500
300
25
WOENSDAG
27 MAART
EERSTE BLAD
No. 73-
73e Jaargang!
UitgaveFirma F. VAH OE VELDE Ir., Walstraat 58-60, Viissingen. Telef. 10. Postrekening 66287
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
71 iemae
GRATIS
Coöperatie en middenstand.
STADS- EN PROVÏNCIENIEÜWS
-1933
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn f2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk f2.50. Voor België, Duitschland
en Frankiijk f3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. f3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels fl.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct p. regel. Kleine advertenties van 1—5 regels 50 ct. Iedere regel
meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1—5 regels fl.alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een
anderen vinger.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
KMjarfqaS-flfooraraé's
ontvangen de in deze
maand nog verschijnende
nummers
Alle abonné's der „Vlissingsche
Courant" in het bezit van een
polis, zijn overeenkomstig de
betreffende bepalingen, gratis
verzekerd tegen ongevallen.
Flitsen
In tijden van langdurige en ernstige
evenwichtsverstoringen in het economische
leven, beginnen de menschen zich hoe lan
ger hoe meer tegen elkander te verzetten,
in stede van juist te zoeken naar hetgeen
hen bindt om gezamenlijk tegen de crisis
op te treden- Geleidelijk aan is ons land
verdeeld in individuen met volkomen aan
elkander tegengestelde belangen. Men
spreekt bijv. van den landbouw, maar ner
gens heerscht zooveel verdeeldheid, zooveel
verscheidenheid als juist in den landbouw.
In normale perioden werken deze betrekke
lijk onafhankelijk en zeer zeker harmonisch,
doch in tijden, dat bovendien een bepaald
bedrag onder hen moet worden verdeeld, is
er van harmonie niet de minste sprake
meer. Hetzelfde geldt ook in den detail
handel. Hier heeft men het groot-kapita
listisch bedrijf, de distribueerende midden
stand en de coöperaties. In normale tijden
leven deze naast elkander natuurlijk be
staat er af en toe een vinnige concurrentie,
maar er bestaat ongetwijfeld een natuur
lijke tendenz om elkanders terrein zooveel
mogelijk te ontzien.
Alle drie hebben hun waardevolle plaats
ln de maatschappij geen van deze schakels
zal de concurrent kunnen missen, omdat zij
elkander in toom houden, prijsexcessen we
ten tegen te gaan en, daarbij waken voor
verstarring. Zij voeden elkander op, om het
zoo te noemen.
In crisistijden echter wordt dit anders.
Dan treden zij vanzelfsprekend meer op
elkanders terrein en dan zal de sterkste
natuurlijk ook de grootste voordeelen be
dingen. Hoe meer de nationale koopkracht
daalt, hoe meer er door de verschillende
groepen gezocht zal worden naar de gaatjes
waar nog zaken te doen zijn. Nét als bij
andere bedrijfsgroepen zullen de tegenstel
lingen zich ook hier gaan toespitsen en
men zal naar de Overheid loopen om steun
tegen den ander. De Overheid zal met de
wenschen en verlangens, door de verschil
lende groepen geuit, in zooverre rekening
te houden hebben, dat een zoo billijk moge
lijke co-ordinatie zal kunnen worden door
gevoerd. In landbouwkringen heeft de
coöperatie al bijzondere voordeelen geno
ten, voordeelen, die door den aard der
coöperatieve beweging Vanzelfsprekend
moesten toevallen. Wanneer men maatre
gelen moest nemen, waarop controle drin
gend noodzakelijk is, hoe kan men dan
anders terecht komen dan bij die instellin
gen waar die controle het meeste efficient
kon zijn. Daar waren de coöperaties deug
delijker objecten voor het door de regee
ring gestelde doel dan de van elkander ge
scheiden, sterk individualistische midden
standers. Indien ook hij de middenstanders
de saamhoorigheidsgedachte beter was
gegroeid, dan zouden ook hun organisaties
wellicht zijn ingeschakeld. Nu moest die
taak worden gegeven aan de coöperaties
en waar het menschelijk is, dat men bet
eigen belang, waar zulks mogelijk is, dient
in stede van het algemeen belang was het
te begrijpen, dat de nieuwe positie van de
coöperatie in den landbouw ook dienstig
werd gemaakt aan het coöperatie-idee. Het
is zooals gezegd, aan de Overheid om een
niet billijke uitwas af te snijden, en co-ordi-
neerend tewerk te gaan.
