Flitsen
Het Cadeau-stelsel.
GEMENGD NIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
UIT DRAAD EN LUCHT
ÜWDT YSIUO
Veel is er reeds over het cadeaustelsel
geschreven en gesproken, doch het is nog
slechts sedert korten ttfd, dat de kwastie
werkelijk urgent is geworden.
Reeds eenigen tijd werd er aandrang op
de regeering uitgeoefend, om tot een wette
lijke regeling over te gaan. Thans is de re
geering hierover in ernst gaan denken, en
is door haar de meening der betrokkenen
gevraagd.
In middenstandskringen is men in het
algemeen tegen het cadeaustelsel gekant.
Men beschouwt het als een exces in den
concurrentiestrijd, dat voortdurend tegen
wil en dank is voortgewoekerd, en tot aller
lei misbruiken en ontaardingen heeft aan
leiding gegeven.
Niet iederen middenstander persoonlijk
vat het uiteraard zoo op, doch de heer-
schende meening is het zeker.
En het is te begrijpen, dat de crisis nog
eens extra meegewerkt heeft, om den om
vang van dit stelsel uit te breiden. Om te
verkoopen, wordt tegenwoordig heel wat
gedaan en bedacht
De regeering heeft echter ook het advies
van den Nijverheidsraad gevraagd, dus van
de industrieën, die de cadeau-artikelen fa-
briceeren. Dat deze een eenigszins andere
houding zouden aannemen, kon van tevoren
verwacht worden. Het cadeaustelsel heeft
zich reeds zoodanig ontwikkeld, dat af
schaffing ervan inderdaad een merkbare
invloed op de werkgelegenheid in de indus
trie zou nebben.
In het rapport van den Nijverheidsraad
wordt dan ook eenigermate vergoeilgkend
gesproken over het cadeaustelsel, en be
toogd, dat het met de uitwassen nu direct
zoo'n vaart niet loopt.
Gebleken is dus, dat industrie en midden
stand tegènover elkaar staan, hetgeen aan
een goede oplossing van het vraagstuk ze
ker niet ten goede zal komen.
En toch kan de bestaande toestand niet
bestendigd worden. Dat kan men ook in
het Nijverheidsrapport tusschen de regels
door lezen.
Daarom is het o.i. gewenscht, dat eens
de aandacht gevestigd wordt op het Duit-
sche voorbeeld. De situatie in dat land ge
lijkt zoo op die in Nederland, dat dit vol
komen gerechtvaardigd is.
Voor alles moet opgemerkt worden, dat
in Duitschland op het oogenblik de vaste
wil heerscht, om het cadeaustelsel uit te
roenen. Het is op één lijn gesteld met
schandlectuur
Reeds de regeering-Bruning heeft een
noodverordening over het cadeaustelsel uit
gevaardigd. Wel hielden de algemeene be
palingen daarvan een algeheel verbod van
het cadeaustelsel in, doch niet minder dan
een zevental uitzonderingen waren toegela
ten. Eén daarvan heeft het geheele verbod
krachteloos gemaakteen omstandigheid,
die ook in Nederland volle aandacht ver
dient.
Iedere winkelier mocht het cadeaustelsel
in vollen omvang toepassen, mits hg een
verklaring aflegde, dat bij, indien ten min
ste zijn klanten dit wenschten, geld in
plaats van het cadeau zou verstrekken.
Hierbij werd er dus klaarblijkelijk op ge
rekend, dat het cadeaustelsel niet in het
hart van het koopend publiek leefde, en dat
dus de winkelier het niet aan zou durven,
om de mogelgkhied te openen, dat in plaats
van een cadeau geld kon verkregen worden.
Dit is echter een volslagen misrekening
gebleken. Na het in werking treden van de
bovengenoemde noodverordening heeft het
cadeaustelsel even welig getierd als voor
dien, en één der eerste maatregelen van de
regeering-Hitier is dan ook geweest, om die
bepaling op te heffen.
Vanaf 1 September jl. geldt zij niet meer.
Doch ook daarmede was het cadeaustelsel
nog niet voor goed verdwenen. Evenals in
ons land was het te «liep ingeworteld dan
dat het met één slag uitgeroeid kon wor
den.
