1000
500
300
150
100
25
USSERTSPREEKT
\PtCOFFIE
«hYSENDYK
GEEL MERK
EERSTE BLAD
DIE MEN BUU
HEEL LEKKER VINDT
:No. 276-
73e Jaargang;
Ï935
VRIJDAG
UitgaveFirma F. VAK DE VELDE Ir., Walstraat 58-68, Vlissinysn. Teief. 10. Postrekening 66287
22 NOVEMBER
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
ONOVERTREFBAAR, ONVERWOESTBAAR, GERUISCHL00S
STADS- EN PROVINQENIEUWS
17 DECEMBER A.S. IN HET „CONCERTGEBOUW"
Besloten vergadering voor leden en inlroducé's
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankiijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel, verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels f 1.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct. iedere regel
meer 10 ct. (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1-5 regels falles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Flitsen
Crediet aan den Middenstand.
In bijna' alle' Nederlandsche bladen heeft
de mededeelmg" van de Nederlandsche
Middenstandsbank gestaan over het 'regee-,
rings-middenStahdscrediét. Gewezen werd
op het feit, dat elke middenstander, die
voldeed aan de eischen, aan de crisiscre-
diet-verleening gesteld, een recht had op
credietsteun en dat men zich niet moest
weerhouden door valsche schaamte. Tal
van middenstanders zijn daardoor al uit de
moeilijkheden gered.
De hoofdeischen zijn moeilijkheden als
gevolg der crisis-omstandigheden derhal
ve een gezonde zaak kan slechts worden
geholpen, die al voor den aanvang der cri
sis bestond. De credietnemer moet door
dezen credietsteun zijn geholpen, terwijl de
crediteuren er voordeel v-n moeten hebben
door het ontdooien van bevroren vorderin
gen.
Tenslotte moet de gesteunde zaak levens
vatbaarheid bezitten, zoo dat de regee-
ringscredietverleening opbouwend werkt.
Natuurlijk zijn er talrijke middenstanders
die voor crisiscrediet niet in aanmerking
komen. Ten eerste zij, die in de crisis zijn
begonnen dan zaken, die niet door crisis
factoren onder druk zijn geraakt. Immers
er zijn nog tal van middenstanders, wien
het goed gaat, die geen nadeel der crisis
ondervinden, maar die kapitaal behoeven,
teneinde hun omzet te kunnen vermeerde
ren. Ook deze kunnen niét worden ge
steund.
Er bestaan op het moment twee soorten
middenstandscrediet, n,l; het normale en
het crisis-crediet. De noi-male credietver-
leening geschiedt door de middenstands-
banken, nagenoeg alle gegroepeerd om de
Nederlandsche Middenstandsbank. Alleen
zij kunnen er terecht, die zoogenaamd
„credietbevoegd" zijn, dus zij, die over
onderpand beschikken. Immers de midden
standsbank werkt ov.er het algemeen, nét
als elke bank, met de aan haat toever
trouwde gelden van derden. Zij mag dus
geen uitzettingen doen, die niet elk moment
kunnen worden opgezegd en' geïnd. Worden
er groote bedragen opgevraagd en is de
bank niet in staat haar credietverleening
tegelijkertijd te reduceeren, dan loopt zij
vast met alle nare gevolgen van dien. Be
schikt de bank echter over behoorlijk on
derpand, zooals solide effecten, deugdelijke
wissels etc, dan kan zij terugvallen op de
Nederlandsche Bank, als centrale crediet-
instelling. Blanco credieten kan de midden
standsbank dan ook uiterst zelden verlee-
nen.
Over de crisis-credietverleening spraken
wij reeds hierboven.
Er blijven echter talrijke middenstanders
over met gezonde zaken, die crediet
dringend noodig hebben en die credietwaar-
dig zijn zonder echter de beschikking te
hebben over onderpand. Borgen kunnen zij
moeilijk krijgen en bovendien is het vragen
om borg te willen blijven, een uiterst deli
cate aangelegenheid.
