iflfe
500
300
150
100
25
VRIJDAG
4 DECEMBER
74e Jaargang
1936-
Uitgave: Firma F. ¥AH DE VELDE Jr., Walstraat 58-60, Vlissingen. Telei. 10. Postrekening 66287
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
De bewapening der wereld.
1
STADS- m PROVINCIENIEUWS
Müller's Servieshuis
PLICHT EN LIEFDE.
SeteuJewassew
«aai» lew Joeg
Müller's Servieshuis
I¥O.S@7!
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct p. regel. Kleine advertenties van 15 regels 50 ct. ledereregel
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1 5 regels f 1.—alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit drie biaden. Eerste blad.
LEGERUITGAVEN SINDS 1914 MET VIJFHONDERD
PROCENT GESTEGEN.
Maar de begrootingen van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen worden steeds lager.
1
De begrooting van den staat komt onge
veer overeen met de balans van den koop
man. Beide toonen het streven, zekere fei
ten. extra te onderstrepen en andere op den
achtergrond te laten treden en daarbij
ehoeft men geenszins direct aan vervalsch-
te balansen te denken.
De begrootingen der zeven groote mo
gendheden Engeland, Frankrijk, de Ver-
eenigde Staten, Duitschland, Italië, Rus
land en Japan toonen nu aan, dat men in
het jaar 1936 ongeveer vijf maal zooveel
voor bewapening heeft uitgegevén als in
het jaar 1914.
De zuivere bewapeningsuitgaven bedra
gen op het oogenblik ongeveer twee mil
liard tweehonderd en negentig duizend
pond sterling
Hoe ongekend hoog dit cijfer is, ziet men
het best, indien men zich eens voor de
oogen houdt, hoe deze uitgaven in de ver
schillende staten zijn gestegen. Wij nemen
daarbij als vergelijkende cijfers, die van de
jaren 1914, 1931 en 1936. Engeland gaf in
1914 voor bewapeningsdoeleinden 77 mii-
lioen pond uit, in 1931 waren het 92 en in
1936 ongeveer 161 millioen pond. Frankrijk
gaf in dezelfde jaren 72 millioen, 134 mil
lioen en 185 millioen pond uit. Voor de Ver-
eenigde Etaten luiden deze cijfers 50 mil
lioen, 140 millioen en 202 millioen pond. De
Italianen hadden in 1914 37 millioen, in
1931 59 millioen en in 1936 150 millioen
pond noodig. Japan gaf in 1914 voor zijn
bewapening slechts 19 millioen pond uit,
maar in 1931 was dit cijfer reeds tot 26
millioen en in 1936 tot 60 millioen pond ge
stegen.
Nu komen de beide mogendheden, wier
uitgaven het sterkst gestegen zijn. Rusland
gaf voor zijn bewapening in 1914 92 mil
lioen, in 1931 156 millioen en in 1936 592
millioen pond uit.
Deze enorme som is intusschen nog klei
ner dan die, welke Duitschland op het
oogenblik voor zijn bewapening uitgeeft
waarbij men echter moet bedenken, dat dit
land in tegenstelling met de andere stater
een geheel nieuw legerapparaat moest op
bouwen. Het Duitsche rijk had in 1914 voor
zijn bewapening 95 millioen, in 1931 42 mil
lioen en in 1936 zelfs 940 millioen pon.d
noodig.
Deze cijfers spreken boekdeelen. Zij be
wijzen, dat twintig jaren na den oorlog, die
volgens de staatslieden van toendertrjd „de
laatste oorlog" zou zijn, de kosten der be
wapening alle andere uitgaven overtreifen.
Op iedere minuut van dit jaar werden en
worden 4400 pond sterling voor de bewape
ning der verschillende landen uitgegeven.
De Abessijnsche oorlog, die Italië finan
cieel aan den rand van den afgrond bracht,
kostte in totaal 250 millioen pond.
Wat geeft men voor volksontwik
keling uit?
En wat geeft men voor onderwijs, kun
sten en wetenschappen uit?
Hier wordt de verhouding nog schrik
wekkender, nog deprimeerender, indien
men aan de toekomst van Europa denk*.
