Vlissingsche Courant
VIERDE BLAD
Ruwe Handen
De organisatie van de
spionnage.
BRIEVEN UIT BELGIE
VAN AMSTEL EN IJ.
van de
van
Za'erdag 25 Februari 1933. No. 48
14.53
15.25
15.58
v.
Tegenwoordigheid van geest in de spionnage
Hij of zij, die zenuwachtig is aangelegd
moet nooit bij den Spionnagedienst gaan.
Want, al gaat het daarbij geenszins toe.
zooals romans van Oppenhelm, van Wallace
en anderen ons willen doen gelooven, het
onverwachte gebeurt toch bij voorkeur en
wat men verwacht gebeurt zelden of niet.
Een groote tegenwoordigheid van geest is
noodig om aan allen, ook de meest onver
wachte gebeurtenissen het hoofd te bieden
een bijkans onverstoorbaar gelaat is noodig
teneinde datgene wat innerlijk in den spion
omgaat, niet naar buiten te doen vermoe
den. Ook niet, wanneer het humoristisch is.
Wanneer Bywather en Ferraby uit eigen
ervaring spreken over hun herinneringen
aan den geheimen dienst van de Britsche
Admiraliteit, brengen zij zich het geval te
binnen van den amateur-jager op spionnen,
die by voorkeur de zgn. kleine advertenties
in de groote Engelsche bladen bestudeerde.
En nu staat wel vast, dat verschillende ad
vertentierubrieken niet alleen bij de mis
daad, maar ook bij de spionnage dikwerf van
dienst zijn geweest. Het is natuurlijk niet
zoo moeilijk om een enkelen keer in den
vorm eener advertentie een boodschap over
te brengen, die in geheime taal is vervat en
dus slechts voor den ontvanger de juiste
beteekenis heeft. Zou dit echter veel gebeu
ren, dan zou de code allicht worden door
zien, en dan zou bovendien eenzelfde per
soon zich te veel bij de bureaux van dezelfde
bladen dienen aan te melden. Vandaar, dat
de geheime dienst van de Admiraliteit dan
ook eenigszins sceptisch stond tegenover de
brieven, die men geregeld ontving van den
amateur-jager op spionnen, die met een
rimmer ophoudende woede de advertentie
rubrieken doorworstelde. Aanvankelijk werden
deze brieven stuk voor stuk, daarna bij een
aantal tegelijk en op het laatst in het ge
heel niet meer beantwoord. Totdat de stroom
zoo groot werd, dat de betreffende ambte
naar toch niet anders kon besluiten dan om
den schrijver dezer brieven tot een onder
houd uit te noodigen. Dat geschiedde, en
toen toonde deze een advertentie, aldus lui
dende Marie, ik ben bedroefd je niet bi]
den eikeboom te hebben getroffen, Martha.
De amateur-jager op spionnen had het ge
heimschrift reeds uitgevonden, want hy wist,
dat deze advertentie beteekende, dat elke
Duitsche onderzeeër in het Kanaal werd ge
waarschuwd, dat twee transportschepen
dienzelfden avond Southampton om 8 uur
zouden verlaten. De ambtenaar hoorde met
den grootsten ernst deze uiteenzetting aan,
en noemde het geval zeer belangwekkend.
Wat den amateur-jager op spionnen in
groote verrukking brachtdie daalde, toen de
amotenaar hem kalm mededeelde, dat deze
advertentie als een soort proef konijn door
hem zelf was geplaatst. Daarop is de man,
die in elke advertentie het bedrijf van spi
onnen zag, boos weggeloopen en vermoede-
lyk denkt hy heden ten dage nog, dat de
ambtenaren van den geheimen dienst licht
zinnige lieden waren.
