Bij driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bg vooruitbetaling
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR. FEESTDAGEN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBL1CITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
25-jarig bestaan herdacht.
Bovengenoemde instelling hield gister
avond haar jaarvergadering in het Burger
Weeshuis.
Pe voorzitter, de heer ds. L. J. C. Vis
beek, heette de aanwezigen welkom en
wees vervolgens op het bijzonder karakter
van deze jaarvergadering, daar de Open
bare Leeszaal in Januari jl. 25 jaar be
stond.
De secretaresse, mevr. HartjesNijland,
las hierna de notulen der vorige ledenver
gadering voor. Deze werden goedgekeurd.
Mevr. Hartjes bracht vervolgens het
Jaarverslag over 1987
uit, hetwelk samengesteld was door de
directrice der leeszaal, mej. Daane, die
echter door ongesteldheid verhinderd was
tegenwoordig te zijn.
Aan dit verslag ontleenen wg het vol-
Het aantal bezoeken aan lees- en studie
gaal bedroeg in 1937 1262 vrouwen en
10.997 mannen 12.259 totaalin 1936
1127 vrouwen en 11.344 mannen 12.471
totaal. De achterstand bedroeg dus 212
personen. De leeszaal was echter 294 da
gen geopend tegen 300 in 1936 hetgeen
een bezoek beteekent van ongeveer 44 per
sonen per dagin 1936 ongeveer 42 perso
nen per dag.
Het aantal uitgeleende banden bedroeg
in 1937 21.655 15.091 romans, 717 bui-
tenlandsche romans, 3871 populair weten
schappelijke werken en 1976 kinderboeken
in 1936 23.401 16.241 romans, 785 bui-
tenlandsche romans, 4042 populair weten
schappelijke werken en 2331 kinderboeken.
Uit andere bibliotheken werden aange
vraagd 179 worken, waarvan wij èr 157
ontvingen en uitleenden. Li 1936 resp.
205 en 184.
Ingeschreven werden 126 nieuwe leden,
terwijl er 175 personen voor het lidmaat
schap bedankten. 64 werklooze leden tra
den toe.
Op 31 December 1937 was de stand 578
betalende rn 175 werklooze 753 leden
1936 627 betalende en 453 werklooze
1080 leden. 16 personen maakten gebruik
van een tijdelijk lidmaatschap in 1936 17
personen.
Aan de bibliotheek werden 335 nieuwe
werken toegevoegd, terwijl er 3 verwijderd
werden. De totale aanwas bedroeg dus 332.
Het totale boekenbezit bedroeg op 31
December 1937 6288, op 31 December
1936 6034.
Financieel verslag.
De heer D. L. H. van Raalte deed als
penningmeester verslag van inkomsten en
uitgaven. Deze bedroegen 7148.11 met
een batig saldo van 660.50.
De begooting voor 1938 bedraagt in ont
vangst en uitgaaf 7158.
Beide verslagen werden goedgekeurd.
Causerie ds. Visbeek.
Hierna hield ds. Visbeek, naar aanleiding
van het 25-jarig bestaan van de O. L. en B.
een causerie over het onderwérp „Waar
om is onze Openbare Leeszaal en Biblio
theek opgericht en wat mogen wij nu en
voor de toekomst van haar verwachten?"
Gaarne heeft spr. aan het verzoek om een
referaat te houden gevolg willen geven. In
de eerste plaats om zijn dankbaarheid te
uiten, dat de leeszaal door kwaad en goed
gerucht ondanks enkele strubbelingen en
zelfs schokken zich heeft gehandhaafd tot
op den huidigen dag. Voorts, omdat de
Leeszaal bewezen heeft in een behoefte
van vele inwoners onzer stad te voorzien.
Bovenal om dankbaar terug te denken aan
diegenen, die ruim 25 jaren geleden het
initiatief hebben genomen tot oprichting
van een Openbare Leeszaal en Bibliotheek.
Van het eerste dagelijksche bestuur, waarin
ds. H. C. Hogerzeil voorzitter was, is de
heer D. L. H. van Raalte de eenige dien
wjj nog in ons midden hebben en in wien
de band met het eerste begin onafgebro
ken ia gebleven.
De eerste boeken, welke als grondslag
werden gelegd van een te vormen biblio
theek was een tweetal schenkingen van
de dichtwerken van Vondel, Beets en ter
Haar en van socialistische lectuur.
