500
25
ZODEN POLOHEMDEN
Het belang der Volkshuisvesting
DONDERDAG
2 JULI
HOLLAERS-VERBERKT
ELECTRISCH KOKEN
SclicurlcnUscii
«on Jew daag
No. 154
74e Jaargang
C)
UitgaveFirma F. VAK DE VELDE Ir., Waistraat 58-60, Vlissingen. Telef. 10. Postrekening 66287
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
STADS- EN PROVINCIENIEÜWS
Kort commentaar
1936;
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 15 regels 50 ct. Iedere rege,
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1—5 regels f 1.—alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Eerste blad
DE SCHRIK VAN HET VERLEDEN.
Juist in een tijd van algemeene verarming moet groote aandacht
aan de volkshuisvesting worden besteed om het volk
althans voor geestelijk pauperisme te bewaren.
Nu bezuiniging op alle terrein geboden is,
beginnen enkele sociale doelstellingen op
den achtergrond te geraken en daaronder
helaas óók de verbetering der volkshuis-
Vesting. Vele arbeidersgezinnen gaan onder
den druk der tijden geleidelijk weer den weg
terug voor wat hun woningtoestand betreft.
Er wordt al gauw eens uitgekeken naar een
goedkoc huisje. De verleiding of de
noodzaak daartoe herhaalt zich en het einde
van dezen gang ligt wederom in de krot
woning, waaruit de armen na een moei
zaam streven van enkele decennia en ten
koste van vele millioenen zirjn weg- en óp-
gehaald.
'tls zéér jammer, dat velen zichvoelen
genoopt om dien terugweg te gaan, omdat
ze aldus behalve materieel ook geestelijk
verpauperen. Wanneer het de menschen
goed gaat, zooals het ons allen in de na-
oorlogsche jaren van hoogconjunctuur goed
is gegaan, dan kan men met allerlei hulp
middelen zelfs een krot bewoonbaar en in
zekeren zin zeer geriefelijk maken. Zie
maar eens, hoe sommige menschen 'n pri
mitieve hut weten o,m te tooveren in een
gezellig weekend-huisje of een vacantiever-
blijf. Wie echter uit armoe gedwongen is
om. in een krot te kruipen, sluit zich in het
zelve af van de gemeenschap, uit schaamte,
uit gemis aan levenslust en -moed, uit een
behoefte om den geest te doen verzinken in
dezelfde zwarte ellende, waarin, het lichaam
dreigt onder te gaan.
Algemeen wordt erkend, dat de huis
huren in verband met het peil, tot hetwelk
de maatschappij zich heeft moeten aanpas
sen, te hoog zijn. Wel heeft de regeering 'n
enkele schuchtere poging ondernomen om
de huren omlaag te voeren, maar am bij
komstige redenen werden die pogingen door
de Kamer soms niet als practisch geappre
cieerd en voor Zoover de overige maat
regelen effect hadden, is hetzelve zeer on
voldoende gebleken.
Het komt ons voor, dat er niet kan wor
den gewacht, totdat de woninghuren zich
uit „zichzelf" voldoende aan de huidige
verhoudingen van loon of andere inkomsten
zullen hebben aangepast. O.i. zal er moeten
worden gebouwd. Een grooter overschot,
aan woningen moet tot huurverlaging
leiden. Er zijn allerlei economische factoren,
welke den bouwlust van particulieren tem
peren daarom is het noodig, dat de ge
meenten zelve de hand aanden troffel
slaan. Of dat en zulks achten we nog
beter particuliere vereenigingen, werk
zaam in het belang der volkshuisvesting,
opnieuw plannen ontwerpen en tot uitvoe
ring brengen.
Men is daar wel eens huiverig voor en
verwijst soms als afschrikwekkend voor
beeld naar de financieele debacle van zoo
vele bouwvereenigingen.
