1000
500
300
25
OPRUIMING
De oorlogsvloot en de gevaren der lucht
Boeken eiiSchooMoaften
DE STOFFENKONING ztrXf83'67
DINSDAG
14 JULI
No. 164
74e Jaargang
1936
Uitgavefirma f. VAM DE VELDE Ir., Walstraat 58-88, Vlissingen. Telef. 10. Postrekening 6628T
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
STADS- EN PROVINCIENIEÜWS
H. B. S.,
Kweekschool,
Gymnasium
Boekhandel D'huy
VL1SSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1—5 regels 50 ct. Iedere regel
meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1—5 regels fl.—, alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Eerste blad
Groote slagschepen hebben afgedaan. Het vliegtuig
de aangewezen beschermer van koopvaardijschepen.
In liet volgende artikel van den Engelschen
admiraal Mark Kerr, die tegelijkertijd een er
varen vlieger is, wordt het probleem behan
deld Is de oorlogsvloot tegenover aanvallen
van de luchtmacht geheel machteloos? Daar
dit probleem speciaal voor onze Indische de
fensie ten aanzien van het „gele gevaar" van
het allergrootste belang is, drukken wij de
bijdrage van den Engelschen deskundige gaar
ne af, zijn conclusies overigens geheel voor
zijn verantwoording latend.
Zijn machtige oorlogsvloten in onzen tijd
militair te rechtvaardigen? Het antwoord
op deze elementaire vraag luidt ook heden
nog, dat het schip de eenige mogelijkheid
biedt tot het transport van groote troepen
en legervoorraden. Het vliegtuig zal nim
mer het schip als transportmiddel kunnen
yervangen. Slechts de aanleg van onder den
zeebodem gelegen tunnels zou de oorlogs
vloten overbodig kunnen maken.
De geografische ligging van een land is
beslissend voor zijn vlootpolitiek. Men moet
daarbij onderscheid maken tusschen staten,
die in de voorziening van levensmiddelen en
brandstoffen onafhankelijk van het buiten
land zijn, staten, die deze behoeften langs
den landweg kunnen dekken en eenige sta
ten, zooals b.v. Engeland, die voor wat deze
yoorziening betreft geheel van het zee
transport afhangen.
Voor een land zooals Engeland, is het be
zit van een voldoend aantal lichte kruisers
noodzakelijk, om de handelsmarine tegen
aanvallen op open zee te beschermen, terwijl
ook een aantal vliegtuigen en torpedojagers
niet gemist kan worden, om de koopvaardij
schepen tegen duikboc-taanvallen te verde
digen.
Wat de wereldoorlog geleerd heeft.
Hoewel het bijna onmogelijk is, een zwaar
gepantserd schip door bommen of torpedo's
tot zinken te brengen, beïnvloedt een aan
zienlijke beschadiging in ieder geval de
snelheid van het oorlogsschip. Bevindt zich
het getroffen schip in begeleiding van an
dere eenheden, dan beteekent dit tempover
lies voor het geheele flottielje.
De wereldoorlog heeft bewezen, dat de
slagkruisers van alle vloten, toen na de
duikboot het lucht- en torpedowapen van
zich deden spreken, zich in hun havens als
Achilles in zijn tent terugtrokken. Op zeke
ren dag zijn intusschen in de Adriatische
Zee twee Oostenrijksche super-dreadnoughts
onder bescherming van eenige torpedojagers
toch in zee gestoken. Dit kwam den Italia
nen ter oore en kapitein Rizzo en een ander
marine-officier namen in twee met torpedo's
uitgeruste motorbooten de achtervolging op
zich, torpedeerden de „Szent Istvan" en
deze zonk kort daarop. In de Noordzee zou
de vijandelijke vloot een dergelijk risico
nooit op zich genomen hebben en onze krui
sers verlieten in dezen tijd nimmer de ha
ven, zonder de bescherming van minstens
70 torpedojagers.
9 9
Sinds het verschijnen van het vliegtuig,
de duikboot en de torpedo's is het slagschip,
in plaats van het meest gevreesde zeewapen
te zijn, tot het meest bedreigde scheepstype
geworden. Een blokkade met behulp van
slagkruisers schijnt op het oogenblik onmo
gelijk. Het zou daarom van groot belang
zijn tot den bouw van kleinere scheepstypen
over te gaan. De statistieken van den laat-
sten oorlog hebben bewezen, dat lichte krui
sers, duikbooten en kaperschepen de meeste
schade aan den handel hebben toegebracht.