Aan de Openbare Leeszaal en Bibliotheek
werd eerst het gebouw van de voormalige
Nutsbewaarschool in de Walstraat als lees
zaal ter beschikking gesteld, welke op 27
Januari 1913 officieel werd geopend. In
September 1921 verhuisde zij naar het
voormalig Burgerweeshuis, waar zjj tot op
heden nog is.
Waarom de Openbare Leeszaal en Bi
bliotheek werd opgericht? Wij kunnen, ai-
dus spreker, antwoorden zoodra men tot
het inzicht gekomen was, dat de Openbare
leeszalen één der gewichtigste opvoedings
middelen van het volk kunnen zijn.
Wij moeten echter een open oog hebben
voor de groote gevaren, welke ontwikke
ling, waaraan maar al te velen hun ziel
hebben verpand, voor menigeen kan betee-
kenen. Ontwikkeling is immers heel vaak
niet veel anders dan schijnontwikkeling
In dit opzicht hebben wij onzen tijd mee
Al meerdere stemmen gaan op tegen de
voortgaande verintellectualiseering van
mensch en volk. Wij persoonlijk kunnen
niet meer zweren bij de waarheid van het
gezegde kennis is macht. Het is immers
vaak veel meer waar, dat kennis is domme
kracht. Ontwikkelden of half-ontwikkelden
vertillen zich maar al te veel aan de ken
nis. Los en vast lezen, zonder onderscheid
en zonder kritiek, wie ziet de gevaren
daarvan niet in? Met ontwikkeling alleen
is het nog niets gedaan. De ware ontwik
keling moet toch altijd iets hebben verstaan
van de wijsheid van Socrates, die wist, dat
hij niets wist. Dat is wel heel iets anders
dan de zelfgenoegzaamheid van het den
kend deel van de vorige eeuwen, van die
generaties, die het zoo heerlijk ver hadden
gebracht en nu droomden van vooruitgang.
Er zijn werkelijk niet alleen geest-men-
schen, maar ook beest-menschen. Het ont
wikkelde beest-mensch is de ergste van al
len. Hij is erger dan de onwetende. Niemand
minder dan de apostel Paulus heeft al ge
zegd de kennis maakt opgeblazen, maar
de liefde sticht. Kennis en ontwikkeling zijn
het hoogste niet. Daarom begrijpen wij in
zekeren zin, dat er groepen onzer bevolking
zijn, die afwijzend staan tegenover de
openbare leeszalen. Waarom wij er dan
toch voor zijn?
In de eerste plaats omdat de ontwik
keling van onzen tijd daartoe leiden móest.
Wij staan nu eenmaal voor het feit, dat
men leest, vaak los en vast. Maar toch
men leest. In dit opzicht is er de laatste 50,
60 jaren geweldig veel veranderd. Door de
enorme ontwikkeling van het krantenbe-
drijf, door de kolossale hoeveelheden boeken
die jaarlijks op de markt worden gewor
pen en met '""'e verfrjnste reclame-middelen
worden aangeprezen, niet hét minst door
de ontwikkeling van het onderwijs (ik
laat nu In het midden of dit in de breedte
•cf in de diepte is), dat vrijwel allen, al
thans even, met eenige resultaten van
wetenschap en techniek, kortom van cul
tuur, in aanraking brengtzien wij ons
opeens voor de vraag gesteld moet hier
leiding gegeven worden, ja dan neen? Het
antwoord kan na het voorafgaande niet
twijfelachtig zijn. Deze vraag klemt des te
meer, waar er duizenden zijn, die willen
lezen, maar wien de middelen om boeken
te koopen ten eenenmale ontbreken.
De O. L. en B. willen leiding geven bij
het kiezen van lectuur, hetzij ter ontwik
keling, tot ontspanning of ter voorlichting.
De overheid, welke subsidies verleent, legt
daarmede aan de leeszalen een verplichting
op. Niemand kan van een particuliere bi
bliotheek een ideale doelstelling eischen,.
van de openbare leeszalen kan men en moet
men dat eischen. Zij hebben een opdracht.