Is zulke verwijzing wel juist en logisch
In de oorlog (mobilisatie)-jaren was een
enor.m tekort aan woningen ontstaan. Toen
onmiddellijk daarop een tijd van hoogcon
junctuur intrad en „geld" in die dagen
'„geen rol" speelde, woedde de bouwnijver
heid vanzelf-sprekend hévig en ook de be
sturen van alle bouwvereenigingen spanden
zich in om door het uit den grond doen
stampen van geweldige huizen-complexen in
het nijpende tekort aan volkshuisvesting te
voorzien. Wat toen gebouwd werd was vaak
slecht als gevolg van de haast en het
noodwendig gebruik van ersatz-producten
en het was duur. De exploitatie kon dus
moeilijk loonend wezen, te minder, omdat
er geen enkel uitzicht bestond, dat „de
tijd" nóg economisch-beter zou worden dan
hij was en derhalve de kans slechts res
teerde, dat we geleidelijk naar een lagere
conjunctuur zouden wegzakken. Dat laatste
is inderdaad werkelijkheid geworden, érger
zelfs dan we konden vermoeden.
In onzen tijd zijn de omstandigheden
juist andersom. Het is volkomen redelijk
om te verwachten, dat de prijzen van loo-
nen en grondstoffen niet dieper zullen zak
ken dan tot het nu bereikte peil. Goedkoo-
per zullen we dus wel nooit kunnen bouwen
en de exploitatierekeningen van thans kun
nen naar alle waarschijnlijkheid in de toe
komst slechts gunstig worden beïnvloed.
Onze gulden heeft nog zijn goudwaarde,
hooger in waarde stijgen, dat kan hij
practisch niet, maar wél is devaluatie in
een nabije of verdere toekomst niet uit
gesloten. Daarmee de kans op stijging
van. de waarde van het huizenbezit.
De tijd o,m te bouwen en met de rekening
uit te komen in de toekomst, is gunstiger
dan ooit. En nooit was de be
hoefte aan werk zoo in
tens als heden.
Laten we daarom bouwen en nóg eens
bouwen, tot aan de grens van het redelijke.
Goede, vooral goedkoope arbeiders
woningen.
Wie er op uit is om te zien, hoe de ver
traging in den nieuwbouw van woningen,
geschikt voor arbeidersgezinnen, geleidelijk
weer tot wantoestandenheeft geleid, dien
slaat de schrik om het hart. De vierde
stand, welke bezig is zich te vormen, ver
paupert ook naar den geest tot een klasse
van paria's.
„Wat kun je ;r aan doen zoo vroeg
iemand ons dezer dagen. „Bouwt goede
woningen voor de menschen, die thans zit
ten te vervuilen in krotten en zoo wierp
hij ons tegen de goede woningen zullen
krotten worden." Dat is ten deele juist
en ten deele onjuist. Naast een zekere
mate van materieel vermogen is er een
grondslag van innerlijke beschaving noodig
om een behoorlijke huishouding te kunnen
voeren. Toch zullen zelfs de meest a-sociale
typen niet geheel en al ontkomen aan den
goeden invloed, welke een betere, ,meer
practische en hygiënische omgeving uit
oefent. Naast dezen van zelf-sprekenden in
vloed dienen georganiseerde krachten hulp
te verleenen bij de individueele verheffing
van hen, die aan den maatschappelijken
zelfkant leven.
Bovendien men stelt de zaken onjuist
voor, als men het onbegonnen werk noemt
om nieuwe, goedkoope woningen te bouwen
voor de bewoners van de huidige krotten.
Dat is geenszins de bedoeling geweest van
de regeering, toen ze haar wetten in het
belang eener betere volkshuisvesting uit
vaardigde. Die verbetering
moet komen' langs den weg
van opschuiving. Nieuwe
woningen zullen betrokken worden door
die arbeiders, die thans reeds een huis van
minder aanzien en gerief netjes hebben
bewoond. En zoo vervolgens. Als er 10 of
50 nieuwe arbeiderswoningen worden ge
bouwd, dan kunneii er 8 of 40 krotten wor
den afgekeurd en opgeruimd. De opschui
ving geschiedt dan geleidelijk en gedwon
gen evenals de „aanpassing" van het a-
sociale gezin aan de betere levensvoor
waarden.
