Viissiiische Courant
DERDE BLAD
VAN AMSTEL EN IJ
Oe Nederlandsche Radio-Omroep.
De nieuwe Avro-Studio.
van de
van
Zaterdag 12 Mei 1934. No. 111.
Critiek op de jeugd. Dr. Sloos
e.a. veroordeelen mentaliteit.
Toename jeugdmisdrijf in de ste~
den. Zeeland in bloei op de film.
Marken's smeekschrift. Hol-
landsche achterstelling in Duitsch-
land.
Dezer dagen heeft de bekende opvoed
kundige, dr. Sloos, een weinig vleiend oor
deel uitgesproken over de mentaliteit van
de tegenwoordige jeugd, die hij als „leeg,
luchthartig, zonder diepte, gespeend van
alle idealisme" karakteriseerde.
Onlangs vonden we in een der tijdschrif
ten een beschouwing in ongeveer gelijken
Een jeugdleider klaagde daarin o.m. over
de geestloosheid en weinige ambitie onder
de moderne jeugd, „die zich, met uitzonde
ring van de sport, terugtrekt als een slak
in haar huisje, zoodra het maar eenigszins
op vermoeienis of geestesinspanning aan
komt".
Deze futloosheid was vooral door hem
waargenomen tijdens kampementen. „Men
amuseerde zich daar het liefst met zang en
spel, het schrijven van ansichten en ver
onderstelde in de kampleiders een soort
koeli's, meegekomen om het zwaarste
werk te doen en te bedienen. Welke illusie
natuurlijk in omgekeerden zin in vervulling
Is gegaan".
Het ligt voor de hand, dat zoowel de
diagnose van dr. Sloos als de ietwat pessi
mistische beschouwing van den jeugdleider
(was aan zijn kampen wel de zoo nood
zakelijke training vooraf gegaan?) nog <:1
bestrijding hebben gevonden. Zij zijn dan
ook sterk aan den eenzijdigen kant.
Maar toch heeft het ons verwonderd, dat
behalve het verwijt van pessimistische ge
neralisatie, geen der bestrijders op de kern
van het betoog is ingegaan noch getracht
heeft argumenten te ontzenuwen.
Daarentegen verdiept men zich, alsof het
oordeel van dr. Sloos c.s. axioma was, in
beschouwingen over de oorzaken van het
kwaad „ouders en opvoeders verstaan de
jongeren niet meer de politieke stroomin
gen zijn van invloed, ook op de jeugd het
onderwijssysteem deugt nietde zooveel
moeilijker levensomstandigheden en som
bere perspectieven in dezen tijd tegenover
de zooveel zonniger van vroeger maken de
jeugd sarcastisch en cynisch, benemen
haar de illusies" enz.
O.i. mag bij de erkenning van dit alles
toch niet te veel gegeneraliseerd worden.
Zoo bestaat er een hemelsbreed verschil
tusschen de mentaliteit van de jeugd in de
groote steden en die op het platteland, het
platteland, waar de verleiding en de gele
genheid tot vermaak minder groot is dan
in de steden, het toezicht intenser kan zijn
en het gezinsleven in den regel beter tot
fcfln recht komt.
Onze opvoedingsgestichten (Hoenderloo!)
en tuchtscholen worden dan ook in hoofd
zaak bevolkt door misdadige jeugd uit de
steden en de delinquenten uit plattelands
gemeenten vormen hiervan slechts een ge
ring contingent.
Onrustbarend mag momenteel wel de
misdadigheid onder de Amsterdamsche rij
pere jeugd genoemd worden.
Men moge haar als een crisisverschijnsel
signaleeren, een gevolg van werkloosheid
en armoede in tal van gezinnen, het feit
der toenemende jeugdverwildering is nu
eenmaal daar en er gaat geen week voor
bij, waarin de Amsterdamsche rechtbank
niet meerdere gevallen van inbraak, dief
stal, oplichting of chantage te berechten
heeft, waarbij minderjarigen betrokken
zijn.
Ook de zeden- en kinderpolitie heeft met
baar jeugdbemoeienissen de handen vol
werk. Misdadigheid en zedenbederf gaan
hu eenmaal hand in hand.
