500
300
100
25
De 9oolsche -
boot te mater ge
MAANDAG
17 JANUARI
EERSTE BLAD
U.S.D. „Marathon"
76e Jaargang
1938
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd ep Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdegen
DE RUIJTERSCH00L
I s—IVO. 13
VLISSINGSCHE COD RANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cept.
lilian: firma F.ÏJS DE VELIE Jr., Wilstrait Sl-iO.VIissiiigin. Islei. 10. Pistrcktning U2J1
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels f 1.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct. Iedere regel
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1 —5 regels f 1.alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Iisch
«da-
ftder-
ach-
fltjke
be-
:end.
tuut,
ïste-
het
.aire,
orde,
irelke
i lag
720.3
kent
ge-
I den
iaal-
Lm de
/aait
root-
de
kit is
be-
op-
ord-
fcsge-
met
of
jikele
jera-
trigs-
vrije
boog
sta-
lorsb
Jorni"
|lijke
vest
jelijK
Het
ïlebd
tus-
orni,
,tuur
i gr.
Groote belangstelling van Nederlandsche
en Poolsche autoriteiten
Onder groote belangstelling, zoowel van
de zijde van Nederlandsche en Poolsche
autoriteiten als van de Vlissingsche bevol
king, is Zaterdagmiddag bij de Kon. Mij.
„De Schelde" alhier de voor de Poolsche
marine bestemde onderzeeboot „Orzei" (in
het Nederlandsch „Arend") te water gela
ten.
Omstreeks half twee zou de plechtigheid
plaats vinden. Het geheele terrein bood
een echt feestelijken aanblik. Van de ver
schillende tribunes en van de kranen wap
perden de Nederlandsche en Poolsche kleu
ren, terwijl de Kon. Marinekapel uit Den
Helder en een troep matrozen nog meer
luister aan het geheel bijzetten. Het mu
ziekgezelschap „Ons Genoegen" kortte het
wachten met het ten gehoore brengen van
enkele vroolijke marschen.
Tegen den vastgestelden tijd verschenen
talrijke autoriteiten, verscheidene! verge
zeld van hun dames op de officieele
tribune. Hieronder bevonden zich van Ne
derlandsche zijde o.m. vice-admiraal J. Th.
Furstner die met den luitenant ter zee A.
Kroese den minister van defensie vertegen
woordigde, de heer J. A. Lagas, namens
den minister van economische zaken, jhr.
mr. J. W. Quarles van Ufford, Commissaris
der Koningin in Zeeland, de heer C. A. van
Woelderen, burgemeester van Vlissingen,
vice-admiraal A. Vos, chef afd. materieel
zeemacht van het Departement van Defen
sie, oud-minister mr. dr. L>. N. Deckers,
kapt. ter zee R. H. Arntzenius, directeur
van het Loodswezen te Vlissingen, het
Tweede Kamerlid ir. M. C. E. Bongaerts,
kapitein-luitenant ter zee A. M. Hekking,
chef mijnendienst te Vlissingen, als verte
genwoordiger van vice-admiraal T. L.
Kruijs, kapitein-luitenant ter zee J. W.
Termijtelen, sous-chef van den Marinestaf,
ir. W. F. Pot, eerstaanwezend electrotech-
nisch ingenieur bij het departement van
Defensie, kapitein H. A. J. G. Kaasjager,
districts-commandant Koninklijke Mare
chaussee, ir. J. P. Walland, hoofdingenieur
directeur van den Rijkswaterstaat, G. J.
Bensink, directeur der Stoomvaart Mij.
„Zeeland", D. C. Endert Jr., directeur van
de Rotterdamsche Droogdok maatschappij,
waar de tweede onderzeeboot in aanbouw
is, ir. M. F. Gunning, directeur van de Ne
derlandsche Vereenigde Scheepsbouwbu-
reaux, M. A. Gageling, vertegenwoordiger
van „Onze Vloot" en ir. K. van der Pols,
ingenieur bij de Rotterdamsche Droogdok
maatschappij. Verder waren aanwezig mr.
