NOOTJES
BUITENLAND
HET HERDENKINGSFEEST VAN
PRINS WILLEM I.
r
In de week van 17 tob 22 April werden hi
ons land 80 faillissementen uitgesproken.
Zondagmorgen 6 uur 2 min. 30 sec. (Green-
wichtijd) werd aan het Met. Inst. te De Bilt
een sterke aanbeving opgeteekend. Afstand
2400 K.M. Oorsprong in West-Klein-Azië.
In de koolstreek by Broek op Langedyk
zyn meer dan 500.000 witte kooien op den
mesthoop geworpen, omdat rij totaal geen
waarde hebben.
.•ji
Sedert gisterenmorgen wordt een water
vliegtuig uit Corsica vermist, dat met 5
passagiers was opgestegen.
Uit een statistiek van het departement van
volksgezondheid blijkt, dat op 1 Maart 1932
in Engelana en Wales 62.000 blinden werden
aangetroffen of duizend meer dan in 1929,
Het aantal blinden onder de 21 jaar is met
1800 afgenomen.
De reusachtige brand in de ruin-pakhuizen
te Londen is thans bedwongen, al zal nog wel
enkele dagen moeten worden nagebluscht.
Men denkt bij dezen brand aan kwaadwillig
heid.
Volgens berichten in de Poolsehe bladen
ontstonden in den nacht van Zaterdag op
Zondag te Bielitz en Biala in Selerië anti-
Duitsche onlusten, waarbij Duitsche opschrif
ten werden beschadigd en de ruiten van eeni-
ge Duitsche winkels ingeworpen.
De uit Rusland verbannen Engelsche inge
nieurs rijn gisteren aan het Liverpool-station
aangekomen. Zij werden door een duizend
koppige menigte verwelkomd en met bloemen
bestrooid, terwijl het Engelsche volkslied werd
gezongen,
Bij de gemeenteraadsverkiezingen te Inns
bruck hebben de sociaal-democraten 9 van
hun 15 zetels verloren, terwijl de nationaal-
socialisten die geen enkele zetel hadden er 9
hebben veroverd.
van kampen en week-end bijeenkomsten.
Naast de nationale bijeenkomsten worden
ook plaatselijke openbare vergaderingen be
legd en vooral wordt tegenwoordig veel ge
daan aan den arbeid onder de jeugdige
werkloozen. Reeds in 80 plaatsen staan de
vc-reenigïngslokaien open voor werklooze
jongeren, onverschillig van welke richting of
belijdenis. Zij worden daar 's middags en 's
avonds gaarne ontvangen en zulks onder
aanbieding van koffie of thee, terwijl er ge
legenheid is om te leeren en te lezen.
Te Vlissingen heeft de C.J.M.V. dit werk
alleen gedaan en is het aantal bezoekers de
1000 reeds overschreden. De leiding van dezs
bijeenkomsten is opgedragen aan werklooze
leiders uit eigen vereeniging, die rich voor
dezen vermoeienden arbeid beschikbaar stel
len.
Bovendien biedt het Verbond van tijd tot
tijd een week gratis verblijf aan in de kam
pen voor werkzoekenden, welke georgani
seerd worden op de Ernst-Siltem-Hoeve te
Lage Vuursche. Voor dit werk is 6500 bij
eengebracht grootondeels door de leden van
het verbond zelf.
Hiernaast heeft het Verbond de laatste 5
jaar het „Lomanhuis" bij de Emmamijn ge
ëxploiteerd voor jonge mijnwerkers, die geen
leden van het verbond behoeven te zijn en
stichtte het een drietal tehuizen van dien
aard te Eindhoven, die door de malaise ech
ter grootendeels gesloten rijn.
Bovendien heeft het Verbond het kamp
huis te Oud-Leusden voor jongenswerk, waar
men 250 jongelui tegelijk voor een kampeer-
weefe kan ontvangen. Ten slotte zij nog ge
noemd het kamp to Hulshorst voor jonge
mannen, ingericht voor 50 bezoekers per
week.