Opvoeders en jeugdleiders staan hier
Voor een uiterst moeilijk probleem. Hun
invloed reikt niet verder dan de intelligen
tie waarover zij beschikken en waarmede
zij zich met volkomen toewijding aan de
jeugd geven.
Men koestert in de hoofdstad echter
groote verwachtingen van het werkverrui
mingsplan, waardoor aan honderden jonge
arbeiders geregeld werk zal worden ver
schaft. Zoowel de rechterlijke macht als
gemeente-autoriteiten zijn van oordeel, dat
werkverruiming als hier bedoeld, van groo
ten invloed zal zijn b\j de bestrijding der
jeugdcriminaliteit.
Men wenscht bij deze werken, welke een
omvangrijke administratie vorderen, te
vens zooveel mogelijk jong kantoorperso
neel te betrekken.
Of hiervan ook een louterenden invloed
op de jeugdmentalïteit zal uitgaan en de
belangstelling voor hoogere, inzonderheid
voor religieuze, levenswaarden zal toene
men, waarvan thans velen het gemis be
treuren, moet de toekomst leeren.
Van Zeeuwsche zijde hier ter stede was
men zoo welwillend onze aandacht te ves
tigen op het journal van een aantal voor
name bioscopen, waar thans een kleine
aantrekkelijke film van Zeeland wordt ver
toond.
Wij hebben eenige dezer voorstellingen
bezocht en inderdaad genoten van de in
drukwekkende natuurtafereelen, die de ons
aanbevolen film „Zeeland in bloei" te ge
nieten geeft. De opname is, naar wij mee-
nen, van een Haagsche filmmaatschappij.
In hoofdzaak worden pittoreske Walcher-
sche landschappen te zien gegeven, aar
dige kijkjes in onder groen verscholen
dorpen, bloeiende boomgaarden, dorpsbe
woners in hun fleurige kleedij, de akkerbe
werking met forsche paarden en het duin
landschap.
Het betrof hier geen opzettelijke recla
me, doch een folkloristische introductie van
een in de hoofdstad nog te weinig bekende
zuidelijke provincie. De interessante film
is, naar we vernamen, als een voorloopster
te beschouwen van de grootsche Zeeuwsche
film, die men in verband met het a.s. be
zoek van Prinses Juliana, zal ensceneeren.
Men herinnert zich mogelijk nog de on
stichtelijke incidenten op het eiland Mar
ken, eenige maanden geleden, waar een
aantal ingezetenen het optreden van een
vrijzinnig predikant in de vacantiebeurt
wilde verhinderen door het veroorzaken
van lawaai in de kerk. Er werd toen tijdens
den dienst opzettelijk heen en weer geloo-
pen, aan de deuren gerammeld en met
stoelen gegooid, doch de predikant is on
danks het rumoer met onverstoorbare
kalmte blijven voortgaan en heeft de gods
dienstoefening op de gebruikelijke wijze
beëindigd. Hoewel er tenslotte maar enkele
menschen in de kerk aanwezig waren ge
bleven.
Naar men ons van kerkelijke zijde mee
deelde is Marken thans den meer legalen
weg gaan bewandelen (nadat ook door
rechtzinnigen tegen bedoelde ontwijding
was geprotesteerd).
De vrijzinnige predikant van Nieuwen-
dam, ds. Nuis, die volgens rooster dezer
dagen in aanmerking kwam voor de Mar
ker vacaturebeurt, ontving op zekeren
morgen bezoek van een paar stoere Marker
kerkeraadsleden in hun typische kleeder
dracht, die een soort smeekschrift van den
kerkeraad kwamen toelichten. In dit
schrijven werd hem verzocht van zijn
beurt afstand te doen ten behoeve van een
met name genoemden predikant van an
dere richting. De afgevaardigden erkenden
het recht van dominee op de beurt, maar
zouden zich gelukkig achten, wanneer hij
aan den wensch gevolg gaf.
Ds. Nuis heeft toen zijn vreugde er over
uitgesproken, dat men in Marken blijkbaar
tot het inzicht was gekomen, dat balda
digheden in een kerkgebouw met het doel
een predikant te weren, niet zijn overeen
komstig den geest van het Evangelie. De
voorganger wenschte echter geen gefor
ceerde godsdienstoefening en deelde daar
om mede niet alleen één, maar al zijn beur
ten te Marken vrijwillig aan den kerkeraad
af te staan.
