500
300
25
DINSDAG
30 JANUARI
No. 25S
72e Jaargang
1934
lilim: firma I. Ml li WIK Ir.. lilstiMl 58-60. flissinin.Iclil. 10. taiktaii) (0201
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
Dit nummer bestaat uit twee bladen. - Eerste blad.
Onze Gratis-Verzekering tegen Ongelukken
VIJF HONDERD GULDEN.
STADS- EN PROVINCÏENIEUWS
VL1SSIINGSCHE COURANT
ABONNliMEN 1 BPKI|S: Voor alle gemeenten op Walcheren en waar agentschappen geves
tigd zijn 2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk /2.50. Voor België, Duitschland
en Frankrijk /3.40. Voor de overige landen bij wekel. verz. 3.20. Afzonderlijke nrs. 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJSVan 1 —5 regels 1.25iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 et p. regel. Kleine advertenties van 1 —5 regels 50 et. Iedere regel
meer 10 ct (max. 10 regels). Bij 3 maal plaatsing van 15 regels alles bij vooruitbetaling
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn RATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij
door
een ongeluk.
dood
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim
gulden bii verlies
van een
wijsvinger
gulden bi) verlies
van eiken
anderen vinger
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Onze abonné B. C. te Vlissingen, houder van polis no. 7200,
had op 22 Januari 11. het ongeluk, toen hij met een roeiboot een
mand met kruidenierswaren naar een schip zou brengen, bij het
overstappen te water te geraken en is daarbij verdronken.
Volgens onze Polisvoorwaarden werd op Dinsdag 30 Januari
een uitkeering gedaan van
Vlissingen, 30 Januari 1934.
DE UITGEVERS.
Flitsen
Contact tusschen Kamers van
Koophandel en
Middenstandsorganisaties.
Dinsdag 24 Januari jl. is te Utrecht een
vergadering gehouden van de Commissie
van overleg der drie groote middenstands
organisaties en van afgevaardigden van de
Kamers van Koophandel.
Het zijn in het bizonder de middenstands
organisaties geweest, die aan dit contact
behoefte hebben gevoeld.
Er zou voor ons geen aanleiding bestaan
hierop terug te komen, indien wij niet over
tuigd waren, dat dit contact ook voor de
toekomst van zeer groot belang kan zijn.
Want dit contact-zoeken wijst erop, dat
een leemte gevoeld werd in de betrokken
kringen. Het is toch zóó, dat in elke Kamer
van Koophandel vertegenwoordigers van
den middenstand zitting hebben, en daar
hun belangen kunnen bepleiten. Dit is ech
ter niet voldoende gebleken, en dat men
thans nieuwe aanknoopingspunten zoekt,
moet o.i. vooral aan twee omstandigheden
worden toegeschreven.
In de eerste plaats speelt de ontwikkeling
der middenstandsproblemen in de laatste
jaren hierbij een groote rol. Deze zijn van
veel algemeener aard geworden dan vroe
ger.
Vroeger waren de belangen van dien
stand meer locaal, meer plaatselijk. De
middenstand van iedere plaats had zoo zijn
eigen moeilijkheden, waarop de omstandig
heden ter plaatse van den grootsten invloed
waren.
De middenstander bekommerde zich wei
nig om het geheel der economische vraag
stukken. Hij besefte niet veel van de posi
tie, die hij in het groote maatschappelijke
organisme innam.
Daarin is echter, mede tengevolge van de
crisis verandering gekomen. De allesomvat
tende vraagstukken van opbouw der maat
schappij zijn ook tot den middenstand door
gedrongen. En, mede onder den invloed van
gebeurtenissen in het buitenland, is deze
stand ook in Nederland zich over zijn posi
tie gaan bezinnen.
Konden de plaatselijke middenstands
kwesties in eiken Kamer van Koophandel
afzonderlijk behandeld worden, voor de
grootere en diepere problemen is dit uiter
aard een onmogelijkheid.
Met deze ontwikkeling der middenstands
vraagstukken hangt nauw samen, dat ook
de regeering het terrein van den midden
stand gaat betreden. Trouwens de betrok
kenen zelf vragen om een nader contact
tusschen Staat en Maatschappij.