Deze korte samenvoeging van wat het
Verbond doet, is verre van volledig. Er zou
nog iets aan toegevoegd kunnen worden over
de verschillende periodieken, die het uitgeeft,
maar het komt ons voor, dat uit het boven
staande reeds voldoende is gebleken, dat
Vlissingen met Hemelvaartsdag een congres
tegemoet riet van een organisatie, die on
danks haar 80 jaren, als een zeer voorname
in onze maatschappelijke samenleving m..g
worden vermeld.
OOST- EN WEST-SOUBURd
Opening Winkelweek.
Vrijdagavond had in „Café Dorpszicht" de
opening plaats van de winkelweek te Oost
en West-Souburg. In rijn toespraak tot de
genoodigden sprak de voorzitter van Nemid-
so, de heer J. M. Deurwaarder, ongeveer als
volgtBij de opening van Nemidso's eerste
winkelweek, heet ik u allen hartelijk welkom,
inzonderheid onzen burgemeester, zoomede
het dagelyksch bestuur onzer gemeente.
Burgemeester, wij rekenen het ons een groote
eer, dat U het eerevoorzitterschap onzer ver
eeniging wel hebt willen aanvaarden en
zeggen U dank voor uw medewerking en
sympathie, die onze vereeniging van
mocht ondervinden. Ook het dagelijksch be
stuur onzer gemeente danken wij voor de
medewerking, die wy bij de voorbereiding
van onze winkelweek ondervonden hebben.
Verder bracht spreker dank aan den heer
Quasters uit Vlissingen, met den heer Inge-
nol, directeur van den Ned. Middenstands-
Bond, die den eersten stoot gaven aan de
oprichting onzer vereeniging, zoomede den
heer Stofkoper, voorzitter van Handelsbe
lang te Middelburg, die ons, trots zijn drukke
bezigheden, spontaan zijn medewerking en
voorlichting schonk. En thans zijn wij, trots
veel moeilijkheden, hier om onze le winkel-
Sffeefc te openen, waaraan 38 deelnemers me
dewerken, wat voor onze gemeente tot te
vredenheid mag stemmen.
Het Souburgsch publiek en dat van elders
zal deze week getoond worden, dat onze win
keliers en zakenmenschen, ieder in zijn eigen
branche, met hun tijd medegaan, waardoor
de schakel tusschen Nemidso en publiek
versterkt wordt. Rest nog een woord van
dank aan de PZEM en de verschillende ver
eenigingen voor hun belanglooze medewer
king. Hierna werd den eere-voorzitter ver
zocht de winkelweek te openen.
De burgemeester hierop het woord nemen
de, rekende het zich een eer het eere-voor-
ritterschap dezer vereeniging te zyn aange
boden. Souburg bezit thans vele fraaie win
kelpanden, met een voorraad winkelwaren,
die de concurrentie met groote plaatsen
kunnen doorstaan. Spreker wensebte van
harte, dat deze winkelweek alleszins moge
slagen en den winkeliers ten goede mag ko
men en daardoor medewerken aan den bloei
van onze gemeente. En hiermede verklaarde
de burgemeester de winkelweek voor geopend.
Na een oogenblik van gezellig samenzijn
werd een wandeling door het fraai verlichte
dorp gemaakt en de verschillende etalages
bezichtigd, de een al fraaier dan de ander,
terwijl de molen van den heer Maasdam,
door de PEZM verlicht, wondermooie effec
ten te zien gaf.
üs
De eerste dag der winkelweek kenmerkte
zich Zaterdag door mooi voorjaarsweder, wat
e; toe be#droeg om vooral des namiddags
een massa wandelaars zoo van hier als elders
op de been te brengenhet had er veel van
of wij een drukken Pinksterdag hadden.
