500
300
100
25
VRIJDAG
24 JULI
EERSTE BLAD
De Oorlogsslachtoffers op de scholen
NO. 172
69e Jaargang
1931
Uitgave: firma F. VAN DE VELDE Jr., Walstraat 58-60, Vlissingen. Telei. 10. Postrekening 66287
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen
PETITIONNEMENT VOOR INTERNATIONALE
ONTWAPENING
Stads- en Proviocienieuws
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 2.20 per 3 maanden.
Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België, Duitschland en .Frankrijk 3.80. Voor de ove
rige landen bij wekelijksche verzending 3.80, met Zondagsblad 4.75. Afzonderlijke nrs. 5 ct
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels 1.25iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement
speciale prijzen. Reclames 50 ctp. regel.Kleine adverteiltiesbetreffendeHuurenVerhuur,Koop
en Verkoop, Dienstaanbiedingen en-Aanvragen van 15 regels 75 ct, iedere regel meer 15 ct.
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van een
hand, voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim
gulden bij verlies
van een
wijsvinger
gulden bij verlies
van eiken
anderen vinger
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAARDE, INGESTELD DOOR DE VEREENIGING „DE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS'
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Een fragment uit het boek „De weg terug" van Erich M. Remarque
Wij gaan naar de kweekschool. De geheele
straat wemelt van uniformen. Gezichten dui
ken op die men bijna heeft vergeten, namen
die men in jaren niet meer heeft gehoord.
Hans Walldorf komt aanstrompelen, dien wij
in November '17 terugsleepten met een ver
pletterde knie. Zijn dij is geamputeerd
hij draagt nu een zwaar kunstbeen met
scharnieren en stampt geweldig bij het loo-
pen. Kurt Leipold verschijnt en stelt zich
lachend zelf voor Götz von Berlichingen
met de ijzeren vuist. Hij heeft rechts een
kunstarm. Daarna komt iemand uit den hoek
van de poort en zegt met een keelgeluid
„Mij herkennen jelui zeker niet, wel
Ik kijk naar zijn gezicht, voor zoover het
er nog een is. Over zijn voorhoofd loopt een
breed, rood litteeken. Het reikt tot in het
linkeroog. Het vleesch is daar overheen ge
groeid, zoodat het oog klein en diep ligt. Maar
het is er nog. Het rechteroog is verstard,
van glas. Zijn neus is weg, die plaats wordt
door een zwarten lap bedekt. Het litteeken,
dat er onderuit komt, splijt den mond, twee
maal. Deze is gezwollen en scheef aaneen
gegroeid, vandaar de onduidelijke spraak. In
den mond heeft hij een kunstgebit, men ziet
er een klamp van. Besluiteloos kijk ik hem
aan. De gorgelende stem zegt„Paul Rade-
macher".
Nu herken ik hem. Dat is immers ook zijn
grijs gestreept pak. „Dag Paul, hoe maak jjj
het?"
„Dat zie je immers", hij tracht zijn lippen
te vertrekken, „twee slagen met een schop.
Dat ben ik er ook nog bij kwijtgeraakt". Hij
heft zijn hand op, waaraan drie vingers ont
breken. Treurig knipoogt zijn eenig oog. Het
andere kijkt star en zonder belangstelling
recht vooruit. „Als ik maar wist, of ik nog
schoolmeester kan worden. Het spreken gaat
te slecht. Kun je me wel verstaan
„Goed", antwoord ik. „Dat komt wel heele-
maal in orde. Men kan je zeker nog wel ver
der opereeren".
Hij haalt zijn schouders op en zwijgt. Veel
hoop schijnt hij niet te hebben. Als het mo
gelijk was, hadden zij het zeker ook al ge
daan.
De stem van den baas daalt eenige octaven.
Zij is nu door rouwfloers omhuld en in zal
vende olie gedompeld. Er gaat een schok
door de zwarte schaar der leeraren. Op hun
gezichten staat overpeinzing en ernst te
lezen. „In het bijzonder herdenken willen w\j
echter de gesneuvelde zonen onzer inrich
ting, die vol geestdrift heen gesneld zijn om
het vaderland te beschermen en op het veld
van eer zijn gebleven. Eenentwintig kamera
den zijn niet meer onder ons eenentwin
tig strijders hebben den roemrijken wapen-
dood gevondeneenentwintig helden rusten
in vreemden bodem uit van het geraas van
den slag en sluimeren den eeuwigen slaap
onder de groene zoden
Op dit oogenblik weerklinkt een kort,
bulderend gelach. De directeur zwijgt pijnlijk
getroffen. Het gelach is afkomstig van Willy,
die vierkant en massief vlak voor hem staat.