Dezelfde statistieken hebben, ook de be-
teekenis van het luchtwapen bewezen. Ge
durende den geheelen oorlog is geen enkel
handelsschip, dat door vliegtuigen begeleid
werd, tot zinken gebracht. Speciaal de duik
boot vreest het vliegtuig, omdat slechts van
het vliegtuig uit het V-vormige spoor van
den periscoop, zoodra deze aan de opper
vlakte van het water, verschijnt, valt waar
te nemen en het vliegtuig slechts weinige
seconden later zijn bommen op de duikboot
kan laten vallen.
Intusschen zijn de vooruitzichten ge
ring, dat het een lucht-eskader gelukken
zou, een oorlogsvloot te vernielen, zoolang
men verhinderen kan, dat het aanvallende
eskader op geringe hoogte vliegt. Het is
bijna onmogelijk, van een groote hoogte uit
een in beweging zijnd doel met bommen te
treffen. Speciaal op groote hoogte zijn de
-lüchtstroomingen zoo verschillend, dat de
bom meestal uit zijn loodrechte richting
wordt geslagen. Voor de bommenwerpers
bestaan er dan ook onoverkomelijke moei
lijkheden. De ervaringen in den wereldoor
log opgedaan, hebben deze meening overi
gens geheel bevestigd. Sindsdien heeft men
nieuw luchtdoelgeschut uitgevonden, waar
door de vliegtuigen gedwongen zijn, nog
hooger te vliegen dan vroeger.
Daarbij komt, dat de bom ontploft, zoodra
het scheepsdek aangeraakt wordt. De pant
serplaat wordt daarbij niet doorboord, zoo
dat de aangerichte materieele schade nooit
zeer groot kan zijn.
De moeilijkheden van een luchtbombarde
ment zijn mij eerst goed duidelijk geworden,
toen mijn vlaggeschip in de Adriatische Zee
meer dan een half uur lang door water
vliegtuigen, die op een hoogte van slechts
300 meter vlogen, werd gebombardeerd en
het niet gelukte, meer dan één treffer te
maken, hoewel onze snelheid slechts zes
knoopen bedroeg.
„Bethesöa".
Maandagavond gaf de mandolinevereeni-
ging Apollo", directeur de heer P. C. Oor
schot, een concert in het Chr. ziekenhuis
„Bethesda".
Een. tiental nummers, waaronder enkele
solo's, werd op voortreffelijke wijze door
het gezelschap uitgevoerd. Zoowel de pa
tiënten als de inwonenden genoten zeer van
de heerlijke, zachte muziek.
Na afloop vam het concert sprak ds. Vos-
sers namens het bestuur een woord van
'dank voor hetgeen „Apollo" geboden had.
Kostelooze rgwielbelasfcmgmerken.
Men verzoekt ons plaatsing van het vol
gende i
Kostelooze rijwielmerken voor het be
lastingjaar 1936/37 kunnen persoonlijk wor
den aangevraagd ten kantore van den ont
vanger der accijnzen Prins Hendrikweg
alhier.
Behalve gedurende de gewone kantoor
uren 8.3012 en 1.30—5 uur (Zaterdags
8.3012.30 vm.) zal daartoe ook gelegen
heid bestaan op Maandag 20 en 27 Juli en
Donderdag 23 en 30 Juli a.s., des avonds
van 5 tot 7 uur.
De aandacht van belanghebbenden wordt
er o.a. op gevestigd, dat kostelooze belas-
tingmerken alleen worden uitgereikt aan
Hoofden van gezinnen, die voor hun beroep
of bedrijf een rijwiel noodig hebben en niet
in de rijksinkomstenbelasting voor het
loopende jaar zijn of worden aangeslagen,
terwijl indien het hoofd van het gezin niet
voor zijn beroep of bedrijf een rijwiel noo
dig heeft, doch dit wel het geval is met een
door het hoofd aangewezen lid van het ge
zin, aan dat lid een kosteloos belansting-
merk kan worden uitgereikt voor een rij
wiel, uitsluitend door dat lid te berijden,
mits dat lid, noch het hoofd in de rijksin
komstenbelasting is of wordt aangeslagen.
