1000
500
25
WIENER
DONDERDAG
27 JANUARI
EERSTE BLAD
art
- IVO. 22
76e Jaargang
1938;
IlillinFirma F. ÜAH DE VELDE Ir., llnlsM 58-60. IHissinp. Itlil. ID. Pislrtbim f 1287
Verschijnt dagelijks, uitrezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
Omvangrijke zwendel in Zeeuwsch-Vlaanderen
STADSNIEUWS
Ook vandaag nog geen blonder
nieuws van
te wachten
lemsscn
««ma el®ot stng
Donderdag 27 Januari
ceur-
met
ct.,
om-
cten
3, 6,
MT",
oor-
Al-
Zie
jes
ord-
l of
dan
:uze
etin.
67.
ott.
uur
Aid-
tour
2e
tsse
■ven
2727
EK,
153
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENT lEPRljS: Van 1 —5 regels f 1.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct iedere regel
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maai plaatsing van 1 5 regels f 1alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voel ot oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bi( verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIOINü „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Handige colporteurs lichtten de goedgeloovige bevolking op
Zware straffen geëischt
„U speelt twaalf jaar in de Staatsloterij
en als u niets trekt, krijgt u al uw ge
storte gelden terug. De staat garandeert
dat".
Deze aanlokkelijke voorwaarden zouden
de colporteurs van de N.V. Nationale Ad
ministratie Bank te Den Haag, tal van
bewoners van Zeeuwrch-Vlaanderen voor
gehouden hebben om ben over te halen be-
leggings-obligaties van die bank te koo-
pen.
„Op die voorwaarden wil iedereen wel
in de Staatsloterij spelen", merkte de pre
sident van het Haagsche gerechtshof op,
voc.r welk college de colporteur en de in
specteur van de bank gisteren moesten te
rechtstaan, nadat de Middel burgsche recht
bank hen wegens oplichting had veroor
deeld tot gevangenisstraffen van 1 cn 2
jaar met aftrek van de preventieve hech
tenis.
In werkelijkheid was het echter anders,
men ken beleggingsobligaties van de bank
koopen, waaraan als speciale premie een
lot in de Staatsloterij verbonden was.
Na twaalf jaar trouw betaald te hebben,
kreeg men dan zijn geld terug, d.w.z. men
ontving zgn. inkomsten-obligaties, waarop
rente werd betaald, wanneer de inkomsten
van de bank dat toelieten, een onzekere
factor dus.
De rij van getuigen, menschen uit de
eenvoudige landbouwersbevolking van Zee
land, kwam voor het hof verklaren, dat de
colporteurs hen op listige w\jze overgehaald
hebben die obligaties te nemen.
„Ze zeiden, dat ze van de Staatsloterij
kwamen en wij vertrouwden dat", klonk
het algemeen. „Als wij geweten hadden,
dat ze van een bank kwamen, hadden wij
het nooit gedaan".
Bij het verhoor bleek, dat de ongelooflijk
klinkende voorwaarden, zonder aarzelen
door de landbouwers aanvaard werden.
De schriftelijke voorwaarden op de obli
gatie zelf had evenwel niemand gelezen. De
naam van de bank stond dik gedrukt bo
ven elke obligatie.
„Ja", merkte een getuige onnoozel op,
„ik dacht dat dat de bank was, die de
zaken voor de Staatsloterij regelde".
„Ik dacht in de Staatsloterij te spe'en",
merkte een ander op, „want dat vond ik
een goede belegging".
De obligaties bleken overigens wel listig
opgemaakt te zijn. De majoor van de rijks-
Veldwacht, die het onderzoek in de straf
zaak had ingesteld, bekende volmondig, dat
hij er drie dagen over had gedaan, voor hij
het geheel begreep.
Dat deed er trouwens weinig toe, want
niemand had zich de moeite genomen om
de voorwaarden op inschrijvingsformulier
of obligatie door te lezen.
„Zij hebben zich voorgedaan, alsof ze
van de Staatsloterij kwamen", vertelde de
majoor verder, „wantje krijgt bij ons van
de menschen geen cent los, tenzij je zegt,
dat je van den Staat komt".
President„Zijn er veel van die obliga
ties geplaatst?"
Getuige „Er is in totaal voor ongeveer
53.000 geplaatst, waarvan 21.000 is
betaald, grootendeels zuur verdiende
spaarcentjes".
De beide verdachten zelf ontkenden die
voorstelling te. hebben gegeven, wel heb
ben ze erg met de Staatsloterij geschermd
en dat voornamelijk als lokaas gebruikt,
doch ze hebben de bank geenszins ver
zwegen en ook geen onwaarschijnlijke
voorwaarden genoemd.
