Koning
George V overleden.
VLISSINGSCHE COURANT
TWEEDE BLAD
van Dinsdag 21 Januari 1936. No. 17.
Het leven van Koning George V
van Engeland.
De kroning van Koning George V.
yr
VAN DE
Een zeer populair vorst.
George Frederick Ernest Albert werd den
3en Juni 1865 op Marlborough House te
Londen geboren als de tweede zoon van
Edward VII. Toen hij 6 y2 jaar oud was,
werden hij en zijn twee jaar oudere broer
Albert Victor onder de voogdij van den
geestelijke Dalton geplaatst. In 1877 wer
den beide prinsen adelborst aan boord van
de „Britannia". In 1880 maakten zij een
lange reis aan boord van de „Bacchante",
waarbij zij Zuid-Amerika, Australië, de
Fizji-eilanden, Japan, Ceylon, Egypte, Pa
lestina en Griekenland bezochten. Daar
mede eindigde de gemeenschappelijke oplei
ding der prinsen. Prins George bezocht het
college der marine te Greenwich en werd
in 1885 tot luitenant bevorderd. Hrj deed
op verschillende oorlogsschepen dienstin
1891 kreeg hij het commando over de
„Melampus". Reeds het volgende jaar
moest hij dit commando aan een ander
overlaten, daar het overlijden van zijn
broer prins Albert, hem tot troonopvolger
maakte. Als zoodanig kon hij zich niet lan
ger uitsluitend aan de marine wijden.
Zijn huwelijk.
Prins George, dié in dit jaar hertog van
York en graaf van Inverness was gewor
den, trad op 6 Juli 1893 in het huwelijk
met prinses Victoria Mary, de dochter van
den hertog en de hertogin van Teek. Op
23 Juni van het volgende jaar werd uit dit
huwelijk Prins Edward Albert geboren.
In 1901 maakte het prinselijke paar een
reis door de Britsche koloniën. In Novem
ber van dit jaar werd George Prins van
Wales.
De troonopvolging.
George besteeg den Britschen troon op
6 Mei 1910, bij den dood van zijn vader,
koning Edward VII. De kroning, die plaats
had in Westminster Abbey op 22 Juni
1911, werd bijgewoond door afgevaardigden
uit alle deelen van het Britsche Rijk en
uit alle landen. Later in het jaar maakten
de Koning en de Koningin een reis naar
Britsch-Indië, waar de plechtige kroning
tot Keizer en Keizerin plaats vond in
Delhi.
Van den aanvang af hebben Koning
George en Koningin Mary er naar ge
streefd, een plaats te veroveren in de
harten hunner onderdanen zij hadden be
langstelling voor het leven van alle lagen
der bevdlking. In een conferentie op
Buckingham Palace in 1914 werd er de
nadruk op gelegd, dat de functie van den
Koning boven en buiten de politieke par
tijen stond. Gedurende den wereldoorlog
deed de koning het uiterste, om het leed
als Edward VHI tot Koning uitgeroepen.
Koning George V, koning van Groot-
Brittannië en Ierland, Keizer van Indië,
is Maandagavond om enkele minuten voor
middernacht ten paleize Sandringham op
70-jarigen leeftijd ontslapen na een regee-
ringsperiode van 25 jaar en 8 maanden.
De officieele mededeeling over het over
lijden van Koning George meldt
De Koning stierf vreedzaam om 11.55
uur vanavond in aanwezigheid van H. M.
de Koningin, den Prins van Wales, den
Hertog van York, de Prinses Royal, den
Hertog en de Hertogin van Kent.
w.g, Frederic Williams, Stanley Hewett,
Dawson of Penn.
Toen het bulletin waarin was medege
deeld^ dat het einde van Koning George
naderbij kwam, werd uitgegeven, hebben
alle Engelsche zenders het met een een
voudige doch zeer treffende plechtigheid
voor het geheele Britsche Rijk uitgezonden.
Na voorlezing van het bulletin verzocht
een geestelijke het Engelsche volk zich met
hem in gebed te willen begeven voor den
Koning. Zijn eenvoudig doch innig gebed
werd gevolgd door het uitspreken van het
Onze Vader, waarna een Psalm werd ge
zongen.
De zenders zwegen, doch bleven werken
teneinde het in angstige spanning wachten
de publiek op de hoogte te kunnen houden
omtrent de volgende bulletins.
