KERK- EN SCHOOLNIEUWS
SPORT
GEMENGD NIEUWS
Barnsteen.
BURGERLIJKE STAND
MARKTBERICHTEN
ontvangst te nemen. Toen deze verstomd
was speelde de muziek het Wilhelmus.
De voorzitter van de Princevlag, de heer
Berlott, hield een korte toespraak tot den
heer Plesman, hem gelukwenschende met
de Koninklijke onderscheiding. Spreker ein
digde met een verzoek aan alle aanwezigen
een „lang leve Plesman" aan te heffen,
waaraan vol geestdrift werd voldaan.
Daarna werden enkele muzieknummers
ten gehoore gebracht en defileerde het vlag-
genvendel voor den K.L.M.-directeur.
Nog geruimen tijd bleef een groote men-
schenmenigte voor de woning van den heer
Plesman staan. Aan het gejuich kwam
geen einde voordat de K.L.M.-cGrecteur nog
eenige woorden tot het publiek had gespro
ken.
Hoe druk het was op Schiphol.
Hoe geweldig het verkeer naar en van
Schiphol is geweest blijkt uit een paar cij
fers, die de commissaris van het verkeers
wezen, de heer Bakker, verstrekte. Op
Schiphol zijn er niet minder dan 4150 auto's
geweest, (waaronder 225 autobussen) en
18.000 rijwielen. Dat alles zoo vlot en voor
treffelijk van stapel is geloopen is in het
algemeen te danken aan de uitmuntende
verkeersorganisatie, waarvoor men behalve
den waarnemend commissaris, den heer
Haarman, dank moet brengen aan inspec
teur Schotting van de verkeerspolitie. Daar
naast vormde zeker een gunstige factor de
drie pontonbruggen over de Ringvaart van
den Haarlemmermeerpolder.
Uiver-huldiging In Den Haag.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor 's-Gravenhage brengt ter kennis, dat
de huldiging en receptie van de „Uiver"-
bemanning in den Dierentuin op a.s. Za
terdagmiddag zal worden opgeluisterd door
de Kon. Militaire Kapel onder leiding van
den kapitein-directeur C. L. Walter Boer,
daartoe welwillend aangeboden door den
commandantvan het regiment grenadiers.
De vereenigingen, welke zich bij de Ka
mer hebben aangemeld, ontvangen vanwege
de politie aanwijzing waar zij zich kunnen
opstellen.
De Italiaansche burgerlijke luchtvaart.
Van de groote Europeesche staten is
Italië het laagst met de organisatie-van de
burgerlijke luchtvaart begonnen. De poli
tieke toestanden waren oorzaak, dat pas
sedert 1926 van een Italiaansche handels
luchtvaart gesproken kan worden. Welis
waar verrichtte de A. E. I. daarvoor reeds
eenige diensten, zoo bijvoorbeeld de lucht-
Brindisi-Athene-Konstantinopel, maar
van veel beteekenis was dit niet.
In Italië heeft men niet, zooals in de be
langrijke luchtvaartlanden één groote
maatschappij K.L.M., Air France, Luft
hansa, Imperial Aiiways enz. maar vijf
ondernemingen, die verschillende rayons
.bewerken.
Na de reorganisatie opende de S.I.S.A.
Öe eerste nationale luchtlijn TriëstTu
rijn. Een week later, 7 April 1926, wijdde
de S.A.N.A. de lijn GenuaRomeNapels
-Palermo in. Eenige maanden later volgde
VenetiëWeenen. In 1927 komt de verbin
ding RomeVenetië tot stand. Het natio
nale en.internationale net wordt uitgebreid
evenals het materiaal, dat veel verbeterd
wordt. Ook de grondorganisatie en de ra
diodienst werden geperfectionneerd.
In 1928 wordt de S.A.M. opgericht, die
ï>.a. de lijn BrindisiValona opent. In het
zelfde jaar treedt een tweede nieuwe maat
schappij op, de A.L.I., die met de exploita
tie begint van de lijnen MilaanMonaco
en MilaanRome.
In hetzelfde jaar komt de eerste koloni
ale lijn tot stand RomeSyracuseTri
polis (S.A.NA.). Dezelfde maatschappij
opent den luchtdienst GenuaBarcelona.
