500
300
25
MAANDAG
20 FEBRUARI
No. 43
71e Jaargang
1933
Uitgave: firma F. VAN Df VELDE ir., Walstraat 58-60, Vlissingen. Telef. 10. Postrekening 66281
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
EERSTE BLAD
STADS- EN PROVINCÏENIEUWS*
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
FAILLISSEMENTEN
MARINE EN LEGER
BUITENLAND
Tandsteen verwilderen landarts. Tand
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoorVIissingenende gemeenten op Walcheren /2.20 per3 maanden.
Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk 3.80. Voor de ove
rige landen bij wekelijksche verzending 3.80, met Zondagsblad 4.75. Afzonderlijke nrs. 5 ct
ADVERTENTIEPRIJS: Van 15 regels 1.25iedere regel meer 25 cent Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct p. regel. Kleine advertenties van 1 -- 5 regels 50 ct. Iedere rege
meerl0ct.(max. lOtegels). Bij 3-maal plaatsing vanl 5regels fl. -.alles tegen vooruitbetaling.
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim
gulder; bil verlies
van een
wijsvinger
gulden Ou verlies
van eiken
anderen vinger
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS"
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
De werkloosheid.
Op 31 Januari stonden in de tot het ge
bied van de districtsarbeidsbeurs te Middel
burg behoorende gemeenten, zijnde die tus-
sehen Ooster- en Westerschelde, in totaal
5S86 personen als werkzoekenden inge
schreven.
MIDDELBURG.
Benoeming klerk provinciale griffie.
Ged. Staten van Zeeland hebben met in
gang van 1 Maart 1933 benoemd tot klerk
ter provinciale griffie, mej. H. van Visvliet,
thans tijdelijk als zoodanig werkzaam.
Verduistering.
Heden is ter beschikking van de justitie te
Middelburg gesteld T., reiziger te Middelburg,
als verdacht van verduistering van een be
langrijk bedrag aan geld.
RITTHEM
Een jaarfeest.
De Chr. Jongelingsvereeniging en de Chr.
Meisjesvereeniging hielden-Vrijdagavond haar
gecombineerd 19e jaarfeest, dat door zeer vele
belangstellenden werd bijgewoond en onder
leiding stond van den eere-voorzitter ds. G.
de Ru.
De uitgebrachte jaarverslagen der vereeni-
gingen gaven een beeld der wekelijksche
werkzaamheden
Er werd een bijbelinleiding gegeven, zang,
voordrachten en samenspraken wisselden el
kaar af. Een tableau, door de Meisjesvereeni
ging gegeven beeldde „Het verbond" uit.
Het feest werd nog opgeluisterd door een
3-tal muzieknummers, uitgevoerd door den
heer P. W. ter Haar en den heer H. C. A. Va-
rel cp cello en orgel.
BRESKENS
Vereeniging voor Volksontwikkeling.
De Vereeniging voor Volksontwikkeling ts
Breskens gaf in het hotel van den heer Valk
aloaar een van haar jaarlijksche avonden.
Voor een zeer goed bezette zaal trad voor
haar op het tooneelgezelschap Shumann uit
Gent. Opgevoerd werd het blijspel „De man
uit Tolonto". Na elk bedrijf beloonde een
dankbaar applavi den spelers voor hun keu
rig en in alle puntjes goed verzorgde spel.
De vereeniging voor Volksontwikkeling
geeft met het engagegeerer van dit gezel
schap een goede keuze gedaan en haar leden
een zeer prettigen avond bezorgd.
Aanbesteding.
Door de gemeente is aanbesteed de leve
ring van
le. 500 M. basaltine trottoirband 12X20X
100 cM. met afgeronden schuinen kant vol
gens op te geven profiel2e. 10 stuks bij
passende kwartbochten van 1 M. straal3e.
2 stuks bijpassende kwartbochten van 0.50
M. straal4e. 5000 stuks basaltine trottoir
tegels met veilingkant, groot 30X30X5 cM.