Men moet daarbij niet .vergeten, dat de
maatschappij uit haar zelf wegen zoekt om
aan systeem-fouten een einde te maken. De
onafhankelijke middenstan'heeft in vroe
gere jaren slechts aan zichzelf gedacht en
niet altijd aan de belangen van haar
clientèle, de consumenten. Niet steeds werd
de noodige service gegeven, niet altijd werd
met de prijszetting met de belangen van de
afnemers rekening gehouden. Toen de mid
denstand nog floreerde, won het groeps-
egoisme het van de logica, van het toekom
stige belang. Vandaar, dat de coöperatie
kon groeien, de coöperatie, die zich niet
schuldig maakte, tenminste destijds, aan
dat groeps-egoisme. Ook vonden de op kapi
talistische basis geschoeide groot-bedrijven
een dankbaar arbeidsveld in de distributie
vrij, juist door het gebrek aan vooruitzien
en van saamhoorigheid bij de onafhanke
lijke middenstanders. De drie, elkaar becon-
curreerende typen der distributie kregen
hierdoor een eigen bestaansgrond en zooals
met alles in deze wereld, groeiden zij naar
elkander toe zonder elkander te kunnen
benaderen in eensgezindheid.
De oorspronkelijke verschillen zijn niet
meer zoo groot als vroeger ook de coöpe
raties willen winst maken, houden zich bij
hun prijzen aan die van den onafhankelijken
middenstand. Zij zullen elkander in deze
crisis nog fel bestrijden, maar vermoedelijk
zal ook nu de basis kunnen worden gelegd
voor een samenwerking, die zij het niet
vrijwillig, in alle geval door de ordenings
gedachte zal moeten ontstaan.
Wat is ordening anders dan het over
bruggen van tegenstellingen Men vergeet
dit zoo dikwijls. Geleidelik zijn de tegenstel
lingen in de wereld zoo enorm groot ge
worden, dat de chaos slechts kan worden
bestreden door ordening met behulp van de
Overheid. Ook in den distribueerenden mid
denstand. Vandaar, dat men niet té veel
aandacht moet besteden aan plaatselijke
uitingen van haat en concurrentienijd. Ge
organiseerd zal men tenslotte toch moeten
komen tot eenigen vorm van onderling
overleg. Men wint niets door elkander fel
te blijven bestrijden men verliest er eerder
door.
Verkiezing Provinciale Staten.
Hedenmorgen had de vergadering plaats
op het stadhuis te Middelburg van het cen
traal stembureau voor de Provinciale Sta
ten voor de trekking van de volgorde der
lijsten voor het stembiljet voor de stemming
op 17 April a.s.
Alvorens hiertoe werd overgegaan stelde
de heer Littooy de vraag of het niet moge
lijk was geweest om op de lijst van de anti-
rev. partij in Zierikzee, waarop vergeten
was namen van gemachtigden te vermelden
voor het verbinden der lijsten, alsnog die
namen te plaatsen.
De voorzitter deelde mede, dat dit geheet
een kwestie was van het hoofdstembureau
in den kieskring Zierikzee en niet van het
centraal stembureau, maar naar de meening
van spreker mochten de namen in geen ge
val er later op worden aangebracht.
Daarna ging men tot trekking over en
wel het eerst voor de gelijkluidende of ver
bonden lijsten in alle of bepaalde kringen.
