1000 500 300 150 25 VRIJDAG 29 JANUARI Nieuwjaarsrede van den Burgemeester ;NO. 24; 75e Jaargang' 1937 UitgaveFirma F. VAN DE VELDE Jr., Walstraat 58-60, Vlissingen. Telei. 10. Postrekening 66287 Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen «nw Jew dcagj» VUSSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland en Frankiijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent. HÉ ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct. Iedere regel meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1 - 5 regels fl.—, alles bij vooruitbetaling De abonné's in 't bezit eener Polis, zijn GRATIS verze kerd tegen ongelukken voor gulden bij levens lange ongeschikt heid tot werken. gulden bij dood door een ongeluk. gulden bij verlies van een hand, voet of oog. gulden bij verlies van een duim. gulden bij verlies van een wijsvinger. gulden bij verlies van een anderen vinger. AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS" Dit nummer bestaat uit twee bladen. Eerste blad GEMEENTERAAD GVNSTIGER ECONOMISCHE PERSPECTIEVEN Het Noliebosch wordt spoedig gedeeltelijk opengesteld Hedenmiddag te 2 uur kwam de Vlissing. sche gemeenteraad in vergadering bijeen. Aanwezig waren alle leden. De notulen der vorige vergadering wer den goedgekeurd. Vervolgens nam de voorzitter, burge meester C. A. van Woelderen, het woord, voor het uitspreken van de volgende NIEUWJAARSREDE M. H. ff. Met gemengde gevoelens spreek ik di' jaar mijne nieuwjaarsrede uit. Eenerzrjds kan ik wijzen op betere perspectieven, zich o.a. openbarende door meer beweging en werk in de haven en bij de Kon. Mij. „de Schelde", anderzijds keeren daarbij mijne gedachten terug naar eenige droeve voor vallen in onze gemeente, waarbij vooraan staande raadsleden betrokken waren. Ik stel daarbij voorop, ciat onze eerbiedr waardige oude Moeder Vlissingen geheei vrij uitgaat. Er hebben in 1936 persoon lijke tekortkomingen plaats gehad, maar de gemeénte heeft geldelijk geen schade geleden. Wel is door ergerlijken laster ge tracht Vlissingen noodeloos en onverdiend in opspraak te brengen, maar alles is in onze gemeente huishouding nauwkeurig in orde, wat dan ook telkens bij alle officieele controle zoowel van het verificatiebureau als van Gedeputeerde Staten blijkt. Onder onze gemeentelijke bemoeiingen acht ik in 1936 zeer belangrijk, dat door de overeenstemming met de N.V. Waterlei dingmaatschappij Midden Zeeland, die ons het uitnemende Noordbrabantsche bronwa ter gaat leveren, het zoo nijpende drink- watervraagstuk is opgelost. En voorts dat het nieuwe uitbreidingsplan voor de ge meente is gereedgekomen. De vervaardigers hebben goed werk verricht en. het schenkt nu voldoening, dat het moeilijke vraagstuk, om de stadsuitbreiding der voormalige oude vesting met hare wallen, grachten, forten en andere verdedigingswerken aan het voorterrein aan te passen, na zooveel jaren hoofdbrekens geheel is opgelost. Onwillekeurig gaan daarbij thans onze ge dachten terug naar de achter ons liggende ongeveer 60-jarige periode, die nu beëindigd mag heeten. Toen ongeveer in 1875 door het nieuw gegraven Kanaal door Walche ren, door den nieuwen spoorweg en door de groote nieuwe havenwerken de ville morte uit hare assche herrees, was Vlissingen een oude lichtgebouwde vesting met ondiepe havens en grachten. De groote uitbreidin gen, die Vlissingen daarna heeft ondergaan, zijn niet dan na veel arbeid, moeite en zorg tot stand gekomen en behouden. Ik meen, dat het daarom hier nu de juiste plaats is om nog eens dankbare hulde