Vooral tegen den tijd dat de aangekondigde
optocht van de verschillende vereenigingen,
waaronder ook het Ritthemsch fanfarecorps
behoorde, op het Marnixplein werd opgesteld
en vandaar een wandeling, met de vroolyke
tonen van Souburgsch fanfarecorps voorop,
door ons dorp maakte, om zich tenslotte
naar het Oranjeplein te begeven en het
muziekkorps voor het eerst plaats nam op de
fraaie muziektent. Inmiddels waren op de
gemeentekamer door den burgemeester ont
vangen de raadsleden, de commissie van de
muziektent en verschillende genoodigden
met hun dames, om tegenwoordig te zijn by
do overname der tent, een geschenk uit de
burgerij aan de gemeente. Op den vastge-
stelden tijd begaf men zich naar de tegen
over het gemeentehuis staande muziektent,
waar de heer Baljé, voorzitter der commis
sie, het woord tot den burgemeester richtte
en een korte schets gaf, hoe, nadat in een
feestcommissie in de Paspoortstraat daartoe
het initiatief was genomen, een commissie
werd saamgesteld om gelden bij elkaar te
krijgen voor den bouw van een muziektent,
waarin zij, dank zij de medewerking der
verschillende vereenigingen en der burgerij,
boven verwachting in betrekkelijk korten tijd
geslaagd is. Hiervoor brengt spreker allen
medewerkenden dankzoomede aan den
'heer Kruithof, die ons zulk een fraaie tent
bouwde, waar hij alle eer van heeft. Heb
schilderwerk, uitgevoerd door den heer Daal
huizen, mag eveneens gezien worden en de
electrificatie, aangebracht door den heer
Steketee, werkt eveneens uitstekend, wat wij
hedenavond zullen zien en thans, burge
meester, draag ik deze tent namens de bur
gerij over aan de gemeente en mag ik U deze
sleutels zeker wel overhandigen.
Hierna nam de heer jhr. H. A. van
Doorn het woord en antwoordde in het
kort als volgt: Mijn dank aan de com
missie voor de muziektent en haar voortva-
zulk een korten tijd kans gezien hebben
deze tent te bouwen, zoodat wij nu niet meer
jaloersch behoeven te zijn op vaak zelfs
kleinere gemeenten, welke reeds lang zulk
een gelegenheid bezaten. Met groote vreugde
en dankbaarheid aanvaard ik namens de
;emeente deze bijzonder geslaagde muziek
tent, die thans een sieraad var: ons Oranje
plein uitmaakt. Ik spreek hierbij den wensch
uit, dat de commissie moge blijve bestaan en
eveneens kans moge zien ook voor West-
Souburg de gelden by elkaar te krijgen voor
een muziektent op het Marnixplein.
Vervolgens bood de heer Baljé aan alle
vereenigingen, die heden hun medewerking
verleenden, een fraaie hermneringsmedaille
aan, waarna de Souburgsche muziekvereeni-
ging de ry der dezen dag te geven muriek-
en zanguitvoeringen opende, welke ieder op
hun beurt er toe bij droegen om dezen dag
tot een feestdag te maken.
De etalages in de verschillende winkels
waren het bezichtigen overwaard en hadden
dan ook zeer veel bekijks. Nu dat onze Ka
naalstraat geheel verbreed en van breede
trottoirs is voorzien, is het een genoegen,
vooral voor dames, daar te gaan winkelen.
Onze eerste winkelweekdag is schitterend
geslaagd.
Christelijke wijkverpleging.
Vrijdagavond vergaderden de leden van
de vereeniging voor Christ. Wijkverpleging,
onder voorzitterschap van ds. Spijkerboer.
In zyn openingswoord memoreerde de
voorzitter den toestand der vereeniging m
het afgeloopen jaar en deelde o.a, mede, dat
de financieele toestand ook onder de crisis
te lijden hadalles bij elkaar genomen mo
gen wij echter niet klagen. Namens het be
stuur bracht spreker een woord van lof aan
zuster Meyer, voor de wijze waarop zij tot
hun volle tevredenheid haar vaak moeilijke
taak volbracht. In het afgeloopen jaar wer
den 3024 bezoeken door de zuster afgelegd.
