500
300
25
Vreemde hulp aan Spanje.
2 JANUARI
No. 1
75e %J aargang
1937
UitgaveFirma F. VAN DE VELDE Ir., Walstraat 58-6D, Vlissingen. Telel. 10. Postrekening 66287
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
STADS- EN PROVÏNCIENIEÜWS
GEMEENTEBESTUUR
De „Vlissingsche Courant
op 7 Januari a.s.
VUSS1NGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1—5 regels 50 ct. Iedere rege'
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1—5 regels f 1.alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit 3 bladen en een Kindercourant. - Eerste Blad
STRIJDEN 30.000 DUITSCHERS AAN DE ZIJDE VAN FRANCO, 15.000 RUSSEN
AAN DEN KANT DER REGEERING?
De waarde van het nieuwe oorlogstuig.
Vergelijkt men. Fransche, Engelsche,
Duitsche en Russische persberichten cri-
tisch met elkaar, dan is het binnen zekere
grenzen mogelijk, om een overzicht van de
vreemde troepen in Spanje te geven. Hier-
bij houden wij geen rekening met het
^paansche vreemdelingenlegioen, dat, sinds
'0 jaren bestaande en naar het voorbeeld
'an het Fransche legioen georganiseerd,
itsluitend niet-Spanjaarden als manschap
pen heeft. Wij rekenen ook de „regulares"
niet mede, Marokkanen uit de Spaansche
zone, die als koloniale troepen gedeelte
lijk onder sterken drang werden „aange
worven". De verovering van Spanje door
de Mooren in de 20e eeuw is een kwestie
op zich zelf on is van weinig belang voor
de strekking van dit artikel. Wanneer wij
van „vreemde troepen" spreken, bedoelen
wij aan de zijde van Franco de hulp
van Duitschers, Italianen, Ieren, enz. aan
de zijde der regeering de Russen en de
vrijwilligers van allerlei nationaliteit.
Een Franco-gezinde ooggetuige, het na-
tlonalistiscli-conservatieve Fransche Ka
merlid, de Kerilles, die dezer dagen uit
Spanje is teruggekeerd, begroot het Duit
sche aantal manschappen op 25 tot 30.000.
Deze bestaan uit ongeveer 5000 manschap
pen die een speciale opleiding hebben g'e-
nrvten en uit- twee volledige divisies.
De Engelsche pers geeft de volgende
bijzonderheden over de landing van Duit
sche troepen in Spanje op 21 November
9000 man op 26 November 10.000 man,
terwijl in December 12.500 man werden
aangevoerd. Deze 31.500 man werden in de
buurt van Cadiz ontscheept. Duitschland
moet volgens gelijkluidende, internationale
persberichten van plan zijn, nog vijf volle
dige divisies, d.w.z. 62.500 man, aan gene-
raad Franco ter beschikking te stellen.
Het is waarschijnlijk, dat alleen een
krachtige demarche van Londen en Parijs
het zou kunnen beletten, dat in Spanje
een 100.000 man sterk, op de modernste
wijze uitgerust expeditieleger, zijn kwartier
opslaat. Dit leger zou drieërlei taak hebben
te vervullen 1. Generaal Franco de over
winning te bezorgen 2. Spanje aan een
voortdurende Duitscbe bezetting te onder
werpen, waarbij a. de Canarische Eilan
den en b. Spaansch-Marokko door Duitsch
land bezet blijven, c. de gezamenlijke
Spaansche grondstofwinning door Duit
schers gecontroleerd zou worden3. een
voortdurende bedreiging voor Frankrijk te
vormen.
De Italianen wier Abessijnsche veld
tocht eerst thans de begeerde diplomatieke
vruchten draagt en die aan het „gentle
man agreement" groote waarde hechten,
trekken zich geleidelijk terug. Het is waar
schijnlijk, dat nog slechts enkele honderden
Italiaansche vliegers in Spanje werkzaam
zijn, de hoogere officieren echter zijn allen
teruggeroepen. Deze zouden door Duit
schers vervangen zijn.
Verder zouden nog' aan Franco's zijde,
volgens de opgaaf van de Kerilles vechten
2000 Ieren, 500 Franschen en ongeveer
1500 vrijwilligers van allerlei nationaliteit.