In geen geval mogen we werkloos blijven,
omdat de krotbewoners niet te redden zou
den zijn. We moeten de lust en behoefte
naar beter, wat de volkshuisvesting be
treft, blijven stimuleeren, opdat de toe
komst wordt gered in de kinderen dezer
maatschappelijk-uitgebannenen of -zelf-
verstootenen.
Receptie by den jubileerenden Gemeente-
Archivaris.
Vele bloemen en gelukwenschen.
Het moge dan waar zijn dat zooals
gistermiddag werd gezegd de belang
stelling voor het werk van den gemeente
archivaris slechts in kleinen kring bestaat,
bij deze gelegenheid is toch tevens duidelijk
gebleken, dat de waardeering voor dezen
arbeid in ruimer kring wordt gekoesterd.
Want de toch zeker niet kleine woning
van den heer H. G. van Grol was dikwijls
angstig vol, toen de velen die hun geluk-
wenschen kwamen aanbieden, achtereenvol
gens binnentraden. De gezellige huiskamer,
waar de jubilaris met zijn echtgenoote en
zoon de gasten ontvingen, was met een
schat van bloemstukken feestelijk getooid
en was al gauw gevuld met de vele vrien
den en hem vriendelijk gezinde personen
van den jubilaris.
Behalve het voltallige College van Bur
gemeester en Wethouders met den Ge
meentesecretaris, merkten wij onder de
bleu - grijs - beige - groen.
Maten 3-4-5-6 en 7.
Alle prijzen.
Waistraat 78
aanwezigen op de doktoren Staverman,
Vermaas, Detmar en Grippeling, ds. Hartjes,
de Middelburgsche collega van dén heer
Van Grol, dr. Unger, en vele anderen die wij
niet allen kunnen vermelden, omdat het een
voortdurend komen en gaan der talrijke be
langstellenden was.
Burgemeester Van Woelderen, die, naast
de bloemenmand die namens het College
van B. en W. was geschonken, den jubi
laris als persoonlijk geschenk nog den groo-
ten zilveren legpenning van den burgemees
ter overhandigde, die alleen bij bijzondere
gelegenheden uitgereikt wordt, sprak den
heer Van Grol op zeer waardeërende wijze
toe. Spreker wees op de vele publicaties
van den jubilaris waarvan de belangrijkste
Dinsdag in ons blad werden vermeld en
vestigde de aandacht op het feit, dat de
functie van archivaris weliswaar een bij
betrekking is voor den heer Van Grol,
maar een nevenfunctie, die met groote am
bitie wordt vervuld en die goede vruchten
heeft afgeworpen. Onder hilariteit van de
aanwezigen voegde spr. hier nog aan toe
doelend op den haardos van den heer
Van Grol „Een erg „zilveren" jubilaris
bent U overigens niet
Het is maar een kleine kring, zoowel
vroeger als nu, die.het vork van.den ar
chivaris weet te waardeereru Maar het is
er niet minder belangrijk om. „U hebt
mooi werk geleverd, vocral op het gebied
van de historie van Vlissingen U liebt
een uitstekenden kijk op antiquiteiten waar
door het Museum regelmatig groeit on
U verstaat de kunst om zoo noodig voor
een aankoop de fondsen los te krijgen".
Met het uitspreken van den wensch, dat
de samenwerking nog lang bestendigd mag
blijven, overhandigde spreker den jubilaris
als persoonlijk geschenk den door Begeer
geslagen fraaien legpenning.
BEZOEKT DE
DEMONSTRATIE
op Vrijdag 3 Juli - half drie.
