O'S
100
AAT15
VRIJDAG
500
300
25
EERSTE BLAD
Voor het Nationaal Crisis-Comité.
No.280'
69e Jaargang;
1931
'IJZEN
/ENSDUUR.
geschikte pen.
Firma F. VAN OF VELDE Fr., Walstraat 58-60. Vlissingen. Telei. 10. Postrekening 66287
27 NOVEMBER
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
Stads-ca Pro vincicnieuws
Onze St. Nicolaas=
Boekjes zijn verzonden.
FRANS TIMMFRMAN.
Be! even 178 op
Qeschenken
52,5
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren /2.20 per 3 maanden.
Franco door het geheele rijk 12.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk 13.80. Voor de ove
rige landen bij wekelijksche verzending 3.80, met Zondagsblad 14.75. Afzonderlijke nrs. 5 ct
ADVERTENTIEPRIJS Van 1—5 regels 1.25iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ct.p. regel.Kleine advertentiesbetreflendeHuur enVerhuur.Koop
enVerkcop, Dienstaanbiedingen en-Aanvragen van 1- re; els 75 ct., iedere regel meer c
Pe abonné's in 't bezit eener
I Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werkén.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim
gulden bij verlies
van een
wijsvinger
gulden bij verlies
van eiken
anderen vinger
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREEN1GING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
Dit nummer bestaat uit twee bladen
De Nederlandsche Dagbladpers heeft besloten te voldoen aan het
verzoek van het Nationaal Steuncomité om aan haar leden te verzoeken
het streven van dit comité te steunen.
Wij zijn ook gaarne bereid mede te helpen om het Nationaal Steun-
Comité in de gelegenheid te stellen zijn vleugels zoo breed mogelijk
uit te slaan.
Er zal dezen winter veel geleden worden als de poging van het
Comité niet voldoenden weerklank vindt.
Veel wordt er gevraagd, doch zij die kunnen geven, mogen zich
gelukkig prijzen dat zij niet behooren tot hen voor wie tengevolge van
den slechten economischen toestand gevraagd moet worden.
Duizenden in den lande zijn van verdiensten verstoken en zijn dus
aangewezen op wat hun door Rijk en Gemeente wordt verstrekt. Dat
is evenwel slechts het allernoodzakelijkste. Daarnaast hebben deze
slachtoffers van de tijdsomstandigheden ook recht op andere bijdragen,
teneinde hen voor algeheel verval te behoeden.
Wij meenen dat het overbodig is een verder woord van aanbeveling
te schrijven, omdat het doel van het Nationaal Steun-Comité geen
verdere omschrijving behoeft.
Alleen dringen wij er op aan, dat ieder naar de mate van zijn draag
kracht bereid zal gevonden worden een offer te brengen.
Vele kleintjes maken één groote, laat men dit voor oogen houden en
iedereen zijn of haar gift aan ons toezenden, opdat wij deze kunnen
afdragen aan het Centraal Comité te 's-Gravenhage.
Men kan de giften inzenden aan onze administratie of door storting
of overschrijving op onze postrekening 66287 (met vermelding Voor
het Nationaal Crisis-Comité).
Firma's die een zeker bedrag beschikbaar willen stellen, te leveren
in goederen in natura, kunnen dit eveneens aan onze administratie
opgeven.
De bij ons ingekomen giften zullen in ons blad verantwoord worden.
GEEFT DUS ALLEN!
Gij doet er een goed werk mede.
■niiiiiiiiiuiinn
VLISSINGEN.
Voorstel aan den gemeenteraad.
Door Burg. en Weth. is nog het volgende
voorstel aan den gemeenteraad gedaan
In een overgelegd adres verzoekt de heer
P- Boer, alhier, van de gemeente in koop te
i ontvangen een perceel grond aan de
Dijkstraat, ter oppervlakte van rond 335 M2.
Van dezen grond bedraagt de prijs 7 per
M2. voor bouw- en 2.50 per M2. voor tuin-
grond.
Waar tegen de inwilliging van dit verzoek
ij ons college geen bezwaar bestaat, hebben
de eer U voor te stellen, den verlangden
I grond aan adressant af te staan tegen een
koopsom van 1332.50 (110 M2. k f 7 en 225
M2. a 2.50), ten bate van het Grondbedrijf
etl onder de gebruikelijke voorwaarden.
Geldersche Credietvereeniging.