Jan Smit Az., gedelegeerd commissaris der
Kon. Mij. „de Schelde", de beide directeu
ren ir. H. C. Wesseling en A. Smit en de
hoofingenieurs der maatschappij.
Van Poolsche zijde waren tegenwoordig
mevrouw Sosnkowska, echtgenoote van ge
neraal K. Sosnkowski,, „contre-amiral" J.
Swirski, chef van de Poolsche marine, dr.
W. Babinski, gezant te Den Haag, gene
raal Kwasniewski, president van de Pool
sche „Ligue maritime", S. Bubowski, pre
sident van de commissie van toezicht over
den bouw der 2 Poolsche onderzeebooten,
waarvan de tweede zooals gezegd, gebouwd
wordt bij de Rotterdamsche Droogdok Mij.,
G. Hoszard, secretaris van de Poolsche le
gatie te Den Haag, Th. Skowronski, con
sul-generaal te Amsterdam, St. Scroc-
zyifski, persattaché bij de Poolsche legatie,
W. Czyszkowski, commercieel attaché bij de
Poolsche legatie, graaf A. Tarnowski, con
sulair attaché te Amsterdam, luitenant ter
zee Zukowski, Juljan Ginsbert, lid van den
oppersten raad van den bond voor de zee
vaart, St. Szwedowski, inspecteur van den
bond voor de zeevaart, M. Niemirski, lid
van de commissie van toezicht, M. Golcz,
redacteur van het Poolsche Telegraaf-
agentschap, St. Salinski, redacteur van la
Presse Polonaise, M. Szydlowski, redacteur
van „Kurier Persanny", Lewandowski, chef
van den persdienst van den Bond voor de
Zeevaart en postoor Hcffman, die het
schip zou inzegenen met assistentie van
pastoor B. J. M. Timp. Ook een groep
Poolsche padvinders, wier vaders als mijn
werkers in Limburg werkzaam zijn, waren
tegenwoordig bij de plechtigheid waarbij
een onderzeeboot voor hun vaderland aan
zijn element werd toevertrouwd.
De tewaterlating.
Toen allen zich op het platform hadden
Vereenigd, verrichtte pastoor Hoffmann, in
ambtsgewaad, de gebruikelijke ceremonieën
en zegende hierna het schip. Enkele oogen-
blikken later ging de schel ten teeken dat
alles voor de tewaterlating gereed was.
Mevrouw Sosnkowska, echtgenoote van
generaal Sosnkowski, voorzitter van het
fonds voor maritieme verdediging in Po
len, nam toen de laatste beletselen weg
de Marinekapel zette het Poolsche volks
lied in, de Marineofficieren en de padvin
ders brachten hun eerbewijzen, maar
het schip bleef onbeweeglijk zitten. De ka
pel had intusschen ook het Wilhelmus doen
hooren, doch nog steeds kwam er geen be
weging in de „Orzei". De minuten werden
kwartieren, doch hoe hard men ook werk
te, men kwam oogenschijnlijk niet verder.
Zwaar hijgde de locomotief, de sleepboot
„En Avant" begon ook te trekken, doch het
eenig resultaat was dat een kabel het be
gaf. De muziekkorpsen hielden den moed
er in door om beurten vroolijke wijsjes ten
gehoore te brengen. Intusschen was reeds
een uur verstreken. Toen te ongeveer
twaalf minuten voor drie de locomotief
weer aanzette, begon het schip te glijden,
de flesch champagne spatte schuimend
tegen de scheepshuid uiteen en statig en
met een flinke snelheid ging de onderzee
boot onder gejuich der menigte te water,
terwijl de Marinekapel opnieuw achtereen
volgens het Poolsche en Nederlandsche
volkslied ten gehoore bracht.
Toen de génoodigden hierop de tribune
verlieten werd hun door de matrozen een
saluut gebracht.
Een dejeuner.