De ontvangsten bedroegen met een saldo
van vorig jaar 1873.91, de uitgaven
1786.21, een batig saldo aldus van 87.70
Tot onzen spijt, aldus de penningmeester
kunnen wij echter de subsidies nog niet
missen. Door kasopnemers werd medegedeeld
dat de kas en bescheiden in orde zijn be
vonden. Tot kasopnemers voor 1933 werden
benoemd de heeren W. Antheunisse en H.
Vader. Tot bestuursleden werden herkozen
de aftredende leden mevr. Piugge en de heer
A. Boogaard en gekozen de heer J. K. Voogd
in de plaats van den heer J. Cysouw, die
wegens ingesteldheid bedankt had. Laatst
genoemde werd door den voorzitter dank
gebracht voor de wijze waarop hij als pen
ningmeester zyn krachten had beschikbaar
gesteld, waarna met dankzegging geëindigd
werd.
TERNEUZEN
Kamer van Koophandel.
De Kamer hield Zaterdagnamiddag haar
eerste bijeenkomst in dit jaar. De voorzitter,
de heer J. A. van Rompu, de leden verwel
komende, herdacht het sinds de vorige ver
gadering overleden lid, den heer Louis van
Waesberghe en bracht hulde aan diens
werkzaamheid in het belang van Zeeuwsch
Vlaanderen, verklarende, terwijl alle leden
zich van hun zetels verhieven^ dat diens
nagedachtenis, als die van een verdienstelijk
medelid bij allen zal voortleven. Hij heette
daarop den heer Willy van Waesberghe, neef
van den overledene, als nieuw lid welkom, de
hcop uitsprekende, dat hij de traditie's zijner
familie in hun belangstelling en hun ijveren
voor de streek hunner inwoning zal voort
zetten.
Hy gaf vervolgens een uitvoerig overzicht
over het verloop van verschillende belangen
van Zeeuwsch-Vlaanderen en het verloop
van handel en nijverheid in dit district.
Tot voorzitter der Kamer werd herkozen
de heer J. A. van Rompu, tot afdeelings-
voorzitters de heeren P. A. Neeteson en J.M.
Oggel en tot hunne plaatsvervangers de hee
ren C. Wind van Merkesteyn en A. de Vrie*
ze. In de commissie voor het Handelsregister
worden herbenoemd de heeren A, van 't Hof
en A. J. Wijffels en benoemd de heer I. van
Melle. Tot ieder, der financieele commissie
werden herbenoemd de heeren A. van 't Hof
en G. F. P. van der Peijl en benoemd de heer
Willy van Waesbehghe.
Goedkeuring werd verleend aan het door
het Bureau tot den minister van economi
sche zaken en arbeid gericht verzoek om bij
de uitvoering der Machtigingswet voor den
Landbouw, er rekening mede te houden dat
de uitvoering niet zal worden gelegd in han
den van eenzijdig agrarisch georiemteeide
organen, doch met medewerking van den
handel.
Naar aanleiding van het bezwaarschrift,
door verschillende vakorganisaties gericht
tot den minister van economische zaken en
arbeid, over het optreden der Kamers van
Koophandel en Fabrieken, die van hun po
sitie een onoirbaar gebruik zouden maken,
door der regeering ook adviezen op staat
kundig gebied te geven, vereenigde de Kamer
zich met het standpunt van het Bureau dat
de Kamers op de belangen van het geheele
bedrijfsleven hebben te letten, en dat zij,
door dit naar beste weten te doen, de belan
gen van alle daarbij betrókkeii groepen
trachten te diénen.