Een ander geval, dat denzelfden dienst
gebeurde, is niet minder vermakelyk. Aan dfi
Duitsche legatie te Washington, die in de
jaren, dat Amerika onzijdig in den oorlog
bleef, zooveel van zich heeft doen spreken
op het gebied van spionnage en vernietiging
van fabrieken, die ten bate van de geallieer
den werkten, werd een nieuw persoon ver
bonden. Men volgde zyn gangen gelyk die
van de anderen, doch merkte op, dat de man
veel sprak, doch weinig deed, dus ook weinig
gevaarlyk was. Op een gegeven oogenblik
echter was hy verdwenen, en hy was een
voudig niet meer terug te vinden. Korten
tyd daarna landde in een der Engelsche
havens een onzydig koopvaardyschip. De
passagiers werden op de gebruikelyke wyze
ondervraagd, en onder hen ook de Ameri
kaan, wiens papieren even Amerikaansch
waren als zyn kleeding en aan wiens uiter-
lUk niets byzonders op te merken viel. Toch
meende de dienstdoende officier te bemer
ken, dat de man, getooid met een groote
uilenbril, moeite had met de glazen van die
bril. Gedeelteiyk uit wantrouwen, gedeelteiyk
ook uit gewone beleefheid, begon hy een
praatje over 'smans oogen, over de scherpte
van zyn bril en wat dies meer zy, hetgeen
den reiziger al meer en meer in verwarring
bracht. Er was toen aanleiding om hem
mede naar het bureau van den chef te ne
men, en daar kwam, na een kort onderzoêk,
uit, dat hy de gezochte Duitsche ambtenaar
van het gezantschap te Washington was.
Spionnage kon hem niet ten laste worden
gelegd, want hy had nauwelyks den Engel-
schen bodem betreden, en zelfs spionnage In
Amerika viel tegen hem niet te bewyzen
dus werd hy in een concentratiekamp ge
bracht tot aan het einde van den oorlog.
Maar reeds lang voor dien tyd waren de
Engelsche autoriteiten er acnter gekomen,
to^n papieren van graaf Bernstorff in hun
handen vielen, dat deze man daarom op de
terugreis was, wyi hy als ongeschikt voor
zyn dienst door de legatie zelve was terug
gezonden 1
En vermakelyk om de psychologie van het
geval is zeker de wyze, waarop een zoo ge
zegd neutraal in de Engelsche val liep. Het
was een persoon, die zich neutraal noemde,
maar tegen den, zonder dat men het bewy-
- zen kon, het vermoeden bestond, dat hy van
Duitschen oorsprong en wellicht van Duit
sche nationaliteit was. Hy had zich in een
neutraal land gevestigd, oefende daar voor
het uiterlyk een zeer onschuldige broodwin
ning uit, doch liet zich tal van malen in met
lieden, die men niet nader kon identificee-
ren, maar waartegen ook alweer verdenking
bestond. Dat deed alles weinig ter zake, tot
dat men op een goeden dag vernam, dat de
man het voornemen had Engeland te bezoe
ken. Hy meldde zich by het Engelsch con
sulaat met een paspoort aan dat in orde
washy verkreeg zyn visum, en de inlich
tingen van den geheimen dienst stelden den
chef precies in staat om precies te vernemen
wanneer en met welken trein hy zou aan
komen. De chef posteert zich in een wacht
kamer in het station, en alle reizigers moes
ten langzaam gaan om een, anders niet ver-
eischte, maar voor ditmaal ingestelde con
trole op hun paspoorten te ondergaan. Ook
ce zoogezegde neutraal kwam binnen. Ter-
wyl de ondergeschikten van den chef zyn
paspoort nazagen, stond de neutraal er met
de handen in de zakken by. Dit bracht den
chef eensklaps op den psychologischen inval
om dezen zoogenaamden neutraal in het
Duitsch toe te snauwen, of hy niet, wanneer
hy voor zijn meerdere stond, de houding kon
aannemen En toen was er de ongewilde
reflex, die door het onverwachte kon worden
opgewektde man nam de handen uit ie
zakken, stond een ondeelbaar oogenblik in
de houding om toen te begrypen hoezeer hy
zich in de kaart had laten zien. Maar het
was te laat, want daarna was het onderzoek
tegen hem gemakkelijk. Hy mocht van geluk
spieken, dat geen enkel bezwarend papier
op hem werd gevonden dat hy gesnapt was
reeds by het betreden van het grondgebied,
want daardoor kon hy niet als spion, doch
slechts als ongewenscht vreemdeling worden
behandeld en bracht hy der verderen tijd
van den oorlog in een concentratiekamp
door.