Zijn gezicht is vuurrood, zoo woedend is hij.
„Groene zoden groene zoden hakkelt
hij, „eeuwige slaap In den smeerboel van
granaattrechters liggen zij, kapotgeschoten,
aan flarden gescheurd, In den modder weg
gezakt Groene zoden We zitten hier toen
niet op zangles Hij slaat met zijn armen
in het rond als een windmolen in den stórm.
„Heldendood Hoe Stellen jelui je dat wel
voor i Wilt u weten hoe de kleine Hoyer is
gestorven Den heelen dag heeft hij in de
draadversperring liggen schreeuwen, en zijn
darmen hingen als macaroni uit zijn buik.
Toen heeft een scherf zyn vingers meegeno
men en twee uur later een brok van zijn been,
en hij heeft nog aldoor geleefd en geprobeerd,
met zijn andere hand zijn darmen naar bin
nen te stoppen en 's avonds was het eindelijk
met hem gedaan. Toen wij 's nachts bij hem
konden komen, zat hij zoo vol gaten als een
zeef. Vertelt u zijn moeder nu eens, hoe hij is
gestorven, als u er den moed toe hebt
De directeur is bleek geworden. Hij aarzelt
of hij de tucht zal handhaven of deze uit
barsting vergoelijken.
Het eerste lesuur. Wij hokken in de banken.
Bijna allen in uniform. Drie met volle baar
den. Een getrouwd.
Ik ontdek op mijn plaats houtsnijwerk met
mijn naam er in keurig met een zakmes uit
gevoerd en met inkt beschilderd. Ik herinner
.mü nog dat ik deze prestatie gedurende de
geschiedenisles heb volbrachtik meen ech
ter, dat het wel honderd jaar geleden is, zulk
een zonderling gevoel is het, hier weer te
zitten. De oorlog wordt daardoor verleden tijd
en de kring sluit zich opnieuw. Maar wij be
vinden ons er niet meer binnen.
Onze leeraar in het Duitsch, Hollermann,
komt binnen en doet eerst het noodzakelijk
ste af hij geeft ons de dingen terug, die
hier nog van vroeger van ons werden be
waard. Dat had zeker reeds langen tijd als
een pak op zijn hart van ordelievend school
meester gelegen. Hij sluit de klassekast open
en neemt de dingen eruitteekenstandaards,
teekenborden en vooral de dikke pakken
blauwe schriften, opstellen, dictaten,
proefwerk. Een hooge stapel hoopt zich links
naast hem op zijn lessenaar op. De namen
worden afgeroepen, wij antwoorden en nemen
de schriften in ontvangst. Willy werpt ze ons
toe, zoodat de vloeibladen in het rond vliegen.
„Breyer" „Present
„Bücker" „Present
„Detlefs"
Stilte. „Dood", roept Willy.
Detlefs, klein, blond, kromme beenen, een
maal blijven zitten. Korporaal, gesneuveld in
1917 bij den Kemmelberg. Het cahier verhuist
naar den rechterkant van den lessenaar.
„Dirker" „Present
„Dierksmann" ,Dood".
Dierksmann, een boerenzoon, groot skat-
speler, slecht zanger, gesneuveld bij Yperen.
Het schrift gaat naar rechts.
„Eggers"
„Is er nog niet", roept Willy. Ludwig vult
van het Nederlandsche Volk aan dc Ontwapenings
conferentie in Februari 1932 te Genève te houden*
Georganiseerd door de Nederlandsche Dagbladpers*
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, ïn naam
der menschelijkheid, die maatregelen te nemen die tot ontwape
ning der naties zullen leiden.
Naam:
Naam
Adres
Adres
Naam
Adres
Naam
Adres u
aan „schot in de long, ligt in het reserve
hospitaal in Dortmund, gaat vandaar voor
drie maanden naar Lippspringe".
„Friederichs" .Present
„Giesecke" „Vermist".
„Niet waar", verklaart Westerholt.
„Hij is toch als vermist opgegeven", zegt
Reinersmann.
„Dat wel", antwoordt Westerholt, „maar hij
is sinds drie weken in het krankzinnigenge
sticht hier. Ik heb hem zelf gezien".
„Gehring I" „Dood".
Gehring Inummer een van de klas, scheef
gedichten, gaf privé-les, kocht voor het geld
boeken. Gesneuveld bij Soissons, te zamen
met zijn broer.
„Gehring n", mompelt de leeraar slechts
en legt het schrift uit eigen beweging bij de
andere rechts.
„Schreef werkelijk goede opstellen", zegt
hij peinzend en bladert nog eens in 't schrift
van Gehring I.