Overeenkomstig zyn voorstel, werd het
Bureau gemachtigd, nadat het zal kunnen
beschikken over. de noodige gegevens, een ver
zoek aan de Tweede Kamer te ontwerpen en
aan de Kamer ter goedkeuring aan te bieden,
betreffende een technische verbetering der
ingediende omzetbelasting, die de Kamer niet
geheel wil afwijzen, doch waaraantoch ver
schillende bezwaren kleven, die verderfelijk
zullen worden voor het bedrijfsleven.
Met leedwezen heeft de Kamer kennis ge
nomen van de aanneming van het wetsont
werp betreffende een beurtvaartregeling in
de binnenvaart, tegen het advies van onge
veer alle Kamers in. Deze regeling zal niet
aan de verwachtingen der schippers kunnen
voldoen, doch veel moeilijkheden veroor-
;aken.
SAS VAN GENT.
Willem de Zwijger-herdenking.
De „Willem de Zwijger-herdenking" wordt
in deze gemeente gehouden op Zaterdag 29
April a.s. om twee uur des namiddags hou
den de leerlingen van alle scholen een vlag-
genoptocht en zingen onder leiding van het
hoofd der openbare school, de heer E. J.
Machielsen, voor het stadhuis een drietal
liederen, nl. „Waar de blanke top der dui
nen", „Voor Neerland een lied" er het Wil
helmus. Hierbij verleent de muziekvereni
ging haar medewerking. Vervolgens een
korte toespraak van het hoofd der gemeente,
waarna de leerlingen op versnaperingen
worden getracteerd. De raad stemde er een
crediet van 100 voor. In den loop van den
avond wordt een concert gegeven en de
plechtigheid wordt waarschijnlijk besloten
met een lampion- en fakkeloptocht.
weer een rede van hitler.
Gisteren had in de groote zaal van het oude
raadhuis te Munchen de bijeenkomst plaats
der leiders van de N.S.d.A.P.
Nadat de bijeenkomst door den plaatsver-
vangenden staf leider Robert Wagner was ge
opend, hield Adolf Hitler een rede, waarin
hij erop wees, dat de nationale revolutie, on
danks haar diep ingrijpen op ieder gebied des
levens, gedisciplineerd is verloopen als nooit
een revolutie tevoren, daar zij niet als an
dere omwentelingen, het werk was van een
doellooze menschenmassa, maar het werk van
een doelbewuste, gedisciplineerde organisatie.
Ook voor de toekomst blijft het ideaal dis
cipline en strijdvaardigheid, terwij1 onze bui-
tenlandsche politiek gericht blijft op het be
waren an den vrede.
WU kunnen ons e« hter niet tevreden stel
len met een tweede rangs plaats en de we
reld dient ons als gelijkberechtigde met an
dere staten te erkennen. Naar binnen moet
het Marxisme worden vernietigd
Onze beweging ging en gaat in stormpas
voorwaarts en heeft in zich de kracht om
het tegen iederen vijand op te .ïemen en hem
te overwinnen.
Onze beweging heeft 2000 jaar Duitsche
cultuur en geschiedenis overgenomenzij
zal de draagster worden van de Duitsche cul
tuur en de Duitsche geschiedenis der toe
komst. ilj zal er voor zorgen, dat het Duit
sche volk zal medetellen onder de groote cul
tuurvolkeren der wereldgeschiedenis.
de duitsche officieren verlangen
den ex-keizer terug.
Ter opening van de bijeenkomst der rijks
vertegenwoordigers, heeft de nationale bona
van Duitsche officieren in het landweer
casino te Berlijn gisteren een welkomstavond
gegeven, waar tal van vertegenwoordigers
van bevriende organisaties aanwezig waren.
Als vertegenwoordiger van keizer Wilhelm,
was prins Eitel Friedrich van Pruisen ver
schenen. Na een toespraak van den voorzit
ter, luitenant-generaad Wester, werd een
motie aangenomen, waarin o.a. tot uitdruk
king wordt gebracht, dat de bond de bekro
ning van het opbouwende werk ziet in het
herstel der monarchie onder de roemrijke re
geering der Hohenzollern.
de duitsche volkspartij blijft
bestaan.