Frankrijk, Engeland en ook Italië geven
nog immer ongeveer 29 van het bedrag,
dat zij aan hun bewapening besteden, voor
cultureele doeleinden uit. In Duitschland
is dit percentage, gezien de hooge bedra
gen, die men voor den opbouw van het
nieuwe leger noodig heeft, natuurlijk lag«r.
Het Japansche percentage bedraagt 13.
Rusland zegt, dat het voor dergelijke doel
einden 55 van het bedrag, dat het aan
zijn bewapening besteed, uitgeeft. Maar het
behoeft wel geen betoog, dat dit percenta
ge, dat moeilijk te controleeren valt, zeer
en zeer overdreven is.
Een troost, maar een voor Europa zeer
beschamende troost is het, dat de Ver-
eenigde Staten voor de volksontwikkeling
75 meer uitgeven dan voor hun bewape
ning.
Welke cultuurwaarden, wegen, electri-
sche centrales, huizen, parken, en duizen
den andere mogelijkheden men voor deze
som van meer dan twee en een kwart mil
liard pond sterling zou kunnen verkregen
dat .mag iedere lezer zelf eens ernstig
óverleggen
Kerstuitvoering zangvereeniging
„Looft den Heer".
De uitvoeringen van de zangvereeniging
„Looft den Heer" genieten een goede re
putatie, zoodat or niet aan getwijfeld be
hoeft te worden, dat voor de Kerst-uitvoë-
ring op Donderdag 10 December belang
stelling zal bestaan..
Weliswaar -iis-10 December nog geen
Kerstmis, maar niettemin mag dit concert
aanspraak maken op den naam „Kerst-
uitvoering", daar een zeer belangrijk deel
van het programma bestaat uit koren, ko
ralen en soli uit het „Weihnachtsoratorium"
J. S. Bach.
van Johann Sebastian Bach. Het overige
programma sluit hierbij goed aan, daar
geopend wordt met het „Stille nacht, hei
lige nacht" van F. X. Gruber te zingen
door het koor en gevolgd door de ouver-
De grootste sorteering
Engeisch Serviesgoed
ture uit „Der Messias" van G. F. Handel,
te spelen door de Vlissingsche Orkestver-
eeniging. De begeleiding bij de door het
koor en de soliste (mej. R. Boelsma uit Den
Haag, alt) uit te voeren deelen van het
Weihnachtsoratorium van Bach, wordt
eveneens door de Vlissingsche Orkestver-
eeniging verzorgd.
Dit belooft dus een uitvoering te worden
die zeker ruime belangstelling verdient.
Verdere b\jzonderheden vindt men in de
annonce in ons blad.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
Op den Kneuterdijk te 's-Gravenhage is
men bezig met het planten van doode hoo
rnen, waaraan de aan te brengen straatver
siering voor het a.s. vorstelijk huwelijk be
vestigd zal worden.
Op de binnenplaats van de Koninklijke
stallen te 's-Gravenhage worden de paarden
geoefend en aan muziek en geschreeuw ge
wend, iets dat tijdens de komende huwe
lijksfeesten wel noodig zal zyn.
Opgave van personen
die zich in deze gemeente hebben gevestigd
of deze hebben verlaten, gedurende de
2e helft van de maand November.
Aantal inwoners op 1 November 21.752
Aantal inwoners op 1 December 21.760.
GEVESTIGD:
J. W. Auer, badmeester, Groene woud 25,
van Terneuzen.
D, Meyer, zonder, Singelweg 1, van
Schiedam.
Kort commentaar
De gebeurtenissen in Engeland.
Plicht en liefde
Een door roman- en tooneelschrijvers
veel misbruikte tegenstelling, die door de
recente gebeurtenissen in Engeland onver-,
wachte actualiteit gekregen heeft.
Speciaal in ons land zal :men hetgeen
thans aan de overzijde van het Kanaal
geschiedt, met meer dan. gewone belang
stelling gadeslaan. Nederland immers heeft
het voorrecht, dat het toekomstige staats
hoofd, Prinses Juliana, het groote geluk te
beurt valt, als gewoon menschenkind zeer
binnenkort met den man harer keuze in
het huwelijk te mogen treden. Een feit van
groote beteekenis, ook voor het landsbe
lang, daar het niet te weerleggen is, dat
een gelukkig mensch zijn of haar plicht
beter vervult, dan iemand die innerlijk
onevenwichtig is, hetgeen zoo licht het
gevolg kan zijn van een niet geslaagd hu
welijk.