Een van de leveringsvoorwaarden washet
zijn van Nederlandsch fabrikaat en het vol
doen aan de eischen genoemd in de Nor-
nialisatie-voorschriften.
Prijsopvraag werd gevraagd voor
A. franco voor den wal in de haven te
BreskensB. franco scheepsboord vrij van
inzetgeld aan de fabriek..
Inschrijvers warenJ. Vergouwe, Bres
kens A 770, B 695 W. Woittiez en Zo
nen, Breskens 720, B 645.
W. Woittiez en Zonen, Breskensbanden
maat 9X11X20/100 CM. A 720, B 645
bandenmaat 12X15X20/100 cM. A 750, B
650. N/V. Zeeuwsche beton Mij., Vlake
bandenmaat 14X15X18/100 cM. A 769, B
f 689bandenmaat 9XHX20/100 cM. A
819, B 739. P. J. van de Sande, Breskens
A 819, B 718 idem basaltine Quarts-
tegelbandenmaat 12X20X100 A 774, B
672, idembandenmaat 12X20X100 A
780, B 715. C. Daansen en K de Boever,
Breskens A 847, B 747. N.V. Holl. Bas&l-
tvnetegelfabriek te Rotterdam B 751. F. P.
Bos en Zn., Alphen a/d Rijnbandenmaat
33X15X20/100 cM. A 686.50, B 615.50.
Van Dijk Jr., Alphen a/d Rijn bandenmaat
9X11X20/100 cM. A 702.76. Iz. Vergouwe,
Breskens A 850basaltine Quarts A 745.
OOSTBURG.
Algemeen Nederlandsch Verbond.
Vrijdag belegde de afdeeling Westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen van het Algemeen Ne
derlandsch Verbond een druk bezochte ver
gadering te Oostburg, zulks in verband met
het 10-jarig bestaan dezer afdeeling.
De voorzitter, de heer E. P. van der Werff,
bracht een kort verslag uit van de verrichtin
gen der afdeeling in de afgeloopen 10 jaar en
heette in het bijzonder welkom den heer J-
N. Pattist uit 's-Gravenhage, de spreker van
dezen avond.
De heer Pattist, voorzitter van de groep
Nederland van het Algemeen Nederlandsch
Verbond, complimenteerde de jubileerende
afdeeling namens het groepsbestuur. Spr.
wees op de belangrijke cuJtureele taak, die
afdeelingen als deze, te vervullen hebben en
bracht hulde aan wat de afdeeling zooal ge-
piesteerd heeft.
Na dit meer officieele gedeelte hield ae
heer Pattist een voordracht over De reis van
Joos van Ghlstele, Heer van Axel, in 1480
naar Palestina, Egypte, Arabia, Perzië eij
Klein-Azië.
Door het typische Vlaamsch^ waarin het
reisverhaal geschreven staat en dat door de
aanwezigen goed verstaan werd, alsook door
zijn enthousiaste voordracht wist de spreker
zijn talrijke hoorders van het begin tot het
eind te boeien en werd het geheel een groot
succes.
Tot slot zongen alle aanwezigen staande
het Oude Wilhelmus.
IJZENDIJKE.
Brand.
Hedennacht om 12 uur brak brand uit in de
sigarenwinkel van den heer J. Spiessens, ge
legen aan de Markt. Het perceel brandde ge
heel uit. De inboedel ging verlóren. 'De vrouw
die alleen thuis was kon met moeite gered
worden. Verzekering dekt de schade. De oor
zaak van den brand is onbekend.
GOES.
Christ.-Historische Statenkring.
Zaterdagmiddag vergaderde te Goes te
Statenkring Goes der Chr. Hist. Unie, onder
voorzitterschap van ds, P. J. Steinz. Mede
was aanwezig mr. R. M. van Dusseldorp,
hoofdbestuurslid der Unie.
De aftredende bestuursleden ds. Steinz, C.
Flipse en J. Vermeule werden herkozen.
Mr. Van Dusseldorp leidde de bespreking
over de propaganda bij de a.s. Kamerverkie
zing in.