Nog menig schrift gaat naar rechts en wan
neer alles is afgeroepen, ligt er een dik pak
achtergebleven werk. Besluiteloos kijkt de
leeraar er naar. Zijn gevoel voor orde komt
zeker in opstand, want hij weet niet, wat hij
er mee moet beginnen. Ten slotte vindt hij
een uitweg. De schriften kunnen aan de
ouders der dooden worden gezonden.
Doch Willy is het daarmee niet eens.
„Denkt u. dat die ouders er blij mee zullen
zijn, als zij zoo'n cahier vol onvoldoende en
even voldoende zien vraagt hij. ,Doet u dat
liever niet
HET ONTWEPENINGS-PETITIONNEMENT
Het bestuur der Vereeniging De Nederland
sche Dagbladpers maakt bekend, dat het
aantal onderteekeningen van het petitionne
ment voor Internationale Ontwapening gis
teren de iy2 millioen heeft overschreden. Hun
die nog niet hebben geteekend, wordt met den
meesten aandrang verzocht", zulks alsnog ten
spoedigste te doen.
Het Donderdagmiddag- 23 Juli bereikte
totaal aan onderteekeningen bedroeg plm.
1.580.000.
VLISSINGEN.
Zwemwedstrijd om den Scheldebeker.
Zooals we bereids hebben medegedeeld in
ons blad van 18 Juli jl., wordt de Schelde-
zwemwed&trijd op verzoek van den burge
meester uitgeschreven door de V.Z.C. als re-
cipiëerende vereeniging. Teneinde niet in een
conflict te komen met voorschriften van den
N.Z.B. is alsnog een contact-commissie ge
vormd, welke zich ten doel stelt nauwkeurig
na te gaan de voorgeschreven bepalingen in-
haerent aan een dergelijken wedstrijd. Deze
commissie zal dus de reeds gevormde com
missies van voorlichting dienen bij haar uit
gestippelde plannen, waardoor algeheele uni
formiteit wordt bereikt en strikt reglementair
wordt gehandeld. In deze contact-commissie
hebben zitting de navolgende heeren J. J. van
der Jagt, J. van den Heuvel, J. de Jong, J.
Kamermans, W. Nek, J. Prins, P. de Ruyter,
H. D. Streefkerk en J. L. Weber.
„BONUS EVENTUS".
Tocht van Breda naar Middelburg
en Vlissingen.
Op Zondag 26 Juli a.s., 's morgens om 9
uur vertrekken uit Breda 13 bevlagde tou
ring-cars met 360 leden van de vereeniging
„Bonus Eventus" naar Middelburg, om van-
daaruit een rondrit te maken door Wal
cheren.
De touristen arriveeren half 10 in Rosen-
daal en vertrekken om kwart voor 10 naar
Bergen op Zoom. Hier aangekomen te 10 uur,
gaan ze kwart voor 11 door naar Goes, waar
ze te half 12 aankomen. Om 12 uur wordt de
tocht vervolgd naar Middelburg. Bij aan
komst aldaar te 1 uur wordt de Abdij be
zichtigd, waarna te half 3 een aanvang wordt
gemaakt met den rondrit door Walcheren.
Op het programma staan Domburg, West-
kapelle, met als einddoel Vlissingen, dat tus-
schen half 5 en 5 uur wordt bereikt. Te 6 uur
heeft een gemeenschappelijk diner plaats in
het Grand Hotel Britannia. Te ongeveer half
9 vertrekt het gezelschap naar Breda.
Vlissingsche Bestuurdersbond.
Aan het jaarverlag over 1930 van den Vlis-
singschen Bestuurdersbond is het volgende
ontleend
De verschenen verslagen over de laatste
jaren toonen overduidelijk aan, dat de arbei
dersklasse toen over de geheele linie in de
aanvalspositie verkeerde plaatselijk was
het conflict aan de maatschappij „de Schel
de" daarvoor wel het meest treffende voor
beeld doch in het afgeloopen jaar was de
toestand weer geheel anders.
Hoewel in verschillende bedrijven nog wel
conflicten uitbraken ter verbetering van de
arbeidsvoorwaarden, tot groote stakingen en
uitsluitingen zooals we deze enkele jaren ge
leden vaak meemaakten, kwam het niet.
Hier en daar werden pogingen om tot ver
slechtering van de arbeidsvoorwaarden te ge
raken van werkgeverszijde ondernomen, doch
konden door den nog steeds toenemenden in
vloed der moderne vakbeweging worden afge
slagen. In het grafisch bedrijf werd bij het
afsluiten van een nieuw contract zelfs nog
eenig voordeel behaald.
