500 300 150 25 89 Heeren Handschoenen Wollen laponstoffen EIN MSIEIML lil WIED WOENSDAG 21 OCTOBER EERSTE BLAD DE STER No.249 74e Jaargang 1936- Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Ir., Walstraat 58-60,V!issingen. Telef. ID. Postrekening 66287 Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen Is kapseizen de oorzaak van de ramp van de „Van der Wijck" STADS- EN PROVINCÏENIEUWS HACC0U,St.Jacobsstr.7 HeleeMytewSssen «asm daw etng PAVILJOEN WANDELPIER ALEX DE HAAS VLI5SIIN0SCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent. dpi ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1—5 regels 50 ct. ledereregel meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1 -5 regels f 1.—alles bij vooruitbetaling De abonné's in 't bezit eener Polis, zijn GRATIS verze kerd tegen ongelukken voor gulden bij levens lange ongeschikt heid tot werken. guldén bij dood door een ongeluk. gulden bij verlies van een hand, voet of oog. gulden bij verlies van een duim. gulden bij verlies van een wijsvinger. gulden bij verlies van een anderen vinger. AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'1 Dit nummer bestaat uit 2 bladen DE MEENING VAN EENIGE DESKUNDIGEN. Naar aanleiding van de ontzettende ramp., die de „Van der Wijck" van de Koninklijke Paketvaart getroffen heeft, hebben wij ons gewend tot eenige in de residentie wonende gepensionneerde zee-officieren met de vraag, of inderdaad kapseizen zooals in de eerste telegrammen uit Indië werd ver klaard de oorzaak van het ongeluk zou kunnen zijn. Daar nadere gegevens nog ge heel ontbraken, kon men zich hierover na tuurlijk nog moeilijk uitlaten, maar alge meen was men van oordeel, dat men kap seizen niet zonder meer als de oorzaak van de ramp mocht aannemen. Een schip kapseist, wanneer de lading niet goed gestuwd is en daardoor in wer king komt. Dit kan natuurlijk zoowel aan stuur- als aan bakboord gebeuren. Kapsei zen van schepen komt vooral op Nederland- sche schepen, met hun over het algemeen uitstekende équipage, slechts sporadisch voor. Het stuwen van de lading staat meestal onder het oppertoezicht van den eersten stuurman, dus een officier, die reeds in den loop der jaren in het vak doorkneed is. Slechts bij zeer zwaar weer kan het dan ook gebeuren, dat de lading ondanks alle genomen voorzorgen in werking komt, maar bij goed weer, dat de „Van der Wijck" naar verluidt moet hebben gehad, is dit wel uitgesloten. Hierbij moet nog worden opge merkt, dat het stuwèn van stukgoed over het algemeen veel lastiger is, dan dat van zgn. gestort goed. Maar zelfs, indien een schip met stukgoed heiaden, zwaar weer treft en er komt wer king in de lading, gaat dit meestal zoo langzaam in zijn werk, dat het schip nog voordat er werkelijk gevaar ontstaat, een veilige haven kan binnenstoomen. Wie zijn oogen in onze havens de kost geeft, zal wel eens hebben waargenomen, dat na zwaar weer een schip met vervaarlijke slagzij voor anker ging liggen. Zelden komt het echter voor, dat een schip in zoo'n geval de behouden haven niet meer kan bereiken en een onzer zegslieden meende, dat zulks voor de Nederlandsche kust sinds 1883 niet meer was gebeurd. Houdt men er dan ook rekening mede, dat de „Van der Wijck" een zeer bekwamen officiers-staf had, dat het schip op een kalme zee voer en dat het ongeluk met groote snelheid heeft plaats gehad, dan moet men tot de conclusie komen, dat kap seizen door een verkeerd stuwen van de la ding uitgesloten is. Blijft dan intusschen nog de mogelijkheid, dat het schip zelf niet stabiel was en dien tengevolge kapseisde. Maar ook deze mo gelijkheid acht men niet zeer aannemelijk. De „Van der Wijck" was een in 1921 op de werf van de Maatschappij Feijenoord ge bouwd schip, dat nog nimmer een ongeluk had gehad en als zeer stabiel bekend stond. Op 21 September had het schip nog in het dok te Tandjong Priok gelegen voor een algeheele schoonmaak en inspectie. Op 13 October kreeg het schip weer een nieuw passagiers-certificaat, waarmede men over het algemeen werkelijk niet roekeloos