In 1929 wordt het nationale net aanzien
lijk uitgebreid, terwijl ook met de koloniën
een drietal nieuwe verbindingen tot stand
komt. Maar ook de volgende jaren stelt
men zich niet met het bestaande net tevre
den, zoodat in 1932 het luchtnet 20.900
K.M. omvat. Wanneer men dit met 1926
vergelijkt toen het aantal kilometers 3844
bedroeg, kan een aanzienlijke vooruitgang
niet ontkend worden. Wanneer men de sta
tistieken beschouwt, die achter in het lij
vige verslag van het Italiaansche lucht
vaartministerie zijn opgenomen, dan valt
het op, dat 1933 ten opzichte van 1932 een
achteruitgang vertoont.
In 1926 werden 523.112 K.M. afgelegd,
in 1932 4.930.909 K.M., in 1933 4.763.863
K.M. Het aantal passagiers, dat vervoerd
werd, bedroeg resp. 3991, 46.071, 43.126.
Voor post waren de getallen als volgt
1926 1572 K.G., 1932 62.530 K.G. en 1933
62.880 K.G. Men ziet dat het postvervoer
wel niet noemenswaardig vooruit ging,
maar niet in de daling deelde. Evenmin is
dit het geval met. de post, die betrekking
heeft op perszakende getallen waren als
volgt 1926 11.414 K.G., 1932 216.678 K.G.,
1933 238.669 K.G. De bagage werd wel
minder ten opzichte van 1932. Deze beliep
in 1926 50.454 K.G., in 1932 578.197 K.G.
en in 1933 565.818 K.G.
Italiaansche Oceaanplannen.
Behalve Frankrijk en Duitschland (moet
ook Nederland erbij genoemd worden?) is
ook Italië begeerig deel te nemen aan het
Oceaanverkeer.
Men herinnert zich de tochten van Balbo,
het congres van Oceaanvliegers te Rome,
de reis van een commissie naar de Kaap
Verdische eilanden, de vlucht RomeNatal,
zonder tusschenlanding van Ferrarin en
Delprete, de vlucht van Lombard! en Maz-
zotti.
Tegen eind Januari staat een nieuwe
vlucht op het program Biseo en Renato
Donati beramen plannen. (Biseo is drie
maal den Oceaan overgestoken met de es
kaders. van BalboK
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Ouwer-
kerk W. E. Heijboer, cand. te Middelburg
te Rijswijk (Z.H.) Ned. Herv. evangelisatie
ds. J. van der Weel te Oostkapelle.
Vergadering Christ. Onderwijzers.
De af deeling Walcheren van de Vereeni-
ging van Christelijke Onderwijzers hield
Woensdagavond te Middelburg in de
Kweekschool (Heerengracht) een algemee-
ne vergadering.
Na de gebruikelijke opening werden eeni
ge ingekomen stukken voor kennisgeving
aangenomen. Stemming werd gehouden
voor een lid van het hoofdbestuur.
De heer W. de Wolf te Veere hield een
referaat over Jan de Labadie en de Laba-
disten. Zeer uitvoerig werd het leven be
schreven van den uit Frankrijk gevluchten
prediker, die in 1666 predikant werd bij de
Waalsche kerk te Middelburg. In deze stad
bestreed hij in gloedvolle taal de zonden
der menschen. Hij had veel volgelingen.
Daar hij zich niet hield aan de besluiten
der Waalsche synode en deze ook zijn leer
verwierp, werd hij ontslagen. De stad Mid
delburg verbande hem uit haar gebied. Te
Veere werd hij met open armen ontvangen.
Hier stichtte hij een vrije Evangelische ge
meente. Velen van zijn Middelburgsche vol
gelingen gingen zich in Veere vestigen.
Middelburg, in zijn handel bedreigd ziende,
eischte, evenals de Staten van Zeeland, dat
Veere den predikant De Labadie zou ont
slaan. Dit werd geweigerd. Middelburg en
Veere wapenden zich om de zaak uit te
vechten. Jan de Labadie voorkwam dit door
vrijwillig de stad te verlaten.
Na eerst te Amsterdam een huisgemeen
te te hebben gesticht, trok hij later met
zijn volgelingen naar het buitenland en
overleed in 1674 te Altona in Denemarken.