Naar wij vernemen heeft de Geldersche
Credietvereeniging het pand Coosje Busken-
I s^aat no. 59, naast de Nutsspaarbank, aan-
ht, waarin na de verbouwing het thans
1111 perceel Walstraat 10 gevestigde kantoor
e ^stelling zal overgebracht worden.
Centrale Oudercommïssle.
De Oude Vriendschap.
06 voorzitter der Centrale Oudercommissie,
I te heer L. p. van Oorschot, heette gisteTen-
I Jvond namens deze commissie de aanwezigen
I welkom, in t bijzonder den heer Wit,
van het L. O. in de inspectie Mid-
en de heeren Edelman en De Meij,
ethouders dezer gemeente, die door hun aan-
ezlgheid hun belangstelling toonden in het
rvÜ Öer Centrale Oudercommissie.
I eg voorzitter zeide, dat we tegenwoordig In
R crisistyd leven, maar wees er op, dat het
nderwijs in een voortdurende crisis -leeft,
rpU We€r heftig in haar soort door de wet
tr?Stra wafc op de ver^ad©ring der Cen-
I a Oudercommissie herhaaldelijk de vraag
waar moet het met het openbaar
5 heen En daarom had ze iemand
%d, die met kennis van zaken daar-
I r kon spreken, over dit vraagpunt zijn
I -}■ te geven, nl. den heer R. van Gaas-
I tespecteur bij het lager onderwijs in de
inspectie Breukelen, wien de voorzitter nu
het woord verleende.
De heer Van Gaasbeek, meer sprekende als
propagandist voor het openbaar onderwijs
dan als staatsfunctionaris, had tot onder
werp gekozen de openbare school in de bran
ding, wat z.i. een juist beeld geeft van de
situatie van het oogenblikeen schip (de
openbare school) bevindt zich niet ver van de
kust in de branding, die het scheidt van de
veilige haven. De voorstanders dier openbare
school wenschen het als zijnde een belang
van allerhoogste beteekenis voor de volks
kracht voor de volkseenheid, dat er een school
is, waar alle kinderen konden heengaan
door die branding heen te brengen, en de be
weegredenen, die hen daartoe leidden, zet
spr. in een gloedvolle rede uiteen. Alvorens
daartoe over te gaan, slaat hij een blik in het
verleden, toen er nog geen scholen voor ver
schillende richtingen en richtinkjes beston
den (een feit, door welks doorvoering in „de
Standaard" o.a. ernstige waarschuwingen ge
plaatst werden), toen er onder gezag van
liberale richting geen geld voor de bijzondere
scholen beschikbaar werd gesteld, toen de
leerkrachten bij de organisatie voor bijz.
onderwijs zich hieraan wijdden en zich
daarvoor heel wat opoffering moesten ge
troosten. Voetje voor voetje werd meer sub
sidie toegestaan en in den loop dier bewe
ging werd de groote fout begaan, dat de strijd
om de richting dien voor de kwaliteit van het
onderwijs overwoekerde, dat de richting se
cundair en het paedagogische rendement pri
mair was. Nadat in 1901 de leerplichtwet tot
stand was gekomen, werd feitelijk de strijd
voor beter onderwijs, die superieur moet zijn
boven den richtingstrijd, ingezet door de
S.DA..P. op haar congres te Groningen in
1902. Want het is een eigenaardig verschijnsel,
dat de stoot voor de zgn. pacificatie niet uit
gegaan is van rechts, maar dat mannen als
dr. Bos en Cort van der Linden de promotors
daarvan zijn geweest. Uit de Grondwet werd
het woord „openbaar" gelicht, zoodat het on
derwijsartikel toen luidde „het onderwijs is
een voorwerp van aanhoudende zorg der re
geering." Van dien tijd af meende men niet
langer te moeten vechten over de richting
van het onderwijs, maar voor beter onderwijs.
De pacificatie, die vrede moest beteekenen,
bracht den strijd echter over van de Kamer
naar den gemeenteraad en in dit verband
wees spr, er hier met nadruk op, dat, waar
de Bijzondere scholen haar schoolbesturen
hebben, die door de Openbare scholen gemist
worden, Burg. en Weth. de natuurlijke be
schermers zijn van de Openbare school, welk
gevoelen door tegenstanders ervan als de
heeren prof. Woltjer en Romme gedeeld wor
den. En in 't meerendeel der gemeenten ha
pert er nog wel wat aan die bescherming, op
gedragen als ze is aan de tegenstanders re-
van, vandaar dat spr. een beroep doet op de
Centrale Oudercommissie om pal te staan
voor haar rechten.
