TWEEDE BLAD
ONZE NIEUWE REGEERING
10.000 I
DE PERS OVER HET NIEUWE
KABINET.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
RECHTSZAKEN
MARINE EN LEGER
AANBESTEDINGEN
OEN
ranee I
n een
/an slechts een
prijs (dus geen
ERS,
zangl
mil-
raen.
INDE
>MFORT.
eekend-tarie-
geheelen dag.
ndige leiding.
IS KOMT
eerst naar
ndafsblad.
Want
blad geeft
verse bei-
actueele
verhalen
REEBD
BLAD.
Is abonné
rij»
<A fc
rratl»
oto's in de
is. Courant"
r menigmaal
i, dat is ook
U tegen een
fs 25 ct. per
ullt een foto
:e geven bij
van de
Vrijdag 26 Mei 1933. No. 123.
Het „Handelsblad" constateert, dat de
waarschuwing van 1925 dr. Colijn er blijk
baar van heeft afgehouden een crisis-kabinet
te formeeren zonder verder ook maar eenigs-
zins rekening te houden met de fracties van
wier al of niet goede gezindheid het wel en
wee van een ministerie afhankelijk zal zijn.
Een voordeel der door dr. Colijn thans ge
volgde methode is ongetwijfeld, dat aldus het
resico voor ongelukken belangrijk geringer is
en de mogelijkheid van continuïteit toeneemt.
Om echter in staat te zijn een defitinief oor
deel over zijn systeem van formatie eener
niet-pariementaire regeering uit te spreken
dient men tenslotte te weten, op wat voor
programma hij zijn medewerkers verzameld
heeft. Hieromtrent kan eerst de binnenkort
af te leggen regeeringsverklaring nadere
klaarheid verschaffen. Intusschen koesteren
wij de stellige verwachting dat zijn streven
om, laat het dan wezen indirect, meer zeker
heid voor steun te verkrijgen van de vijf par
tijen uit wier midden vooraanstaande per
sonen tot het ministerie zijn toegetreden, niet
een verzwakking van zijn oorspronkelijk pro
gram heeft veroorzaakto.m. de omstandig
heid, dat de liberaal ir. Kalff een portefeuille
aanvaardde, geeft ons aanleiding tot het sterk
vermoeden dat men niet hoeft te vreezen
voor verwatering van dr. Colijn's programma,
al blijft op dit moment nog even afwachten
de boodschap.
Wij willen eerlijk bekennen, aldus schrijft
„de Maasbode", dat wij er niet geheel gerust
op waren, dat dr. Colijn wellicht een crisis
kabinet zou vormen, dat er in zün. samenstel
ling wat al te grimmig zou uitzien en al aan
stonds, alleen reeds door zijn optreden, het
grootst mogelijk aantal tegenstanders te hoop
zou drijven. Het is gelukkig anders uitgeval
len. Het kabinet geeft in zijn samenstelling
de noodige waarborgen, dat de zoo noodzake
lijke versobering, bezuiniging en beperking
niet zal uitblijven, maar evenmin zal ontaar
den in reactionaire afbraak. Men kan er zeker
van zijn, dat deze regeering niet verder zal
gaan, dan beslist noodzakelijk is. Daarvoor
blijven mannen als Van Schaik, Verschuur,
Deckers, Slotemaker, Marchant, Oud,
met welke opsomming wij de anderen intus
schen niet te na willen komen, een zekere
borgrDit lykt ons van overwegend belang.
Zelfs van de S.D.A.P., indien deze tenminste
niet lederen onaangenamen maatregel van 'te
voren onherroepelijk wenscht af te wijzen,
mag tegenover dit kabinet een objectieve
houding worden verwacht.
De keuze van mr. Oud voor financiën acht
het R.-K. blad uitmuntend i
Van dit departement vooral zullen de harde
maatregelen moeten uitgaan. Zouden deze
rechtstreeks komen van een man als Colijn,
dan zouden zij reeds daarom alleen bij velen
een te grooteren huiver en ielleren weerstand
hebben gewekt. Gaan zij daarentegen uit van
een man als mr. Oud, dan zal men te gemak
kelijker de onvermijdelijkheid van te voren
aannemen. Voeg daarbij de onmiskenbare be
kwaamheid van dezen vrijzinnig-democraat
en er is reden te over om zich te verheugen
over de fijne keuze van den formateur, die
dezen knappen, maar wel erg vlotten en nu
juist niet zachtzinnigen criticus volop gele
genheid geeft om opbouwend of ten deele
ook afbrekend? werk te doen.