Daarbij kwam no. 1 de Staatkundig Ger.
Partij 2. de Vrijz.-Dem. Partij 3. de Chr.-
Hist. Partij 4 de R. Kath. Staatspartij
•5. de Anti-Rev. Partij 6. De Liberale
Staatspartij „de Vrijheidsbond" 7. De S. D.
A. P. 8. de N.S.B. 9. de Herv. Geref. Par
tij (alleen in Middelburg en Tholen) 10. de
Vrij-Katholiek Kalle (alleen Hulst en Sluis).
Nu moest nog de plaats aangewezen wor
den voor de Anti-Rev. lijst in den kring
Zierikzee en kon daarvoor tusschen de no.s
5, 9 en 10, die niet in dien kieskring voor
kwamen, geloot worden. Getrokken werd 5,
zoodat de Anti-Rev. lijst in geheel Zee
land 5 is.
De R. Kath. hadden opzettelijk hun lijst
in Hulst niet verbonden en daarvoor kon
worden getrokken tusschen 4 en 9, waarbij
9 uit de bus kwam.
De R. Kath. hebben dus in zes kringen
no. 4 en in Hulst no. 9.
Openbare Leeszaal.
Ter gelegenheid van de Boekenweek zal
van 30 Maart tot 6 April in de openbare
leeszaal een tentoonstelling georganiseerd
worden betreffende de geschiedenis van
Zeeland. Het materiaal hiervoor is met de
grootste welwillendheid afgestaan door de
Provinciale Bibliotheek te Middelburg, ter
wijl ook een gedeelte werd verzorgd door
den Vlissingscben boekhandel.
Naar volledigheid is niet gestreefd het
is slechts de bedoeling narist het actueele
boek ook belangstelling te wekken voor het
„oude .boek", .waarin zooveel schoons en
interessants bewaard is. Iedere echte Zeeuw
zal hiervan kunnen genieten. We hopen dan
ook dat zoowel jong als oud in de Week van
het boek eens een kijkje zal gaan nemen in
de Badhuisstraat 64.
Per autobus rond Walcheren.
De N.V. Stoomtram „Walcheren", die
reeds autobusdiensten organiseert van Mid
delburg over Serooskerke én Oostkapelle
naar Domburg en van Middelburg over
Koudekerke en Zoutelande naar Westka-
pelle, heeft thans voor de zomermaanden
concessie gevraagd voor het traject West-
kapelleDomburg, zoodat men dan een
voornaam deel van Zeeland's tuin per auto
bus rond kan rijden. De N.V. exploiteert de
stoomtram van Middelburg en Viissingen
via Koudekerke en Westkapelle naar Dom
burg. Het reizigersvervoer per tram is zeer
klein.
Een tijdrede.
Blijkens achterstaande advertentie zal ds.
B. E. J. Bik van Enkhuizen, die a.s. Zondag
in de Luth. kerk een predikbeurt vervult,
Maandagavond daaraanvolgende, een tijd
rede houden met als onderwerp „Een
Najaarsprofetie der Vergankelijkheid".
De toegang tot deze bijeenkomst is vrij.
MIDDELBURG
Gewest Zeeland van „Patrimonium".
Gisteravond hield het Gewest Zeeland van
„Patrimonium" in het Militair Tehuis te
Middelburg haar jaarvergadering, onder
voorzitterschap van den heer W. A. den
Hollander, die na opening op de gebruike
lijke wijze in zijn welkomstwoord wees op
de zich veranderende structuur in het maat
schappelijk leven, aan welke wij ons hebben
aan te passen, in overeenstemming met de
beginselen van Gods Woord.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer A. de Lange te Goes, getuigde van veel
vaak moeizamen arbeid. Het valt in Chris
telijk Zeeland zeer moeilijk de Christelijk-
sociale gedachte ingang te doen vinden. Bij
het Gewest waren aangesloten 13 afdeelin-
gen met 388 leden. Te Veere werd een ar-
deeling opgericht. Op verschillende plaatsen
werden vanwege het Gewestelijk bestuur
vergaderingen gehouden. Aan alle kerkera
den in Zeeland werd een circulaire gezon
den met vragenlijst betreffende het sociale
leven >n de gemeenten. De ontvangen ant
woorden werden breedvoerig door den secre
taris besproken. De conclusie, is, dat er voor
„Patrimonium" nog werk te over ls.
