Choco CHIEF WHIP halve flesch. Ome UedeiUsche Illustratie LAAT UW VERSTAND SPREKEN! ■NC. SfI; 69e Jaargang 1931 Uitgave: Firma F. VAN DE VELDE Ir., Walstraat 58-60, Vlissingen. Telef. 10. Postrekening 6628? II APRIL; Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen 151 aangesloten bij het bureau voor publiciteitswaarde, ingesteld door de vereeniging „de nederlandsche dagbladpers" EERSTE BLAD GEMEENTEBESTUUR Vast en zeker rookt U dan voortaan Chief Whip Meer dan 15 jaar ervaring hebben mij geleerd dat niets zooveel genot kan geven als de voortreffelijke smaak en kwaliteit dezer sigaret! VIRGINIA De Beste voor Uw Gezondheid! De ontwikkeling der Vlïssingsche havens in verband met de Vlissingsche Handelsgeschiedenis, de laatste vooral in de Middeleeuwen. IJ N00M Stads-en Provincicnieuws leuw procédé de kwaliteit er fee verhoogen. jige zich van jken smaak. onzen (dienden, ek van eten Koena. ken Zaterdag VLISSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België, Duitschland en Frankrijk 3.80. Voor de ove rige landen bij wekelijksche verzending 3.80, met Zondagsblad 4.75. Afzonderlijke nrs. 5 ct ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels ƒ1.25; iedere regel meer 25 cent. Bij abonnement speciale prijzen..Rec!ames 50 ct p. regel.Kleine advertentiesbetreffendeHuur enVerhuur,Koop en Verkoop, Dienstaanbiedingen en-Aanvragen van 15 regels 75 ct, iedere regel meer 15 ct De abonné's in 't bezit eener A g"| gulden bij levens- Polis, zijn GRATIS verze- ■ai|g|| lange ongeschikt- kerd tegen ongelukken voorheid tot werken. Cföft gulden bij dood gulden bij verlies i een ongeluk. cllUU band, voet of oog. J gulden bij verlies 4 «R| gulden bij verlies fh I— van B 1 van een w 3 een duim AUC» wijsvinger gulden bij verlies van eiken anderen vinger Dit nummer bestaat uit 3 biaden DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Vlissin gen; Gelet op art. 15 der Drankwet, doen te weten dat bij hen is ingekomen een verzoekschrift van Florence Henriette Marie Blondé, we duwe van Adrianus Wilhelmus Smits, om vergunning tot verkoop van sterken drank in het klein, in de koffiekamer, de eetzaal en de biljardzaal van het perceel Boulevard de Ruijter nr. 2 dat vanaf heden gedurende veertien dagen schriftelijke bezwaren tegen het verleenen der gevraagde vergunning kunnen worden ingebracht bij Burgemeester en Wethouders voornoemd. Vlissingen, 11 April -1931. Burg. en Weth. voornoemd, VAN WOELDEREN. De Secretaris, F. BISSCHOP. bevat deze week o.a. Passagierende Jantjes op Madeira. Foto's uit Noord-Zuid en ons waterland. Lente-op namen. Nieuwe mode. Onderhoudende Iec- A tvrat. ARDATM LONDON H m - V )V 14 'V v >SV n. Middelburg verzet zich tegen een nieuwe haven. Grieven der Middelburgers, EST RAAT. Toen nu Maximiliaan van Bourgondië zijn vader opvolgde in 1540, bevestigde hij in de eerste plaats bij de inhuldiging te Vlissingen het in 1444 verleende privilege van den ha- ringtol, maar wilde tevens nieuwe terreinen voegen aan zijn heerlijkheid en wel door aan koop van gronden van West-Souburg en Oud-Vlissingen, dus buiten de poort van Altenazooals ik vroeger reeds uiteenzette, hoorde deze grond nog aan West-Souburg. Hij verzocht dus aan den keizer octrooi om tot vergrooting van de heerlijkheid Vlissingen drie honderd gemeten ambachtsgrond van Oud-Vlissingen en West-Souburg, rond de stad gelegen, te mogen aankoopen en in zijn heerlijkheid