Nadat door de radio het publiek had
vernomen dat het einde van den koning
naderde, bewoog zich al spoedig een zwij
gende menigte in de richting van Bucking
ham Palace. Eerbiedig en velen met ont
bloot hoofd, stonden daar minstens 2000
Engelschen op verdere berichten te wach
ten. De mededeeling dat de Koning ster
vende was, werd onmiddellijk aan alle mi
nisters en hooge staatsambtenaren toege
zonden.
De Koningin bevond zich tezamen met
den aartsbisschop van Canterbury aan het
sterfbed.
De laatste oogenbllkken.
Toen de lijfartsen van Koning George
Maandagavond de hoop hadden opgegeven,
ontboden zrj Koningin Mary en haar kin
deren in het vertrek waar de Koning zijn
laatste uren doorbracht. Urenlang hadden
zij in een aangrenzende zaal van het paleis
gewacht op het treurige nieuws dat, naar
zij wisten, ieder oogenblik kon worden
meegedeeld. De Koningin ging haar zoons
voor naar de deur, welke naar de zieken
kamer leidde. De familie groepeerde zich
rond het bed. Zij blikten naar den sterven
den echtgenoot en vader. De zoons ston
den. Toen de Koning den laatsten adem
uitblies weende de Koningin, diep getrof
fen. Vervolgens wendde zij zich tot haar
oudsten zoon, den Prins van Wales, die
van nu af koning zal zijn. De Prins van
Wales omhelsde zijn moeder en allen keken
opnieuw naar den overleden koning.
De Geheime Raad bijeengeroepen.
Na den dood van Koning George V wer
den direct maatregelen genomen om den
geheimen raad bijeen te roepen. De zitting
van den geheimen raad zal waarschijnlijk
in het St. James Paleis worden gehouden.
De Engelsche constitutie bepaalt dat de
Prins van Wales bij den dood van zijn va
der direct koning wordt.
Volgens de traditie zal de Prins van
Wales, de troonopvolger, Dinsdag als Ed
ward VIII officieel tot koning worden uit
geroepen.
De koninklijke herauten zullen daarbij den
historischen zin uitspreken De Koning is
dood, Leve de Koning.
De beurs blijft heden gesloten.
Heden Parlementszitting en
rouwdienst.
Vanmorgen te 7 uur heeft de B. B. C.
de doodstijding van Koning George, die te
middernacht was uitgesproken, herhaald.
Daarna werd medegedeeld, dat het parle
ment heden te 6 uur zal bijeenkomen, over
eenkomstig de wet op de opvolging van
1707, welke bepaalt, dat Hooger- en Lager
huis onmiddellijk na het overlijden van den
regeerenden vorst moet vergaderen. In deze
bijeenkomst zullen de noodige maatregelen
worden getroffen voor de opvolging van
wijlen Koning George door zijn wettelij-
ken troonopvolger Prins Edward, Albert,
Christian, George, Andrew, Ptrick, Da
vid, beter bekend en over de geheele we
reld populair als de Prins van Wales.
Koning Edward VIII, de nieuwe heer-
scher over het Britsche rijk heeft het sterf
bed van zijn vader vroeg in den morgen
verlaten en is per trein naar Londen ver
trokken. De regeling der bezetting van het
stoffelijk overschot zal waarschijnlijk heden
bekend worden gemaakt. Het wordt voor-
loopig naar de kleine Maria Magdalenakerk
nabij het slot Sandringham en vandaar
naar Londen overgebracht, waar het waar
schijnlijk plechtig in de Westminster Abdij
wordt opgebaard. In St. Paul Cathedral
wordt vanmiddag een rouwdienst gehouden.
De groote klokken van de kathedraal
worden vanmorgen geluid.
Betuigingen van deelneming.
De tijding van het overlijden van den ko
ning ï-an Engeland heeft in de kringen van
het Hof, de Nederlandsche regeering en het
diplomatieke corps groote ontroering ge
wekt. Van alle gezantschapsgebouwen en
ook van vele particuliere gebouwen werd
de vlag halfstok uitgestoken. In de vroege
ochtenduren werd de officieele mededeeling
van het verscheiden van den Koning bij de
Britsche legatie aan het Westeinde ontvan
gen en door den gezant ter kennis van de
Nederlandsche regeering gebracht. Aan hét
gezantschapsgebouw worden rouwregisters
ter teekening gelegd. Tal van autoriteiten
kwamen hier in den loop van den ochtend
hun handteekening plaatsen. Een der eer
sten was de minister van buitenlandsche za
ken, jhr. mr. De Graeff, die,, zooals reeds
gemeld werd, sir Hubert Montgomery zijn
deelneming persoonlijk betuigde. Voorts
kwamen de Deken van het corps diploma
tique, de heer Von Adlercreutz, tal van ge
zanten, legatie-secretarissen en attaché's,
de griffier van het permanente hof van in
tern. justitie de hofmaarschalk van H. M.
de Koningin, baron de Smitde voorzitter
van de Eerste Kamer, baron De Vos van
Steenwijk; de burgemeester van Den Haag;
van den marinestaf, vice-admiraal
De Graaf, namens den marinestaf, de com
mandant van het 2e regiment huzaren en
tal van andere autoriteiten, alsmede vele
vrienden en bekenden van sir Hubert hun
deelneming betuigen.
