Vlissingsche
Courant
FORT RAMMEKENS
JTWEEDE
LICHTZINNIGE JEUGD
BLAD
KONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOct
I -
UIT VROEGERE DAGEN.
FEIIIILETON
INGEZONDEN STUKKEN
Uit de Vlissingsche Courant
van vóór 50 jaar.
van de
van
Zaterdag 6 Januari 1934 - No. 5.
Feest te Eede op 3 Januari 1826, om-
dathet lezen op school op een andere
'/wijze zal worden geleerd.
Vroeger werd bij het leeren lezen de
'spelmethode gevolgd, d.w.z. de kinderen
^moesten eerst al de letters kennen, zooals
;die in het alfabet werden genoemd. Dan
werden de letters tot woorden verbonden.
Het was de heer P. J. Prinsen, directeur
van de kweekschool te Haarlem, die de
zoogen. klankmethode invoerde in 't begin
\$der vorige eeuw. De letters werden ge
leerd, zooals ze ongeveer in de woorden
uitgesproken worden. Al was het nog geen
-zuivere klankmethode, het was toch een
groote verbetering. De kinderen leerden
vlugger lezen. Men sprak van de lees
machine van Prinsen.
De Staten van Zeeland schonken in dien
tijd aan de scholen wel eens nieuwe leer
middelen. Zoo had de school te Eede de
leesmachine van Prinsen gekregen. Dit zou
een geheele verandering in het onderwijs
- x op de dorpsschool brengen
Er was toch al een groote verandering
'.«gekomen. Het vorige jaar (1825) was de
S- [oude onderwijzer P. J. van Vooren over-
jjleden. Op vergevorderden leeftijd had hij
Sflnog den derden of laagsten rang als onder-
■Bwijzer weten te behalen. Hij had zeer ge-
BBijverd voor het tot stand komen van het
WÏNed. onderwijzers-gezelschap Maldegem in
1820 (Nederland en België waren toen nog
filéén). Na het overlijden van meester Van
Vooren werd benoemd J. F. de Backere, die
werkzaam was aan de school te Oostburg
bij den hoofdonderwijzer Peereboom.
Nog een andere verandering was, dat
Hfi een nieuw schoollokaal was gebouwd. En
nu zou bij den nieuwen onderwijzer in de
£-•'< nieuwe school op 3 Januari 1826 een nieu-
mk we leesmachine in gebruik genomen wor-
den. Het zou een plechtige feestdag wor-
den. Des morgens werden de „Deënaars"
B door het luiden der kerkklok opgeroepen
L l om de mis bij te wonen. Hierbij hield de
y heer Pastoor ook een toespraak over de
H noodzakelijkheid van goed onderwijs. Ken
ia nis, deugd en godsdienst dienen reeds vroeg
H bij de jeugd te worden aangebracht. De
Q onderwijzer De Backere had met zijn leer-
H lingen den kerkdienst bijgewoond.
I Na afloop hiervan gingen allen naar de
flv nieuwe school, waar de burgemeester na-
9 mens het gouvernement van Zeeland de
H leesmachine met een korte toespraak over-
n droeg.
De heer H. A. Callenfels uit Oostburg,
t* schoolopziener in het vierde district van
m Zeeland, zette daarna het doel en het nut
il van de nieuwe leesmethode uiteen.
De onderwijzer De Backere dankte in
ffl welgekozen woorden voor de ontvangen
[|l leesmachine en verder allen, die dezen dag
9 voor hem tot een feestdag hadden ge-
M maakt. Hij sprak ook den heer Peereboom
B toe, aan wiens school hij het gebruik der
B leesmachine had geleerd.
Aan de leerlingen werd verder heel den
'y dag vrij gegeven. De onderwijzer noodigde
de geestelijke en de wereldlijke autoriteiten
te zijnen huize, waar eenige ververschin-
gen werden aangeboden. Onder aangename
Jgj gesprekken eindigde de feestelijke inwij-
H ding van de leesmachine,
R. B. J. d. M.
door ARTHUR A PPT TM
25)
Heelemaal niet noodig, onderbrak
Jim hem vlug. Rupert is onschuldig, daar
ben ik zeker van. In ieder geval, we zullen
met hem spreken en er voor zorgen, dat
het recht zegeviert.
