500 25 VRIJDAG APRIL EERSTE BLAD No. SI 72e Jlaargang 1934 f Uitgave: firma f. VAN Of VELDE Ir.. Walstnat 58-SD. Viissingcn. ïelef. 10. Postrekening 0B287 Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen STADS- EN PROVINCIENIEUWS VLISSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPRUS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves tigd zijn /2.20 per 3 maanden. Franco dooi het geheele rijk /2.50 Voor België, Duitschiand en Frankrijk /3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. 3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent. ADVERTENTIEPRIJSVan 1 -5 regels 1.25 iedere regel meer 25 cent Bij abonnement speciale prijzen. Reclames 50 ct. p, regel. Kleine advertenties van 1 -5 regels 50 ct. Iedere regel meer 10 et (max. 10 regels). Bii3maai plaatsing van 1—5 regels tl. alles bij vooruitbetaling De abonné's in 't bezit eenei Polis, zijn GRATIS verze kerd legen ongelukken voor gulden bi] levens lange ongeschikt heid tot werken. gulden bij door een ongeluk dood gulden bi| verlies van een hand, voet ot oog. gulden bi| verlies van een duim gulden bn verlies van een wiisvinget gulden bij verlies van eiken anderen vinger AANGESIOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICiTEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGINÜ „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS" Dit nummer bestaat uit 2 bladen DE S.D.A.P. IN HET GAREEL. Wat de minister van Binnenlandsche Zaken ten opzichte van de V.A.R.A. eens betoogde, n.l., dat deze moest leeren om in liet gareel te loopen, heeft zeer zeker ook gegolden voor de S.D.A.P., al zijn aan deze de waarschuwingen niet zoo openlijk gege ven. Ook stille wenken worden verstaan en Ir. Albarda, de parlementaire socialistische leider, heeft het niet onduidelijk te kennen gegeven, dat de partij zich in zuiver demo- cratischen zin zou hebben te herzien, wilde ze haar bestaansvrijheid behouden en niet •tot ondergang worden gedoemd, gelijk het dat met haar zusterorganisaties in Italië, Duitschiand en Oostenrijk het geval is ge weest. Op het Paaschcongres is deze herziening tot stand gekomen, maar gelet op de om standigheden kan men begrijpen, dat de frontwijziging niet con amore is voltrok ken. Er was oppositie en daarnaast een stemming van laat dan maar gebeuren wat gebeuren moet; er is toch niets aan te doen. Officieel, d.w.z., beoordeeld naar haar program, is de S.D.A.P. ten onzent thans een democratische partij geworden, eene, welke alle onwettige middelen ter berei king van haar doel, dus ook de revolutie heeft afgezworen en slechts langs legale wegen haar doelstellingen zal trachten te bereiken. Het algemeene politieke leven is daarmee sterk vereenvoudigd, want voor de democratie is er thans zoowel in het volk als in het parlement een stevige meerderheid. Wel komt het ons voor, dat de socialis ten voorloopig nog wel moeite zullen heb ben om zich aan het nieuwe program aan te passen. Ook ten congresse kwam het meermalen tot uiting, dat het niet gemak kelijk te scheiden viel van leuzen en metho den, waaraan de partij in haar veeljarigen bestaansstrrjd was vastgegroeid. Aan het geen te offeren geeischt werd, trachtte het congres zooveel mogelijk te beknibbelen, met het gevolg, dat de voornaamste reso luties nog al tweeslachtig van samenstel ling werden. Waar trouw werd gezworen aan de democratie en middelen van geweld ter be reiking der socialistische doelstellingen werden afgewezen, daar werd mede de reserve vastgelegd, dat een en ander slechts zou gelden, zoolang de overheid zelf wet en recht zou eerbiedigen, een res trictie, welke toch eigenlijk vanzelfspre- kc- 1 is. De vroegere congresresoluties, welke neerkwamen op een verZet tegen een even- tueele mobilisatie, althans een sabotage