Het Zwitsersch grondgebied was in den
oorlogstijd bewoond door velen, wier werk
zaamheden van twyfelachtigen aard waren.
Er hielden zich in Zwitserland tal van spi
onnen van de verschillende oorlogvoerende
landen op in den regel waren zy bekend by
de leden van de contra-spionnage van de
andere zydehun gangen werden weder
zijds nagegaan, en er behoorde groote ge
slepenheid en listigheid toe om iets tè vol
brengen wat aan de andere zyde niet reeds
werd geweten. Er waren er ook in Zwitser-
Ie nd, die de pacifistische gedachte waren
toegedaan, en die zich daar hadden gevestigd
teneinde in verbinding te kunnen treden met
ae beide partyen, rechtstreeks vanuit het
Zwitsersch grondgebied te bereiken. Maar er
waren ook vreemdelingen, die men niet thuis
kon brengen, en dat waren in den regel de
meest verdachte. Zelfs, en wellicht in de
eerste plaats verdacht voor de Zwitsersche
politie. Niet ieder was zoo openhartig als
een Engelschman, die op een vraag van zy.n
buurdame aan de table d'höte in een hotel
te Luzern kalm opmerkte Maar ik ben een
spion. Velen daarentegen waren er, die naar
verschillende zijden hun diensten verleen
den. Er waren zgn. vaderlandsloozen, zy die
tengevolge van politieke omstandigheden
geen eigeniyk gezegd vaderland hadden. Dat
had in normale14 tyden weinig te beteeke-
nen, maar toen de oorlog kwam en toen
paspoorten e.d. papieren moesten worden
verleend, kwamen deze lieden in moeilyke
gevallen te verkeeren. Reeds uit dien hoofde
gaven zy er menigmaal de voorkeur aan om
in dienst van een der oorlogvoerende par-
tyen te treden, die zy dan zoo goed mogelyk
dienden, om intusschen zonder eenig gewe
tensbezwaar den volgenden keer de andere
zyde op gelyke wiize van dienst te zyn.
Tragisch is het geval met het schynbaar
vredige echtpaar, dat te Luzern in een klein
hotel vertoefde. De man was Engelschman
van geboorte de vrouw Duitsche, en haar
wil zegevierde in alle gevallen, waarin het
echtpaar het niet volkomen eens was. Zoo
had de man zich ertoe laten brengen om
agent te worden in dienst van de Duitschers.
Van voormalige vrienden in Engeland kreeg
hy dikwerf belangryke berichten, die hij op
kundige wyze naar Duitschland overbracht,
zonder dat de geallieerde contra-spionnage
er in kon slagen te weten op welke wyze
Totdat een byzondere agent vanuit Londen
werd gezonden om het vertrouwen van het
echtpaar te winnen en zoodoende te berei
ken wat tot dusver niet bereikt had kunnen
worden. Deze slaagdelange wandelingen
maakte hij met het echtpaar in de omstreken
van Luzern, en ongewild was hy er oorzaak
van, dat de man de noodzakelykheid ge
voelde zich naar Engeland te begeven. Dat
was zyn laatste reis, want daar was men
gewaarschuwd, en onmiddellijk na zyn aan
komst werd hy in hechtenis genomen. De
beschryving van de vrouw, die eiken dag
ging naar het postkantoor om nieuws van
haar man te. vernemennieuws dat uitbleef
en dat uitblyven moest, is een stukje oor
logstragiek op zichzelf.
