1000 500 300 25 VRIJDAG 3 FEBRUARI No. 28 72e Jaargang 1934i Uitgave: Firma f. VAN DE VELDE Ir.. Walstraat 58-60. Vlissingen. Telei. 10. Postrekening 66287 Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen EERSTE BLAD STADS- EN PROVINCIEMEOWS middelburg. oost- en west-souburg. koudekerke. biggekerke. goes. KERK- EN SCHOOLNIEUWS BUITENLAND VLISSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPKIIS: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves tigd zijn 2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk /3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. 3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent. ADVERTENTIEPRIJSVan 1 -5 regels 1.25iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale prijzen. Reclames 50 ct p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 ct Iedere regel meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 15 regels /l.alles bij vooruitbetaling De abonné's in 't bezit eenei Polis, zijn GRATIS verze kerd tegen ongelukken voor gulden bij levens lange ongeschikt heid tot werken. gulden bij dood door een ongeluk. gulden bij verlies van een hand, voet ot oog. gulden bij verlies van een duim gulden bij verlies van een wijsvinger gulden bij verlies van eiken anderen vinger AANGESLOTEN bij het bureau voor publiciteitswaarde, ingesteld door de vereeniging „de nederlandsche dagbladpers': Dit nummer bestaat uit 2 bladen Zangvereeniging „Looft den Heer" 1874—1934. Der Messias. Met Handel heeft het oratorium den hoogsten graad van ontwikkeling bereikt. Enkele recitatieven en aria's mogen ver ouderd zijn, de menschelijkheid van al 't ge beuren, de krachtige karakteristiek der koren, de adeldom der inleidingen en tus- schenspelen voor orkest, de gezondheid der muziek, dat alles schenkt aan veel in de oratoria van den grooten meester blijvende waarde. Zijn hoofdwerk, „Der Messias', (het origineel had Engelschen tekst en titel, „The Messiah") is dan ook voor een zang- Vereeniging een oratorium, waarin zij haar krachten en goede zijden eens toonen kan en daarom vinden we het een gelukkige en een goede gedachte van „Looft den Heer", om haar zestig-jarig bestaan te herdenken met een uitvoering van dit monumentale kunstwerk. Friedrich Chrysander heeft heel zijn lange leven aan Handel gewijd en zich tot zijn dood bijzonder beijverd voor de uitvoering van Handel's oratoria. Door zijn streven zijn vele werken van Handel, welke door hem „bewerkt" zijn, omdat knoeierige uitgaven en onartistieke uitvoeringen zoowel in Duitschland als in Engeland Handei's kunst te loor dreigden te doen gaan, in hun volle schoonheid voor ons herleefd. Onder de^ talentvolle leiding van Theo Höfelein heeft „Looft den Heer" dan giste renavond ter gelegenheid van haar diaman ten feest in de flink gevulde, doch onvol doend verwarmde St. Jacobskerk een zeer goed verzorgde uitvoering gegeven van „Der Messias" in de „bewerking" Chrysan der. De eerlijkheid gebiedt ons hier te ver melden, dat Handel nooit een kerkcompo- nist is geweest en met uitzondering van zijn voor koninklijke kapellen of buitenge wone omstandigheden gecomponeerde An thems en Te Deum's zelfs nooit iets voor de kerk heeft gecomponeerd. Het indruk wekkende oratorium bevat een krachtige, treffende dramatiek en is van een eigen aardige opera-lyriek. De vereeniging heeft bewezen, dat zij een hoog peil bereikt heefthet koor toonde een eenheid en een slagvaardigheid, een tucht en een kracht, een zekerheid in de machtige fuga's, welke bewondering afdwongen. Het legde daarbij een animo en een levendigheid aan den dag, welke getuigden van groote liefde voor Handel's grandiose kunst. De zeer veel