Tevreden?
DONDERDAG
27 APRIL,
Is uw teint
nog frisch
- en jong?
EERSTE BLAD
No.99
71e Jaargang
1933;
lillili: Fin F. Ill Dl HIDE Jr.. Silsliu! il-DO, llissiitgu. Tilil. li. Postrekening 6G23F
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
STADS- EN PROVINCIENIEUWS
VL1SSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ2.20 per 3 maanden.
Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk 3.80. Voor de ove
rige landen bij wekelijksche verzending 3.80, met Zondagsblad 4.75. Afzonderlijke nrs. 5 ct
ADVERTENTIEPRIJSVan 1—5 regels 11.25iedere regel meer 25 cent Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct p. regel. Kleine advertenties van 1—5 regels 50 ct. Iedererege
meerlOct(max. lOregels). Bij 3-maal plaatsing vanl— öregelsfl. .alles tegen vooruitbetaling.
De abonné's in 't bezit eener A |TJ gulden bij levens-
Polis, zijn GRATIS verze- ||||||l lange ongeschikt-
kerd tegen ongelukken voor1UUU heid tot werken.
50!
1 gulden bij dood Qftfl gulden bij verlies i
I door 11 B van een
een ongeluk. OUU hand, voet of oog. J
.51
gulden bij verlies J g"| gulden bij verlies 1- gulden bij verlies
I van 181| 1 van een fl van eiken
een duim ËUhJ wijsvinger anderen vinger
AANGESLOTEN BIJ HET
BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE
NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Strijk eens met den rug van
uw hand over uw huid
Voelt zij nog zacht en stevig
aan? Of is uw teint minder sensitief, min
der soepel geworden Waarom zou u toe
staan dat de frischheid en aantrekkelijkheid
der jeugd u ontvluchten De dagelijksche
toepassing van Palmolive kan, dank zij de
rijke hoeveelheid olijf- en palmoliën
welke bij de bereiding dezer zeep worden
gebruikt, wonderen voor u doen.
Pas onze beroemde „twee minuten"-be
handeling toe en u zult met vreugde
bemerken, dat uw teint haar vroegere
aantrekkelijkheid herkrijgt.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
N.V. Koninklijke Maatschappij
„de Schelde".
In de heden alhier gehouden vergadering
van aandeelhouders van de N.V. Koninklijke
Maatschappij „de Schelde" werd het verslag
over 1932 uitgebracht, waaraan wij het vol
gende ontleenen
De directie herinnert allereerst aan het
overlijden van ii*. R. A. van Sandick, com
missaris der Maatschappij en voordien re-
geeringsgevolmachtigde. De directie zal den
heer Van Sandick zoowel om zijn sympa
thieke persoonlijke eigenschappen als om
zijn goede adviezen dankbaar blijven ge
denken.
Gedurende het verslagjaar is de bezetting
van de fabriek, die in 1931 reeds was afge
nomen, nog verder achteruitgegaan, aan
vankelijk in geringe mate, doch in Mei en
daarna snel.
Het boekjaar staat nog onder de afreke
ning van verschillende werken, waaraan ook
reeds in vorige jaren is gearbeid. Het finan-
cieele resultaat is daardoor naar omstandig
heden gunstig, zoodat de directie voor de
vereischte afschrijvingen nog geen gebruik
behoefde te maken van de reserves.
Voor de in 1932 nieuw verworven op
drachten heeft de directie geen redelijke
prijzen kunnen bedingen. Het bedrijf moest
zij inkrimpen en het werkt met verlies.
Wanneer de algemeene toestand niet spoe
dig verbetert, zal de directie gedwongen zijn tot
verdere bezuinigingsmaatregelen. Ook in 1932
was de maatschappij uitgesloten van mede
dinging naar de bruggen voor het wegen-
plah. De directie is voortgegaan met de
pogingen, aan deze onrechtvaardige bejege
ning een einde te doen komen. Thans heeft
gelukkig de regeering in de toelichting van
haar plannen voor brugbouw bij den Moer
dijk ons meegedeeld, ook de groote scheeps
werven werk te willen geven.
Op 31 December 1932 waren in dienst 276
ambtenaren, waarvan 3 tijdelijke. Aan de
fabriek waren nog verbonden 1411 werklie
den, waarvan in verband met de arbeids
verdeling, die naar aanleiding van de ma
laise wordt toegepast, momenteel 364 man
buiten dienst waren.
