25
VRIJDAG
EERSTE BLAD
No.294!
73e Jaargang
UitgaveFirma F. VAR DE VELDE Ir., Walstraal53-60, Vlissingen. Telei. 10. Postrekening 66287
Verschiint dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
STADS- EN PROVINCIENIEUWS
De Nederlandsche Marine en haar
taak in deze tijden, meer in het
bijzonder in Ned.-Indië.
1933;
COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankiijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz.f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 15 regels f 1.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct. Iedere regel
meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1 5 regels f 1.alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
TUSSCHEN ST. NICOLAAS
EN NIEUWJAAR.
•T L
DE ETALAGE ALS VOOR
NAAMSTE FACTOR.
Het feest van den 'Goéden Sint is nu al
weer voorbij èn menige winkelier trekt een
vergelijking tusschende winstvan het
vorig en 'die' van dit jaar, en hij zal -in
vele gevallen moeten constatèeren, dat
deze vrijwel gelijk is, met dit verschil, dat
de omzet van luxe-artikelen af- en die van
nuttige, kleine artikelen toegenomen is.
Nu nóg enkele weken en dan staat
Kerstmis weer voor de deurKerstmis,
wel een ander feest als dat van 5 Decem
ber Werd in de étalage in 't begin van
deze maand alles even vroolijk aangekleed,
nu krijgen we naast den Kerstboom en' haar
vriendelijke1 lichtjes, veel wit en rood te
zien, stemmingskleuren. Wat lókt een
kooper meer dan een goede smaakvolle
étalage? En of u nu schoenen verkoopt of
worst, tjzórwaren of bloemen, u moet de
komende weken vóór alles trachten, de
aandacht van uw kooper op uw artikelen
te vestigen Denk vooral niet„ik laat de
St. NicbLaas-uitstalling maar tot Nieuw
jaar staan, zoo als ze is", dit zou de
grootste fout zijn, die u ooit kan maken.
De kooper wil iets zien, dat in overeen
stemming is met-het komende feest en een
cadeau; dat hij wil koopen, benadert onder
één van de lichtjes van den étalage-Kerst
boom, meer zijn illusie, dan het zou doen,
wanneer 't achteloos, slechts geëtaleerd is.
Dit is het, waar de winkelier altijd reke
ning mee moet houden nl. met het ver
langen van zijn kooper En die verlangt
momenteel een volle 100 Maar aller
eerst moet de kooper klant worden, dit is
de winkel binnengaan. En daarom is de
verzorging van de étalage een van de
eerste vereischten voor den winkelier. Zoo
valt er dan meteen niet meer te spreken
over een slappen, stillen tijd, waarin den
verkoopér de lust tot werken vergaat
een tijd, waarin de klanten elkaar traag
opvolgen.
Er is steeds werk het lucratief maken
van de artikelen en vooral in de komende
dagen moet er onophoudelijk gewerkt wor
den.
Kerstmis, het feest van de stille stem
mingen, van huiselijkheid en hartelijkheid
en dan, tot slot Oud en Nieuw, de
avond van tranen en lachen, verzoenen en
vergeten, van nieuwen moed voor een
frisch begin.
En al deze dagen de heele lange
Decembermaand door is de mensch geneigd
tot koopen, zelfs al mocht 6 December op
vallend stil lijken na de drukte, die eraan
vooraf ging, het blijkt weer een begin te
zijn van een nieuwe koopperiode.
Ze komen, de klanten, óók bij u, als u
de stijl van deze donkere dagen tusschen
de uitstalling van uw waren meer tot
uiting kimt en durft te laten komen, want,
wat de Hollander nog teveel in zich heeft,
hjj schaamt zich dikwijls voor iets nieuws,
iets te actiefs en dat nog wel in een
tijd als deze, waarin niemand actief genoeg
zijn kan.