te brengen aan de nagedachtenis van twee mannen, die pas onlangs in 1935 zijn overleden, onder wier leiding het zielental van Vlissingen ruim verdobbelde, de heeren Arie Smit, burgemeester van Vlissingen van 1879 tot 1888 en jhr. mr. A. A. van Doorn van Kou- kerke van 1897 tot 1919, waarbij als derde genoemd moge worden de slechts enkele jaren eerder overieden he.H. P. J. Tutein Nolthenius, die van 1888 tot 1897 het bur gemeestersambt bekleedde. Hoewel het bestuur eener gemeente als Vlissingen met hare bijzondere ligging aan de Scheldemonding steeds eigenaardige moeilijkheden zal blijven opleveren en wij dus geenszins mogen gaan inslapen als vóór 1875, zoo meen ik toch, dat wij mogen ho pen, dat er met 1937 een periode van meer rustigen vooruitgang en. ontwikkeling is angevangen, waai bij \e gemeente ge maard moge blijven voor hevige schokken. Immers de Kon. Mij. „de Schelde" is eigenares geworden van de gronden, die zij voor hare verdere uitbreiding wenscht en de nieuwe groote Keersluis maakt het nu mogelijk, dat de allergrootste zeeschepen op hare werven worden gebouwd.- De exploi tatie van de nieuwe ruime buitenhaven voldoet aan alle eischen aer internationale scheepvaart. Twee modern geoutilleerde ziekenhuizen, de nieuwe H.B.S. en goede U.L.O.-scholen verzekeren de gemeentelijke zelfstandigheid ten aanzien van ziekenzorg en onderwijs. De badplaats ligt gereed voor verdere ontwikkeling, de verkeersverbin dingen over land, ter zee en door de lucht zijn voor Vlissingen belangrijk verbeterd en de vraagstukken van de voorziening van electriciteit, gas en waterleiding zijn blij vend opgelost. WONINGBOUW EEN URGENT VRAAGSTUK. De bevolking van Vlissingen bedroeg op 1 Januari jl. 21751 personen tegen 21771 op 1 Januari 1936 er hadden 348 geboorten tegen 356 verleden jaar en 214 sterfgeval len tegen 181 verleden jaar plaats er ves tigden zich 1560 en er vertrokken 1714 personen. Het bevolkingscijfer is reeds ver scheidene jaren nagenoeg constant, de be perkte nieuwbouw kan alleen ongeveer het kleiner worden der gezinnen opvangen, ver meerdering der bevolking is bij de tegen woordige bebouwing van Vlissingen niet wel mogelijk, de groei der bevolking wordt dus tegengehouden dcor den tekort schietende^ woningbouw. Dit bliikt uit het feit. dat tal van menschen wier werkgemeente Vlissin gen is, elders wonen, vele van de volgens een ingesteld onderzoek ruim 900 elders tonende Vlissingsche gehuwde forensen wachten echter slechts op het vrij komen eener woning, om zich in Vlissingen te ves tigen dit is een ongewénschte en ontevre denheid scneppende toestand en een urgent vraagstuk, dat spoedig in onze gemeente behoort te worden opgelost. De gezondheidstoestand was iets minder gunstig dan In 1935. In onze ziekenhuizen werden 513 personen ter verpleging opge nomen tegen 406 in 1935 het aantal ver- pleegdagen bedroeg in 1936 10952, in 1935 10900. De totale kosten van den ge meentelijken geneeskundigen dienst bedroe gen in het afgeloopen jaar 43.600 tegen 46.900 in 1935. Er kwamen in 1936 slechts 3 gevallen van besmettelijke ziekte voor, nl. 2 roodvonk en 1 typhus. AFNEMENDE WERKLOOSHEID. De werkloosheid was gedurende 1936 minder groot dan in 1935 het gemiddeld aantal bij de gemeentelijke arbeidsbeurs ingeschreven werkzoekenden bedroeg 754 tegen 1050 in 1935. Ingevolge de Rijkssteun regeling voor werkloozen, warden 800 per sonen ondersteund, gemiddeld 306 per week, waarvoor de kosten bedroegen 151.858. Aan valide arbeiders, die niet in deze steunregeling konden worden opge