DOUWE EGBERTS
'n -£e&&efi pijpje
EERSTE BLAD
76e JAARGANG - NUMMER 38
DINSDAG 15 FEBRUARI 1938
STADSNIEUWS
1
UIT DE PROVINCIE
A A NGES LOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWA ARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „D E NEDERLANDSCHE DAGB LAPPERS"
ABONNEMENTSPRIJS
Voor alle gemeenten op
Walcheren en waar agent
schappen gevestigd zijn
2.20 per kwartaal of
17 cent per week. Franco
per post 2.50. Voor
het buitenland neme men
een abonnement op het
postkantoor zijner woon
plaats. Afzonderlijke
nummers 5 cent per stuk.
¥ii$siitfsche Courant
UITGAVE FIRMA F. VAN DE VELDE Jr., WALSTR. 58-60, VLISSINGEN - TEL. 10 - GIRO 66287
AD VERTENTIEPRIJ S
Van 15 regels 1.25,
iedere regel meer 25 cent.
Bij abonnement speciale
prijs. Reclames 50 cent
per regel. Kleine adver
tenties van 15 regels
50 cent, iedere regel meer
10 cent (max. 10 regels).
Brj driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Alles bij vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGEZONDERD OP ZONDAG EN ALG.ERKENDE CHR.FEESTDAGEN
ECHTE FRIESCHE HEERENBAAI 10 - 15 - 20 25 CT. PER ONS
OUD-HOLL. PIJPTABAK SCHOUT 15 CT. - COOPVAERT10 CT. P.ONS
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
„Uit den pionierstijd van Deli".
Voor de afdeeling Vlissingen van het De
partement van het Nut voor 't Algemeen
sprak gisteravond in de Oude Vriendschap
de heer E. Roodhuijzen, oud-administrateur
der Tabaksnij. „Arendsburg" over boven
staand onderwerp.
Spr. begon met er aan te herinneren, dat
het nu 50 jaar geleden is, dat hij in Deli
kwam, als assistent op een tabaksplantage
De aankomst op de kust van Deli was al
zeer primitief. Midden op zee werd een
sloep gestreken en na een half uur roeien
werd spr. aan land gezet op een plaats
waar geen huis of sterveling te zien was.
Dit was in den pionierstijd, in tegenstelling
met de gemakkelijke manier waarop men
tegenwoordig reist. Het leven van een
planter in de oerwouden van Sumatra is
ontzettend eentonig en moeilijk, en ook spr.
heeft door den zuren appel moeten heen-
bijten. De eenige afwisseling waren de
avonturen met wilde dieren. Op interessan
te wijze vertelde spr. de vangst van een
koningstijger en het transport daarvan
naar Rotterdam.
Ook de olifanten bezorgden buitenge
woon veel last, vooral door het vertrappen
der aanplantingen. Spr. schilderde de groo-
te moeite en het geduld dat noodig is om
een olifant te vangen.
Niet minder humoristisch was het ver
haal over de ervaringen met de apen.
Na een eerste serie interessante licht
beelden, op belangwekkende wijze door den
spr. toegelicht, vertelde de inleider van de
ontginning van een nieuwe plantage in het
oerwoud van Deli. Spr. kwam op een plaats,
waar nog schier niemand ooit een Europe
aan had gezien, en werd daar als een
vreemd wezen aangegaapt. Na eindelooze
onderhandelingen met den vorst slaagde
spr. er in een strook van 7000 HA. oerwoud
te koopen om dit te ontginnen tot tabaks
velden. Na een jaar van ingespannen en
volhardenden arbeid, allerlei perikelen met
het werkvolk enz., is zulk een oerwoud,
waar het wemelde van roofdieren, apen enz.
niet meer te herkennen. De arbeid wordt in
het vruchtbare land rijkelijk beloond.