Hoewel de idee mooi is, dat niemand on
derdrukt wordt, wordt ze te ve. doorgevoerd,
waardoor de gelijkstelling, die begonnen is
om de ouders invloed te geven op den gang
van zaken, anders wordt uitgelegd dan in de
Hierin vindt U een groote collectie van
allerlei artikelen in ons vak, waardoor
het U gemakkelijker wordt gemaakt een
geschikte keuze te doen.
Wij noodigen U uit dezen geïllustreer-
den catalogus wel te willen raadplegen,
alvorens uwe inkoopen te gaan doen.
Mocht U onverhoopt het boekje niet
hebben ontvangen, dan stellen wij het op
aanvraag alsnog gaarne tot uw dispositie.
Wij wenschen U een prettige St. Nico-
laas toe.
bedoeling lag. En door de duurte daarvan, in
verband met het boven aangehaalde, wordt
zelfs bij de aanhangers ervan ontstemming
gekweekt. En, heeft spr> zich afgevraagd,
is er nu reden voor de voorstanders der
Openbare school om te trachten het schip
door de branding heen te helpen in veiliger
haven. Volgens zijn meening wel, omdat 3
principen deze instelling beheerschen.
Ten eerste dan de eenheid der natie, van
het volk, waarvoor het van groote beteekenis
is, dat van de jeugd af waardeering wordt
aangekweekt. Aan de hand van psychologisch
onderzoek (o.a. van prof. Jelgersma) wordt
aangetoond, dat de stelling „wie het kind
heeft, heeft de toekomst" niet juist is. En op
grond daarvan richt spr. zich tegen het
dogmatisch onderwijs, dat het kind niet geeft
wat des kinds is, waarbij spr. o.a. steun vindt
in een geschrift van prof. Cramer uit Utrecht,
die beweert, dat de onderwijzers niet bevoegd
zijn om dat onderwijs te geven.
In de tweede plaats geeft de Openbare
school objectief onderwijs, waarbij de resul
taten van wetenschappelijk onderzoek pas
klaar worden gemaakt voor de leerlingen,
waarbij niet de richting gediend, op gevoelig
heden niet behoeft te worden gelet.
Het derde beginsel is het maatschappelijk
karakter der Openbare school, daar hier in
de kleine maatschappij deugden worden aan
gekweekt (practisch) voor het leven van ont
zaggelijke waarde (vertrouwen en onderlinge
waardeering), terwijl door de Bijzondere
school het maatschappelijk cement kapot
wordt gemaakt. Spr. geeft dan ook de drin
gende waarschuwing stap over kleine bezwa
ren heen, zie het doel (het schoone besef,
dat het nuttig, noodig en juist is, dat alle
kinderen samengebracht worden in een
school). Wakkert het heilig vuur aan, dat in
staat stelt, het doel te bereiken, het schip der
Openbare school door de branding heen te
helpen.
Daar geen der aanwezigen het woord ver
langde om vragen te stellen of opmerkingen
te maken, sloot de voorzitter de bijeenkomst,
na nog eens den nadruk gelegd te hebben
op het aanwakkeren van het heilige vuur,
dat meer warmte brengt en na de collecte
van Volksonderwijs dringend te hebben aan
bevolen.
Liederenavond C.K.W.O.
Ook gisterenavond was de groote zaal van
het Concertgebouw geheel gevuld met een
enthousiast en dankbaar auditorium, om te
genieten van den zang van mevrouw Cou
perus, die hetzelfde programma als den
vorigen avond ten gehoore bracht.
De waarn. voorzitter, de heer W. Schmidt,
bracht aan het slot mevr. Couperus en mej.
Nederkoorn hartelijk dank voor de genotvolle
avonden aan de leden van de C.K.W.O.
verschaft, met welken dank het publiek
door spontane bijvalsbetuigingen instemde.
Ook nu werd weder geëindigd met het
staande zingen van het Wilhelmus.
Aan de gevolgen overleden-
De timmerman J. uit Souburg, die gisteren
middag in de Vrouwestraat tusschen een
handwagen en een muur werd bekneld en
daardoor zeer ernstig werd verwond, is giste
renavond in het gasthuis overleden. De man
is na het ongeval niet meer bij kennis ge
komen en is dus niet meer door de politie
verhoord kunnen worden.
Een St. Nicolaas-tentoonstelling.