Ook deze menschen moeten geholpen
worden. Men verstevigt den middenstand
er door en men zorgt tegelijkertijd voor
werkverruiming. Een goed functionnee-
rende middenstand is een der voornaamste
bronnen voor werkverruiming.
Er moet o.i. geijverd worden voor doel
matig middenstandscrediet aan crediet-
waardige, doch niet crediet-bevoegde mid
denstanders. Andere landen, zooals o.a.
België zijn ons te dezen opzichte reeds
voorgegaan en zooals onlangs nog bleek
uit de lezing van den Belg, ir. Van Caillie,
directeur van den Belgischen departemen
talen middensfcandsdienst bestaat aldaar
het klein beroepscrediet (naast andere fi-
nancieele steunmaatregelen) dat tot 'n be
drag van frs. 75.000 per middenstandsbe-
drijf wordt verleend, zonder eenige zeker
heid anders dan het bezitten van een be
hoorlijke, gezonde zaak, 'n goeden naam en
van alle andere factoren, die het begrip
„credietwaardigheid" vormen.
Ook ons land moet deze richting uit. Men
zal dan bemerken, hoeveel werkloozen
werk zouden kunnen vinden. Er i s in den
middenstand nog zeer veel te doen, maar
dan moet ook op credietgebied de helpende
hand worden geboden.
Winkelsluitingswet.
In verband mét de St. Nicolaasdrukte
mogen op grond van bovengenoemde wet
alle winkèls vanaf Maandag 25 November
tot en met Donderdag 5 December eiken
werkdag geopend zijn van des voormiddags
5 tot des namiddags 10 uur.
Opening nieuwe ontsmettings-inrichting
van „Het Groene Kruis".
Op uitnoodiging van de commissie van
beheer voor den Provincialen Zeeuwschen
Groene Kruis-ontsmettingsdienst hebben
wij gisterenmiddag de officieele opening
bijgewoond van de nieuwe ontsmettings
inrichting, gelegen aan de Paardenstraat.
Tegen half drie hadden vele genoodigden,
waaronder verscheidene doctoren en afge
vaardigden vain de plaatselijke ziekenhui
zen, zich verzameld in het ruime gebouw
van den Gemeente Reinigingsdienst,' waar
tegenover de ontsmettingisinrichting zich
bevindt.
De heer C. A. van Woelderen- verwel
komde de aanwezigen. Allereerst sprak hij
een hartelijk woord van welkom tot dr.
Bantjes, hoofdinspecteur van de volksge
zondheid, dr. Beijerman, secretaris van de
Algeméene Nederlandsche Vereeniging
„Het- Groene .Kruis", het gemeentebestuur
van Vlissingen, tal van afgevaardigden van
provinciale en plaatselijke afdeelingen van
„Het Groene Kruis, den directeur van het
loodswezen enz.
Aangezien dr. Orbaan pas 14 dagen ge
leden de functie van voorzitter van de
provinciale vereeniging heeft aanvaard,
was aan den heer Van Woelderen verzocht,
daar deze sinds 1919 voorzitter is der
plaatselijke af deeling en dus geheel met
het werk vertrouwd, de leiding van deze
openingsplechtigheid op zich te nemen.
Volgaarne had de heer Van Woelderen
zulks gedaan en sprak daarbij de volgende
rede uit
Rede burgemeester
Reeds tal van jaren bemoeit zich Let
Zeeuwsche Groene Kruis met ontsmettingen
en het is niet te verwonderen, dat men
daartoe in de eerste plaats samenwerking
zocht met reeds bestaande inrichtingen in
de havenplaatsen, waar o.a. de quarantaine-
dienst aan wettelijke eischen moest vol
doen. Zoo verleende in 1908 het rijk een sub
sidie van 100 aan de Vereeniging „Zuid-
Beveland Het Groene Kruis" met de toe
stemming om gebruik te maken van den
ontsmettingsoven te Hansweert en zoo be
stond er reeds in 1909 een overeenkomst
tusschen_ de gemeente Vlissingen en de
vroegere Provinciale Vereeniging Het
Groene Kruis voor het ontsmetten van goe
deren, waarbij gebruik gemaakt werd van
een rijksontsmettingsoven aan de buiten
haven te Vlissingen.