De beide kerkeraadsleden boden hierna
hun excuses aan wegens het gebeurde,
waarvan zij het ongepaste erkenden. Ook
ontveinsden zij zich niet hun groote blijd
schap over de tegemoetkomende houding
van den predikant.
Marken, „van outs een laegh en vis-
scherseiland" (Vondel), kan dus voorloopig
„ruhig" zijn.
Een stadgenoot, industrieel, gaf ons
gisteren inzage van een brief uit Westfa-
len, het Duitsche industriegebied, waar de
schrijver, Hollander, reeds meer dan 40
jaar gevestigd is. Zijn echtgenoote is een
Duitsche, het gezin telt vier bijna volwas
sen jongens, allen kerngezond en sterk van
gestel.
De briefschrijver klaagt zijn familie
leden over de uitzonderingstoestanden voor
Hollanders in Duitschland. Volgens een
nieuwe rijksverordening ontvangen jonge
lieden, die door het welvaartscomité naar
de boeren worden uitgezonden, voortaan
van rijkswege een vergoeding van 25 mark
per maand. De boeren behooren verder te
zorgen voor voeding en een toelage aan de
bij hen te werk gestelde personen.
Kort na de invoering van deze verorde
ning werden beide zoons van den Holland-
schen briefschrijver, die reeds op een boer
derij werkzaam waren, weggezonden, on
der mededeeling, dat na deze verordening
Hollanders niet meer voor uitzending in
aanmerking komen.
Terecht critiseert de briefschrijver deze
behandeling als niet strookend met de
gastvrijheid en rechten die Duitschers in
Nederland genieten. In den laatsten tijd is
voor Hollanders zoo goed als geen werk te
vinden, zij worden overal ten achter ge
steld, de jongeren ondanks hun ver-Duit-
sching.
Hij hoopt een wensch waarbij we ons
gaarne aansluiten dat de Nederlandsche
regeering zich toch eens op de bres zal
stellen voor de Hollandsche levensbelangen
in Duitschland, want het wordt voor ons
schrijft onzen landgenoot hier met
den dag slechter en velen zijn reeds uit
sluitend op de liefdadigheid aangewezen,
wier steun slechts 1/3 bedraagt van dien
in het vaderland.
Corres Pondent.
BRIEF UIT
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
WESTELIJK DEEL.
In onzen vorigen brief maakten wij met
een enkel woord melding van den in de ge
meente Breskens te spelen internationalen
voetbalwedstrijd BelgiëNederland, n.l.
tusschen de Rotterdamsche voetbalclub
Xerxes en haar Koninklijk „gerenommeer
de" Belgische zuster, de Brugsche vereeni-
ging Cercle Sportif. Deze wedstrijd, als
propaganda-match voor onze Zeeuwsch-
Vlaamsche jongens bedoeld, en welke j.l.
Zondag gehouden- werd, trok, zooals te ver
wachten was, veler belangstelling
Uit alle gemeenten van onze streek was
men voor deze, voor ons althans zeer be
langrijke, gebeurtenis op sportgebied naar
de badplaats Breskens getrokken Personen,
die men anders nooit of te nimmer op voet
balterreinen aantreffen kon, gaven nu al
daar acte de présence. De naam Lagendaal,
op de veel verspreide reclamebiljetten in
groote letters vermeld, heeft dan ook won
deren verricht Geruimen tijd reeds voor den
wedstrijd waren honderden belangstellenden
op het Breskens' stadion samengestroomd,
teneinde verzekerd te kunnen zijn van een
goede kijkplaats. Bij het begin van den
strijd waren naar schatting ruim 3000 per
sonen op de voetbalkampplaats samenge
pakt, die met niet-verflauwende belangstel
ling de verrichtingen van de spelers gade
sloegen.
Het was voor de organiseerende vereeni-
ging en voor vele winkeliers, de caféhou
ders ook niet te vergeten, een goeden dag,
waarop zij allen dan ook met tevredenheid
zullen terug zien.