daarvan, werden eveneens ingetrokken. Erkend werd de noodzaak van handhaving van een politieleger, het nut van militaire afweer tegen gasaanvallen, de plicht om te mobiliseeren tegen bijv. een Duitschen inval, maar naast alles bleef de eisch van nationale ontwapening gehandhaafd, al wilde men. wel erkennen, dat in den ver volge de propaganda voor internationale ontwapening op den voorgrond diende te staan. Ja, de militaire resolutie is buiten gewoon tweeslachtig. Men kan zeggen, dat de verantwoordelijke leiding een zeke ren bewapeningsplicht, bewapening tot af weer, heeft willen laten erkennen, doch daarnevens het standpunt van de absolute anti-militairisten heeft willen ontzien. Ds. Banning o.m. dreigde met zijn uittreden, wanneer de eisch van nationale ontwape ning werd losgelaten en daarom is die blij ven paradeeren naast de erkenning van een zekere bewapeningsnoodzaak Resoluties schijnen trouwens gerechten te zijn, welke de partij voor eventueele gasten van buiten serveert. Vliegen bijv. hielp mee aan ie bereiding van de militaire resolutie, maar hij eet er niet van. Hij ver klaarde het zoo duidelijk als het maar kon, dat hij tegen eenzijdige ontwapening was niet alleen, maar en nu citeeren we „Het Volk" „Ik wil wel zeggen, zoo riep hij mede uit, dat ik blij ben, dat Frankrijk een leger heeft Daaruit blijkt, dat hij niet alleen tegen nationale ontwapening is, maar ook tegen internationale- ontwape ning, zoolang die niet... bij Duitschiand begint. Een ander belangrijk besluit op het Paaschcongres was de uitspraak dat afge vaardigden der partij naar vertegenwoor digende lichamen niet langer aan mandaten gebonden mogen zijn. Daarmee is o.a. de houding veroordeeld van de Amsterdam- sche partijgangers, die van de socialistische raadsleden hadden geeischt, dat ze tegen loonsverlaging zouden stemmen, ongeacht de eventueel aangevoerde motieven, en het aftreden vorderden en verkregen van de drie vertegenwoordigers, die zich niet aan de gegeven opdracht hadden ge houden. Het nieuw gekozen standpunt zal ongetwijfeld een meer vruchtbare samen werking met ndere democratische groe pen en partijen kunnen bevorderen. Alles tezamen genomen, kan men zeggen, dat de mogelijkheden van een goede staats orde en dé handhaving van democratische en parlementaire methoden, door de jongste besluiten 'der S.D.A.P. op het Paaschcon gres zijn vergroot. De partij heeft zich in het democratisch en wettig gareel ge voegd, zij het dan nog een beetje hinkend. Dat zal beter worden, als ze zich went aan de nieuwe baan. HET FRANSCHE CONGRES. De deelnemers aan het congrës van de Societé d'histoire du droit des pays fla- mands, picards en wallons" zijn gisteren na een bezichtiging der bezienswaardigheden van Middelburg, ontvangen in de raadzaal ten stadhuize door den waarnemenden bur gemeester, den heer M. H. Boasson, den gemeente-secretaris, mr. Van der Veur, de raadsleden de heeren Heemskerk en Jero- nimus en den gemeente-archivaris, dr. W- S. Unger. De heer Boasson heette alle dames en heeren welkom en deelde mede, dat de bur gemeester hem verzocht had zijn spijt uit te drukken over zijn uitstedigheid. Spreker zeide overtuigd te zijn, dat de gasten, die zich bezig houden met de ge schiedenis van het recht, het op prijs zullen stellen te Middelburg te zijn, dat rijk is aan historische plaatsen. De Abdijgebouwen, waarin het congres plaats vindthet stad huis, beroemde schepping van de gebroeders Keldermann, een stijl lijkende op de stad huizen van Brussel en Audenaerde, een be wijs, hoe Noord- en Zuid-Nederland op het punt van de bouwkunst bij elkaar aanslui ten. Als de steenen van het stadhuis konden spreken, dan zouden zij vertellen van den opstand tegen het Spaansche juk, welke opstand met zooveel volharding is volge