KUNSTGEBIT f Steradent H.M. DE KONINGIN KOMT NAAR VLISSINGEN §clicwrle«iissen unn Jen J«a<n EERSTE BLAD 76e JAARGANG - NUMMER 96 MAANDAG 25 APRIL 1938 SSrijd tegen het kwaad der lintbebouwing HEBT U EEN Q Bijzonderheden over het bezoek op Maandag 2 Mei a.s abonnementsprijs Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agent schappen gevestigd zijn 2.20 per kwartaal of 17 cent per week. Franco per post 2.50. Voor het buitenland neme men een abonnement op het postkantoor zijner woon plaats. Afzonderlijke nummers 5 cent per stuk. Vlissingsche Courant UITGAVEFIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287 advertentieprij s Van 15 regels 1.25, iedere regel meer 25 cent Bij abonnement speciale prijs. Reclames 50 cent per regeL Kleine adver tenties van 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent (mast. 10 regels). Bij driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Alles bij vooruitbetaling. VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG. ERKENDE CHR. FEESTDAGEN aangesloten bij het bureau voor publiciteitswaarde, ingesteld door d e v e r e enig1ng „de nederlandsche dagbladpers" Vrijheid van bebouwing berokkent de gemeenschap onherstelbare schade In de laatste Jaren begint gelukkig het inzicht, dat het bezit van een plan van uitbreiding voor iedere gemeente noodig is, gemeengoed te worden. Een groot deel van het publiek, speciaal op het platteland heeft er echter in het geheel geen begrip van, waarom uitbreidingsplannen noodig zijn en welke belangen zij pogen te be schermen. Wat wordt er onder „uitbreidingsplan" verstaan? Het best luisteren wij hiervooi naar de Woningwet 1901, die in art. 36 zegt, dat de Raad voor ten hoogste tien jaar een plan vaststelt, waarbij „de be stemming vaa den in dat plan begrepen grond in hoofdzaak of in onderdeelen wordt aangewezen". Het noodzakelijk worden van uitbrei dingsplannen ook voor het platteland is, historisch gezien, een volkomen natuurlijk verschijnsel. De steden zijn bijna steed3, al sinds de oudheid, volgens een vooraf bepaald plan gebouwd. De stedebouwkun- dige kan u daarvan op de geheele wereld, dus ook in ons land, tal van voorbeelden noemen (Middelburg). Het spreekt trou wens ook vanzelf het bouwen in een om muurde vesting (en dat waren vroeger a'le steden) kon niet zonder uitbreidingsplan plaats vinden en uitleg, d.w.z. het maken van nieuwe vestingwerken, evenmin, in de dorpen werd een natuurlijke groei in de hand gewerkt door den eerbied voor tra ditie en de beperkte behoefte (o.a. ook door den geringen bevolkingsaanwas ten gevolge van slechte hygiënische toestan den). En buiten de steden of dorpen be stond geen verlangen tot vestiging. Daar was het in den regel te onveilig en de ge brekkige communicatiemiddelen zorgden er wel voor, dat men in de buurt van ztjn medemensch bleef. Sinds de sterke toeneming van bevolking en verkeer, die uit de tweede helft van de vorige eeuw dateert, zijn ook op het land geheel andere toestanden ontstaan. Reeds lang ziet men hoe in streken, die speciaal voor vestiging gezocht zijn, de on bebouwde ruimte door grcndverspilling en ordeloos voortbouwen langs de verkeers wegen in een onheilspellend snel tempo aan het verdwijnen is. Wie den bijna 80 K.M. langen weg van Alkmaar over Haarlem naar Den Haag rijdt, komt prak tisch gesproken niet uit de dorpen in het open landschap. Dergelijke wegen zjjn er steeds meer aan te wijzen. Dit is de beruchte lintbebouwing. Helaas