Deze laatste weken van het jaar 1935
kunnen nog heel veel goed maken. Velen
van u klaagden en de woordeD crisis
en misère waren op ieders lippen. Maar
bent u wel vindingrijk geweest? Had u
wel eens een nieuw idee, wat u met wei
nig kosten ten uitvoer kan brengen
Denkt u eens na en misschien is er
door een kleine verandering in uw étalage
(licht, kleur van papier, enz.) zooveel goed
te maken, zijn er zooveel kijkers, die koo-
pers kunnen worden, dat door elkaar geno
men 1935 toch nog niet zoo'n slecht jaar
voor u was.
En als u dan 1936 begint, zooals u het
vorige jaar beëindigde en u gaat door, u
aan te passen aan wat van u gevraagd
wordt, zouden dan de woorden crisis en
misère niet eens eindelijk achterwege kun
nen blijven? Laten wij dit met u hoopen
IJsclub Vlissingen.
Gisterenavond hield de IJsclub Vlissingen
haar jaarlijksche ledenvergadering in „de
Oude Vriendschap". Eerst werden eenige
interessante films vertoond door den heer
Ch. L. Dert. Als bijzonder geslaagd valt
hiervan te vermelden Shaekelton's laatste
Zuidpool-expeditie. Jammer dat niet meer-
deren van deze mooie natuurfilm hebben
genoten.
Na de filmvoorstelling werd de leden
vergadering gehouden. Uit het jaarverslag
bleek idat de. vereeniging weliswaar zuinig
beheerd moet worden, doch dat de finan-
cieele .toestand niet ongunstig genoemd kan
worden. Deze toestand zou evenwel beter
kunnen zijn, wanneer de leden die in strijd
.met.de bepalingen van het reglement wei
gerden hunne financieele verplichtingen
-jegens de vereeniging na te komen, dit
alsnog deden. De voorzitter hoopte, dat
deze leden zich niet langer aan hunne ver
plichtingen zouden onttrekken. Tegenover
.deze enkelingen kan gelukkig een niet
-onbelangrijke aanwas van het ledental ge-
.constateerd wore' a, zoodat de stabiliteit
van het ledental tot bevrediging stemt.
Als voorzitter, vice-voorzitter en secre
taris werden herkozen de heeren Agter-
berg, Van der Meer en Dert.,
De uit de ledenvergadering gestelde vra
gen werden door het bestuur tot genoegen
van de leden beantwoord.
Tot slot kwam nog aan de orde een
voorstel om gezamenlijk per autocar een
bezoek te brengen aan de mooie overdekte
kunstijsbaan te Brussel. Dit voorstel vond
veel bijval en gaven zich al dadelijk ver
scheidene gegadigden op. Als datum werd
vastgesteld 22 December a.s.
Na een opwekkend woord van den voor
zitter tot de leden om zooveel mogelijk
leden,te winnen voor de ijsclub, sloot deze
de vergadering.
Overplaatsing motortractie.
Eenige maanden geleden meldde de
„Midd. Crt", dat de motortractie der Ned.
Spoorwegen overgeplaatst zou worden van
Goes naar Vlissingen.
Thans verneemt het blad, dat dit met 1
Januari a.s. zal plaats hebben. Daarmede
gaat tevens de overplaatsing van 12 man
personeel naar Vlissingen gepaard.
MIDDELBURG
Kerstgave aan werkloozen.
B. en W. stellen naar aanleiding van een
rondschrijven van den minister van sociale
zaken voor, op den voet van de daarin op
genomen regeling een Kerstgave te ver
strekken aan gesteunde werkloozen en aan
kastrekkers, wanneer zij aan kasuitkeering
minder zouden ontvangen dan aan steun
plds Kerstgave' zou worden toegekend, in
dien zij geen kasuitkeering ontvingen. Ge
raamd wordt dat een en ander 1500 zal
kosten, waarvan de gemeente 340.50 zal
moeten betalen.
Boekwaarden Gas- en Waterleidingbedrijf
van Middelburg.
Zooals reeds eerder aan den raad was
medegedeeld, hadden B. en W. het plan
om de verschillende afschrijvingspercenta
ge^ voor de diverse objecten van het Gas-
en Waterleidingbedrijf te herzien.