De Kerilles, die natuurlijk de buiten-
landsche hulp van generaal Franco zeker
niet overdrijft, zegt, dat de regeering
wordt gesteund door ongeveer 15.000 Rus
sen, welke deel uitmaken van het geregelde
Russische leger, 15.000 Franschen, alsmede
talrijke Duitschers (voornamelijk commu
nisten en socialisten).
Het oorlogsmateriaal.
De Spaansche burgeroorlog heeft het mo
gelijk gemaakt, om de waarde van het
nieuwe oorlogstuig praktisch te onderzoe
ken. Samenvattend kon hierover het vol
gende worden gezegd
1. De tanks hebben niet voldaan zoo
wel de Duitsche als de Italiaansche alsook
de Russische. De Russische tanks hebben
een ernstige constructie-fouteen gewelfd
pantserdak, dat het mogelijk maakt, een
flesch benzine op de tank te gooien en
deze dan met behulp van een handgranaat
aan te steken. In ieder geval is de kracht
van de „pantser-divisies" niet erg groot
gebleken.
2. De jachtvliegtuigen moeten het voor
deel van snelheid bezittende Russische
jagers, die een snelheid van 500 K.M. ont
wikkelen, zijn verreweg de beste. De bom
menwerpers zijn hulpeloos aan hen over
geleverd. Het beste vliegtuig-afweergeschut
hebben de Duitschers.
3. De vliegtuigbommen hebben hun ver
nietigende werking volkomen bewezen.
Volgens de verklaringen van de Engel
sche gedeputeerden van Madrid is ruim een
derde der stad verwoest.
Het strategische initiatief.
De Spaansche oorlog men kan nauwe
lijks meer van een burgeroorlog spreken
treedt bij de wisseling des jaars in zijn
derde stadium. In het begin kwam het tot
een territoriale begrenzing der beide par
tijen, waarin nu eens de regeering, dan
weer Franco een succes boekte.
De volgende periode stond in het teeken
van het overwicht van Franco, die, in ver
band met de gebrekkige of heelemaal niet
opgeleide militie en de gebrekkige organi
satie van het rcpublikeinsche opperbevel,
zich bewegingen kon permitteeren, welke
niets van een zoogenaamde „normale" oor
logsvoering weg hadden. Bij Badajoz kon
Franca de Zuidelijke en Noordelijke legers
vereenigen op het einde van deze periode
had Franco een grooter gebied bezet dan
de republikeinen.
Nu is door het beleg van zes weken van
Madrid een grondige wijziging in den toe
stand gekomen. Franco heeft niet meer
alleen het initiatief, en de tijd is tegen
hem. Wanneer Duitschland gedwongen
wordt het zenden van nieuwe troepen naar
Spanje te staken, en ook Italië zijn handen
van Spanje aftrekt, kon het verwoeste
Madrid wel eens het graf van de nationa
listische beweging worden
Een jubileum.
Het was gisteren 25 jaar geleden, dat de
heer A. de Bree in dienst trad bij den heer
J. P. Gillissen, slager alhier. Dit heugelijk
feit werd ten huize van den heer Gillissen
in intiemen kring herdacht in het bijzijn
van beide families, den heer Jac. de Visser
ais hoofdbestuurder van den Nederland-
schen Slagershond, den heer H. B. A. van
Hal en den heer P, van Stee, resp. voorzit
ter en penningmeester van de Slagers-
patroonsvereeniging te Vlissingen en den
heer L. J. M. Quasters als voorzitter van
de vereeniging „Gemeenschappelijk Be
lang", benevens het overige personeel.
Eerst was aan het woord den heer
Gillissen, die den jubilaris schetste als een
trouwen en eerlijken dienaar en hem een
schemerlamp en een hanglamp aanbood.
Hierna memoreerde de heer Van Hal in
een korte kernachtige toespraak de goede
samenwerking tusschen patroon en per
soneel. Namens de Slagerspatroonsver-
eeniging overhandigde hij den jubilaris een
geschenk in enveloppe.
De heer Jac. de Visser sprak als hoofd
bestuurder van den Nederl. Slagershond en
noemde De Bree een voorbeeld voor an
deren. Hij overhandigde den jubilaris een
legpenning van dezen bond.
Voor de vereeniging „Gemeenschappelijk
Belang" sprak de voorzitter de heer L. J.
M. Quasters, die den jubilaris bloemen aan
bood, en wees op de goede verstandhouding
die steeds tusschen hem en zijn werkgever
heeft bestaan.
