1000 500 300 150 25 MAANDAG 12 NOVEMBER EERSTE BLAD 72e Jaargang '.934 Uitgave: Firma f. VAN 0£ VELDE Ir.. Walstraat 58-60, Vlissingen. ïeief. 10. Postrekening 60287 Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en alpeineen erkende Chrrsteliike feestteen STADS- EN PR0VINCIEN1EUWS VLISSINGSCHE ABONNEMENTSPRIJS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves tigd zijn /2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk /3.40. Voor de overige landen.bij wekel. verz. 3.20. Afzonderlijke nrs. 5cent. ADVERTENTIEPK1|SVan 1—5 regels 1.25: iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement" speciale prijzen. Reclames 50 ct. p. regel. Kleine advertenties van 15 regels 50 ct. Iedere regr 1 meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 1—5 regels (1.—, alles bij vooruitbetaling De abonné's in 't bezit eener Polis, zijn GRATIS verze kerd tegen ongelukken voor gulden bij levens lange ongeschikt heid tot werken. gulden bij dood door een ongeluk. gulden' bij verlies van een hand, voet oi oog. gultfen. bij. verlies van een duim gulden bit verlies van een wijsvinger gulden bij verlies van eiken anderen vinger AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS" Dit nummer bestaat uit 2 bladen Scheldekroniek. In nummer 6 van de Scheldekroniek, me- dedeelingen van de N.V. Kon. Maatsch. „de Schelde", wordt de afdeeling fijne houtbe werking1 behandeld, benevens de woning inrichtingen en verbouwing van bestaande interieurs. V. R. W. Britannia. De propaganda-avond Zaterdag door het ijverige bestuur van de afdeeling Vlissin gen van het Rijwielpad georganiseerd was de uitzondering, welke den regel bevestigde, dat deze bijeenkomsten zich plegen te ken merken door een meer dan groote belang stelling. De aanwezigen hebben ditmaal kunnen genieten van het zeer goede spel van het duo Johan SchmidtTula Schmidt di Vista, dat in een viertal schetsen, Jeugd herinneringen, De zeeman en de mismaakte, De dief van Otto Zeegers en Bekentenissen van Conan Doyle, over 't geheel voor deze> sombere tijden wel wat te veel narigheid voor het voetlicht bracht, welke echter in de rake typeering en uitbeelding der ver schillende personen en karakters eeniger- mate compensatie vond. Niettemin stelde het publiek het gebodene op hoogen prijs en beloonde de spelers met warmen bijval. Een bijzonder gezellig bal onder leiding van den lieer Corveleijn met muziek van onze po pulaire Footlight Orpheans onder Jan Pot, hield de danslustigen tot in de kleine uur tjes bijeen. Badhuis aan de Bonedykestraat. Gedurende de week van 5 tot 10 Novem ber werden in het badhuis 350 baden geno men en wel 241 door heeren, 77 door dames en 32 door kinderen. Haka-crisispakketten. Ook dit jaar zal de coöperatie „de Broe derband", in samenwerking met „de Han delskamer" tegen de a.s. feestdagen een Haka-crisispakket voor de werklooze leden beschikbaar stellen, rekening houdende met den ernst van den tijd en de zorgen waarin veel coöperatieleden verkeeren. Nog altijd immers drukt de wereldcrisis haar stempel op de economische toestanden in ons land, en daarom hebben besturen van Haka ende coöperatie „de Broederband" gemeend om ook dit jaar nog met deze Kerstverrassing te moeten komen. De werklooze leden worden verzocht voorzien van stempelkaart zich te komen opgeven a.s. Woensdag 14 November des avonds tusschen half zeven en half tien in de bakkerij Van Dishoekstraat. Ook die werklooze leden welke geen stempelkaart hebben, en zij die meenen ook voor een cri sispakket in aanmerking te komen, kunnen zich aanmelden en inlichtingen ontvangen. Men denke er echter vooral aan dat na Woensdag geen opgaven meer aangenomen kunnen worden. MIDDELBURG