Waar zij tegelijkertijd een hertaxatie van
de boekwaarden wilden doen plaats hebben,
en de daaruit voortvloeiende wijzigingen in
de kapitaalpositie wenschten te bezien,
heeft vermelde herziening langer op zich
doen wachten,, dan in het voornemen lag.
Bovendien brachten deze herzieningen uit
den aard der zaak vele werkzaamheden
met zich en kwam het B. en W. aanbeve
lenswaardig voor de nieuw te scheppen
situatie, na behandeling in de commissie
van bijstand, voor te leggen aan de com
missie van overleg inzake de gemeentebe-
grootingen uit Ged. Staten, teneinde zich
vooraf er van te overtuigen of die com
missie zich in principe met den nieuwen
opzet kon vereenigen. Nadat van genoemde
commissie de mededeeling was ontvangen,
dat tegen de bedoelde maatregelen in be
ginsel geen bedenkingen bestaan, hebben
B. en W. een en ander nader doen uitwer
ken.
Allereerst zijn zoowel voor het Gas- als
voor het Waterleidingbedrijf de nieuwe af
schrijvingspercentages, zoo nauwkeurig mo
gelijk aan de practijk getoetst, bepaald, ter
wijl daarna uit deze percentages de aan-
schaffings- en boekwaarden terug zijn ge-
contrueerd. Op deze wft'ze alleen was het
doenlijk een zoo juist mogelijke taxatie te
verkrijgen.
Na deze berekening bleek de totaal
boekwaarde van het Gasbedrijf per 31 De
cember 1935 70.461 minder te bedragen
dan de boekwaarde volgens den huidigen
toestand, met welk bedrag bijgevolg het
leeningkapitaal dient te worden vermin
derd. Deze vermindering kan plaats vinden
door het Gasbedrijf aan de gemeente extra
te laten aflossen, waartoe dan beschikt
dient te worden over het bij het Electrici-
teitsbedrijf nog beschikbare bedrag door
verlaging van de reserve van 20 tot 5
van het in het bedrijf vastgelegde kapitaal,
zynde 33.524 en verder over een deel der
reserve van 't Gasbedrijf zelve ad 36.937.
Bij het Gasbedrijf blijft daarna nog een re
serve van 10.617 aanwezig.
Door aflossing van deze leeningsschuld
krijgt het bedrijf een belangrijk bedrag
minder aa.n rente en aflossingen to betalen,
waardoor uiteindelijk het eerst geraamde
verlies van 11.353 daalt tot 649.
Bij het waterleidingbedrijf doet zich een
soortgelijk geval voor. De nieuwe boek
waarde blijkt daar 80.146 lager te zijn
dan die volgens den huidigen toestand. Ech
ter zijn daar geen reserves aanwezig en
stellen B. en W. voor dit bedrag onder een
afzonderlijk boekingshoófd op te nemen en
in 10 jaar af te schrijven. In overleg met
de commissie uit Ged. Staten zijn ook de
kapitaalbegrootingen op eenigszins andere
wijze samengesteld.
De Vereeniging voor Ziekenhuis verpleging
op Walcheren.
Gistermiddag had in de bovenzaal van
het Nederlandsch Koffiehuis te Middelburg
een buitengewone algemeene vergadering
plaats van bovengenoemde vereeniging,
waarop slechts een paar afdeelingen niet
vertegenwoordigd waren.
De voorzitter, jhr. mr. A. P. C. de Ca-
sembroot, heette allen welkom in deze eer
ste vergadering, die hij leidde.
Aan de orde was het eenige voorstel, dat
van het bestuur, om de leden in de gelegen
heid te stellen zich te verzekeren tegen alle
kosten van de klinische behandeling in een
ziekenhuis voor een totaal van 100 of
200 bij betaling van 8 of 14 cent en voor
kinderen 3 of 5 ct, per week.
De voorzitter zeide, dat het voorstel
moest worden aangenomen of verworpen,
zooals het daar ligt, maar amendementen
kunnen niet worden toegelaten,omdat de
gevolgen er van niet zonder meer kunnen
worden overzien.