om springt. Met het oog op het bovenstaande meent men in scheepvaartkringen dan ook, dat men kapseizen niet als op zichzelf staande oorzaak van het ongeluk mag beschouwen en dat men zijn uiteindelijk oordeel zal moe ten opschorten tot er meer gegevens be kend zijn. LUCHTBESCHERMING. De heer G. Mante, Inspecteur voor de Scheepvaart te 's-Gravenhage, en velen stadgenooten welbekend uit den tijd d<at hij als luitenant ter zee le klasse te Vlis singen vertoefde, schrijft ons Van bevriende zijde werd mij de Vlis- singsche Courant van Woensdag 14 Octo ber toegezonden. Hierin is opgenomen een verslag van den filmavond vergadering voor luchtbescherming en een artikel van het hoofd van den hulpdienst Pers en Voorlichting van den Gemeentelijken Luchtbeschermingsdienst. Met veel belangstelling heb ik beide ar tikelen gelezen. Niaar aanleiding van het geen ik in het verslag las, meen ik ernstig ta moeten waarschuwen tegen ondeskundi ge voorlichting, hoe goed dan ook bedoeld. Het hocifd van den hulpdienst Pers en Voorlichting heeft reeds enkele opmerkin gen gemaakt, waarmede ik geheel instem. Waar de spreker van den filmavond van 13 October als commandant van de Brand weer deskundig is op het gebied van bran den, meen ik toch in twijfel te moeten trekken of de uitwerking van thermiet- bommen, zooials zij worden gebruikt bij luchtaanvallen, hem voldoende bekend is. Woordelijk staat in het verslag „In de pauze, die hierna volgde, heeft de heer Agterberg in den tuin nog een demonstra tie met een themietbom gegeven. Deze brandbom, die een fel licht verspreidde, kon gemakkelijk met een emmer water worden gebluscht". Of het verslag is onjuist, of er is geeni deugdelijk materiaal gebruikt. Bij de thermietbommen bestaat het bom- lichaam uit electron, een legeering van 40 magnesium en 60 aluminium, welke bij ongeveer 625° smelt en ver brandt onder uitstraling van een verblin dend wit licht en met buitengewone hitte- ontwikkeling. Als vulling wordt thermiet toegepast d.i. in het algemeen een meng sel van ijzeroxyde en aluminium, welke beide zich, onafhankelijk van de aanwezig heid van atmosferische zuurstof, onder heftige hitte-ontwikkeling verbinden tot ijzer en aluminiumoxyde bij verbranding van zulk een thermietbóm ontstaan tem peraturen van ongeveer 3000°. Het blus- schen zoowel van thermiet als van elec tron is moeilijk. Wordt brandend gesmol ten thermiet met water bespoten, dan wordt dit laatste ten deele ontleed en vormt zich knalgas', waardoor heftige ex- plosieverschijnseïen optreden. De vonken worden tot ver in de rondte geslingerd. Dc uitwerking is de tegengestelde van de gewenschte. De brand wordt niet ge bluscht, maar breidt zich uit. Hoewel onder den invloed van het wa ter het vuur uiterlijk vermindert, zet het gloeiend vloeibare metaal zijn brandstich tende werking onder de gevormde slakken voort. Tetrachloorkoolstcf in veel snel- blusschers toegepast heeft weinig uit werking, ontwikkelt daarentegen phosgeen. „Schuim" heeft een redelijke uitwerking, doch bluscht evenmin volkomen, daar af sluiting van den toevoer der atmosferi sche zuurstof het voorschrijden der reactie niet belet. De thermietbóm kan o.a. alleen worden gebluscht door haar in zand te laten uit branden. Een brandwacht (en elk huis be hoort een brandwacht te hebben) voorzien van bril en een schop met scherm moet de brandbom op een veilige plaats deponee- ren, hetzij in een emmer met zand, of an derzins. Doch houdt water verre van een thermietbóm. Bij het bestrijden van den door de thermietbóm veroorzaakten brand heeft het water natuurlijk niets van zijn beteekenis verloren. Het is dus mogelijk, diat de brandweer een dak, dat tengevolge van een thermiet bóm in brand is geraakt met water kan blusschen, maar vergeet niet, dat een brandbom niet alleen komt. En zullen vele op onkwetsbare punten terecht komen en rustig opbranden. Ook zullen er vele op kwetsbare punten komen en als dan niet onmiddellijk op juiste wijze ter plaatse wordt ingegrepen en meer branden ont staan, dan met de beschikbare