Na eenige bespreking werd het verslag,
met dank aan den secretaris, voor het zeer
vele werk door hem in het afgeloopen jaar
verricht, goedgekeurd.
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer J. W. Louwerse te Serooskerke,
bleek dat de ontvangsten waren 247.47'/^,
de uitgaven 174.66, batig saldo 72.81 f2-
Tot bestuursleden werden herkozen de
beeren J. de Bruijne te Viissingen, W. de
Buck te Meliskerke en A. de Lange te Goes.
In een bestaande vacature werd gekozen
de heer A. Schout te Serooskerke.
De heer R. Hagoort van Utrecht, lid van
het verbondsbestuur, hield daarna een rede
over „Hoe staan wij tegenover het orde-
ningsvraagstuk
Spreker wees er op, dat dit vraagstuk
midden in dezen tijd staat en „Patrimo
nium" staat er geenszins afwijzend tegen
over. Reeds eenige tientallen van jaren is
de kwestie van ordening van het bedrijfs
leven op den voorgrond getreden en de hui
dige crisis vraagt hiervoor nog meer de
aandacht.
Het woord „ordening" is een nieuwe vorm
voor wat al jaren bezig is zich te ontwik
kelen medezeggingschap, bedrijfsorganisa
tie, enz.
Alleen over de systemen wordt niet gelijk
gedacht en men richt het oog naar Rusland,
Italië en Duitschland.
Spreker wees er op dat de ordeningsge
dachte een vrucht is van de Christelijke
gedachten sfeer. In den Corintherbrief wijst
Paulus reeds op de ordening welke noodig
is voor de gansche samenleving. Groen van
Prinsterer, dr. Kuyper en Talma hebben
dit beginsel dan ook steeds gepropageerd en
vooral Talma heeft het in praktijk trach
ten te brengen.
De economische crisis heeft de roep om
ordening nog sterker naar voren doen ko
men, ook door partijen welke hier vroeger
niets voor voelden.
Men zij echter voorzichtig dat wij hier
niet krijgen een ordening naar een of ander
buitenlandsch model.
De ordening moet opkomen uit de orga
nen van werkgevers en werknemers zelf en
de overheid heeft dan te sanctioneeren en
te stimuleeren. Dr. Colijn en mr. Van Steen-
berghe nemen dan ook naar sprekers mee
ning het juiste standpunt in,
De regeering leidton een richting zooals
de Christelijk sociale" beweging zich steeds
voor oogen heeft gesteld.
Dit legt ons verplichtingen op om een
gezonden groei te bevorderen.
V olksonderwijs.
Dinsdagavond vergaderde de afdeeling
Middelburg van Volksonderwijs in een der
zalen van de „Eendracht" onder voorzitter
schap van dr. C. Orbaan.
Naar aanleiding van de notulen der vo
rige vergadering, deelde de heer J. W.
Spinnaay nog mede, dat volgens een nadere
beschikking van den minister, kinderen, die
op 1 September 6 jaar worden, dat jaar nog
mogen worden toegelaten tot de lagere
school.
Aan de afdeeling Gapinge is 10 toege
kend in de kosten'van het vervoer van kin
deren per autobus naar Veere. Ieder jaar
zal opnieuw over het al of niet geven van
subsidie in dezen worden beslist.
Ook was een verzoek ingekomen van de
afdeeling Zaamslag om steun voor vervoer
van kinderen van Othene naar de school te
Zaamslag.