Hierop nam men in de gereedstaande
autobussen plaats en werd naar Grand
Hotel Britannia gereden waar een dejeuner
werd aangeboden. De gedelegeerd commis
saris van de N.V. Kon. Mij. „de Schelde", de
heer mr. Jan Smit Az., sprak hierbij een
welkomstwoord, waarna het volgende te
legram aan H. M. de Koningin werd ge
zonden
„Nederlandsche en Poolsche autori
teiten te Vlissingen bijeen ter viering
der tewaterlating eerste Poolsche on
derzeeboot „Orzei" in Nederland ge
bouwd, betuigen Uwe Majesteit hulde
en spreken beste wenschen uit voor
Haar en Haar Huis".
Spr. wendde zich hierop tot mevr. Sosn
kowska, de echtgenoote van generaal Ka-
zimierz Sosnkowski die zelf verhinderd
was, en overhandigde haar onder dankzeg
ging voor de verre reis die zij zich ge
troost heeft om de plechtigheid van het
wegnemen der laatste beletselen te ver
richten, een fraai blijvend aandenken aan
deze gebeurtenis.
De heer Smit sprak vervolgens woorden
van waardeering aan het adres der Pool
sche regeering, de Poolsche Marine en alle
Poolsche instanties die belangstellen in ma
ritieme aangelegenheden. Namens ,,'de
Schelde" zegde hij dank voor het groote
vertrouwen dat men in het verre Polen in
„de Schelde" heeft gesteld door deze op
dracht te verstrekken. Spr. meende uit de
diverse rapporten te mogen concludeeren
dat men tot dusver van dit vertrouwen nog
geen spijt heeft gehad en hij was er zeker
van, dat „De Schelde" een prachtig schip
zal afleveren dat de Poolsche Marine tot
eer zal strekken.
Herinnerend aan het Zeeuwsche devies
„Luctor et Emergo" sprak de heer Smit
den wensch uit, dat de „Orzei" weinig zal
moeten strijden, maar duizenden malen zal
boven komen. Spr. voegde er aan toe, er
zeker van te zijn dat het schip wanneer het
toch eens de kleuren en de eer van zijn va
derland zal moeten verdedigen, het het
Zeeuwsche devies eer zal aandoen en zege
vierend zal worstelen en ontzwemmen.
Spr. richtte vervolgens woorden van
dank tot de commissie van toezicht op den
bouw, tot de vertegenwoordigers van den
Minister van Economische Zaken die er
veel toe heeft bijgedragen itrt deze oouw
als een compensatie-transactie tusschen
Polen en Nederland tot stand kwam.
Ten slotte richtte spr. zeer waardeerende
woorden tot Admiraal Swirski om te ein
digen met het instellen van een dronk op
den voorspoed en de eer der Poolsche Ma
rine.
Verdere sprekers.
Hierop werd het woord gevoerd door den
voorzitter van den Poolschen Bond voor de
Zeevaart, generaal Kwasniewski. Namens
maarschalk Smiglyrydz, inspecteur-gene
raal van de weermacht, dankte hrj de di
rectie der Maatschappij voor het werk,
gedaan ten bate van de Poolsche defensie
ter zee.
Spreker zeide'hier mede aanwezig te zijn
als voorzitter van den Bond voor Zeevaart
en Koloniën, welke bond 650.000 leden telt.
De burgerbevolking heeft dit schip bekos
tigd en de bond heeft de gelden daarvoor
verzameld.
De generaal wees op de vredelievende
gezindheid van zijn land en op de vriend
schappelijke samenwerking tusschen Polen
en Nederland, zooals deze in de geschiede
nis is ontstaan. De „Arend" is noch het
eerste noch het laatste voorbeeld van deze
vriendschappelijke verhouding.
Spr. verzekerde, dat Polen voort zal gaan
op den weg naar verovering van de oude
vrijheid, naar Nederlandsch voorbeeld en
eindigde zijn toespraak met een „Leve
Hare Majesteit Koningin Wilhelmina".
Vervolgens sprak de heer J. A. Lagas,
referendaris van de afdeeling Nijverheid,
die den .minister van Economische Zaken
vertegenwoordigde.