Het groote belang hiervan begint men
gelukkig sinds de laatste tientallen jaren
in te zien en wij achten dit van ontzaglijke
beteekenis om velerlei redenen, waar wij
in het bestek van dit „Kort Commentaar"
niet dieper op in kunnen gaan.
En o.i. is hetgeen thans in Engeland
plaats vindt, tragisch, diep tragisch.
Weet U het nog, dat dc betrokkene,
toen hij nog Prins van Wales was, „Prins
Chaiming" werd genoemd? Wie zijn foto's
zag, en een beetje menschenkennis had,
werd niet misleid door de populariteit,
want d- oogen spreken hun eigen taal
ook op een foto. Maar voor de groote mas
sa was „Prins Charming" hèt 3ymbool van
geluk en voorspoed. En nu.....
Engeland is het land der tradities. Tal
van gebeurtenissen en plechtigheden vin
den daar plaats Volgens eeuwenoud cere
monieel en daar valt wat voor te zeggen.
Want in onzen tijd breekt men wel al te
lichtvaardig met de toch waarlijk in veler
lei opzicht belangrijke erfenis van het ver
leden. Maar tradities zijn, behalve eerbied
waardig, ook wel eens wreed doordat zij
niet meer passen in het raam van onzen
tijd. En dit achten wij zeker het geval met
de traditie die voorschrijft dat een vorst
geen morganatisch huwelijk mag sluiten,
d.w.z. een huwelijk waarbij in bet onder
havige geval, de echtgenoote van den Ko
ning van Engeland niet zou deelen in al de
rechten aan den vorstelijken stand van
haar gemaal verbonden.
En wij prijzen ons gelukkig, dat in óns
land ruimer inzichten baan breken \en dat
de troonopvolgster althans in dit opzicht
minder dwang wordt opgelegd. Iets dat
wij zeiden het hierboven reeds land en
volk slechts ten goede kan komen, daar
een gelukkig mensch gaarne arbeidt en
dan ook goede prestaties levert.
Waarschijnlijk valt Maandag in het
openbaar de beslissi ng ten aanzien van
hetgeen in Engeland staat te gebeuren.
Wij matigen ons geen oordeel aan over het
particuliere leven van Koning Edward VIII
en zijn evenmin in staat te overzien of
mevr. Simpson als echtgenoote van een
regeerend vorst op haar plaats zou zijn.
Op het oogenblik zien wij slechts de tra
giek van het feit, dat een betrekkelijk jong
vorst die door zijn volk als „Prins Char
ming" werd verafgood, door datzelfde volk
en zijn tradities thans waarschijnlijk zal
worden gedwongen om te kiezen tusschen
den troon en de vrouw van zijn hart.
N. F. Hartland, administrateur sociale
zaken, Hendrikstraat 12, van. 's-Graven
hage.
A. Witsiers, sergt. torpedomaker, Paul
Krugerstraat 46, van Den Helder.
Mej. A. C. E. Bartelse, huishoudster, Sin
gelweg 116, van Goes.
B. J. Methorst, sergt. timmerman, Nieu-
wendijk 35, an O. en W. Souburg.
S. Vrekede Koning, zonder, Sottegem-
straat 4, van Domburg.
P. Louwerse, matroos le kl., de Ruyter-
straat 7, van Den Helder.
P. C. du Bois, caféhouder, Emmastraat
18, van Antwerpen.
H. H. Overweg, korp. torpedomaker,
Wachtschip, van Soerabaja.
Mej. A. J. M. Engering, apoth. assisten
te, Nieuwstraat 79, van Voorburg.
J. J. C. Korthals Altes, luitenant ter zee,
Wachtschip, van Den Helder.
P. Wevers, los werkman, Molenstraat 43,
van O. en W. Souburg.
L. A. Donker, kantoorbediende, Singel-
weg 166, van Rotterdam.
W. Schout, bakker, Zwanenb. weg 5A,
van Leiden.
A. C. Verstraate, marinier, Aagje Deken
straat 125, van Curasao.