Het centrale partijbestuur der Duitsche
Volkspartij, dat gisteren in den Rijksdag ver
gaderde, heeft met meerderheid van stemmen
besloten tot het voortbestaan der party.
De partijleider Dingeldey hield een uitvoe
rige rede waarin hij o.a. zeide, dat voor de
partij het zich in dienst stellen van het va
derland altyd het belangrijkste was geweest.
Wie van de Duitsche Volkspartij gelooft, dat
de strekking van haar politiek erin besta,at.
te hopen dat de thans verantwoordelijke man
nen in hun pogingen niet slagen, heeft den
zin van het politieke werk der Duitsche
Volkspartij nooit begrepen. Een groot Duitsch
Rijk is echter niet denkbaar zonder de gees
telijke goederen van geloofs- en gewetensvrij
heid, waarvoor de partij altijd eervol heeft
gestreden. Degenen, die als dr. Hugo geloofd
hebben, de nationale zaak te steunen door
naar de nationaal-socialisten over te loopen,
hebben vergeten, dat een dergelijke stap
slechts waarde zou hebben gehad, wanneer
zij door de geheele partij eenstemmig en ge
sloten zóu zijn gedaan. Thans moet met leed
wezen worden vastgesteld, dat van een der
gelijke stap noch het vaderland, noch de
partij eenig voordeel heeft. Men moet zich
hoeden voor het geloof, dat een uniformee-
ring van het denken de basis voor het staat
kundige leven in Duitschland kan vormen.
Wanneer men met machtsmiddelen in het
geestelijke of zelfs het religieuze leven wilde
ingrijpen, zou een toestand intreden, die nie
mand wenscht. Of deze weg, naar het Itali-
aansche voorbeeld, tot het f ascisme moet lei
den, dient të worden afgewacht. Dr. Dingel
dey verklaarde, het niet te gelooven. Al ver
klaarden zich ook sommige districten voor
ontbinden, er waren nog tallooze menschen
die het standpunt van de Duitsche Volks
party deelden. Onder deze omstandigheden
achtte hy het niet geoorloofd, de vlag te
strijken.
Tenslotte werd een resolutie aangenomen,
waarin wordt uitgesproken dat het werk van
den nationalen opbouw bij ontbinding dei
Duitsche Volkspartij niet gebaat is en dat
ook in de toekomst dor Duitsche Volkspartij
voor den nieuwen nationalen staat zal strij
den.
luthers eerste onderhoud met
roosevelt.
De nieuwe Duitsche ambassadeur te Wash
ington, dr. Luther, is Vrijdag door president
Roosevelt ontvangen.
Luther verklaarde daarbij, dat de Duitsche
revolutie niet alleen een politiek kar akte t
daagt, maar de uitdrukking is van een diep
gaande geestelijke beweging, die streeft naar
de vernieuwing van het geheele volks- en
staatsleven.
De rijksregeering is voor handhaving en
bevestiging van den wereldvrede, rij is bereid
tot verzoeningsgezinde politiek en economi
sche samenwerking met de andere volken.
Luther bracht de hartelijkste persoonlijke
groeten en wenschen van Hindenburg voor
Roosevelt over.
De president1 gaf Luther de verklaring van
zijn bereidwilligheid tot volledige, volle en
vriendschappelijke samenwerking, dankte
voor de groeten en wenschen van den rijks
president, die hy even hartelijk beantwoordde
en verklaarde, dat Luther's gezindheid op het
gebied der internationale toenadering, als
ook op dat der practische samenwerking in
economische kwesties de beste waarborg was
voor het slagen van zijn zending in Amerika
Hij zeide ten volle te vertrouwen, dat Lu
ther's streven in Amerika in een geest van de
meest mogelijke samenwerking en sympathie
zou worden gesteund.
rede van minister-president
deladier.