Bovendien trad dezelfde tegenstelling als
in Nederland, nl. die tusschen industrie en
middenstand aan het licht. De straffe orga
nisatie in Duitschland maakte dit zoo diep
ingrijpend als wellicht in ons land het geval
zal blijken te zijn. De regeering stelde een
voudig de eisch tot samenwerking, en zoo
doende is een commissie uit beide partijen,
die het vraagstuk ter hand zal nemen, ge
ïnstalleerd.
De liquidatie van het cadeaustelsel in
Duitschland zal dus een proces worden,
waarbij alle betrokkenen samenwerken tot
het gestelde doel.
En met de feiten in ons eigen land voor
oogen, schijnt ons geen andere weg moge
lijk. Gesteund door een wet, zal gegaan
moeten worden langs lijnen van geleidelijk
heid, ten einde zoo min mogelijk belangen
te schaden.
zullen verwezenlijken, die zij in uw naam
hebben afgelegd, toen zij het Volkenbonds
verdrag en het pact van Kellogg onder
teekenden, verheft allen uw stem en han
delt
Moge van het ééne einde der Christen
heid t' het andere zich een onoverwin
lijk bondgenootschao der gewetons vormen
voor de handhaving en de verzekering van
den Vrede, onmisbare voorwaarde voor het
herstel van den economischen voorspoed
van alle vaderlanden en voor de heer
schappij van het Recht 1
ROOSEVELT'S NIEUWE ZILVER
PLANNEN.
Op een receptie van de journalisten zeide
Roosevelt, dat de toetreding der Vereenig-
de Staten tot het accoord van Londen over
het zilver eep aanmoedigende aanwijzing ts
in de richting der wereldstabilisatie der
zilverprijzen.
Hij hoopt, dat dezelfde maatregelen in de
toekomst zullen worden uitgebreid tot de
andere instrumenten van het wisselverkeer.
Ofschoon Roosevelt het woord „goud"
niet uitgesproken heeft, verklaart men 'de
zen zin als een zinspeling op het goud.
Een belangrijke factor van het plan om
zilveren munten te slaan, zeide Roosevelt,
is het feit, dat voor het eerst de naties het
eens zijn geworden betreffende een der
groote muntmetalen.
Monsters in de konjj-
nenwereld. Er loopt iets nieuws
ir. de konijnenwereld in Zuid-Dakota rond.
In een farm ten Noorden van Yankton
wierp een hond een konijntje met een paar
hoorns op zijn kop. De eene hoorn was on
geveer zeven centimeter lang, de ander iets
korter. De hoorns waren naar voren gebo
gen als die van een berggeit.
Een accountant ter plaatse deelt mede,
dat, toen hg op jacht was, hij een groote
prairiehaas met een hoorn op zijn kop ving.
Deze mededeeling heeft groote belang
stelling ontmoet bij geleerden op natuur
historisch gebied, die benieuwd zijn, welke
monstruositeiten er in de konijnenwereld op
komst zijn.
Sinaasappelboomen In
Portugal. Nadat tengevolge van
een epidemie de meeste boomen in Lissabon
gerooid zijn, heeft het gemeentebestuur be
sloten om op de plaats der vroegere boo
men sinaasappelboomen te planten en de
vruchten onder de armen te verdeelen.
Men gaat hierbij van het denkbeeld uit,
dat de sinaasappelboomen behalve de stad
verfraaien, ook een symbocl zijn van Por
tugal als landbouwstaat.
De boomen krijgen geen officieele bewa
king, daar men van meening is, dat de ar
men, voor wie de vruchten bestemd zijn,
er voor zullen waken, dat ervan gestolen
wordt.
Een geheime drukker ij.
Te Tiflis, in het uiterste Zuiden van
Rusland, za' een ondergrondsche drukkerij
worden hersteld, waar van 1903 tot 1906
alle onwettige uitgaven van de bolsjewis
tische partij werden gedrukt onder de lei
ding van Stalin, om verspreid te worden in
Transkaukasië, zoowel onder de Russisch
als onder de Armeensch sprekende bevol
king.