Wat zijn nu de normen, waarnaar ge
meten moet worden, wat er in een openb.
leeszaal en bibl. thuis behoort of niet? Dat
is niet zoo gemakkelijk te zeggen. Naar
gelang van de wereldbeschouwing of het
geloof van de bestuursleden zullen de grén-
zen wel eens wat ruimer of nauwer getrok
ken worden en soms wel eens geheel anders
loopen. Niemand van cm zal echter een
pleidooi willen houden om geen enkelen
norm te erkennen. Anarchie op het terrein
van de openb. leeszalen kan niets anders
beteekenen dan haar ondergang.
Welke boeken moeten dan, naar mijn
meening worden geweerd?
Dat zijn vooral de boeken, wier inhoud
uit nonsens bestaat. In een artikel van Dr.
Greve las ik tot mijn verbazing, dat de
leeszaal wel 90 van de ontspannings
lectuur afwijst om den zinneloozen inhoud.
Wjj behoeven op het punt van boeken-
aankoop werkelijk geen preutschen of quasi
braven norm aan te leggen. Wy mogen het
ook niet. Als er één realistisch en nuchter
boek is, dan is het de Bijbel wel. Zóó realis
tisch, dat daarom de Bijbel velen is ge
worden tot een voorwerp van spot of ver
guizing. De Bijbel paait ons echter niet met
wat goedkoope beloften, maar laat een blik
slaan in de verborgen diepten van leven en
wereld.
Maar en dit is belangrijk de bijbel-
schrjjvers genieten niet van hun realisti
sche beschrijvingen en deze zaken zijn voor
hen niet het laatste.
Dezen maatstaf zou ik bij de beoordeeling
van een realistisch werk aangelegd willen
zien wijst het boek boven zichzelf uit
Verricht het opbouwend werk, ook daar
waar het afbreekt, ja dan neen? Een
zwoele sfeer, laten we dat bedenken, is
altijd onzuiver en daarom onmenschwaar-
dig. Overigens behoeft men het realistische
boek niet een ieder in handen te geven
Wij geven onzen kinderen immers ook niet
den heelen Bijbel, maar den kinderbijbel ter
lezing
Over het algemeen is de groote massa
boeken wisselend. Daartoe moet de Lees
zaal een boek, waarnaar geen of bijna geen
vraag meer is, op het juiste moment van
de hand durven doen. Toch zorge zij ook
voor een constant boekenbezit, dat dan
voornamelijk bestaan moet uit den Bijbel,
het meest gelezen en meest verspreide boek
der wereld, de klassieken en enkele stan
daardwerken op 't gebied van geschiedenis
en cultuur, een atlas, een encyclopaedie, in
totaal een 200 werken.
Een goed boek verrijkt den mensch altijd,
en het is een nooit drogende bron van ge
not. Het dringt ons tot concentratie, in on
zen jachtigen tijd van zoo enorme beteeke-
nis. Het leidt ons over het onmetelijk ter
rein der wereld of in de diepten van het
leven. Het voert ons ook op eenzame hoog
ten, ook tot God.
Mede te helpen, aldus eindigde spr., lief
de te wekken voor het góede boek, bij te
dragen aan de vorming van Vlissingsch
burgerij, ziedaar de schoone taak van onze
Leeszaal ook voor de toekomst.
De tweede voorzitter, de heer J. C. Ver
gen, bracht ds. Visbeek hartelijk dank
voor deze heldere causerie. Spr. stelt zich
voor de volle 100 achter de gedachten,
die de inleider heeft ontwikkeld en hij
hoopt, dat dit beginsel aan den bloei der
leeszaal ten goede zal komen.
Bestuursverkiezing.
Tot bestuursleden werden herkozen me
vrouw M. LaernoesZoutman en de heeren
mr. P. M. W. J. van der Slikke, N. Zandee
en J. Zietse.
In een bestaande vacature werd gekozen
de heer F. van de Velde.
Bij de rondvraag werd er op gewezen brj
de daarvoor in aanmerking komende scho
len er de aandacht op te vestigen dat in de
bibliotheek verschillende studieboeken, ook
buitenlandsche werken, aanwezig zijn.
Het bestuur zal dit in overweging nemen.
Hierna werd de vergadering gesloten.
VOOR HET ZWAKKE KIND ENT INDIË
EN NEDERLAND.
Tentoonstelling „Hoe teebent het kind ha
Indië" in voorbereiding.
Eenige weken geleden hebben wij reeds
gemeld dat ock hier ter stede, evenals in
vele andere plaatsen in ons land, de ten
toonstelling „Hoe teekent het kind in In
dië" zal worden gehouden.