Voor personen, die een rijwiel gebruiken
om zich naar hun werk te begeven, wordt
een kostelpos merk alleen afgegeven, in
dien de werkplaats meer dan een half uur
gaans van hun woning is verwijderd.
Een huldiging.
Gisteravond had op de repetitie der
harmonie „St. Caecilia" een eenvoudige
plechtigheid plaats.
De heer P. Wanst, secretaris der ver
eeniging, herinnerde in een toespraak de
leden aan. het feit, dat de heer P. Verdonk
juist 12 Vz jaar geleden tot voorzitter der
harmonie werd gekozen.
Daar de heer Verdonk deze functie nog
steeds bekleedt, werd hij met dit jubilé
geluk gewenscht en hartelijk dank ge
bracht voor de wijze waarop hg zich steeds
voor de vereeniging gegeven heeft.
Als bewijs van erkentelijkheid werd hem
namens de leden een vulpenhouder met
gouden band en inscriptie overhandigd,
waarbij de wensch werd uitgesproken, dat
do heer Ver donk vele jaren dit souvenir
zou mogen gebruiken, niet in het minst als
voorzitter en in het belang der harmonie.
Door een hartelijk applaus getuigden de
leden van hun volle instemming met de
gesproken woorden.
Getroffen door deze geheel onverwachte
hulde dankte de heer Verdonk het bestuur
voor
en andere inrichtingen van onderwijs, bij
Badhuisstraat 15. Telefoon 348
en de.leden.voor hun blijken van waardee-
ring voor den door hem verrichten arbeid
en.hoopte met medewerking der leden nog
vele jaren in het belang der vereeniging
zijn functie te kunnen blijven waarnemen.
Na een korte pauze werd de repetitie
hierna weer voortgezet.
Strandconceri.
De harmonie „St.- Caecilia", directeur de
heer André J. Geijsen, geeft morgen,
Woensdag, 's avonds 8 uur een concert in
de muziektent op den Boulevard Evertsen.
Programma:
1. „Voor 't Vaderland", marsch,
Sam Vlessing.
2. Ouverture „Au Chateau", G. Carpéntier.
3. Fantaisie de l'Op. „Martha",
FlotowTilliard.
4. „Santiago", Valse espagnole, A. Corbin.
5. „Allons-y", Marche, R. Pensch.
6. „Regimentsmarsch", J. F. Wagner.
7. „La Ruche d'Or", Ouverture,
E. BrepsanL
8. „Souvenir de Campine", Fantaisie
Champêtre, Michel Kreiss.
9. „Echos d'Artois", Fantaisie,
E. Gaudefroy.
10. Finale.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in onze Tijdinghal.
Gisteren werd te Den Haag een haring-
week ingeluid. Minister Deckers bij den
haringwagen, die door de stad rijdt.
Gisteren hebben leden der Eerste Kamer
een bezoek, gebracht aan diverse werkver
schaffingsobjecten in het Noorden des
lands, o.a. de N.V. Ontginnings-Mij. „Land
van Vollenhove" bij Giethoorn.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Bij den Gemeentelijken Dienst der Ar
beidsbemiddeling alhier staan als werkzoe
kenden ingeschreven
Mannen 1 letterzetter, 23 grondwerkers,
2 loodgieters, 1 mandenmaker, 1 mastieker,
12 metselaars, 21 opperlieden, 10 schilders,
8 stucadoors, 35 timmerlieden, 1 verver, 1
betonwerker, 3 vlechters, 1 opzichter, 4 meu
belmakers, 5 stoffeerders, 4 kleermakers, 2
schoenmakers, 228 metaalbewerkers, 4
drankbereiders, 10 brood/banketbakkers, 1
kok, 9 slagers, 1 tuinman, 6 magazijnbedien
den, 6 reizigers/agenten-, 5 winkelbedienden,
7 chauffeurs, 13 kellners, 24 loopers, 2 por
tiers, 5 sleepers, 34 transport-arbeiders, 16
kantoorbedienden, 2 musici, 9 onderwijzers,
45 varensgezellen (w.o. stuurlui, machinis
ten, stokers, matrozen, enz.), 3 politoerders
en 102 losse arbeiders.
Vrouwen: 1 kleermaakster, 1 winkeljuf
frouw, 4 kantoorbedienden, 4 huishoudsters,
2 dienstboden, 3 werksters.
Totaal 682 ingeschrevenen, waarvan 60 in
de werkverschaffing.
