1000
500
300
150
100
25
EERSTE BLAD
!No.28;
74e Jaargang
1936;
MAANDAG
Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Jr., Walstraat 58-60, Vlissingen. Telei.10. Postrekening 66287
3 FEBRUARI
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EEN BELANGRIJKE
VERBETERING BIJ ONS BLAD.
STADS- EN PROVINCIENIEUWS
MIDDELBURG
§clicurlcwisscw
i)«w de«t etsagg
KOUDEKERKE
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankiijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
m
flR
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct. Iedere regel
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1 - 5 regels f 1.alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
eeri ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
BINNENKORT KOMT DE „TELEX"
IN WERKING.
Een -prachtig staaltje van
technisch vernuft.
Men kan een krant uitgeven op verschil
lende manieren. Men kan denken Ik heb
veel abonné's en zal die met zoo weinig
mogelijk kosten trachten te behouden en
als een bericht eens wat laat in de krant
komt, dan is dat ook zoo erg niet, dat
merkt het publiek tóch niet.
Maar men kan ook een ander standpunt
innemen en zeggen„het beste is voor
onze lezers nog maar net goed genoeg".
En dit is het standpunt dat uitgevers en
redactie van ons dagblad steeds hebben
ingenomen en steeds zullen blijven inne
men.
De techniek heeft in de laatste jaren be
langrijke vorderingen gemaakt en één van
de nieuwste snufjes de „Telex of verre-
sohrrjver" zal zeer binnenkort, waarschijn
lijk per 1 Maart a.s. bij onze krant in bedrijf
worden genomen. Wat de „Telex" is, hoe
deze vernuftige machine werkt en war "toe
zij dient, vindt men in groote trekken in
onderstaand artikel, dat gedeeltelijk ont
leend is aan de „Mededeelingen van „De
Nederlandsche Dagbladpers".
Het spreekt vanzelf, dat het in bedrijf
nemen van een dergelijke installatie een
vrfl kostbare geschiedenis is. Maar wij we
ten zeker, dat onze lezers het zullen waar-
deeren, wanneer wij ons blad steeds beter
trachten te maken.
Ergens in een kantoor staat een schrijf
machine. Zij werkt en toch zit er niemand
voor. De typist zit ergens anders in een
andere stad, of zelfs in een ander land.
De machine schrijft wiat de man op af
stand tikt. Als het ware door een onzicht
bare hand wordt letter na letter en regel
na regel op papier gezet. Tusschen de ma
chine welke wij zien en die, waarop wordt
getikt, loopt een telefoonverbinding en
langs deze verbinding wordt het geschre
vene overgebracht.
Indien men het geschrevene wil beant
woorden, wachte men slechts tot men aan
de andere zijde ophoudt. Men bespeelt dan
de toetsen van zijn eigen klavier en nu
wordt daarginds geschreven wat wij hier
tikken.
Dit is in groote trekken de „Telex" of
Openbare Verreschrijfdienstde Telegraaf
in huis, zooals P.T.T. het aankondigt.
9
Het is nog niet zoo lang geleden, dat de
Telexdienst in Nederland geopend werd.
Dit geschiedde in Augustus 1933.
Nederland was het eerste land op het
Europeesch continent dat dezen nieuwen
verkeersvorm, waarbij men elkaar, van
huis tot huis, brieven over telefoonlijnen
kan schrijven, invoerde.
Engeland was voorgegaan, Duitschland,
Zwitserland en België volgden en thans
wordt er in de verschillende landen hard
gewerkt om den nieuwen diensttak ook in
te voeren of om hem te vervolmaken.
De naam „Telex", afgeleid van „Tele
printer-Exchange" werd van den Britschen
dienst overgenomen.
De Nederlandsche benaming van „Tele
printers" is „Verreschrijvers" en uit het
bovenstaande blijkt al wel, dat men deze
verreschrijvers aan een telefoonlijn verbin
den kandit gebeurt dan in plants van
het normaal op de lijn aangesloten tele
foontoestel, door het omleggen van een
kleinen schakelaar.