Ja, recht boven alles, kost wat kost.
John Dale hief zijn hoofd op en keek fier
in de oogen van sir Reginald Crichton's
eenigen zoon.
Jim drukte de hand van den ouden man
buitengewoon hartelijk.
Over een uurtje ben ik met mijn wa
gen voor de deur. Misschien wilt u mijnheer
Despard wel zeggen, dat u er prijs op stelt,
dat hij met u meegaat naar Londen. In
ieder geval kan hij onder deze omstandig
heden moeilijk alleen op de farm achter
blijven met uw dochter, vindt u dat ook
niet
Hij ging naar de deur, doch bedacht zich
even.
Er is nog iets, dat ik u zou willen
zeggen, sir, ofschoon dit oogenblik mis
schien wel niet het geschikste hiervoor is.
Ik houd van Marjorie en hoop, dat ze eens
mijn vrouw zal worden. Met uw toestem
ming zou ik gaarne nu reeds onze verlo
ving bekend willen maken.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie.
De copie wordt niet teruggegeven.
KOOPEN VAN NEDERLANDSCHE
KOLEN.
Mijnheer de Redacteur
Wil U voor mij eenige plaatsruimte be
schikbaar stellen naar aanleiding van het
ingezonden stukje ,,Lid van een kolenveree-
niging" in uw blad van Donderdag jl.
Vooraf zij opgemerkt, dat ik mij met de
strekking van het stukje wel vereenigen
kan. Waar ik echter op wijzen wil, zijn de
vele bezwaren die het practisch niet moge
lijk maken, om door te voeren wat de in
zender graag zou zien gebeuren.
Als men kennis neemt van wat het afge
sloten handelsverdrag met Duitschland t.a.
v. den koleninvoer bevat, zal men bemer
ken dat de koleninvoer uit Duitschland niet
wordt beperkt, doch zelfs bevorderd.
Het is de „Limburger Koerier",- die deze
overeenkomst publiceerde. De inhoud is
aldus
„De Duitsche steenkoleninvoer in Ne
derland is vrij (ongeacht natuurlijk de ko-
lenconveiftie, die bij onderlinge overeen
komst tusschen de belanghebbenden in de
steenkolenmijnen en -industrieën is gere
geld).
Mocht Nederland tot contingenteering
van den steenkolen-invoer overgaan, dan
zal aan Duitschland worden toegestaan
den invoer van 'n hoeveelheid van 4.200.000
ton, terwijl de invoer van (Duitsche) bun
kerkolen vrij zal blijven.
Mocht het verbruik in Nederland grooter
worden, dan zal Duitschland door extra
contingenten in de gelegenheid worden ge
steld om zijn aandeel in het verbruik, op
de basis van het verbruik in 1932, relatief
te vergrootén.
De Nederlandsche invoer in Duitschland
blijft bepaald op 'n hoeveelheid van 100.000
ton per maand. Stijgt het verbruik in
Duitschland boven 8.000.000 ton per maand
dan zal Nederland een extra-invoercontin
gent krijgen. De overschrijding van de acht
Het duurde een poos voor John Dale
hierop antwoordde.
Dat is onmogelijk. Doch ik dank u,
mijnheer Crichtonhet is hetgeen
hetgeen ik verwacht had van sir Reginald's
zoon
De oude man voelde zich gebroken. Jim
zag, hoe tranen rolden over het eerbied
waardige gelaat met zijn diepe rimpels. Hij
beet zich op de lippen.
Het is niet onmogelijk, sir. Ik zou
deze verloving het liefst bekend willen
maken juist op dit oogenblik, nu dit alles
boven uw hoofd hangt. Denkt u, dat hier
door mijn liefde voor uw dochter minder
wordt Ze heeft nu vooral behoefte aan
mijn liefde en de bescherming die mijn
naam haar kan geven een en ander zal ze
dan ook hebben
Zonder antwoord af te wachten, opende
hij de deur. Dale hield hem tegen.