De heer Onderdak, secretaris-penning
meester, gaf ook nu een uitvoerige toelich
ting op het voorstel en zeide, dat het be
stuur er mede kwam omdat het voelde, dat
er voor een deel der leden iets te kort werd
Van de gelegenheid om vragen te stellen,
werd door enkele afgevaardigden gebruik
gemaakt, welke vragen door den heer On-
derdijk werden beantwoord.
Hierna volgde stemming over het voor
stel, dat aangenomen werd met 47 tegen 3
stemmen.
Vereeniging tot werkverschaffing aan
Zeeuwsche blinden.
Volgens het jaarverslag over 19341935
van bovengenoemde vereeniging bleef in
het jaar 19341935 wederom de algemeene
toestand van het bedrijf der Vereeniging
door de tijdsomstandigheden beïnvloed,
zoodat uitbreiding der productie vooralsnog
uitgesloten blijft en weer, evenals vroeger,
aanvragen om opneming in de werkinrich
ting moesten worden afgewezen. Ook ziet
het bestuur geen kans eenige uitbreiding
te geven aan den winkelverkoop, die een
zeer ondergeschikt onderdeel van het be
drijf der vereeniging blijft uitmaken.
In Juni koos het bestuur uit zijn midden
tot voorzitter den heer C. W. D'huij en
tot vice-voorzitter den heer P. Koole.
De heer H. B. Wijtman was op 30 No
vember 1934 herkozen als bestuurslid en
had zich bereid verklaard de functie van
penningmeester te blijven waarnemen.
Lang zou hij zich aan het hem lief gewor
den werk der vereeniging niet meer kun
nen wijden, na een sloopende ziekte over
leed hij op 18 September van dit jaar. De
overledene was sedert 13 Januari 1899 in
functie en wijdde derhalve gedurende meer
dan 36 jaren daaraan zijn beste krachten.
Een woord van grooten dank voor hetgeen
de heer Wijtman in het belang der ver
eeniging heeft tot stand gebracht moge
in dit verslag niet ontbreken.
In zijn plaats werd als penningmeester
aangewezen de heer J. Olthoff, die bereid
was deze functie op zich te nemen.
Als nieuw bestuurslid werd benoemd de
heer J. A. J. van der Kuip, die reeds
eerder veel werk voor de vereeniging had
gedaan.
Moest het vorig jaar een daling van het
aantal geplaatste loten van niet minder
dan 1338 worden geconstateerd, thans bleef
deze achteruitgang beperkt tot 459 in
het geheel werden geplaatst 22436 loten
tegen het vorig jaar 22895. Een woord van
dank wordt gebracht aan allen, die mede
werkten bij het plaatsen der loten.
Ook dit jaar werden geen legaten of
giften ontvangen.
Het aantal contribuanten liep terug door
bedanken en overlijden van 323 tot 308. De
belangstelling in het werk der vereeniging
is dus nog altijd groot te noemen, doch
niettemin moet een beroep gedaan worden
op aller medewerking, opdat weder een
stijgende ljjn voor het aantal contribuanten
wordt bereikt.
OOST- EN WEST-SOUBURG
Gevonden voorwerpen.
Iri het wachthuisje (tram) te Souburg
een damesparapluie bij G. Wondergem,
Crocuslaan 20, Vlissingen een rijwielbe-
lastingmerk bij Meerman, Ritth. str. 77
een rijwielbelastingmerk bij Looise, Nieuw-
straat 51 handschoen en muts, patate
friteskraam.
ST. LAURENS
Oprichting afdeeling Ziekenhuis
„Bethesda".
Woensdagavond werd alhier in een ver
gadering onder leiding van ds. Simoons op
gericht een plaatselijke afdeeling van het
Chr. ziekenhuis „Bethesda" te Vlissingen
met aanvankelijk een veertigtal leden.
Tot leden van het bestuur werden aange
wezen ds. J. P. Simoons, ds. A. Koning,
P. Boon, A. Wattel en M. van Belzen.
GROEDE
Waterschap Groede en Baanst.