Met „Verreschrijvers" schrijft men „ver",
d.w.z. over afstand. Men „telegrafeert" er
dus mede en verreschrijvers zijn dan ook
eigenlijk telegraaftoestellen.
Met behulp van een verreschrijver van
den Telex-dienst kunnen 428 letters, cijfers
of leesteekens per minuut worden overge
bracht. Dit wil zeggen ongeveer 72 woor
den.
Als aardige bijzonderheid zij vermeld, dat
de seiner door het aanslaan van een be
paalden toets, aan de ontvangzijde een
wekker kan doen overgaan, ten teeken,
dat men iemand aan de machine wenscht,
of om de aandacht op een bijzonder be
richt te vestigen. Deze wekker kan ook
hoorbaar worden gemaakt buiten het ver
trek en zelfs buiten het perceel waar de
verreschrijver is opgesteld en dit is van be
lang voor den A.N.P.-dienst (Algemeen Ne-
derlandsch Persbureau) wanneer het om
bulletin-berichten gaat.
Automatische zenders.
De maximale transmissiesnelheid, waar
over zoo juist gesproken werd is zóó hoog,
dat er geen typisten zijn, die haar gedu
rende langen tijd aan een stuk kunnen
benaderen. Daarom zijn automatische zen
ders geconstrueerd, die dat wèl kunnen en
die het dus mogelijk maken, de machines
ook met maximaal rendement in bedrijf te
nemen.
De tekst, die met een automatische»
zender moet worden overgebracht, moet
van te voren in een papierband worden
geponst op een ponsmachine. Men kan
verschillende ponsmachines in gebruik ne
men bij één automatischen zender en dan
de eene strook na de andere inleggen. Deze
gedragslijn wordt ook door het A.N.P. toe
gepast.
Het is ook mogelijk een tekst, behalve op
het blad als getypt bericht, in den vorm
van geponsten band te ontvangen. De ver
reschrijver moet daartoe voorzien worden
van een „ontvang-inrichting voor gepon
sten band", die gemakkelijk op elke ma
chine als klein nevenapparaat kan worden
aangebracht.
Ook hiervan zal het A.N.P. ongetwijfeld
gebruik gaan maken voor die berichten,
welke men daar per verreschrijver van
anderen ontvangt en die bestemd zijn, om
aan. de dagbladen doorgegeven te worden.
Het A.N.P. behoeft ze dan niet over te
ponsen.
Een van de bijzondere inrichtingen van
de machine is de zgn. naamgever.
De naamgever maakt het den oproeper
bij een Telexverbinding mogelijk zich ze
kerheid te verschaffen omtrent de identi
teit van zijn correspondent. Dit is van be
lang, omdat er vaak geseind moet worden
naar machines, waarbij geen bedienend
personeel aanwezig is. Men krijgt dan van
het -opgeroepen perceel geen telefonisch
antwoord, maar de machine loopt, als over
de telefoon gebeld wordt, automatisch aan.
Om er zich in zoo'n geval van te overtui
gen, dat men met de goede machine ver
bonden is, drukt men op de toets „Met
wie", aan de rechterzijde van het klavier.
Hierdoor wordt bij den ontvanger een
machine-onderdeel, de „naamgever" in wer
king gesteld, dat automatisch den naam
van den opgeroepene terugseint. Ziet de
seiner deze naam goed op zijn papier ver
schijnen, dan weet hij dus niet alleen met
wie hij het genoegen heeft, maar ook, dat
aan de andere zijde goed ontvangen
wordtimmers, anders zou de ontvang-
machine niet goed op de code van de
„Met wie"-toets hebben gereageerd.
Dat Telex voor de pers van enorme be-
teekenis is, ligt wel voor de hand. Hier
toch moeten geregeld groote hoeveelheden
berichten met spoed worden overgebracht
van persbureaux naar de couranten, van
correspondenten naar redacties en tusschen
dagbladen en persbureaux onderling.
Een aantal van de grootste dagbladen
maakt dan ook reeds sedert een paar
maanden na de opening van den dienst, op
de belangrijkste verkeerskanalen van verre-
schrijvers gebruik.