eischende ensembles als het „Halleluja", dat het tweede deel besluit en de epiloog „Wiirdig ist das Lamm" met de koor-fuga „Amen" alsmede het solo-kwartet met koor „Denn es ist uns ein Kind geboren", doen ons de beste herinneringen bewaren. De solistische medewerking stond op niet minder hoog peil. Wederom hebben we ge noten van het mooie orgaan, de bekwame zangkunst en de gevoelige muzikaliteit van de sopraan Martha Stam, van de fraaie, sympathieke alt van Suze Luger-van Beuge, van den voortreffelijken tenor Louis van Tulder en den uitnemenden bas Willem Ra- veLi. Van de vele prachtige aria's memo- reeren we slechts „Er weidet seine Schar" (alt en sopraan), de Messias-hymne „Ich weiss, dass mein Erlöser lebet" (sopraan), „Das Volk, das da wandelt ira Dunkel" (bas), „Er ward verachtet" (alt), „Warum denn rasen und toben die Heiden" (bas), „Doch du liessest ihn im Grabe nicht" en „ïhr Schall gehet aus in jedes Land" (te- hor), t.erwjjl ook de recitatieven „Denn bliek auf (bas met knappe orkestbegelei ding!) en „Dieser Hohn brach ihm das Herz" (tenor) met lof vermeld dienen te Worden. Als steeds heeft het orkest met mevr. S. Höfelein-Bekker als concertmeesteresse zich bijzonder onderscheiden. Verrukkelijk, ontroerend schoon klonk het teere inter mezzo voor orkest, door Handel „Pastoral- Syniphonie" genoemd. De bespeler van de hooge D-trompet bleek een meester op zijn ongewoon instrument en gaf aan de Posau- hen-aria van Willem Ravelli den vereisch- ten glans. Burgemeester Van Woelderen zond het Jubileerende „Looft den Heer" een schitte rende mand met bloemen in den vorm van oen schip, als symbolische herinnering aan -ie eerste optreden van de vereeniging ter gelegenheid van de opening van de eerste Binnenhaven. Deze treffende hulde aan ver eeniging, bestuur en dirigent stond voor den essenaar van Theo Höfelein opgesteld. Hartjes sprak een toepasselijk ope nings- en slotwoord» O. Scheepsongeval. Gisterenmiddag werd politie- en dokters- assistentie gevraagd op het Duitsche stoomschip „Taunus" van de Hamburg Amerika-lijn, welk schip op weg was van Antwerpen naar Montevideo en zich op de reede alhier bevond. Een inspecteur van politie is daarop met dr. Detmar naar boord gegaan en werd aldaar een man aangetrof fen met een gebroken been, ontstaan door dat vaten met olie, tengevolge van het slingeren van het schip, waren losgeraakt en den man hadden getroffen. De gewonde werd op een brancard gebonden en zoo naar b( leden op een kleine boot gevierd, waarna hij naar wal werd gebracht en naar het ziekenhuis „Bethesda" is vervoerd. Het vervoer van den getroffene ging met eenige moeilijkheden gepaard, omdat de zee zoo onstuimig was. Een droevig ongeluk. Het 10-jarig meisje uit de Vrouwestraat, dat met ernstige brandwonden overdekt naar het St. Joseph-ziekenhuis werd over gebracht, is daar gisterenavond overleden. Vakwedstrijden. Gisterenmiddag hield de Zeeuwsche Bak- kerszonen-vereeniging haar 6e jaarverga dering en vak wedstrijden in de sociëteit „St. Joris" te Middelburg. De uitslagen der gehouden vak wedstrij den waren als volgt Klasse I (waterbrood) voor bakkerszo nen le pr. W. P. v. d. Vrede, lerseke (wis selbeker) 2e pr. I. Smallegange, Biezelinge (verguld zilveren medaille) 3e pr. J. M. Contant, Colijnsplaat (zilveren medaille) 4e pr, J. K. Pouwer, Kortgene (diploma). 