houden en die eindelijk de onafhankelijkheid en de gewetensvrijheid bracht. Toen was Middelburg nog een handelsstad van de eer ste orde, waarvan de gasten nog vele over blijfselen hebben kunnen waarnemen. Se dert 1450 waren er directe relaties met Frankrijk, want Bretonsche booten brach ten zout en wijn van Nantes en Bordeau. Er zijn jaren geweest, dat men in de haven van Middelburg wel een duizendtal van zulke booten kon aanteekenen. Het is wel eigenaardig, dat dit langzamerhand ver minderd is en in 1650 zag men niet meer van deze schepen. Spreker herinnerde er verder aan hoe in 1649 de laken fabrikant Josse van Robaix zich te Middelburg vestigde, hij was protes tant, geboren te Abbeville in Picardië, en voelde zich in zijn vaderland niet meer vei lig door de vervolgingen. Hij had zijn atelier op het Molenwater, zoo wat, waar nu de gasfabriek staat. Zijn woonhuis stond op den Dam. Zijn industrie trok de aandacht van den Franschen minister Colbert. Deze verzekerde hem zijn geloofsvrijheid en dit deed van Robaix in 1665 terugkeeren naar Abbeville en de van Robaix werden er de fabrikanten van het bekende laken. Zonder twijfel behoorde de heer van Robaix tot de bevoorrechten. Vele van zijn landgenooten bleven in Zeeland en verschillende inwoners dier provincie dragen Fransche namen, die hun afkomst van de Hugenoten bewijzen. Terugkeerende tot het heden, wees de heer Boasson er op, dat men bijeen was in de raadzaal, waar al de actueele vraag stukken betreffende de gemeente-belangen worden besproken. De voorzitter van de societé, de heer R. Moniev, dankte zeer voor deze hartelijke worden. Nadat ververschingen waren aangeboden en voor het stadhuis een foto van het ge zelschap was gemaakt, vereenigde men zich in de Oude Vierschaar, beneden in het ge bouw, dat deel, dat nog in zijn ouden toe stand is gehandhaafd. Hier heeft dr. W. S. Unger, de- gemee .e- archivaris een inleiding gehouden, waarin hij uiteenzette hoe vroeger de gemeente be stuurd is en hoe de rechtspraak in deze Oude Vierschaar plaats vond. Het was hier een kleine vierschaar, de groote, die nog meer voor in het gebouw was, bestaat niet rneei*, alleen is daar nog van het zware deurportaal, dat nu in de kleine vierschaar staat. Spr. heeft vérder uiteengezet, de be- teekenis van verschillende voorwerpen, schilderstukken enz., die nog in dit lokaal aanwezig zijn, alsmede de plaatsen aange wezen, waar de verschillende funetionnaris- sen hun zetel hadden. De heer Monier heeft ook voor deze in leiding hartelijke woorden van dank na mens de gasten gesproken. Des avonds is het congres voortgezet in de Statenzaal. De heer Georges Espinas, honorair archi varis en lid van de Koninklijke Academie van België, sprak over „Uu recueil de do cuments relatifs a l'histoire du droit muni cipal en France, des origines la Revolu tion, publié la Sociétë d'Histoire du Dro't de Paris". De heer Eg. I. Strubbe, advocaat te Brug ge, hield een inleiding over „Une coutume de Gravelines au début du VXe siècle". Ten slotte sprak de heer Georges Che- vrier, professor in de rechten te Dyon over ,,L' ancienne coutume d'Amiens". Na afloop van deze avondbijeenkomst be gaven de congressisten zich naar de Markt, waar door de goede zorgen van Vreemde lingenverkeer de belichting van het fraaie stadhuis was ontstoken. Met groote belangstelling hebben de gas ten de daarbij zoo mooi uitkomende bijzon derheden van het monument bewonderd. De belichting is sedert verleden zomer veel verbeterd, door dat 12 reflectoren door nieuwe zijn vervangen. Hedenmorgen is het congres voortgezet. De heer Gabriel Gomblin hield een refe raat over „Etude sur les operations con- duites par de Prince d'Orange autour de Gand en 1645". De heer Henri Laurent, verbonden aan de Brusselsehe