En thans komt dan het groote net van
het Algemeen Nederlandsch Persbureau,
waarin meer dan 70 dag- en weekbladen
worden opgenomen.
Het netwerk ia opgebouwd met behulp
van telefoonlijnen, welke, waar noodig, van
de groote kabelroutes naar de plaatsen van
aansluiting worden vertaikt en waarop al
daar gevestigde courantenbureaux met be
hulp van een dubbelader uit het locale
telefoonnet allen kunnen worden aange
sloten. Men zou kunnen zeggen, dat het
net bestaat uit boomen met takken en
twijgen en dat aan het einde van elke
twijg een „blad" zit. Aardig is dat zulks in
werkelijkheid ook het geval is.
Vierentwintig uur per dag staat dit al
lermodernste transmissie-apparaat ten
dienste van ilet A.N.P.
Een druk op den knop en alle machines
In den- lande starten om vervolgens met
een snelheid van 428 letters per minuut de
berichten op te kunnen schrijven. De seiner
in Amsterdam bedient meer dan zeventig
schrijfmachines als hij de toetsen van z\jn
klavier aanslaat.
Men kan gerust zeggen, dat hierdoor de
nieuwsvoorziening in Nederland op het
hoogste peil gebracht is, diat de jieden-
daagsche techniek kan bieden.
Wat was er tot dusverre?
Zakelijke omroep, pakjesdiensten, tele
foon en telegraaf.
Alle bestaande verkeersmiddelen werden
door de pers benut. En dit ligt ook vxxor de
hand.
Maar allen hadden hun bezwaren. De
Zakelijke Omroep kon door een ieder wor
den beluisterd, zoowel door particulieren,
als door couranten, welke niet hadden
meebetaald aan de organisatie van den
nieuwsdienst. Men werd vaak door storin
gen bij de ontvangst gehinderd, zoowel
door buren met storende apparaten ais
door plaatselijke onweders. In de eene
plaats had men daar meer last van dan
in de andere. Het omroepen van de be
richten geschiedde in een langzaam tempo,
omdat men nü eenmaal niet bij elk provin
ciaal dagblad een goeden stenograaf ter be
schikking had. In het bijzonder indien
vreemde woorden, eigennamen, plaatsna
men e.d. moeten worden opgenomen, heeft
het dicteeren over een omroepzender zijn
eigenaardige moeilijkheden.
Pakjes hebben ook hun voor en tegen.
Voordeel is, dat men gemakkelijk het een
en ander mee kan geven en dat voor eeni-
ge dubbeltjes een heel pak nieuws wordt
overgebracht.
Nadeel is, dat het vermenigvuldigen van
het nieuws op de persbureaux tijd en geld
kost en dat in het vervoer te veel tijd gaat
zitten. Men boet sterk in aan actualiteit
en dit geldt voor de provincie veel en veel
meer dan voor de groote plaatsen.
In spoedeischende gevallen maakte men
gebruik van telegraaf en telefoon. Maar
hier was dan het bezwaar, dat lang niet
alle telegraafkantoren dag en nacht ge
opend zijn en dat men voor de telefoon is
aangewezen op stuksgewijze overbrenging
van de berichten, in sluitingstijd van de
redactie aan doorverbonden directeuren of
redacteurs.
Deze spoedeischende gevallen betreffen
meestal berichten, waarin de geheele natie
belang stelt en waarvan een provinciaal
dagblad het zich tot een plicht rekent een
bulletin op te hangen of een extra nummer
uit te geven.
Bij de bestaande vormen van berichtge
ving kon het dus voorkomen, dat dé be
treurenswaardige ongelukken, welke aan
eenige K.L.M.-vliegtuigen overkwamen, als
mede de berichten over kabinetscrisis e.d.
eerst na verscheidene uren bij de provin
ciale pers bekend werden.