1934 bracht ons al direct twee niet onbe
langrijke middenstandswetsontwerpen, de
automatenwet en de wettelijke regeling van
het uitverkoopwezen. En het laat zich aan
zien, dat het hierbij niet zal blijven.
Deze regeeringsbemoeiingen maken van-
Zelfsprekend de middenstandvraagstukken
algemeener, en drijven tot een meer gecen
traliseerd optreden van de betrokken in
stanties.
Dit alles in oogenschouw nemende, is het
dan ook niet te verwonderen, dat de mid
denstandsorganisaties nauwer contact zoe
ken met de gezamenlijke Kamers van Koop
handel.
Naast het feit van het algemeener wor
den der middenstandsproblemen, moet ech-
er een reden voor het dichter bij elkander
ïomen van middenstands organisaties en
amers van Koophandel gezocht worden in
e omstandigheid, dat in vele Kamers van
oophandel de stem van den middenstand
h.aar heel zacht zal geklonken hebben. Be
langen van industrie, scheepvaart en groot
handel waren dan zoo overwegend, dat de
middenstand nauwelijks aan de beurt
kwam, en zich met een zeer bescheiden be
langstelling moest tevreden stellen.
Ook dit heeft ongetwijfeld de drang doen
ontstaan tot meerdere eenheid over het ge
heel e land, en tot beter verband leggen tus
schen de verschillende deelen onderling.
Met deze beide factoren voor oogen kun
nen wij het dan ook niet anders dan toe
juichen, dat de Commissie van Overleg tus
schen de drie middenstandsorganisaties en
de gezamenlijke Kamers van Koophandel el
kander gevonden hebben. Dit past o.i. vol
komen in de ontwikkeling, zooals die zich
thans meer en meer begint af te teekeneu.
Een sterke centrale leiding, en van daar
uit verspreiding door al de geledingen, dat
wordt het beeld vafi de toekomst. En daar
aan ontbrak juist op middenstandsgebied
zooveel. De middenstand volgde niet één
groote lijn, zooals de arbeidersbeweging
reeds lang gedaan had.
Er beginnen echter aanwijzingen van ver
betering in dit opzicht te komen, waarvan
het verschijnsel, dat wij in dit artikel be
spraken, zeker tot de belangwekkendste
behoort.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Bij den Gemeentelijken Dienst der Ar
beidsbemiddeling alhier staan als werkzoe
kenden ingeschreven
1 drukker, 1 behanger, 30 grondwerkers,
2 loodgieters, 2 mandenmakers, 2 mastie-
kers, 22 metselaars, 22 opperlieden, 62
schilders, 10 stucadoors, 62 timmerlieden,
9 ververs, 2 betonwerkers, 2 vlechters, 3
opzichters, 1 mach. houtbewerker, 4 meu
belmakers, 5 politoerders, 4 stoffeerders, 9
kleermakers (w.o. 1 vrouwel.), 1 wasscher,
2 schoenmakers, 540 metaalbewerkers, 2
bierbottelaars, 12 brood/banketbakkers, 2
koks, 1 aide, 4 slagers, 1 tuinman, 11 maga
zijnbedienden, 2 reizigers/agenten, 6 win
kelbedienden, 1 besteller, 8 chauffeurs, 13
kellners, 29 loopers, 2 portiers, 4 sleepers,
40 transportarbeiders, 23 kantoorbedienden
(w.o. 2 vrouwel.), 1 teekenaar, 1 musicus,
3 onderwijzers (w.o. 2 vrouwel.), 5 winkel-
juffrouws, 2 verpleegsters, 1 huishoudster,
20 dienstboden, 3 werksters, 32 varensge
zellen (w.o. stuurlui, machinisten, matro
zen, stokers, enz.) cn 113 losse arbeiders.
Totaal 1140 ingeschrevenen, waarvan 125
in de werkverschaffing.
Vorige week 1142 personen.
Alzoo een vermindering van 2 werkzoe
kenden.