nomen, werd ongeveer 3000 uitgekeerd. Aan zgn. B-steun werd aan werkloozen aan kleeding, schoeisel enz. voor een waarde van ongeveer 5000 verstrekt en door Maatschappelijk Hulpbetoon werd in allerlei vorm van ondersteuning ongeveer 83.800 betaald, in het geheel werd uitbetaald 243.659. Bovendien hebben in 1936 in het geheel 343 personen in de werkverschaffing ge werkt, gemiddeld per week 76 man, aan wie 56.687.75 loon is uitgekeerd. Verschillende werken kwamen in werk verschaffing tot stand, n.l. het verharden over de geheele lengte van den Zwanen- burgschen weg, die nu een fraaie wandelweg vormt van de duinen tot aan den Koude- kerkscheweg. Het aanleggen van rijwielpaden langs den Prins Hendrikweg, op den zeedijk naar de Schoone Waardin inRitthem en naar de grens op den Oost-Souburgschen weg. Een terrein aan den Vrij domweg werd ge ëgaliseerd en geschikt gemaakt voor plant- soenaanleg. Een gedeelte van het vliegveld werd ge ëgaliseerd, terwijl nog in bewerking zijn het Noliebosch, de taluds van den Spui- boezem en een der voetbalvelden. Verschillende personen werden te werk gesteld bij de Centrale werkverschaffing te Hulster- en Axeler Ambacht. Door ons gemeentelijk grondbedrijf is in 1936 ongeveer evenveel grond verkocht als in het voroige jaar, nl. voor ruim 62.000, hetzelfde kan worden vermeld van den nieuwbouw, er werden nl. 37 perceelen om vattende 49 woningen in 1936 gebouwd. Door den dienst van gemeentewerken werd het pomogebouw te Biggekerke ver bouwd en verbeterd, het stalgebouw aan de hoeve Baskensburg werd geheel ver nieuwd, de Watertoren werd hersteld en in het Gasthuis hadden verbouwingen en vernieuwingen plaats. Op een gedeelte van den Boulevard Bankert bij het Wandel- hoofd werd de bestrating en de rioleering doorgetrokken, eveneens op den Vrijdom- weg. Nabij de gemeentegrens bij Zwanenburg hebben wij in 1936 een 7 H.A. groot terrein aangekocht, dat in werkverschaffing zaï worden geëgaliseerd en daarna beboscht en dat later met het Noliebosch en omgeving een wandelpark van ongeveer 24 H.A. voor de ingezetenen en de badgasten zal vormen. Gevolg gevende aan krachtigen aandrang vanuit uw Raad, zal in het komende seizoen overdag een gedeelte vel* het Noliebosch gedurende enkele dagen der week voor het publiek worden opengesteld. DE GEMEENTE-FINANCIËN. De zorgwekkende gemeente-financiën blijven een voorzichtig en zuinig beleid eischen. Mede op aandrang van Regeering en Gedeputeerde Staten zijn in -de laatste jaren in de gemeente-begrooting beperkin gen en versoberingen aangebracht naast verscherpte ramingen van inkomsten en uitgaven. Hierdoor is aan de begrooting de ruimte ontnomen, welke naast een zuinig beheer vroeger dikwijls tot zeer gewaar deerde voordeelige saldi aan het einde van het dienstjaar leidden. Over 1934 leverde de gemeenterekening nog een goed slot op van 12.406.78, maar over 1935 konden wij slechts een voordeelig saldo boeken van 857.84, met welk bedrag de begrooting voor 1937 opende. Om voor 1936 een sluitende begrooting te kunnen verkrijgen, moest behalve de maximum-extra-bijdrage uit het werkloós- heidssubsidiefonds een zgn. „belastingbij- drage" uit dit fonds ten bedrage van 42.000 worden aangevraagd. Het is ons nu dezer dagen bij de ontvangst vair het besluit van Gedeputeerde Staten tot goed keuring van de begrooting van 1936 geble ken, dat na verlaging van dit bedrag door de toegepaste beztiinigingen slechts 14.210 als „belastingbijdrage" aan onze gemeente is toegekend. Daar de Regeering bij de be rekening van het bedrag der