fliapfeo Courant
TWEEDE BLAD
BINNENLAND
„Wereldtentoonstelling 1939"
te New-York.
BUITENLAND
FEUILLETON
IRGINIA'S
van de
van
Woensdag 1 September 37. No. 205
DE KONINGIN EN PRINS BERNHARD
MAKEN EEN RIJTOER DOOR
APELDOORN.
Gistermiddag heeft H.M. de Koningin
met gevolg het Loo verlaten voor het ma
ken van een rondrit per auto door de ge
meente Apeldoorn.
Bij het wegrijden van het Paleis wuifde
H.K.H. Prinses Juliana de vertrekken-
den na.
Langs de route welke gevolgd werd,
hadden zich vele belangstellenden opge
steld, die onze Landsvrouwe en den Prins
gemaal hartelijk toejuichten.
Een bezoek werd o.m. gebracht aan het
Marktplein, waar H.M. gedurende een
kwartier met belangstelling de kinder
spelen gadesloeg.
Vervolgens bracht de Koningin een be
zoek aan de volksfeesten en kinderspelen
ir. de buurtschap Wonnen.
Om half vier keerde de stoet op het Leo
terug, waarmede de rondrit, welke onder
ideaal zomerweer gemaakt was, was ge
ëindigd.
Bij aankomst op het Paleis bracht een
groote menigte een ovatie.
Gisteravond om 10 uur heeft Prins
Bernhard een bezoek gebracht aan het
feestterrein in de buurtschap Wormen
v/aar tot besluit van den feestdag een
vuurwerk werd afgestoken.
DE KONINGINNEDAG IN DE
RESIDENTIE.
De feestelijkheden in de residentie wer
den in den middag voortgezet met kinder
spelen en kinderwedstrijden, welke op
verschillende terreinen in diverse stadsge
deelten werden gehouden.
Ook gisteravond was het gezellig druk
in de binnenstad. Men genoot van de
feestverlichtingen, waarin vooral het Voor
hout een belangrijk aandeel had en er
werd op verschillende punten muziek van
allerlei aard gemaakt.
In den Dierentuin gaf de Vereeniging
„De Princevlag" een feestavond.
EEN LICHTENDE AARDBOL BOVEN
HET DONKERE MEER.
De Parijsche wereldtentoonstelling 1937
is nog nauwelijks voltooid, of reeds richten
de op sensatie beluste Amerikanen hun be
langstelling op de volgende groote wereld
tentoonstelling van het jaar 1939, die te
New-York zal worden gehouden. Als men
«voor de verwachtingen, die omtrent deze
tentoonstelling gekoesterd kunnen worden,
het aantal bezoekers van de thans gehouden
tentoonstelling van plannen en modellen als
maatstaf mag aanleggen, dan zouden alle
records geslagen moeten worden. De ten
toonstelling in Empire State Building, die
een fantastisch beeld geeft van wat er
reeds aan plannen is gemaakt, boekte in
enkele dagen tijds verscheiden honderd
duizenden bezoekers. Ook in Europa blijkt
de belangstelling reeds te zijn gaande ge
maakt. Finland is het eerste land, dat be
slag heeft gelegd op een stuk tentoonstel
lingsterrein en het plan voor het Finsche
paviljoen is zelfs reeds bij het tentoonstel-
lingsbestuur ingekomen. En toch zal de
wereldtentoonstelling eerst op 30 April
1939, op den 150sten verjaardag van de
presidentsverkiezing van George Washing
ton, worden geopend.
Ook de Amerikaansche pers beleefde haar
eerste tentoonstellingsverrassing. Het
schijnt, dat men in New-York van de in
Parijs gemaakte fouten heeft geleerd. Bij
dé voorbezichtiging op het tentoonstellings
terrein was in elk geval reeds veel gereed.