Zaterdag 28 November van 3—10 uur en
Zondag 29 November van 35 uur belegt de
Jeugdbond voor Onthouding, af deeling Vlis
singen, een St. Nioolaas-tentoonstelling van
Boeken, aardewerk, koperwerk enz. De ten
toonstelling wordt gehouden in het gebouw
„Diligentia", Nieuwstraat.
Men zie verder achterstaande advertentie.
MIDDELBURG.
Vereeniging voor Instrumentale Muziek.
Andries Roodeiiburg.
Concert- en Gehoorzaal.
Door de concertbezoekers van het continent
wordt wel eens beweerd, dat Engeland een
onmuzikaal land is, en dat muziek er tot de
import-artikelen behoort. In de 17e eeuw
bloeide echter in het trotsche Albion een
eigen kunst (feyrd, Buil en Purcell), daarna
werd Handel er met vorstelijke eer over
laden, doch toen kwam een lange periode van
muzikale onvruchtbaarheid en import, welke
opgeheven werd ongeveer in het midden der
19e eeuw door Sullivan, Mackenzie en Elgar.
Daar we in onze concert-programma's niet
overstelpt worden met werkelijk klassieke
Engelsche muziek, lag het groote belang van
het strijkmuziek-concert der „Instrumentale"
in het feit, dat we kennis hebben mogen ma
ken met toonwerken van Engelsche compo
nisten.
Daar was dan van Henry Purcell (1658—
1695) een Suite in C.gr.t. Prachtige, eenvou
dige muziek voor alle eeuwen. Geenszins ver
bleekt is deze muziek, met haar typische
charmeerende dansen (Sarabande en Menuet)
en den Marsch. Aardig is ook de aanwending
van 't cononisch element in zijn verschillen
de mogelijkheden. Was deze Suite dus een
voorbeeld uit het bloeitijdperk, de Serenade
in e kl.t. van Elgar (1857) liet ons hooren
hoe deze toondichter de meer moderne rich
ting in het herleefde muziekleven aanwees.
Nog werd gespeeld een Suite naar Oud-En-
gelsche volkswijzen van Arn. Foster (dezen
componist hebben we niet in het lexicon
kunnen ontdekken), waarin vooral aan de
alt-violen belangrijke partijen zijn opgedra
gen (o.a. Intermezzo en Finale, inzet van het
lustige dansmotief).
Het fraaie strijkers-ensemble gaf een bril-
lante vertolking van deze composities, als
mede van op. 34 van Grieg, de beide bekende
voor strijkorkest geschreven elegische melo
dieën „Herzwunden" (met den gevoelvollen
klaagzang voor celli) en „Der Fruhling".
Solist was Andries Roodenburg uit Amster
dam, een jeugdige violist (21 jaar), die twee
jaar aan de universiteit aldaar in de medi
cijnen heeft gestudeerd. Hij is inderdaad een
violistisch talent met aangeboren gaven, be
schikt over een bewonderenswaardige tech
niek en speelt met durf $n bravoure. Zijn
streek is krachtig, zijn voordracht boeiend,
zijn toon edel doch nog niet steeds vèrdra-
gend. Hij trad op met het Concert in C.gr.t.
van Vivaldi, bewerkt door Kreisler. Het „An
dante dolorosa" werd een voortreffelijke
prestatie. De violist weende een wonderlijk
mooie, ontroerende, smartelijke melodie in de
zaal. De strijkorkestbegeleiding was uit
muntend. Na de pauze demonstreerde An
dries Roodenburg zijn veelzijdigheid in
kleinere werken van Milhaud, de Sarasate en
Wieniawski. Het stormachtige applaus, wat
daarna losbarstte, wilde schier geen einde
nemen, zoodat hij zich genoodzaakt zag met
een toegift (Wiener Volksweise van Kreis
ler) te bedanken. Mevrouw van Doornvan
Lookeren Campagne was de zeer goede bege
leidster, die den solist terecht, evenals dirigent
en orkest bij Vivaldi, in zijn huldiging liet
deelen.
Er was een ruime belangstelling. De heer
Joh. H. Caro was als steeds de fijnbesnaarde,
muzikale, bezielende orkest-aanvoerder, die,
evena: alle uitvoerenden, met voldoening op
dezen avond mogen terugzien. O.
OOST- EN WEST-SOUBURG.
Een muziektent.