Christelijk Historische Unie. Zaterdagmiddag werd te Middelburg in het gebouw der C. J. M. V. een goed be zochte vergadering gehouden van het be stuur van de Kamerkringvereeniging Mid delburg met de besturen van de Staten- kringvereenigingen in geheel Zeeland, on der leiding van mr. R. M. van Dusseldorp, voorzitter van den Kamerkring Middel burg. Deze vergadering was voornamelijk be legd om te bespreken de aanstaande ver kiezingen voor de Provinciale Staten. Eerst werd elke Statenkring onder de loupe genomen, wat betreft haar organisatie, activiteit, enz. Alle aanwezigen werden aangespoord niet te spoedig te berusten in wat reeds verkregen was, doch de hand aan den ploeg te slaan, opdat de Christe- lijk-Historische beginselen nog meer bij de kiezers ingang mogen vinden. Vooral werd hierop aangedrongen, daar er kapers op de kust zijn, zooals de N.S.B. en de Chr. Dem. Bond. Nu is in de eene streek van Zeeland hiervan meer gevaar te vreezen dan de andere. Verschillende propagandamiddelen wer den besproken, zooals in elke kiesvereeni- ging een propagandacommissie, huisbe zoek, lectuur, enz. Ook het doen optreden van Chr. Hist. Kamerleden, idem leden der Prov. Staten andere vooraanstaande personen in de Unie. Verschillende personen hebben reeds toezegging gedaan in den a.s. winter een spreekbeurt te vervullen. De aandacht mpet ook gevestigd zijn op de jonge kiezers. Op sommige plaatsen heeft zich reeds een jongerengroep ge vormd. Om het Chr. Hist, orgaan „Het Zuider- Unieblad" beter aan zijn doel te beant woorden, werd naast de redactie een pers commissie van 3 personen benoemd. Nog werden de voordeelen en de nadee- len besproken om met één of meer lijsten bij de a.s. verkiezing te komen. Een besluit hierover werd nog niet genomen. Dit zal eerst geschieden, als de groslijst binnen is. Vanaf de bestuurstafel werd de voorzit ter mr. R. M. van Dusseldorp, onder in stemming van alle aanwezigen, hartelijk geluk gewenscht met zijn benoeming tot burgemeester van Goes. Deze dankte hier voor en deelde nog mede, dat hij in verband met deze benoeming Statenlid zal blijven tot de zittingsperiode om is, maar dat hij voor de nieuwe verkiezing, zich als zooda nig niet meer beschikbaar zal stellen. Tegen de herclassificatie. Zaterdag vergaderden in „St. Joris" te Middelburg de besturen der vereenigingen in Zeeland, aangesloten bij de Lager onder- wijs-centrale, waartoe behooren het Ned. Onderwijzers Genootschap de Vereeniging van hoofden van scholen Unie van Chr. onderwijzers Vereeniging voor M.U.L.O. Bond van leerkrachten bij het Nijverheids onderwijs voor meisjes bond van onderwij zeressen bij het voorbereidend onderwijs en de Vereeniging van leeraren en onderwij zers in de lichamelijke opvoeding. Besloten werd een protestvergadering te houden op Zaterdag 17 November a.s. te Middelburg in „St. Joris" te 3 uur tegen de voorgenomen plannen der regeering tot her classificatie der gemeenten. In het comité van uitvoering namen zitting de heeren P. van Roon en H. Th. de Meijer voor net N.O.G., Ditmar en J. C. Groenenberg voor de Unie van Chr. onderwijzers en H. Wesse- link voor de vereeniging voor M.U.L.O. Vrijzinnig-Democratische Bond. Federatie Zeeland. In de Zondag onder voorzitterschap van den heer C. Ouwehand in hotel „de Nieuwe Doelen" te Middelburg gehouden vergade ring van de federatie Zeeland van den Vrlj- zinnig-Democratischen Bond, deelde cïe voorzitter mede, dat de heer dr. J. G. Ra maker te Breskens wegens toename van werkzaamheden, die hem telkens plotseling van huis kunnen roepen, bedankt heeft als secretaris. Tot zijn opvolger koos de vergadering den heer J. W. Stassen te Goes, terwijl de heer W. Karelse te