Zwaardere straffen geëischt.
„Vanwaar", zoo vroeg de procureur-ge
neraal, mr. L. B. J. Vermeulen, zich in zijn
requisitoir af, „kwam het merkwaardig
groote succes dat deze colporteurs met hun
be leggings-obligaties bij de eenvoudige
plattelandsbevolking hadden, van wie an
deren nauwelijks een cent los kregen?"
Dat komt, omdat zij de menschen heb
ben wijs gemaakt, dat ze van den Staat
kwamen en dat de Staat alle transacties
garandeerde. Van een bank hebben ze ab
soluut niet gespreken. Als ze de zaak
voorgesteld hadden zooals deze was, zou
niemand één obligatie genomen hebben.
Verdachten hebben op meer dan schan
delijke wijze misbruik gemaakt van het
vertrouw-en van de eenvoudige, arme
landbouwersbevolking. Spreker,- requireer-
de zwaardere gevangenisstraffen, dan
de rechtbank heeft uitgesproken, n.1.
1 jaar en 6 maanden voor den
colporteur J. van B. en 2 jaar en 6 maan
den voor den inspecteur A. B., zonder af
trek van de preventieve hechtenis.
De verdediger, mr. M. I. N. Spaargaren,
meende, dat de getuigen hoewel te
goeder trouw niet geheel betrouwbaar
zijn. Door al het praten, dat er in die
kleine dorpjes gedaan wordt, zijn de getui
gen tot hun verklaringen gekomen.
Bovendien, het hoofddeel was toch mee
spelen in de Staatsloterij en die gelegen
heid heeft de bank hun geboden. Voorts
meende pleiter, dat verdachten zich niet
wederrechtelijk bevoordeeld hebben. Dat
voordeel bestond nl. in het ontvangen van
provisie, en die ontvingen zij uit hoofde
van een nc.g niet vernietigde over
eenkomst met de bank.
Pleiter concludeerde derhalve tot vrij
spraak, subs, ontslag van rechtsvervolging
en vroeg, zoo het hof een veroordeeling
mocht uitspreken een clemente straf.
Arrest 9 Februari.
Nagekomen voorstellen voor den
Gemeenteraad.
B. en W. hebben den Gemeenteraad nog
de volgende voorstellen doen toekomen in
zake verkoop van grond
a. In het hierbij overgelegd adres verzoekt
de heer J. Q. Brand, alhier, van de gemeen
te in koop te mogen ontvangen een perceel
grond, gelegen aan den Koudekerkschen
Weg Westzijde, tor oppervlakte van 516 M2.
De prijs van dezen grond werd bij Uw
besluit van 28 Augustus 1936, No. 18, vast
gesteld en bepaald op 1650 per bouwper
ceel van één pand tot een maximumbreedte
van 18 Meter, te verhoogen met 0.50 per
M2, welke door het perceel wordt inge
nomen.
Van den in koop aangevraagden grond
bedraagt de koopsom alzoo ƒ1650 -f 516 X
0.50 1908.
Aangezien tegen de inwilliging van dit
verzoek bij ons college geen bezwaar be
staat, hebben wij de eer U voor te stellen
den verlangden grond in koop af te staan,
tegen een koopsom van 1908, ten bate
van het Grondbedrijf en zulks onder de ge
bruikelijke voorwaarden.
Aangezien bovenbedoelden grond verpacht
is aan den heer P. de Kxewit, zal deze door
ons uit de pacht worden genomen onder
toekenning der gebruikelijke pachtvermin-
dering.
b. In het hierbij overgelegd adres ver
zoekt de heer A. de Rijcke q.q., alhier, van
de gemeente in koop te mogen ontvangen
een perceel grond, gelegen aan de BJoe-
üienlaan, ter oppervlakte van 157 m2.
Van dezen grond bedraagt de prijs 7
per M2 (109 M2) en 3 per M2 (48 M2).
Aangezien tegen de inwilliging van dit
verzoek bij ons college geen bezwaar
bestaat, hebben Wij de eer U voor te stellen
den verlangden grond in koop af te staan
tegen een koopsom van 907 ten bate van
het Grondbedrijf en zulks onder de gebrui
kelijke voorwaarden.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
De minister van Financiën, mr. J. A. de
Wilde, bracht Woensdag in gezelschap van
zijn echtgenoote een bezoek aan de auto
mobieltentoonstelling in het R.A.I.-gebouw
te Amsterdam.