Beide hier genoemde vereenigingen zijn in
1915 samengesmolten tot de tegenwoordige
„Provinciale Zeeuwsche Groene Kruis Ver
eeniging", die voor ontsmettingen in de
provincie Zeeland bleef zorgdragen. Het
organiseeren van een goed geoutilleerden
centraal werkenden provincialen ontsmet-
tingsdienst leverde echter voorloopig be
zwaren op, vooral van financieelen aard,
hoewel ook de inspectie der volksgezondheid
zich ernstig met deze aangelegenheid be
moeide.
Toen de oude rijksontsmettingsoven uit
de Vlissingsche haven verdween, was de
directie van het Nederlandsche Loodswezen
te Vlissingen zoo welwillend ons den Mari
neoven nabfr. de Marinehaven te Vlissingen
vrijwel kosteloos ter beschikking te stellen,
waaroor wij de directie van ons Loodswe
zen nog steeds zeer dankbaar zijn.
Sinds 1909 is de samenwerking tusschen
de besturen van het Provinciale Groene
Kruis, het plaatselijk Vlissingsche Groene
Kruis en het Vlissingsche gemeentebestuur
zoo nauw en goed als maar mogelijk is.
De deskundige leider van den ontsmettings-
dienst was steeds lid van het plaatselijk
Groenekruisbestvur, terwijl de ontsmetter
tevens magazijnhoudèr'is. In 1S°7 werd de
heer Abrahamse, penningmeester der plaat
selijke afdeeling, lid van het hoofdbestuur
der provinciale vereeniging, terwijl de bur
gemeester van Vlissingen sinds 1919 voor
zitter der plaatselijke afdeeling is.
In 1927 is dan ook in verband hiermede
besloten het toezicht op de uitoefening van
den provincialen ontsmettingsdienst op te
dragen aan de af deeling Vlissingen van het
Groene Kruis sedert dien tijd is de dienst
steeds naar behooren uitgevoerd.
Het bestaande ontsmettingsgebouwtje te
Vlissingen geraakte echter hoe langer hoe
meer in verval, reparatie was niet meer mo
gelijk de Vlissingsche afdeeling heeft zich
sedert 1929 ernstig beijverd, daarin afdoen
de verbetering te brengen, mede had deze
zaak de volle aandacht van Burg. en Weth.
van Vlissingen, immers de nieuwe wet op
de besmettelijke ziekten verplicht de ge
meente een ontsmettingsinrichting te heb
ben.
Het scheen echter aanvankelijk, dat de
financieele bezwaren niet te overwinnen
waren, want door de ongunstige tijdsom
standigheden kon op de in de nieuwe wet
genoemde 50 rijksbijdrage in de kosten
van nieuwbouw niet worden gerekend.
De moed werd echter niet verloren en zoo
bracht in 1934 de stichting „Vlissingsch
Ziekenhuisfonds" uitkomst deze stichting
stelde een belangrijk deel harer gelden ter
beschikking van het Groene Kruis voor den
bouw van een geheel moderne ontsmettings
inrichting te Vlissingen. Het Vlissingsche
Groene Kruis voegde een bedrag uit eigen
middelen hieraan toe, terwijl bij besluit van
28 Juni 1934 het Provinciale Groene Kruis
het nog ontbrekende bedrag van 1500 als
renteloos voorschot verstrekte.