Na de pauze werden lichtbeelden ver
toond van hetgeen spr. vóór de pauze ver
teld had, in het bijzonder over de ontgin
ning van en aanplanting op een plantage
en de primitieve wijze van werken, alles
met de hand het rijpen der tabaksplanten,
EEN NIEUWE AANWINST
VOOR DE S.H.V.
Wanneer in een bedrijf steeds
een groote drukte heerscht,
vergt dit behalve een goede
leiding tevens een outillage die
aan alle eischen voldoet, zoo
dat de cliënten zoo goed en
vlug mogelijk bediend kunnen
worden.
Dat de directie der Steen-
kolenhandelsvereeniging alhier
voor dit laatste ook zorg
draagt moge blijken uit het
volgende.
Nadat op bescheiden wijze
met een enkele kraan was be
gonnen, is het materieel in
den loop der jaren reeds uitge
breid met twee groote bunker
machines en twee kranen, ter
wijl nu juist dezer dagen de
vierde kraan is gearriveerd.
Wat constructie en werking
betreft wijkt deze wel neel
sterk af van het tot dusveï
gebruikte type.
Dit is dan ook de reden, dat
wij eens een kijkje zijn gaan
nemen bij deze nieuwe aan
winst van de S.H.V., het be
drijf waar zoovele nijvere han
den werk vinden. Dat dit laat
ste niet onderschat mag worden, blijkt wel
uit het feit, dat bijvoorbeeld gister
middag vijf schepen in de haven lagen om
te bunkeren. Dat hiervoor heel wat men-
schen noodig zijn, zal men wel begrijpen.
De nieuwe kraan nu, is wat capaciteit
betreft, niet grcoter dan de andere. De
grijper kan nl. ook „slechts" 6 ton kole^
tegelijk opnemen. Doch de machine heeft
vele voordeelen. Zij heeft nl. een veel groo-
tere vlucht, d.w.z. de hijscharm komt hoo
ger boven het schip, waardoor hij beter by
de kolenbunkers kan komen. De vlucht is
22 meter tegen 17 meter bij de andere
kranen. Bovendien wordt de arm mede
door middel van een contra-gewicht gebo
gen, zoodat hij, wanneer dit noodig is, over
den schoorsteen heen reikt en aan de an-
het oogsten, sorteeren (in 32 soorten en
het verzenden dit alles gaf een leerzaam
beeld van het vele werk, dat voorafgaat
vooraleer de tabak in de Nederlandsche
havensteden arriveert. En dan voornamelijk
in den tijd, toen moderne hulpmiddelen on
bekend waren.
Aan het slot van zijn causerie schetste
spr. nog de moeilijkheden met de koelie's
op de plantages in den pionierstijd. De ad
ministrateurs moesten toen vaak eigen
rechters zijn, en dit viel zeer moeilijk.
Er waren veel verkeerde toestanden,
.doch deze tijden zijn gelukkig voorbij. Ook
aan de ontwikkeling der inlanders en hun
kinderen werd veel gedaan en spr. heeft
daar met vreugde aan mee mogen werken.
Tot eer van ons Nederlanders kan spr.
zeggen dat wij er in het buitenland voor
bekend staan diat wij het beste met het in-
landsche arbeidsvolk kunnen omgaan.
Spr. denkt nog altijd met genoegen terug
aan den tijd in Deli doorgebracht. Voor on
dernemende jongelui is er nog toekomst in
ons Indië. Doch boven alles is toch te ver
kiezen het verblijf in ons schoone Neder
land, zooals Busken Huet na zijn verblijf in
Indië bij zijn terugkeer in Nederland dit
zoo schoon bezong.
De voorzitter, de heer J. C. Paap, zegde
den ouden Deli-veteraan hartelijk dank
voor zijn prettige causerie, die de aanwe
zigen met groote aandacht hadden ge
volgd en die hun vaak een gullen lach ont
lokte.
De heer Roodhuijzen wist zijn auditorium
door zijn levendigen verteltrant bijzonder
te boeien en werd beloond met dankbaar
applaus.