De persmenschen vonden niet alleen een
volkomen uitgegraven en afgebakend ter
rein van aanzienlijke afmetingen. Zij kon
den ook reeds de omtrekken van de ten
toonstelling bestudeeren. In het landschap
zijn de kunstmatige meren reeds met water
gevuld en ook het groote administratiege
bouw alsmede een laboratorium, waarin het
bouwmateriaal gekeurd wordt, zijn reeds
gereed. Doordat gewerkt wordt met een
groot arbeidersleger kon dit alles in zoo
betrekkelijk korten tijd gereed zijn. Het
administratiegebouw is op een ouden puin
hoop, die hier nog kort geleden te zien was,
letterlijk als een paddenstoel uit den grond
geschoten. Bij het vaststellen van de af
metingen van de tentoonstelling is niet al
leen rekening gehouden met de te verwach
ten vraag naar expositieruimte, doch ook
met het aantal bezoekers. Men is het er
ten slotte over eens geworden, de tentoon
stelling in te richten voor een dagelijkschen
bezoekersstroom van 800.000 tot 1 millioen
personen.
Uit de modellen en plannen in Empire
State Building krijgt men een goeden in
druk van de technische nieuwigheden. Het
zal, naar het zich laat aanzien, een ten
toonstelling van ongekende licht- en kleur
effecten worden. Men wil den toeschou
wers een soort „droomwereld van morgen"
voortooveren en de opgewonden gemoederen
der Amerikanen met landschappen van
volkomen „onaardsch karakter" overbluf
fen. In deze „wereld van morgen" dat
is het slogan, het slagwoordzullen
zich gebouwen bevinden, die men gewoon
lijk zelfs op tentoonstellingen niet te zien
krijgt. Middenin een groot, door arcaden
omzoomd kunstmatig meer verheft zich op
vijf steunpilaren een reusachtige aardbol,
waarin niet minder dan 17 woningen zullen
worden ondergebracht. Deze globe zal on
afgebroken door watercascaden worden
overstroomd. Bovendien zal de beüchting
zoodanig zijn, dat het 's nachts zal lijken,
of de globe in de lucht zweeft. Niet ver
van deze „woon-aardbol" zal een spitse
pyramide steil omhoog rijzen. Dit wonder
lijke bouwwerk zal minder aan een Egyp
tische pyramide dan aan een reusachtige
papieren puntzak doen denken. Waarom
juist dit monstrum, dat natuurlijk met ge
kleurd licht bestraald wordt, het opschrift
„Woonhuis der toekomst" draagt, is niet
.recht duidelijk.
Alles geweldig ook de kosten
Ook andere afbeeldingen beloven bouw
werken, die in een toekomstroman thuis
hooren. Merkwaardig zijn vooral de „Aqua-
lonentorens", dat zijn 50 meter hooge to
rens, die uitsluitend van „water, glas, lucht
en licht" worden geconstrueerd. Althans
zullen zij dezen bovenaardschen indruk
maken. Zij zullen een allee van niet minder
dan 50 torens vormen, waarbij elk spoor
van verbondenheid met de aarde zal wor
den weggetooverd door lichteffecten. En
daar er ook muziek op deze torens zal klin
ken, stellen de Amerikanen zich al voor, nu
eindelijk de „harmonie der sferen" te zullen
beleven. Hopen wij, dat deze hemelsche ver
rukkingen niet ai te zeer aan aardsche
kortsluiting zullen lijden Voor de overige
bouwwerken zijn 300 vooraanstaande archi
tecten aangenomen. Dezen werken met een
reusachtigen staf van electro- en licht-
technici, om de tentoonstelling te doen
prijken in alle kleuren van den regenboog.
Grootscheepsch gaat hier alles toe. De
staat New-York heeft de algemeene ten-
toonstellingsleiding carte blanche gegeven.
Deze staat in den staat heeft dan ook
reeds den spotnaam van „wereldtentoonstel-
lingsregeering" gekregen. Hoe drastisch
deze nieuwe „regeering" te werk denkt te
gaan .blijkt wel uit een van haar eerste
besluiten, namelijk, dat alle amusements
gelegenheden in de omgeving het geheele
jaar 1939 hun poorten moeten sluiten Na
tuurlijk rees er een storm van protesten,
doch zonder resultaat, want van de beslui
ten der directie bestaat geen beroep.
De kosten van dit geweldige project wor
den voorloopig geraamd op 600 millioen
gulden, doch men vertelt hier, dat de „we-
reldtentoonstellingsregeering" reeds op het
dubbele rekent. Zij hoopt echter door de
entreegelden en pachtsommen alle onkosten
eruit te halen. En om dit te bereiken, heeft
zij alvast voor 1939 het parool uitgegeven:
Iedere Amerikaan eenmaal naar New-York!