President Roosevelt heeft den nieuwen
Koning Edward VIII het volgende telegram
gezonden „Met diepe ontroering heb ik het
overlijden vernomen van Z.M. Uw Vader.
Ik betuig U mijn innig leedwezen en dat van
het Amerikaansche volk. De overleden Ko
ning nam een verheven en unieke plaats in
bij het Amerikaansche volk."
Aan de Koningin-weduwe zond de presi
dent het volgende telegram
„Mevr. Roosevelt en ik deelen in de
smart, welke U gewerd door het verlies van
hem, wiens hoedanigheden zulk een grooten
invloed hebben gehad op den wereldvrede en
gerechtigheid."
De Fransche pers herinnert eraan, dat
de overleden koning, toen hij nog Prins van
Wales was, een graag geziene gast in de
Fransche hoofdstad was. De bladen wijzen
er op dat zoowel de overleden koning als
zijn opvolger groote vrienden van Frankrijk
waren en zijn.
Alle Italiaansche bladen wijden lange ar
tikelen aan de nagedachtenis van koning
George. Men prijst zijn nobele karakter
eigenschappen, zijn gevoel voor evenwicht
en vooral zijn altijd gematigd optreden in
de binnenlandsche en buitenlandsche poli
tiek. De bladen herinneren voorts aan het
bezoek dat de koning met koningin Mary in
Mei 1923 aan Rome bracht, waarbij de vor
sten ook den Paus bezochten. Het Italiaan
sche volk, aldus de bladen, deelt in de smart
der Britsche natie.
Het bericht van den dood van den koning
is ook te Ottawa in Canada met droefheid
ontvangen. Toen het bericht bekend werd,
werden alle kerkklokken in het geheele
land geluid.
Koning Edward Vm naar Londen.
Hedenochtend heeft koning Edward VIII,
vergezeld van zijn broer, den hertog van
York, Sandringham verlaten om van het
di'chtstbijgelegen vliegveld naar Londen te
vliegen. De nieuwe koning zal den kroon
raad, welke formeel beslist over de troons
bestijging, hedenmiddag te 16 uur Britsche
tijd in St.' James Palace doen houden.
Koning George V met zijn neef Keizer Wilhelm Ik van Duitschland
tijdens een wandelrit.
De Engelsche Koninklijke Familie.
Een populair vorst is heengegaan.
Dinsdag wordt de Prins van Wales officieel
der bevolking te verzachten George heeft
herhaalde malen een bezoek gebracht aan
het front in Frankrijk en België. Na den
wapenstilstand bezocht hij opnieuw de
Fransche hoofdstad, waar hij geestdriftig
werd ontvangen.
In Juli 1917 werd bekend gemaakt, dat
Koning George voor zichzelf en zijn Huis
afstand had gedaan van alle Duitsche
titels en dat het Koninklijk Huis niet lan
ger bekend zou staan als dat van Saksen
Coburg Gotha, maar als het Huis van
Windsor.
Van de gebeurtenissen in het leven van
Koning George in de volgende jaren zullen
wij er slechts enkele aanstippen.
In December 1918 werd de Amerikaan
sche president Wilson op Buckingham Pa
lace ontvangen. In Juni 1921 brachten Ko
ning George en de Koningin een bezoek
aan Belfast, waar de Koning het nieuwe
parlement van Noord-Ierland opende. In de
rede, die hij bij deze gelegenheid hield,
drong hij er brj alle Ieren op aan, dat zij
verdraagzaam en verzoenlijk zouden zijn.
In het volgende jaar bracht het Koninklijk
paar een bezoek aan Brussel en aan de
slagvelden in Frankrijk en België. Een be
zoek aan den Koning en Koningin van
Italië werd in 1923 gebrachtgedurende
zijn verblijf te Rome had Koning George
ook een onderhoud met den Paus.
De ziekte van Koning George.
Op 28 April 1935 was het een kwart eeuw
geleden, dat herauten de massa, die voor
het paleis te Buckingham stond te wach
ten, van het overlijden des konings (Eduard
VII) op de hoogte stelden.