Merkwaardig is het ook te vernemen hoe
somwyien de diensten van eenzelfde land
elkander tegenwerkten. Er was geen al te
groote overeenstemming tusschen den gehei
men dienst van het Engelsche leger en van
de Engelsche» vloot. Nu gebeurde het op een
tijdstip, dat de geheime maritieme dienst er
voordeel in zag om in Duitschland op ge
schikte wyze het bericht te verspreiden, dat
een aanval van de Engelsche vloot op de
Duitsche kusten in het voornemen lag. De
Engelsche spionnen in neutrale en vyande-
lijke landen werden belast met de taak om
dit bericht zgn. tegen te spreken, terwyi te-
zelfder tyd in Portsmouth, Dover en andere
maritieme basis zgn. oefeningen werden ge-
Ruwe Huid-Schrale Lippen
houden, die het bericht bevestigden. In deze
omstandigheden valt het niet te verwon
deren, dat de goed georganiseerde Duitsche
spionnagedienst in de val liep, en dat, ten
einde de Duitsche kusten te beschermen, aan
het Vlaamsche front troepen werden ont
trokken, die men daar eigeniyk hard noodig
had. Zoodoende bereikte de geheime dienst
eter Admiraliteit zyn doel, maar hoe groot
was niet de verwondering toen men vernam,
dat dit aan de Engelsche troepenmacht wei-'
nig tot voordeel was gekomen, wyl deze te-
zelfder tyd was verzwakt. De geheime diénst
van het Engelsche leger toch, die zyn eigen
agenten In Duitschland had, was evenals de
Duitsche spionnagedienst in de val geloo-
pen. De agenten hadden de Duitsche voor
bereidingen in de havens en elders gezien,
en waren op de gedachte gekomen, die van
Duitsche zyde niet werd tegengesproken,
omdat daarvoor geen reden was, dat wellicht
de Duitsche vloot, hoezeer ook in de min
derheid, een wanhoopspoging zou wagen te
gen de Engelsche kusten. Daardoor werden
Engelsche contingenten naar Engeland terug
geroepen, waardoor vanzelfsprekend de
Duitschers zich weer in de handen konden
wrijven. Zoo kostte deze, door gebrek aan
samenwerking slecht uitgewerkte mystifi
catie slechts aan de belastingbetalers een
deel hunner goede penningen.
De „Neuzen" van Carnaval. Don
kere tijden, De verovering der
snelheid. Maak er een film van l
Wat was dat voor een betooging Een
stoet van crisis-slachtoffers Een demonstra
tie van wanhopigen In ieder geval een op
tocht van duizenden die leelyk „op hun neus
keken". Want een lange stoet trok over de
boulevards in de richting der Noord-Statie
in ae richting van CarnavalEn alle betco-
gers, zoo mannen als vrouwen, droegen op
hun neus nog een valsche dito van wel dertig
centimeters lengte. Neen, deze menschen ke
ken niet op hun neus om de crisis. Het waren
betoogers der vroolijkheid, zorgelcozen die
reeds een dag voor Carnaval er op uit trok
ken, om zich te gaan mengen in den Carna
valsstoet der „Neuzen" van Malmédy.
Na Binche, het oolijk Waalsch stadje met
zijn onsterfelyke „Gilles", allen getooid met
den struisvederhoed een meter hoog, de „Gil
les", die van Vastenavond tot Aschwoensdag
alleen dansend, althans huppelend, op straat
mogen verschynen, niet stil mogen staan,
doch daarentegen het recht hebben om alle
nieuwsgierige droogpruimers, die niet aan de
maskerade meedoen en in hun styf burger
pakje rondlcopen als was er niets dan wee
dom en crisisleed op dit ondermaansche, het
recht hebben enfin alle dood-ernstige en al te
verstandige menschen te bekogelen met rotte
sinaasappelen en dies meer na Binehe is
er in geheel België geen carnavalsstadje zoo
bekend om zyn vastenavondpret als Mal
médy. Ook daar mogen de Carnavalszotten
die drie dagen niet op straat verschynen dan
getooid met pimperpaarse of rozeroode val
sche neuzen van voorgeschreven lengte. En
de maat wordt elk jaar al langer.