De drukkerij bevond zich in een kelder
ruimte, waartoe men slechts toegang kreeg
door een waterput op de binnenplaats van
een oud gebouw. Toch werd de drukkerij
ontdekt en in 1906 door de gendarmerie
verwoest.
Hongerige wolven in
Roemenië. Tengevolge van den
hevigen sneeuwaanval zijn in Roemenië de
wolven zoo hongerig geworden, dat zg men-
schen aanvallen en verscheuren.
In de nabqheid van vele dorpen zijn de
afgeknaagde beenderen van vele slachtof
fers, mannen, vrouwen en kinderen, gevon
den. Steeds meer berichten komen binnen
over door wolven verslonden menschen,
zoodat op vele plaatsen de bewoners niet
meer alleen buiten de bebouwde kom durven
komen.
In Trans-Sylvanië hebben de autoriteiten
drijfjachten georganiseerd, waaraan ook
militairen deelnamen, doch door de hevige
sneeuwstormen heeft dit weinig succes op
geleverd.
Communisten gestraft.
Te Köslin in Pommeren heeft de jury
twee communisten, beschuldigd van moord
op den vendeldrager Kietb en van dr. Ross
uit Berljjn, veroordeeld tot tuchthuisstraf
van elk vijftien jaar en de drie medeplich
tigen tot elk tien jaren. De officier van
justitie had tegen de hoofddaders de dood
straf geëischt.
In het proces inzake den moord op den
S.S.-man Hans Cyrauke, die op 1 Novem
ber 1932 door leden van de Reichsbanner
werd doodgeschoten, spra,. gisteren de bij
zondere Hanzerechtbank het vonnis uit.
Twee leden van de Reichsbanner werden
wegens doodslag veroordeeld tot twaalf,
resp. zes jaar tuchthuisstraf.
Een avontuur. Mejuf
frouw Christine Maple is 22 jaar oud, komt
uit Los Angeles en is een onafhankelijk
aangelegde jonge vrouw, schrijft de „N.R.
Crt." Zij zat in den trein, welke haar naar
St. Moritz zou brengen en bevond zich in
een coupé waarin in 3 talen, Fransch,
Duitsch en Italiaansch, het verbod opge
hangen was, met de schoenen op de bank
te zitten. Toen de Zwitsersche conducteur,
die haar kaartje controleerde en drie talen
spreekt, haar medegedeeld had dat zg de
beenen van de bank moest nemen, verstond
zij dit niet, althans voldeed zij niet aan de
aanmaning. De conducteur duwde toen de
voeten van het meisje van de bank. Mej.
Maple was ook niet voor de poes, nam een
boek en smeet het den conducteur naar het
hoofd. Te Zürich gaf de conducteur het ge
val aan en de opvliegende Amerikaansche,
die blijkbaar noch Fransch, noch Duitsch,
noch Italiaansch kent, werd opgesloten.
Een Amerikaansch consulair beambte
wist al spoedig haar bevrijding te verkrij
gen, maar niet alvorens zg een boete van
50 francs had betaald. Mejuffrouw Maple
beweert, dat de politie haar had geslagen,
onder meer klappen in het gezicht gegeven
en haar aan het haar getrokken had. De
boete, aan mej. Maple opgelegd, was op
dat bedrag bepaald, omdat het meisje bo
vendien nog gerookt had in een niet-rook-
coupé. Na haar vrijlating spoorde de on
stuimige juffrouw Maple naar Bern om een
officieel protest in te dienen tegen de be
jegening, waaraan zij had blootgestaan.
Men vertelde haar daar, dat de gezant,
H -rh Wilson, vertrokken was naar de Ver.
Staten. Zij heeft dus thans gelegenheid
weer wat kalme bezadigdheid te vergaren.
Bandieten door politie
belegerd. De politie te Chicago
doodde na een verwoeden strgd drie ban
dieten, die zich hadden verschanst in een
flat. De agenten omsingelden het gebouw,
posteerden zich bij alle ramen en deuren
en zonden een hagel van kogels naar bin
nen. De lijken der drie bandieten lagen in
een kamer van de benedenverdieping, wel
ke veel geleek op een miniatuur-arsenaal
men vond er 20 voor kogels ondoordring
bare vesten, drie machinegeweren, talrgke
geweren, pistolen en veel munitie.