Toonzaal Koningsweg 45
N.V. P.Z.E.WI.
De heer Van Grol dankt.
De heer Van Grol begon met er op te
wijzen, dat het hem werkelijk moeilijk valt
om uiting te geven aan de gevoelens die
hem bij deze hulde en bij deze invasie van
vriendelijke menschen, bestormen. In 1919
is voor het Archief een nieuwe aera aan
gebroken door de bijzonder aangename
samenwerking met den Burgemeester
wiens enthousiasme voor de geschiedenis
van onze stad, voor spr. dikwijls een sti
mulans in zijn werk is geweest. Dat was
echt samen werken En dat is prachtig
gegaan totburgemeester Van Woelde
ren huwde. Spr. verheugt zich in zijn hu
welijksgeluk van samen werken is ech
ter geen sprake meer, al is de goede sa
menwerking gebleven. Met woorden van
dank voor de medewerking die hem steeds
van allen kant is geboden en voor de vele
vriendelijke wenschen vandaag tot hem
gericht, eindigde spreker.
Vervolgens bleef men nog eenigen tijd
onder vroolijken kout bijeen.
Raadsoverzicht.
De sluizen der welsprekendheid zijn gis
termiddag in den gemeenteraad weder wijd
geopend geweest en het waren voorname
lijk de punten taxibedrijf en verkeersrege
ling, die deze spraakzaamheid veroorzaakt
hebben.
Wij kregen reeds een klein voorproefje
bij de over te leggen stukken, waarbij zich
een adres bevond, met betrekking tot het
sluitingsuur der café's aan het strand. Aan
de gedachtenwisseling over dit punt werd
door verschillende raadsleden deelgenomen,
die ten deele de meening bleken te zijn toe
gedaan, dat twaalf uur welletjes is (de
heer Woltering)dat een op soepele wijze
nu en dan toegestane uitzondering ge-
wenscht kan ziin (de heer B.orije)dat een
niet te bekrompen toestaan van. eventueele
ITALIAANSCHE „BESCHAVING".
Wij hebben even rustig willen afwachten
hoe de' Italiaansche regeering en pers de
gebeurtenissen in den Volkenbond zouden
beoordeelen, alvorens hierover onze opinie
kenbaar te maken.
Nu dit inmiddels is geschied, moeten wij
zeggen niet te weten waarover méér ver
baasd, bedroefd en verbijsterd te staan
het onbeschofte optreden der Italiaansche
perscollega's, of de wijze waarop de Ita
liaansche regeering tegenover het gebeurde
stelling neemt.
De pers heeft over het algemeen tot
taak notitie nemen van hetgeen overal
plaats vindt en leiding geven aan het
maatschappelijk en geestelijk gebeuren
door het geven van schriftelijke
voorlichting en commentaar.
Als het op iemands weg had gelegen
(^11. door schreeuwen, joelen, fluiten, enz.
in den Volkenbond te protesteeren ..tegen
de aanwezigheid van den Negus, dan zou
dit toch zeker niet de taak van de
pers zijn. Want journalisten (onverschillig
of het Italianen dan wel andere landslie
den zijn), dienen gebeurtenissen gade. te
slaan, maar zich geen rechten aan to ma
tigen, die in het onderhavige geval alleen
den gedelegeerden bij den Volkenbond toe
komen de gedelegeerden zijn de vertegen
woordigers der volkeren in den Volkenbond
en het is geen compliment voor Italië als
Volkenbondslid, dat een stelletje schreeu
wende kwajongens op een compromittee-
rende manier als „vertegenwoordigers" van
hun land optreedt.