Diezelfde belangstelling, die zelfde macht
van menschen trof men op Hemelvaartsdag
aan op de wielerbaan te Oostburg, alwaar
de wereldkampioen Van Egmond voor de
attractie van den dag zorgde. Han Hollan
der zorgde per radio tevens voor de uitzen
ding van den voetbalwedstrijd Frankrijk
Nederland, voor welk doel op de wielerbaan
een luidspreker was opgehangen.
What is in a name Lagendaal en Van
Egmond. De voetbal- en wielrenkampioen.
Wij hebben te Breskens het spel van onzen
Lagendaal gade geslagen. Of nu onze ver
wachtingen te zijnen opzichte te hoog ge
spannen waren, of dat wij, geen voetbal
expert zijnde, ons van een te critischen kant
aangesteld hebben, dan wel, of hij zijn
krachten wat gespaard heeft, wij weten het
niet. Wjj willen dan ook geen oordeel vellen
over de geleverde prestaties, maar zeker
beantwoordden deze niet ten volle aan on
ze verwachtingen. Wij zijn dan ook met
Hemelvaartsdag niet naar Oostburg ge
gaan, om dat andere sportwonder, den ren
ner Van Egmond te aanschouwen en toe te
jubelen.
Wjj hebben ons van de sport een oogen
blikje afgewend en gingen dien dag der
halve ook niet naar de gemeente Zuidzan-
de, alwaar belangrijke korfbalwedstrijden
werden gehouden, noch aanvaardden wij de
reis naar Groede, wier Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer atletiekwedstrijden,
met muziek opgeluisterd, organiseerde. Wij
hebben met Hemelvaartsdag de vrije na
tuur opgezocht. Wij hebben op dien heerlijk
langen, middenweekschen en zonnigen Zon
dag een flinke wandeling gemaakt naar de
Biesen.
De Biesen. Slechts een heel klein gedeel
te van de Zeeuwsch-Vlaamsche bevolking,
en zoo goed als niemand, buiten onze streek
woonachtig, kent de Biesen of heeft van
haar ligging al eens gehoord. En toch is
dat stukje Zeeuwsch-Vlaan deren, daar in
het uiterste zuiden van on g vest, een be
zoek ten volle waard. Waar het gelegen
is Van de grensgemeente Eede af strekt
het zich in Oostelijke richting uit tot voor
bij de eveneens Zeeuwsch-Vlaamsche ge
meente Sint Kruis naar de Belgische ge
meente Sint Laurens. Hoe komt het dan
toch, dat er voor deze streek, zoo bijzonder
rijk aan natuurschoon, zoo heel weinig,
eigenlijk geen belangstelling bestaat
Waarom wordt deze grensstrook zoo
weinig, althans door den niet-smokkelaar,
bezocht Ja, wie zal het antwoord hierop
geven. Een oorzaak lijkt mij welGeen re
clame. Er wordt niet op den grooten trom
geslagen en derhalve zal het ook niet ont
dekt worden. Geen attractie in den vorm
van een Lagendaal of een Van Egmond.
Geen pers, die er het hare aan doen kan
om bezoekers te trekken. Geen schokkende
gebeurtenissen, die de veelal op sensatie
beluste krantenlezers kunnen bewegen er
eens een kgkje te nemen. Daar alles lan
delijke, heerlijke rust. En de bewoners zelf
Deze eenvoudige menschen hebben er geen
behoefte aan om door de vreemdelingen te
worden aangegaapt, om door hen met dik
wijls neerbuigende vriendelijkheid en dik
wijls ongepaste vrijmoedigheid te worden
bezien, te worden toegesproken. Zij houden
van hun streek, zijn tevreden met hun lot,
met hun zorgen en zwoegen, met hun pover
bestaan, die gastvrije zandboertjes daar in
Zuidelijk West-Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het eerste bezoek, dat wij aan de Biesen
brachten, was tijdens de oorlogsjaren. Met
een speciale vergunning van de militaire
overheid (toestemming om binnen een af
stand van 50 M. van de grens te mogen
vertoeven) togen wij van Eede uit op weg.
Langs 's Graven Jans dijkje wandelden wij
langs mulle zandpaadjes de uitgestrekte
velden in. Aan gene zijde, zoover het oog
reikte, boekweit- en havervelden, omzoomd
door hoog opgroeiend struikgewas, waar-
tusschen de braambessen je zoo apetijtelijk
tegenlachten. Aan de andere zijde de elec-
trische draad, door de Duitschers in het be
zette België als grenswachtster opgesteld.