Afgeleverd werdeneen onderzeeboot ge
naamd O 14 voor het departement van de
fensie een vrachtschip genaamd „Bengalen",
voor de N.V. Rotterdamsche Lloydeen
motorveerboot, genaamd „Prins Hendrik"
voor den Provincialen Stoombootdienst op de
Westerscheldetwee dubbelwerkende Schel-
de-Sulzer motoren voor het mailschip „In-
cirapoera" van de N.V. Rotterdamsche Lloyd;
zes Schelde-Yarrow landketels aan electri-
sche- en andere bedrijven in ons land20
sluisdeuren aan de Maatschappij tot Uit
voering van Zuiderzeewerkende staalcon
structie voor de nieuwe electrische centrale
van het Prov. Electriciteitsbedrijf te Gro
ningen zes ijzeren deuren voor de groote
sluis te Veere, voor den rijkswaterstaat in
Zeelandde ijzeren bovenbouwen van twee
vaste bruggen over den Sloterstraatweg te
Amsterdam, voor den provincialen water
staat van Noord-Hollandacht ijzeren
bruggen voor de overbrugging van de Waal
bij Zaltbommel, voor de Nederlandsche
Spoorwegen. Het gezamenlijk verwarmend
oppervlak der afgeleverde scheepsstoomke-
tels (3 stuks) bedroeg 1700 vierkante voeten
(158 vierk. Meters). Ook dit jaar werden
■verschillende kleine herstellingen aan sche
pen en machines uitgevoerd.
Van de op 31 December jl. nog in bewer
king zijnde orders zijn sedert afgeleverd of
nagenoeg voltooideen flottieljevaartuig,
genaamd „Johan Maurits van Nassau" voor
het departement van defensietwee Schel-
de-Sulzer-motorcn voor het pantserschip
„Brinio" voor hetzelfde departement; de
staalconstructie voor deze uitbreiding van de
electrische centraio voor de staatsmijn
„Maurits".
Op 27 April 1933, den datum van verschij
nen van dit jaarverslag, waren nog onder
handen de turbinemachines en stoomketels
voor een kruiser voor het departement van
defensie en te leveren aan de N.V. Wilton—
Feijenoorddrie motorveerbooten voor de
provincie Zeelandtwee Schelde-Sulzer
Dieselmotoren voor den ombouw van het
stoomschip „Siantar" van de N.V. Rotter
damsche Lloydeen 20.000 k.w. turbogene
rator voor de staatsmijn Mauritseen idem
van 5375 k.w. voor de N.V. PZEM, twee
landketels, waarwan één voor genoemde mijn
en één voor het prov. electriciteitsbedrijf
van Groningen. Verder nog de bovenbouw
van twee ophaalbruggen voor den prov. wa
terstaat van Noord-Holland te Haarlem; een
grootere en. 2 kleinere bruggen bij Nootdorp
voor de Nederlandsche Spoorwegen; hefdeu-
ren voor schutsluis IV bij Limmel voor den
rijkswaterstaat Limburgen diverse kleine
constructiewerken.
Aan arbeidsloon is uitbetaald een som van
1.609.472.04.
De winstrekening over 1932 geeft in debet
aaninterest 94.749.97salarissen en al
gemeene onkosten 662.320.29 ondersteu
ning gewezen beambten 9443.34bijdragen
ten batë van personeelbelangen 72.366.46,
kosten ongevallenwet en arbeidscontract
87.308.67 kosten invaliditeitswet 44.189;
onderhoud gebouwen 7550.86 exploitatie
ook te Vlissingen 2955.25 en afschrijvingen
773.904.08.
De creditzijde vermeldt; uitkomst van
diverse werken 1.643.646.77huur gebou
wen en erven 30.273.83 exploitatie wonin
gen 8289.03 en effecten 72.579.19.
De balans geeft passivaaandeelen-kapi-
taal 2.000.GOOStaat der Nederlanden
1.968.235.56 crediteuren 654.698.98
vooruitbetalingen op werken in behandeling
j 2.715.728.55 onopgevraagde dividendbewij
zen 1030 pensioenfonds 138.991.76
blijvende rentetrekkers wegens ongevallen
263.598.28reserve voor ongevallenkosten
716.594.83 statuaire reserve 555.243.35
assurantie Eigen risico 89.436.75assuran
tie-reserve 100.000 reserve onderhanden
werken 600.000 reserve voor afschrijvin
gen 975.000.