Daarom is het te begrijpen, dat reeds
langen tijd de behoefte aan iets beters ge
voeld werd en wel aan een niet te duur
mechanisch hulpmiddel, dat zender gere
gelde bediening of bewaking in staat zou
zijn, de berichten met een snel tempo
zwart op wit in de dagbladbureaux op te
nemen dat 24 uur per dag op een vaste
verbinding met een centraal bureau ter be
schikking zou staan, dat uitsluitend kon
worden ingeschakeld door daartoe bevoeg
den en dat bovendien zou waarschuwen, in
dien de uitseiner het noodig vond de spe
ciale aandacht ter plaatse van opneming te
vragen.
Aan al deze eischen beantwoordt de
verreschrijver ten volle.
Met de inrichting van het A.N.P.-net
is een dienst bereikt, die in het buitenland
moeilijk zijn weerga kan vinden. Tiendui
zenden woorden per dag zullen door tiental
len van verreschrijvers gelijktijdig worden
neergeschreven te Groningen zoowel als te
Maastricht, in Hengelo zoowel als in Vlis
singen zullen de berichten op hetzelfde
cogenblik aankomen. Terecht wordt dan
ook de aanleg van. dit net als een nationaal
belang beschouwd.
De bouw van de Poolsche onderzeebooten.
Aan prof. Ge lissen, minister van handel,
nijverheid en scheepvaart, die tijdens zijn
reis naar Polen te Warschau zijn invloed
heeft kunnen uitoefenen om de twee Pool
sche onderzeebooten hier te doen bouwen, is
het volgende telegram gezonden
Nederlandsche Vereenig'de Scheepsbouw-
burea*x, in vergadering bijeen te Utrecht,
spreken aan uwe Excellentie hm bijzonde
ren dank uit voor haar steun bij het ver
krijgen van de opdracht van twee onder
zeebooten voor de Poolsche regeering.
M. S. F.
Concertgebouw.
Het steeds actieve plaatselijk M. S. F.-
bestuur gaf Zaterdagavond wederom een
cabaret-avond onder leiding van Jack de
Coninck, die, na een welkomstwoord, spe
ciaal tot de heeren doktoren Smitt en Krul,
en de mededeeling, dat de amusementsclub
reeds zes en dertig leden telt, er spoedig
met zijn M.S.F.-girls de vroolijke stemming
in bracht. Dit leuke, populaire troepje wist
met verschillende nummertjes in aardige
costumeering zijn reputatie te handhaven
en oogstte vooral met een „Hulde aan de
Oranje-mannen" en het bekende revue-lied
„Dat doet je weer goed" een daverend suc
ces. Dat Jack de Coninck, die veel liedjes
enz. zelf vervaardigt, er wel slag van heeft
om pakkende nummers samen te stellen,
bleek o.a. ook uit een „Pot-pourri" en „We
gaan naar de Oost toe" het revue dansje
heeft ons echter minder bekoord.
Het afwisselende programma bestond
voorts uit het grappig ensemble-nummer
„In de Alpen van plan West", de verdien
stelijk gespeelde voordracht „Na 't con
gres", een plastische uitbeelding van het
actueele sigarenbandjes „vraagstuk", en
kele zangnummertjes („Als 't orgel van de
Gracht verdwijnt", „Marilou" en „Moeder
ik droom steeds van jou"), een raak gety
peerde „Groenteman" van Jack de Coninck
alsmede een hijzonder geestige Betty Boop-
girl-imitatie van Shirley Temple's „On the
good ship Lollipop". De uitvoerenden ver
wierven allen veel bijval „Lollipop"
moest zelfs eenige malen herhaald worden
en kregen het talrijk publiek in de
bekende refreintjes spontaan mede.
Het huisorkest onder Corns, van Beers
kweet zich als steeds naar wensch van zijn
begeleidingstaak, speelde tusschen de di
verse cabaretnummers de zaal vol met po
pulaire, pittige muziek en liet zich ook op
het bal, dat dezen alleszins geslaagden
avond besloot, ganscb niet onbetuigd.
Badhuis aan de Bonedijkestraat.