De eerste sluisdeur, bestemd voor Euro
pa's grootste binnensluis te Wijk bij Duur
stede, is door vier sleepbooten van Amster
dam via Merwedekanaal en Lek veilig
naar de plaats van bestemming gesleept.
Vlissingsch scheepvaartnieuws.
Aangekomen: „Mecklenburg" van
Harwich (verwacht) Nederlandsche m.s.
„Deneb", „Aldebaran", „Wocana", „Majo-
ri", „Albatros" van Antwerpen.
Om te bunkeren: Italiaansch
s.s. „Fedora" van Civita Vecchia Fransch
m.s. „Capsim" van Duinkerken Ameri-
kaansch s.s. „Pancraft" van Antwerpen.
V ertrokken: „Majori" naar Ply
mouth „Reiger" naar Londen „Margina"
naar Rochester „Cornelia" naar Londen
„Zwaluw" naar Haaften „Fedora" naar
Stettin „Capsim" naar Antwerpen „Pan
craft". naar Mobile.
De leeszaal bestaat 25 jaar.
Wij vernamen, dat de Openbarë Leeszaal
en Bibliotheek heden haar 25-jarig bestaan
mag herdenken. Op den 27sten Januari
1913 is de Leeszaal geopend. Heel klein be-
begonnen alleen met een leeszaal, is zq in
den loop der jaren uitgegroeid tot een in
stelling, welke van groote beteekenis mag
worden geacht voor onze stad. Zij heeft tot
nu toe den moreelen en financieelen steun
van velen mogen ervaren. Hoewel het be
stuur gemeend heeft aan. dezen herden
kingsdag geen bijzondere feestelijkheid te
moeten verbinden in verband met de moei
lijke financieele omstandigheden, zag het
toch gaarne, dat nog meerdere Vlissingers,
die het bestaan van deze instelling op prijs
stellen, hierin een aanleiding mogen vinden
met een kleine contributie of schenkingen
in boekvorm dit sociale en cultureele werk
ts steunen.
Wat de Duitsche kerkstrijd ons leert.
Met bovenstaand onderwerp trad gister
avond voor de vereeniging C.K.W.O. in de
Luth. Kerk alhier op ds. A. K. Straatsma,
Ned. Herv. predikant te Den Haag.
Alvorens tot zijn onderwerp te komen,
merkte de inleider op, dat spreken over
den kerkstrijd in Duitschland een moeilijke
taak is, daar deze strijd nog niet tot de
geschiedenis behoort. Deze strijd is nog in
vollen gang, en daarom niet steeds objec
tief te behandelen. Verder zal spr. zich
bepalen tot de Protestantsche Kerk.
De strijd in Duitschland is een oer-oude
kwestie het gaat nl. om de verhouding
tusschen kerk en staat een kwestie die
alle ecuwen door heeft bestaan.
Ook in Duitschland heeft deze strijd
verschillende kanten, die spr. niet alle zal
behandelen. De voornaamste oorzaak is de
strijd om de ziel van het Duitsche volk.
Drie factoren beheerschen strijd, nl.
de geloofsbeweging, de Duitsche Christe
nen en de Belijdenis-kerk.
Bij elk dezer richtingen stond spr. ver
volgens breedvoerig stil.
De Duitsche geloofsbeweging vindt haar
culminatie in het boek van Rosenberg: „De
mythe van de 20e eeuw", dat voor tal van
Duitschers den bijbel vervangt. Het boek
van de propaganda voor den godsdienst van
ras, bloed en bodem de cultuur van het
nieuwe heidendom.
In de tweede plaats besprak ds. Straats-
ma de richting der Duitsche Christenen,
een Christendom van Duitschen aard, dat
in zijn belijdenis de Ariër-paragraaf wil
opnemen. De Duitsche Christen is streng
anti-semiet, en wil alles uit de kerk weren
dat niet zuiver Duitsch is, zoowel leek als
predikant.
Het Oude Testament is voor de Duitsche
Christenen contrabande en van het Nieuwe
Testament blijft ook niet veel over, daar
men van den gekruisigden Christus niet
weten wil.
De prediking in de kerken der Duitsche
Christenen is dan ook sterk nationalistisch
en ook op Paschen bijv. preekt men niet-
over de opstanding van Christus, doch over
de opstanding van den Duitschen geest. Zij
zijn dus vóór alles Duitschers.
De Belijdeniskerk is echter juist anders
om. Haar leden zijn in de eerste plaats
Christenen en daarna Duitschers.
Gaat bij de ™rste richting de strijd
tegen de Kerk, bij de twee andere rich
tingen gaat het o m de Kerk.
Op de groote synode te Barmen in 1934
heeft de Belijdeniskerk duidelijk in haar
beginselverklaring uitgesproken, dat zij
Christus belijdt al3 het Woord Gods.