De gezant van Polen, dr. W. Babinski,
hierna het woord nemende, wees op het
feestelijke van dezen dag. Het is een feest,
dat de scheppers van een goed volbracht
werk vereenigt.
Is het niet Nederland, dat de geheele
wereld bewezen heeft, welke resultaten
men op de zeeën en de oceanen kan beha
len door het toonen van moed, volharding,
onverschrokkenheid? Ik durf bevestigen
aldus de gezant dat men voor alles wat
met de zee verband houdt, in Nederland
een gemakkelijk begrip veont.
Deze samenwerking met de roemvolle
Nederlandsche Marine kan ons slechts ver
vullen met voldoening en vreugde. Ik heb
de sterke overtuiging, dat die samenwer
king de vriendschapsbanden, die gelukkig
tusschen onze beide landen bestaan, zal be
vestigen en nog nauwer zal aanhalen.
Met betrekking tot het volbrachte werk
zou ik zeer in het bijzonder hartelijken
dank willen brengen, aan alle vertegenwoor
digers der Nederlandsche autoriteiten, &e
hun zoo sympathieke en zoo degelijke hulp
verleend hebben bij het volbrengen onzer
taak, evenals aan alle technische leiders en
het personeel van „De Schelde".
De gezant wijdde ten slotte een dronk
aan de gezondheid van H. M. de Koningin
en de Poolsch-Nederlandsche vriendschap.
Tenslotte voerden nog het woord de vice-
admiraal J. Th. Furstner die met luitenant
ter zee A. Kroese den minister van Defen
sie vertegenwoordigde, admiraal Swirski en
oud-minister Deckers.
GRAND HOTEL „BRITANNIA"
Voor den nationalen feestavond
wordt aanbevolen plaatsen te be
spreken aan de zaal. Alleen toe
gankelijk voor hen, die in het bezit
zijn van een introductiekaart.
STADSNIEUWS
Een begin van brand.
Velen zullen Zaterdagmiddag zijn opge
schrikt toen een auto-brandspuit in zeer
snelle vaart weg door de stad koos en
wel juist in tegenovergestelde richting als
voor het verkeer in de Walstraat is toege
staan. Dit was wel het duidelijkste bewijs
dat zij op weg was om daadwerkelijk hulp
te gaan verleenen. Gelukkig is dit echter
niet noodig geweest, want was bij het vlie
gend stormweer van Zaterdag een ernstige
brand uitgebroken, dan waren de gevolgen
wellicht niet te overzien geweest.
Even half twee werd de politie gewaar
schuwd dat op de bovenverdieping van het
pand Kanaalstraat 46, bewoond door den
heer P. een uislaande brand was uitgebro
ken. Direct werd groot alarm gemaakt,
terwijl de politie onmiddellijk met een
slangenwagen uitrukte. Ook twee inspec
teurs die zich bij de tewaterlating van de
Poolsche onderzeeboot bevonden begaven
zich naar de opgegeven plaats. Wat
bleek het geval? Er was een schoorsteen
brand ontstaan door roetaanlading. Toen
men met den slangenwagen arriveerde,
hadden de bewoners het brandje reeds be
dwongen door het brandende roet te verwij
deren. Ten overvloede beeft een agent die
reeds met een brigadier ter plaatse was,
zich nog op het dak begeven om zich er
van te overtuigen dat de brand geheel ge-
bluscht was.
Toen de brandweer met een auto-motor-
spuit en de bagagewagen met ladder ter
plaatse arriveerde, behoefde zij geen hulp
meer te verleenen.
De schade is zeer gering.
De bewoners hadden niets dan lof voor
de snelle aanwezigheid van politie en
brandweer.
De brand liep dus „met een sisser"
af en verschillende personen hebben een
vergeefschen tocht naar het „Eiland" ge
maakt, daar er niets te zien was. Door den
kfachtigen stormwind was dit geen plezier
tochtje.