Het zal wel de schuld zyn der fabrikanten
van „papier-maché". Die menschen moeten
toch ook leven en met tien carnavals per
jaar zouden zij al een heel eind uit de crisis
zijn. Wellicht ook zyn zy de uitvinders van
het „Neuzen-Carnaval" te Malmédy, dat na
den oorlog een bekendheid gekregen heeft als
het „Gilles-Carnaval" van Binche. Aan den
vooravond van Carnaval trekt Malmédy uit
alle hoeken van België „neuzen" tot zich, ge
lyk daar gingen vanuit Brussel-Noord drie
extra-treinen, waarby er nog een uit Ant
werpen aansloot. De vriendelijke directie der
Belgische spoorwegen was zoo welwillend ge
weest alle plezierreizigers, by hun kaartje, een
stevige neus „en papier-maché" te verstrek
ken. Zoo was het dus geen wonder dat de vier
extra-treinen uitsluitend met neuzen-passa-
giers gevuld waren, hetgeen trouwens "-tot den
ritus der Malmédysche Carnavals-leute be
hoort Als men naar Malmédy gaat kykt men
op zyn neus.
Met Carnaval komt men zonder valsche
neus Malmédy niet binnen, tenzy men den
losprijs van een rondje betaalt. Doch een pa
pieren neus is goedkooper, hetgeen wellicht
ook de meening was van het treinpersoneel.
Machinisten en stokers stonden schater
lachend en druk gebarend op hun locomotie
ven, getooid met lange valsche neuzen, die
onophoudelyk met de manometers en de
handle der westinghouse in aanraking kwa
men en een vroolijke reis beloofden. En de
conducteurs, eveneens valsch geneusd, sme
ten, als waarschuwing voor het vertrek, luid
ruchtiger dan ooit de coupé-deuren dicht on
der den roep
„Attention vur a-nen neus, as ik-kik em er
af klap kost et-a in Malmédy 'ne tournée
„Heden vanaf 19 uren en volgende avonden
alles in het donker", aldus het slotwoord van
een geheimzinnig affiche „uitgave van den
neringdoeners van het Verweerskomiteit", ge-
iyk het gebrekkig Nederlandseh onderschrift
meldde. Het „heden' was Woensdagavond 7
uur. Uit de lichtweelde der Keyzerlei kwam ki
in een donker restaurant. Men at er zonder
licht, nu ja, met behulp van een middel-
eeuwsche flikkerkaars, als mc dat nog licht
noemt. Nochtans was er geen „panne" en
electriclteit genoeg. Doch het stroomverbruik
is te duur, meenen de Sinjoren der Schelde-
stad. Daarom hebben zij deze „lichtstaking"
op touw gezet. Waarom ook niet De tyd is
verre dat de dokwerkers en de industrie-ar
beiders kenden staken. Er is geen werk en
geen gelegenheid tot staking meer, dus staakt
men met het licht. Men zou slechts op een
knop behoeven te drukken om de duisternis in
een lichtgloed te doen veranderen, doch men
vindt het leuker zoo en staakt, tastend in het
donker, heden en de volgende avonden, zoo
lang de protest-voorraad strekt, zoolang het
gemeentebestuur blyft weigeren de electrici-
teitstarieven te verlagen.
Om die verlaging af te dwingen houden de
„neringdoeners van het Verweerskomiteit",
naast de lichtstaking avond op avond een be
tooging in optocht naar het stadhuis, want
zelfs de ontevredenheid moet zich te Antwer
pen uiten in een stoet. En wyl de Sinjoren
groot en klein nu eenmaal van optochten
houden, sluiten de vrouwen van den straat
hoek, de Jantjes uit de matrozenkroeg, de
kaaischuimers op zoek naar buit, de dakloo-
zen uit het nachtasyl, de loopjongens in hun
folterschoenen, sluiten alle lanterfanters en
op relletjes beluste slenteraars aan by den
donkeren stoet, die lederen avond al grooter
en luidruchtiger wordt.