is de opvatting nog steeds geen gemeengoed geworden, dat door deze vrij heid van bebouwing onherstelbare schade aan de gemeenschap wordt toegebracht Laten toch vooral de bestuurders ten plattelande tot het inzicht komen, dat het voor een gezonde ontwikkeling van onze volksgemeenschap van het hoogste belang is. dat het „landelijk" karakter van het platteland bewaard blijft. Teveel meent men nog, dat een uitbreidingsplan een soort luxe is voor het gemiddelde dorp maar één huis op een ongeschikte plaats gebouwd kan vaak een geheel dorpsge zicht bederven en bovendien kan den be woners later het leven zuur worden ge maakt door een belendend fabriekje van b.v. betontegels (Lunteren). Vaak voelen grondeigenaren zich gedu peerd, wanneer een uitbreidingsplan het hun onmogelijk maakt hun betrekkelijk waardeloozen grond aan nieuw te maken buitenwegen als bouwterrein te verkoopen. Zij kunnen echter niet volhouden, dat dit onbillijk zou zjjn, want vóór die nieuwe weg er was, had die grond geen andere waarde dan die van cultuur- of woesten grond. Eigenaren van grond langs een nieuwen weg, die niet bebouwd mag wor den, kunnen dus nooit gedupeerd zyn we gens waardevermindering. Voor gemeenten, waarin cultuurgrond hetzij dóór landaanwinning hetzij door ont ginning, nieuw gevormd wordt, ia de aan wezigheid van een uitbreidingsplan een absolute noodzakelijkheid. Men moet vooral niet meenen, dat re geling der bebouwing een belang is, dat uitsluitend de minnaars van natuurschoon aangaat. Met lintbebouwing en in het al gemeen met stelselmatige bebouwing schaadt men vier belangen 1. Het algemeen verkeer 2. De eigen belangen der bewoners 3. Den economischen aanleg der open bare voorzieningen 4. Het Iandschapsschoon. Wanneer wij deze vier zaken onder het oog zien, dan treft bij no. 1 de intense belemmering van het doorgaand verkeer met de daaraan verbonden gevaren. Wij noemden al den weg AlkmaarHaarlem Den Haag. Maar ook in het betrekkelijk dun bevolkte Drente kan men waarnemen, hoe b.v. van den weg van Vries naar Zuid laren, 8 km lang, nog slechts 2 km on bebouwd is gebleven, om niet te spreken van het 15 km lange „lintdorp" Smilde. Het verschijnsel van de inbezitneming door de bebouwing van nieuwe wegge deelten zag men op veel grcoter schaal voor luttele jaren langs den rijksweg Am sterdamAmersfoort, waardoor het nut van deze kostbare omleggingen in de waagschaal werd gesteld. Zelfs tusschen twee vrij kleine en lang zaam groeiende steden als Vlissingen en Middelburg op 7 km afstand van elkaar is in weinige jaren een bijna ononderbro ken één-huis dik „lint" ontstaan. Als tweede punt noemden wij het onge mak voor de bewoners. Het is toch dui delijk, dat zulk een verspreide bebou wing langs enkele wegen onnoodig groote afstanden moet geven van huis naar het dorps- of stadscentrum, met gemeente huis, kerk, scholen, postkantoor, winkels, enz. De dorpsbewoners krijgen op die ma nier groote stadsafstanden af te leggen voor elke boodschap, zonder dat daar de gemakken van de stad als goede schoone straten, goede verlichting en gemakke lijke openbare verkeersmiddelen bij te hulp komen. Hiermee samen gaat wat wij als derde nadeel noemden de groote uit gaven voor de gemeenschap aan leidingen voor electriciteit, gas, water en rioleering. Last not least komt de onherstelbare schade aan het natuurschoon, die vooral plaats heeft in de diluviale streken, die dicht bij de groote centra liggen. En ook hier is een zuiver sociaal belang in het spek Het is reeds lang een bewezen feit, dat groote gebieden ongerept natuurschoon een noodzakeltjkheid zijn voor ontspan ning van geest en lichaam der bevolking. De strijd tegen de ontsierende lintbebouwing. Welke middelen staan ons nu ten dien ste in den strijd tegen stelselmatige be bouwing Twee wetten en een Koninklijk Besluit helpen ons in dezen strijd 1. De Woningwet van 1901. 