De activa zijn gebouwen, getimmerten en
vaste inrichtingen 4.972.342.15 buiten ge
bruik gestelde vaste inrichtingen 1fa
brieksterreinen 1te sloopen activa 1
dok te Middelburg 1losse machinerieën
en gereedschappen 1gereedschappen in
centraal magazijn 1vaartuigen 1
meubilair 1bouwterreinen 18.127.65
woningen 35.000deelneming in andere
gemeenten 6575.89 officieel te'Amsterdam
genoteerde fondsen 625.000.90niet offi
cieel genoteerde 3825.56 magazijngoederen
687.344.43onderhanden werken voor re
kening van derden 2.960.539.29 onder
handen werken voor eigen rekening
63.768.97debiteuren 1.095.934.78 kas
en bankiers 302.638.07 te vorderen inte
rest 1059.80 te vorderen huur f 3272.92 en
onkosten 3319.65.
De heer Van Woelderen zou met het oog
op het groote belang, dat de gemeente
Vlissingen bij een goeden gang van zaken bij
de Maatsch. „de Schelde" heeft, gaarne
e enige nadere inlichtingen ontvangen om
trent de huidige positie en de vooruitzichten
voor de naaste toekomst.
Door den president-commissaris, den heer
B. E. Ruys, werd hierop het volgende ge
antwoord
Uit de verlies- en winstrekening en balans
ziet u de positie van de Maatschappij.
Hoewel die nog geen directe financieele zor
gen geeft dank zij het conservatieve be
heer in vroegere jaren moet ik toch met
den meesten nadruk waarschuwen tegen
optimistische gevolgtrekkingen uit de over
gelegde cijfers. De hoeveelheid werk is on
voldoende de prijzen, die te maken zijn,
staan onder den invloed van de hevigste
concurrentiede algemeene onkosten, waar
op reeds belangrijk bezuinigd is, worden niet
meer gedekt. Verbetert de algemeene toe
stand niet spoedig, dan behoef ik u niet te
zeggen, waartoe dat moet leiden.
Het werd „de Schelde" moeilijk gemaakt,
werk te verkrijgen op het gebied van con
structiewerk. Nadat zij als laagste Neder
landsche inschrijfster de opdracht tot den
bouw van spoorbruggen bij Zaltbommel ver
wierf, bleek, dat zij door het Bruggenbouw-
bureau van den rijkswaterstaat werd uitge
sloten, evenals andere scheepswerven.
Ik kan tot mijn genoegen mededeelen, dat
naar blijkt uit de memorie vvan toelichting
inzake versnelden bruggenbouw, daarin
verandering zal komen, en de regeering
thans wel bereid is, scheepswerven te laten
mededingen. De regeering vraagt thans
goedkeuring voor een bruggenplan, waaraan
naar schatting 30 millioen KG. staal is te
verwerken, en beveelt dit plan mede aan in
het belang van de werkverschaffing. Met
het oog hierop is het inderdaad van het
grootste belang, dat dit werk zoo spoedig
mogelijk geheel wordt uitgegeven. 30 milli
oen KG. is niet veel voor de Nederlandsche
metaalindustrie. In het goede jaar 1929 is
alléén door de groote scheepswerven drie
maal zooveel staal besteld.
Ik moet efr op wijzen dat het van groot
belang is voor de werven en haar ambtena
ren, dat de plannen, nadat zij in hoofd
trekken zijn vastgesteld, verder door de tee
kenkamers van de werven worden uitge
werkt.
Uitbreiding van de constructie-bureaux
van den waterstaat, die toch slechts van
zeer tijdelijken aard zou zijn, is toch in dit
verband ongewenscht.
Wat betreft de positie van „de Schelde"
en het belang van de streek en van Vlissin
gen in het bijzonder bij een behoorlijke be
zetting van de fabriek, spreken de volggende
cijfers duidelijke taal.
Het bedrag, uitbetaald door de Maat
schappij voor loonen en salarissen, is van
1930 op 1931 vrminderd met 600.000.
In 1932 is een verdere vermindering opge
treden van 1.200.000. Dat is dus in totaal
een vermindering van 1.800.000, waarvan
naar schatting 80 ten nadeele van inwo
ners van Vlissingeii komt.
Het totaal verzekeringsplichtig jaarloon
bedroeg voor alle bedrijven in Vlissingen te
zamen in 1929 5.900.000. Het is dus, onge
rekend de achteruitgang door de malaise in
alle andere bedrijven, reeds met een vierde
verminderd.
De toestand is nog steeds achteruitgaande.