Universiteit en aan de Han dels Hoogeschool te Antwerpen, sprak over „La Hanse des XVII villes, hanse flamande de France". De heer Noël Dupere, dokter in de lette ren, leeraar aan het Lyceum Pasteur te Neuille sur Seine, had tot onderwerp „De quelques mots francais d'origine néerlan- daise". De heer Louis Thery, advocaat te Rijssel, sprak over Le sens précis du mot „flé- gard". In de vergadering van hedenmorgen sprak ook nog de heer mr. J. van der Poel, inspecteur der invoerrec" Aen en accijnzen te Middelburg over „Le fait matériel dans 1 droit pénal des douanes et accis en France, dans la Belgique et dans les Pays Bas". Daarna is het gezelschap congres sisten vertrokken naar Vlissingen en is per auto's gereden naar de Rijks Hoogere Bur gerschool, waar de directeur, de heer dr. H. de Noo Dzn., benevens de heeren dr. J. Spuijman en J. J. Vis het gezelschap heeft rondgeleid. De voorzitter, de heer R. Mo nier, heeft den dank van het gezelschap vertolkt. Ongeveer half 2 werden de vreemdelin gen in de raadzaal begroet door het volle dige college van Burg. en Weth, waarna de burgemeester in het Fransch een be groetingsrede hield, waarvan hieronder de vertaling volgt Mijnheer de Voorzitter, Dames en Heeren, Als burgemeester dezer stad, die het voorrecht geniet, u op haar grondgebied te zien en u in het stadhuis te ontvangen, kwijt ik mij volgaarne van de taak, die mij is toebedeeld, om u allen het welkom toe te roepen en uiting er aan te geven, hoe zeer het gewaardeerd wordt, dat gij hier op bezoek hebt willen komen. Het zal u niet onbekend zijn, dat zeer oude banden onze provincie Zeeland met uw landen verbinden en dat een gemeen schappelijke cultuur reeds van ouds ons omvat. Bovendien zijn ze groot in aantal en het zijn lang niet de minsten die landgenooten, welke in moeilijke, tragische tijdperken uwer geschiedenis, een toevlucht bij ons gezocht en gevonden hebben en aan wie we een. welwillend onthaal hebben be reid. We danken aan hen de familienamen van velen onzer landgenooten. Dat wijst er op, dat er heel wat Fransch en Belgisch bloed door de aderen vloeit. Door zich met onze bevolking te vermengen, hebben zij een nieuwe grootsche vlucht ge geven aan onze ontwikkeling, jr. zelfs aan onzen roem. De gemeenschappelijke stem des bloeds spreekt nog steeds, zij het dan ook zacht maar duidelijk en de groote mate van sympathie, die u hier ongetwijfeld zult ondervinden op onze eilanden, moge u be wijzen, dat wij die nauwe banden, welke ons allen verbinden, niet kunnen vergeten. Ik sta er dan ook op uitdrukking er aan te geven, dat Vlissingen, de grootste en oudste der havens van onze eilanden, het zich tot een kostbaren plicht rekent u het onthaal te geven, dat u verdient. Hier was sedert den tijd der vroege Middeleeuwen de plaats, waar de Schelde v/erd overgetrokken, waardoor de verbin ding van het Noorden met Vlaanderen mogelijk werd. Zooals de tijden veranderen, is het ook gegaan met de omstandigheden, waarop de overtocht plaats vindt. Die over tocht is gemoderniseerd en opnieuw geou tilleerd. Zondag a.s. zult u met eigen oogen kunnen zien, hoeveel lasten de provincie op zich genomen heeft om de groote, moderne booten een overtocht te verzekeren, even zeker als veilig, van dien stroom, die, hoe wel zelf een scheiding vormend, de ver binding mogelijk maakt tusschen Terneuzen en Breslcens aan de eene zijde en Vlissin gen aan den anderen kant. Onze stad, schitterend gelegen aan den mond der Schelde, even breed als mooi, zal voor verschillenden uwer niet vreemd zijn. We sluiten ons van ganscher harte aan bij de dichters onder uw landgenooten, welke de innige genoegens hebben beschreven van de oevers der Schelde, waar ze slechts een kleine rivier is, maar we zijn vast over tuigd, dat ge hier de