5e pr. A. Corstanje, Middelburg (diploma). Klasse II (beschuit) bakkerzoons le pr. C. A. Corstanje. Middelburg 2e pr. A. Cor stanje, Middelburg 3e pr. J. M. Contant, Colijnsplaat4e pr. S. Sanders, Middelburg en 5e pr. P. H. Felius, lerseke. Klasse III (luxe brood) bakkerszoons le pr. A. Sanders, Middelburg (zilveren lau wertak met ovenschieter) 2e pr. B. C. van der Made, 's-Heer Arendskerke (verguld zilveren medaille) 3e pr. C. J. Steketee, Nieuwdorp (zilveren medaille) 4e pr. C. A. Corstanje en 5e pr. A. Corstanje, beiden diploma. Klasse IV (melkbrood) bakkerszoons le pr. S. Smallegange (verguld zilveren me daille) 2e pr. W. P. v. d. Vrede (zilveren medaille) 3e pr. P. Smallegange, lerseke (bronzen medaille) 4e pr. A. Joosse, Ar- nemuiden en 5e pr. S. Sanders, Middelburg, beiden diploma. Klasse V (waterbrood) bakkerspatroons le pr. C. P. Felius, lerseke (zilveren ge kruiste ovenschieter) 2e pr. A. van Dam me, Souburg en C. Sanderse, Middelburg (verguld zilveren medaille) 3e pr. D. v. d. Vrede, lerseke (zilveren medaille) 4e pr. N. de Graag, Arnemuiden en 5e pr. P. C. Felius, lerseke, beiden diploma. Klasse VI (beschuit) bakkerspatroons le pr. N. C. Deurloo, Tholen (verguld zil veren medaille) 2e prijs A. Dronkers, Se- rooskerke (verguld zilveren medaille) 3e pr. K. J. Pouwer, Kortgene (zilveren me daille) 4e pr. C. Sanders, Middelburg 5e pr. D. Brevet, Oostburg en 6e pr. J. Smal legange te Biervliet, allen diploma's. Gevonden voorwerpen. Een zakje, waarin handdoeken bij J. de Rijke, Abeele A 234 een kinderhandschoen bij J. Schoonaard, Oranjeplein A 9, Loop der bevolking. Van 16 tot en met 31 Januari 1934. Ingekomen: J. van Nieuwenhuijze met gezin, wijk E no. 199 uit Middelburg Mej. E. de Korte, w\jk B no. 228 uit Zoute- lande M. J. H. Visang met gezin, wijk D no. 144 uit MiddelburgP. J. van der Horst, wjjk D no. 216 uit St. Laurens Mej. C. Sinke, wijk A no. 76 uit 's-Graven- hage. Vertrokken: G. de Priester met gezin, van wijk E no. 194 naar Vlissingen G. J. V\jver, van wijk D no. 28 naar Mid delburg. Loop der bevolking over Januari 1934. Ingekomen: J. P. Franse, van Ritthem, Bond van Harmonie- en Fanfare- Vereenigingen in Zeeland. Het concours voor solisten, duetten en kwartetten zal op Zaterdag 24 Februari 1934 in de groote zaal van „De Prins van Oranje" te Goes worden gehouden. Aanvang 11 uur voormiddags. Er zullen plm. 75 executanten (solisten, duetten en kwartetten) aan het concours deelnemen. Het is in de volgende afdeelin- gen verdeeld 3e, 2e en le afdeeling, afdee- ling uitmuntend, eere-afdeeling en superieu re afdeeling. Als accompagnateur is aangewezen de. heer P. de Rooij, muziekleeraar te Vlissin gen. De minister van waterstaat in Zeeland. Gisteren heeft de minister van water staat, ir. J. A. Kalff, vergezeld van den directeur-generaal van den rijkswaterstaat, dr. ir. J. A. Ringers en begeleid door hoofd- ingenier-directeur ir. J. P. Walland te Mid delburg, den Commissaris der Koningin in Zeeland, jhr. mr. J. W. Quarles can Ufford, met de leden van Ged. Staten en den grif fier, dr. B. D. H. Tellegen, den provincialen hoofdingenieur ir. J. J. van Leeuwen en den ingeenieur van den rijkswaterstaat, ir. P. Stelling te Terneuzen, een bezoek aan Zee land, speciaal aan Zeeuwsch-Vlaanderen, gebracht. Nadat een kijkje was genomen aan de aanlegplaats der provinciale boot te Hoede- kenskerke, werd een bezoek gebracht aan Kruiningen en Hansweert, waarna werd overgevaren naar Walsoorden, waar de aanlegplaatsen werden bezichtigd, alsook aan den Perkpoider, op laatstgenoemde plaatsen in verband met de plannen voor het maken van nieuwe inloophavens ten dienste van der pror^najen, veerdienst WalsoordenHansweert. Vervolgens werd over Hulst gereden naar Nieuw-Namen voor het bezichtigen van den weg. Bij Axel werd ook bezichtigd de weg naar Roode Sluis, waarvoor verbeterings plannen worden beraamd en werd de brug over het kanaal GentTemeuzen in oogen- schouw genomen in verband met de voor genomen