Zoo is zonder eenige subsidie van rijk,
provincie of gemeente deze modelontsmet-
tingsinrichting, kostende ruim 10,000, tot
stand gekomen. Voorwaar een prachtig
voorbeeld van goeden, waren burgerzin in
de beste beteekenis van het woord
Nadat de goedkeuring op de voorloopige
plannen van den hoofdinspecteur en den in
specteur der volksgezondheid was verkregen
en de beslissing over de plaats van het ge
bouwtje genomen was, werd bij raadsbesluit
van 1 Februari 1935 van de gemeente Vlis
singen 144 M2. grond gekocht aan de Paar
denstraat en de Kogelparkstraat.
Van de N.V. Machinefabriek Reineveld te
Delft werd 2 Februari 1934 een aanbieding
ontvangen voor de levering van een moder
ne ontsmettingsinstallatie en door den
dienst van gemeentewerken van Vlissingen
werd een definitief plan voor het gebouw
ontworpen.
Daarop is 20 Februari 1935 aan Reine
veld opdracht tot levering gegeven en is 26
April d.a.v. door den directeur van gemeen
tewerken het bouwen van het ontsmettings
gebouw aanbesteed. De uitvoering van het
werk is 19 April jl. opgedragen aan de hee-
ren Post en Berting te Vlissingen. Het toe
zicht over het geheele werk stond onder de
directie van gemeentewerken van Vlissin
gen. Het -gebouw is 23 September jl. geheel
gereed opgeleverd en 3 October 1935 is de
ontsmettingsinstallatie door het rijksinsti
tuut voor de volksgezondheid goedgekeurd.
De onderlinge verhoudingen zijn contrac
tueel vastgelegd door een overeenkomst
tusschen de provinciale en de plaatselijke
Groenekruisen, waarbij o.a. bepaald is, dat
de afdeeling Vlissingen haar nieuwe ont
smettingsinrichting beschikbaar zal stellen
voor den Provincialen Zeeuwschen Groene
Kruis Ontsmettingsdienst, die wordt uitge
oefend door de Provinciale Zeeuwsche Ver
eeniging, waartoe aangesteld is een com
missie van beheer, bestaande uit leden van
het hoofdbestuur bijgestaan door leden van
het bestuur der afdeeling Vlissingen.
Het spreekt vanzelf dat we thans dank
baar gestemd zijn, nu we deze modelinrich
ting in gebruik kunnen nemen. Allereerst
gaat onze dank dan uit naar den hoofd
inspecteur en de inspectie van den volks
gezondheidsdienst, de stichting Vlissingsch
Ziekenfonds voor haar prachtige gift, het
gemeentebestuur, dat steeds den bouw
heeft helpen bevorderen, den directeur van
gemeen te werken, den heer C. Ouwehand,
die 't geheele plan heeft uitgevoerd en den
heer Mol voor het toezicht houden op het
werk.
Ook komt een woord van lof toe aan
de N.V. Machinefabriek „Reineveld" te
Delft en de heereh Post en Berting voor
het - goede- werk.
Dank brengt spreker aan het hoofdbe
stuur van „Het Groene Kruis" in Zeeland
voor haar medewerking. Spreker betrekt
hierin ook het bestuur der plaatselijke af
deeling. Alle namen te noemen is niet mo
gelijk, doch hij wil één uitzondering ma
ken en wel voor den heer P. L. Abrahamse.
Veel arbeid is door hem verricht en ook hij
heeft voor een belangrijk deel bijgedragen
om de inrichting tot stand te brengen,
waarvoor wq hem hartelijk dank zeggen.
Hierna verklaarde de heer Van Woelde
ren de ontsmettingsrinrichting voor ge
opend.
Vervolgens voerde het woord dr. Bantjes.
Deze wees op de prettige samenwerking,
die er steeds bestond en wenschte den heer
Van Woelderen geluk met de tot standko-
ming van deze inrichting. Hij hoopte dat
het gebouwtje aan de verwachtingen mag
beantwoorden en vele jaren in gebruik zal
mogen zijn.