De volgende motie werd aangenomen
De Statenkring Goes der Christ.-Hist. Unie
in haar vergadering op 18 Februari bijeen,
gelet op de tegen de fractie der Tweede Ka
mer geuite critiek spreekt haar instemming
uit met het beleid, gevoerd gedurende de zit
tingsperiode en in het bijzonder gedurende de
laatste weken.
Middenstandsvereeniging.
Vrijdagavond hield de middenstandsver
eeniging Handelsbelangen in de Prins van
Oranje haar 30ste jaarvergadering. De voor
zitter, de heer J. Donner, wees in zijn ope
ningswoord op den steeds toenemenden groei
der vereeniging en wekte op tot samenwer
king, die in het belang van de middenstan
ders is.
De secretaris, de heer J. Steketee, bracht
verslag uit. Niet minder dan 30 nieuwe leden
werden ingeschreven. Het ledental is geste
gen tot 215.
De penningmeester, de^heer J. de Kruijter
meldde een batig saldo. Op de premie voor
1933 der glasverzekering kon 50 reductie
worden verleend.
Een voorstel tot het houden van een eta
lage-wedstrijd zal door de desbetreffende
commissie worden besproken.
BORSSELE,
Een landbouwschuur verbrand.
Zondagmiddag is hier afgebrand de land
bouwschuur van L. de Winter. Het vee kor
worden gered en het woonhuis bleef, dank zij
het optreden der brandweer, behouden. De
oorzaak is het in brand geraken van een auto
in de garage naast de schuur.
BRUINISSE.
Herbenoeming burgemeester
Bij Kon. besluit is opnieuw benoemd tot
bi rgeme?s:er der gemeente Bruinisse d
S. Hage.
Vrij Evang. Gem. Beroepen te 's-Graven
hage, ds. J. J. Vasseur te Ierseke.
Predikant bij de protestantsche kerk in Indië
Ds. O. D. Bleeker, predikant bij de Evang.
Luth. kerk te Edam, heeft de benoeming tot
predikant bij d-. Algemeene Protestantsche
kerk in Ned.-Indië aangenomen.
Dr. J. H. Gunning J.Hzn.
De emeritus-predikant dr. J. H. Gunning
J.Hzn., de bekende redacteur van „Pniël", die
1 April a.s. zijn woonplaats Bilthoven gaat
verlaten en eenige kamers in het Rusthuis
van de Luthersche Diaconesseninrichting aan
den Koninginneweg te Amsterdam gaat be
trekken, heeft aan de rijksuniversiteitsbiblo-
theek te Utrecht zijn boekerij van ongeveer
3000 deelen ten geschenke aangeboden,waar
voor hem de erkentelijkheid der regeering be
tuigd is.
Een sociale en geestelijke crisis in
Amerika.
In het „EvangelischZondagsblad" schrijft
prof. dr. Adolf Keller te Genève, naar aan
leiding van zijn verblijf in Amerika, waar hij
dezer dagen een lezingentournée hield, dat
m de Vereenigde Staten een diep-ingrijpende
sociale en geestelijke crisis thans onmisken
baar is. De elf millioen werkioozen bieden
aan het Amerikaansche volk, dat geen sociale
verzekering en weinig maatschappelijk hulp
betoon kent, een nieuw en zwaar probleem
ter oplossing. De meeste kerken hebben
ernstige tekorten. De zendingsgenootschap
pen krimpen haar werk noodgedwongen in.
De philantropische inrichtingen zien haar
inkomsten snel terugloopen. De middenstand
ook hier de sterkste steun van kerk en
zending voelt zich zeer sterk in zijn exis
tentie als zoodanig bedreigd. En dat alles
heeft ook geestelijke gevolgen. Een der
merkwaardigste is het verdwijnen van Ame-
rika's sociaal optimisme, alsof de practische
inspanning van het volk gemakkelijk het
sociaal probleem zonder de Europeesche
wetgevingen na te volgen, zou kunnen op
lossen. De voorheen weinig beteekenende
Amerikaansche arbeidersbeweging wint nu in
politieke kracht, spreekt over den klassen
strijd en verheft den eisch thans zeker
niet ten onrechte van een sociale wetge
ving gelijk in Euroeesche landen bestaat.