Het ministerie-Colijn vertoont den aanblik
van een veelkleurig palet met veel rose erin,
constateert de „N. Rott Ct."
De bedoeling van al diegenen, die hoe
wel van niet-anti-revolutionairen huize op
den heer Colijn gestemd hebben, zal dit niet
zijn geweestMoeten zij nu, achteraf bezien,
niet erkennen, dat zij wijzer hadden gedaan
met niet den „sterken man", doch den libe
ralen zetelwinst te bezorgen In dit geval
zou het dr. Colijn b.v. zeer moeilijk zijn ge
vallen den vrij zinnig-democraten twee zetels
in zijn kabinet aan te bieden tegenover één
zetel aan de liberalen, hoewel deze laatsten
percentsgewijs veel minder in stemmenaan-
tal zün achteruitgegaan dan de eersten. In
het algemeen zou dan vermoedelijk de for
mateur bij de vervulling van zijn opdracht
zün medewerkers meer in overeenstemming
met zijn eigen inzichten hebben gekozen.
Hebben die bedoelde kiezers «gerekend met
den vrijz.-dem. Oud aan financiën, met den
R.-K. Verschuur aan landbouw, nüverheid en
handel, met de onvaste politieke contouren
van den c.-h. Slotemaker de Bruine aan so
ciale zaken, met de hoop der radicale katho
lieken Van Schaik aan justitie, en met den
vrijz.-dem. leider Marchant aan onderwijs.
Dr. Colü'n heeft zijn eerste ideaaleen
parlementair kabinet, steunend op medewer
kende partijen in de Kamer, los moeten la
ten, maar wie de lijst van ministers ziet,
komt tot de conclusie, dat er in langen ty'd
niet één zoo parlementair kabinet is geweest
als dit, schrijft de a.-r. „Rotterdammer
Bereikt is dat er een sterk kabinet gevormd
issterk, door den nauwen band, welke het
aan de Tweede Kamer bindt. Immers, met
uitzondering van den liberalen candidaat, ir.
Kalff en den chr.-hist. jhr. De Graeff, zün
alle ministers oud-Kamerleden of stonden ze,
zooals mr. Verschuur, als minister met de
Kamer in contact.
De samenstelling van het nieuwe ministerie,
concludeert „de Telegraaf", geeft het kabinet
een breeder parlementaire basis dan de
meeste van zijn voorgangers. „Op zichzelf is
het een verblijdend teeken, dat alle burger-
lyke partüen, zonder onderscheid van politie
ke overtuiging en religieuze confessie, de
handen ineenslaan om ons land te redden in
een der moeilükste uren, die het sedert den
wereldoorlog moest doormaken. Deze bereid
willigheid tot samenwerking, al is zij ook
schoorvoetend gekomen, heft eenigermate
den deprimeerenden indruk op, dien het
overal in het land verwekte, dat de partij
leiders, terwül alle Staten ter wereld om hun
bestaan vechten en ons geheele economische
stelsel dreigde ineen te storten, een eindeloo-
zen bedenktijd noodig hadden om tot een ac-
coord te geïaken.
„De Ty'd" bepaalt zich tot de opmerking,
dat de heer Colijn erin geslaagd is bij alle
groote partijen, behalve de S.D.A.P., moedige
en bekwame mannen te vinden voor een cri
siskabinet.
Maar daaraan knoopt het R.-K. orgaan
vast een beschouwing over de verhouding van
de R.-K. Staatspartij tot dit niet parlemen
taire kabinet, waarvan wij de conclusie al
dus kunnen samenvatten
Evenals voor het kabinet-Ruys zal men de
katholieken verantwoordelük stellen voor de
daden van het optredende ministerie.' Maar
andermaal ten onrechte.
Noch voor het optreden noch voor de da
den van het aftredende kabinet was de Ka
tholieke Staatsparty aansprakelijk. Ook niet
de Kath. Kamerfractie. Wel was deze ver
antwoordelijk voor haar eigen daden, en die
waren le de daden van het kabinet, welke
met haar medewerking waren geschied, en
2o. het laten zitten van het kabinet. En die
dubbele verantwoordelijkheid hebben wij ook
bij de laatste verkiezingen-volledig en on
omwonden aanvaard.
„Het Vaderland" vindt zwakke plekken in
de samenstelling van het kabinet.