De vier Müllers,
Concertgebouw.
Met bovengenoemde fabrikanten-comedie
heeft het Nederlandsch-Indisch Tooneel gis
terenavond het overgroote deel der leden
van A.G.O. een prettigen, kunstvollen avond
bezorgd, die, door tamelijk lange pauzes
tusschen de bedrijven, van bijna half 9 tot
het middernachtelijk uur duurde. En al dien
tijd heeft het zeer talrijke publiek gelachen
om het stuk, dat, in tegenstelling met wat
gewoonlijk als blijspel wordt aangediend,
inhoud had. Dien inhoud zullen we niet
neerschrijven.
We hebben in dit stuk drie generaties, als
't ware, zien optreden, die ieder op zichzelf
meenden het goede voor te hebben en die de
acties, de handelingen der anderen afkeur
den. De algemeene zondebok was Moritz,
de middelste der drie fabrikanten, die, door
de tijdsomstandigheden en de pech, die hij
in verschillende zaken had, aan den rand
van den koopmannelijken afgrond, het fail
lissement, werd gebracht. Moeilijk was zijn
rol, maar bij heeft die heel goed gespeeld.
Jacques Reule heeft van den aan alle kan
ten geplaagden, onfortuinlijken fabrikant
een zeer aannemelijke uitbeelding gegeven.
Schitterend is vaak zrjn tegenspel met zijn
vader, Philipp Muller, den ouderwetschen,
zich uit de zaken teruggetrokken hebbenden
oprichter der fabriek. Hoe kostelijk is vaak
het spel, ja nog meer de gestes, de gebaren
van Cor Ru\js, als hij zijn eigen meening
verdedigt tegenover die van Moritz, of als
hij confereert met of voorzorgen neemt voor
de toekomst van den derden Müller, Otto,
den concurrent van zijn vader, met wien
hij, mede door dit feit, op gespannen voet
leeft. En toch staan vader en zoon, welke
laatste uitgebeeld werd door Louis Borel,
op een gegeven oogenblik naast elkaar, als
de grootvader (Cor Ruijs) te grof wordt te
gen den zoon Moritz. Vaak wordt op het
tooneel niets gezegd en wordt er in de zaal
genoten, gesmuld van het stille spel, waar
bij ons onwillekeurig weer voor oogen komt
de blijde, deftige „intocht" van Cor Ruijs,
als deze in 't laatste bedrijf weer op z'n oude
kantoor komt om de zaken van zijn zoon te
regelen. De „intocht" zooals de vierde
Müller zei, die in menig opzicht de stoke
brand in de heele zaak is, de vierde Müller,
die uitgebeeld werd door Louis de Bree,
wiens optreden, wiens grimeering alleen
reeds den lachlust opwekte. Hoe onsym
pathiek zijn handeling van „op*hitser" door
het half overbrengen van opinies en gezeg
den ook is, toch wekt zijn figuur niet die
antipathie door zijn manieren, zijn geba
ren, welke onvermijdelijk aan die daden
verbonden lijken te zijn. Integendeel zijn
creatie is niet zoo terugstootend als die van
Moritz, welke ontegenzeggelijk zij het
misschien met een beetje charge geboden
is door diens rol. En. nu we de mannelijke
hoofdrollen, die het stuk voor ons hebben
doen leven en wier vertolkers ons zulk
schitterend spel hebben doen bewonderen,
vermeld hebben, noemen we alvorens tot
de üamesrollen over te gaan, nog de bij
rollen der bedienden, waarvan die van
Philipp, den grondlegger der zaken, ons een
heel aardige oud-gediende te zien gaf, die,
ondanks zijn onophoudelijke dreiging met
14 dagen opzeggen, het bijna 30 jaar bij Cor
Ruijs heeft uitgehouden.