Een andere vijand'van de arbeidersklasse,
nl. de werkloosheid, liet zich in het afgeloo
pen jaar reeds danig gelden en de vooruit
zichten op eenige verbetering zijn alsnog niet
te bespeuren.
Ondanks deze minder gunstige tijdsom
standigheden stemt het tot tevredenheid, dat
het vertrouwen in de moderne vakbeweging
nog steeds groeiende is, getuige het steeds
stijgende ledental, zoowel landelijk als plaat
selijk. Wist het N.V.V. zijn ledental reeds op
te voeren tot een aantal van 275.000, onze
Vlissingsche Bestuurdersbond telde einde
December 2020 leden, een aantal, dat nog
steeds voor flinke uitbreiding vatbaar is.
Dat het ledental van onzen Bestuurders
bond elk jaar toeneemt, is op zichzelf een
zeer verheugend verschijnsel, doch deze winst
krijgt nog een grootere waarde, wanneer men.
kan constateeren, dat ook de overige deelen
der socialistische arbeidersbeweging voortdu
rend aan invloed winnen.
De afdeeling S.D.A.P., waarmede in het af
geloopen jaar wederom verschillende zaken
zijn tot stand gebracht, neemt voortdurend
in ledental en invloed toe. Door de stichting
van een plaatselijke raad zal de samenwer
king, die hier ter plaatse al reeds lang be
stond, vrij zeker nog hechter worden.
De verstandhouding met de andere plaatse
lijke instellingen als Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling en zangvereeniging „de Volks
stem" is uitstekend.
Doordat de afdeeling Bouwarbeiders zich in
den aanvang van het jaar splitste in een af
deeling Vlissingen en Souburg, steeg het aan
tal aangesloten afdeelingen met één en be
draagt thans 14.
Het aantal leden ging met 135 vooruit.
In enkele jaren tijds zijn wij van 1000 op
2000 leden gestegen.
De nieuwe organisatie der Federatie van
Bestuurdersbonden in Zeeland waar alle
Zeeuwsche Bestuurdersbonden in vertegen
woordigd zijn, heeft ondanks haar korte be
staan, thans reeds aangetoond in een drin
gende behoefte te voorzien.
Hoewel de verrichte werkzaamheden zich
tot op heden nog hoofdzakelijk hebben be
paald tot het uitwerken van plannen en de
propaganda in onze provincie nog niet in
tensief is aangepakt, kan men met de be
reikte resultaten tevreden zijn. Wanneer alle
Bestuurdersbonden en vakbondafdeelingen
hun medewerking verleenen, zal binnenkort
op het platteland zeer vruchtbare arbeid
kunnen worden verricht, Hoewel we over de
ledenaanwinst in Zeeland niet ontevreden
behoeven te zijn, hebben onderzoekingen in
diverse districten uitgewezen, dat er voor de
moderne vakbeweging nog heel veel te win
nen valt.
We hopen en vertrouwen, dat de federatie
ook in deze gebieden de vele nog ongeorgani
seerde arbeiders zal kunnen overtuigen van
de noodzakelijkheid van moderne organisatie.
We zouden onvolledig zijn wanneer we geen
melding maakten van de ondernomen pogin
gen om hier ter plaatse te komen tot de op
richting van een arbeids-muziekvereeniging.
Verschillende omstandigheden zijn oorzaak,
dat deze plannen nog niet verwezenlijkt zijn,
doch er is nog hoop.
Besprekingen, die met het bestuur van de
coöperatie „de Broederband" onder leiding
van een tweetal vertegenwoordigers van den
coöperatie raad, plaats hadden, schenken de
verwachting, dat in de toekomst ook op dit
terrein een meer intensievere propaganda zal
worden gevoerd.
Het probleem van de werkloosheid en de
werkverschaffing zal ook in 1931 ongetwijfeld
de volle aandacht vragen van partij en vak
beweging. We vertrouwen, dat onze leden
ons zullen schragen bij dit zoo bij uitstek
moeilijk werk. Dit kan geschieden op twee-
erlèi wijze, nl. door trouwe hulp bij alle voor
komende werkzaamheden en door mede te
werken aan den uitbouw van zijn organi
satie.
Troelstra-oord verloting.
Het bestuur van den Vlissingschen Be
stuurdersbond verzoekt ons mede te deelen,
dat blijkens achterstaande advertentie, de
trekking van de vierde landelijke verloting
ten bate van de stichting „Troelstra-oord" zal
plaats vinden op 18 Augustus te Beekbergen.