belastingbij- drage slechts rekening houdt met de uit gaven, 'welke op de oorspronkelijke begroo ting zijn vermeld, zal er dus door uw Raad op moeten worden gelet, dat voor uitgaven, welke in den loop van dit jaar worden ge voteerd, geen bijdragen uit dit gemeente fonds zullen worden verstrekt. Door de aflossing van gelden op de vaste leeningen werd het totaal bedrag onzer ge meenteschuld van 1.890.875 op 1 Januari van verleden jaar teruggebracht tot 1.813.750 op 1 Januari jl., d.w.z. belang rijk lager dan bijv. in 1922, toen onze groo te crisisschuld geheel was geliquideerd, nl. 1.856.666 vermeerderd met 168.000 lee ning op korteren termijn tot het dekken van het restant der crisisschuld. De vele ver anderingen der latere jaren in Vlissingen zijn dus zuinig gefinancierd. De oude stedelijk gevestigde getiërceerde schuld bedraagt per 1 Januari jl. 440.000. Door de daling van den rentevoet kon onlangs de rente van nagenoeg alle gemeen tel eeningen teruggebracht worden op on geveer 4 Met ingang van 1 Januari jL is het vak onderwijs bij het lager onderwijs in deze gemeente geheel opgeheven. Besloten werd om op 1 September jl. wederom geen eerste klasse te vormen in school I. De ontwikke lingscursussen voor werkloozen werden ook in 1936 zeer druk bezocht, zij werden in het le, 2e en 4e kwartaal gehouden. 1 Januari jl. is een gemeenschappelijke regeling van den schoolartsendienst met Middelburg vastgesteld, wij hebben daar door aan onzen zeer gewaardeerden school arts den heer A. P. Smitt, die zijn ambt sedert 1 Januari 1920 met groote bekwaam heid en ijver heeft waargenomen, tot ons leedwezen eervol ontslag moeten verleenen. De Zeevaartschool „De Ruyterschool" werd door 226 leerlingen bezocht tegen 229 in 1935, in de verschillende cursussen werden 58 diploma's behaald tegen 94 in 1935. De Koninklijke Paketvaart Maat schappij bracht het aantal klassen weer op 2. De Binnenscheepvaartschool werd door 44 machinistmotordrrjvers, 39 schippers en 17 visschers bezocht, samen 150 leerlingen, die 34 diploma's behaalden. Met genoegen kan ik wederom vaststel len, dat ons gemeente- en politiepersoneel zijn taak met ijver en opgewektheid ver vult een bijzonder woord van dank zij ge bracht aan de onbezoldigde ambtenaren van den Burgerlijken Stard, aan onze Vrij willige Brandweer en aan allen, die zich verdienstelijk hebben gemaakt bij den lucht beschermingsdienst, voor hun gewaardeer den arbeid in het algemeen belang verricht. In 1936 kwam één uitslaande brand voor, tweemaal werd voor een binnenbrand groot alarm gemaakt, verder werden met kleine middelen 4 binnenbranden gebluscht en kwamen voor 5 maal een begin ^an brand, 22 schoorsteenbranden en een bijzondere brand. Bij het gemeentelijk badbedrijf werden 51464 baden genomen tegen 63835 in 1935 het zeer ongunstige weer was de oorzaak van dezen teruggang. Het Wandelhoofd Vlissingen werd 30 Mei onder groote belangstelling door den Mi nister van Waterstaat geopend en werd druk bezocht. Door uw Raad zijn o.a. nog besluiten ge nomen tot wijziging van de Algemeene Po litie Verordening tot regeling van het automobielbedrijf, tot betere alarmeering van het brandweerpersoneel en aanschaf fing van materieél, tot het vaststellen van een capitulantenverordening en tot deelna me aan het borgstellingsfonds voor de Zeeuwsche Eilanden. Een raadsbesluit om voorschotten te verleenen aan de Woning bouwvereniging „Gemeenschappelijk Be lang" voor den bouw van 33 woningen werd niet goedgekeurd door den betrokken Mi nister. Met de P.Z.E.M. is