DE GEBEURTENISSEN BIJ DE
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Buitengewone zitting van het Parlement.
De Belgische Kabinetsraad heeft besloten
den Koning voor te stellen het Parlement
in het begin van de volgende week bijeen
te roepen. In deze bijeenkomst van het
Parlement zal de Minister-president een
verklaring afleggen en zich verantwoorden
inzake de lastercampagne, welke tegen
hem op touw is gezet.
De Minister van Financiën zal de poli
tiek van de regeering ten aanzien van de
Nationale Bank uiteenzetten en de regee
ring zal het Parlement vragen haar hou
ding goed te keuren.
De Tweede Kamer zal Dinsdag bijeen
komen en de Senaat Donderdag daaraan
volgend.
HET BEZOEK VAN MUSSOLINI AAN
DUITSCHLAND.
Het schijnt bevestigd te worden, dat de
reis van Mussolini naar Duitschland ge
schieden zal op 25 en 26 September. Den
vijfentwintigsten September zou Mussolini
doorbrengen in gezelschap van Hitier te
Berchtesgaden, waar hij een langdurige po
litieke bespreking met hem zou hebben. Den
volgenden dag zou gewijd worden aan be
toogingen te Muenchen en in de omgeving.
Waarschijnlijk zal graaf Ciano Mussolini
begeleiden, terwijl zich voorts generaal
Russo, de chef van den Italiaanschen gene-
ralen staf en een hooge militaire persoon
lijkheid Mussolini op zijn reis zouden verge
zellen.
HET GRAF VAN PILSOEDSKI.
In verband met het recente incident be
treffende het overbrengen van het stoffelijk
overschot van Pilsoedski wordt thans een
officieel communiqué gepubliceerd, waarin
kennis wordt gegeven van twee nota's ge
wisseld door den Minister van Buitenland-
sche Zaken met den apostolischen nuntius.
Laatstgenoemde verklaart, dat de graven
der koningen en der groote mannen, in het
bijzonder dat van Pilsoedski als onver
plaatsbaar beschouwd moeten worden. In
zijn antwoord verklaart Minister Beek zich
hiermede voldaan.
SCHOOLINCIDENT MET DANTZIG.
De politie van Dantzig heeft vier Polen
gearresteerd, die zich verzetten tegen de
overbrenging hunner kinderen naar Duit-
sche scholen. Voorts heeft de Senaatsvoor
zitter, Greiser, driemaal geweigerd de
Poolsche afgevaardigden van den Landdag
van Dantzig te ontvangen, die bij hem
kwamen protesteeren tegen de dwangmaat
regelen, welke de nat.-socialistische auto
riteiten uitoefenen op de Polen, die weige
ren hun kinderen naar de Duitsche scholen
te sturen. Zij hebben een krachtige protest
nota overhandigd en onverwijlde staking
van deze maatregelen geëischt.
In een officieel communiqué wordt na
der medegedeeld, dat na stappen van het
Poolsche commissariaat-generaal te Dant
zig, alle Polen op vrije voeten zijn gesteld.
Hierdoor is een zekere ontspanning ont
staan, hoewel de kwestie van het gedwon
gen bezoek van Duitsche scholen door
Poolsche kinderen nog niet is geregeld.
In verband hiermede laat de „Gazeta
Polska" een waarschuwing tot Dantzig
hooren en schrijft het blad dat de houding
van den Senaat van Dantzig in tegen
spraak is tot de herhaalde beloften van
loyale samenwerking met Polen en van
eerbiediging der Poolsche rechten in Dant
zig. Ook andere bladen schrijven in gelij
ken trant. De autoriteiten van Dantzig
hebben de bladen, welke artikelen publi
ceerden, verboden.
PRINS NICOLAAS NIET IN ROEMENIË.
De berichten, volgens welke Prins Nicolaas.
de in ballingschap gezonden broeder van
koning Carol van Roemenië, naar zijn vroe
gere paleis te Snagov, op 50 K.M. van de
hoofdstad, zou zijn teruggekeerd, kunnen
worden tegengesproken. De correspondent
van de Daily Teiearanb hee^t kasteei
bezcciit en de uitgebreide voorzorgsmaatre
gelen gezien, welke men neemt om den te
rugkeer van den prins te verhinderen. Het
kasteel, dat midden in een afgesloten bosch
is gelegen, wordt streng bewaakt. Sinds het
vertrek van den prins heeft de uit 16 man
schappen bestaande wacht opdracht gekre
gen ervoor te zorgen, dat niemand, ook de
prins niet, het park of het kasteel betreedt.