Niettegenstaande de Vlissingsche afdeelin
gen reeds meer dan hun aandeel van de be
schikbare loten hebben gehad en er nog
steeds vraag naar is, heeft het bestuur van
<fien Vlissingschen Bestuurdersbond kans ge
zien nog een 80 loten te bemachtigen, welke
men tot uiterlijk 10 Augustus tegen den prijs
van 50 cent per stuk aan het secretariaat,
Schuitvaartgracht 59, kan bekomen.
De hoofdprijs is een woninginrichting naar
keuze van den winnaar tot een maximum van
1250.
OOST- EN WEST-SOUBURG.
Lijst van ingekomen of vertrokken perso
nen gedurende, de le helft der maand Juli
GEVESTIGD:
Mej. P. Simpelaar, Oranjeplein A 28, van
Vlissingen.
J. Lous en gezin, Van Turnhoutstraat E 41,
van Oudelande.
J. Bolier, Buteuxstraat B 256, van Ritthem.
L. van Camp, Groote Abeele A 245, van
Middelburg.
J. Krijger, Nieuwe Vliss. weg C 216, van
Grijpkerke.
A. Boekelaar, geb. Nomen, Groote Abeele
A 245, van Middelburg.
C. Keiler en gezin, Middelb. weg A 197c,
van Breda.
G. Bakker en gezin, Van Turnhoutstraat E
41, van Den Helder.
C. H. Worrell, Nieuwe Abeele C 260, van
Ned-Indië.
J. J. Heijstek, Van Turnhoutstraat E 47,
van Ned.-Indië.
VERTROKKEN:
D. Commelin, Vlissingsche straat B 260,
naar Vlissingen.
J. Kasse, Braamstraat B 117, naar Den
Helder.
J. Dingemanse, Kanaalstraat A 69, naar
Ritthem.
Mej. Haccou, geb. Tellier, Nieuwstraat B
88, naar Vlissingen.
J. D'Hont en gezin, Oranjeplein A 168,
naar Rotterdam.
Een aanrijding.
Gisterenavond is bij de halte Abeele een
Walchersche boerenwagen uit Vrouwepolder,
in aanraking gekomen met den laatsten wa
gen van de electrische tram. De boerenwagen
werd beschadigd, doch de inzittenden kwa
men met den schrik vrij.
De aanrijding ontstond doordat het paard
van de tram geschrokken was en de voerman
het paard niet meer kon inhouden.
RITTHEM.
De electrificatie.
Vanwege de Pzem spraken gisterenavond in
café Wesdorp de heeren De Regt en Zeil
maker om de ingezetenen in te lichten over
de a.s. electrificatie in de gemeente.
Na met een kort woord ingeleid te zijn door
den burgemeester zette de heer De Regt dui
delijk uiteen, waarom electrische licht te ver
kiezen is boven elk ander licht. Hierbij wees
hij vooral op de lichtsterkte, het gemak, de
veiligheid, de zindelijkheid, enz. van het
electrisch licht. Daarbij komt, dat het on
schadelijk is voor de gezondheid en ook niet
duurder is dan het gaslicht.
Hoe meer aansluitingen, hoe lager het
tarief wordt. Zeker is de prijs beneden 45 cent
per K.W.U.
Verder kan de electriciteit gebruikt worden
voor de radio, bii het strijken enz. en als
kracht voor kleine en groote motoren.
Verscheidene vragen uit den boezem der
vergadering werden door de sprekers af
doende beantwoord.
Daar de kabels reeds zijn aangevoerd, zal
denkelijk half September reeds stroom ge
leverd kunnen worden.
TERNEUZEN.
Onderwijs aan schipperskinderen.
In het stadhuis te Ter Neuzen heeft de
heer G. de Jong, directeur van het Onder
wijsfonds voor de Scheepvaart, geïnstalleerd
een commissie tot huisvesting van schip
perskinderen, die aan den wal geplaatst wor
den voor het ontvangen van lager onderwijs.
Voorzitter der commissie is de heer J. Hui-
zinga, burgemeester van Ter Neuzen, secre
taris de heer J. J. Kaan, hoofd van een
school, terwijl verder zitting hebben de hee
ren P. F. Bakker, F. L. Rijnberg, W. Muller,
C. Ribbens, J. L. Dey, G. H. Koolman, J.
Striën, C. J. Weynen en L. de Vos.
BRESKENS.
Loop der bevolking gedurende de maand Juni
INGEKOMEN:
D. van Dixhoorn, Boulevard 128, van Ter
Neuzen.
J. A. Maas en gezin, Dorpsstraat 64, van
Amsterdam.
J. Ringelberg, Papendrecht 19, van Axel.