Het bestuur van het Waterschap Groede
en Baanst heeft besloten de 4 y2 procents-
leeningen van 1919 en 1929 en de 5 pro-
centsleeningen van 1920 en 1923 te conver-
teeren in 4 procentsleeningen en wel per 1
Maart 1936. Het besluit is goedgekeurd
door Gedeputeerde Staten.
Donderdagavond sprak voor de afdeeling
Middelburg en omstreken van het Comité
voor Nationale Veiligheid, in samenwer
king van de Kon. Ned. Ver. „Onze Vloot",
van de Algemeene Vereeniging van Reser
ve-officieren, de vice-admiraal buiten
dienst jhr. G. L. Schorer, in de bovenzaal
van St. Joris over bovenstaand onderwerp.
De voorzitter van eerstgenoemde afdee
ling, jhr. F. Beelaerts van Blokland, heette
de vele aanwezigen welkom en in het bij
zonder den Commissaris der Koningin in
Zeeland, jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford.
Spr. wees er op, dat iederen dag bewijst
hoe het alom in de wereld spant, waardoor
het noodïg is ook voor een klein land zich
daarvan rekenschap te geven.
Jhr. Schorer begon met de volgende aan
haling
„Wie de zee beheerscht, beheerscht den
handel, wie den handel beheerscht, be
heerscht de rijkdommen der wereld en dien
tengevolge de wereld zelve".
In deze uitspraak van Sir Walter Ra
leigh, een der grootste vlootvoogden van
Koningin Elizabeth, werd het karakter van
den zeeoorlog vastgelegd en zij geldt nog
ten volle voor de groote zeemogendheden,
Groot-Brittannië en Japan. Voor Nederland
geldt zij al sinds lang niet meer de be
scherming der Nederlandsche handelsvaart
kan niet meer de taak der Nederlandsche
vloot zijn. Daarvoor schieten de krachten
van een betrekkelijk klein volk te kort.
De taak der Nederlandsche marine, zoo
als die nu is, kan volgens spr. gesplitst
worden in vier onderdeelen
le. Neutraliteitshandhaving en kustver
dediging in Nederland zelf.
2e. Behartiging van de belangen van Ne
derland in het buitenland.
3e. Handhaving van het Nederlandsch
gezag in West-Indië.
4e. Neutraliteitshandhaving en verdedi
ging in Ned.-Indië.
Bij het onder 1 genoemde smelt de taak
van de marine samen met die van het leger
en zal de marine niet meer dan een aanvul
ling van het leger zijn. Zij zal, evenals in
den oorlog 19141918, kleine locale neutra-
liteitsschendingen moeten voorkomen, o.a.
op de Schelde, en onverwachte aanvallen
van de zeezijde lang genoeg moeten ophou
den, om een deel van het leger gelegenheid
tè geven zich naar de zeezijde te keeren.
De organisatie der marine in Nederland
omvat in hoofdzaak het zeer beperkte ma
teriaal, dat voor deze taak is aangewezen
en de vele opleidingen, die noodig zijn om
het belangrijkste deel van het personeel
der geheele marine, het beroepspersoneel,
voor zijn werk te bekwamen.
De taak der 'marine, vermeld onder 2 en
3 heeft, ook in deze eeuw, herhaaldelijk ge
leid tot zending van oorlogsschepen naar
het buitenland, zooals b.v. verscheidene ma
len naar Shanghai, en tot stationneeringen
in West-Indië. Maar de chronisch op de
marine toegepaste bezuinigingen zijn oor
zaak, dat voor de vertegenwoordiging in
het buitenland niet meer voldoend daarvooi
geschikt materiaal aanwezig is en zij leidde
bovendien in 1929 tot bet bekende schan
daal van Curasao, toen, ter besparing van
een luttele som gelds, alle machtmiddelen
daar waren weggetrokken en dientengevol
ge de Venezuelaansche revolutionnair Urbi-
na vrij spel had.