H. M. van den WallBake, luit. ter zee,
a.b. Hr. Ms. Wachtschip, van Soerabaja.
J. Bosschaart, varensgezel, Kanaalstraat
116, van O. en W. Souburg.
J. v. d. Berge, monteur, Walstraat 22,
van Hilversum.
J. J. Blondel, aanplakker, Molenstraat 42.
van Goes.
J. G. Rubé, winkelier, Kerkstraat 8, van
Hoensbroek.
VERTROKKEN:
E. van der Plank, scheepswerktuigkundi-
ge, Badhuisstraat 41, naar Rotterdam.
H. v. GelderLeeuwenburg, zonder, Bad
huisstraat 41, naar Rotterdam.
A. J. Dirks, pijpenlegger, Pioenlaan 1,
naar Amsterdam.
J. Labout, electro-techn.-opz., Singelweg
1, naar Amsterdam.
H. B. M. J. Worst, bouwk. ambtenaar,
Badhuisstraat 24, naar Den Haag.
C. van Gelderen, zonder, Noordstraat 36,
naar Domburg.
P. B. Minnaert, hovenier, Dijkstraat 131,
naar Haarlem.
L. Wrjnands, .matroos, Kanaalstraat 126,
naar Middelburg.
A. J. Adriaansen, zonder, Coosje Busken-
straat 41, naar Amsterdam.
L. Noels, werkman, Koningsweg 25, naar
O. en W. Souburg.
J. v. d. Perjl, tijdschrijver, Glacisstraat
117, naar O. en W. Souburg.
J. Koger, korp. konstabel, Kanaalstraat
116, naar Den Helder.
A. Schaap, surnumerair Reg. en Dom.,
Scheldestraat 90, naar Heerlen.
K. J. de Haas, sergt. maj. administrateur.
Badhuisstraat 56, naar Utrecht.
H. A. Brandon, portier, Breestraat 17,
naar Rotterdam.
Vlissingsch Scheepvaartnieuws.
Aangekomen Nederlandsch motorschip
„Rottum" van zee Nederlandsch motor
schip „Succes" van Zeebrugge voor Rotter
dam.
Om te bunkeren Spaansch stoomschip
„Serantes" van Rosario; Finsch stoomschip
„Usko" van Brussel.
Vertrokken „Serantes" naar Stavanger;
„Usko" naar Helsingfors „Vledderveen"
naar Londen.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek.
In de afgeloopen maand was de Leeszaal
25 dagen geopend. Zij werd bezocht door
1146 personen 1038 mannen en 108 vrou
wen. Het gemiddeld bezoek per dag be
droeg 46 personen vorige maand 44 per
sonen.
In de Uitleenbibliotbeek werden aan
1809 lezers 2093 boeken uitgeleend 1447
Nederlandsche romans, 59 buitenlandsche
romans, 217 kinderboeken, 370 populair
wetenschappelijke boeken en tijdschriften.
Negen nieuwe leden werden ingeschre
ven, waarvan 3 gratis lezen.
Nieuwe aanwinsten Romans:
Coolen Dorp aan de rivier.
Fisher Toen het Maandag werd.
Istrati Distels van den Baregan.
Kastner Drie mannen in de sneeuw.
Kolbenheyer Kerstverhalen.
LastZuiderzee.
Prestre Het doodende licht.
Pop. wetenschappelijk:
Brohtë Jane Eyre (esperanto),
Kampen Zeilsport.
Naber Na 25 jaren (feminisme)'.
MIDDELBURG
De optochten bij de huwelijksfeesten.
In de gisteravond gehouden vergadering
van de subcommissie voor den allegori-
schen optocht en den Iichtstoet is besloten
nog een krachtige opwekking te doen om
meer deelname te krijgen.
Ten opzichte van sportvereenigingen
dacht men aan een moderne of klassieke
demonstratie, zangvereenigingen kunnen
aan Orpheus denkenbuurtcommissies
kunnen wagens met verschillende voorstel
lingen brengen zooals reeds van enkele
vast staatzij kunnen ook groepen fakkel
dragers leveren, die tusschen de groepen in
marcheeren.
Inrichtingen van onderwijs kunnen den
ken aan historische symboliek. Vakorga
nisaties kunnen productie voorstellen en be
drijfsgroepen zijn zeker ook welkom.