Want helaas schijnen zij werkelijk offi
cieel als „vertegenwoordigers" van Italië
te moeten worden gezien in deze treurige
aangelegenheid. Zoowel het Italiaansche
persbureau Stefani, als de Italiaansche
Minister van Pers en Propaganda en de
permanente secretaris-generaal der Itali
aansche delegatie, hebben het optreden der
betrokken journalisten goedgekeurd over
de wijze waarop dit laatste geschiedt zullen
wij geen commentaar gevenmen leze
hetgeen hierover elders in dit blad voor
komt en trekke zelf zijn conclusie.
Maar één ding willen wij nog wel zeg
gen iedere blanke, hij moge persoonlijk
dan ock volmaakt onschuldig zijn aan het
schandaal dat zoojuist in de Volkenbonds
vergadering heeft plaats gehad, moet zich
op het oogenblik diep schamen over het
optreden van zekere rasgenooten, die in
het donkere Abessinië zoogenaamd de „be
schaving" willen brengen en in den Vol
kenbond gedemonstreerd hebben welke me
thoden men hierbij denkt toe te passen, na
de granaten en gifgassen die hieraan in
het verre Ethiopië reeds zijn voorafgegaan.
verzoeken om later te sluiten, voor de bad
plaats van beteekenis moet worden geacht
(de heer Van Hal). De voorzitter bewan
delde ongetwijfeld den gulden middenweg,
toen hij concludeerde, dat het dus het beste
was op den thans gevolgden weg voort te
gaan, het sluitingsuur principieel niet te
veranderen, maar rekening te houden met
de belangen van de badplaats, zoodat hij
dus soepel kan handelen wanneer een ge
motiveerd verzoek om later te mogen slui
ten, ontvangen wordt.
Voor de talrijke punten die zonder, of
met slechts zeer weinig, discussie werden
aangenomen, verwijzen wij naar de raads-
verslagen die gisteren en hedenavond zijn
gepubliceerd.
De verkeerskwestie heeft, zooals reeds
gemeld, sterk de aandacht gevraagd. Op de
Boulevards Evertsen en Bankert tot aan
den Spuiboezem zal het binnenkort van 19
2 uur en op Zon- cn feestdagen van 112 u.
vm. in de maanden Juni t/m Augustus ver
boden zijn om met motorfietsen te rijden.
Een maatregel waardoor het vreemdelin
genverkeer niet wordt geschaad, zooals in
een ingekomen adres wordt betoogd, maar
waarmede het vreemdelingenverkeer juist
gebaat is, zooals de burgemeester opmerk
te, die hieraan o.m. toevoegde dat bezoe
kers van de badplaats dikwijls gehinderd
worden door een aantal motorrijders die
veel lawaai makend, de boulevards als ren
baan gebruiken.
Op Droogdok en Houtkade wordt een
richtingverkeer ingevoerd (met rijverbod in
de richting van de Schipbrug) evenals in
de Onderstraat (verboden te rijden in de
richting Palingstraat)Een en ander zal
geen betrekking hebben op rijwielen en
handkarren hetzelfde geldt voor de Wai
straat, waar binnenkort eveneens éénrich-
tingverkeer wordt ingevoerd, terwijl ver
schillende in ons blad gepubliceerde zij
straten, voor alle verkeer in de richting
Waistraat zullen worden afgesloten! Speci
aal over de Waistraat is breedvoerig gedis
cussieerd. De voorzitter (en de heer Sorel
Het belang der volkshuisvesting.
.(Hoofdartikel!*
De burgemeester van Terneuzen ge
ïnstalleerd.
Opnieuw staking te Antwerpen.
(Buitenland)
Belgische militairen gaan niet met
groot verlof. Buitenland)
De Volkenbond behandelt het Abes*
sijnsch-Italiaansche conflict en de sanc
ties.
„Beschaafd" Italiaansch perscommen
taar. (Oorlog ItaliëAbessinië.)
Belgisch bombardementsvliegtuig neer-
ge stort3 dooden. (Luchtvaart)'*
De nieuwe A.V.R.O.-studio geopend.