2. De verkeerswet tegen lintbebouwing. 3. Het Woningbesluit. Zooals reeds gezegd omschrijft de Wo ningwet het begrip uitbreidingsplan. Ver der worden regels gegeven voor de wijzen van goedkeuring (door Gedep. Staten) cn van openbaarmaking benevens voor de re geling van het beroep op hoogere instan ties. Ook het maken van bebouwingsvoor schriften (die a.h.w. details geven op het uitbreidingsplan) is er in voorzien. In 1931 is ook de regeling van „streekplan nen" in de wet opgenomen (artt. 4550). Onder streekplan verstaat men een stede- bouwkundige voorziening in den ruimscen zin des woords, voor een streek waar vele gemeenten in elkaar grijpende belangen hebben. Onderwerpen die bij het maken van eer streekplan de aandacht vragen, zijn het vast leggen van woon- en industriege bieden, vaststelling van groote hoofdver keerswegen, kanalen, havencomplexen spoorbanen, decentralisatie van de groote steden door aanleg van tuindorpen en net beschermen en uitsparen van groene strooken, bosch, duin-, heide- en water complexen voor de recreatie der stads bevolking. Op verzoek van een bepaalde gemeente kunnen Gedep. Staten een aangrenzende gemeente ook de verplichting opleggen aan het streekplan mede te werken. Het opvallend verschil tusschen uitbrei dingsplan en streekplan is dus dat bij het eerste de nadruk wordt gelegd op de bouwkundig-aesthetische en landschap s- beschermende factoren, terwijl by het tweede de economische factoren de hoofd zaak zyn. Men streeft dus naar een eco- nomisch-logische en harmonische ontwik keling van een landstreek, teneinde het hoogste rendement te kunnen krijgen. Het spreekt vanzelf, dat deze opvattingen weer invloed hebben uitgeoefend op bet karakter van de uitbreidingsplannen van den laatsten tijd. Het Woningbesluit bevat in par. 4 zeer uitvoerige voorschriften over inrichting van ontwerpen voor uitbreidingsplannen, terwijl par. 5 voorbereiding en inrichting van streekplannen regelt. Tenslotte bezitten wtj sinds 31 Mei 1937 in de Verkeerswet tegen lintbebouwing een eerste schuchtere poging om het kwaad der lintbebouwing te beteugelen Dit wetje regelt echter uitsluitend de be bouwing langs de Rijkswegen en dan nog alleen maar in dien zin, dat „uitwegen' op den Rijksweg verboden is. In den laatsten tijd gaat men ook be hoefte voelen aan een „nationaal plan' waarop vooral met de toenemende be hoeften der nijverheid (die langzamer hand geheel ons jaarlij ksche bevolkings overschot moet opnemen), tegenover de belangen der recreatie rekening gehouden zou moeten worden. Wanneer wtj een conclusie aan dit ar tikel zouden moeten toevoegen, dan zou het moeten zijn, dat wij den goeden kant uitgaan, dat er allerwege belangstelling voor deze onderwerpen begint te komen, maar tevens dat het besef nog ver van algemeen is, dat een goede en tijdige re geling der bebouwing een belang van de eerste orde is voor de toekomst van onze volksgemeenschap. STALSNIEÜWS Gemeenteraad van Vlissingen. De gemeenteraad komt a.s. Vrijdag des namiddags 2 uur in