Politiehonden vertoeven in den omtrek. Het
particuliere vliegveld van den prins, dat in
de nabijheid van het kasteel ligt, is omge
ploegd.
DE NEUTRALITEIT DER VEREEN.
STATEN.
Compromis tusschen afzijdigheidsverlangen
en politieke sympathieën.
De Vereenigde Staten van Noord-Ame
rika vormen, als geheel genomen, een van
de sterkste groote mogendheden ter aarde.
Hoe dit land tegenover de groote politieke
vraagstukken staat en welke houding het
in een eventueel conflict zal aannemen, zijn
vragen, welke in het bereik der internatio
nale politiek van de grootste beteekenis
zijn.
De groote massa van het Amerikaansche
volk streeft er zonder eenigen twijfei naar
zich van een Europeeschen oorlog, waar
aan men in de U.S.A. nog steeds rotsvast
gelooft, onder alle omstandigheden verre te
houden. Den burgers van de Vereenigde
Staten is de deelname aan den wereldoor
log, hoewel hun land tot de overwinnaars
behoorde, duur komen te staan. Hun over
tuiging is, dat het economisch en militair
zoo uiterst sterke Amerikaansche volk het
niet noodig heeft, zijn beste krachten in
vreemde conflicten te verspillen.
Men zou meenen, dat het onder dergelij
ke omstandigheden niet moeilijk zou zijn,
den wensch van het overgroote deel van
het Amerikaansche volk in een wet vast
te leggen. In werkelijkheid is dit vraag
stuk echter opgelost op een wijze, waarvan
men onmogelijk kan zeggen, dat zij niet
meer dan voor één uitleg vatbaar is. Dat
ligt niet geheel en al zooals men het
bijv. in zekere landen gaarne wil doen
voorkomen aan den invloed van bepaal
de cliques, maar veeleer aan de mentaliteit
van het Amerikaansche volk zelf. Het par-
tijlriezen van dit volk in het Ethiopische
conflict, zijn sympathie voor de regeering
van Valencia, zijn trots, tot de drie groote
democratieën te behooren en zijn afwijzen
de houding tegenover de dictatoriaal ge
regeerde staten, toonen aan, dat men te
genover de buitenwereld niet zoo onver
schillig staat, als voor een absolute neutra
liteit eigenlijk noodzakelijk is.
Intusschen zagen de politieke besluiten
van het Amerikaansche congres, welke op
den Spaanschen burgeroorlog betrekking
hadden, er geheel anders uit, dan men ge
zien de sympathieën van degenen, die deze
besluiten namen, had kunnen verwachten.
In Januari 1937 nam het Congres de reso
lutie van senator Pittman aan, welke den
uitvoer van wapens, munitie en oorlogs
materiaal naar de heide Spaansche partijen
verbood, wijl de uitvoer voor de „veiligheid
en den vrede der Vereenigde Staten" ge
vaarlijk zou kunnen zijn. Amerika heeft in
vroeger jaren als wapenleverancier ook bij
burgeroorlogen nl. bij de talrijke revolu
ties in de Midden- en Zuid-Amerikaansche
staten goede zaken gedaan. Het tegen
deze traditie indruischende besluit van
Januari 1937 is derhalve van groote betee
kenis. Duidt dit reeds aan, dat de Veree
nigde Staten in de toekomst van de.rol van
wapenleverancier willen afzien?
Het principe van de niet-inmenging.
Het principe van de niet-inmenging in
vreemde conflicten is reeds zoo oud als de
Vereenigde Staten zelf. Reeds Washington
verlangde in 1788, dat de staten „zich bui
ten het labyrinth van de Europeesche poli
tiek en oorlogen" zouden houden. Maar
bijna even oud is de meening, dat het den
Amerikanen geoorloofd moet zijn, met
iedere natie, dus ook met oorlogvoerende
landen, handel te drijven. Levert men
daarbij slechts een der oorlogvoerende
partijen, zooals bijv. in den wereldoorlog,
dan is er van een werkelijke neutraliteit
natuurlijk geen sprake. Overigens heeft
Amerika zich sinds de dagen van Washing
ton en Jeffer-on ook op politiek en militair
gebied niet ritijd van buitenlandsche con
flicten verre gehouden. Men behoeft slechts
aan de deelname aan den wereldoorlog en
de Ttien punten van Wilson te denken.