Aan gene zijde de vredige natuur, aan de
andere zijde niets dan herinnering aan het
wreede oorlogsgebeuren, electrische draden
en in de verte kanonnengedreun.
Thans bij ons bezoek niets anders dan de
landelijke rust, de zonnige, heerlijk ruiken
de natuur. Een leeuwerik, hoog in de lucht
zingt er zijn hoogste lied en wijst ons den
weg aan, naar het gehucht Moershoofde,
HL
Ook de A.V.R.O. gaat bouwen thans
zijn het geen enkele plannen meer, doch nu
is het definitief geworden. En wanneer
alles medewerkt, dan hoopt men reeds in
Augustus van het volgend jaar gereed te
zijn.
Wij meenden niet beter te kunnen doen,
dan eens met de architecten te gaan pra
ten. Wij vonden den heer Merkelbach gaar
ne bereid ons het een en ander te vertellen
van het enorme werk, waaraan hij en zijn
compagnon, de heer Karsten, momenteel
onafgebroken arbeiden de A.V.R.O.-studio,
die als 't ware in de schaduw van het
machtige Hilversumsche raadhuis als een
grootsch en waardig monument aan den
's Gravenlandschenweg zal verrijzen
Reeds verschenen teekeningen op zijn bu
reau en zijn hand wees naar de muren,
waar vele teekeningen tot in de kleinste
bijzonderheden de toekomstige studio-com
plexen in beeld brachten.
Wij haastten ons te zeggen, dat het niet
onze bedoeling is een weergave te geven
van alle technische finesses die bij dergelij
ke groote bouwwerken te pas komen. En
wij erkenden gaarne, dat wij, hoewel vat
baar voor de schoonheid van fraaie gebou-
weliswaar hooren, maar bestaat er ook een
mogelijkheid, dat men deze uitzendingen
van nabij kan volgen
Ja zeker, ten deele tenminste af en
toe wel. U moet weten, dat de omroeplei-
ding van de A.V.R.O. hierop in het bijzon
der haar aandacht heeft gevestigd. Zoo zul
len wij naast de gewone studio's ook een
concertzaal bouwen, waarin naast de ge
wone studio-uitvoeringen, eventueel ook
gelegenheid bestaat, publiek toe te laten.
Op deze wijze krijgt het geheel hierdoor
een grootere waarde, omdat een dergelijke
studio-zaal in gevallen er geen gebruik van
behoeft te woi'den gemaakt voor uitzendin
gen, op andere wijze kan worden geëxploi
teerd.
Op deze wqze komen de studio's wel
licht nogal uit elkander te liggen
Nee, absoluut niet, wel wordt deze
zaal eenigszins afzonderlijk gebouwd, maar
de andere studio's worden zoo gerang
schikt, dat de plaats van den omroeper het
centrum zal worden, en h\j met slechts en
kele passen al deze vertrekken, bestemd
voor uitzendingen en technischen dienst,
kan bereiken.
Wij begrijpen, dat de scheidingsmuren
Laat ik u even in de reden vallen met
zeggen, dat wij in overleg met de daar
juist genoemde adviseurs, besloten hebben
geen daglicht door te laten, daar vensters
of ramen het geluid slecht isoleeren. Zoo
als ik reeds zeide, hebben wij zeer veel
aandacht besteed aan geluidsisolatie en in
een dergelijk bedrijf moet daaraan dan ook
wel de hoogste eischen worden gesteld.
Heeft u geen bezwaar ons iets te ver
tellen van de technische plannen, betreffen
de deze isola'iie
Nee, kijk eens, er zijn verschillende
isolatiematerialen in den handel, maar het
groote bezwaar van deze materialen is, dat
men nog niet ove*: de ervaring beschikt,
waaruit is gebleken in hoeverre men hier
mede practisch succes heeft. Met onze ad
viseurs hebben wij nu getracht iets te vin
den, waarbij wij deze materialen niet be
hoeven te gebruiken. Dit hebben wij gevon
den in het systeem van „geen contact",
d.w.z. de wanden, vloeren en plafonds van
de te isoleeren ruimten komen nergens met
elkaar of met het overige gebouw in aan
raking, daardoor krijgt men ruimten, wel
ke geïsoleerd zijn. Dit heeft natuurlijk niets
met de accoustiek uit te staan,
wen, slechts een klein snippertje Idee heb
ben van de ontelbare technische problemen.