Gedurende de week van 27 Januari tot 1
Februari werden in het badhuis 362 baden
genomen en wel 264 door heeren, 72 door
dames en 26 door kinderen.
Weder een goed afgeloopen ontploffing.
Meldden wij een paar dagen geleden, dat
een ontploffing had plaats gevonden in een
kastje van het electriciteitsnet, bevestigd
aan een paal op het Bellamypark, ook m
den afgeloopen nacht is ter plaatse iets der
gelijks geschied. Een beambte van 't Loods
wezen deelde de politie mede, dat de deur
van een kastje als hierboven bedoeld, met
een knal was opengevlogen. Bij een dade
lijk door de politie ingesteld onderzoek,
bleken vlammen en rook uit het kastje te
komen, terwijl de paal roodgloeiend stond.
Direct werd de P.Z.E.M. gewaarschuwd,
die de noodige maatregelen heeft genomen.
De vorige maal werd vermoed, dat kort
sluiting de oorzaak was. Het komt ons voor,
dat een grondig onderzoek zeer gewenscht
is. In een paar dagen tijds, is dit immers de
tweede explosie. Beide malen geschiedde dit
's nachts, zoodat geen persoonlijke ongeval
len hebben plaats gehad. Een zeer gelukki
ge omstandigheid, maar het had ook anders
kunnen zijn er. het blijft nog altijd beter,
den put te dempen vóór het kalf verdron
ken is.
Dergelijke ongevallen schijnen méér voor
te komen. Wij herinneren ons tenminste
hoe te Leiden (ongeveer 5 jaar geleden) op
een van de drukste verkeerspunten, een
ontploffing de deur van een kastje van het
electriciteitsnet afrukte en deze tientallen
meters weg slingerde. Als wij ons goed her
inneren hadden ook toen geen persoonlijke
ongevallen plaats, maar werd wèl mate-
rieele schade veroorzaakt.
Een openbare vergadering.
De Anti-Rev. Kiesvereeniging heeft voor
Donderdag 6 Februari, 8 uur, in de kleine
zaal van het Concertgebouw een openbare
vergadering belegd, waar als spreker hoopt
op te treden het Tweede Kamerlid de heer
C. Smeenk, met al3 onderwerp „Bewogen
heid en Vastheid".
Drankmisbruik.
In den afgeloopen nacht heeft de politie
een man gearresteerd, wiens dochter hulp
was komen vragen, daar hij in dronken
schap het huisraad vernielde en zijn vrouw
met mishandeling bedreigde hij werd op
het politiebureau in bewaring genomen.
Voorts heeft de politie twee mannen ge
arresteerd die, eveneens in den afgeloopen
nacht, op den Nieuwendijk met elkaar aan
het vechten waren geraakttegen beiden
is procesverbaal opgemaakt.
Poging tot berooving.
Een dame heeft bij de politie aangifte ge
daan, dat Zaterdagavond op een stil ge
deelte van de Badhuisstraat, een man ge
tracht heeft, haar een handtasehje, waarin
zich geld bevond, te ontrukken. Toen hem
dit mislukte, is hij gevlucht.
Plaatselijke werkkrachten gaan voor.
Op een vraag van B. en W. inzake de
uitbreiding van de riool in het Zuid-Weste
lijk deel van de stad tot te werkstelling van
daartoe geschikte Middelburgsche arbeids
krachten, heeft het Werkfonds geantwoord,
dat de te werk te stellen arbeiders betrok
ken moeten worden door tusschenkomst
van de organen der openbare arbeidsbe
middeling te Middelburg.
Indien geen of niet voldoende of niet ge
schikte arbeiders zouden zijn ingeschreven,
moet de arbeidsbemiddeling arbeiders be
trekken uit gelijk gesnaardf gemeenten.
Een belangrijke verbetering bij ons
blad. Hoofdartikel
Minister van financiën trekt wetsont
werp crisisinkomstenbelasting in.
Binnenland Vd
Landdag R.-K. Staatspartij te Amster«
dam. (Binnenland)',
Vliegtuigongeval in Roemenië (3 do cm
den) en één nabij Liverpool (2 dooden),
(Luchtvaart),
ZIE VERDER EVENTUEEL
LAATSTE BERICHTEN.