De dames-rollen zijn slechts drie in getal
en over alle drie kunnen we niet dan met
voldoèning spreken. De moeilijke rol van
„mijn schoondochter" geeft mooi, ingehou
den spel te zien in het gesprek, dat ze heeft
met den vader van haar man, spel, dat so
ber in woorden, rijk is aan gebaren en ges
tes. Gemakkelijker, doordat ze meer met
den ouden heer vertrouwd is, is de rol van
de aangenomen dochter, dr. Herta Becker,
waarvan Lily Bouwmeester, wier artisten-
bloed zich niet verloochent, een mooie rol
maakte. Hoe simpel en toch hoe sprekend is
haar verdwijnen van het tooneel, als Otto,
de kleinzoon, verklaart ongetrouwd te zul
len blijven. Evenmin verloochent Eline Pi-
suisse haar afkomst in haar kittig spel van
would-be Amerikaansche, die gekomen is
als „trouvaille" van Moritz om uitgespeeld
te worden tegen de combinatie van groot
vader en kleinzoon, zijn concurrenten.
Wij brengen gaarne hulde aan alle spe
lers en een eere-saluut voor de meesterlijke
regie van Louis de Bree, wien zeker een
belangrijk deel van het groote succes der
opvoering toekomt.
Invoerrechten en accijnzen.
Met ingang van 1 Maart a.s. wordt de
heer A. Brouwer, assistent der invoerrech
ten en accijnzen te Vlissingen, verplaatst
naar Amsterdam om aldaar ter inspectie
der directe belastingen werkzaam te wor
den gesteld.
De heer Brouwer gaat derhalve over van
den buitendienst naar den bureaudienst.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's i onze Tijdinghal.
„Ajax" afdeelingskampioen het kam-
pioens-elftal, huldiging door het publiek,
het verwerken van een corner voor het
H.F.C.-doel. De groote schaakbonden
competitie te Haark n. Huldiging van
dr. H. van Blankenstein bij zijn zilveren
jubileum als redacteur van de „N.R.Ct."
Uitreiking van kruizen aan militairen en
oud-militairen, die twintig jaar geleden den
vierdaagschen afstandsmarsch hebben ge-
loopen. De nieuwe weg SlotenSchiphol
officieel geopend. Een aantal reserve
officieren bij den motordienst legt den eed
van trouw af. Nog een opname van het
verschepen van de 10 slachtoffers van de
„Oakford". Rika Hopper verlaat na een
langdurige ziekte het Fortug. Israël, zie
kenhuis te Amsterdam. Het stoomschip
„Willemsplein" in de Amsterdamsche haven
onder speciale hoede van den geneeskundi
gen dienst, in verband met typhusgevailen
met doodelijken afloop. Tewaterlating
van zelfgebouwde skiffs dóór de studen-
ten-roeivereeniging. Willy den Oude als
prinses Carnaval op een bal-masqué van de
Rotterdamsche Dames-Zwemclub.
Rijwieldiefstallen.
Schreven wij gisteren een waarschuwend
woord in ons blad aan rijwïelbezitters, om
meer aandacht te geven aan hun onbeheerd
achtergelaten karretjes en de daarop ge
plaatste rijwiellampen en rijwielbelasting-
merken, thans vernemen wij van de politie
dat sinds gisteren wederom aangifteen zijn
binnen gekomen van diefstal van een rij
wiellamp van 'n dynamo ten behoeve van
een rijwiellantaarn en van een rijwielbelas-
tingmerk, ontvreemd van hier ter stede on
beheerd achtergebl-ven rijwielen.
Onze waarschuwing, die wij herhalen,
blijkt niet overbodig.
Diefstal.
In den afgeloopen nacht werd aangehou
den, ter beschikking van de politie gesteld
en naar het bureau overgebracht een man,
verdacht van diefstal van rollen koper
draad, ten nadeele van de Pzem.
De aangehoudene is in bewaring geno
men.
Werklooze.
In den afgeloopen nacht trof een politie
agent op straat zwervend aan 'n 22-jarigen
man, van beroep stucadoor, afkomstig uit
Helmond, die dood op van vermoeidheid
zich voortsleepte en naar hier was gekomen
om werk te zoeken, waarin hij natuurlijk
niet was geslaagd.
Aan het bureau van politie is dezen man
onderdak en voedsel verstrekt.
Een rectificatie.