Woensdag werd een vergadering gehouden
in café „de Zwaan", bestaande uit afgevaa
digden van verschillende vereenigingen al
hier, met het doel een comité te vormen dat
zich zal bezig houden met plannen om gel
den voor een muziektent bij elkaar te krijgen,
zoodat ook eerlang Souburg niet meer ten
achter zal staan bij zoovele andere dorpen,
die reeds jaren in het bezit van een dus
danige tent zijn. Een 13-tal der aanwezigen
werd bereid gevonden in het comité zitting
te nemen. Een comité is alzoo gevormd dat
spoedig zijn werkzaaamheden zal aanvan
gen.
SS. Tlicotaas heeft
daar de mooiste
poot Heeren!
Fa. HOLLAERS-VERBERKT.
AU J Sléchts
i
Een aanrijding.
Gisterenavond had or den Nieuwen Vlis-
singscheweg alhier een aanrijding plaats.
Een bewoner van dien weg werd door en
passeerenden auto aangereden, waardoor hij
aan de oeenen werd verwond.
Naar wij vernemen treft den aanrijdenden
auto geen schuld. De chauffeur werd ver
blind door een hem tegemoet komenden auto,
die bij nadering geen lichten doofde.
GOES.
Gemeenteraad.
Gisterenmiddag vergaderde de gemeente
raad. Alle leden waren aanwezig.
De financieele commissie maakte er aan
merking op, dat zij verschillende voorstellen
pas tegelijk met de raadsagenda, dus vijt
dagen voor de zitting, ontving.
De voorzitter z°gt toe zooveel mogelijk er
naar te zullen streven de stukken tijdig aan
de commissies toe te ze iden.
De heer J. van Tiel wordt vast benoemd
tot vakonderwijzer in de gymnastiek aan do
openbare lagere scholen.
Medewerking wordt verleend om de 6
obligatieleening ten laste van de N.V. Cen
trale Ammoniakfabriek in een 4'/2 te con-
necteeren.
De gelden voor verderen aanleg van do
terreinen in Bouwplan III worden zonder
discussie of hoofdelijke stemming toegestaan,
Zeer lang en vaak scherp wordt gediscus
sieerd over de ingekomen adressen van de
Besturenbonden en de voorstellen van Burg.
en Weth. en de soc.-dem. fractie, omtrent de
werkloosheidsvoorziening.
De heer Van der Wart bestrijdt de houding
van Burg. en Weth. De hoop, dat Burg. en
Weth. in andere richting zouden koersen, is
vervlogen. Kalm wordt een citaat van vorig
jaar aangehaald, waain werkloozensteun be
deeling wordt genoemd. Maar dan worden
gemeenten die steun krijgen voor restaura
tiewerken, dan wordt de landbouw, dan wordt
de Kon. Holl. Lloyd enz. ook bedeeld.
Bij de werkloosheid van flinke valide werk
lieden is ook de gemeenschap betrokken. Spr.
betreurt, dat Burg. en Weth. zoo laat zijn
met hun voorstellen.
De heer Crucq beschuldigt Burg. en Weth.
van hardleerschheid. Het heeft 5 a 6 weken
geduurd, eer ze prae-advies uitbrachten over
het aders der Besturenbonden. Toen op Burg.
en Weth. aandrang is uitgeoefend, hebben ze
pas inderhaast deze vergadering uitgeschre
ven.
Er ontstaat eenig rumoer op de publieke
tribune, waarop de voorzitter dreigt deze te
zullen doen ontruimen.
De heer Crucq vervolgtvorig jaar zeiden
Burg. en Weth. we mogen niet anders van
Ged. Staten. Dat was een uitvlucht. En nu
schijnt het wel, alsof iemand uit Zoutelande
het prae-advies van Burg. en Weth. heeft
opgesteld.
Ook spr. bepleit een steunregeling naast
werkverschaffing.
De heer Simons keurt het af, dat Weth.
Goedbloed heeft gezegd, dat in Goes geen
crisis-werkloosheid is. Is de crisis te Goes
misschien sedert September geweken
Wethouder Goedbloed verzekert, dat hij
evenveel gevoelt voor de werkloozen als de
andere heeren. Het zou' schandelijk zijn als
spr. gezegd had, dat er in Goes geen crisis
werkloosheid bestaat. Spr. begrijpt niet, dat
de raadsleden op praatjes afgaan.
In September zijn Burg. en Weth. al be
gonnen met de voorbereiding van de werk
verschaffing.
De voorzitter deelt mede, dat in 1931 aan
werkloozenzorg is uitgegeven 21.500 en in
1930 10.000.
Na nog eenige discussie is de soc.-dem.
fractie bereid haar voorstel inzake de steun-
verleening aan te houden tot de volgende
vergadering.