De cursussen voor werkloozen.
Gedurende de maand December hebben,
aan de cursussen voor de werkloozen deel
genomen 39 voor vakteekenen, 19 voor
motorkennis. 15 voor autotechniek, 15 voor
auto-besturen, 7 voor autogeen- en elee-
trisch lasschen, 30 voor metselen. Verder
voor Engelsche taal 22, voor Nederlandsche
taal 28, voor wiskunde 25, voor machine-
schrijven en stenografie 25.
Van de in totaal 109 deelnemers waren II
mannelijke 'en 1 vrouwelijke van 13 tot 18
jaar, 40 mannelijke en 1 vrouwelijke van 19
tot 24 jaar 34 mannelijke van 25 tot 30
jaar16 van 31 tot 40 jaar5 mannelijke
en 1 vrouwelijke van 41 jaar of ouder.
Dit alles terwijl bij de arbeidsbeurs inge
schreven stonden 29 mannelijke en 5 vrou
welijke van 13 tot 18 125 en 21 van 19 tot
24 jaar212 mannelijke van 25 tot 30 jaar
en 601 mannelijke en 1 vrouwelijke van 31
jaar of ouder.
Avondschool voor Nijverheidsonderwijs.
Volgens het jaarverslag over 1935 waren
bij het begin van het jaar 175 leerlingen op
de Avondschool voor Nijverheidsonderwijs
aanwezig. Er verlieten voor het eind van
den cursus 10 leerlingen de school, van de
165 overige kregen 52 een einddiploma en
101 werden naar een hoogere klasse bevor
derd. De nieuwe cursus 19351936 ving
aan met 177 leerlingen, eind December was
het aantal 171.
Aan den typografen-cursus namen in 1934
1935 deel 14 leerling-zetters en 8 leerling-
drukkers. Twee behaalden een diploma*
Aan den cursus 19351936 nemen 13 leer
ling zetters en 9 leerling-drukkers deel.
Verpachting staanplaatsen op de kermis.
Bij de gehouden verpachting van stand
plaatsen op de kermis te Middelburg, werd
in totaal ingeschreven voor 4039.
Tegen schadelijke vogels.
De landbouwvereemging „Middelburg'*
heeft zich naar aanleiding van de vele
klachten over de voor den landbouw scha
delijke vogels met een adres tot den ge
meenteraad gewend, waarin wordt verzocht
om de nesten van woudduiven, eksters en
kraaien te doen weren om verdere voortte
ling tegen te gaan verder om tamme of
zoogenaamde hokduiven, die er in zoo'n
groot aantal aanwezig zijn zonder eigenaar,
ook te weren en ten slotte om het bij ver
ordening verplichtend te stellen de postdui
ven opgesloten te houden in de maanden
April en Mei tot een half uur voor zonson
dergang.
Een aanrijding.
Zaterdagmiddag is het 8-jarig zoontje
van den koopman H„ wonende Penning-
hoeksingel te Middelburg, op den Nieuwen
Vlissingschen weg aangereden door een
auto van Van Gend Loos, ook uit Mid
delburg.
De jongen werd ten spoedigste bij de fa
milie Hoencamp binnengedragen. Hier werd
medische hulp ingeroepen en ook onmiddel
lijk het gasthuis verzocht met een zieken
auto te komen.
Het bleek, dat de jongen een bovenbeen-
tje had gebroken en een wonde aan het
hoofd had bekomen. De knaap is naar het
Gasthuis vervoerd.
Diefstal.
Terwijl de bewoners naar de kerk waren
is gistermorgen diefstal gepleegd in de wo
ning van B. aan den Seisweg. Een koralen
geldbeursje met 20 werd medegenomen.
De politie werd hiermede in kennis ge
steld, die een onderzoek instelt.
Loop der bevolking.
Gevestigd: H. A. Acda, D 219,
van Middelburg. P. Luteijn, D 87, van
Middelburg.