vergadering bijeen ter behandeling van onderstaande agenda I. Mededeelingen. II. Over te leggen stukken. III. Benoemingen 1. Van een voordracht voor de benoeming van een commissaris voor de N.V. Haven van Vlissingen. De aanbeveling voor deze voordracht luidt1. de heer ir. H. C. Wesseling (af tredend), 2. de heer A. Smit 2. Van een lid in het bestuur der gemeen telijke instelling voor Maatschappelijk Hulp betoon (vacature jhr. J. Graswinckel) De aanbeveling luidt1. de heer J. A. C. Stikkers, vert. N.V. „Vlismar" 2. de heer W. M. van Aller, directeur fa. Wibaut Zn. 3. Van een lid in de commissie van toe zicht op den dienst der arbeidsbemiddeling en werkloosheidsverzekering. De aanbeveling luidt1. de heer J. C. A. Stikkers, voornoemd 2. de heer W. M. van Aller, voornoemd. IV. Te behandelen punten 1. Voorstel van Burgemeester en Wethou ders naar aanleiding van een brief van den Minister van Binnenlandsche Zaken betref fende wijziging van de gemeentelijke uit- keering bij overlijden en van de wachtgeld regeling. 2. Idem tot wijziging van de concessie met de P.Z.E.M. voor de berekening van het aantal gratis lampen -.1 straatverlichting. S. Idem tot het vaststellen vaa een nieu we verordening regelende de inrichting en samenstelling van de commissie van toe zicht op het middelbaar onderwijs. 4. Idem tot het vaststellen van een ver slag van de verstrekking van voeding en klompen aan behoeftige schoolgaande kin deren over 1937. 5. Idem tot het aanwijzen van stemdistric- ten voor de verkiezing van leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, de Prov. Staten en den Raad. 6. Idem betreffende den bouw van 154 woningen door de woningbouwvereniging „Goed Wonen". 7. Idem tot- het verhuren van het bad paviljoen „Juliana" en winkelgalerij* aan het strand voor 1938/1940, voor 650 per seizoen aan den heer C, F. Dekker. 8. Idem om deel te nemen aan de Fraude risico Onderlinge van Gemeenten te 's-Gra- venhage voor de gemeente c.a. 9. Idem tot het vaststellen van een wijzi ging der begrooting voor 1937 en idem voor 1938. 10. Idem tot het vaststellen van een ge wijzigde begrooting voor 1937 a. voor het Burger Weeshuis b. voor het Gasthuis c. voor Maatschappelijk Hulpbetoon. 11. Idem tot het verleenen van een cre- diet van 5000 voor het uitwerken van het rioleeringsplan. 12. Idem tot het opspuiten van gronden tnn Noorden van den Singel' en daarvoor een crediet van ƒ35000 te verleenen. 13. Idem tot het aanleggen van de Wie lingenstraat en tot het afbreken van een gebouwtje. 14. Idem tot den verkoop van bouw terrein a. aan den heer J. Lampers q.q. 121 M2. aan den Singel k 18 2178 b. aan den heer J. Lampers q.q. 124 M2. aan den Singel k 18 2232 c. aan den heer A. C. Haeck q.q. 129 M2. aan den Singel ƒ18 ƒ2322. 15. Idem tot het in eigendom overnemen van een strookje grond aan den Nolleweg groot pl.m, 6 M2., van den heer P. de Rjjcke. 16. Idem tot het verleenen van ontheffing ingevolge de bouwverordening voor den bouw van een watertoren door de n.v. Wa terleidingmaatschappij „Midden Zeeland". Twee verstekelingen aan land gezet. Gistermiddag zijn van het Noorsche s.s. „August" van Antwerpen op weg naar Quebec, alhier twee Spaansche verstekelin gen aan land gezet. De mannen zijn heden op politiebevel over de grens des rijks geleid, naar de zijde van België. Badhuis aan de Bonedykestraat. Gedurende de week van 19 tot 23 April werden in het badhuis 403 baden genomen en wel 272 door heeren, 110 