De prediking van De Labadie week meer
en meer af van Gods Woord. Bij zijn volge
lingen ontstonden daardoor later zonder
linge toestanden. In 1675 vestigden zij zich
te Wiewerd in Friesland. De gemeente bleef
nog een halve eeuw bestaan. Op Walcheren
en ook in andere deelen van Zeeland is nog
iets van den geest der Labadisten tot op
heden blijven voortleven. Hun godsdienst
toetsen zij niet aan Gods woord en de be
lijdenis. Hun godsdienst is meer gericht op
zich zelf en op hun onsterfelijke ziel. Door
bevindingen moeten zij tot bekeering zien
te komen.
Op dit leerzaam referaat volgde dan ook
een vruchtbare bespreking.
VOETBAL:
De competitie-wedstrjjden.
Na de bekercompetitie vraagt de gewone
competitie weer onze aandacht.
In de 2e klasse worden a.s. Zondag ten
opzichte van de bezetting der twee eerste
plaatsen op de ranglijst enkele zeer belang
rijke wedstrijden gespeeld. Zoowel voor
Vlissingen als voor Middelburg staan las
tige uitwedstrijden op het programma.
Vlissingen moet de Baronie gaan be
kampen. De Bredanaars zijn belust op re
vanche voor de twee nederlagen, die de
rood-witten hun dit seizoen toebrachten. Ze
hebben het voordeel van eigen terrein, het
geen een niet te onderschatten factor be-
teekent. We zijn dan ook op den uitslag van
deze ontmoeting geenszins gerust. De rood-
witten weten, wat hen te wachten staat en
zullen met inzet van al hun krachten, pro
beeren dezen wedstrijd tot een goed einde
te brengen. Hun plaats boven aan de rang
lijst staat op het spel.
Hetzelfde geldt voor Middelburg, dat
Dosko op den Raaijberg moet gaan bekam
pen. Ook dat is een lastige opgave, want de
Bergenaren zijn thuis gevaarlijk. Boven
dien hebben zij nog een zeer goede kans op
op de eerste plaats. Hun puntenaantal
wordt momenteel alleen nadeelig beïnvloed
door den achterstand in gespeelde wedstrij
den. Door een overwinning op Middelburg
zouden de Bergenaren een flinke sprong
omhoog doen. Dosko en Middelburg ont
moetten elkaar dit seizoen nog niet.
Vlissingen won haar competitie-wedstrijd
tegen de Baronie met 40.
Het program vermeldt verder de wed
strijden ZeelandiaR.B.C., BredaT.S.C.
en AllianceTer Neuzen.
Zeelandia krijgt een mooie kans op een
overwinning. Niet alleen dat de Middelbur
gers in eigen omgeving spelen, ook de vo
rige ontmoeting tegen R.B.C. eindigde in
het voordeel van Zeelandia (32). Ter
Neuzen dient op te passen in Roosendaal
niet door Alliance geklopt te worden. Tot
dusver ontmoetten beide tegenstanders el
kaar nog niet. Breda speelt thuis tegen T.
S.C. Een puntenverdeeling of een kleine
overwinning voor Breda zit hier wel in.
In de 3e klasse spelen de Zeeuwen een
thuiswedstrijd tegen Hoofdplaat. Ze hebben
dezen Zondag het rijk alleen. Na de ver
dienstelijke overwinning van den afgeloopen
Zondag, zal het hun dan ook aan belang
stelling niet ontbreken. De Vlissingen-reser-
ves trekken naar Ter Neuzen om de Ter
Neuzen-reserves partij te geven. Hier kan
toch wel een overwinning voor de V.C.V. in
zitten, niet waar rood-witten? R.C.S. za.i
thuisspelend wel twee punten weten te ver
overen op de Zeeuwschè Boys.
INSIDER.
Z.V.B.-Bekerwedstrijden.
Op 9 December a.s. zullen de demi-finale
en finale gespeeld worden voor de bekers
van den Zeeuwschen Voetbalbond. Dit z\jn
de laatste wedstrijden, die ter gelegenheid
van het 12%-jarig bestaan van dezen bond
gehouden worden.
KON 'S MORGENS HAAST NIET
BEWEGEN.
Nu zijn stijfheid in de spieren en hardlyvig-
heid verdwenen.