Dr. Colijn heeft van de in de tweede op
dracht ongetwijfeld opgesloten wijheid van
handelen slechts weinig gebruik gemaakt en
heeft de formateur, naar het schünt, een o.i.
onnoodig en zelfs schadelijk overleg recht
streeks met de partijen gevoerd over de sa
menstelling van zijn crisiskabinet. Onnoodig
was dit overleg, omdat het toch niet kon lei
den tot de openlüke aanvaarding van de ver-
antwoordelükheid voor de samenstelling van
het ministerie door de partyen, met name
door de R.-K. Staatsparty'. Schadelyk kon
dit contact voorts zijn» in zooverre het wen-
schen van de zijde der partüen kon uitlok
ken, die den formateur in zün vrije keuze
noodwendig moesten beperken.
Wij ontkomen niet aan den indruk, dat het
de constellatie der partijwenschen is geweest,
die den heer Colyn tot aanvaarding van de
portefeuille van koloniën heeft gebracht, en
niet dus de sterke overtuiging by den premier
van den aanvang af, dat hij als formateur
juist dit departement onder zy'n beheer moest
nemen.
Het nieuwe kabinet zal in onze kringen
niet met geestdrift worden ontvangen, aldus
de kath. „Volkskrant". Hoewel het uit be
kwame mannen bestaat, toch is de gevonden
oplossing teleurstellend i
Wij hadden een rechtsoh parlementair ka
binet verwacht en mogen verwachten.
De rechterzüde had aan de stembus de
meerderheid behaald, zy het een kleine, en
zü had er een eer in behooren te stellen,
daaraan juist in dezen moeilijken en benar
den ty'd te beantwoorden door vastberaden,
het bestuur des lands in handen te nemen.
Intusschen, wat had gekund en wat voor
de rechterzijde bij eeristemigheid plicht ware
geweest, is niet geschiéflF: er is geen rechtsch
kabinet gekomen.
En er zal ook niet licht meer een komen,
om het woord nooit niet te bezigen. Aan
de rechtsche coalitie, het besef der rechtsche
saamhoorigheid-, is een zware slag toege
bracht. En het zal van de daden, niet de
woorden van het kabinet afhangen, of niet
de nieuwe oriëntatie, welke zich afteekent,
tastbaren vorm zal behooren aan te nemen.
De liberaal in het crisiskabinet stemt tot
blyvende beduchtheid ook na de gerust
stellende verzékeringen dat de liberalen bui
tengewoon inschikkelijk en plooibaar zich we
ten te toonen dat naar reactie en afbraak
zal worden koers gezet.
Wat tot vertrouwen stemt, is het feit dat
de principieele ministers Verschuur en Dec
kers in het kabinet zijn versterkt door een
zoo gave en evenwichtige, zoo vastberaden en
in den goeden zin sterke persoonlijkheid als
mr. Van Schaik.
Het „Volk" vat zijn oordeel als volgt
samen
Het crisiskabinet als geheel is een mengsel
van sterk uiteenloopende opvattingen rechts
en links, kapitalistisch-door-dik-en-dun en
solidariteit, conservatief en democraat, zitten
naast (of tegenover?) elkaar in één minis
terie. Zal het een Welter-kabinet worden De
persoon van den leider doet het ergste vree
zen bij verschillende ministers zal zijn wild
bezuinigingsstreven steun vinden. Indien wij
nog in het onzekere zijn, is dit minder door
de aanwezigheid van twee vryzinnig-demo-
craten, die blijkbaar tot eiken prijs wilden
regeeren, dan door de figuur van mr. Van
Schaik, die zelf moet voelen, dat hij slechts
als democratisch politicus een toekomst
heeft.
Wijziging examen-commissie.
Tot plaatsvervangend lid van de commissie
van rijksgecommitteerden bij de in 1933 te
houden mulo-examens is alsnog benoemd C.
Wit, inspecteur van het lager onderwijs in de
inspectie Middelburgte Middelburg.
Examens nijverheidsonderwijs.
De minister van onderwijs, kunsten en we
tenschappen heeft bepaald dat de commissie,
te belasten met het afnemen van de examens
ter verkrijging van de akten van bekwaam
heid tot het geven van nijverheidsonderwijs,
in het jaar 1933 zitting zal houden te 's-Gra-
venhage.
Tot lid en voorzitter van deze commissie
is benoemd M. J. van Alphen de Veer, in
specteur van het nyverheidsonderwys te
's-Gravenhagetot lid en secretaris J. van
Roon, leeraar aan de zeevaartschool te
's-Gravenhage. Tot lid is o.a. benoemd J. F.