Wel werd tenslotte Amerika wegens de
afwijzende houding van het Congres geen
lid van den Volkenbond, maar het Geneef-
sche Instituut is toch een schepping van
Wilson. En dit is des te merkwaardiger,
wijl de partijgangers van president Wilson,
de democraten, reeds sinds tientallen jaren
HUISVROUWEN
VAN ALLE RANGEN,
'TIS RADION-WIT
WAT ZIJ VERLANGEN
34
Ir.
Naar het Engelsch door KFUZE
J. VAN DER SLUIJS
Nadruk verboden
Even later rende zij de trap op naar
boven. Toen zij aanklopte aan de kamer
van de Barlow's en het vrouwtje haar
opendeed, gaf zij een kreet van vreugde.
Miss Farquhar Roger, het is miss
Virginia
Er volgde een extatische verwelkoming
het kind vloog in haar armen, de kleine
hond was wild van vreugde en het poesje
wuifde zijn m ooien staart.
Wat bent u gauw teruggekomen
Waarom bent u zoo gauw teruggekomen
vroeg Roger.
Om jullie allemaal uit te noodigen
voor mijn Kerstdiner.
Maar we hebben er zelf ook een
Nu?
Het kookt al, hè moeder?
Ja, maar misschien wil miss Virginia
het met ons deelen.
Dat wil ik graag, als jullie dan van
avond cp mijn feest komt?
O, geeft u een feest?
Ja, voor jou en voor je moeder en
mij en Weenie en Prim, en miss Mary Lee
Logan, als zij komen kan.
Mrs. Barlow zei, met blozende wangen
Ons eten is maar heel eenvoudig,
miss Virginia.
Het is heerlijk Roger's stem klonk
gretig. U hebt het mij zelf gezegd, moe
der.
Zij glimlachte.
Het is heerlijk, omdat wij het zelf
klaar maken. Ziet u, miss Virginia, het is
geen kalkoen, want om een kalkoen op
ta krijgen, moet je met een heele familie
zijn. Het is ook geen duif, want dat is
te duur voor twee. Maai' het is een prach
tige vogel, heelemaal van deeg gemaakt,
en gevuld met gehakt en telkens als wij
den o.ven open maken
Roger vulde het verslag aan
Telkens als we den oven open maken,
doen we er een kluitje boter op en ik mag
het ook wel zelf doen, miss Virginia. Ik
zal het u laten zien, hoe ik het doe
Het was roerend om de moeder gade te
slaan, die een feest wist te maken van
het allereenvoudigste voedsel.
Er is genoeg voor ons allemaal, zei
Roger overtuigend, voor Weenie en T rim
en voor u
Vóór tafel praatten de beide vrouwen
even alleen
Ik ben onverwachts thuisgekomen,
zei Virginia, en ik vond het zoo prettig
om een feestje te maken, straks bij het
souper. Ik zal een boom bestellen
Ik heb óók een kleintje opgetuigd
voor het kind, zei mrs. Barlow. Maar die
van u zal wel veel mooier zijn.
Dan hebben we er allebei een.
En zij aten van den wonderlijken vogel,
dc kaarsjes van het kleine boompje wer
den aangestoken en de cadeautjes uitge
deeld, die Virginia voor Roger en zijn moe
der had achtergelaten.
Na hét eten opende Roger het raampje
en voerde de duiven op het dak.
Ik moet het nu eiken dag doen, zei
bet kind, want de menschen van hier
naast zijn weg.
Staan de kamers leeg? vroeg Vir
ginia hem.
Ja, hè moeder?
Mrs. Barlow, die de tafel aan het afrui
men was, zei
Ze zijn twee dagen geleden eruit getrok
ken.
Verder werd er niet meer over gespro
ken, maar toen Virginia naar beneden
ging, om voor haar feest te zorgen, was
er een plan in haar gerijpt. Waarom zou
ze het niet doen, terwijl Rickey weg was?