krachten kunnen worden aangegrepen, dan is de ramp niet te overzien. De veronderstelling, dat de brisantbom voornamelijk ten doel heeft om strategi sche punten als sluizen, electrische centra les te vernielen en hierdoor de bewoners opstandig te maken tegen hun eigen re geering, acht ik onjuist. De Zeeuw, zooals ik die heb leeren kennen, zal anders re- ageeren. Onderschrift van de redactie Met genoegen geven wij den heer Mante gelegenheid, zijn meening in ons blad ken baar te maken. De schrijver is namelijk bij uitstek deskundig en het is in dit verband misschien goed er even aan te herinneren, dat hetgeen hier ter stede en in geheel Zeeland op het gebied der luchtbescher ming tot stand is gekomen, niet in de laatste plaats aan het initiatief en de be zielende leiding van den heer Mante te danken is. Wij hopen daarom van harte dat men van zijn opmerkingen zonder zich gegriefd te gevoelen, aandachtig kennis wil nemen want wie den schrijver kent, weet dat niets hem verder ligt, dan iemand te wil len kwetsen. Maar wanneer in het belang van de goede zaak even de vinger op in geslopen onjuistheden dient te worden ge- Nappa 269 - 219 - 189 - 159 legd, valt slechts toe te juichen dat dit ge schiedt. En wij hopen daarom dat de schrij ver, al woont hij dan niet meer te Vlissin- gen, toch van tijd tot tijd gelegenheid zal kunnen vinden, om op het gebied der luchtbescherming van voorlichting te die nen. Ons blad zal hiervoor gaarne plaats ruimte beschikbaar stellen. Voorstellen aan den Gemeenteraad. B. en W. hebben den Gemeenteraad het volgende voorstel doen toekomen Gemeenschappelijke regeling van den Schoolartsendienst te Vlissingen en Middelburg. -Reeds bij den aanvang van dit jaar ves tigden Gedeputeerde Staten onzer provin cie de aandacht van ons college op de wet van 29 November 1935 (Stbl. 685), tot ver laging van de openbare uitgaven, waarbij aan de gemeentewet een artikel 145a is toegevoegd, waarin de bevoegdheid van de Kroon is geregeld, om eene regeling ter gemeenschappelijke behartiging van be langen op te leggen, indien door samen werking van gemeenten eene besparing van kosten kan worden verkregen. Gedeputeerde Staten gaven ons als hun oordeel te kennen, dat. .Ie ongunstige fi- nancieele toestand der gemeente, welke toe stand door het afloopen van de garantie betreffende de uitkeering per inwoner uit het gemeentefonds en de binnen afzienba- ren tijd te verwachten minder gunstige uitkomsten van het waterleidingbedrijf, het noodzakelijk maakt, met steeds grooter ernst te streven naar vermindering van uitgaven, teneinde zooveel en zoo spoedig mogelijk te geraken tot aanpassing van het gemeentelijk budget aan de zoo zeer ver anderde omstandigheden. De overweging van het vorenstaande gaf genoemd college aanleiding, om met de door de Regeering ingestelde Commis sie tot bezuiniging op de kosten van het ziekenhuiswezen enz., meer bekend onder den naam van Commissie-Frederiks, over leg te plegen over de vraag, op welke wij ze op het terrein van de volksgezondheid te geraken was tot eene besparing op de kosten door samenwerking tusschen de ge meenten Middelburg en Vlissingen. In eene bespreking met de Commissie- Frederiks en eene commissie uit Gedepu teerde Staten zijn ons te dier zake ver schillende mededeelingen gedaan betref fende de onderwerpen welke door samen werking tot versobering en besparing van kosten zouden kunnen leiden. Het zou ons te ver voeren om uwe aan dacht te vragen voor de diverse punten welke toen een onderwerp van bespreking hebben uitgemaakt, te meer, daar van die punten, na mondelinge en schriftelijke bestrijding door ons college, één onderwerp ter behandeling is overgebleven met na me de schoolartsendienst. Ten aanzien van dit belangrijke instituut ctelden Gedeputeerde Staten zich op het volgende standpunt De gemeente Vlissingen heeft in haar dienst een schoolarts, die tevens internist is. De gemeente Middelburg heeft een schoolarts, die bovendien controleerend ge neesheer is en als armendokter belast is met de helft van de