Wie ontvangt de mees
te post? Volgens berichten in de
Italiaansche pers de Paus. Dagelijks wor
den ongeveer 27.000 zendingen, uit alle dee-
len der wereld, aan de kanselarij afgegeven.
Op de tweede plaats komt de president der
Vereenigde Staten en op de derde de ko
ning van Engeland. Ook de dageigksche
hoeveelheid post voor Von Hindenburg
moet indrukwekkend zgn.
In de statistiek zgn echter niet opgeno
men de hoeveelheden, welke dagelijks de
groote Amerikaansche filmstudio's berei
ken. Alle records worden hier geslagen door
de filmdiva Clara Bow, die in haar glanstijd
meer dan 35.000 zendingen per dag ont
ving. De voor haar bestemde stukken wer
den reeds in de treinen naar Los Angeles
uitgezocht, gebundeld en in speciale post
zakken verwerkt. Deze werden rechtstreeks
naar de studio geëxpedieerd, waar eenige
secretarissen van de filmster het (twijfel
achtige) genoegen hadden de brieven te
openen ente lezen.
Gezondheidstoestand
in de Poolstreken. Een ge
zelschap Russische artsen zal in Juni van
het volgend jaar naar het Poolgebied trek
ken, om een plaats uit te zoeken voor een
gezondheidsoord boven den Poolcirkel, waar
de ultraviolette stralen van de zon, naar
men meent, krachtiger zijn.
Sinds lang is nl. bekend, dat Poolonder-
zoekers slechts zelden te lijden hebben van
verkoudheid, winterhanden, bronchitis en
andere kwalen, welke in de lager gelegen
landen des winters geregeld voorkomen.
Een Russisch arts, die op Spitsbergen
overwinterd heeft, verklaart, dat beenbreu
ken en dergelijke verwondingen, die in war
mer streken amputatie noodig hebben, in
het Poolgebied op bevredigende wijze ge-
OPENBARE LAGERE SCHOOL A
OPGEHEVEN.
Het was voor het personeel van de open
bare lagere school A een eigenaardige dag.
Bij raadsbesluit toch van gisteren is deze
onderwijsinrichting met ingang van 1 Ja
nuari a.s. opgeheven. Het was dus de laat
ste schooldag.
Om ongeveer half elf kwam de wethou
der van onderwys op de school om tot de
twee leerkrachten, de heeren P. Houterman
en C. J. L. Sitsen, namens het college van
Burg. en Weth. een woord van dank te rich
ten voor de diensten aan het onderwijs in
Vlissingen gedurende een reeks van jaren
bewezen, nu zij het onderwijs met wacht
geld gaan verlaten. Hg wenschte hun een
gezond en langdurig genot van het wacht
geld toe.
Nadat de leerlingen deze school voor de
laatste maal hadden verlaten, richtte de
heer F. G. Lemmers, die als hoofd aan de
onderwijsinrichting op de Groote Markt is
benoemd, zich tot de twee scheidende leer
krachten en hield een gevoelig speechje tot
hen, waarin hg wees op den arbeid, die nu
voor hen is afgesloten. Met een handdruk
scheidde men.
BRAND IN DE TELEFOONCENTRALE.
AMSTERDAM. (V.D.) Onze stad heeft
gisterenmiddag een ramp getroffen, waar
van de gevolgen op het oogenblik nog niet
te overzien zijn door een brand in de tele
fooncentrale op den hoek van Spuistraat en
Raadhuisstraat.