Het nieuwe gemeentebestuur van Antwer
pen laat zich echter door die betoogingen
weinig beïnvloeden, eenerzyds wyl zy by
avond plaats hebben en nieuwe gemeentebe
sturen, vooral als zij roze-rood van samen
stelling zyn gelyk het Antwerpsche, niet de
gewoonte hebben 's avonds te werken, anders-
zijds wijl het besluit tot verhooging der elec-
triciteits-tarieven een der eerste maatregelen
was van het nieuwe bestuur van Kamiel,
burgemeester van Antwerpen, zijn prestige op
moet houden. Overigens zyn de thans ver
hoogde tarieven te Antwerpen nog altyd be
duidend lager dan by voorbeeld te Amsterdam
of waar ook in het buitenland, gelyk uit de
volgende tabel biykt (pryzen in Belgische
francs) Antwerpen 1.60 francs per K.W.U.,
Amsterdam 2.60 francs, Bazel 2.45 francs, Pa
rijs 2.40 francs, Berlyn 3.00 francs, Leipzig
3.90 francs.
De snelheid van een ziekte der twintigste
eeuw. Nog zyn de jammerklachten der „aap
jeskoetsiers", door de nieuwere verkeersmid
delen zonder bestaan geraakt, niet geheel ver
klonken of onze ooren tuiten van een andere
langgerekte weeklacht, schril-fluitend uitge-
stooten door een nieuw slachtoffer van den
vooruitgang de locomotief. De stoom, sym
bool har er kracht, overwonnen door de ben
zine en de electriciteit, is ten doode gedoemd.
De rails zelf, ontrouwe bondgenoote der
miskende locomotief in den strijd tegen de
hyper-moderne techniek, pleegt thans open
lijk verraad en stelt zich ten dienste der
nieuwe vindingen de motortreinen, de rails
autobussen en de electrische treinen.
Alleen de snelle „express", de groote inter
nationale treinen, gedoopt met dichterlyke
namen als de „Noordster", de „Blauwe Vogel"
en de „Edelweiss-Pullman", de „heerschers"
der rails, rydende toevluchtsoorden der mil-
lionnairs en van de madonna's der sleepings,
zyn nog by een geringe categorie in de mode.
Doch ook de dagen der luxe treinen zijn ge
teld. Zij worden bedreigd vanuit de lucht. Als
de groote vliegtuigen, hoog in de stratosfeer,
600 K.M. halen, zal men reizen in luchttrei
nen met even poëtische namen als de tremen
van weleer, waarvan men dan de voor dien
tyd voorwereldlyke fossielen zal kunnen vin
den in de technische musea en dergelyke in
stellingen der toekomst.
Reeds zyn de locaal-treintjes stervend en
liggen de stoomtrams te zieltoogen. Wee de
ondernemingen, die verzuimen met him tyd
mee te gaan, de tram-directies die het in
nieuwe subsidies zoeken, zonder hun mate
riaal te willen moderniseeren. In België, waar
als overal elders, de buurtspoorwegen dreigen
te verdwynen onder de overrompeling der
moderne techniek, hebben de belanghebben
den zich nog tydig weten te redden door hun
belagers met hun eigen wapenen te bestry-
den, de stoomtram op te heffen en te ver
vangen door electrische trams of rail-auto
bussen. Met de hulp der regeering die, alleen
voor de invoering der rail-autobussen, met
47 millioen francs aan de nieuwe exploitaties
deelnam, hebben de maatschappyen een groot
aantal i*ail-autobussen op verschillende lynen
in dienst gesteld. Tevens is de algeheele elec-
trificatie van het Belgische stoomtramnet in
voorbereiding of in uitvoering en op tal van
baanvakken reeds gereed.