Dr. Beijermar sprak namens het- alge
meen bestuur van de Ned. Vereeniging
„Het Groene Kruis". Spreker heeft in de
analen nagezien dat de afdeeling Vlissin
gen reeds in 1902 is opgericht. Sinds dien
tijd is de vereeniging gegroeid en onder
leiding van jhr. mr. A. A. van Doorn van
Koudekerke en mr. Witteveen werd reeds
veel bereikt. Ook spreker wenschte de ver
eeniging geluk met de opening. Vooral in
deze tijden is dit een bewijs van de groote
vitaliteit van „Het Groene Kruis". Spreker
hoopte dat de inrichting in een behoefte
zal voorzien.
Dr. Orbaan, voorzitter van de Provin
ciale Vereeniging herdacht in de aller
eerste plaats hetgeen zijn voorganger, dr.
Plugge, met hart en ziel aan het werk
heeft gedaan. Wat zou dr. Plugge genoten
hebben, wanneer hij deze opening had mede
kunnen maken. Spr. is overtuigd van het
vele werk dat door de commissie van be
heer is gedaan en dat elk der leden zich
met toewijding van zijn taak heeft gekwe
ten.
De Provincial® Vereeniging heeft nu te
samen met de Vlissingsche vereeniging
deze inrichting in beheer genomen. Zij
doet dit graag. In onze provincie en zeker
in onze havenstad kan een ontsmettings
dienst niet worden gemist. Spreker eindig
de met den wensch dat „Het Groene
Kruis" en de gemeente Vlissingen steeds
aangenaam mogen samenwerken.
De heer Van Woelderen bracht dank
voor alle gesproken woorden en noodigde
de aanwezigen uit de inrichting te gaan
bezichtigen.
Onder leiding vain den heer G. J. v. d.
Bos, vertegenwoordiger der Machinefabriek
„Reineveld", werd een duidelijke demon
stratie gegeven van de werking der in
richting.
Het gebouwtje bestaat uit twee afdee
lingen, een zgn. onreine en reine afdeeling,
die geheel van elkaar gescheiden zijn. De
ontsmetting geschiedt door. middel van
stoom en formaline. Alle te ontsmetten
goederen komen geheel onbeschadigd uit
den ontsmettingsoven weer te voorschijn.
Deze installatie is voorzien van een met
gas gestookten stoomketel en behoort tot
de allermodernste op dit gebied.
Filmavond C.K.W.O.
Alhambra.
Hoewel de stof en de film niet nieuw wa
ren, kan het bestuur van de C.K.W.O. met
genoegen constateeren, dat het filmwerk
„de Negerhut van Oom Tom", gisteravond
in twee voorstellingen in „Alhambra" aan
geboden, bij de leden bijzonder in den
smaak is gevallen.
Het boek van mevr. Henriette Beecher
Stower is over de geheele wereld voldoende
bekend, en zeer zeker de meesten der aan
wezigen zullen er, misschien al jaren gele
den, kennis van genomen hebben.
De film beeldde op voortreffelijke wijze
verschillende episoden uit dit treurige tijd
perk in de geschiedenis der menschheid uit,
en onder ademlooze stilte werd het vaak
diep ontroerend gebeuren op het witte doek
gevolgd.
Wat werd er meegeleefd met de ontzet
tende vlucht in wilden sneeuwstorm over
de ijsschotsen, achtervolgd door de bloed
honden hoe sympathiek waren de figuren
Introductiekaarten aan te vragen bij AMADIO, Koudek. weg 101 COONEN, Oude
Markt 39 Groepshuis N.S.B., Breestr. 5. Aan de zaal worden geen kaarten verstrekt
van den heer en mevr. Shelby, die helaas
door den nood gedrongen hun meest ge
liefde huisgenooten Oom Tom en den klei
nen Harry moesten overdoen in vreemde,
hardvochtige handen.
We maakten ook kennis met den geslepen
gewetenloozen rechtsgeleerde mr. Marks,
den speurder van gevluchte slaven.