Hierover is tot tweemaal toe gediscus
sieerd. Het bestuur meende, dat men zich
tot steun in naaste omgeving en wel op
Walcheren moet bepalen, doch sommige
leden meenden, dat de financiën steun ver-
leenen ook in dit geval wel toelaat. Van
andere zijde werd er op gewezen, dat deze
kinderen nu 5.8 K.M. vervoerd worden,
doch dat Terneuzen maar 2.4 K.M. ver
wijderd is.
Besloten werd ten slotte in deze nog eens
advies te vragen aan den algemeenen secre
taris, den heer Klaêts de Vries en dan de
kwestie nog eens nader onder de oogen te
zien.
Het nieuwe reglement is door het hoofd
bestuur goedgekeurd en in werking getre
den.
Het aantal leden stc 934 weder en
wel van 343 tot 369, L .3 het 405.
De rekening van den penningmeester,
den heer C. Roelands, wees aan in ont
vangst 602, uitgaaf 568, alzoo een goed
slot van 34, met het goed slot over 1933
132.
De Mlddelburgsche burgerwacht.
Dinsdagavond vergaderde de Vereeniging
„Middelburgsche Burgerwacht" in het voor
malige Militair Hospitaal, onder voorzitter
schap van mr. W. F. E. baron van der
Feltz, die in zijn openingswoord wees op
de verwisseling van commandant door de
benoeming van mr. P. M. Wilbrenninck, in
hoogere functie elders. Al verheugt spreker
zich over die bevordering, toch betreurt hij
dat heengaan, omdat hij van de burger
wacht gemaakt heeft, wat er van te maken
was. Spr. bracht mr. Wilbrenninck daar
voor hartelijk dank, welke dank hem na
mens de vereeniging schriftelijk zal worden
overgebracht, zulks onder applaus der ver
gadering.
Hierna had met enkele toepasselijke
woorden de installatie plaats van den nieu
wen commandant, den heer J. H. Voort-
huijsen, en de beëediging van 10 nieuwe
leden.
De leden kunnen voor zichzelf op den
tweeden Paaschdag deelnemen aan de wan
deltocht van de V.T.V. te Viissingen, terwijl
in den a.s. zomer deel wordt genomen aan
een avondoefening te Ritthem. De laatste
kameroefening zal op 2 April plaats hebben.
Aan het verslag over 1934 uitgebracht
door den voorzitter, ontleenen wij, dat her
innerd wordt aan de verkregen toestem
ming van den minister van defensie om
kamerschietoefeningen te houden aan het
eenigszins dalen van het ledental door ver
trek naar elders aan het droevig verlies
door het overlijden van den heer Van der
Kuip aan de totstandkoming van een
nieuwe personeelformatie en aan de talrijke
successen op wedstrijden.
De rekening van den penningmeester, den
heer G. M. Mes, was door de kascommissie
accoord bevonden en werd nu goedgekeurd.
In plaats van de heeren dr. K. H. Hui-
zinga en K. Helder, die niet meer in aan
merking wenschten te komen en in de va
cature ontstaan door het vertrek van mr.
R. M. van Dusseldorp, koos de vergadering
tot bestuursleden de heeren jbr. F. Bee-
laerts van Blokland, W. G. F. Blokpoel en
J. Osté, zulks bjj acclamatie.
De nieuwbenoemde commandant bracht
dank voor het in hem gestelde vertrouwen
en zette in het kort het doel der burger
wachten uiteen.
De heer J. C. F. van Kamer hield nog een
belangwekkende inleiding over hot lucht-
gevaar.
Openbare gerechtelijke verkooping.