De heer De Bree dankte hierna voor deze
huldiging. Hij hoopte nog vele jaren aan de
zaak van den heer Gillissen verbonden te
mogen blijven. Na afloop bleef men nog
eenigen tijd bijeen.
„Alhambra"-theater.
Brandend Goud.
Top Hat.
Bernard Kellermann's romans hebben
meermalen tot groot-opgevatte films ge
ïnspireerd. Ook zijn boek Stadt Anatol,
ruw, vuig en vol sterk-aangezette effecten,
werd de aanleiding tot een film vol fantas
tische droomzucht en machtige arbeids- en
toekomstfantasiën.
Evenals in „Der Tunnel" brengt een bijna
SLUITING BUREAUX DER GEMEENTE
OP 7 EN 8 JANUARI 1937.
Burgemeester en Wethouders van Vlissin
gen brengen ter openbare kennis, dat op
Donderdag 7 en Vrijdag 8 Januari a.s. ter
gelegenheid van de viering van het huwe
lijk van H. K. H. Prinses Juliana en
Z. D. H. Prins Berahard von Lippe-Biester-
feld de bureaux van alle openbare instellin
gen der gemeente voor het publiek gesloten
zullen zijn, zulks met uitzondering van den
Burgerlijken Stand, welk kantoor voor het
doen van aangiften van geboorten of over
laden op die dagen zal zijn geopend des
vóórmiddags tusschen 11 en 12 uur.
Vlissingen, 2 Januari 1937.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
VAN WOELDEREN.
De Secretaris,
F. BISSCHOP.
fanatiek werken een werkplan van gigan
tische afmetingen ondanks pessimisme, cri-
tiek, reusachtige moeilijkheden en tegen
werking ten uitvoer. In Anatol zullen pe-
troleumbronnen gevonden worden en men
vindt ze. Een zelfgenoegzaam blokken
doosstadje in den Balkan wordt door deze
niets ontziende energie tot moderne en
koortsachtige activiteit gewekt. De boor
torens van de Oil Company verrijzen even
veelvuldig als de onverwachte straal van
een nieuwe spuiter in een verlaten zout
mijn. Suggestief is deze Duitsche ro
man. Ziek van den arbeid, krachtig in haar
fantasie, die niet terugdeinen voor uitzon
derlijke afmetingen.
Doch de plotselinge rijkdommen, die den
Balkanlingen in den /Verden gewor
pen, hebben dok een -"-n der mijnenden in
vloed op al die arrivé's, luxueus levende
ex-arbeiders en. kramers, de nieuwe macht
hebbers en bezitters zonder feitelijke ont
wikkeling en beschaving. Wat een zegen
kon zijn, wordt een vloek door gebrek aan
draagkracht en verhouding, zoodat zelf
vernietiging volgt. Een zelfvernietiging,
zoo catastrophaal, dat ons een moment de
oude Duitsche filmregie met al haar kracht
en verbeelding weer in de herinnering
komt. Door onderlinge afgunst en ruzie
wordt een der rijkste bronnen in brand
gezet, zoodat een chaotische ondergang
te midden van vuur en aardbeving, de mo
derne luxe stad van welvaart en verdwaas
de spilzucht, treft.
Trucfoto bereikt hier een knap effect
prachtig van filmmontage is vooral ook
het fragment, wanneer na moeizamen ar
beid op het nippertje de eerste olie wordt
aangeboord, waarna de nieuwe stad ver
rijst. in het koortsachtig werken vol tempo
en blakende vitaliteit speelt Gustav Fröh-
lich een sterke rol van Gregor, de hersenen
en de motor in dit titanen-werk. Brigitte
Horne is een wel zeer charmante verschij
ning vol ontroerende liefde en kinderlijk
pogen zich aan te passen als dame bij de
gewijzigde omstandigheden. Zij speelt de
roi van het warmvoelend, emotioneele Bal
kanmeisje, dat ook fotogeniek een dank
baar object is.