Omstreeks kwart over vgf gisterenmid
dag toen een monteur aan het werk was
in de zgn. splitsingskabel vanwaar de
hoofdkabels uitgaan naar de andere kabels,
ontstond plotseling kortsluiting. De mon
teur kon nog wegkomen en wist nog een
brandgrendel over te halen, waardoor in
het geheele gebied gesignaleerd werd, dat
er storing was. Hij liep naar buiten en aan
een agent van politie deelde hg mede, dat
hg de brandweer moest waarschuwen. Deze
agent heeft nog van den brandmelder ge
bruik kunnen maken. Met zeer veel mate
riaal rukte de brandweer aan. De vlammen
sloegen toen uit de splitsingskamer, gele
gen op de tweede verdieping. Met twee
stralen op de motorspuit en een straal op
de huisleiding werd de brand gebluscht. De
isolatie van de kabels is verbrand en hoe
groote de schade verder is kan nog niet
worden gezegd. De gevolgen zgn niet te
overzien. Door het vernielen van deze ka
bels door het vuur is de centrale 4 geheel
gestoord en ook gedeeltelijk centrale 3 en
zijn Idealen! Velen
rekenen daartoe „veilig
verkeer". Het ligt toch
zeker niet aan U, wanneer
dat een ideaal blijft?
bovendien de centrale 6. Hierdoor zgn niet
alleen 10.000 telefoontoestellen uitgescha
keld, maar ook alle intercommunale verbin
dingen zgn verbroken, omdat zg loopen over
de centrale 4. Amsterdam is dus per inter
communale telefoon niet te bereiken. Door
de telefoondirectie is aan de omroepver-
eenigingen gevraagd deze mededeeling uit
te zenden. Ook het brandalarmtoestel en de
politie-lgnen zijn gedeeltelijk gestoord. Noch
per telegram, noch per brandmelder gelegen
binnen het gebied van de telefooncentrales
3, 4 en 6, kan brandweer of politie worden
opgescheld. Brandaanzeggingen kunnen dus
alleen geschieden, door het gaan naar po
litieposten of brandweerposten.
Met den directeur en onderdirecteur van
de telefoon hebben wg een onderhoud ge
had. Zg deelden ons mede, dat gisterenmid
dag 5 uur een brand ontstond in de zgn.
splitsingskamer. Deze kamer is de zgn.
splitsingskamer, waar de hoofdverdeelers
zitten, waar de kabels worden gesplitst
naar de verschillende centrales. De draden
liggen daar in groote bossen door elkaar.
Om ongeveer kwart over 5 rook een tele
foniste brandlucht. Zg ontdekte den brand
en zag tusschen de bossen draad vlamme
tjes. Een eveneens toegeschoten monteur
kon door de sterke rookontwikkeling al
niet meer naar binnen gaan. Deze kamer
met alle verbindingen is uitgebrand. Alle
uiteinden van de kabels waar de centrales
4 en 6 en gedeeltelijk van de centrale 3
zijn weggebrand, evenals de uiteinden van
de kabels, die de verbinding tot stand bren
gen met de overige centrales.
De verwoesting is buitengewoon groot.
De centrale 4 zelf is niet beschadigd, d.w.z.
als alle verbindingen in de splitsingskamer
weer zgn hersteld, werken de centrales on-
middelijk weer. Ook de accumulatoren-ka
mer is geheel behouden gebleven. Uitge
schakeld zijn de centrales 3, 4 en 6, wat
zeggen wil, dat het centrum van de stad,
benevens het gedeelte benoorden het LJ
uitgeschakeld zijn van telefoonverbindin
gen en dat ook het intercommunale verkeer
is stil gelegd.
Op onze vraag naar de oorzaak, zeide de
directeur, de heer Snijders, dat hg kortslui
ting zoo goed als uitgesloten achtte. Het
spreekt vanzelf, dat zoo spoedig mogelijk
met het herstellen van de schade zal wor
den begonnen. Van de firma Siemens en
Halske en den directeur van de telefoon in
Den Haag, die dadelijk naar hier is geko
men, zgn reeds aanbiedingen ontvangen tot
het leveren van materiaal. Ook de hoofd
ingenieur-directeur was reeds gisterenavond
hier ter stede. Van de rijkstak van dienst
kan op alle mogelgke hulp worden gere
kend. Met de meest belangrgke zaken zal
het eerst worden begonnen. Er zullen zoo
spoedig mogelgk verbindingen tot stand
worden gebracht voor het interlocale ver
keer, voor West, Oost en Zuid. Vervolgens
zijn aan de beurt de belangrijkste gemeente
diensten. Hierna komen de abonné's van
centrale 3, deze zal men overschakelen op
de centrale Heerengracht en tenslotte zal
de centrale 4 onder handen worden geno
men en zullen de nummers langzamerhand
worden ingeschakeld. Om al deze verbin
dingen tot stand te brengen zijn 40.000 M.
materiaal noodig. Een gedeelte hiervan zal
uit het buitenland moeten komen.