Hardlijvigheid en stijfheid in de spieren
weer een typisch Kruschen geval. De heer
K. te R. schreef ons
„Steeds had ik veel last van hardlijvig
heid en stijfheid in de spieren soms was
ik zoo stijf, dat ik 's morgens haast niet
in beweging kon komen. Daar ik dikwijls
in de krant las over Kruschen Salts, wilde
ik het ook eens probeeren. Nu zou ik het
niet gaarne meer willen missen. Ik ben er
ten volste tevreden over en kan het ieder
een aanraden. De stijfheid in de spieren is
verdwenen en van hardlijvigheid heb ik
geen last meer. Kruschen Salts voldoet aan
alle eischen, waar het voor wordt uitge
geven".
L. K. te R.
Stijfheid en rheumatische aandoeningen
ontstaan door onvoldoend werkende af-
voerorganen, mede oorzaak der hardlijvig
heid. Kruschen Salts spoort lever, nieren
en ingewanden aan tot krachtiger werking
de afvalstoffen en overtollig urinezuur
worden uit het lichaam verwijderd, pijnen
en stijfheid verdwijnen. De „dagelijksche
dosis" zal U voortaan blijven behoeden
voor hardlijvigheid, rheumatiek en U frisch
en „fit" houden.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten k
0.90 en ƒ1.60 per flacon, omzetbelasting
inbegrepen. Let op, dat op het etiket op de
flesch, zoowel als op de buitenverpakking
de naam Rowntree Handels Maatschappij,
Amsterdam, voorkomt.
Smokkelen van wapens.
Woensdag werd door twee jongens in de
Nude bij Wageningen in een droge sloot
langs den straatweg naar Rhenen een doos
gevonden, waarin zich vier kleinere doozen
met revolvers bevonden, drie met 10 en een
met 8 stuks, totaal 38. Het waren revolvers
van Belgisch fabrikaat, systeem browning.
Deze vondst houdt klaarblijkelijk verband
met het volgende
De vorige week kreeg de marechaussee
te Ulft mededeeling, dat een Duitsche wa
penhandelaar in den nacht van Zaterdag op
Zondag een partij wapenen zou ontvangen,
van een bende smokkelaars uit Eindhoven.
De transactie zou plaats hebben aan het
Lexcesveer te Wageningen. Onmiddellijk
werden door den kapitein der marechaussee
te Arnhem alle noodige maatregelen geno
men, om de partij wapens te onderscheppen
en de smokkelaars te arresteeren.
Zaterdag tusschen 6 en 7 uur kwam de
Duitscher aan het Lexcesveer aan. Zeer
belangstellend informeerde hij naar het
veer, of den geheelen nacht kon worden
overgezet, enz. Een uur later kwamen twee
mannen met een auto, op wie de Duitscher
kennelijk gewacht had. Het drietal zette
zich aan een tafeltje in het veerhuis en be
gon fluisterend een gesprek. Tenslotte werd
de conversatie voortgezet met briefjes. Het
einde was, dat een der twee naar de tele
foon ging, Eindhoven opbelde en vroeg, een
taxi te willen zenden naar het Lexcesmeer,
omdat zijn auto stuk zou zijn. (Dit bleek
later onwaar aan de auto haperde niets).
Er werd nu gewacht tot het sluitingsuur,
waarna de drie mannen het café verlieten
en in hun auto's gingen zitten. Enkele
uren later, een tijd na middernacht, kwam
er een auto met den letter N, aan het
Lexcesveer, welke door de marechaussee
werd aangehouden. Deze auto zou dus de
wapens bevatten. Er zaten wel vier man
nen in, ook uit Eindhoven, zooals later
bleek, echter geen wapens. De marechaus
see nam alle 7 personen voorloopig in ar
rest. Het bleek, dat de Duitscher de koop
som reeds voldaan had nog voordat naar
Eindhoven werd getelefoneerd. Dit geld
ontving hij terug. Daar overigens niets ver
dachts kon ontdekt worden en de aange
houdenen van niets wisten, werden zij Zon
dag weder losgelaten. Een der vier bleek
nog een vonnis te zijnen laste te hebben
aangezien hij hooger beroep had aangetee-
kend, kon hij ook hierom niet worden vast
gehouden.
Het vermoeden ligt voor de hand, dat de
vier smokkelaars, die niet, zooals verwacht
werd, uit de Betuwe, maar over Wagenin
gen het Lexcesveer bereikten, de zaak niet
geheel hebben vertrouwd, en de wapens na
bij Wageningen in de diepe sloot, volge-
groeid met ruigte en gras, hebben verstopt,
vóór zich naar de afgesprokep plaats te be
geven. In een der volgende nachten hebben
zij ze weer gehaald, waarbij één doos is
achtergebleven.