Boven de voorbeschouwing van de uit
voering van „Der Messias" door de zang-
vereeniging „Looft den Heer", in ons vorig
nummer opgenomen, zijn abusievelijk de
datums 19241934 geplaatst.
Deze cijfers hadden evenwel geplaatst
moeten worden boven de uitvoering van de
Eerste Vlissingsche Accordeonvereeniging
„Crescendo" welke haar tweede lustrum
heeft gevierd.
De welwillende lezer zal de vergissing
begrepen hebben, omdat in de beschouwing
van „Looft den Heer" stond vermeld dat
deze vereeniging haar 60-jarig bestaan her
denkt.
P.Z.E.M.-mededeelingen.
In „Ons Electriciteitsblad" van de maand
Februari worden de volgende Pzem-mede-
deelingen gedaan
Noordgroep. Tijdens de te Zierikzee
gehouden winkelweek (van 23 November
tot en met 2 December 1933), waaraan 125
winkeliers deelnamen, werden vele étalages
extra verlicht, terwijl enkele straten en het
Havenplein van een feestelijke verlichting
werden voorzien. Een en ander bracht heel
wat volk op de heen, terwijl de resultaten
der winkelweek door verschillende winke
liers gunstig werden genoemd.
Middengroep. De montage van de 6000
K.W. turbine in de centrale te Vlissingen
werd vervolgd binnenkort hopen wij deze
nieuwe machine in bedrijf te kunnen nemen.
Vanaf ons transformatorhuisje aan den
rijksweg nabij Oostdijk naar Waarde, werd
een hoogspanningskabel gelegd en gemon
teerd ook kwam het transformatorhuisje
gereed, zoodat op 1 December met de
stroomlevering in de kom Waarde kon wor
den begonnen. Nu dit net in bedrijf is ge
nomen, zijn alle Gemeenten in de Midden
groep van electriciteit voorzien en hoewel
nog vele uitbreidingen op ons net zullen
moeten worden gemaakt, was voor ons het
onder spanning zetten van het net Waarde
toch een zekeren mijlpaal, welken wij niet
zonder meer voorbij willen gaan, waarom
wij den toren der kerk te Waarde op den
dag van de inschakeling met een aantal
schijnwerpers hebben belicht. De belichte
toren bood een aantrekkelijk schouwspel,
dat ver in den omtrek was waar te nemen.
De straatverlichting te Oost- en West-
Souburg is thans voltooid. Het laatste ge
deelte was de verlichting van den Nieuwen
Vlissingschen weg, waar aan de palen van
de trambovenleiding armaturen wedden be
vestigd, welke van een geheel nieuwe con
structie zijn. Het resultaat, met deze arma
turen verkregen, is buitengewoon goed.
Door de vroeg ingetreden vorst ondervon
den diverse uitbreidingswerken vertraging.
Zuidgroep. In de electrische centrale te
Westdorpe is een uit die te Vlissingen over
gebrachte Escher Wyss-turbine met een
capaciteit van 1000 K.W. opgesteld. Hier
door bedraagt het aantal turbines in de
eerstgenoemde centrale thans drie.
De aanleg van den tweeden kabel van de
electrische centrale te W Morpe naar
West-Zeeuwscb -Viaan deren is inmiddels
aangevangen, doch heeft door de vorst ver
traging ondervonden.
Het aantal perceelen, dat te Aardenburg'
voor aansluiting is opgegeven, bedraagt
thans 128 stuks.
Onderhandelingen omtrent stroomleve-
ring zijn gaande met de exploitanten van
eenige weverijen in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Ontslag inspecteur van rijksveldwacht
W. F. van Meerendonk.
Naar wij vernemen heeft de heer W. F.
van Meerendonk, districts-commandant der
rijksveldwacht te Utrecht, het plan met
ingang van 1 April den dienst te verlaten.
De heer Van Meerendonk was aanvanke
lijk werkzaam ter parkette van den offi
cier van justitie te Middelburg. Van uit
deze betrekking werd hij benoemd tot in
specteur van politie te Vlissingen, om later
te worden aangewezen tot districts-com
mandant der rijksveldwacht in. Zeeland met
standplaats te Middelburg.