Wij kwamen nog juist op tijd omeen
brandweerman met zijn fiets tegen den dijk
te zien optornen
In den morgen heeft de politie nog een
schoorsteenbrandje in de Tulpenlaan ge-
bluscht.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
Zaterdagmiddag liep de duikboot „Orzei-"..
bestemd voor de Poolsche marine, van de
werf „De Schelde" te water. Enkele momen
ten van den stapelloop.
Badhuis aan de Bonedükestraat.
Gedurende de week van 10 tot 15 Janu
ari werden in het badhuis 421 baden geno
men en wel 308 door heeren, 97 door da
mes en 16 door kinderen.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
§el»e»rfeOTissew
«jgaai den dgsgg
De tewaterlating van de „Orzei" tal
rijke hooggeplaatste autoriteiten heb
ben de plechtigheid bijgewoond.
(Pag. 1, eerste blad.)'
De heer C. de Waard is benoemd tot
ridder in de orde van het Fransche
legioen van eer. (Stadsnieuws.)
De loop „dwars door Vlissingen" goed
(Stadsnieuws.)
De internationale arbeidersbeweging
heeft besloten alle Japansche goede
ren te boycotten. (Buitenland.)
Storm brengt het verkeer in moeilijk
heden.
(Gemengd nieuws en Luchtvaart.)'
Tegen den Haagschen journalist Han-
sen is een vervolging ingesteld een
principieele uitspraak in deze voor de
courantenwereld zeer belangrijke kwes
tie wordt hierdoor mogelijk.
(Binnenland.)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
„Dwars door Vlissingen'
Mag „Marathon" zich door den Boule
vard-loop in een internationale bekendheid
verheugen en heeft het door zijn Neder
landsche kampioenschappen de aandacht
sterk op zich gevestigd, ook de ten vorige
jare ingestelde loop „dwars door Vlissin
gen" heeft de populariteit van deze wak
kere sportvereeniging alleszins doen stij
gen, temeer waar deze dit jaar in plaats
van provinciaal, nationaal werd gehouden.
Waar behalve Lacor van „Marathon"
ook loopers van naam van „Trekvogels".
„D.O.S.", „P.V.S." enz. aan den start ver
schenen, is deze poging gewis een mooi
succes geworden. Er heerschte, vooral in
de omgeving van het Ocncertgebouw, Za
terdagmiddag dan ook, trots het storm
achtige weer, in de binnenstad een gezel
lige drukte en speciaal van jong-Vlissingen
was de belangstelling voor dezen loop
dwars door de stad bijzonder groot.
Daar burgemeester Van Woelderen ver
hinderd was, loste de garnizoenscomman
dant, kapitein mr. P. M. W. J. van der
Slikke, om 3.15 uur het startschot voor
de juniores en 14 jonge athleten vingen
aan hun krachten te meten. Door het be
schikbaar zgn van een pers-auto waren
wi; in staat den loop meer van nabij te
biijven volgen. Zoo kenden wij constatee-
ren, dat, na de Kleine Markt, Dobbelaere,
De Buck, Barentsen en Klaver zich allengs
uit het aanvankelijk gesloten pei-oion los
werkten en in de Spuistraat een mooien
voorsprong verkregen hadden. In het
laatste deel van het totaal 1500 meter
lange parcours zakte Klaver af en HÖfer
wist in te loopen, zoodat de uitslag werd
1. G. Dobbelaere, Marathon, 4 min.
4? 3/5 sec. 2. J. de Buck, A.V.'35, 4 min.
50 4/5 sec. 3. K. Barentsen, E.M.M., 4
min. 54 2/5 sec. 4. H. Höfer, Marathon,
5 min. 41/10 sec. 5. A. Scheijbeler,A.V.
'35, 5 min. 7 sec. 6. D. Roelse, A.V '35,
5 min. 12 sec. 7. J. Meijer, Marathon, 6
min. 12 2/5 sec. 8. J. Klaver, E.M.M.
9. P. van der Hooft, Marathon 10. W. van
Duin, Marathon; 11. W. van Rijn, Zwa
luwen 12. P. Boogaard, Marathon A3. A.