Ik moet u zeggen, zei deze zenuwach
tig, dat mijnheer Despard, Rupert's vriend,
mij gisterenavond in denzelfden geest ge
sproken heefthij ook zei me, dat hij Mar
jorie lief heeft en hij vroeg me om de hand
van mijn dochter.
En wat hebt u toen geantwoord
Natuurlijk heb ik geweigerd, zei John
Dale. Wel, ze kennen elkander nauwe
lijks een paar dagen. Doch afgezien hier
van, moe ik toch eerlijk bekennen, dat ik
den man niet gaarne mag lijden en hem
CDk wantrouw. Ik voel, dat hij een derge
nen is, die mijn zoon op verkeerde paden
heeft gebracht,
millioen ton-grens wordt vastgesteld door
een kolen-commissaris.
Duitschland heeft zich verplicht aan den
afzet in Duitschland van de kolen, die mo
gen worden ingevoerd, geen moeilijkheden
in den weg te leggen.
Nederland heeft zich nog' verplicht, het
invoerrecht op steenkolen niet te verhoo-
gen.
Het blad voegt hier aan toe, dat dit re
sultaat voor onze mijnindustrie wel zeer
teleurstellend is. Het vreest dan ook dat in
de komende maanden het Limburgsch mijn-
district hiervan dè gevolgen zal ondervin
den. Zelfs al zou tengevolge van de contin
genteering het verbruik van het Neder-
landsch product toenemen, dan stijgt daar
door automatisch de Duitsche koleninvoer.
Wat de inzender dus wil, kan eenvoudig
niet plaats vinden. Trouwens er zijn nog
meer hinderpalen. In het door mij geci
teerde uit de „L. K." wordt ook gewezen
op de kolenconveritie. Deze conventie
speelt ook een zeer voorname rol.
Wat is de kolenconventie
Een combinatie van belanghebbenden bij
de kolenproductie en -distributie van inter
nationale samenstelling. Aangesloten zijn
o.a. het West-Duitsche kolen-syndicaat en
de Nederlandsche mijnen. Hieronder even
eens de Staatsmijnen.
De Staatsmijnen ook zult ge vragen.
Ja, ook de Staaatsrlijnen
Deze conventie bevat voor de deelnemers
vele bindende bepalingen, w.o. het zgn.
klantenbevriezings-systeem.
Dit stelt o.m. vast, dat geen leverancies
op andere bij de conventie aangesloten mij
nen mogen worden overgebracht.
Hierdoor zijn handelaren en organisaties
verplicht de brandstoffen te blijven afne
men van die mijnen, waarvan men in een
bepaald tijdvak de kolen betrok. Hierdoor
werken dus de Staatsmijnen mede tot een
onmogelijkheid te maken van wat de in
zender wil.
Er is echter meer.
De conventie stelt ook de prijzen vast.
Hiervoor zijn gewestelijke prijzencom-
missies in het leven geroepen, die de prij
Hij leunde tegen de tafel en steunde zijn
hoofd op beide handen. Opnieuw heerschte
er een lange poos stilte.
U hebt er toch geen bezwaar tegen,
dat ik uw schoonzoon wordt, mijnheer
Dale
Op deze vraag behoef ik feitelijk geen
antwoord te geven, dochals ik het u
vragen magzeg nu niets meer
Laat me nu alleen, mijnheer James.
Jim sloot do deur zacht achter zich dicht
en ging naar den tuin. Zonder acht te
slaan op Despard, nam hij Marjorie ter
zijde en vertelde haar zijn wedervaren.
Over een uur ben ik met mijn auto
voor en breng ik je vader tegelijk met
mijnheer D- pard naar Newton Abbot.
Als ik terugkom, gaan wij nog even toe
ren misschien kunnen we ergens gaan
theedrinken, bijvoorbeeld te Moretonhamp-
stead. Of beter, we kunnen evengoed met
ons tweetjes gaan picnicken in Hey-Tor.
Kom, lieveling, vroolrjk kijken Alles komt
'in orde, daar ben ik van overtuigd.