Schore als penningmees ter werd herkozen. Hierna is eenigen tijd gediscussieerd over het advies inzake het referendum voor can- didaten voor de Provinciale Staten van Zeeland. In de middagvergadering hield de heer M. H. Boasson, wethouder van Middelburg, een inleiding over „Gemeentepolitiek in crisistijd." Spreker wees er op, dat feitelijk eerst in 1907, toen wijlen mr. Sannes als het eerste lid der S.D.A.P. zijn intrede deed, in den raad van Middelburg van een politieke be handeling der zaken sprake werd. Na dezen kwam de heer J. Onderdijk in 1913 in den raad. Toen kwamen ook in den raad wijlen spi ekers vader en mr. Adriaan- se, beiden wel vrijz.-dem., doch niet als zoodanig gekozen, omdat de toenmalige vrijz.-dem. kiesvereeniging zich niet met de raadsverkiezingen bemoeide. De invoering van de evenredige vertegenwoordiging bracht hierin verandering. Men kreeg toen een vertegenwoordiging van partijen, waar bij de personen slechts op de tweede plaats kwamen. Hiermede had de partij-politiek haar intrede in den raad gedaan. Spreker wil thans niet de vraag beantwoorden of de toestanden hierdoor geschapen zooveel be ter waren dan vóór dien tijd. Daar, waar de partijen zich vóór alles op het standpunt stellen van het gemeentebelang, moet z.i. de thans bestaande toestand gunstig wer ken. Bij de raadsverkiezingen in 1918 kwa men 5 leden der S.D.A.P. en 3 vrijz.-demo- craten in "en raad en daar ook aan de rechterzijde democratische elementen te vinden zijn bij de anti-rev. fractie, is het duidelijk dat bij den Middelburgschen raad het democratische element ovérheerscht. De invloed daarvan op de raadsbesluiten is dan ook gemakkelijk aan te toonen. Dat dit ook gevolgen had voor de gemeente-financiën behoeft geen betoog. Dat in tijden van bloei maatregelen zijn genomen ter verbetering van sociale toestanden is geheel in vrijz.- dem. lijn. Nu men tijden van economische inzinking, verarming, beleeft, rijst de vraag of de verantwoordelijkheid voor de gescha pen toestanden niet tevens meebrengt, dat men loyaal meeewerkt om de gemeente- huishouding op lager peil te brengen. Vol gens spreker zeer zeker Men heeft in de vrijz.-dem. partij stelling te nemen in een strijd tegen twee fronten 1. Den slechten en tot dusver nog steeds terugloopenden economischen toestand (ook wel crisis genoemd) 2. het opkomende fascisme en communisme, dat bij vele on tevredenen een voedingsbodem vindt. Inzake het eerste wijst spreker er op, dat men na den oorlog bijna voortdurend sprak van de benarde omstandigheden der ge meente-financiën, terwijl toch feitelijk 1931 is te stellen als de grens, waarna de eco nomische inzinkng duidelijk' ëen aanvang nam. De oorlogsparen hadden zeer groote eischen aan de financiën gesteld, terwijl te gelijkertijd allerlei sociale voorzieningen een grooter beslag legden op de gemeente lijke schatkist. Spreker noemde woning bouw, saiarisverhoogingen, schoolarts, sportterrein, zweminrichting, speelterrei nen voor kinderen, reinigingsdienst, reor- ganisaatie lager onderwijs, centrale 7e klas se school, verbetering bestrating en straat verlichting enwerkloozenzorg. Behalve het laatste alles bewijzen van verbetering, verhooging van het welvaarts peil. Dat was mogelijk tengevolge van de gunstige conjunctuur van de na-oorlogs jaren, waardoor het opvoeren der uitgaven inderdaad gewettigd niag heeten. Een lo gisch gevolg, hiervan is echter ook, dat men bij een tegënövergesteldën gang van zaken, dus bij een vermindering der inkomsten op den duur op ditzelfde peil niet kon blijven staan. Nu het niet langzaam, doch met groote sprongen en op korten termijn ach teruit gaat, moet het mes er diep ingezet worden om inkomsten en