Gugelot, leeraar aan de zeevaartschool te
Vlissingen.
De winkelsluitingswet.
De rechtbank te Rotterdam heeft vonnis
gewezen in de appélzaken van een groot aan
tal banketbakkers te Rotterdam, die door
den kantonrechter aldaar waren veroordeeld
wegens overtreding van de winkelsluitings
wet, daar zü hun winkels op Zondag 4 De
cember hadden geopend gehouden.
Het vonnis van den kantonrechter werd
vernietigd en de beklaagden veroordeeld tot
6 boete subs. 1 dag hechtenis.
Intrekking rijbewijs.
De minister van waterstaat brengt ter
kennis dat de bevoegdheid om motorrijtuigen
te besturen voor een tijd van 6 maanden, in
gegaan op 20 April 1933, is ontzegd aan M. C.
van der Vliet, koopman, laatst wonende te
Zierikzee.
De luitenant ter zee 2e klasse A. M. Val
kenburg, van de onderzeedienstkazerne te
Willemsoord, wordt overgeplaatst naar Rot
terdam bij den afbouw van de voor den
dienst in Oost-Indië bestemde onderzeeboot
K XVI, in aanbouw bij de Rotterdamsche
Droogdokmaatschappij
De officier van gezondheid le klasse de?
zeemacht V. M. J. Kettlitz, wien vergund is
uit Oost-Indië terug te keeren, is 10 dezer
met de „Chr. Huygens" van Tandjong-Priok
vertrokken, wordt 30 Mei te Genua en daarna
hier te lande terugverwacht.
De officier van den marinestoomvaartdienst
2e klasse C. L. H. Vincken, die bestemd is
voor den dienst in Oost-Indië, zal 31 dezer
met de „Mamix van St. Aldegonde" uit Am
sterdam derwaarts vertrekken.
H.M. pantserscchip „Heemskerck", onder
bevel van den kapitein ter zee C. ter Poorten,
is 24 dezer van Reijkjavik vertrokken.
Jaarl. vergadering van Pro Rege.
Bij ministerieele beschikking is bepaald,
dat aan de militairen, die zulks wenschen, op
6 Juni, op vertoon van hun bewijs van lid
maatschap van de Nationale Vereeniging
Pro Rege, buitengewoon verlof kan worden
verleend naar Utrecht, tot het bijwonen van
de algemeene jaarlijksche vergadering dier
vereeniging. Dit verlof kan eventueel worden
verleend in aansluiting met het algemeen
verlof, dat met de Pinksterdagen wordt ge
noten.
In de bovenzaal van hotel restaurant
„Royal" aan de Badhuisstraat alhier, werd
hedenmorgen door den architect Aug. A.
Kulberg, voor rekening van den heer F. D. G.
Prins, onderhands aanbesteed, het bouwen
van een glasmagazijn en verf malerij aan de
Van Dishoeckstraat. Begrooting 5427.50.
Ingeschreven werd onder verplichte hand
having van het volgens het C.A.C. geldend
plaatselyk loon.
Inschrijvers de heerenJ. J. Krijger, Vlis
singen 6630 F. van der Peijl, Vlissingen
5735 W. Anker en Zn. Vlissingen 5684 i
A. Loois Vlissingen 5549Joh. Loois
Vlissingen 5460 J. Huijsman, Koudekerke
5400J. N. D. Bijl en Zn., Vlissingen
5380 J. Geldof, Koudekerke 5264 Firma
de Muijnck, Vlissingen 5096 J. W. Chris-
tiaanse, Koudekerke 4885.
Het werk is aan den laagsten inschrijver
MR, P, J, OUD, Minister van Finan- MR' T- J- VERSCHUUR, Minister
v eiën» van Economische Zaken.
MR, J, R H. VAN SCHAIK, Minis- JHR. MR A. C. D. DE GRAEFF,
ter van Justitie. Minister van Buitenlandse!» Zaken.
DR. H. COLIJN, premier en I
ter van Koloniën.
IR. J, A KALFF, Minister van
Waterstaat.
MR DR L N. DECKERS, Minister
"ap Defensie.
MR. J. A DE WILDE, Minister van
Binnenlandsoh» Zaken.
MR H. P. MARCHANT, Minister
van Onder w., Kunsten «n Weten*
schappen.
PROF. DR. R SLOTEMAKER DB
BRUïNE, Minister voq» Social*
7 m f held ea Werkloosheid»