9
„Top Hat" is een van de gezelligste
ontspanningsfilms, die men zich denken
kan. Zij is gebouwd rond een voortreffelijk
danser „Fred Astarie" en diens niet min
der voortreffelijke partner Ginger Royde,
Beiden verrukken het oog door hun samen-
dans. Maar daarnaast is de onvolprezen
Evereth Horton, wiens zeer apart type
steeds nieuw en geestig blijft. Dit trio
speelt met nog een society-danseres een
weerstreefd minnespel met al de verrassin
gen en verwikkelingen, waaraan het amou-
reuse pad naar een „happy End" in een
Amerikaansche comedie zoo rijk kan zijn.
Is d'e intrige eenvoudig van recept, met
groote smaak en filmkundigheid, gekruid
met allergeestigste vondsten, wordt ze ons
opgediend. Behalve de passages van den
dans zijn ook die van den grappigen dia
loog te prijzen, zoodat deze amusante film
frisch en levendig tot het einde blijft. Is
de geheele film luxueus en chique, de laat
ste scènes in het Lido overtreffen in raf
finement, uitgebreidheid en rijkdom de
stoutste fantasie.
Luxor-Theater.
Een gevaarlijk complot.
De vrouw van een staatsvijand.
Luxor zet het nieuwe jaar in met een
uitgebreid voorprogramma, bestaande uit
Polygoon nieuws, waarin de opening van
de Moerdijkbrug door H. M. de Koningin,
de feesten te Breda met aardige avond-
effecten, eenige karakteristieke snapshots
van het eiland Marken en een uitgebloeide
Teneinde ons personeel op 7 Januari a.s. zooveel
mogelijk vrijaf te kunnen geven, verschijnt ons blad op
den huwelijksdatum van H. K. H. Prinses Juliana, overeen
komstig een door de ver. „De Zeeuwsche Pers" gegeven
advies, slechts in zeer beperkten omvang.
Behalve familieberichten en aankondigingen van zeer
dringenden aard worden dien dag geen advertenties
opgenomen.
DE DIRECTIE.
filmreportage van den Vorstelijken onder
trouw voorts een interessant Ufa-filmpje
„Scrappy Televisie", waarbij valt te genie
ten van knappe teekenkunst evenals in een
grappige Looney Tunes „Porkey's Moving
Day", benevens een dol-komische mode
show met hindernissen en, ter inleiding
van het door twee spannende, sensationeele
films gevormde hoofdprogramma, een ban
dietenfilm door Pancho en zijn mannen,
waarin wij kunnen profiteeren van het raf
finement der vrouw.
De eerste hoofdfilm behelst de geschie
denis van den knappen, jongen dokter,
Tony Halliday (Ralph Bellamy), hoofd
chirurg aan een groot New-York's zieken
huis, dat gefinancierd wordt door den mul
timiljonair John Mitchell (Stanley An
drews). Ais Tcny een belangrijke operatie
van een straatjongetje laat voorgaan bij
een blindedarmoperatie van de dochter van
den geldmagnaat, weigert deze verderen
financieelen steun aan de inrichting te
geven, hetgeen tot gevolg heeft, dat de
dokter zich genoodzaakt ziet zijn ontslag
in te dienen. Met zijn betrekking verliest hij
ook zijn verloofde en bovendien zijn geheu
gen. Ten slotte landt hij aan in een ijzer
gieterij, waar hij weder in evenwicht komt
en tevens een complot ontmaskert, dat
oorzaak is van bedrijfsongevallen en de
onderneming zelfs met algeheelen onder
gang bedreigt. Tony is nu de held van den
dag en New-York ligt aan zijn voeten,
doch inmiddels heeft hij ook een mooiere
liefde gevonden in het onderwrjzeresje
Gerda (Gloria Shea), dat hij voor zijn ver
dere leven prefereert.
De vrouw van een staatsvijand is Judith
Roberts Maroc (Margaret Lindsay). Zij is
echter geheel onkundig van het misdadi-
gersleven van haar man Gene Maroc (Cesar
Romero) en weet ook van diens gevaarlijke
bende geen bijzonderheden te vertellen aan
den regeeringsman Lee Laird (Pat O'Brien)
als zij de gevangenis verlaat, waarin zij
zich, verdacht van medeplichtigheid, be
vond. Als Gene door een list uit zijn ge
vangenschap is ontsnapt, begint een leven
vol avontuur, waarin Lee tracht Gene in
handen te krijgen doch tevens als bescher
mer optreedt van diens ex-vrouw Judith.