uitgaven met elkaar in evenwicht te doen zijn. Een noodlottige samenloop van omstan digheden is echter, dat het belastinggebied der gemeenten, tengevolge van de gewij zigde verhouding tusschen rijk en gemeen ten, sterk is ingekrompen. Spreker wees verder op de groote kosten van de werkloozenzorg. Wel zal de regee ring de mogelijkheid scheppen om zelfs tot 99 van die kosten door het rijk gesteund te worden, echter niet dan nadat het rijk beslag legt op een deel der belastinginkom sten der gemeenten en de gemeente zoo goed als „noodlijdend" wordt. Spreker erkent dat ook 't rijk zich in de moeilijkst-denkbare positie bevindt en geen geld kan- tooveren, als men 't drukken van papier, met als gevolg inflatie, met spre ker afwijst. Te Middelburg kostten armenzorg, steun- verleening en werkverschaffing in 1925 127.500, in 1930 was het 131.000, in 1933 niet minder dan 290.000 of 16 van het geheele budget. En dan behoort Mid delburg nog niet onder de gemeenten, die het zwaarst onder de cricis gebukt gaan. Wel wil het rijk pogen de gemeenten te helpen, door een hoogere rijkssubsidie mo gelijk te maken, maar tegelijkertijd neemt men een belangrijk deel van de gemeentelij ke belastingopbrengst weg. De gemeente lijke autonomie gaat grootendeels te loor, een autonomie, welke steeds als fundament der staatsinstellingen heeft gegolden. Spreker meent, dat het billijk is de werk loozenzorg geheel voor rekening van den staat te doen komen. Het is een nationale ramp en daaraan dient elke burger op ge lijke wijze en naar draagkracht het noodige bij te dragen. Het behoud van 't zelfbeschikkingsrecht der gemeenten is in de oogen van spreker een democratisch belang, en daarom moet men alles in het werk stellen om den finan- cieelen toestand der gemeenten te verlich ten door een voldoende hulp aan de ge meenten ten opzichte van werkloozenzorg, zonder dat dit die gemeenten „onmondig" maakt. Het is te begrijpen, dat nu allerlei instel lingen, die den vrijz.-democraten dierbaar zijn en waarvoor zij gestreden hebben, thans de dupe worden. Men moet toestem men in bezuiniging op boventallige leer krachten, het Ulo-onderwijs helpen reorga- niseeren, evenals helpen aan het verminde ren van subsidies en van salarissen. Mede besturen beteekent mede de verantwoorde lijkheid aanvaarden, ook tegenover het na geslacht. De vrijz.-democraten kunnen en willen niet de houding aannemen van som migen, die tegen een voorstel stemmen in de hoop dat anderen, door hun stem ervoor te geven wel zullen zorgen, dat de toestand gered wordt, om op die wijze de verant woordelijkheid te ontloopen. Dit is niet fier en eerlijk, dus ook niet vrijz.-democratisch. Spreker staat inzake het ontslag aan ge huwde of huwende ambtenares persoonlij* op het standpunt, dat dit in deze tijden bil lijk kan zijn, omdat een niet kostwinnende dan plaats kan maken voor een kostwin- naar of iemand, die het denkt te worden. Inzake het fascisme en communisme meent spreker dat het eerste het meest ge vaarlijke is. Het verwerpt het parlementa risme en voert tot de dictatuur, het per soonlijke regiem met vertrapping van de vrijheden, welke de Fransche revolutie ons gebracht heeft. Spreker acht het bekend tot welke excessen het fascisme en vooral het nationaal-socialisme voert. Het communisme blijkt in de praktijk ook slechts tirannie te scheppen. Een min derheid, die een meerderheid met geweld overheerscht. Men zal mede moeten werken om te komen tot aanpassing aan de door de omstandigheden geschapen toestanden, al zal men vele idealen prijs moeten geven, althans tijdelijk moeten opbergen tot betere tijden de verwezenlijking weer mogelijk maken. Spreker ontkent dat de vrijz.