Theologisch is opmerkelijk, dat het gros
van het Amerikaansche volk zich zoowel
van een sociaal-practisch getinte liberale
theorie als van een massief conservatief
fundamentalisme afkeert. Er is een sterk
zoeken naar iets nieuws, dat aan persoon
lijke geloofskracht sterke organisatie paart.
Inzonderheid over de zending wordt thans
aruk gesproken. Er zijn twee commissies,
kort na elkander, naar China, Japan en
Indië geweest, welke rapport hebben uitge
bracht en op twee dingen hebben gewezen,
die ernstige discussie vorderen, nl. ten eerste
op het ontbreken van een eigenlijken theo-
lcgischen grondslag bij den Protestantschen
zendingsarbeid, en ten tweede op de nood
zakelijkheid om meer dan tot dusver met de
volkeren op het zendingsveld en hun cultu
ren zelve in contact te treden, m.a.w. om
met het nationalisme der Oostersche volke
ren rekening te houden en de zending los te
maken van antithesen daartegenover.
Heden is door de rechtbank te Middelburg
failliet verklaard M. M. Vroegop, koopman te
Ter Neuzen. Rechter-commissaris mr. Th.
Potheine, rechter. Curator mr. W. K. H. Die-
leman, advocaat te Middelburg.
De kapitein-luitenant ter zee P. Post Uiter-
weer, onlangs uit Oost-Indië teruggekeerd,
wordt belast met de functie van directeur van
het loodswezen enz. in het 4de en 5de
district (Goedereede, Maas en Brouwers
haven) te Rotterdam.
De officier van administratie le klasse A.
van Houte, leeraar aan het Kon. instituut
voor de marine te Willemsoord, is aangewe
zen voor den dienst in Oost-Indië en zal 26
Mei met het mail-vrachtschip „Poelau Bras"
uit Amsterdam zijn nieuw j bestemming
volgen.
De officier van administratie 2e klasse H
C. van 't Hof is aangewezen vooi den dienst
in Oost-Indië en zal 22 dezer met de „Siba-
jak" uit Rotterdam derwaarts vertrekken,
Vrijwillige dienstverlating burgerpersoneel.
Ter kennis van de landmacht wordt bij
ministerieele beschikking gebracht, dat in
verband met de reorganisatie van de Kon
landmacht bij de onderscheidene korpsen,
inrichtingen, werkplaatsen enz. een over
compleet is of zal ontstaan van vast bur
gerpersoneel, dat voor ontslag in aanmer
king komt.
In verband hiermede wordt aan boven
bedoeld personeel de gelegenheid openge
steld, om vrijwillig, onder toekenning van
wachtgeld, den dienst te verlaten.
WEER EEN REDEVOERING VAN
HITLER.
Rijkskanselier Hitier heeft gisterenmiddag
te Keulen een groote redevoering gehouden.
Nadat hij stormachtig was begroet en hem
door kleine jongens en meisjes een bloe
menhulde werd gebracht, herdacht hij den
dag van 30 Januari 1933, die in de Duitsche
geschiedenis zal voortleven als de dag van
een ongekend groote omwenteling.
Hitler sprak vervolgens over de afgeloopen
14 jaren die, zooals hij zeide, Duitschland
aan den rand van den afgrond hadden ge
bracht.
Ik heb mij ten doel gesteld het Marxisme
te bestrijden.
Daarna las de rijkskanselier den jongsten
oproep voor van de Centrumbouden, en zette
uiteen wat hierop te antwoorden valt.
Wie zich op het standpunt stelt van 9
November 1918 heeft geen rec.it van te spre
ken van den eed op de grondwet.
Wij willen inderdaad de christelijke ge
dachte in den staat den boventoon laten
voeren, het Centrum daarentegen heeft 14
jaar lang geregeerd in bondgenootschap
net Godloochenaars.