overeenstemming ver kregen over het opruimen van de verkeers- hindernissen op het Betje Wolffplein, was de veiligheid van het verkeer ter plaatse zeer zal bevorderen. DE GROOTE BEDRIJVEN. Bij de Koninklijke Maatschappij „de Schelde" bedroeg het aantal werklieden eindDecember 1936 2028, incl. 43 tijdelijk ontslagenen, tegen 1703 op 31 December 1935. Het aantal ambtenaren bedroeg eind December 1936 310 aan arbeidsloon en salarissen werd over 1936 ongeveer 2.3 millioen uitbetaald. In 1936 werden afgeleverd of voor afle vering gereed gemaakt Hr. Ms. onderzeeboot „O. 16" voor het Departement van Defensie, waarvan de motcren door de N.V. Wilton-Fijenoord wer den geleverd. Hr. Ms. politie vaartuig „Jan van Brak el" voor het Departement van Defensie. Tankboot „Erinna" voor de Bataafsche Petroleum Mij., waarvan de motoren door „Werkspoor werden geleverd. Een turbine en een hoogedruk-stoomketel voor het stoomschip „Kertosono" van den Rotterdamschen Lloyd. Zes land- en scheepsketels. Constructiewerk van den bovenbouw brug te Vianen voor den Rijkswaterstaat. Enkele kleine constructiewerken. Zes landvliegtuigen type „Scheldemusch" en een watervliegtuig genaamd „Schelde- meeuw". De perspectieven van het bedrijf zijn gun stiger dan een jaar geleden. Bij de Stoomvaart Maatschappij Zeeland, Koninklijke Nederlandsche Postvaart, nam het passagiersvervoer in het afgeloopen jaar met ongeveer 10 toe. Ook het goe derenvervoer toonde een vooruitgang, waarbij vooral in het laatste kwartaal ten aanzien van het stukgoedvervoer een op leving te constatéeren is. Het mailvervoer liep echter ook in 1936 nog terug. Op de zoogenaamde Zeeland-luchtlijn Amsterdam Rotterdam Haamstede Vlissingen is van 1 Januari tot 30 Juni dagelijks een dubbele dienst, van 1 Juli tot 31 Augustus driémaal een dienst per dag en van 1 Augustus tot 10 October daags een dubbele dienst uitgevoerd de lijn werd van 1 Juli tot 8 September doorgetrokken tot Knocke, het geheele aantal passagiers bedroeg in 1936 9129 tegen 8938 in het vorige jaar, waarvan naar en van Vlissin gen 3776, tegen 3733 in 1935 gevlogen werd met het type F. 8. De dienst op Haamstede is 15 December en de dienst op Vlissingen wordt 1 Maart hervat ver wacht mag worden, dat deze splitsing van de Zeeuwsche luchtlijn voortaan niet zal worden herhaald. Het bedrijf van de N.V. Haven van Vlis singen blijft zich in gunstigen zin ontwik kelen. Er is zelfs in het tweede volle boek jaar 1936 zooveel netto winst behaald, dat er na alle voorgeschreven afschrijvingen en na het aanzuiveren van de stichtings- kosten en het tekort van het- eerste jaar nog een bevredigend batig saldo overblijft. Totaal werden 693.797 tonnen van 1000 K.G. overgeslagen, een vermeerdering van 170.634 tonnen vergeleken bij het jaar 1935. De scheepvaartbeweging in 1936 in de haven blijkt uit de volgende cijfers 2077 zeeschepen metende ruim 2 6 mil lioen n.r.t. (vorig jaar 1796 met ruim 2 millioen) 1873 binnenschepen metende bijna 0.8 millioen tonner, draagvermogen (vorig jaar 563 met ruim y2 millioen) 7757 geregelde schepen van de Stoomv. Maatsch. Zeeland, Kon. Marine, Prov.' Stoombootdienst en loodsvaartuigen. meten de ruim 2.8 millioen tonnen (vorig jaar bijna 1.9 millioen) zoodat in 1936 de haven Gemeenteraad; Nieuwjaarsrede van den burgemeester. (Eerste Blad, pag. 10 Wegen in N.O. Twenthe door sneeuw storm onbegaanbaar. (Gemengd Nieuws) Felle brand te Amsterdam. (Gemengd Nieuws) Tegen alle verdachten in het proces te Moskou is de doodstraf geëischt. (Buitenland) De storm veroorzaakt veel