-dem. partij geen reden van bestaan meer heeft, inte- kendeel er is geen partij, die meer reden heeft om zich tegen communisme en natio naal-socialisme te verzetten. Zij wil geen klassenstrijd, doch de individu, wie en wat hij ook zij in volle vrijheid tot ontwikkeling doen komen en zij moet zich ook te weer stellen om haar heiligste goederen te ver dedigen en te behouden de vrijzinnigheid en de democratie. Een verdedigende hou ding is zeker nimmer de prettigste en ook niet de gunstigste. Echter moeten de vrijz.- democraten die aanvaarden en meehelpen te redden, datgene wat hen het naast aan het hart ligtde vrijheid van gedachte, de vrij heid van de individu, „de vrijzinnig-demo cratie". De voorzitter bracht den heer Boasson onder applaus der vergadering dank voor zijn causerie. De vergadering vereenigde zich bij accla matie met een motie der afdeeling Goes om zich te verzetten tegen herclassificatie der gemeenten. Hierna is de beschrijvingsbrief behandeld voor de op 24 en 25 November te houden algemeene vergadering van den Bond, die te Rotterdam zal plaats hebben. Verschillende voorstellen gaven tot op en aanmerkingen aanleiding. RITTHEM De fazant op Walcheren. Kwam vroeger de fazant op Walcheren bijna uitsluitend voor op de landerijen dicht bij de duinen en de bosschen, in de laatste jaren heeft hij zich ook verspreid over het geheele plattelanu. De oorzaak hiervan is, dat enkele jagers eenige broeden fazanten hebben uitgezet, die zich, vooral in den afgeloopen drogen zomer, vrij goed in aantal hebben ontwik keld. Te Ritthem en omgeving komen zij zelfs tot bij de kom der gemeente. Dat de jagers hierbij aan eigen belang dachten is te begrijpen, maar of de landbouwers het voor hun uitgezaaide graan aangenaam zullen vinden is een andere zaak. NIEUW- EN ST. JOOSLAND Op een jachtopziener geschoten. In den nacht van Vrijdag op Zaterdag bevonden zich eenige personen onder de ge meente Nieuw- en St. Joosland, terwijl zij bezig waren met het stroopen van wild. In de nabijheid van de stroopers bevond zich ook de politie, die eerstgenoemden aan wilde houden. Op een gegeven moment viel er een schot wat rakelings langs den aldaar aanwezigen jachtopziener ging. Toen ach tervolgde men den persoon en gelukte het de politie den vermoedelijken dader, zeke ren H., wonende te Nieuw- en St. Joosland, te arresteeren. GRIJPSKERKE In vryheid gesteld. De postbode R. te Grijpskerke, die eenige dagen geleden als verdacht van verduiste ring ter beschikking van de justitie wevd gesteld, is thans wederom in vrijheid ge steld. GOES De financieele toestand van Goes. De begrooting voor 1935. B. en W. bieden den raad de begrooting voor 1935 aan, maar kunnen daarbij geen opgewekte klanken laten hooren. Tot 31 Juli scheen het dat het lukken zou de be grooting zonder al te veel moeite en zon der belastingverhooging sluitend te maken, de circulaire van den minister tot instelling van het Werkloosheidssubsidiefonds heeft aan al deze verwachtingen met één slag de bodem ingeslagen. B. en W. bouwen nu hun hoop op de tweede bepaling van het wetsontwerp tot instelling van het werkloosheidssubsidie fonds. Daarin toch wordt bepaald dat bo-, ven en behalve de normale uitkeering uit het fonds bij gebleken behoefte een extra- uitkeering' kan worden toegekend, waar door de -bijdragen tot maximaal 99- der - kosten van werkverschaffing en steunver- leening kunnen worden opgevoerd. Goes is nu ondanks het feit dat het be lastbaar inkomen iets is gestegen buiten haar schuld wel niet gekomen in den toe stand van noodlijdendheid maar toch in een die haar onder bijzonder toezicht plaatst. B. en W. meenen niet te mogen ver wachten dat op bovenbedoelde extra-uit- keering