XRadio)],
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN
sloot zich daarbij aan) stelde de vraag ;*j
wat het zwaarst moet wegen? De wen
schen van publiek en winkeliers die geen
belemmeringen willen, of de opinie van hen
die den weg plegen te gebruiken en die van
meening zijn, dat er gevaar dreigt en van
daag of morgen een ongeluk onvermijde
lijk zal zijn De meeningen in den raad lie
pen nogal uiteen (wij verwijzen hiervoor
naar het verslag), maar men werd het er
ten slotte toch over eens, dat het beter is
de gevaarskans zoo gering mogelijk te doen
zijn en dus tot éénrichting-verkeer te be
sluiten. Het amendement van de heeren
Polderman en Rorije tegen (en'niet vóór.
zooals abusievelijk in het verslag staat) de
invoering van éénrichting-verkeer in de
Waistraat, werd met 162 stemmen ver
worpen, waarna het voorstel van B. en W«
met algemeene stemmen werd aangenomen*
Over het eventueel beperken van het par
keeren in de Waistraat zal t.z.t. een rap
port worden uitgebracht.
Mogen wij, in verband met deze verkeers-
kwesties, adviseeren om straks de divers©
borden toch vooral eenvoudig te doen zijn
en ze op een duidelijk zichtbare wijze te be
vestigen? Aan den eersten eisch voldoen
bijv. de borden niet, die bij het weggetje om
het haventje nabij den Spuiboezem zijn opge
steld en die zooveel lettertjes bevatten, dat
men er allang voorbij is gefietst alvorens
de ingewikkelde inhoud gelezen kon wor
den. En de zichtbaarheid komt leelijk in het
gedrang bijv. bij de borden die in de St.
Jacobsstraat en elders den wielrijder ver
tellen, dat hij op bepaalde uren daar niet
rijden mag-. Die borden zijn nl. plat tegen
de gevels der huizen bevestigd in plaats
van loodrecht op de richting van den rij
weg, zoodat menigeen er voorbij rijdt (en
onwetend een proces-verbaal riskeert) zon
der de borden te zien.
z
Het andere belangrijke gerecht uit 'den
Raadsdisch van gisteren, had eveneens op
het verkeer betrekking de regeling van
het taxi-bedrijf. Na zeer breedvoerige dis
cussies is besloten de voorstellen van Bur
gemeester en Wethouders die wij gepubli
ceerd hebben, aan te nemen en de bepalin
gen van kracht te doen worden „op een
nader door B. en W. te bepalen tijdstip".
De verwachting bestaat, dat binnen afzien-
baren tijd ook in de naburige gemeenten
soortgelijke voorschriften in het leven zul
len worden geroepen, zoodat bij de toepas
sing geen moeilijkheden gevreesd behoeven
te worden. De taxi-ondernemingen en
chauffeurs zullen binnenkort dus een ver
gunning noodig hebben, de wagens zullen
verzekerd moeten zijn ook tegen schade
ten opzichte van derden, een taxameter
moet gebruikt worden, enz.
De bepaling, dat de tarieven, werktijden en
loonen der chauffeurs in de vergunningen
zullen worden vastgelegd, lokte nogal eenige
gedachtenwisseling uit. Wij stellen voorop,
dat het aan elkaar toetsen van uiteenloopen-
de meeningen van groote waarde kan zijn,,
zeker als het om principieele dingen gaat
maar achteraf bleek, dat heel de discussie
eigenlijk op een misverstand berustte, door
dat de heer Marijs die namens de A. R.«
fractie deze kwestie ter sprake bracht, de
meening bleek te huldigen, dat B. en W*
regelend zouden moeten optreden ten op
zichte der loonen. In feite zullen de vergun*
ningen te dien opzichte slechts de regelin*
gen bevatten, waarover alle betrokkenen,
weidïgevers en werknemers, het reeds eens
zijn geworden. De overheid sanctionneert
deze overeenkomst dus slechts en verklaart