Op een volgende synode in 1934 te-Ber
lijnDahlem is ernstig onder het oog ge
zien om met de staatskerk te breken, doch
men besloot in het kerkverband te blijven
en eigen kerkbesturen te vormen.
Vervolgens stond spr. stil bij de pogingen
van het rijkscomité om den vrede in de
kerken te horstellen.
Deze pogingen hebben echter gefaald,
doordat de Belijdeniskerk een gedeelte der
verklaring niet kon onderschrijven. Thans
is het wachten op de kerkelijke verkiezin
gen.
Het standpunt van Hitier
Hoe is nü de houding van Hitier tegen
over dezen strijd? Om dit goed te begrij
pen, moet men zijn boek „Mein Kampf"
lezen. Hoewel Duitsch-Oostenrijker. heeft
hij een ontzaglijke liefde voor het Duitsche
volk. De eenheid van dit volk te bewerk
stelligen is zijn groote hartstochteenheid
op maatschappelijk en kerkelijk gebied.
Daarom gelooft spr. niet, dat Hitler van
kwade trouw moet verdacht worden, doch
het is zijn levensideaal.
Tenslotte gaat de strijd in Duitschland
tusschen het Christendom en het heiden
dom, want het nat.-socialisme is in zijn
wezen heidensch, aldus spr. Het gaat om
de vraag, wien men gehoorzaam zal zijn
Hedenochtend een nieuwe en tot nu toe
ongekende sensatievoor de velen, die zich
in Baarn ophouden in afwachting van de
blijde gebeurtenis, ten paleize. Een sneeuw
laag bedekte de boomen en de velden. Niet
dik en ook niet van langen duur, dat zag
een ieder. Maar toch was het een verras
send gezicht, toen men vanmorgen uit het
raam keek en alles wit was. Daarbij was
het weer bijzonder zacht en een mild lente-
zonnetje lokte velen naar buiten om een
flinke wandeling te maken door de bos-
schen.
Rustig, als steeds in de laatste dagen,
lag het paleis, het- gazon aan de voorzijde
was egaal wit, links en rechts strekte het
park zich uit, nu vol teere kleuren de
sneeuw langs de boomen, de takken tegen
de grijze lucht, de zon schaduwen toove-
rend tot in de verten.
Later in den ochtend, toen er meer ver
keer was, werd de straatweg glibberig en
modderig.
Om half twaalf was de auto van den
Prins nog niet voorgereden en men uitte
reeds het vermoeden dat Z. K. H. vandaag
niet zou uitrijden. Was het omdat de wegen
glad waren of was het omdat zijn aanwezig
heid op het paleis noodzakelijk was Een
ieder verkeerde in spanning. Deze verdween
echter, toen tegen kwart voor twaalf de
Cord van Prins Bemhard uit de garage
werd gereden en voor het paleis werd ge
bracht. Enkele oogenblikken later verscheen
de Prins op het bordes en nam in den wa
gen plaats, naast den chauffeur.
De auto verdween in de richting van den
Amsterdamschen straatweg.
Enkele oogenblikken later kwam een
andere auto het paleispark binnenrijden. Het
was de wagen van dr. J. de Groot. Hij was
vanochtend reeds vroeg uitgereden en
keerde eerst tegen twaalf uur terug.
Onder de personen, die geruimen tijd
voor het paleis hadden gestaan, waren er
enkelen, die beweerden, dat zij de Prinses
in den tuin hadden zien wandelen. Zeker
heid hieromtrent was niet te verkrijgen.
Echter zou men zoo zeggen, dat het
geenszins onmogelijk geacht moet worden.
Het weer lokt een ieder naar buiten en
daarbij mag de langdurige afwezigheid van
dr. de Groot ook wel als een aanwijzing op
gevat worden, dat naar alle waarschijnlijk
heid ook vandaag nog geen bijzonder
nieuws uit het paleis te verwachten is.
Mer verzekerde ons echter, dat de ge
zondheidstoestand van H. K. H. uitstekend
is en dat men ten paleize vol vertrouwen
de komende dagen tegemoet gaat.
Jezus Christus of den Staattotalitaire
staat of Koninkrijk Gods.
Tenslotte was spr. ervan overtuigd dat
ook pit deze verdrukking der kerk in
Duitschland, het goede zal voortkomen
God gebruikt het nat.-socialisme om de
kerk tot nieuw leven te wekken.
Elke regeering die zich aan de kerk van
Christus te buiten gaat, zal door die kerk
te gronde gaan, mits de kerk haar roeping
getrouw vervult.