De werkloosheid in onze gemeente.
Bij den Gemeentelijken Dienst der Ar
beidsbemiddeling alhier stonden gisteren
als werkzoekenden ingeschreven
Mannen 1 drukker, 23 grondwerkers, 2
loodgieters, 1 mastieker, 12 metselaars, 19
opperlieden, 18 schilders, 7 stucadoors, 22
timmerlieden, 1 verver, 2 vlechters, 3 op
zichters, 8 machinaal-houtbewerkers, 2
stoffeerders, 10 kleermakers, 3 schoenma
kers, 58 metaalbewerkers, 10 brood/banket
bakkers, 7 slagers, 4 tuinlieden, 3 magazijn
bedienden, 7 reizigers/agenten, 6 winkelbe
dienden, 5 chauffeurs, 13 kellners, 25 loo-
pers, 3 portiers, 4 sleepers, 49 transport
arbeiders, 23 kantoorbedienden, 1 teeke
naar, 4 onderwijzers, 34 varensgezellen
(w.o. stuurlieeden, machinisten, stokers,
matrozen enz.) en 169 losse arbeiders.
Vrouwen 2 kleermaaksters, 1 winkel
juffrouw, 3 kantoorbedienden, 2 huishoud
sters, 3 dienstboden, 7 werksters.
Totaal 578 ingeschrevenen, waarvan 95
in de werkverschaffing. Vorige week 543
personen. Alzoo een vermeerdering van 35
werkzoekenden.
dere zijde van het schip zijn grijper kan
ledigen. De armen van de andere kranen
moeten bij groote en hcoge schepen te
steil staan, zoodat zij niet ver genoeg over
het dek kunnen zwaaien en dus niet altijd
boven de bunkergaten komen.
Verder kan de nieuwe kraan meer rui
men van de kolenlichters bereiken. Door
een en ander gaat het bunkeren ook aan
merkelijk vlugger.
Toen wij de machine in werking zagen,
was het laten verdwijnen van ca. 24 ton
kolen in de ingewanden van het zeeschip
een kwestie van slechts enkele minuten
Voorts is de bediening wat gemakkelij
ker, althans in zoverre, dat bijv. de kolen
die noodig zijn voor het eigen gebruik met
den grijper uit het ruim in de ponton
Het Jiieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghol.
In de N.V. Rubberfabriek Vredestein te
Loosduinen heeft Maandagmorgen een
brand gewoed.
Nederland's grootste mailschip, de
„Nieuw Amsterdam", is thans in het dok
van Wilton-Feijenoord opgenomen en zal
a.s. Zondag, opnieuw geverfd en van de
schroeven voorzien, naar de Rotterdamsche
Droogdok Mij. terugkeeren. Niet minder
dan 1200 arbeiders werken deze week da
gelijks op het schip er. in het dok.
Uitvoering St. Nicolaasvereeniging in
het Gasthuis.
Men schrijft ons o.m.
Hoewel het doel van de St. Nicolaasver
eeniging is kinderen van benoeftige ouders
een prettig Sinterklaasfeest te bezorgen,
waarbij behalve wat vroolijkheid en speel
goed ook warme onderldeeren worden ge ge
ven, meende het bestuur goed te doen dit
jaar ook voor de ouden van .agen een
vroolijken avono te arrangeeren.
Dit geschiedde gisteravond in het gast
huis alhier, en dat het er gezellig was, werd
wel bewezen door de verheugde gezichten
der cudjes en den dikwijls spontanen lach
en bij-val bij de diverse nummers.
Na een openingswoord van den voorzit
ter der regenten werd met bet oog op de
gebccite van Prinses Beatrix na het zingen
van het Wilhelmus de uitvoering ingezet
met een Oranjeliedje. Alles te memoreeren
is niet noodig hoofdzaak is, diat de ouden
van dagen een gezelligen avond hebben ge
had. Bij de sluiting sprak de vader van het
gasihuis o.a. de hoop uit, dat het niet bij
dezen eenen keer zou blijven.