Na 4 jaar zal ik mijn werk aan het oordeel
van het volk voorleggen.
Wij willen tot stand brengen het groote
Duitschland met opzij sluiting van groepen-
fcelangen, die slechts zich zelf zien en niet
het land.
DE VERKIEZINGEN IN DUITSCHLAND
In een verkiezingsrede te Wuerzburg heeft
dr. Bruening een uiteenzetting gegeven van
de, houding van het centrum en de Beier-
sche volkspartij tegenover de huidige regee
ring. In de Frankenhalle was het zoo vol, dat
een parallelvergadring moest worden belegd.
Dr. Bruening betoogde, dat het centrum
steeds en tot het laatste met de Beiersche
volkspartij zal strijden voor recht, vrijheid en
grondwet. Hij kon niet ontkennen, dat het
parlementarisme behoefte aan hervormingen
had. Als hij, Bruening, rijkskanselier was ge
worden, zou hij den invloed van het parle
mentarisme sterk hebben teruggedrongen.
Ook het communisme zou hij hebben bestre
den. Gedurende zijn rijkskanselierschap heeft
het communisme voortdurend aanhangers
verloren, wat nu niet het geval is.
Op het oogenblik wordt zeer op de grond
wet gescholden, maar geen grondwet ter we
reld is zoo elastisch als juist die van Weimar.
Men moet echter bezonnenheid genoeg be
zitten om met deze grondwet om te gaan.
Sedert zijn rijkskanselierschap is het eene
experiment na het andere genomen. Radio-
en persvrijheid staan nog slechts ter be
schikking van hen, die het niet wagen zich
tegenover de regeering te plaatsen. Een der
gelijke wijze van regeeren is natuurlijk een
voudiger.
Dr. Bruening kon zich nog niet uiten over
het vier jaren-plan der regeering, daar het
nog niet bekend is. Er bestaat echter grond
voor het vermoeden, dat dit plan de bedoe
ling heeft, de tegenwoordige regeering vier
jaar aan de macht te houden.
Bruening besloot zijn rede met de verkla
ring, dat èn centrum èn Beiersche volkspartij
zich niet zouden laten onderdrukken. Wel
zijn zij bezorgd voor het vaderland, maar zij
hebben geen vrees voor geweld. Zij strijden
voor het vaderland en het christelijk-poli-
tieke ideaal.
HET FRANSCH—DUITSCH INCIDENT
TE GENÈVE.
De Fransche minister van luchtvaart, Pier
re Cot, wiens aftreden door de rechtsche pers
geëischt wordt naar aanleiding van zijn uit
latingen in de algemeene commissie der ont-
wapenings-conferentie, is te Parijs terugge
keerd en heeft bij een banket de volgende
verklaringen afgelegd
Ik heb er uitsluitend tp gewezen dat het
niet zoozeer ging om de vermindering der
zichtbare legers, dan wel om de bespreking
van de quasi-militaristische vereenigingen
welke den chauvinlstischen geest der naties
veel meer bevorderen dan de legers. Wat wij
willen is het totstandkomen eener regeling
welke eiken aanval onmogelijk maakt, Wij
steen
wordt
voorkomen door het regelmatig gebruik
vanChlorodont tandpasta. Eeriproei over
tuigt. Per tube 35 cent.
willen dus een leger dat geheel op de natio
nale verdediging is ingesteld en het begrip
„nationale verdediging" versta ik, zooals ik
gisteren uitvoerig uiteenzette, in deze. zijn
mooiste beteekenis de ootste, gemeen
schappelijke krachtsinspanning van heel een
volk om zich tegen een aanval te verdedi
gen, zonder de gedachte te koesteren van ooit
en onder eenige omstandigheden zelf tot een
aanval over te gaan. Dit edele ideaal was
tijdens den laatsten oorlog de stuwkracht tot
vele heldhaftige daden, en dit ideaal is te
vens een waarborg dat in tijd van vrede de
Fransche traditie gehandhaafd zal worden,
terwijl in tijd van oorlog het land op zijn
leger vertrouwen kan.