door dames en 21 door kinderen. Het programma voor het bezoek van H. m. de Koningin. (Pag. I, eerste blad) Het kwaad der lintbebouwing. (Hoofdartikel) De „Nieuw-Amsterdam" in dienst ge steld. (Scheepvaart) De mijnramp in Grundy heeft 45 slachtoffers geëischt. (Gemengd nieuws) Relletjes te Oss. (Gemengd nieuws) Er hebben weer tal van ernstige ver keersongevallen plaats gehad. (Gemengd nieuws) Noodlottige twist nabij Kootwijk. (Gemengd nieuws) Te Alkmaar heeft een groote uitslaan de brand gewoed. (Gemengd nieuws) ZIE VERDER EVENTUEEL LAATSTE BERICHTEN Dit nummer bestaat uit 2 bladen Gebruikt dan dagelijks „STERADENT"! 10.000tandartsen bevelen het aan als het ideale, volkomen onschadelijke middel voor het reuk- en smakeloos reinigen van Uw vuile en aan geslagen kunstgebit. Hoe gevlekt het ook is, Uw kunstgebit wordt weer als nieuw door dagelijksche behandeling met 50 en 90 ct. bij apothekers en drogisten. Naar wij uit goede bron vernemen heeft H. M. de Koningin haar goedkeuring gehecht aan het programma, dat ontworpen is ter gelegenheid van haar bezoek aan Vlissingen. Zooals bekend, zal H. M. de Koningin a.s. Maandag 2 Mei een bezoek brengen aan de Zeevaartschool „De Ruyterschool" en dan tevens het gedenkteeken onthullen, dat inmiddels ter nagedachtenis van Prins Hendrik in den gevel der Zeevaartschool is aangebracht. Het door den beeldhouwer H. J. Etienne ontworpen gedenkteeken van Prins Hendrik Het programma dat thans is goedgekeurd en waarover wjf nog nadere bijzonderheden zullen laten volgen, luidt in groote lijnen aldus H. M. de Koningin zal te 3.50 uur per trein te Vlissingen arriveeren. Op het sta tion zal zij ontvangen worden door den Commissaris der Koningin, den heer jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford, den burgemeester den heer C. A. van Woelderen en den com missaris van politie, den heer A. O. F. W. C. Gasinjet. Het dochtertje van den burge meester zal H. M. vervolgens bloemen over handigen. Hierna wordt per auto langs den Prins Hendrikweg, Singel, Badhuisstraat en Coosje Buskenstraat naar de school gere den, waar men te ongeveer 16.10 zal aan komen. Langs deze route zullen de ver schillende buurtvereenigingen staan opge steld. Door een haag van leerlingen der Zee vaartschool, voorzien van de maatschappij- vlaggen, zal H. M. zich naar de eeretribune begeven, die voor het schoolgebouw wordt opgericht. Een dochtertje van den heer A. Smit, directeur der Kon. Mij, „De Schelde"s zal de Koningin daar bloemen aanbieden.- De Commissaris der Koningin spreekt hier een welkomstwoord, waarna de voorzitter van het werkcomité, de heer J. Spaander man en burgemeester van Woelderen het woord zullen voeren. Omstreeks kwart over vier zal H. M. het gedenkteeken onthullen# waarna mr. Jan Smit Azn., voorzitter der schoolvereeniging, den steen namens de vereeniging zal aanvaarden. De overdracht zal gepaard gaan met het aanbieden vah een oorkonde, vervaardigd door den kunst schilder A. van de Zee van Zoutelande.- Hierna bestaat gelegenheid om kransen te leggen. H. M. de Koningin zal vervolgens het schoolgebouw bezichtigen, waar tevens de thee zal worden gebruikt. Om kwart over vijf zal H. M. langs de zelfde route naar het station terugkeeren. Nabij het station zullen de Vlissingsche schoolkinderen H. M. een zanghulde bren gen. Te 5.38 vertrekt de Koningin weer per trein uit onze gemeente.

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1938 | | pagina 1