Wanneer „de Schelde" op den duur zou
moeten worden gesloten, blijft van de
5.900.000 verzekeringsplichtig jaarloon nog
slechts ruim 2.000.000 .over, ongeacht nog
de vermindering door de slapte in alle an
der© bedrijven. Het schijnt mij een matige
schatting aan te nemen, dat de werkloozen-
steun in dergelijke omstandigheden te Vlis
singen een uitgaaf van l/2 millioen gulden
per jaar zou vorderen, dat is ongeveer het
dubbele van de opbrengst der directe be
lastingen.
Daarnaast zouden ook de omstreeks
millioen gulden per jaar, die „de Schelde"
aan bestellingen enz. in Vlissingen en Mid
delburg besteedde, komen te vervallen. Zoo
zou bijv. het electriciteitsbedrijf, dat in de
goede jaren bijna 40 van zijn productie
aan „de Schelde" verkocht, in moeilijke om
standigheden komen.
Wij zijn reeds halverwege den geschetsten
noodtoestand genaderd en ieekenen van na
derende beterschap ontbreken. Toch blijven
wij hopen, het bedrijf gaande te houden tot
betere toestanden intreden. Daartoe zullen
wij echter spoedig een ruim aandeel moeten
bekomen in de weinige werken, die nog
worden ondernomen.
N.V. Nationaal bezit van aandeelen
Kon. Maatsch. „dc Schelde".
In de heden gehouden vergadering van
aandeelhouders bleek uit het jaarverslag,
dat de in het bezit zijnde aandeelen van „de
Schelde" a pari op de balans zijn opgeno
men. Daar de N.V. „de Schelde" geen divi-
aend over 1932 uitkeert, kan ook deze Ven
nootschap zulks niet doen en zijn alleen
dividendbewijzen no. 14 der preferente aan
deelen van 2 Mei af met 40 betaalbaar.
De winst- en verliesrekening geeft aan
debet onkosten en belasting 646.53 en
winst 360 en aan credit depositorente
360 en uitkecring „de Schelde" 646.53.
De balans geeft aan passivapreferent
aandeelenkapitaal 9000gewoon aandes-
lenkapitaal 2.000.000dividend preferente
aandeelen 400dividend gewone aandee
len 1445 en dividend- en tantième-belas
ting 97.74.
De activa zijngewone aandeelen in por
tefeuille 315.000 deposito 9000 aan
deelen „de Schelde" (1685) 1.685.000 Kon.
Maatsch. „de Schelde" 477.74 en Rotter
damsche Bankvereeniging dividendrekening
1445,
De herdenking van de geboorte van Prins
Willem van Oranje.
In het bericht in ons vorig nummer, waar
in de ingezetenen worden opgewekt Vrijdag
a.s. de vlag uit te steken, is bij de correctie
in de tweede alinea door het verkeerd plaat
sen van een regel deze zin onduidelijk ge
worden. De welwillende lezer zal de regels
wel op hun plaats hebben gezet, doch wij
zullen den betreffenden zin hier nog eens
herhalen
Op een nationalen herdenkingsdag mag
toch zeker wel verwacht worden dat de in
gezetenen het nationale dundoek zullen ont
plooien. Het is wel een opvallend verschijnsel
dat de laatste jaren het uitsteken van vlag
gen op de jaardagen van de leden van het
Koninklijk huis veel minder is geworden dan
dit vroeger het geval was.
Ontspanning werkloozen.
Gisterenavond werd voor een geheel bezette
zaal de laatste ontspanningsavond gege-
gen door de commissie ïoor ontspanning van
werkloozen.
De voorzitter dezer commissie riep de aan
wezigen en in het bijzonder de medewerken
den, een hartelijk welkom toe. Allereert kreeg
de mondorgelclub „Excelsior" gelegenheid
enkele muzieknummers ten gehoore te bren
gen, welke gezien den nóg jongen leeftijd van
deze club, zeer goed werden gespeeld. De
orgelbegeleiding door den heer C. Stok was in
goede handen.
Na de muziek volgde de clou van dezen
avond, nl. het tooneelspel in drie bedrijven
„Toch timmerhout" van Jan Ligthart, ge
speeld door leden der C. J. M. V. en een
drietal dames.
Het stuk is bedoeld als opvoedkundig en
komt in zijn hoedanig' eid zee- goed tot
zijn recht. Het werd vlot gespeeld en de
verschillende spelers hadden hun rollen goed
onder de knie. De hoofdpersoon Klaas heeft
voorwaar geen gemakkelijke taak gehad.