„De koning is dood, leve de koning Op
denzelfden dag, dat Eduard VII de oogen
sloot, begon de regeering van George V.
De troonsbestijging werd onmiddellijk na
het overlijden van den vorigen monarch ge
proclameerd, maar de eigenlijke ceremonie
hac. eerst plaats in 1911, toen zware wolken
den Europeeschen horizon reeds begonnen
te verduisteren.
De koning was tijdens de plechtigheid ge
tooid met een purperen keurslijf en een
wijden mantel van hermelijn, waarvan de
sleep door acht pages werd gedragen. De
koningin was in een met borduursel rijk
versierden mantel gehuld. Hierop waren de
rozen van Engeland afgebeeld, de distels
van Schotland, het Iersche klaverblad en
de Indische loten. Zes Engelsche adellijke
dames hielden den sleep vast.
Dadelyk na hun aankomst in de kerk
namen de souvereinen plaats in de „staats
zetels", twee stoelen in Lodewqk XlV-stgl,
die het eigendom waren van lord Sackville-,
D?.arop verhief zich de koning en begaf
zich naar een Gothischen stoel, bekend als
die van Sint Eduard. Toen hij daarin had
plaats genomen naderde hem de bisschop
van Canterbury en nam uit de hand van
een prelaat de schaal met heilige olie van
Thomas Becket over.
Voor iederen peer en voor iedere echtge-
noote van een peer was een page opge
steld, die een met edelsteenen afgezette
kroon gereed hield. Toen nu de vorst op
voorhoofd, borst en handen de heilige olie
had ontvangen en hem de kroon werd op
gezet, zetten de peers en hun vrouwen hun
kronen op en de klokken van Westminster
Abbey begonnen te luiden.
Voor de kerk hief een geweldige menigte
het „God save the King" aan, de koning
stond op en begaf zich naar de èstrade,
waar men den troon had neergezet. Dit was
'n zetel in Jacobijnschen stijl, voorzien van
zes treden. Die van de koningin had er
slechts drie. Toen zij op den troon hadden
plaats genomen, hadden vorst en vortin
eerst den heilwensch van den aartsbisschop
van Canterbury in ontvangst te nemen,
daarna die van hun zoon, den troonopvol
ger, den prins van Wales.
Deze laatste droeg het uniform van de
ridders van de Kouseband. Dichterbij ko
mende boog het prinsje diep hij was toen
nauwelijks tien jaar oud beklom daarna
de treden van den koningszetel en sprak de
volgende woorden uit
„Naar eer en naar waarheid zweer ik
voor U te zullen werken."
Dit tooneeltje was bijzonder bekoorlijk.
De prins wierp een blik op zijn moeder,
raakte toen ingevolge de voorschriften de
Gedurende de herdenking van den wa
penstilstand in November 1928 liep de
koning een verkoudheid op, die zich tot
een ernstige longaandoening en pleuris
ontwikkelde. Wekenlang bestond er groote
bezorgdheid voor zijn leven, doch in het be
gin van 1929 kon gezegd worden, dat hij de
ziekte had doorstaan. In die dagen is het
duidelijk tot uiting gekomen, hoe zeer de
vorst bij zijn onderdanen geliefd was. Men
herinnert zich nog, hoe gedurende de da
gen van bezorgdheid menschen uit alle
kiassen der bevolking voor Buckingham
Palace stonden te wachten, of hun eenige
mededeeling zou worden gedaan over den
toestand van den geliefden vorst. Groot
was dan ook de blijdschap, toen bekend
werd, dat het levensgevaar was geweken.
Het werd echter spoedig duidelijk, dat de
gezondheid van Koning George in het al
gemeen zwakker was geworden. Sindsdien
is hij vrijwel ieder jaar gedurende eenige
weken aan het ziekbed gekluisterd ge
weest steeds waren het de ademhalings
organen, die aangedaan waren.
In Juni van net jaar 1935 leed de Koning
aan bronchitis, doch hij is toen, dank zij
zijn sterke constitutie, hersteld. De hart
zwakte, die zich in zijn laatste ziekte bij de
andere aandoeningen heeft gevoegd, is den
Koning noodlottig geworden.
Met Koning George is een zeer populair
vorst heengegaan Hij had een fijn gevoel
voor de ^constitutioneele verhoudingen in
zijn Rijk en daaraan vooral is het te dan
ken, dat het Koningschap in Engeland een
gezien en onverzwakt instituut is gebleven.