Woensdagmiddag is door de marechaus
see met een politiehond de omgeving van
de vindplaats afgezocht, er is echter niets
meer gevonden,
Kolendieven te Oss ge
arresteerd. Bij de marechaussee te
Oss was aangifte gedaan, dat herhaaldelijk
uit kolenwagens op het stationsemplace
ment aanzienlijke hoeveelheden kolen wer
den ontvreemd. Gisteren is de marechaus
see er in geslaagd den 36-jarigen v. d. B. en
den 14-jarigen v. d. W. uit Oss op heeter-
daad te betrappen. Zij zijn opgesloten.
Oplichting. De cassière van
een lunchroom aan den Nieuwedijk en een
boekhouder van een hotel aan het Damrak
te Amsterdam hebben bij de politie van het
bureau Warmoesstraat aldaar aangifte ge
daan opgelicht te zijn door twee mannen
de een spreekt van Arabieren, de ander van
Spanjaarden door middel van een zgn.
wisseltruc.
De beide mannen vervoegen zich in de
zaak met het verzoek een biljet van 100
te willen wisselen. Zij trachten daarbij op
alle mogelijke manieren degene, die het
geld wisselt, in de war te brengen. Lukt
het niet met het wisselgeld het briefje van
100 mee te nemen, dan probeeren zij te
bevorderen, dat degene die het geld wisselt,
zich vergist, en te veel uitbetaalt. Zoo is de
cassière van de lunchroom opgericht voor
40, de boekho'ider van het hotel aan het
Damrak voor 50.
Botsing tusschen twee
auto's. Te Nuenen heeft een botsing
plaats gehad tusschen een luxe-auto van
den heer v. Thiel uit Beek en Donk en de
vrachtauto der firma v. S., uit Gerwen.
Mevrouw v. D. liep een lichte hersen
schudding op, mevrouw v. Thiel kreeg een
armfractuur, de chauffeur en de passagier,
die naast hem zat, kwam met den schrik
vrij. Een ziekenauto heeft de beide gewon
de dames naar het R.K. Gasthuis vervoerd.
De auto's werden zwaar beschadigd.
Smokkeldrama bij Vaals.
Gisterenavond werd in een bocht bij Hol-
zet de smokkelaar B. uit Vaals door een
dienstdoende beambte doodgeschoten. Het
slachtoffer laat een vrouw met twee jonge
kinderen na.
Onrechtmatig steun ge
trokken. De marechaussee te Hel
mond heeft gisteren aan den officier van
justitie voorgeleid de gebrs. Van St., wo
nende te Helmond, waarvan een werd ver
dacht van heling en de andere van valsch-
heid in geschrifte. Beide verdachten waren
steuntrekker en hadden toch gewerkt. Zij
brachten bij het steuntrekken een briefje
mee van hun werkgever, dat vermeldde
hoeveel ieder verdiend had. De ambtenaar,
die met de uitbetaling van de steungelden
was belast, liet een onderzoek instellen en
spoedig kwam aan het licht, dat het over
gelegde briefje valsch was en dat beiden
veel meer geld hadden verdiend dan werd
vermeld.
Na verhoor door den rechter-commissa-
ris zijn beide verdachten, die reeds voor de
politie hadden bekend de feiten te hebben
gepleegd, in het Huis van Bewaring te
Roermond ingesloten.
Verkeersongelukken.
Prof. mr. W. J. P. Pompe te Utrecht is gis
termiddag met zijn fiets tegen een auto
aangereden, die hij door een stilstaande
tram niet had gezien. De hoogleeraar viel
met het hoofd door het portierraampje en
kreeg ernstige snijwonden aan de keel en
het gezicht. Hij werd door voorbijgangers
bij dr. Warendorff in de F. C. Donderstraat
binnengedragen en is later naar het An-
thonius-ziekenhuis vervoerd. Zijn toestand
was gisteravond bevredigend.
Een koningstijger neer
gelegd. De heer Choo Taw Keat,
geëmployeerde bij het administratiekan
toor Chong Lee te Medan, heeft een ko
ningstijger geschoten, meldt de „Deli Crt."