Na dit tooneelstuk volgden nog een viertal
muzieknummers door de reeds eerder ge
noemde mondorgelclub.
Dat een en ander bij de bezoekers in den
smaak viel, bleek wel uit het applaus hetgeen
na iede.- nummer luid opklonk en ook de
aandacht, waarmede een en ander werd aan
gehoord.
Alles bij elkaar genomen kan de commis
sie terugzien op een werkelijk geslaagden
avond.
In de pauze werden de bezoekers nog ge-
tracteerd op een kopje thee en een sigaar,
terwijl ook de dames niet vergeten werden.
De voorzitter dankte aan het slot van den
avond de verschillende medewerkenden en
het publiek voor de aandacht.
Daar met dezen avond tevens het seizoen
werd gesloten, deed het den voorzitter ge
noegen, nog enkele dingen over de afgeloo-
pen winter te memoreeren. Een warm woord
van dank aan de leiders, welke zich steeds
zooveel moeite en opofferingen hebben ge
troost, was wel verdiend. Met een driewerf
hoera voor de leiders werd. deze avond ge
sloten.
Het nieuws van den dag in beeld.
Foto's in on*e Tijdinghal.
H. M. Koningin-Moeder voldoet aan haar
stemplicht. De burgemeester van Amster
dam en mevrouw De Vlugt wachten op hun
stembiljet. - Het spoorwegongeluk te Slo-
terdijk. Cor van der Lugt Melsert als
„Voder des Vaderlands" gehuldigd tijdens de
gala-voorstelling in den stadsschouwburg te
Amsterdam. Het turbineschip „Modjokar-
ta" van den Rotterdamschen Lloyd krijgt eer.
nieuwen neus. Jhr. mr. Beelaerts van Blok
land in zijn nieuwe werkkamer in den Raad
van State. Een auto met 12 ton nuttige
last, vervaardigd bij vVeikspoor. De Raad
van State legt een krans op het praalgraf van
den Prins van Oranje te Delft. Deensche
matrozen bezoeken de AmstelbrouwerijDe
duiker Sperling in de Scheveningsche bin
nenhaven. De Koningin-Moeder en Prinses
Juliana slaan het défilé gade door leerlingen
van Chr. Mulo-scholen.
SLUIS.
Aangehouden.
Door de marechaussee te Sluis is op ver
zoek van de Belgische justitie aangehouden
en in arrest gesteld, zekere M. v. D., die er
van verdacht wordt zich dezer dagen te
Knocke te hebben schuldig gemaakt aan
diefstal door middel van braak en inklim
ming van een partij zilverwerk toebehooren-
de aan den faillieten boedel. Hij is aan de
justitie te Middelburg voorgeleid en naar het
huis van bewaring aldaar overgebracht, in
afwachting van zijn uitlevering aan de Bel
gische regeering.
Officieel bezoek.
De Commissaris der Koningin bezoekt
Dinsdag 9 Mei a.s. de gemeenten Ouwerkerk*
Nieuwerkerk en Bruinisse.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 16 tot en met 22 April zijn
in onze provincie voorgekomen 2 gevallen
van febris typhoïdea te Arnemuiden (in één
gezin).
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
De worsteling om het oerwoud van Suriname.
De inlandsche zendeling der Evangelische
Broeder-gemeente in Suriname, de heer H.
Leerdam, schrijft van zijn eenzamen post
aan de Tapanahony in het binnenland van
Suriname
„Wij gevoelen ons reeds geheel thuis in
ons nieuw werk. ook mijn vrouw heeft zich
goed ingewerkt en is een groote hulp voor
mij. Zij gaat nu alleen de dorpen in en zoekt
het vertrouwen der menschen te winnen.
Wanneer ik op reis ben, verbindt zij de zie
ken, die voor wondbehandeling bij ons ko
men, trekt zij ook kiezen en tanden. Sedert
onze komst hier, drie maanden geleden,
hebben wij volop te doen. In ons „hospitaal-
tje", een dak van palmbladeren waaronder
de zieken hun hangmatten ophangen, kwa
men reeds 17 patiënten met 357 verpleegda-
gen. Voor loopende behandeling kwamen er
240 patiënten. De meest voorkomende geval
len zijnverwaarloosde verwondingen, in
fecties, syphilis, frambosia, rheumatiek,
mijnworm, waterzucht en spijsverterings
stoornissen. Reeds konden 10 patiënten ais
hersteld worden ontslagen. De medicijnman
nen en wonderdokters, die hun bestaan be-