Op een vergadering kunnen de plannen
dan nader worden uitgewerkt. De optoch
ten zijn naast versiering en verlichting een
zeer belangrijk deel van de feesten en zul
len veel af en toedoen aan het welslagen.
De bewapening der wereld.
(Hoofdartikel.)
Aftreden van Koning' Edward VIU
waarschijnlijk geacht. Maandag valt
de beslissing. (Buitenland.)
De gebeurtenissen in Engeland.
(Kort commentaar.)
De opstand in Spanje bombardemen
ten aan de kust verwacht.
(Buitenland.)
De bekende sportvlieger M. A. G. van
der Leeuw neergestort en omgekomen.
(Luchtvaart.)
Geen concentratie van den vliegtuig
bouw. (Luchtvaart.)
Economische toestand in Zweden bij
zonder gunstig. (Buitenland.)
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
Prachtsorteering
KEUKENKASTEN
Voor de werkloozen.
De groote zaal van het Schuttershof was
gisteravond geheel bezet, bijna geheel met
werkloozen en hun echtgenooten, toen de
voorzitter van de commissie voor ontspan
ning, de heer Wolters, allen een welkom
toeriep en mededeelde, dat het dit jaar niet
zoo makkelijk is een gezelschap bereid te
vinden om iets voor de werkloozen te doen,
er zijn minder vereenigingen blijkbaar die
zich op dit gebied bewegen. Spr. maakte
van de gelegenheid gebruik er nog eens op
te wijzen, dat het ontspanningslokaal alleen
open staat voor werkloozen boven de 24
jaar. Spr. wekte de ouders op hun werk-
looze jongens naar de cursussen, te zenden,
vooral nu door het Daltonsysteem geen
klasse, doch persoonlijk onderwijs wordt
gegeven.
Hierna kon Overschotje beginnen met de
opvoering van de revue, waarmede hij op
21 November reeds een groot succes be
haalde. Ook nu is er smakelijk gelachen en
is er genoten van goed spel en goeden zang.
Ned. Chr. Landbouwarbeidersbond.
Donderdagavond werd vanwege het dis
trict Walcheren van den Ned. Chr. Land-
arbeidersbond in de „Vergenoeging" te
Middelburg een druk bezochte propaganda-
vergadering gehouden.
Als sprekers traden op de heer A. Vin
gerling, hoofdbestuurder te Goes en H.
Oudehoek, secretaris-penningmeester van
den Bond te Utrecht.
De eerste sprak over „Ontbinding en
samenbinding" en stelde tegenover de ont
bindende krachten der revolutionnaire be
wegingen de eisch tot samenbinding, door
Gods Woord gesteld.
De tweede spreker sprak over„Het
beginsel beslist". Het Christelijk beginsel,
waarvan wij uitgaan, moet in de practijk
worden beleefd. Dan gaat er kracht van
ons uit. Wij erkennen alleen den Eeuwigen
Souverein, geen menschelijken dictator.
Aan leuzen hebben wij geen behoefte.
Ons beginsel is waard, dat wij er offers
voor brengen. Met een krachtige opwek
king tot trouw aan het beginsel en den
N.C.L.B. eindigde spreker.
RITTHEM
Gemeenteraad.
Woensdag vergaderde dc gemeenteraad
onder voorzitterschap van Burgemeester
P. W. ter Haar, voltallig.
Tot het borgstellingsfonds voor de
Zeeuwsche Eilanden zal voorloopig nog niet
worden toegetreden.
Ingekomen was een schrijven van Gedep.
Staten van Zeeland, waarbr het advies van
den Raad werd ingewonnen betreffende een
wijziging van de jaarwec.de-regeling van
Burgemeesters, secretnrissen, enz. De be
paling luidt„Indien door de Kroon is be
paald, dat in een gemeente de bediening
van secretaris en ontvanger door denzelf
den persoon worden bekleed, daalt het to
taal der bruto-jaarwedden, niet beneden het
bedrag, dat zou worden genoten, indien
alleer de hoogst bezoldigde betrekking zou
worden bekleed". Besloten werd accoord te
gaan met deze wijziging.
By besluit van Gedeputeerde Staten van