Er trok 'n klein glimlachke om den mond
van ons geïnterviewd slachtoffer, dat zwij
gend zooveel beteekende je moet ook niet
denken, dat ik je in al onze geheimen vol
ledig zal inlichtenWe knikten beschei
den en vroegen daarop zakelijk
We zijn reeds tevreden, meneer Mer
kelbach, als u ons iets in 't algemeen van
uw plannen zoudt willen vertellen, waar
voor al onze lezers zich zonder twijfel zul
len interesseeren.
Welnu, u ziet van hieruit het terrein
waarop de studio's zullen verrijzen. Een
terrein, dat zeker ten opzichte van alle
omstandigheden prachtig is gelegen. Ver
der zou ik u willen voorstellen m(j maar
eenige vragen te stellen over datgene,
waarvoor uw lezers zich, naar uw meening,
het meest zullen interesseeren.
Een studio, of juister gezegd, de ver
schillende studio's, begonnen wij aldus
uiting te geven aan onze nieuwsgierigheid,
z(jn vanzelfsprekend ten dienste van het
omroeppersoneel, de orkest< enz., die be
last zijn met de uitzendingen. De luister
vinken kunnen dit door hun luidsprekers
DE NIEUWE A.V.R.O.-STUDIO.
tusschen de verschillende studio's wel van
een bijzonder materiaal zullen moeten zijn,
hoe wordt dit verzorgd
Dat is zeer zeker een van de grootste
moeilijkheden bij dezen bouw, vooral daar
hierin niet veel practische voorbeelden zijn.
Wij zijn echter in staat een dusdanige in
richting te verkrijgen, dat van niet minder
dan zeven studio's eventueel gelijk uitzen
dingen kan plaats vinden. Ook is het zoo,
dat wanneer een uitzending geschiedt van
het omroeporkest onder leiding van Nico
Treep, in een studio daarnaast ongestoord
gerepeteerd kan worden door Kovacs Lajos
en zijn band, zonder dat de uitzending hier
van ook maar eenige schade ondervindt.
De accoustiek eischt natuurlijk ook
specialen zorg
Natuurlijk. Maar wij worden hierbij
door uitstekende medewerking bijgestaan.
En wel door de professoren Fokker en
Zwikker, namen die u welbekend zullen
zijn.
U vertelde daar juist, dat in de stu
dio's alle geluiden van nevenvertrekken uit
gesloten zullen zijn. Maar hoe is het hier
mede ten opzichte van buiten Ramen
kunnen toch nooit
Dus hiervoor moeten weer andere
maatregelen worden getroffen
Ja, ook hiervoor zijn verschillende
materialen in den handel, maar ook hier
stuiten we op vele moeilijkheden. Want
accoustiek verandert naar gelang de mu
ziek die er wordt gegeven. Het is duidelijk,
dat in een zaal, ---ar v een persoon zingt,
een geheel andere accoustiek moet zijn,
dan in een zaal waar bijvoorbeeld een
xylophoon-speler een solo geeft. Daarom
moet de accoustiek in de verschillende stu
dio's regelbaar zijn, ik bedoel, men moet
den nagalmtijd naar wensch kunnen rege
len, hetzij verlengen of verkorten. Uit den
aara der zaak heb oen wij hiervoor reeds
verschillende proeven genomen. Het zal u
echter wel duidelijk zijn, dat wij gelukkig
in staat zijn gesteld het beste te maken dat
te verkrijgen is, en hiervoor zullen dan ook
kosten noch moeite worden gespaard.
Wat moeten wij nog meer weten Dat
er een gramotheek komt, e. i koffiekamer,
een solistenkamer, een receptiezaal
Dat is alles vanzelfsprekend. Wij dankten
den heer Merkelbach voor zijn uiteenzet
ting, in de c ertuiging, dat hij onzen lezers
iermede een grooten dienst heeft bewezen^