Vorige week 706 personen.
Alzoo een vermindering van 24 werkzoe
kenden.
MIDDELBURG
De winkelsluiting op Zondag.
Men schrijft aan de „N. R. Ct."
Een der brandende kwesties te Middel
burg is en blijft steeds die van het open zijn
van de winkels op Zondag in het seizoen. De
voor twee jaar geleden aangenomen bepa
ling, dat aan winkels in een bepaald stads
deel en in bepaalde branches voor enkele
uren ontheffing van het sluitingsverbod kon
worden verleend, is door de actie van het
raadslid, mr. baron van der Feltz, officier
van justitie, nietig verklaard. Men is nu
weer teruggevallen tot den toestand, dat
alle winkels, waar briefkaarten, curiosa en
souvenirs verkocht worden, des Zondags
dicht zijn en blijven, en alleen enkele win
kels in fruit en snoeperijen op bepaalde uren
open mogen zijn.
Hoe funest dit voor bepaalde winkeliers
is, bleek o.a. Zondag weer, toen een 600 tot
700 Duitschers, Franschen en Engelschen
hier vertoefden, om nog niet te gewagen van
enkele kleinere gezelschappen. Er is alle re
den aan te nemen, dat ook in de volgende
weken weer flinke gezelschappen Franschen
met een boot aankomen en ook zij zullen
dan weer de deuren der winkels gesloten
vinden.
Vereeniging tot instandhouding van oude
gebouwen te Middelburg.
De Vereeniging tot instandhouding van
oude gebouwen te Middelburg hield Maan
dag onder voorzitterschap van den heer W.
Berdenis van Berlekom haar jaarvergade
ring. Aan het jaarverslag van den secreta
ris, dr. W. S. Unger, ontleenen wij, dat
subsidiés voor restauraties in het afgeloo-
pen jaar niet werden gevraagd. Gewezen is
op de toenemende verwaarloozing, waaraan
het voormalig concerthuis aan den Zuid
singel, oorspronkelijk tevens ijkkantoor en
thans padvindershuis, ten prooi is. Het be
stuur stelde een onderzoek in, waarbij bleek
dat de eigendom berust bg de gemeénte,
doch voor het onderhoud de huurder aan
sprakelijk was, die daartoe echter slecht
of niet bij machte was. Gestreefd wordt
naar een nieuwe regeling en de secretaris
hoopt, dat deze gunstig- moge zijn voor het
eerwaardig gebouw, dat thans wel een heel
ander deel uitmaakt van het stadsbeeld ter
plaatse dan voor twee eeuwen, toen het
ontworpen werd, maar dat ook nu, in de
zoo zeer gewijzigde bebouwing, noode zal
worden gemist.
Het jaarverslag en ook de rekening wer
den goedgekeurd en tot bestuursleden her
kozen de heeren J. A. van Doorninck, J.
H. Klarenbeëk en J. L. A. baron van Itter-
OOST- EN WEST-SOUBURG
Opbrengst collecte.
De ten bate van het Centraal Genoot
schap voor Kinderherstelling- en vacantie-
kolonies, afdeeling Souburg-Ritthem, ge
houden collecte heeft opgebracht te Souburg
en te Ritthem respectievelijk 95 en 6.
TERNEUZEN
Drukte in de haven.
Tengevolge van de staking der Belgische
zeelieden en het feit dat de transportarbei
ders te Antwerpen de „besmette" schepen
niet wenschen te laden of te lossen, heeft
tot gevolg gehad, dat verschillende Belgi
sche schepen onze haven binnenloopen om
aldaar hun lading te lossen en nieuwe in te
nemen. Zoo liggen hier momenteel een drie
tal zeebooten, nl. de „Astrida", de „Henri
Jaspar" en de „Thysville", een passagiers
schip van ruim 10.000 ton, terwijl tegen
het einde van de week nog verwacht wordt
het stoomschip „Anversville".
Deze bedrijvigheid heeft tot gevolg dat
ruim 350 transportarbeiders aan het werk
MORGENOCHTEND OM 9 UUR BEGINNEN WIJ MET DE
SEIZOEN-
Pracht completstof j f 0.69 Crêpe de Chine ballen fO.29
Tweed voor Mantel: i fO.98 Effen linnen complet voor f0,25
Wollen georgette f 0.69 Bedrukte tuxo
alles 140 breed zon-, wasch-en lichtecht f 0,39
S«l»CMrUwisscw
«an Jew Jafl
De oorlogsvloot en de gevaren dei;
lucht. (Hoofdartikel)],
Ernstig verkeersongeval bij Zwolle.