Hij boog zich over haar heen en kuste
haar, zóó, dat Robert Despard zulks wel
moest opvallen. Deze laatste verfrommelde
met een vloek „The Western Morning
News" in zijn hand.
Jim wuifde Marjorie met de hand toe
ging door de tuindeur en wandelde terug
naar Post-Bridge Hall.
Een uur later bracht hij met zijn au to
John Dale en Robert Despard naar het
station te Newton Abbot.
Hij kon een gevoel van tevredenheid niet
zen onder naam goedkeuring der conventie
mogen vaststellen. (Hier zijn de prijzen
vastgesteld voor Middelburg, Vlissingen,
Souburg en Goes).
Dit heeft tot gevolg dat kolenbonden,
coöperaties en handelaren aan den verbrui
ker eenzelfden prijs in rekening moeten
brengen.
Voor zoover het nu de handelaren aan
gaat, zij medegedeeld dat de Bond van
Kolcnhandelaren ook bij de conventie is
aangesloten en deze bepalingen in het leven
heeft geroepen.
Deze bepalingen zijn in het nadeel van
den verbruiker.
Wil nu een kolenbond of coöperatie de
voorgeschreven verkoopprijs niet toepas
sen, dan dreigt de conventie met uitslui
ting van levering.
Onze inzender zal er misschien vreemd
van opkijken, als ik hem mededeel dat hier
ter plaatse „de Broederband" reeds met
uitsluiting wordt bedreigt, omdat deze in
stelling welg'ert de prijzen te verhoogen en
geen voorwaarden wenscht te accepteeren,
die haar worden opgelegd door de conven
tie, in casu de handelaren.
Dat hier „de Broederband" de belangen
der verbruikers behartigd, behoeft niet na
der aangetoond te worden.
Nu is er nog een bepaling, die o.m. in
houdt, dat eierkolen en anthraciet niet an
ders dan per H.L. mogen worden verkocht.
„De Broederband" nu kent in haar kolen-
bedrijf de H.L. niet. Er wordt uitsluitend
per gewicht geleverd, 'n Ieder trekke nu
zelf de conclusie waarom de handelaren
zoo graag vasthouden aan het systeem van
bij de maat te verkoopen.
Kolenbonden en coöperaties worden in
hun vrijheid beknot. Men zal probeeren hun
de bewegingsvrijheid te benemen. Er is
eveneens bepaald dat vereenigingen geen
grooter kwantum kunnen bekomen dan
wat over 1932 is afgenomen. Dit wil dus
zeggen dat uitbreiding en oprichting dier
bonden niet meer mogelijk is.
Op deze manier trachten „belanghebben
den" zich een monopolie te verwerven.
Dat kolenbonden en coöperaties hier hun
zegenrijke taak, welke zij tot hiertoe voor
onderdrukken, toen de trein vertrok, waar
mede Robert Despard uit Devonshire ver
dween om naar Londen terug te keerpn.
HOOFDSTUK X.
Twijfel.
Het was Zaterdag. Een week was reeds
voorbij sinds Rupert's arrestatie, sinds hij
zijn kamers in Westminster had verlaten
en ondar geleide naar het politiebureau
was gebracht. Het scheen hem toe alsof hij,
ofschoon wakker, een droom doorleefde,
waarin hij ongewild de lijdende persoonlijk
heid was.
Hij had in de afgeloopen week alleen
bezoek gehad van den gevangenis-kape
laan. Hij dacht aan de nachten in de naak
te, koude cel, de bange droomen in de duis
ternis, het gerechtshof met het gezoem der
gevoerde gesprekken, die plotseling ver
stomdendan weer zag hij zichzelf zit
ten op de beklaagdenbank en voelde, beter
dan hij het vermocht te zien, dat aller
oogen op hem rustten.
Hij had zich verdedigd, hij had getracht
zijn onschuld te bewijzen, met een stem.
die hij nauwelijks als de zijne herkende.