Door de rechtbank te Middelburg is he
den in het openbaar aan den meestbiedende
verkocht het aan de scheepswerf „De Hoek-
sche Brug" te Terneuzen liggende ruim 550
ton groote staalijzeren sleepschip „Lucia",
THEODORUS NIEMEIJER GRONINGEN
waarop destijds gerechtelijk beslag werd
gelegd. De verkoop geschiedde ten verzoeke
van de N.V. Eerste Ned. Scheepsverband
Mij. te Rotterdam, krachtens een loopende
vordering ten bedrage van 12.600 ten
laste van den schipper-eigenaar van het
vaartuig.
Koopster was mr. A. Bolle q.q., advocaat
te Middelburg voor een bedrag van 13.500.
Beëediging notaris.
Ter burgerlijke zitting van de rechtbank
te Middelburg werd heden beeedigd als no
taris, R. Batten, candidaat-notaris te Viis
singen.
Werkloosheid.
Bij de Arbeidsbeurs te Middelburg ston
den Zaterdag ingeschreven als werkzoeken
den 1074 mannen en 22 vrouwen, waarvan
990 mannen en 17 vrouwen geheel werkloos.
De vorige week was het aantal geheel werk-
loozen 1012 mannen en 16 vrouwen. Een
vermindering dus met 21.
OOST- EN WEST-SOUBURG
Een tooneeluitvoering.
Zaterdag a.s. geeft de schiet- en tooneel-
vereeniging „Marnix van St. Aldegonde-'
een tooneeluitvoering in de zaal van den
heer Millenaar te West-Souburg. Op her
haald verzoek zal opgevoerd worden „Een
groote nul", blijspel in drie bedrijven naar
het Duitsch van Gustav Schebanck, door
Jac. de Vos. Dit stuk is in Januari jl. opge
voerd en oogstte toen een bijzonder succes.
De vereeniging beschikt dan ook over uit
stekende amateurs-tooneelspelers en -speel
sters, wier voordracht en mimiek aan ge
schoolde vak-artisten doet denken.
Verder verwijzen wij naar de in dit num
mer voorkomende advertentie.
Gevonden voorwerpen.
Glacé dameshandschoen bij M. Arendse,
Paspportstraat 3 gouden broche, bij Den
Engelsman, Ritth. straat 45 glacé hand
schoen bij Kieboom, Beciusstraat 10 zilve
ren heerenring bij wed. Landmeter, Kanaal
straat 105 ijzeren wiel, vermoedelijk van
aanhangwagen bij M. Arendse, Ritth. straat
9 belastingplaatje bij Geljon. Nieuwstr. 74.
ZOUTELANDE
Candidaten gemeenteraad.
De Christelijk Historische kiesvereenïging
alhier, heeft de volgende candidatenlijst
voor den gemeenteraad opgemaakt
1. J. Stroo, 2. A. Maljaars, 3. E. Janse,
4. D. Kleinepier, 5. P. de Visser, 6. D. de
Vries, 7. P. Leijnse.
KOUDEKERKE
Christelijk historische kiesvereenigïng.
Maandag trad als spreker op voor de
C.-H. Kiesvereeniging alhier den heer W.
de Ridder, lid der Provinciale Staten.
Nadat de voorzitter, den heer A. Smit,
met gebed deze vergadering had geopend,
heette hij den spreker en de talrijke aanwe
zigen hartelijk welkom. Hierna kreeg de
spreker het woord. Deze gaf allereerst een
overzicht van het verleden, daarna besprak
hij het heden en tenslotte wat zyn de ver
wachtingen van de toekomst. Sterk deed
hij uitkomen, dat in deze moeilijke tijds
omstandigheden de gemoederen zeer ge
prikkeld worden en men wel eens daardoor
een verkeerden stap doet. Hij waarschuwde
de aanwezigen toch vooral niet aan belan-
genpolitiek te doen, aangezien deze, het
welk in de historie al meermalen is geble
ken, tot verderf leidt. Hierna werd een uit
eenzetting gegeven wat door de Provinciale
Staten in de afgeloopen vier jaar is ge
daan.
Van de gelegenheid tot yragen stellen,