(Gemengd nieuws)].
De manoeuvres van de Kon. Marine,
(Marine),
Zeeuwsch-Vlaanderen in het Ned,
Staatsverband. Een request aan H.M,
de Koningin en de Landsregeering.
Zitting van Prov. Staten van Zeeland,
Bezoek chef Poolsche Oorlogsvloot.
(Laatste Berichten)',
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
zijn. Algemeen hoort men echter de ver
zuchting dat na de staking geen enkel
schip meer naar onze haven gedirigeerd
zal worden, ondanks het feit dat de ontvan
gers der lading zeer tevreden zijn over de
wijze waarop hier de producten gelost wor*
den, terwijl andere voordeelen die onze ha*
ven biedt, hun niet ontgaan. De internatio
nale verhouding tusschen Nederland ert
België wat betreft de tarieven-regeling op'
de Belgische spoorwegen heeft tot gevolg
gehad dat onze eertijds zoo bloeiende haven'
den nekslag is toegebracht.
Geruchten als zouden ook na de onzekers
toestanden in de Belgische havens meerde*
re schepen naar Terneuzen komen, zijn yait
allen grond ontbloot.
Spoorbrug naar Vlake.
Op Maandag 20 Juli zal het eerste öee$
van de nieuwe spoorbrug over het kanaal
door Zuid-Beveland van Vlissingen, waax;
het bij de Kon.. Mij. „De Schelde" gebouwd
is, naar Vlake worden getransporteerd. Het
zware ijzeren gevaarte zal via Middelburg
en Veere naar den Noordelijken ingang vare
het kanaal worden gesleept. In de tweede
helft van de week zal het tweede gedeelte
van de brug op dezelfde wijze worden over
gebracht. Het transport, dat bij vloedtij
moet plaats vinden, kan uiteraard alleen
doorgaan indien de weersomstandigheden
gunstig zijn.
Wereldcongres voor Ontspanning in den
vrijen tijd.
Aan het wereldcongres voor ontspanning
in den vrijen tijd, dat van 23 tot 30 Juli te
Hamburg zal gehouden worden, zullen ver*
scheidene Nederlandsche groepen deelne
men, naar de „Volksdansmare" meldt.
O.m. zal ook het Zeeuwsche zangkoor uit
Goes, onder leiding van den heer S. J. Tam-
minga, op dit congres aanwezig zijn.
Grensoverschrijding langs wegen waar geeö
Nederlandsch grenskantoor is gevestigd.
Onlangs ^rd door de K.N.A.C. gewaar
schuwd tegen grensovergang per automo
biel langs naar Nederland leidende wegen
waaraan geen Nederlandsch grenskantoor is
gevestigd, omdat men zich hiermede aaif
een strafbaar feit schuldig maakt.
Een uitzondering hierop maken de hier*
onder genoemde wegen, waarlangs het ver
keer met motorrijtuigen is toegelaten, mits
daarvoor nationaliteitsbewgzen, bewijzen op
naam of reeds voor eersten invoer afgetee-
kende triptieken kunnen worden vertoond
en daarmede geen goederen worden ver
voerd, t.w,SelzaeteOudenburgsche Sluis
ZuiddorpeAxel, AssenedeStaakje
Sas van Gent, WestcapelleRetranchement,-
BouchauteIsabellaSluis (Bouchaute ha
ven) langs grenspaal 321.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Spelling-Marchant»
Met de spelling-Marchant 1934 zou het
fouten maken, vooral op de lagere school/
nu finaal uit wezen.
Bij pas gehouden toelatings-examens tot
diverse middelbare scholen moet het omge
keerde gebleken zijn, meldt de „N. R. Ct.'*
Zoo maakten „candidaten" in een zeer een
voudig dictee van één bladzijde nog 40 ste
vige fouten. Gemiddeld werden er meer fou
ten gemaakt dan voorheen, toen de abitu
riënten speciaal op de spelling werden ge
traind. Nu men alleen „ontwikkelend taal-
cmderwgs"naar de moderne principes schijnt'
te geven, ziet het er met de feillooze taal
vormen niet best meer. uit blijkbaar ;I