symphonie zult hooren der machtige wateren, welke niemand zal vergeten, als hij ze eens heeft gehoord. Ons deel der Schelde is onze roem en terzelfder tijd onze hoop voor de toekomst. Want wij hebben juist onze Vlissingsche haven ver- groot, verbeterd en gemoderniseerd en zul len met het grootste genoegen aan uwe schepen ruimte geven aan onze kaden. Deze, opnieuw georganiseerd en voorzien van de beste hulpmiddelen, vragen niets liever dan een internationaal verkeer. Door de nieuwe haven zal Vlissingen haar plaats kunnen innemen in de rij der internationale havens en het verkeer van heinde en ver zal er in alle veiligheid kunnen plaats heb ben. Door den toegang tot ons eiland en tot ons land gemakkelijk en aangenaam te maken, vleit Vlissingen zich met de hoop dat ge er, na. dit eerste bezoek, dikwijls zult terugkeeren. Het leven bestaat uit tegenstellingen. Doe".-, deze tegenstellingen maken het be langwekkend en vaak rijk aan inhoud. De nieuwe haven getuigt van geestkracht, vertrouwen in de toekomst, moderne tech niek en outilleerinèn industrie, ons schoon eiland geeft u een landelijk en kalm beeld, dat niet nalaten kan u levendige belang stelling in te boezemen. De dichters hebben u willen doen gelooven, dat rns eiland gelijkt op de „Schoone slaapster in het bosch", maar als andere „Charmante Prinsen" zult ge al haar schoonheid en bevalligheid ontdekken door haar gebied te doorkruisen en ik ben er zeker van, dat gij het nooit zult vergeten. De luidruchtige arbeid en de landelijke kalmte, de stad en het platteland ontmoeten elkaar hier en degenen, die eens genoten hebben van ons strand, komen er altijd terug. Wat uw historische en juridische studiën betreft, daarvoor zult u veel materiaal vinden en u kunt hier volop gelegenheid vinden om uw algemeen inzicht over den ouden opbouw van de maatschappij dezer landen te verdiepen en te verbreeden. Bewonderenswaardig gelegen aan de monden der Schelde, op een reede kunnende bogen, die volstrekt veiligheid waarborgt, heeft Vlissingen genoten van grooten voorspoed, teweeggebracht door scheep vaart, handel en vischvangst. De vqrsten van ons vaderland, heer onzer stad, hebben hun uiterste best gedaan de pogingen der burgers te steunen voor een regelmatige en gestadige ontwikkeling van alle hulpbron nen. Doch na den verkoop der heerlijkheid Vlissingen in 1453 door Philips van Bour- gondië aan Hendrik van Borsele, die boven dien reeds in het bezit was van Veere, is de directe invloed van het centrale gouver nement verminderd en dit liet niet na een nadeeligen invloed uit te oefenen op de ontwikkeling der stad op sociaal gebied en op dat van dat van den handel. De moei lijkheden stapelden zich op en de ongun stige omstandigheden wogen zwaar op de stad. Daarom begroette Vlissingen vol hoop en geestdrift het morgenrood der vrijheid, dat aanbrak in het midden der 16e eeuw. 6 Api-il 1572 was onze stad de eerste, die zonder hulp van buiten, het juk der Spaan sche overheersching afschudde en den Prins van Oranje tot heer uitriep. Nooit heeft het Oranjehuis de nauwe banden vergeten, die door dit den Zwijger en de stad ver bonden, banden van gemeenschappelijke trouw n wederzijdsche gehechtheid. De Prins van Oranje verwierf de Heerlijkheid Vlissingen en voortaan genoot de stad van menig privilegie, waarvan de juridictie over een groot deel van Walcheren niet het minste was. De bestudeeiïng der Midde^euwsche confrères, die hier welig tierden, zou u ook levendige belangstelling kunnen inboeze men. Hoewel ongelukkig de groote brand van 1809, die een bijna doodelijken steek gaf aan den voorspoed der stad, het prach tige stadhuis en de gedenkwaardige archie ven vernietigden, is het toch zeker, dat onze verminkte archieven uw ijverige studieën zeer zouden kunnen