Thans kan worden medegedeeld, dat dit
zal plaats vinden van 14 en van 911
Juni in 4 benedenlokalen van een der
scholen in de Bouwen Ewoutstraat.
Waarschijnlijk zal de heer J. Toot, oud
gedelegeerde van den onderwijsraad in
Ned.-Indië oij de opening een toelichting
bij het teekenwerk geven.
De tentoonstelling die overal groote be
langstelling trekt, bestaat uit meer dan
10.000 Indische kinderteekeningen, ver
vaardigd in de eerste maanden van den
cursus 19361937 door leerlingen van
Europeesch lagere, Hollandsch-Chmeesche,
Kollandsch-Inlandsche, speciale en schakel-
scholen, van Mulo-scholen en middelbare
scholen, in Ned. Oost-Indië.
De aanleiding tot de tentoonstelling is
de t.b.c.-bestrijding in Ned.-Indië, waar de
tuberculose percentsgewijze veel meer
slachtoffers maakt dan in Nederland,
De heer C. H. W. van der- Ven, oud-
hoof d eener school op Sumatra, thans in
Nederland, zocht naar een weg om het
zwakke Inlandsche kind ook van hieruit
te helpen.
Hij vond by de vereeniging voor Open-
luchtscholen, welke de belangen behartigt
van het zwakke kind in Nederland, een
gewillig oor.
Deze vereeniging besloot nu, waar mo
gelijk, in ons land de genoemde tentoon
stelling te doen houden, waarvan de baten,
elk voor de helft, ten goede komen aan
het zwakke kind in Indië en het moeder
land. In deze gemeente vond de heer W.
B. Noteboom, secretaris dezer vereeniging
do heeren W. P. Edelman, wethouder van
onderwijs en A. C. de Baare, onderwijzer,
bereid om een en ander voor te bereiden.
Deze heeren hebben hierop verschillende
vooraanstaande personen en bestuursleden
van organisaties die zich bewegen op het
gebied van onderwijs en kinder zorg, aan
gezocht om zitting te nemen in een co
mité van aanbeveling.
Ret comité van aanbeveling.
Dit comité is thans samengesteld uit de
heeren C. A. van Woelderen, burgemeester,
de wethouders W. P. Edelman, A. Rorye
en W. Anker, F. Bisschop, gemeente-secre
taris, dr. A. Staverraan, lid Prov. Staten,
C. Wit, inspecteur L.O., Middelburg, J.
Broekhuyzen, schoolarts, Middelburg, mej.
R. P. J. Schuijleman, enquêtrice vereeni
ging bestrijding t.b.c., H. B. J. Knoop,
voorzitter Centraal Genootschap Kinder-
vacantiekolonies, J. C. Paap, voorzitter De
partement Vlissingen van de Maatschappij
„Tot Nut van het Algemeen", L J. Lu-
teijn, voorzitter Volksonderwijs, J. Goed-
bloed, voorzitter Centrale oudercommissie,
F. G. Lemmers, voorzatter hoofden-vereeni-
ging, J. Butler, voorzitter N.O.G., A. C.
de Baare, voorzitter Bond van Ned, On
derwijzers, dr. H. de Noo Bzm, directeur
R.H.B.S., P. Vijn, directeur Zeevaartschool,
G. Wagenvoorde, directeur Avondschool
voor Nijverheidsonderwijs, J. de Wilde,
oud-directeur van deze school, S. P. Reijne,
directeur Handelsavondschool, J. Waverijn.,
hoofd openbare U.L.O. school, J. H. van
Hove, hoofd Chr. Ulo-school, A. M. de
Bont, hoofd R.-K. Ulo-school, A. Schout,
hoofd Geref. school, J. H. Schroote, secre
taris Katholieke Schoolvereeniging,. J. v.
d. Peyl, voorzitter Vliss. Bestuurdersbond,
J Marijs, voorzitter Chr. Besturenbond,
M. J. Kole, secretaris Walchersche be
stuurdersbond en de vertegenwoordigers
der pers H. de Jcngh, C. L. Koster en
R. F. H. L. Sondag Jr.
Van de heeren M. L. Kerpestein, secre
taris Hervormde schoolvereeniging, W. M.
van Aller, secretaris Vlissingsche School
vereeniging en E. Andriessen, voorzitter
R, K. Volksbond werd nog geen bericht
ontvangen.