DE ONTWAPENTNGS-CONFERENTÏE.
De afdeeling Haarlem van de Vereeniging
voor Volkenbond en Vrede heeft in ant
woord op een telegram aan de conferentie,
vaarin zij aandrong op spoedige resultaten
een brief van den volgenden inhoud van
Arthur Henderson ontvangen
Ik dank u voor uw aandrang ten aanzien
van ontwapening.
Met den terugkeer van Duitschland ter
conferentie en met het materiaal, dat we
ter onzer beschikking hebben als resultaat
van de werkzaamheden en besprekingen van
het afgeloopen jaar, hoop ik oprecht, dat
binnen ongeveer drie maanden de confe
rentie in staat zal zijn de vitale beslissingen
te nemen, waarvan haar succes ten slotte
afhangt. Als deze verwachting werkelijkheid
wordt, geloof ik, dat we in staat zullen zijn
ontwapeningsconventie op te stellen en goed
te keuren, die nog. dit jaar geteekend en
bekrachtigd kan worden en die zich waar
dig zal aansluiten bij het streven van alle
volken naar werkelijken vrede en ontwa
pening.
Ten zeerste hoop ik, dat gij voort wilt
gaan met ons al uw hulp en steun te geven
in de crïtieke maanden, die voor ons liggen.
TARDIEU AAN HET WOORD.
De „Illustration" bevat het eerste van een
serie artikelen van André Tardieu, waarin
de oud-minister-president den binnen- en
buitenlandschen politieken toestand van
Fi ankrijk zal behandelen en de hervormin
gen zal aangeven, welke, naai zijn meening,
roodig zijn om Frankrijk uit de depressie
tf: helpen.
Hij begint met te wijzen op de decaden
tie van hot parlementarisme en op het
stroef loopen der staatsmachine. In minder
dan twintig jaar is het aantal ambtenaren
met 200.000 toegenomen. Dictatuu der wan
orde of politie-dictatuur zijn geen Fransche
oplossingen, en de massa der Franscnen wil
den de eene noch de andere. Bij het ouder
weiden der stelsels stompen hun deugden af
er. worden hun misbruiken geaccentueerd.
Hot herstel van het ideaal is op sommige
oogenblikken de positiefste ader hervormin
gen. Maar het vereischt een krachtigen
stomp in de ribben
„Wij kunnen niet blijven, waar wfj thans
zijn", zegt hij, „en de keus. die z:ch aan
ons opdringt, zal ons verdei lot beheer-
sdien." Deze keus wil Tardieu met de pen
en het woord nader toelichten.
DE ITALIAANSCHE PERS OVER DE
KLEINE ENTENTE.
Zooals reeds kort gemeld, heeft de zitting
van den raad der kleine entente en het af
sluiten van een nieuwe ovtreenkomst, waar
door een nieuwe internationale eenheid toe
stand is gebracht, in Italiaansche politieke
kringen sensatie gewekt. Algemeen is men
van oordeel, dat men de beteekenis van dit
feit voor de toekomst onmogelijk kan schat
ten. De bladen stellen eveneens vast, dat den
nieuwen statenbond groot gewicht als poli
tieke factor moet worden toegekend, die op
den gang van zaken m andere staten van
beslissenden invloed kan zijn. Men oppert
de vraag, wat de drie staten mag hebben
bewogen hun belangen te vereenigen en
zelfs gelijk enkele commentaren meenen
hun souvereiniteit daarvoor prijs te ge
ven. Het antwoord luidt vrijwel algemeen,
dat de drie staten het bij hen heerschende
regime wilden handhaven en den toestand,
die door de vredesverdragen is geschapen,
desnoods met de wapenen willen verdedigen,
ook al zou men een wijziging in Midden
Europa op vreedzamen weg trachten te be
reiken.
Van politiek standpunt bezien, zoo wordt
gezegd, heeft Zuid-Slavië het grootste pro
fijt van de nieuwe overeenkomst. Het kan
thans rekenen op de ondeiöteuning van den
kant der bondgenooten bij het handhaven