Snoodijk, Marathon 14. J. Boogaard, De
Zeeuwen.
Een kwartier later startten 36 loopers
van de A, B, C en D klasse voor een tra
ject van ongeveer 4000 meter, waarbij de
dubbele baan van de juniores met nog ,een
ommetje" moest worden afgelegd.
Reeds in de Walstraat namen Kalkman,
Van Yperen en Van Rijn spoedig den kop.
Even voorbij de Kleine Markt bleek, dat
Lacor zich door deze Trekvogels en den
Dosser liet trekken. In de Spuistraat biel
den deze vier seniores, die, wel zeer ty
pisch, de startnummers 1, 2, 3 en 4 voer
den, elkaar nog steeds vast, doch in de
tweede ronde zakte Van Yperen in de
Walstraat af. In de Coosje Buskenshaat
leidde Lacor, onmiddellijk gevolgd door
Van Rijn, Kalkman, iets verder Van Ype
ren en zoo vervolgens Slegt, Dronkers. De
Rek, Middelkoop en Kambier. In het Bella-
raypark begon Lacor, die steeds in fraaien
stijl geloopen had, uit te loopen. Zijn voor
sprong werd steeds grooter en toen hij op
den Nieuwendijk nog geheel fit zijn eind
spurt inzette, stond het vast, dat hij zich
niet meer zou laten passseren en dat de
overwinning hem was.
De uitslag der seniores werd
1. H. Lacor, Marathon, 10 min. 2 3/10
sec. 2. D. van Yperen, D.O.S., 10 min 12
sec. 3. P. van Rijn, Trekvogels, 10 min.
14 sec.4. H. Kalkman, Trekvogels. 10
min. 20 2/5 sec. 5. D. Slegt, P.S.V., 10 m.
33 sec. 6. P. Dronkers, Marathon, 10 min.
34 sec. 7. B. de Rek, S.C. Rotterdam 8.
A. Kambier, E.M.M. 9. C. Middelkoop,
ires et Seleritas10. D. van Poelje, Ma
rathon 11. J. Deuster, D.O.S. 12. A. van
Opbergen, Marathon 13. A. Bijsterveld,
A.V.'35 14. J. Dupon, Marathon 15 J.
Kuipers, Marathon 16. J, van der Heiden,
2e reg. kustartillerie, 12 min. 16 4/5 sec.
17. J. Quellery. 2e R.K.A. 18. W. A. Dijk,
2e R.K.A. 19. A. van Disselen, 2e R.K.A.
20. F. van Ham, 2e R.K.A.
De nummers 1 t.m. 15 behooren tot de
klasse A, B en C, de overige tot klasse D.
De wedstrijd was schitterend georgani
seerd, waartoe politie onder hc-ofd-in^ec-
teur Van Vugt, padvinders en Roode Kruis
(de T.C. alsmede de dames) het hunne bij
droegen. Zeer jammer was het, dat er in
dezen kamp oog een dissonant moest klin
ken. De athleet Chateau (Marathon) werd
n.l. uitgeput in het Concertgebouw binnen
gebracht. Bij informatie bleek ons, dat het
hier een geval van eigen schuld betrof,
daar deze looper tot de sprinters behoort.
Gelukkig was hij betrekkelijk vlug opge
knapt. Een geval ter leering
De prijsuitreiking.
In de in afwachting van de blijde ge
beurtenis in feesttooi prijkende groote 2aal
van het Concertgebouw vond na afloop van
den wedstrijd de prijsuitreiking plaats.
Een firma hier ter stede trachtte door mu
ziek de gezelligheid te verhoogen.
Na een welkomstwoord van den voorzit
ter van Marathon, le luitenant W. F. van
Dort, speciaal tot kapitein Van der Slikke,
den leider van E.M.M., het bestuur van
A.V. '35, den heer Van Bel en de loopers,
wenschte de beer Van der Slikke Mara
thon geluk met den uitslag van dezen
nationalen loop dwars door Vlissingen,