We leefden mee met Oom Tom op de
stoomboot „stroomafwaarts" zijn ontmoe
ting met de kleine, lieve Eva St. Claire de
vreeselijke, afmattende worsteling van
Eliza in den strijd om haar kind met de
robuste kerels den slavenhandelaar en den
plantagebezitter.
Hoe ontroerend was bijv. het tooneeltje,
als Oom Tom, al verder van de zijnen ver
wijderd, in den geest ziet opdoemen zijn
huiselijk geluk, paardrijdend met zijn kinde
ren zijn bedrijvige vrouw Chloe. Dat alles
was voorgoed voorbij.
Hoe diep aangrijpend was het sterven
van de kleine Eva'; „het dooven van het
licht" in de duisternis.
Kostelijk was de typeering van „Topsy",
het negerinnetje, in al haar guitenstreken
de strenge tante Opheiia, en hoe diep ge
voeld Topsy's „Nikkers zijn niks".
We kunnen ons nauwelijks voorstellen,
hoe dit alles bittere werkelijkheid is ge-,
weest de slavenmarkt, waar menschen als'
redeloos vee werden verkocht aan den
meest biedende, en dikwijls aan harde, zeer
wreede meesters.
De gemeene tronie van Simon Legree,
het lijden van Oom Tom toen hij Cassy, de
moeder van Eliza, op bevel van Legree, niet
met de zweep wilde afranselen, dit alles
maakte diepen indruk.
Plots verschijnt als het doorbreken van
den lichtenden morgen na een langen, ban-
gen en donkeren nacht de koepel van het
Kapitool te Washington, de beroemde pro
clamatie van Abraham Lincoln de bevrij
dende troepen van Sheridan's legermacht
trekken de Zuidelijke Staten binnen, overal
begroet door jubelende bevrijde slaven het
vluchten de plantagebezitters en slaven
handelaren, en eindelijk de gelukkige ver
eeniging van George met Eliza en hun kind.
Wel zag Oom Tom den dag der be
vrijding aanlichten, maar zélf mocht hij het
aardsche Kanaan niet binnengaan zijn
edele ziel steeg op naar den Hooge, met
woorden van vergeving voor zijn beulen.
Hoe prachtig was de bruiloft van George
en Eliza, de feestvreugde onder de neger
bevolking op de vredige plantage van mr,
Shelby en hoe werd ze wreed verstoord.
Deze film heeft ons enkele uren ver
plaatst in een tijd van ellende, pijn en tra
nen, en onwillekeurig brachten wij een
stille hulde aan den man, den president der
Ver. Staten Lincoln, die voor de vrijmaking
der slaven alles, zelfs zijn bloed, heeft over
gehad.
De hoofdfilm werd voorafgegaan door een
leuk teekenfilmje en een documentaire film
leuk teekenfilmpje en 'n documentaire film
van de nieuwe uitvinding der techniek de
Tachotype, waardoor een groote verande
ring wordt gebracht in het stenografisch
opnemen, nl. langs - machinalen weg.
Eskimo.
A Ihctmbr a-Theater.
De film „Eskimo" moge de belangstel
ling vinden, welke zij waard is. Documen
taire en speelfilm is één en in beide op
zichten vol voortreffelijkheid.
Zij schijnt wel het kruispunt van twee
wegen van ontwikkeling, die ieder voor
zich voor de filmkunst tot dusver weinig
vruchtbaar geweest zijn die van de do
cumentaire film, waarin men met steeds
meer nadruk een verhaaltje is gaan ver
werken, om ze aantrekkelijker voor het
groote publiek te maken en die van de
exotische film, waarin men dikwijls de
onbenulligste verhalen heeft meenen goed
te kunnen maken door het ongewone en
ongewoon-boeiende van de omgeving, waar
in men ze liet spelen. Op den weg van
de documentaire film kwamen wij tot
„Insel der Demonen" op die van de exo
tische film passeerden we films als „White
Shadows", een van de eerste films van
Van Dq'ke en Murnau's „Tabu", die eigen-