Gisteravond vond ten stadhulze onder
leiding van burgemeester Van Woelderen
een vergadering van bovengenoemd comité
plaats ter bespreking van een en ander.
Enkele heeren hadden bericht van verhin
dering gezonden.
Na een welkomstwoord van burgemees
ter Van Woelderen werd het werkcomité
definitief samengesteld. Dit bestaat thans
uit de heeren W,. P. Edelman, voorzitter,
A. C. de Baare, secretaris en A. Schout.
Vervolgens deed de burgemeester een
beroep op alien om de propaganda voor
dit goede doel te bevorderen. De onkosten
worden zoo laag mogelijk gehouden om
veel te kunnen afdragen. De gemeente
stelt daarom gratis de lokalen beschik
baar.
De entréeprijzen zijn ook laag gesteld en
bedragen slechts 10 cent en 5 cent voor
personen in groepsverband.
Vervolgens sprak nog de heer Edelman,
Gaarne had men voldaan aan het verzoek
van den heer Noteboom om mede te wer
ken de tentoonstelling alhier te organisee-
ren. Niet alleen om den kinderen is onze
gemeente deze teekeningen te kunnen Ico
nen, doch ook omdat het zwakke kind
hiermee wordt gesteund.
De heer De Baare dankte tenslotte na
mens het bestuur der Vereeniging voor
Openluchtscholen het gemeentebestuur
voor de medewerking.
Nering en navigatie.
Voor de Christelijke Middenstandsver-
eeniging trad gisteravond op de heer J.
van Altena uit Amsterdam, chef-enquêteur
van het Economisch Instituut voor den
Middenstand met het onderwerp „Nering
en navigatie".
De voorzitter, de heer P. L Hamming,
opende deze bijeenkomst, waarbij hij er
zijn blijdschap over uitsprak, dat ook de
cursisten van den cursus Handelskennis
aanwezig waren.
In zjjn inleidend woord zeide de heer
Altena, dat het -voor Vlissingen gemakke
lijk is het beeld van de scheepvaart en de
daaraan verbonden navigatie te gebruiken.
Een schip heeft een vasten koers, waaraan
alle opvarenden zijn gebonden. Dit is ook
het geval met een onderneming, ondanks
het komen en gaan der klanten. Dezelfde
eenheid die men op een schip aantreft,
dient ook in een bedrijf naar voren tè
komen, vele maatregelen dienen te
worden genomen voor een goede vaart en
aan vele eischen zal moeten worden voldaan
om bij te blijven. Het doel zal men steeds
voor oogen dienen te houden nl. verkoo-
pen, daarna hoe men inkoopt, admini
streert en alle andere arbeid, die uit het
hoofddoel voortvloeit Een zig-zag-vaart
moet worden vermeden en gevaarlijke
klippen dient men te omzeilen.
Iedere zaak heeft een program noodig
en dit moet men trachten te verwezenlij
ken langs den kortsten, meest economi-
schen weg. Doch dan dient in dit bedrijf
de kapitein theoretisch en practisch goed
onderlegd te zijn, zich voor 100 be
wust van zijn verantwoordelijkheid, want
hij arbeidt niet alleen voor zichzelf, maar
is een deel van den middenstand, die een
schakel vormt in het distributieproces. De
bemanning, het personeel, dient paraat te
zijn. Een patroon behoort geen commando's
uit te Druilen, doch er voor te zorgen, dai
door goede instructies ieder zijn taak kent
en weet.
De outillage van een zaak dient aan de
eischen des tyds te voldoen, doch mag niet
zoo luxueus zijn, dat de kosten niet terug
te halen zijn.
Een eerste eisch is orde en netheid.
Maak van den winkel geen pakhuis, al
dus spreker, je zult toch ook geen kolen
laden in een passagiershut?
De motoren in een zaak zijn verkoop
kracht en geestdrift. De ondernemer dient
de stuwende kracht te zijn en alles moet
worden ingespannen om vaart in de onder
neming te krijgen. De tijden van eb en
vloed moeten nauwkeurig worden nagegaan,
zoodat men kan zien in hoeverre deze in
vloed hebben op het bedrijf.
Dtt nummer bestaat utt 2 bladen
Het 25-jarig bestaan der Openbare
Leeszaal en Bibliotheek herdacht.