Het vierde deel van de taak der marine,
de neutraliteitshandhaving en de verdedi
ging van Ned.-Indië, is verreweg het be
langrijkste.
De fenomenale ontwikkeling van Japan
heeft in de laatste tientallen jaren tot gron
dige veranderingen in de politieke verhou
dingen in Oost-Azië geleid.
Tengevolge van de snelle vermeerdering
van de Japansche bevolking, die thans met
ongeveer één millioen zielen per jaar toe
neemt, drong zich al spoedig de vraag naar
voren, hoe in werk en levensonderhoud
moest worden voorzien. De meest afdoende
maatregel hiervoor was uitbreiding van de
industrie. Tegerover den export van indus
trie-artikelen, stond de invoer van grond
stoffen. In- en export werden levensvoor
waarden voor het Japansche volk.
Om zich daarbij minder afhankelijk te
maken van het buitenland, zoowel als om
zijn algemeene staatkundige positie te ver
stevigen, voegde Japan na verschillende
oorlogen, belangrijke gebieden aan het Rijk
toe en breidde zijn invloed in China uit
door geweid of door bedreiging met geweld*
Japan streeft doelbewust naar een alles
overheerschende positie in Oost-Azië. Het
geen zich thans in China afspeelt is een
vervolg van het proces en het einde is nog
niet in het zicht. De Volkenbondspolitiek
heeft bij dit alles volkomen gefaald. Leger
en vloot waren voortdurend uitgebreid en
vereischten een steeds grooter bedrag van
de staatsinkomsten. Thans bedragen de uit
gaven voor de Japansche weermacht bijna
de helft van de totale staatsuitgaven de
inkomsten houden hiermede geen gelijken
tred. De staatsschuld neemt snel toe.
De strategische positie van Nederlandsch
Indië in derf Pacific houdt nauw verband
met de belangentegenstellingen tusschen de
verschillende mogendheden. Men kan zich
gemakkelijk indenken, dat die belangen
tegenstellingen tot een oorlog zouden lei
den. In een dergelijken oorlog zouden de
kansen voor Ned.-Indië hopeloos zijn, wan
neer niet, zooaLs zeer waarschijnlijk is, dat
een der andere groote zeemogendheden zich
zou verzetten tegen het overgaan van Ned.-
Indië in Japansche handen. Zoo wordt dus
dit geval een onderdeel van het algemeene,
n.l. of de belangentegenstellingen tusschen
de groote zeemogendheden in Oost-Azië van
dien aard zijn, dat een oorlog waarschijnlijk
is en in hoever Ned.-Indië de kans loopt er
in betrokken te worden. Een vermoedelijk
onvermijdelijke oorlog tusschen Japan en
Rusland zal een landoorlog zijn en hoog
stens de marine in Indië werk geven als
Russische hulpkruisers of onderzeebooten
in den Archipel zouden optreden tegen de
Japansche handelsschepen. Een oorlog tus
schen Japan en de Vereenigde Staten zal
een zeeoorlog zijn en verdient dus voor
Indië bijzondere belangstelling.
Bij zulk een oorlog als de Ver. Staten
nog het gezag over de Philippijnen hebben,
en er over een goede marinebasis beschik
ken, wordt de neutraliteit van Indië ernstig
bedreigd. Evenzeer door de groote behoefte
die Japan aan petroleum zal hebben. Tot
dusver heeft het Britsche rijk, doordat het
de handen niet voldoende vrij had, zich met
groote lankmoedigheid tegenover de Japan
sche agressie gedragen. De stichting van
de groote marinebasis te Singapore bewijst
evenwel, dat Groot-Brittannië de dreigende
gevaren niet uit het oog verliest. Mocht
een oorlog tusschen dit rijk en Japan uit
breken, dan dreigt de mogelijkheid, dat
Japan zich in Indië van een geschikt steun
punt voor zijn vloot en zijn luchtmacht zal
willen meester maken, teneinde van daar
uit Singapore aan te tasten en daarmee de
maritieme macht van het Britsche rijk in
Oost-Azië ten val te brengen.