Gisteren heeft de Fransche minister-presi
dent Daladier in rijn geboortestad. Orange een
groote politieke rede gehouden.
Daladier schetste de omstandigheden, waar
onder hy drie maanden geleden de regeerin-j
had overgenomen. Overal heerschte onrust
en onzekeheid. Bij de begrootingsmoeilijkhe -
den der regeering kwamen de gerechtvaar-
digde eischen van landbouw en industrie.
,En tegelijkertijd" aldus zei Daladier
letterlijk „hoorde men buiten onze gren
zen den roep van het geweld. De bruutheden
en de georganiseerde terreur werden voorbe
reid, die bewijzen, hoe gebrekkig onze moder
ne beschaving, die wij vast in den Europee-
schen bodem geworteld geloofden, nog is"
Ten aanzien van de buitenlandsche politiek
verklaarde Daladier, dat Frankrijk zonder
iets van haar levensbelangen óp te geven het
ideaal van de organisatie van den vrede on.
der de volken had versterkt, dat slecht*
langs den weg van geleidelijke gelijktijdige
en streng gecontroleerde ontwapening kan
worden opgebouwd uit de waarborgen, die de
vrijheid van alle volken gerandeeren. In ver
band met de jongste gebeurtenissen cin Ame
rika verklaarde Daladier, dat de Fransche
francs niets te vreezen had aangezien zij de
sterkste gouddekking had. Zoo min men op
deze gebeurtenissen voorbereid was, even wei
nig had men eraan gedacht, dat in een zeker
land het ergste nationalisme zou triomfee
ren. De vraag rees, of men thans voor een
nieuwen valuta-oorlog en een bewapenings
wedstrijd stond. Daladier was van meening,
dat slechts vertrouwensvolle samenwerking
tusschen alle volken een einde aan de crisis
zou kunnen maken. Op de economische we
reldconferentie zou Frankrijk rijn economisch
program indienen. Frankrijk heeft de pijn
lijke gevolgen van valuta-moeilijkheden aan
den lijve gevoeld. Degenen, die over de volken
regeeren zullen moeten begrijpen, dat herstel
van het internationale vertrouwen voor elk
land afzonderlijk belangrijker is dan min of
meer kunstmatige maatregelen, waarvan men
redding verwacht.
AMSTERDAM. (V. D.) Voor vier eeuwen
werd op dezen datum Prins Willem I, de
Vader des Vaderlands geboren. Ter eere
daarvan is deze dag door de hoofdstad des
lands gemaakt tot een nationalen dag, die
mede werd gevierd door de Koninklijke
Familie.
Al vroeg in den morgen werd de dag in
geluid door muziekuitvoeringen. Om 8 urn*
werd koraalmuziek ten gehoore gebracht van
het platform van de Nieuwe Kerk, van de
poristyle van den Stadsschouwburg en van
den trans van den Westertoren. In de mor
genuren werd een kinderhulde gebracht aan
H M. de Koningin op den Dam en in de
middaguren had een nationale herdenkings
plechtigheid plaats in tegenwoordigheid van
de Koninklijke Familie in het Concertge
bouw, terwijl ook op verschillende pleinen
muziekuitvoeringen werden gegeven.
De kinderhulde had plaats op den Dam,
het historische plein, waar reeds zoovele
plechtige gebeurtenissen zijn gevierd.
Tegen elf uur was het Damplein gevuld
met 14.000 kinderen. Het plein verkreeg
daardoor een buitengewoon aardig aspect, dat
nog verhoogd werd door de vele vaandels
en de vlaggen, die allerwege van de gebou
wen wapperden.
Voor het paleis had zich inmiddels de
Amsterdamsche Orkest Vereeniging onder
leiding van den heer Frans van Diepen
beek, opgesteld om den zang der kinderen
te begeleiden.