Voor deze met aandacht gevolgde lezing
bestond groote belangstelling.
Na gezamenlijk zingen van het Luther-
lied sloot ds. Straatsma met dankgebed.
Steden-turnwedstrijd.
Men schrijft ons
De laatste jaren wordt in de maand
Januari te Vlissingen een steden-turnwed-
strirjd gehouden, die zich steeds in een zeer
groote belangstelling mag verheugen, om
dat het werk, dat hier geleverd wordt, op
zeer hoog peil staat. Op den wedstrijd van
Januari 1937 behaalde de Vlissingsche
Turnvereeniging voor de derde maal achter
een de overwinning, waardoor de Wissel
beker voor goed het eigendom van V.T.V.
werd. Bij de uitreiking der prijzen loofde de
burgemeester een beker uit voor een nieu
wen steden-tumwedstrijd, waaraan de turn
sters en tunrners van alle steden van den
Zeeuwsch-Brabantschen Turnkring zullen
kunnen deelnemen. De eerste wedstrijden
om dezen beker zullen Zaterdag a.s. plaats
hebben in Grand Hotel „Britannia". Turn
sters en turners van „Prins Hendrik"
Breda, „Volharding" te Goes en V.T.V.
Vlissingen zullen hieraan deelnemen.
Men kan er zeker van zijn dat de strijd
fel zal zijn, omdat de drie genoemde ver-
eenigingen over zeer goede krachten be
schikken, o.a. eenige leden van het dames-
en heeren-keurkorps van het Koninklijk
Nederlandsch Gymnastiekverbond.
Het bestuur heeft hiermede rekening ge
houden en een jury samengesteld, die het
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
eui
Opnieuw felle stryd bij Teruel Valen
cia zwaar gebombardeerd.
(Buitenland)
Ongeluk op onbewaakten overweg na
bij Apeldoorn eischt 2 menschenlevens.
(Gemengd nieuws)
Het Noorderlicht heeft alle trans-at-
lantische radioverkeer op de korte golf
onmogelijk gemaakt.
(Radiorubriek)
Nieuwe geruchten over het aftreden
van dr. Schacht.
(Buitenland)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
De „Vlissingsche Courant' zal op 1
den nationalen feestdag vroeger jf
verschijnen. Advertenties en be- 1
richten moeten dan des morgens f§
vóór 10 uur in ons bezit zijn. J
DE UITGEVERS.
OliiiiiiiiiiiQiiiiiiiiiiiiiiiniinniüiniiiniiüiiiEiiiiiiEiiiiiiiiüiiinsiiiKiiiiiiiniiiiiniiiipiiii^iiifiiRiiiiiH
vertrouwen van alle turnsters en turners1
heeft. Als juryleden voor de turnsters zul
len fungeeren mej. Tieséler en de heer G.
Kleerekoper, leider van het Nederlandsche
dameskeurkorps, beiden van Amsterdam.
De juryleden voor de turners zijn de heeren
E. de Wilde te Utrecht, internationaal jury
lid, e:i C. v. d. Zilver, technisch bestuurder
van den Brabantsch-Gelderschen Turnkring.
Het is bij deze wedstrijden de gewoonte
om de behaalde punten van iedere turnster
en turner onmiddellijk bekend te maken. De
toeschouwers kunnen ze op het daartoe in
gerichte programma invullen en zijn dus
steeds op de hoogte van den stand van den
strijd.
Een gedenkschotel.
Men verzoekt ons plaatsing van het vol
gende
In de étalage van den kunsthandel
D'Huij alhier is een aardewerk gedenk
schotel tentoongesteld welke is vervaar
digd naar aanleiding van de geboorte van
Prinses Juliana, in het jaar 1909. De scho
tel is ontworpen door onzen stadgenoot,
den heer J. de Wilde, en onder leiding ver
vaardigd in een destijds te Nijmegen be
staande fabriek de „Potterie Moderne".
Het middengedeelte stelt de Kon,
standaard voor, met het portret van H.M.
de Koningin als middelpunt. In den rand
zijn met Romaansche letters de woorden
„Heil Moeder Heil Kind" aangebracht.
Verder treft men daar aan vier wapens, n.l.
van Oranje, Nederland, Oost- en West-
Indië, terwijl het ornament bestaat uit ge-
styleerde oranjebloesem.
Het geheel is tn heraldische kleuren aan
gegeven, en als groote bijzonderheid dient
vermeld, dat het uitgevoerd is in z.g.
intarsia (of inlegwerk) en dat sleets
twee exemplaren werden vervaardigd.
WITTE
WEEK
MIDDELBURG