overlast aan de scheepvaart; verschillende boo ten in nood. (Scheepvaart). ZIE VERDER EVENTUEEL LAATSTE BERICHTEN van Vlissingen werd binnengeloopen door 10.696 schepen metende totaal ongeveer 6.2 millioen ton (vorig jaar totaal iV2 millioen ton). Het steenkolenbunkerstation van de Steenkolen Handels Vereeniging, dat 8 Mei a.s. 10 jaar bestaat, heeft zijn jaarlijkscbe groei ook in het afgeloopen jaar voortge zet, zoodat het aantal gebunkerde zeesche pen gestegen is tot 947 tegen 886 in 1935. Bij het oliebunkerstation in de buitenha ven, dat in Februari 1935 is geopend, bun kerden 503 oliebunkerschepen, tegen 183 zeeschepen in het eerste jaar. Er zijn in 1936 twaalf raadsvergaderingen gehouden tegen 10 in 193l>. Onze raad heeft in 1936 vijf zijner bekwaamste meest voor aanstaande raadsleden verloren, overleden zijn de heeren Van der Beke Callenfels en De Meij, vertrokken is de heer Harts en ontslag hebben, genomen de heeren Van Hal en Laernoes. Elders is hierover uitvoerig gesproken, zoodat ik mij hier beperk door nogmaals mijn diep leedwezen uit te spre ken over de treffende verliezen, die uw Raad in 1936 heeft geleden. U heeren Raadsleden en Gemeente-secre taris moge ik persoonlijk en met uwe ge zinnen veel voorspoed in het jaar 1937 toe- wenschen en kracht en werklust om uwe taak goed te volbrengen. In den aanvang dezer nieuwjaarsrede wees ik er op, dat er als het ware een wordingsproces van Vlis singen is afgesloten dit is nog onder streept door het uit den Raad heengaan in 1936 van vijf oude beproefde raadsleden. Moge nu inderdaad een periode van voor spoed en rustige ontwikkeling voor onze gemeente aanbreken, en laat ons daarbij versterkt door nieuwe krachten getrouwe lijk op onze posten blijven en zoo eensge zind mogelijk samenwerken om de belangen der gemeente Vlissingen volgens onzen eed „met al ons vermogen voor te staan en te bevorderen". WETHOUDER EDELMAN ANTWOORDT. Nadat de raadsleden door applaus van hun instemming met deze nieuwjaarsrede hadden doen blijken, nam de lieer W. P. Edelman het woord om de rede van den burgemeester te beantwoorden. De Wethouder sprak als volgt Als oudste Raadslid in jaren rust op mij de aangename taak U dank te zeggen voor de zoo juist door U uitgesproken nieuw jaarsrede. Alvorens daartoe over te gaan zij het nuj vergund even te mogen memoreeren, dat dit vier achtereenvolgende jaren, op uitste kende wijze werd gedaan door wijlen den heer M. van der Beke Callenfels. Hij ruste in vrede Ik ben er van overtuigd de gevoelens van den geheelen Raad weer te geven, als ik voor de goede wenschen ons en onze gezin nen aangeboden U en Uw gezin wederkee- rig onze beste wenschen voor 1937 aanbied. Wij hopen, dat het voorspoedig en gelukkig jaar voor U en de Uwen moge zijn. Moge God U gezondheid, kracht en wijsheid schenken, om de zware taak die op rusi. met opgewektheid te kunnen vervullen in het belang van onze goéde stad. Als in een film heeft U alles ".vat in het jaar 1936 in en om den Raad heeft plaats gehad aan ons geestesoog laten voorbijtrek ken, het goede en het kwade. Veel was er in 1936, wat ons zeer pijnlijk getroffen heeft, toch waren er ook vele dingen, die ons troost en verheugenis brachten. Was in de laatste jaren dé nieuwjaarsrede steeds In mineur gesteld, tengèvolgê van crisis en malaise en als gevolg daarvan bet groot aantal werkloozen, en waren wij reeds blijde dat de poorten van de fabriek der N.V. Ko- I ninklijke Maatschappij „De Schelde" ge-

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1937 | | pagina 1