(Stadsnieuws)
Militair vliegtuig in de Waddenzee ge-
stort2 gewonden. (Luchtvaart)
Zes vliegtuigongelukken in het buiten
land eischen 14 dooden. (Luchtvaart)
Fascistische revolutie in Brazilië.
(Buitenland)
ZIE VERDEK EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
Aan de hand van eenige statistieken uit
de jaren 1933, 1934 en 1935, wees spreker
op de resultaten in het kruideniersbedrijf.
Deze cijfers toonden aan, dat bij een groo-
teren arbeid een kleinere belooning is ver
kregen, zoodat hulp dringend noodig is.
Ook van andere branches worden door
het Economisch Instituut statistieken aan
gelegd, zoodat men een goed overzicht
krygt van den gang van zaken in verschil
lende bedrijven
Vervolgens besprak de heer Altena de
onoordeelkundige stuwing, die men in som
mige zaken aantreft, zoodat men alles en
nog wat maar verkoopt. Voor elke zaak
is een geëigende voorraad gewenscht en
men dient na te gaan dat men de diep-
gangsmaat niet overschrijdt.
Een goed. kompas voor een zaak is een
juiste boekhouding. Vele zakenlieden varen
echter nog op het kompas van den ac»
countant. Men weet dan wel of de zaak
voor- of achteruit gaat, maar vindt tus-
schentijds geen gelegenheid om bij te stu
ren. Van iedere afwijking, hoe gering ook
dient men als goed zakenman op de hoog
te te zyn.
Uitvoerig besprak spreker de nog veel
te weinig bekende bruto-winst. Spreker
gaf aan, hoe men deze op eenvoudige wijze
kan berekenen. Verschillende factoren z.a,
mode, breuk, enz., tasten het bruto-winst
percentage aan.
Iedere zaak dient tevens haar toppresta
ties te kennen. Met een practisch staatje
gaf spreker ophumoristische wijze aan,
hoe men de prestaties van het personeel
kan nagaan, benevens de gemiddelde be
looning. Met een statistiek bewees de heer
Altena dat het betalen van eeD slecht
loon niet in het voordeel van de zaak is,
want. dan kan men niet verlangen dat
verkoopkracht wordt ontwikkeld. Alleen
aan een behoorlijk loon, kan men behoor
lijke eischen stellen.
In vele zaken komt men te laat tot de
ontdekking, dat men lek gevaren is en dat
bet er op aankomtpompen of verzuipen.
Al te weinig rekening wordt nog ge
houden met de assurantie. Samen verze
kéren beteekent voor den middenstander
een voordeel. -
By de concurrentie-mogelijkheden blijkt
dat de grootste zaken niet altijd de gun
stigste cijfers hebben, daar hun onkosten-
percentage vee1 te hoog is. Met voorbeel
den uit het textielbedrijf toonde spreker
aan dat ook een klein schip voordeelig
kan varen. De Christelijke middenstander
mag nooit door unfaire middelen streven
tot het overwoekeren van anderen, maar
moet de concurrentie beschouwen als een
edelen wedstrijd.
Het is goed van tijd tot rijd een ac
countant, belasting-consulent of advocaat
als loods aan boord te nemen, maar de
volle verantwoordelijkheid berust bij den
ondernemer.
Het Economisch Instituut maakt zee
kaarten en stélt hen in staat buiten de
gevaarlyke zóne te blyven.
Een schipper, die niet voldoet komt in
aanraking met den raad voor de scheep
vaart. Maar is de verantwoordelijkheid
van den middenstander niet even groot,
hoewel hij niet voor een rechtbank kan
worden gedaagd? vroeg spreker. Zijn ge
weten en verantwoordelijkheidsbesef moet
hem van onrechtmatige dingen weerhou
den.
Een hartelijk applaus beloonde den spre
ker voor zyn enthousiaste rede.
Een aantal vragen werd door den heer
Altena uitvoerig beantwoord, waarby deze
nog wees op den voorsprong en de kracht,
welke de middenstand bezit boven de
groote warenhuizen.
De heer Hamming wekte allen op het
Economisch Instituut de noodige gegevens
t* verstrekken. In zyn propagandistisch
slotwoord spoorde hy de ongeorganiseerde
middenstanders aan zich te organiseeren,
maar wees er met nadruk op, dat zij zich