Op onze vraag wanneer de schade zal
zgn hersteld, haalde de heer Snijders de
schouders op. Wij zullen, zeide hg, met
man en macht aan den arbeid gaan. Ge
holpen moeten worden 600 abonné's over
het IJ, 1200 van centrale 3 en 7400 van die
van 4.
De brand in de telefooncentrale heeft den
dood aan een der telefoon-ambtenaren ten
gevolge gehad. De chef van de ondercen
trale aan de overzijde van het IJ, de heer
J. Eglen, zag in de centrale plotseling alle
storingslampen branden. Hij is daarvan zoo
geschrokken, daè hij in elkaar zakte én
weldra den geest gaf. De overledene was
hartlijder.
De brandweer deelde ons mede, dat alle
brandmelders ten Noorden van het LJ, of
schoon daar storing is, goed functioneeren.
Bij de telefooncentrale is daarom een brand
weervoertuig geplaatst, zoodat het dadehjk
kan te hulp komen.
NOTARIS IN ARREST GESTELD.
's-GRAVENHAGE. (C. B.) Naar wg ver
nemen is de wegens fraude gearresteerde
notaris te 's-Gravenhage, M. J. F. P., he
denmorgen voor den rechter-com~issaris
voorgeleid en na verhoor in voorloopig ar
rest gesteld in het huis van bewaring.
KRUISER „DE RUYTER".
's-GRAVENHAGE. (C. B.) H. M. de
Koningin heeft bepaald dat aan den derden
kruiser, welke op de werf WiltonFegen-
oord gebouwd wordt, de naam „de Ruyter"
zal worden gegeven. In verband daarmede
is tegelijkertijd bepaald dat de torpedoboot-
jager, welke thans de naam van „de Ruy
ter" draagt, verdoopt zal worden in „Van
Gendt".
EEN ONTPLOFFING.
MAASSLUIS. (V.D.) Hedenmorgen wer
den in de fabriek De Ploeg proeven geno
men met zwavelstof tot het bereiden vaa
middelen ter bestrijding van plantenziek
ten. Hierbg sprong de transportbaan uit
elkaar. Het gevolg was dat het dak der
oude fabriek ontzette en de achtergevel uit
elkaar vloog. In de fabriek zelf werd een
ruïne aangericht. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
DE TERUGKEER VAN DE PELIKAAN.
BATAVIA. (Aneta). De aanvang van
den terugtocht van de „Pelikaan" is voor
loopig vastgesteld op 27 December, 2 uur
des nachts, Javatgd. Speciale verlichtings
maatregelen zijn getroffen.
BATAVIA. (Aneta). Nadat een onbetee-
kenende motorstoornis was hersteld, waar
door het vertrek eenigen tg'd werd ver
traagd, vertrok de „Pelikaan" om 8.47 uur
(Javatgd) naar Bandoeng, begeleid door
een esquadrille legervliegtuigen, welke uit
Bandoeng ter verwelkoming naar Tjililitan
waren overgekomen. Na een rondvlucht
over de feesteigk versierde stad, landde de
„Pelikaan" om 9.20 uur op het vliegveld
Bandoeng onder de grootste belangstelling.
DE BRAND IN DEN RIJKSDAG.
Van der Lubbe tot de doodstraf
veroordeeld.
LEIPZIG. (V.D.) De vierde straf senaat
van het rijksgerechtshof heeft heden uit
spraak gedaan in het proces tegen de 5
van brandstichting in het Rgksdaggebouw
beschuldigde beklaagden.
Te 9.10 uur M.E.T. deelde de Senaatspresï-
dent dr. Buenger het vonnis mede.
Dimitrof, Popof, Tanef en Torgler wer
den vrijgesproken.
Marinus van der Lubbe werd veroor
deeld tot de doodstraf.