Voor den ingang van het Paleis hadden
de bestuursleden van de Federatie van
Christelijke Oranjevereenigingen zicji ver
zameld, zoomede die van de Aubadecómmis-
sie en van het Vaandelcomité, van welke
instellingen deze aubade uitging.
Voor het begin van de uitvoering, waaraan
door leerlingen van openbare, Protestantsch
Christelijke, Roomsch-Katholieke en Israël-
ietische scholen werd deelgenomen, boden
een Protestantsch, Roomsch-Katholiek en
een Israëlietisch weesmeisje H. M. de Ko
ningin bloemen aan.
Toen de laatste tonen van het carillon uit
den Paleiskoepel, die het elfde uur hadden
aangewezen, verklonken waren, betrad de
Koninklijke Familie, vergezeld door eenige
bestuursleden, het balcon.
De dirigent van de aubade, de heer W. van
Laar, staande op een hoog podium, hief zyn
dirigeerstok en plechtig klonk over den Dam
het „Wilt heden nu treden" uit Valerius'
Gedenkklanck.
Vervolgens werd gezongen „Hollands
Vlag" van J. P. J. Wierts, gevolgd door „Wij
willen Holland houen" van Arnolc Spoel en
tenslotte het Wilhelmus.
Na deze zangnummers begon het défilé
langs het Paleis van deze onafzienbare kin-
dermenigfce.
Om drie uur reed de Koninklijke Familie
uit naar het Concertgebouw, waar de Nati
onale Herdenkingsplechtigheid plaats had.
Voor de aankomst van het Koninklijk
Gezin was een uitgelezen gezelschap in de
met tapijten en bloemen versierde zaal bij
eengekomen. Onder deze zeer velen waren
alle ministers, de commandant van het
veldleger en de commandant van de marine
te Willemsoord, de vice-president van den
Raad van Staten, vele leden van de Eerste
en Tweede Kamer, enz. enz. Aanwezig wa
ren ook de gezanten van 20 verschillende
landen.
Aan de"h ingang aan de J. W. Brouwers
straat werd H. M. de Koningin ontvangen
door het dagelyksch bestuur van de „Com
missie voor de viering van het vierde eeuw
feest der geboorte van Prins Willem van
Oranje". Nadat de Koninklijke Familie de
voor Haar bestemde plaatsen had ingeno
men, werd door 300 leden van de Vereeni
ging van Toonkunst, onder leiding van
Willem Mengelberg het Wilhelmus ingezet.
Het volkslied werd staande aangehoord.
Jhr mr. dr. A. Roëll nam daarna ais
voorzitter van de commissie voor 'fc spreek
gestoelte plaats en sprak daarna een ope
ningswoord.
Na dit openingswoord voerde het orkest
van het Concertgebouw de ouverture „Eg-
mond" uit. Haretlijk applaus weerklonk, na
dat H. M. daartoe 't voorbeeld had gegeven.
Daarop nam dr. Coljjn het woord voor het
uitspreken van een herdenkingsrede.
Het leven van den eersten Willem van
Oranje aldus dr. Colijn valt in het
tijdperk der groote beroeringen van de 16e
eeuw, die den overgang vormen van de Mid
deleeuw en naar den nieuwen tijd. In zyn
tweede helft is dat leven getuige van de
f
groote bei
goed afsh
nieuwe, d
Onjuist
dige klove
der Midd
tijd toe t
een werel
een Eras
werkt
verwonder
had gewe:
halfrond
een were
scherp get
vorst out
kennis ha
piaeen
denkbeeld*
ontwikkelt
door rijn
vloeden ko
stem sleet
dag aank
luidst en
stip, dat e
scherper
gelegd.
Oranje
bal, noch
v/èl gewees
medewerkii
hebben doj
Alya's geoe
Toch ma
de moed n
toen de
het leven
tocht i
mislukking
hadden zie
den horizo
Den Brie
geopend
kele ander
gekomen
aanvang
een vergadf
steden, on
Aldegonde,
Oranje en
vereenigt.