Hij schaamde zich, hij kreeg daarbij het
gevoel alsof hij in een dikken, ondoordring-
baren ist stond. Men beschuldigde hem
/an valschheid in geschifte, doch hij zou
ogen borgstelling worden vrijgelaten, mits
hij twee borgen had, ieder voor 500 pond
sterling. Hij had zijn hoofd geschud, de
brok in zijn keel, die hem het spreken be
lette, weer inslikkend. Wie wilde voor hem
Ie week 188k-
De Vlissingsche duinwaterleiding is reeds
sinds eenigen tijd in werking. Hoewel nog
geen bepaald gebruik van duinwater wordt
gemaakt, werkt de machine voortdurend om
de buizen te doorstroomen en alle onreine
voorwerpen daaruit te verwijderen, zooals
zand of modder, die gedurende den aanleg
daarin kunnen zijn gekomen.
Die zuivering is reeds zoover gereed ge
komen, dat reeds op 5 Januari een zeeschip
van het noodige duinwater is voorzien.
De bouw van de stoomboot „Soerabaja",
die op 17 Nov. van de werf der Kon. Mij.
„de Schelde" te water liep, is reeds zoover
gevorderd, dat op Zondag 6 Januari a.s. de
officieele proeftocht op de Noordzee kan
plaats hebben. Bij voldoende uitkomsten zal
de „Soerabaja" direct naar Rotterdam ver
trekken om voor de geheele uitrusting en
haar eerste reis naar Indië op den 19 dezer
maand te worden gereed gemaakt. In ruim
zes weken is dus het afwerken van het
schip en het stellen der machines en ketels
gereed gekomen. Een ware prestatie.
9
Door den minister van marine is aan
den loodsschipper le klasse L. J. Engels
Z.Excs bijzondere tevredenheid betuigd voor
de hoogst bekwame en beleidvolle wijze
waarop door hem, als gezagvoerder van
loodskotter no. 7, gedurende en na den
storm van 12 December jl. is gehandeld,
zoomede voor de door hem betoonde activi
teit door weder onmiddellijk de kruispost
te bezetten, zonder na al het doorstane leed
en de bekomen averij naar binnen te komen.
De directie der Stoomvaart-Mij. „Zee
land" heeft besloten, op nog twee harer
mailbooten electrische verlichting aan te
brengen, nl. op de „Prinses Elisabeth" en de
„Prins Hendrik". De levering en aanleg is
opgedragen aan de firma Willem Smit
Co. te Slikkerveer.
Beroepen tot predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te Holysloot c.a. de heer J. H.
van 't Hof, candidaat te Vlissingen idem
tot predikant bij de Chr. Geref. gemeente te
Dinteloord, ds. B. Veenstra alhier.
borg staan
Hij begon in te zien, dat hij niet één
vriend, niet één waren vriend hadveel
bekenden ja veel kameraden doch
niet één vriend
Een traan viel op het geopende boek, dat
hij in de hand hield„Barnaby Rudgé"
en dat hij van den geestelijke had ontvan
gen. Hij had juist het twee-en-zestigste
hoofdstuk gelezen. Het verhaal van Rud-
ge's gevangenis had hem eenige gemoeds
rust geschonken. Zijn gedachten gingen
echter vooral uit naar de vrouw, die hij zoo
innig liefhad.
Ruby Opnieuw voelde hij den ijzeren
greep om zijn borst. Hoe vaak had hij zich
al suf geredeneerd en gevochten tegen zijn
vermoedens, die ten langen leste voor hem
in zekerheid veranderd waren I
Waarom zocht Ruby hem dan niet op
Waarom liet ze nu niets, niets van zich
hooren
Wat was hij toch laf geweestHet wa
pen, dat hij tegen zichzelf had gericht, had
hij in werkelijkheid gericht op haar hart.
Zij had dit groote misdrijf gepleegd, ten
einde hem voor een nog grooter misstap te
behoeden. Nu moest hij toonen, dat hij een
man was, om te boeten voor zyn fouten.
Hij liep in zijn nauwe cel heen en weer.
De sleutel ging in het sleutelgat, de deur
werd geopend en een cipier gaf aan Rupert
een kort bevel om hein te volgen.
(Wordt vervolgd.)