De heer Choo was in 't Brandansche, verge
zeld van den heer Paris, Zaterdagavond op
de varkensjacht gegaan. De beidfe jagers
gingen, op het uitgekozen terrein gekomen,
ieder een andere richting uit. Dc heer Choo
onderzocht zijn jachtgebied en werd voor
afgegaan door een Inlandsc'aen helper die
met een electrische lamp den weg belichtte.
Plotseling bleefde man als verlamd van
schrik staan, wierp de lamp weg en maakte
aanstalten om op de vlucht te gaan. De
heer Choo greep de lamp, liet het licht in
de omgeving rondflitsen en ontdekte op een
afstand van zes a vijf meter links van zich
een grooten koningstijger. Het dier stond
gereed een der beide mannen te bespringen,
doch de heer Choo slaagde er in den ge-
streepten woudlooper een seconde voor te
zijn en legde hem met een welgemikt schot
neer. Het dier bleek een wijfje te zijn, van
neus tot staarteinde 2.28 meter lang, met
een gewicht van 260 katties. De Inlandsche
helper van den heer Choo was van schrik
zijn spraak kwijt en kon eerst na geruimen
tijd weer wat uitbrengen. De jager en zijn
helper zijn dan ook inderdaad op het nip
pertje aan den dood ontsnapt
In dezen tijd van het jaar huilen de
Noord-Wester stormen over de Oostzee en
werpen hooge, met schuim bedekte golven
op de kust van Samland. Men kan zich
verbeelden, dat de snelle paarden van Nep-
tunus het land bestormen. Grijze wolken,
aan flarden gescheurd door den wind, be
dekken den hemel. Slechts een enkele maal
dringt er even een zonnestraal tusschen-
door en de kleuren van het trieste, Oost-
Pruisische herfstlandschap lichten op.
De eenzame wandelaar rilt en verlangt
naar. een verwarmde kamer. In stilte be
wondert hij de mannen, die met hun tot
de heupen reikende waterlaarzen en hun
leeren jekkers te midden van de schuimen
de branding staan, lange stangen met net
ten hanteerend. Deze Oostzee-visschers
wachten bij het afnemen van den storm
op den minder hevigen „barnsteenwind",
want zij weten, dat deze met de zeestroo-
mingen, het „barnsteenkruid" meevoert
zeewier en andere planten dat juist
na zulk een herfststorm op de kust wordt
geworpen. Daaruit bereidt men den vurig
begeerden „zeesteen", zooals de visschers
het barnsteen, het „goud der zee" noemen.
Het schijnt een zwaar en ondankbaar
werk, dat zij doen, doch het kan zeer loo-
nend zijn, want een „gelukkige" vindt in
het „barnsteenkruid" wel eens een steen
van 5 of 8 K.G. Gedurende de volgende
dagen verzamelen dan de kinderen de klei
nere stukken, die op het strand worden ge
worpen door de branding. Zij maken er
kettingen van. De groote stukken gaan
zonder uitzondering naar Palmnicken,
waar de staat een barnsteenfabriek exploi
teert.
Het „goud van het Noorden", het barn
steen, was reeds bij de Grieken en de
Phoeniciërs bekend als een zeer kostbaar
ruilmiddel. De Latijnsche naam is succi-
num of „sapsteen". Barnsteen is dan ook
niet anders dan geronnen plantenhars van
een soort, die men op onze breedte niet
meer in ruwen toestand aantreft. Het is
n.l. hars van coniferen, die hier groeiden in
het begin van het tertiaire tijdperk. Onder
een warme zon strekten zich in een sub
tropisch klimaat dichte bosschen uit van
sprookjesachtige weelderigheid. Toen kwa
men de groote verschuivingen der land-
massa's, die naast veranderingen van de
aardoppervlakte het binnenstroomen van 't
zeewater en het bedekken van het land
door gletschers tengevolge hadden. In dien
tijd kwamen de afzettingen der prachtige,
in de zee verzonken bosschen met hun
versteende harsen te liggen in een laag op
tamelijk groote diepte onder de aardopper
vlakte. Die laag wordt thans de „blauwe
aarde" genoemd. Men vindt haar op 40 k
50 M. diepte, d.w.z. 10 M. lager dan den
tegenwoordigen zeespiegel.