electrische beweegkracht. Vervolgens werd op den rit naar Terneu zen het terrein voor de nieuwe haven be zichtigd en daarna in het hotel des Pays Bas geluncht. Daarbij waren ook genoodigd de burgemeester, de heer J. Huizinga en de secretaris der Kamer van Koophandel, de heer N. J. Harte, die in de gelegénheid ge steld werden de havenbeïangen nader te be pleiten. Daarna werd de weg vervolgd naar het Westelijk deel, waar ook nog terreinen moesten worden bezocht in verband met aanhangige wegwerken, waarna de minis ter via Breskens de Schelde overstak om te Vlissingen den trein te nemen voor de te rugreis. Examens. Voor het candidaats-examen rechtsge leerdheid is aan de rijks-universiteit te Lei den geslaagd mej. E. W. Beelaerts van Blokland te Middelburg. HET FRANSCHE MEMORANDUM AAN DUITSCHLAND. In het op 1 Februari door den Franschen ambassadeur Poncet aan Hitier overhan digde memorandum betuigt de Fransche regeering*, na eenig voorbehoud te hebben gemaakt ten aanzien van de door Berlijn geformuleerde algemeene overwegingen ter ondersteuning van zijn eischen, met name wat zijn herbewapening betreft, haar vol doening over het voornemen van Duitsch land om niet-aanval-pacten te sluiten met al zijn buren, mits de veiligheidswaarbor gen der bestaande pacten, met name dat van Locamo, daardoor niet worden vermin derd en zij de contracteerende partijen be schermen tegen elke bedreiging van haar onafhankelijkheid (waarmee men denkt aan Oostenrijk). Het memorandum neemt nota van de aanvaarding in beginsel door Duitschland van een automatische periodieke plaatse lijke controle en stelt de vraag, of het zich denkt aan te sluiten bjj de practische maat regelen, die bjj de jongste besprekingen der conferentie te Genève zgn voorgesteld. Het wyst op de mogelijkheid van een overeen stemming, die op deze verschillende punten schijnt te bestaan. Vervolgens zegt het memorandum, dat de Duitsche eischen lijnrecht in strijd zijn met de doeleinden der ontwapeningsconfe rentie, zooals deze tot dusver, met instem ming van Duitschland zelf, zijn geformu leerd, aangezien het een substantieele her bewapening eisebt, welke slechts uit finan- cieele overwegingen zou kunnen borden uitgesteld. Duitschland eischt een staand leger van 300.000 man, waaraan moet worden toege voegd een belangrijke politiemacht, waar van het militair karakter op de conferentie onbetwistbaar is geconstateerd, en dé half - militaire formaties. Een conventie, welke bij de berekening der effectieven daarmee geen rekening zou houden, zou een billijke vergelijking onmogelijk maken. Het memorandum wijst er verder op, dat Duitschland een onmiddellijke bewapening, zoowel qualitatief als quantitatief, eischt, waarvan een billijke verwezenlijking een unificatie der effectieven vooronderstelt, waarmee, ook volgens Berlijn, verscheidene jaren gemoeid zouden zijn. Duitschland formuleert aldus een volle dig program van herbewapening, waarvan sanctioneering door een conventie een be wapeningswedloop zou voorbereiden en waartegenover Frankrijk het plan stelt, hetwelk het zich bereid had verklaard te aanvaarden en dat door de aanpassing van het Britsche plan, dat rekening houdt met de politieke malaise in Europa en de prac tische voorwaarden voor verwezenlijking neerkomt op een etappengewijze belangrij ke vermindering van de bewapeningen en de algeheele realiseering van de rechtsge lijkheid. Frankrijk zou in werkelijkheid in de eerstkomende jaren de toepassing van een conventie tot vermindering van zijn effec tieven aanvaarden in overeenstemming met de transformatie van de Duitsche strijd krachten, die thans bestaan. Aldus zou een unificatie van