Zij belde Mary Lee op, die enthousiast
was en beloofde onmiddellijk te komen.
Ik verveel mij dood. En waar is
Rickey
Ik heb hem op Derekdale achtergela
ten.
Is er iets gebeurd? Waarom ben jij
zoo gauw teruggekomen
Dat zal ik je later wel vertellen. Vir
ginia hing den hoorn op en haastte zich
naar den winkel bij het restaurant op den
hoek. Die was gelukkig open, en zij kon
er alles krijgen, wat zij voor haar souper-
tje noodig had. Zij kocht een kreeften
slaatje, een gesneden kalkoensborst en een
taart.
En zij zou chocolade maken en warme
broodjes... Zij wilde bezig zijn, geen
oogenblikje hebben om te piekeren. Zij
vond ook een mooi Kerstboompje en een
paar glinsterende versierselen om eraan
te hangen.
Toen ze terugkwam stond Maiy Lee net
in de hall. Zij zag bleek en had donkere
kringen onder haar oogen.
O, Jinny, Jinny, zei ze, als je wist hoe
ik je gemist heb
Virginia sloeg haar armen om haar
heen. Ze wist dat Mary Lee niet baar,
maar Rickey miste, zooals zijzelf Michael
miste.
Een tijdlang waren zij druk bezig met
de toebereidselen voor het feest, maar
toen de middag ten einde liep, zaten zij
samen voor het vuur om uit te rusten.
Vertel me nu alles, Jinny, zei Mary
Lee. Vertel me van Rickey
Hij gaat een boottocht maken, naar
Florida.
Er klonk angst in de stem van Mary
Lee.
Op wiens jacht?
Dat van de Van Duynes.
Ik dacht het wel, riep Mary Lee
heftig. Zij zal hem ongelukkig maken.
Misschien heeft hij dat wel noodig,
zei Virginia zacht.
Maiy Lee staarde haar aan.
Wat bedoel je?
Ik kan je niet alles vertellen, alleen
dat Rickey iets unfairs heeft gedaan. En
bovendien behoorde hij hier te blijven en
te werken.
Heb je hem dat gezegd?
Ja.
En wat antwoordde hij daarop?
Dat hij nieuwe ideeën zou opdoen. Hij
wil over Marty van Duyne schrijven.
En wat doet hij met het aodere
boek?
„Vlammende Schoonheid"? Daar gaat
hij niet mee door.
Virginia's stem klonk gesmoord en zjj
kneep haar handen stijf in elkaar in haar
schoot.
Mary Lee boog zich voorover en 'egde
haar hand op die van haar vriendin.
Kun je het mij niet zeggen?
Ik wou, dat ik het kon, Mary Lee,
maar ik kan niet
Daarna sprak zij over haar plannen.
Ik ga deze kamers onderverhuren als
ik kan en dan neem ik de twee naast de
Barlow's.
Mary Lee keek haar ongeloovig aan.
Die zolderkamertjes?
Zij zijn goed genoeg voor mij alleen,
en bovendien heb ik dan het gezelschap
van Roger en zijn moeder.
Het is zonde, dat je dit allemaal
moet verlaten.
Toen, na een oogenblikje
Als je in geldverlegenheid zit, waar
om laat je mij dan niet helpen?
Virginia's oogen waren vochtig.
Het is erg lief van je, Mary Lee,
maar ik wil niet leenen. En ik wil die
kamers boven ook hebben, omdat ik niet
wil, dat de menschen weten waar ik ben.
Mary Lee staarde haar aan.
Ga je je verbergen? Voor wie
Voor Tony... en Michael McMillan*.
Ik wil niemand meer ontvangen, behalve
jou en de Barlow's.
De meeste vrouwen zouden de kans
om Tony Bleecker te trouwen met beide
handen aangrijpen.
Omdat bij zoo rijk is?
Neen, omdat hij een aardige knappe
kerel is. En je zou een reusachtig leventje
hebben als meesteres van Derekdale.
Daar was het weer meesteres van
Derekdale.
Virginia kreeg wéér dat dreigende
voorgevoel. Maar niemand zou haar daar
toe kunnen drijven, niemand
(Wordt vervolgd)