Hier treft men de eenige vindplaats van
barnsteen aan, die er op de geheele wereld
bestaat. Het is een gebied van ongeveer
300 K.M.2 aan de Oost-Pruisische en de
Samlandsche kust. En waar de mensch nu
eenmaal zoodanig is aangelegd, dat hij aan
zeldzaam voorkomende dingen groote
waarde toekent, is de naam „het goud van
het Noorden" nog niet zoo misplaatst.
Slechts een klein deel van de productie
wordt door de visschers uit het „barnsteen
kruid" gehaald na eiken herfststorm. Verre
weg het grootste deel wordt uit den grond
gewonnen, meestal in open groeven, doch
een enkele maal ook in volslagen mijngan
gen. De gewoonte is echter, dat men deze
lagen boven de „blauwe aarde" afgraaft
en deze dan verzamelt. Door middel van
apparaten, die met krachtige waterstralen
werken, spoelt men de „blauwe aarde" door
roosters, die de grootere stukken tegen
houden. Nu gaat het verder van de eene
zeef naar de andere voortdurend dichter
worden de mazen en telkens vaker moet 't
uitwasschingsproces herhaald worden.
Als regel is 20 van het gewonnen
barnsteen bruikbaar om er sieraden en
gebruiksvoorwerpen van te maken. Voor
dit doel moet men niet alleen groote en
regelmatige stukken hebben, doch het
komt bovendien aan op de zuiverheid van
het barnsteen en op zjjn kleur. Wat niet
aan de eischen voldoet, gaat naar de smel-
terij, waar men er volgens een droog-des-
tillatie-proces gesmolten barnsteen, barn-
steenzuur en barnsteenolie van bereidt.
Denzelfden' weg gaan de restanten, die
overschieten bij het bewerken van de groo
te stukken. Het „goud van het Noorden"
wordt dus wel volledig benut. Het maken
van barnsteenen kettingen en armbanden,
aschbakjes en sigarettenpijpjes, sierspel
den, parapluieknoppen en sluitingen voor
damestaschjes geschiedt uit de hand en
vereischt groote artistieke bedrevenheid
naast een door lange ervaring verkregen
kennis der eigenschappen van het zeldza
me materiaal. Nadat de stukken barnsteen
voorloopig zijn gekloofd, worden de ruwe
vormen in de draaierij bewerkt en vervol
gens gevijld, gepolijt en geslepen. Zoo
vertegenwoordigt elk stuk van echt barn
steen een dubbele waarde die van het ma
teriaal en die van het artistieke hand
werk.
MIDDELBURG.
Van 1921 November 1934.
BEVALLEN;
S. P. Plaizier, geb. Merk, d.
OVERLEDEN:
S. A. van Keulen, 84 j., wedn. S. Koster.
M. Hondsmerk, 73 j., ongeh. z. M. J.
van Pienbroek, 55 j., geh. met M. C. Ver
hulst,
SOUBURG
van 1420 November 1934,
ONDERTROUWD:
H. van der Bend en A. van Boekhout.
P. Hangoor en J. A. Lantsheer.
GETROUWD:
J. J. de Meij, 18 j. en W. Theune, 17 j.
J. Back, 30 j. en C. P. van der Endt, 23 j.
BEVALLEN:
J. Bostelaar, geb. de Visser, d. M. de
Rijcke, geb. Breel, d. M. Lenselink, geb.
Boone, d. P. M. Koole, geb. Pouwe, d,
OVERLEDEN:
W. A. Bruijnooge, 34 j., man van D. de
Vrieze.
FRUITVEILING MIDDELBURG.
23 November 1934.
Op de veiling van gisteren deden Peren:
beurré Alexander Lucas 1218 ct., ponds
peer 78 ct., comtesse de Paris 619 ct.,
winterlouwtjes 49 ct., Zwijndrechtsche
wijnpeer 5 ct., beurré Bachelier 7 ct., klei-
peer 410 ct., gieser wildeman 918 ct.,
bergamot 3—11 ct., jodenpeer 911 ct.,
Schonen van Boskoop 16 ct., beurré seed
ling 1012 ct., kookpeer 58 ct., rietpeer
1114 ct.appels goudreinet 1819 ct.,
sterappel 1317 ct., zoete armgaard 16—
20 ct., campagne zoet 1417 ct., Groninger
kroon 14 ct., bellefleur 1313 ct., mispels
37 ct., tomaten 310 ct., blauwe druiven
24—26 ct., witte druiven 25 ct.. alles per
K,GU