Voor ons was het een verrassing, reizend
van Luik naar Tongeren, een traject van 20
K.M., dat we verleden jaar een uur lang in
een hobbelend stoomtrammetje deden, de
route thans in minder dan een half uur af
te kunnen leggen in een electrische trein met
groote moderne boggie-rijtuigen als van den
bloc Brussel-Antwerpen. En nog grooter was
onze verrassing toen we, in een onderhoud
met de directie der Belgische Buurtspoorwe
gen, vernamen, dat in België reeds 82 baan
vakken geheel van electrificatie voorzien zyn,
op twaalf vaste trajecten reeds-rail-autobus
sen in dienst werden gesteld en nog dit jaar
voor Paschen de stoomtrams op de baanvak
ken Lier-Rumst, Rixensart-Waver, Doornik-
Toufflers, Mosskroen-Montaleur en Mons-
Jemeppe, uit den dienst zullen worden ge
nomen om te worden vervangen door rail
autobussen en electrische trams.
Om het repertoire eener opera te kunnen
waardeeren moet men beschikken over een
smaak en een mentaliteit die de na-oorlog-
sche generatie mist. De klassieke muziek is
dikwyls van een aangrijpende schoonheid,
doch het opkomend geslacht wordt er niet
meer door aangegrepen en valt er by in slaap
En dit is geen overdryving. De uitslagen
eener enquête, onlangs ingesteld door een
Anweipsohè courant onder haar lezers, in
verband met de noodzakelykheid der verdwij
ning van een der Antwerpsche opera's, de
Vlaamsche of de Fransche, zeggen het duide-
lyk. Van-tien antwoorden op de vraag „Wat
denkt u van de opera", waren er vyf waarin
onomwonden gezegd werd „Te vervelend om
te zien en aan te hooren". Drie spraken
waardeerend van de opera doch bekenden dat
zy er nog nooit een gezien hadden en twee
op de tien slechts beschouwden opera-voor
stellingen als de hoogste kunstuitingen op
theater-gebied. By de verdere stemming
naar de meening over het tooneel werd wijse-
lyk niet gevraagd won het de operette met
80 van de opera, de revue met 92 en de
film.... met algemeene stemmen. Bericht
aan alle opera-directiesMaak er een film
van en gij zult gezond blijven
W. v. M.
parasiteeren o% de liefdadigheid.
Heilsleger-imitaties. De Broeder
schap des Levens. Doktoren moe
ten verdwijnen. Formules als me
dicijn. Nieuwe fase liuurstaking. -
Winkeliershoycot. Gemeentetram
zonder directeur.
De moeilyke, voor velen zelfs zorgvolle tij
den, waarin vooral de bestaansonzekerheid in
het beroeps- en zakenleven een voorname rol
speelt, leiden meer dan onder normale om
standigheden tot excessen.
Men behoeft niet juist de kunst te verstaan
in de hoofdstedelijke dag- en weekbladen tus
schen de regels door te lezen, om in tal van
annonces den toeleg te ontdekken goedgeloo-
vige reflectanten er op een door de wet niet
te achterhalen manier te laten inloopen. Als
lokaas gelden in den regel deelgenootschap
pen. levensposities, directeurfuncties, goud
mijnen, zeeschatgravery e.d.
Zelfs lazen we deze week in een Duitsche
annonce, waarin door middel van adoptie
den baronnentitel werd aangeboden.
Voor matig- en welgevulde beurzen liggen
op dit terrein honderden voetangels en klem
men. Connecties van dien aard dient men dan
ook niet zonder de noodige reserve en voor
afgaand grendig onderzoek met behulp van
een rechtsgeleerde of accountant, aan te
gaan.
Eigeniyk is er in deze crisisdagen geen ter
rein dat voor het sluw-parasitisme van per
sonen en combinaties veilig blijkt en waarte
gen men zich niet dan met de grootst moge
lijke voorzichtigheid zal hebben te wapenen.