de. twee legers volgens het type van den korten diensttijd en van be perkte effectieven geleidelijkerwïjze leiden tot pariteit van de Fransche en Duitsche effectieven, vergelijkbaar bij die bestemd voor de verdediging van het moederland. Frankrijk zou eveneens bij het begin der conventie de handhaving onderteekenen van al zijn bewapeningen op het bestaande ni veau, alsmede het verbod van de fabricatie van alle materieel van een kaliber, grooter dan dat aan alle onderteekenaren toege staan. Gedurende dezen tijd zou een strikte con trole worden uitgeoefend op alle staten wat betreft de effectieve, de fabricatie of invoer van materieel. Daarna zou de progressieve vernietiging volgen van materieel, de vast gestelde qualitatieve limieten overschrij dend, evenals de eveneens progressieve af schaffing van materieel, toegestaan aan de staten, die thans vallen onder de artikelen van de vredesverdragen. BELGIË EN DE DUITSCHE HERBEWAPENING. In een bijeenkomst van de katholieke rechterzijde van den Senaat is langdurig'ge- debatteerd over het verzoek tot het houden van een interpellatie, ingediend door den katholieken Senator, de Dorlodot, die gaar ne van de regeering zou vernemen, hoever het staat met de diplomatieke besprekingen tusschen Parijs, Londen en Berlijn over de wederbewapening van Duitschland en waar om België buiten deze besprekingen wordt gehouden. Verscheidene leden van de regee ring bleken een dergelijke interpellatie op dit oogenblik absoluut ongewenscht te ach ten met het gevolg, dat de vergadering den heer Dorlodot verzocht zijn vraag om on middellijke interpellatie in te trekken. Aan dit verzoek werd gevolg gegeven nadat een motie was aangenomen, waarbij de rechter zijde van den Senaat verklaart zich een stemmig tegen iedere internationale politiek te verzetten, die tot een verhooging van het gevaar, dat België van uit het Oosten be dreigt, zou leiden. De rechterzijde verlangt van de regeering, dat zij zich met geen en kele politieke daad zou vereenigen, welke tot een vermeerdering van de Duitsche le- gersterkte zou kunnen leiden en is verder van oordeel dat, bijaldien de mogendheden toch in een verhooging van de Duitsche mi litaire macht mochten toestemmen, België het recht zou hebben, wat zijn veiligheid be treft, een compensatie te verlangen. De in terpellatie-de Dorlodot zal waarschijnlijk eerst bij de algemeene bespreking van de begrooting van buitenlandsche zaken door gaan. DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND. In een vergadering van het bestuur van den Universeelen Christelijken Raad voor Leven en Werken te Chichester, waar ver tegenwoordigers van verschillende Europee- sche kerken aanwezig waren, kwam o.a. het kerkconflict in Duitschland ter sprake, waarbij de vergadering zich uitsprak, dat de dwang die in Duitschland werd uitgeoe fend in strijd was met den Christelijken geest en met de leer der kerk. Met groota instemming werd kennis genomen van een brief, dien de voorzitter der conferentie, de bisschop van Chichester, dd. 18 Januari jl. had gezonden aan den Duitschen rijks bisschop dr. Mliller. Het schrijven luidde als volgt „Ik waardeer uw vriendelijke erkenning van het feit, dat de twee kwesties, waar over ik u heb geschreven inderdaad proble men betreffen, die de andere Christelijke kerken in de geheele wereld aangaan en daarom de algemeene aandacht vereischen* Ik heb daarom niet weer geschreven, om dat het antwoord op deze kwestie mij de hoop gaf, dat u inderdaad stappen zou doen, waardoor de angst, die door de leden van ons bestuur wordt gekoesterd, zou worden, weggenomen. Ik kan u echter niet het ern stige leedwezen verhelen waarmee ik