In de pauze zorgde het gasthuis voor
chocnademelk met een beschuitje, terwijl
de St. Nicolaasvereeniging den vrouwtjes
een oranjezakje met wat benbons en den
mannen een paar sigaartjes offreerde.
Vlïsslngsch Sch- .^vaartnleuwH.
Aangekomen: „Prinses Juliana"
van Harwich (verwacht) Nederlandsche
m.s. „Corona" van Antwerpen„Noord-
stad" van Larvik „Atlantic" van Ant
werpen.
Om te bunkeren: Grieksch s.s.
„Archangelos" van Rouaan Noorsch s.s.
„Kornes" va** StavangerYoegoslavisch
s.s. „Izgled" van Blacksea.
Vertrokken „Oranje Nassau"
naar Harwich „Anna" naar Duinkerken
„Mercurius", „Bebo", „Alko", „Pinguin",
alle naar Londen; „Noordstad" naar Frank
rijk „Izgled" naar Gdynia„Kornes" naar
Antwerpen.
kunnen worden gehaald en In een daar
voor bestemden trechter worden gestort.
Bij de andere kranen moeten de kolen er
nog in worden gedragen.
Ook zijn thans stoomwinches aanwezig
voor het verhalen der lichters.
De ponton heeft een oppervlakte van
35 x 15 M., terwijl de totale hoogte 30
M. is.
Om een vergelijk'ig te kunnen maken
geven wij tenslotte nog de afmetingen der
andere kranen. De pontonoppervlakte hier
van is 35 x 14 M., terwijl de hoogte 17 M.
bedraagt.
Uit bovenstaande uiteenzetting zal de
lezer dus wel bemerkt hebben dat het
Vlissingsche kolenbunkerbedrijf weer een
handig stuk gereedschap rijker is geworden.
Nieuws uit de buurtverenigingen.
Men schrijft ons
Zaterdagmiddag heeft de buurtvereeni-
ging Van Dishoeckstraat en omgeving een
geslaagd kinderfeest gehouden in de groote
zaal van „De Oude Vriendschap". Vooraf
gegaan door de buurtvlag en de padvin
dersband, marcheerde een 250-tal kinderen
naar de zaal, waar hun een gezellige mid
dag was bereid.
Nadat de voorzitter de bijeenkomst had
geopend werd het eerste couplet van het
Wilhelmus gezong.en. Vervolgens heeft
professor Hassan Ben Ali de kinderen een
paar uren gezellig beziggehouden met zijn
goocheltoeren, zfn neef Dikkie, en de pop
penkast. In de pauze's zongen de kinderen
vaderlandsche liederen en ontbraken ook de
tractaties niet. De wethouder van onder
wijs, de heer W. P. Edelman sprak nog een
slotwoord. De Bond van Buurtvereenigin
gen tocinde zijn belangstelling door de aan
wezigheid van enkele bestuursleden. Tot
besluit werd het tweede couplet van het
Wilhelmus gezongen, waarna men met de
padvindersband voorop naar de buurt te
rugkeerde.
De wedstrijden om het biljartkampioen
schap van Zeeland 8e klasse.
Gisteravond werden in het clublokaal van
A.B.C. alhier de partijen voor het Zeeuwsch
kampioenschap 3e klasse voortgezet. Deze
hadden het gewone verloop. Er werden
geen groote prestaties geleverd. Des te
spannender waren echter de partijen, daar
tot het laatst toe niet te zeggen viel, wie
de partij zou uitmaken.
De uitslag is als volgt
c.
Oorschot
100
41
2.43
14
J.
Smit
85
41
2.07
8
L.
W
0
100
49
2.04
14
J.
Bosselaar
62
49
1.28
6
L.
Labruijêre
100
46
2.17
15
J.
Smit
81
46
1.76
7
De werkloosheid in onze omgeving.