Zoo wordt hier ter stede om slechts een
enkel voorbeeld te noemen sinds jaar en
dag- de blindenzorg uitgebuit dcor een groep
personen, waartegen met vermelding van na
men en adressen reeds herhaaldelijk door
den Armenraad gewaarschuwd is, zonder dat
het mogelijk blijkt politioneel tegen haar op
te treden. Ook diverse Heilsleger-imitaties,
we tellen er nu reeds vier„heilsbrigade",
„heilsarmee", „nationaal heilsleger" en „Am-
sterdamsch reddingsleger", werpen zich op als
serieuze instellingen, doch blyken zonder uit
zondering particuliere ondernemingen, waar
van de filantropie middel en persoonlijk
winstbejag doel is.
Er schuilt ontegenzeggelijk eenige humor
in het geval dat zelfs de Armenraad met zyn
scherpzinnigen secretaris mr. Everts, immer
paraat om de pseudo-liefdadigheid in de pers
te signaleeren, onlangs tot de verrassende
ontdekking is gekomen, dat zich onder de op
zyn „lyst van erkende instellingen" voorko
mende vereenlglngen eenige bevonden, die in
praktyk alles behalve safe bleken, terwijl an
deren alleen gehandhaafd konden blijven na
correctie op gezonder basis..
Doch niet alleen de bescheiden beurzen loo_
pen gevaar, go'* onze gezondheid wordt ern
stig bedreigd door het crisisparasitisme.
Na de invasie met zgn. bestralings-appara-
ten, van welke zelfgeneesmethode velen reeds
het slachtoffer werden en dat ondanks de
waarschuwingen van den gezondheidsdienst
zijn we weder een nieuwe instelling op dit
gebied „rijker" geworden.
Dezer dage nl. is hier opgericht de protes-
tantsch-religieuze „Broederschap des Le
vens", waarvan o.m. de broeders Leo en Peter
de intellecfcueele leiders zijn. De Broederschap
beoogt, volgens zijn beweren, de geestelijke en
lichamelyke gezondheid der menschen door
het streven naar volmaaktheid zoowel van
ziel en lichaam. Geest en lichaam hangen
zoo nauw samen, zegt de Broedérschap, dat
gezondheid van den een zonder den ander
onmogelyk is. Dit moet men goed begrijpen
om den weg der volmaking in te gaan.
Derhalve wil de Broederschap zyn arbeid
hieraan dienstig maken. Het vereenigings-
orgaan met den ietwat arroganten titel „Ik
ben goud waard" bevat allerlei formules voor
genezing. Om zich op te bouwen naar de
wetten van 't heelal en het leven moet men
zyn wenschen duidelijk en zuiver uitspreken.
Het „dokteren" moet men opgeven.
Byv. iemand wordt oud en zwak en gaat
daarover klagen. Dat mag niet zegt de
Broederschap. Dan moet hy ^ogenblikkelijk
de formule uitspreken „Ik wordt met den
dag gezonder, sterker en mijn eetlust wordt
beter".
Iemand's oogen verzwakken, het lezen van
de krant valt hem moeilyk. „Ik ga naar den
oogarts en vraag een bril" zegt hy. Non
sens beweert de Broederschap. Spreek een
voudig de volgende formule uitMyn oogen
worden me.tden dag helderder, sterker, beter,
ik kan véél beter zien" en de zaak komt
in orde. Met zwakke longen, bronchitis enz.
doet men evenzoo.
Men moet dat niet eenmaal zeggen maar
minstens lederen dag 40 maal met heldere,
zuiver klinkende stem. De genezing blyft
niet uit, maar men moet geduld hebben.
Intusschen blyft er ondanks deze auto
suggestie nog een andere mogelijkheid tot
genezing, nl. door het gebruik van kruiden
uit den .kruidenwinkel der Broederschap,
waai van in een manifest een ongekend groot