armenpraktijk. Naar het oordeel van de Commissie-Frederiks, zoowel als van Gedeputeerde Staten kan de schoolartsendienst van Vlissingen ge voeglijk worden opgedragen aan den schoolarts van Middelburg, terwijl deze daarnaast zijne andere functies kan blijven vervullen. De aanvankelijk voor hem vast gestelde jaarwedde wordt voldoende ge acht voor de uitgebreidere taak. De school arts van Vlissingen zal dan dienen te wor den ontslagen, met toekenning van wacht geld, voor zoover hij daarop volgens de geldende bepalingen aanspraak kan maken. Bij de beoordeeling van genoemd stand punt van Gedeputeerde Staten hebben wij de volgende vragen overwogenle. schaadt de combinatie van de werkzaam heden van schoolarts de belangen van Vlis singen en 2e. leidt zij tot besparing van kosten voor onze gemeente. Ten aanzien van de eerste vraag schre ven wij Gedeputeerde Staten het volgende „Sinds 1 Januari 1920 vervult de heer Smit met toewijding de op dat tijdstip ingestel de functie van schoolarts. Daar deze taak hem bijzonder aantrok en zijne voorliefde had, heeft hij aan de hand van zijne in structie dit instituut uitgebouwd en het gemaakt tot eene zegenrijke instelling voor onze schoolkinderen. Wij voegen hierbij een exemplaar van het laatst opgemaakte jaar verslag, waaruit U zal blijken op welke se rieuze wijze de heer Smit zijn taak opvat. Indien zijne werkzaamheden zouden wor den opgedragen aan een medicus te Mid delburg woonachtig, die behalve schoolarts voor beide gemeenten tevens belast zou worden met de helft der armenpractijk en die bovendien controleerend geneesheer is, kan het niet anders, of het in den loop der jaren zorgvuldig opgebouwde instituut van schoolarts te Vlissingen zal daardoor be langrijk lijden, tot schade van onze school jeugd. Als wij daarbij in aanmerking nemen, dat het thans tusschen den Vlissingschen arts, de schoolkinderen en de huisartsen bestaand contact zal worden verbroken en bij opdracht van de functie aan een Mid- delburgschen arts niet meer tot stand zaJ komen, zal de door ons sub le gestelde vraag bevestigend moeten worden beant woord." Vervolgens gaven wij aan Gedeputeerde Staten eene berekening van de kosten, waaruit bleek, dat op de basis van eene verdeeling van uitgaven als was aangege ven, eene combinatie van beide schoolart senfuncties oor onze gemeente een gelde lijk nadeel zou heteekenen. Na kennisneming van de door ons tegen de voorgestelde regeling aangevoerde be zwaren, schreven Gedeputeerde Staten ons het volgende „Wat ten slotte den school artsendienst aangaat meenen wij ons aan vankelijk standpunt, zulks in volkomen overeenstemming met de Commissie-Fre- riks te moeten handhaven. Hetgeen daarte gen door uw College is aangevoerd heeft ons niet kunnen overtuigen. In geval van samenwerking komt het aan op de toewij ding en werkkracht van den huidigen Mid- delburgschen schoolarts. Indien uit een verslag, dat de schoolarts van zijn werk zaamheden geeft daarvan kan blijken, dan zijn wij zoo vrij U te verwijzen naar den in houd van het verslag van den Middelburg- schen schoolartsendienst over 1934. Uit dat verslag blijkt tevens, dat de sa menwerking met de medici niets te wen- schen heeft overgelaten. De schoolarts zal op dezelfde wijze te Vlissingen te werk gaan en ook daar zal hij wel zorg dragen, dat het contact met de huisartsen niet al leen in stand blijft, maar ook niets te wen- schen overlaat. De vrees, dat „het in den loop der jaren zorgvuldig opgebouwde in stituut van schoolarts" te uwent belangrijk zal lijden, is naar het oordeel van de Com missie-Frederiks zoowel als van ons Colle ge ongegrond. Integendeel De door ons gewezen weg schijnt de beste om dat-in stituut, zoo goed mogelijk ingericht, op den duur te behouden." Met de door ons opgezette berekening kon het college zich niet vereenigen. Met mederekening van het wachtgeld en onge acht de besparing door de opheffing van de betrekking van assistente van den schoolarts te verkrijgen, zou reeds een be sparing van kosten kunnen worden ver kregen. Daar wij in