Per 31 Januari jl. luidde de stand der
werkloosheid in het district Middelburg
Vlissingen 568, Middelburg 888, Aagte-
kerke 12, Arnemuiden 207, Baarland 66,
Biggekerke 29, Borsselen 88, Brouwersha
ven (64) 64, Bruinisse (139) 148, Burgh
(8) 6, Colijnsplaat 120, Domburg 70, Drie
wegen 34, Dreischor (19) 25, Duivendijke
(6) Eikerzee (15) 13, Ellemeet (25) 26,
Ellewoutsdijk 28, Goes 196, 's Gravenpolder
59, Grijpskerke 23, Haamstede (16) 16,
's Heer Abtskerke 6, 's Heer Arendskerke
181, 's Heerenhoek 111, Heinkenszand 99,
Hoedekenskerke 86, Yerseke 134, Kapelle
69, Kats 44, Kattendijke 18, Kerkwerve
(18) 27, Kloetinge 52, Kortgene 78, Koude-
kerke 80, Krabbendijke 96, Kruiningen 138,
Meliskerke 20, Nieuwerkerk (87) 94,
Nieuwland 52, Nisse 9, Noordgouwe (22)
38, Noordwelle (13) 20, Oosterland (116)
122, Oostkapelle 36, Oudelande 54, Ouwer-
§ej>euriewïs«e«i
«nu tleai gtragi
De Chineezen vallen aan.
Nanking wordt door hongersnood be
dreigd. (Buitenland)
Het slechte weer heeft in Engeland
veel schade aangericht.
(Gemengd nieuws)
Wijzigingen in de Oostenrijksche poli
tiek verwacht als gevolg van de be
sprekingen tusschen Hitier en Schusch-
nigg. (Buitenland)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
kerk (43) 54, Ovezande 64, Renesse (15)
15, Rilland-Bath 82, Ritthem 11, Schore 18,
Serooskerke (W.) 44, Serooskerke (S.) (7)
8, St. Laurens 19, Souburg 162, Veere 36,
Vrouwenpolder 33, Waarde 35, Wemeldinge
91, Westkapelle 194, Wissenkerke 180. Wol-
phaartsdijk 87, Zierikzee (282) 301, Zonne-
maire (14) 12, Zoutelande 23.
In totaal stonden per 31 Januari jl. als
werkzoekenden ingeschreven 5819 personen.
In verband met de uitbreiding van het
district met de gemeenten uit Schouwen-
Duivenland, zijn achter de namen dezer
gemeenten de totalen per eind December
1937 tusschen aangegeven.
Tournée Groene Kruis-film.
De volgorde der Groene Kruisfilm-opvoe-
ringen is eenigszins veranderd doordat de
week van 1419 Februari niet beschikbaar
was. De Groene Kruisfilm draait nu in
Zeeuwsch-Vlaanderen van 21 Februari tot
1 Maart in deze volgorde Nieuwvliet 21,
Retranchement 22, Aardenburg 23, Sluis 24,
IJzendijke 25, Biervliet 26, Schoondijke 28
Februari en Breskens 1 Maart. Daarna
gaat de film naar Vlissingen.
MIDDELBURG
Schoolgeldverordening Avondschool voor
Ny vr -heidsonderwijs.
De heffingsverordening voor het school
geld voor de avondschool voor N.O. is
goedgekeurd tot 1- October 1938 en daarom
stellen Burg. en Weth. een nieuwe verorde
ning ter vaststelling voor. In verband met
de wijziging der gemeentewet dient geen
afzonderlijke invorderingsverordening meer
te worden vastgesteld, zoodat de desbetref
fende bepalingen thans in de heffingsver
ordening zelve zijn opgenomen.
De gymnastiekvereniging „Achilles"
jubileert.
Vandaag is het 15 jaar geleden dat de
gymnastiekvereniging „Achilles" te Mid
delburg werd opgericht.
De heer J. A. Bal. die bij de oprichting
directeur-leider werd, bekleedt tot op he-