helpen. Dames en heeren Het zij mij vergund u tot slot hartelijk te danken voor uw ge waardeerde komst en u van ganscher harte een warm en welgemeend tot weerziens toe te roepen. Na het applaus richtte de heer Monier zich tot den heer Van Woelderen om hem te danken voor de warme ontvangst. Het was hem een groot genoegen geweest door de mooi aangelegde straten van Vlissingen te rijden. Hij bracht nog even in herinne ring, dat de groote zeeheld M. A. de Ruy- ter hier geboren was, van wiens stand beeld hij hij vroegere bezoeken genoten had. Waar, zooals hieruit bleek, dat hij Vlissingen reeds van vroeger keixde, maak te hij nogmaals jersoonlijk zijn compli ment voor de aangename ontvangst. Het bezoek van minister De Wilde. Thans is bericht ontvangen, dat het be zoek van minister De Wilde aan Hengst dijk, Oszenisse, Boschkapelle en Stoppel dijk, dat werd uitgesteld In verband met het overlijden van H. M. de Koningin- Moeder, zal plaats vinden op Vrijdag 13 Api'il a.s. De burgemeesters van bovengenoemde gemeenten zijn uitgenoodigd des middags 3 uur met den auto aanwezig te zijn aan het Veer te Stc ldijk, om in gezelschap van minister De Wilde, den secretaris-generaal van diens departement en het college van Ged. Staten van Zeeland een autorit te maken langs de grenzen van de vier bo vengenoemde gemeenten. Te half vijf zal een thee gebruikt worden op het gemeentehuis te Stoppeldijk, waarbij ook uitgenoodigd zijn de wethouders en se cretarissen der vier gemeenten. Prov. stoombootdienst op de W'esterschelde. Ged. Staten hebben aan de heeren P. C. van Beusekom, machinist bij den Provincia- len stoombootdienst op de Westerschelde, en aan J. Dorleijn, stoker bij genoemden dienst, beiden te Vlissingen, op hun ver zoek, eervol ontslag uit huu betrekking verleend met ingang van 1 Juli a.s. Het taaie ongerief. Concertgebouw. Na een inleidend woord van den voorzit ter van het Instituut voor Arbeidersont wikkeling heeft gisteravond de heer Theo Thijssen iets verteld van zijn boek met bo- venstaanden titel, waarvan hij de strekking aangaf en ten slotte enkele fragmenten er uit voordroeg. Het boek is ontstaan uit „de. copiëerlust des levens", die schrijver er af en toe toe aanzet om zich geheel en al te concentreeren op het mechanische deel van den arbeid het neerpennen. Want spreker, die in „het taaie ongerief" de levensge schiedenis van iemand gedurende een halve eeuw heeft beschreven, ging na, hoe een boek hij hem ontstaat Als hij zich neerzet om het boek te „schrijven", dan is alles al voor elkaar. De personen zijn gekozen en hebben een naam gekreg'en, wat, naar de heer Thijssen uitlegde, voor hem nog niet even gemakkelijk is. Als staaltje van het feit, hoezeer de schrijver zich in le levens der personen inwerkt, gaf spr. te kennen, dat de enkele oïr%ri££eling van „van San ten" met s en „van Zanten" met z, een heele geschiedenis voor hem was. Deze Joop van Santen is de hoofdpersoon van het hoek, waarin beschreven wordt het onge mak, spr. wilde het maar zoo op z'n zachtst uitdrukken dat de menschen lijden door tekort aan geld voor goede kleeding. Maar tijdens 't bedenken bleek dit niet de eenig'e reden te zijn, want daar zijn ook nog 't zeer weinig onafhankelijk zijn van de mode een kleed van een of meer modes te vroeg of te laat geeft een onbehagelijk gevoel en de verbeelding van den mensch, die hem parten speelt door hem te laten denken, dat ieder op zijn kleeding let. Van beide oorzaken van 't ongerief gaf spr. eenige frappante staafjes. Tijdens het verschijnen "an zijn boek als feuilleton in „het Volk", neeg spr. den indruk, dat velen meenden, dat zijn werk stukje voor stukje voor de krant geschreven werd, terwijl hij het ge-

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1934 | | pagina 1