valt te rekenen. Ged. Staten zullen met de ontwerpbegrooting moeten hande len naar de door de regeering gegeven in structies, hoewel op deze begrooting tot- het uiterste is bezuinigd, staan er toch nog niet-verplichte uitgaven op, zooals subsi dies. B. en W. koesteren de hoop daar hier op 10 is gekort, dat verdere verlaging of afschaffing achterwege zal blijven. Verder is er het bewaarschool-onderwijs. De bijzondere bewaarscholen ontvangen een subsidie van 30 per leerling. Daarte genover staat dat scholen moesten worden gebouwd die aan bepaalde eischen voldoen, zoodat het onbillij1- zou zijn hèt subsidie geheel in te trekken. Het aantal leerlingen is echter door de verhooging van den toe latingsleeftijd der lagere scholen sterk toe genomen. B. en W. willen nu een modus vivendi vinden door alleen subsidie te ver- leenen voor leerlingen ouder dan vier jaar. Wellicht zal het mogelijk zijn de gemeen telijke bewaarschool om te zettenin een bijzondere neutrale, maar daarvoor is de tijd vóór 1 Januari te kort. Bovendien zou directe opheffing voor 1935 slechts een ge ring voordeel opleveren. Voorloopig willen B. en W. haar dan ook handhaven. Verder hebben B. en W. het aantal op centen op de personeele belasting op het maximum gebracht. Deze begrooting kan niet door den raad worden behandeld voor Ged. Staten haar hebben onderzocht. Grenswijziging der gemeenten op Zuid-Beveland. Vrijdag j.l. hebben Ged. Staten geconfe reerd met de besturen der gemeenten op Zuid-Beveland, betrokken bij de voorgeno men grenswijziging. De verschillende gemeentebesturen keur den de plannen goed, alleon dat van Kat te» hjke had bezwaar tegen de voorgeno men opheffing dezer gemeente. Goes heeft aangedrongen om de haven naar het Goe- sche Sas in eigendom te mogen krijgen. Deze haven ligt nu op het gebied van Kat- tendijke. Kloetinge zou worden uitgebreid met Kattendijke en Wilhelminadorp, terwijl Goes van Kloetinge het noodige terrein voor uitbreiding zou krijgen. TERNEUZEN Z.V.T.M. krijgt géén subsidie voor bus- en of autovervoer. Motie B.B.N.actie Hanze. De Zeeuwsch-Vlaamsche Tramweg-Maat schappij en de Stoomtram HulstWalsoor den genieten geen steun van de overheid voor de exploitatie van hare tram- en auto diensten. Alleen de Z.V.T.M. krijgt voor haar tramdienst een klein in 't volgend jaar afloopend subsidie, als tegemoet koming voor bijzondere, door regeerings- maatregelen veroorzaakte personeellasten. De door de provincie, gemeenten en polders indertijd aan de Z.V.T.M., in termijnen toe gekende subsidies, zijn evenmin voor ae exploitatie, doch ter betaling van het aan deel, dat de streek moest bijdragen in het kapitaal voor den aanleg van het tramnet. Die wijze van betaling, niet direct, doch in termijnen, was een van de oorzaken, waar door de Z.V.T.M. destijds een obligatiele ning moest aangaan, om de gemaakte wer ken, enz. direct te kunnen betalen. De bedrijfsautohouders in Westelijk- en Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen, zgn. B.B.N. en de Hanze zijn beide uitgegaan van de verkeerde veronderstelling, dat wèl subsi die voor bus- en/of vrachtautovervoer door de Z.V.T.M. werd en wordt genoten, en neb ben op deze onware opvatting hare actie in gezet ook tegen deze tramwegmaatschsp- pijen. Men oordeele zelf, of'het billijk is, op zóó onjuiste gronden een strijd te voeren, welke ontegenzeggelijk de Z.V.T.M. zat schaden. Zeeuwsche waterstaatszaken. Bij- het afdeelingsonderzoek der Tweede Kamer van de waterstaatsbegrooting voor het dienstjaar 1935 vroegen eenige leden waarom evenals vorig jaar alleen be dragen voor onderhoudswerken aan het

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1934 | | pagina 1