en andere leden van Christelijke kerken in het buitenland de jongste ontwikkeling hebben gevolgd. De twee voornaamste punten, waarop ik uw aandacht vestigde en, waar omtrent u mij positieve verzekeringen hebt gegeven, zijn gewijzigd. In antwoord op mijn eerste vraag over de Ariër-paragraaf hebt u gezegd, dat de toepassing van de Ariër-paragraaf op kerkelijke dienaren ge wijzigd is. Inmiddels is deze wijziging zelf gewijzigd. In antwoord op mijn tweede vraag over de onderdrukking en het tot stilzwijgen doemen van tegenstanders ver klaarde u, dat u al het mogelijke zou doen om volledige overeenstemming van alle ecclesiastische en theologische krachten iit de Duitsche Evangelische kerk te bereiken. Thans zijn echter alle tegenstanders ge schorst, alle oppositie en critiek is verboden en nog strengere dwangmethoden worden, klaarblijkelijk voorbereid. Hoe kan dit in overeenstemming \yorden gebracht met de beginselen van de. Christelijke kerk V' De brief eindigde met een verklaring vak den bisschop dr. Bell, dat hij zich thans na mens alle Christenen buiten Duitschland gedwongen voelde aan zijn ongerustheid op deze wijze uiting te geven, DE STRIJD TEGEN DE NAZI'S IN OOSTENRIJK. De leiders der Heimwehr in Tirol hebben den landscommandant dr. Stumpf verzoent dat hem een van de partijen onafhankelijke landelijke commissie ter zijde wordt ge steld, die samengesteld zou worden uit ver tegenwoordigers der Heimwehr, van de stormschaar der „Ostmark" en van den boerenbond. De leiders verlangden verder onverbid delijke zuivering in alle ambten van allo elementen, die verdacht worden van nat.- socialistische gezindheid. Alle staatsvrjan- dige organisaties moeten worden ontbon den en de nationaal-socialisten moeten wor den verplicht tot vergoeding van alle op eenigerlei wijze veroorzaakte schade. Het schijnt, dat de regeering neigt tot inwilli ging van deze eischen. In Tirol zijn sedert Dinsdag in totaal 8000 man Heimwehrleden opgeroepen voor de uitvoering van de aangekondigde strafac tie. Een dergelijke actie heeft men ook voor Opper-Oostenrijk in den zin. Naar ver luidt, is de regeering van plan, veiligheids commissarissen te benoemen bij alle districtsbesturen. Men verwacht o.a., dat weldra een regeeringscommissaris voc-r Graz zal worden benoemd en dat de ge meenteraad daar zal worden ontbonden. Voor Bad-Gastein heeft vice-kanseliec Fey persoonlijk een strafactie verordend: Een dergelijke actie zou later over geheel Salzburg worden uitgebreid. De gendarme rie te Gastein is door troepen versterkt. Te Gastein zijn 30 vooraanstaande nationaal- socialisten gearresteerd en naar een con centratiekamp overgebracht. DE PAUS OVER DEN VREDE. In een interview verklaarde de Paus aan een medewerker van den „Intransigeant" o.a., dat slechts uit een oprechte verzoening van de geesten en een strikte toepassing van de wetten der naastenliefde uit het Evangelie een definitieve vrede tusschen de volken kon voortkomen. De paus sprak vervolgens den wensch uit, dat de oprechte pogingen ondernomen ten gunste van den vrede, zullen slagen. Men mag zich niet het gevaar voor een al gemeen gewapend conflict ontveinzen, en indien dit zou uitbreken, zou het het gevaar medebrengen, dat Europa en de geheele wereld in de ergste euvelen werd gestort en wellicht de^ Christelijke beschaving in haar geheel ineenstortte. Niet slechts op papier moet de vrede worden gewaarborgd, de menschen moeten hem willen. Alleen ae vrede in de harten kan doeltreffend en duurzaam zijn, omdat in de harten de oor logzuchtige gevoelens leven, die zich thans nog manifesteeren.

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1934 | | pagina 1