de gegeven omstandigheden ons verplicht achten den weg te volgen die er toe kan leiden om het instituut van schoolarts te Vlissingen te behouden, ver klaarden wij ons bereid, een voorstel van het gemeentebestuur van Middelburg om te geraken tot eene gemeenschappelijke regeling daarvan in ernstige overweging te nemen, teneinde na te gaan, of de te berei ken geldelijke bezuiniging opweegt tegen de verslechtering van het Vlissingsche schoolartsen-instituut, zooals de heer Smitt dit in den loop van de jaren heeft opge bouwd. Door het gemeentebestuur van Middel burg werd ons een ontwerp-gemeenschap- pelijke regeling toegezonden. Met de regeling van den schoolartsen dienst konden wij ons vereenigen ten aan zien van den financieolen opzet der rege ling en de wijze van benoeming waren bij ons enkele bezwaren gerezen, welke nadien met het gemeentebestuur van Middelburg tot eene bevredigende oplossing zijn ge bracht. Uit de op grond van de met het gemeen tebestuur van Middelburg verkregen over eenstemming, moge U uit de hierbij over gelegde berekening blijken, dat bij het tot stand komen van de regeling de gemeente Vlissingen een geldelijk voordeel heeft van 40.50 over 1937, van 244 over 1938 en volgende jaren en na afloop van het wacht geld 1132.50. Daarbij is geen rekening ge houden met de bezoldiging van de assisten te (in welke functie na het overlijden van Mejuffrouw Kieviet niet is voorzien) van 550950 en met den op de gemeentebe- Is kapseizen de oorzaak van de ramp van de „Van der Wijck"? (Hoofdartikel) Prinselijk huwelijk op 12 Januari a.s.? (Binnenland) Monument voor wylen de Koningin- Moeder in tegenwoordigheid van H.M. de Koningin te Soest onthuld. (Tweede blad). Gemeenschappelijke regeling van den schoolartsendienst te Vlissingen en Middelburg Stadsnieuws) De Kroon vernietigt een besluit van Ged. Staten van Zeeland met betrek king tot het Raadhuis in Groede. (Provincie) Het stormachtige weer veroorzaakt moeilijkheden aan de scheepvaart. (Scheepvaart)'. De uitwijzing van 4 Nederlanders uit Duitschland is ingetrokken. (Binnenland). Spanje beschuldigt Italië en Duitsch land de niet-inmengingsovereenkomst te hebben geschonden. (Buitenland). Engeland bemiddelt om Spaansche gij zelaars uitgewisseld te krijgen. (Buitenland) ZIE VERDER EVENTUEEL LAATSTE BERICHTEN 130 breed marine, rood en groen cent per el SS SI St. Jacobsstraat8„Tel. 494 Zaterdagavond 24 October aanvang 8.30 uureind 4 uur. onder leiding van Cotillons Attracties Fraaie prijzen Entrée 60 cent incl. bel. grooting geraamden post van 200 wegens kosten van drukwerk enz. Ten aanzien van het verleenen van ad ministratieve hulp aan den schoolarts wordt nog overleg gepleegd. Omtrent de resulta ten daarvan zal nog nader mededeeling worden gedaan. Wat de regeling van den dienst van den schoolarts betreft, deze komt vrijwel over een met de thans geldende. Bepaald is, dat de schoolarts tevens de functie vervult van controleerend genees kundige en gemeentegeneesheer buiten de gestichten in Middelburg. Bij het aangaan der overeenkomst wor den de genoemde functies opgedragen aan den gemeentegeneesheer J. Broekhuysen te Middelburg, die alsdan aanspraak zal hebben op de miximum jaarwedde ad 6000. De bezoldiging van een nieuwen ti tularis zal bedragen 4500, met 6 twee- jaarlijksche verhoogingen van 250 tot 6000. Bovendien wordt hem ten behoeve van den dienst te Vlissingen een rijwiel ter be schikking gesteld, benevens een bedrag van ten hoogste 20 per jaar voor onder houd daarvan, eene som van 100 per jaar voor bureaukosten, vrij vervoer op de tram MiddelburgVlissingen en 25 per jaar voor tramvervoer van eene admini stratieve hulp. De regeling van de betaling der kosten luidt als volgt 1/3 gedeelte van de jaarwedde en pen- sioenskosten komt ten laste van Middelburg voor de werkzaamheden als gemeentege neesheer en controleerend geneeskundige te Middelburg 2/3 gedeelte van de jaarwedde en pensi oenkosten komt ten laste van Middelburg

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1936 | | pagina 1