Toen in 1929 jhr. Graswinckel als dis»
tricts-commandant te Utrecht aftrad, werd
de heer Van Meerendonk zijn opvolger.
In zijn Zeeuwsche jaren was de heer Van;
Meerendonk ook belast met de reorganisa
tie van het politietoezicht op de groote
stroomen.
Zijn besluit tot heengaan zal in het
Utrechtsche district met groot leedwezen
worden vernomen.
MIDDELBURG.
De gemeentebegrooting 1934.
Verslag van de sectie-rapporlcurs.
Zooals destijds gemeld, is een nieuwe be
handeling van de gemeente-begrooting vast
gesteld en wel zoo, dat deze eerst in drie
secties is behandell, ieder onder leiding
van een der leden van het college van B. en
W. Deze secties benoemden tot rapporteurs
de heeren Heemskerk, Mondeel en Harfc-
hoorn, terwijl als secretaris fungeerde de
heer Koene, commies ter secretarie.
Genoemde rapporteurs hebben thans eerx
zeer uitvoerig verslag uitgebracht, waar
aan wij het volgende ontleenen
Bij de algemeene beschouwingen heeft
een lid den wensch geuit, dat men zich bij
de openbare behandeling der begrooting
ernstig zou beperken bij het houden van
algemeene beschouwingen en bij de discus
sies in het algemeen.
Vrijwel algemeen bracht men hulde aan.
B. en W., die ondanks de vele en groote
moeilijkheden, die te overwinnen waren, in
staat bleken, zij het ook door tegelijkertijd
ingrijpende bezuinigingsmaatregelen voor
te stellen, niet een sluitende begrooting te
komen. In het algemeen bleek men bereid
het meerendeel der voorgestelde maatrege
len te aanvaarden. Een der leden meende,
dat men op zijn minst de cijfers van B. en
W. zal moeten aanvaarden, omdat er in
deze begrooting geen „speling" zit. Een lid
was dankbaar, dat men de werkloosheids-
zorg niet zal behoeven aan te tasten, een
ander lid, dat men van regeerings-inmen-
ging verschoond zal kunnen blijven en dat
men op de uitgaven voor de volksgezond
heid niets heeft besnoeid en een meende,
dat men reeds in 1932 met deze bezuinigin
gen had moeten beginnen, dan had men
geen nadeelig slot gekregen.
Een tweetal leden uitte ernstige bezwa
ren tegen de wijze, waarop Ged. Staten te
genwoordig tegen deze gemeente optreden.
Zij toonen geen juiste opvatting te hebben
van hun staatsrechterlijke positie. Een an
der lid kon zich met deze meening niet ge
heel vereenigen.
Uitvoerig is gediscussieerd over de crisis-
korting op salarissen en loonen. Een der
leden vroeg hoe de minderheid van B. en
W. het verschil van rond 9000 zou willen
dekken. Een ander lid zou gaarne het ad
vies van het G. O. willen volgen, maar
zulks indien de mindere bate ware te vin
den door een andere heffing naar draag
kracht, maar die heffing is er niet, nu de
opcenten op de gemeentefondsbelasting tot
het uiterste zijn opgevoerd. Een ander lid
zeide, dat als de 5 wordt aangenomen,
de totale aftrek 13% zal bedragen en
voor de politie nog meer door het voorstel
tot het doen vervallen van de vrije genees
kundige hulp, deze nog hooger is dan Ged.
Staten voorstelden voor burgemeester, se
cretaris enz. Hij kan medegaan niet het
voorstel van het G. O. als een hooger pen
sioen-verhaal wordt vastgesteld van 1%
evenals voor de rijksambtenaren. Dit lid
vroeg of er vergelijkende cijfers bekend zijn
van korting op de wedden van ongehuwden
en deelde mede hoogstwaarschijnlijk een
voorstel te zullen indienen om te komen
tot een billijker korting voor de gehuwden
niet kinderen.
Enkele leden gaven in overweging een
progressieve korting en meenden, dat sa
larisverlaging het allerlaatste is, waartoe