LEIPZIG. (V.D.) Na een procesduur van
ruim 3 maanden is hedenmorgen de uit
spraak in het Rgksdagproces gevallen, die
met groote spanning door de geheele wereld
werd verwacht. Vanzelfsprekend uitte deze
belangstelling zich het meest concreet te
Leipzig zelf, waar reeds zeer vroeg in de
omgeving van het gerechtshof groote druk
te heerschte. Ondanks het triestige regen
achtige weer verdringt zich reeds lang
voor 8 uur een groote menigte voor den
ingang van het gebouw, om nog enkele der
weinige onuitgegeven toegangskaarten in
handen te krijgen. De politie-bewaking is
versterkt en ieder die binnengaat wordt op
wapens onderzocht. In de zaal zelf is de
eerste rg plaatsen op de perstribune geheel
door politiebeambten bezet. De pers zelf
is zoo goed als voltallig aanwezig. Ook de
publieke tribune is zeer snel gevuld. Het
postkantoor in de vestibule van het rgks-
gerechtshof heeft reeds vroeg maatregelen
genomen om aan de massale vraag van
persvertegenwoordigers onmiddellgk na het
uitspreken van het vonnis te kunnen vol
doen. Op verschillende plaatsen in de zaal
hebben zich persfotografen opgesteld om de
beklaagden te kunnen fotografeeren op het
moment dat het vonnis zal worden uitge
sproken. De uitspraak van het vonnis ge
schiedde in tegenwoordigheid van vertegen
woordigers der rijksregeering en van de
Saksische staatsregeering. Ook de president
van het rijksgerechtshof, dr. Bumke, is als
belangstellende in de zaal.
Het vonnis wordt onder doodsche stilt©
uitgesproken. Vooral Marinus van der Lub
be toont geen spoor van aandoening. Hg
zit daar even onbeweeglgk en onaandoenlijk
als men hem reeds 60 dagen in alle phasen
van het proces heeft zien zitten alsof het
hem alles niets aangaat.
LEIPZIG. (V.D.) Bg de opening van de
zitting, alvorens het vonnis voor te lezen,
verklaarde de senaatspresident, dr. Buen
ger, dat de senaat zich niet slechts, zooals
in den loop van het proces herhaaldelgk
was verklaard, van invloeden van buiten in
elk opzicht had vrij gehouden, doch dat in
de eerste plaats het zorgvuldige onderzoek
der geconstateerde feiten tot een volledige
weerlegging, die gezien de bron waaruit
zg afkomstig waren, al te verdachte bewe
ringen had geleid. In het bijzonder heeft
het gerecht alle laster weerlegd. Valsch
waren ook de geruchten over het zgn. vroe
ger vrij van dienst geven van Rijksdag-
employé's op den dag van den brand, de
verklaringen over de sabotage van het
blusscüingswerk en vele andere zaken. Bg
dit proces moest echter ook en dat heeft
de meeste tijd geëischt, de politieke achter
grond der te onderzoeken misdaad worden
onderzocht, waarbg men moest trachten uit
te vinden, welke doeleinden er achter kon
den staan. Door dit proces is bewezen, dat
de medeplichtigen in het communistische
kamp behoorden en dat de brandstichting in
den Rijksdag het werk van de K.P.D. tot
verwezenlgking van den burgeroorlog wa
ren. In het begin van dit jaar liep het Duit-
sche volk gevaar te worden overgeleverd
aan het communisme, doch op het laatste
moment is het uit den afgrond weggetrok
ken.
Uit de motiveering van het vonnis kan
worden gemeld
Van der Lubbe heeft volledig bekend. Hij
heeft niet alleen den brand kunnen stichten
in de groote Rgltsdagzaal. Omtrent dit punt
is geen opheldering verkregen. Bij Torgler
en de Bulgaren heeft het gerecht de door
de aanklagers als bewgs van hun schuld
aangevoerde punten op sommige punten
niet vrg van twijfel geacht, terwijl ook do
onweerlegbaarheid van sommige punten
moet worden betwgfeld.
Aangezien bg het rgksgereehtshof geea
hooger beroep mogelgk is, verkeeren do
vonnissen direct bg de uitspraak in kracht
van gewijsde.