Eindelijk wordt zijn onversaagd pogen be
loond en met den dood van Gene is tevens
het happy-end gekomen, dat Judith en Lee
een gelukkige toekomst tegemoet doet
gaan.
Al met al een aanbevelenswaardig' pro
gramma.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
Donderdagmorgen is een felle brand uit
gebroken in de meubelfabriek der firma
J. G. Bouman Jr. in de IJsselmondschelaan
te Rotterdam, waarbij het gebouw geheel
uitbrandde.
In de Beethovenstraat te Amsterdam is
Donderdagmorgen een autobus in botsing-
gekomen met een tramwagen, waarbij zeven
personen gewond werden.
Op Nieuwjaarsdag werd te Haarlem de
traditioneele voetbalwedstrijd H.F.C.Oud
Internationals gespeeld.
Te Zaandam had Vrijdag de generale
repetitie plaats van de Oud Zaansche- Brui
loft, die ter gelegenheid van het Prinselijk
huwelijk zal worden opgevoerd.
De bidstond in de St. Jacobskerk.
Zooala wij dezer dagen reeds hebben me
degedeeld, wordt Woensdagavond in ver
band met het Prinselijk huwelijk o.m. in
de St. Jacobskerk een bidstond gehouden,
waarin ds. J. S. Hartjes, Ned. Herv. predi
kant alhier, zal voorgaan.
Neder vernemen wij dat mevr. C. C. van
Woelderen-Sprenger haar medewerking zal
^d>C8»B*igW«!SSC«
«g»«i «teag
Vreemde hulp aan Spanje.
(Hoofdartikel)
Wetsontwerp ingediend tot wijziging
van de dienstplichtwet.
(Marine en Leger)
Roofoverval op landbouwer gepleegd.
(Gemengd nieuws).
Groote staking in de Amerikaansche
auto-industrie. (Buitenland)
Duitsch oorlogsschip zou Spaanseh re-
geeringsvaartuïg hebben buitgemaakt.
(Buitenland).
ZIE VERDRR EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
STOOMWASSCHERIJ „ZEELAND"
Langevïelesïngef D 197.
Tefef. 637, Middelburg
Zariel per kilo en per stuk
verleenen door het zingen van twee liede
ren van Arnold Spoel, terwijl de Chr. zang,
vereeniging „Hoop op Zegen" eveneens en.
kele liederen ten gehoore zal brengen. Da
organist de heer Bern. ten Cate zal de
muzikale begeleiding verzorgen.
VAN ALLES WAT, IJIT HET
POLITIERAPPORT.
Een gevarieerde staalkaart van
gebeurtenissen.
Oudejaar, Nieuwjaarde gebeurtenis
een trekken zich van menschelijke stem.
mingen en jaarindeeling weinig aan en vin,
den plaats gelijk op andere dagen, zoodat
de politie een nieuwsgierig journalist ooit
van deze dagen iets vertellen kan, al heb.
ben zich gelukkig geen zeer ernstige feiten
voorgedaan.
Een man die misschien in het koude
jaargetijde op goedkoope wijze aan een
„bontmantel" voor zijn vrouw wilde ko
men, heeft uit een pakhuis hier ter stede
een aantal konijnenvellen gestolen en is
deswege aangehouden.
Het slechte weer heeft gisteren danig
huisgehouden in de versieringen waaraan
met zooveel animo en toewijding door de
buurtcommissies wordt gewerkt en o.m. op
den Prins Hendrikweg en in Tuindorp is
nogal wat schade aangericht.
Vandalisme,
Het begint met het vandalisme in onze
stad, waarover wij den laatsten tijd nu
reeds eenige malen hebben moeten schrij
ven, werkelijk ergerlijk te worden en de
politie verzekerde ons, dat zij er alles op
zet om de daders in handen te krijgen, dis
er dan wel niet malsch af zullen komen, In
den afgeloopen nacht hebben de helden hun
krachten beproefd op de zuilen die in de
buurt der commissie van Dishoekstraat de
hoekversiering vormen o.a. in de Glacis-
straat heeft men het onderste gedeelte
(kartonnen platen met daarop aangebrach
te versiering) kapot getrapt. Werkelijk een
„moedig" bedrijf, waarvoor men respect
krijgt maar men begrijpt zeker wel, hoe
wij dit bedoelen
Als de drank is in den man
In den nacht van 31 December op 1 Ja.
nuari heeft de politie in het Bellamypark