te moge incorporeeren. Dit was geschied in 1545, althans den 28en November van dat jaar reisden Gedeputeerden van Middelburg naar het hof, om te trachten de voorgenomen ampliatie of vergrooting tegen te houden met volmacht om aan de vrienden der stad naar genegenheid geschenken te mogen geven (sic Ook Goes schrijft 2 De cember aan Middelburg, dat zü zich daarbij geheel aansluit. (Goes ziedde en verhandelde ook zout). Den 12en December gaan Gede puteerden naar Utrecht, om den keizer zelf over de zaak te spreken, maar vinden hem daar niet, omdat hij te 's-Hetogenbosch ziek ?igt „van den artyck in de hant" Den 28en November 1549 heeft blijkbaar de heer van Vlissingen zijn verzoek herhaald en hij wijst orop, dat voer de buizen en schuiten in zijn heerlijkheid geen voldoende ruimte is, daar de kleine en de groote visscherij in den laat- sten tijd sterk is toegenomen en de visschers van Domburg, Westkappel en Zoutelande al daar zelf geen havens hebbende, te Vlissingen al- en aanvaren. De Middelburgers verweren z?ch in een breedvoerige memorie, opgesteld na 28 Novembe 1549 (ongedateerd Is het af schrift) en deelen mede, dat Veere en Vlis singen, gelegen op den weg naar Middelburg steeds trachten Mi'lelburg zijn handel af te kapen, 't is de Veerenaars reeds gelukt de Oosterlingen bewoners der Oostzeelan den) en de Schotten tot zich te trekken, ook hebben zij reeds getracht de Bretons met hun zout bij hen te krijgende Portugeezen en anderen trachten zij en met succes naar hun haven te lokken. Wanneer de Vlissingers fiu hun nieuwe haven krijgen, zal deze stad 'hetzelfde doen met de schepen, die van het Westen komen, zooals Veere doet met die van het Noorden komen. Terwijl Vlissingen zoo gunstig aan zee gelegen, vroeger slechts een verzameling lieden (sic was, die leef den van de passanten naar Vlaanderen, die daar op gunstigen wind wachtten, is het ge worden wat het nu is de haringvisscherij en zij zijn nu bezig den vischstapel te veroveren, zelfs van de visch uit Holland, die eigenlijk Middelburg en Arnemuiden moesten hebben. Bovendien om Middelburg te hinderen, hebben de Missingers van de schuiten die van Middelburg af vareh kaaigeld, kerkgeld en vischtol gevraagd van al den haring dien ze vingen, alsof de haring gelost was in Vlis singen in plaats van in Middelburg, terwijl de buizen komende uit Holland en Vlaande ren die te Vlissingen komen, niet van meer betalen dan zij daar lossen. En er is nog meerNog niet lang geleden hebben eenige jongelieden, verwant aan zeelui, die afvoeren van Middelburg, in hun opbruisendheid in de omgeving van Vlissingen brooddronkenheden gepleegd en toen de baljuw hen had ge vangen genomen, heeft hij het slechts met hen of hun verwanten op een accoord willen gooien als hun zeevarende verwanten in het vervolg hun buizen van Vlissingen lieten ver trekken, wat sinds dien gebeurd is. Iets der gelijks hebben zij gedaan met Schotten, die noodgedwongen in Vlissingen gekomen, daar vastgehouden werden en eerst vrijgelaten, als ze daar losten en hun goederen verkochten. Met schepen met wijn is iets dergelijks ge beurd, de schepen, die bestemd waren voor Middelburg, hebben ze vastgehouden, terwijl andere, die een andere bestemming hadden, vrij werden gelaten. Bovendien hebben die van Vlissingen gemaakt, dat het meerendeel der wijnen van Auxerre (Bourgondië), Or leans en Parijs, die eerst voor Middelburg be stemd waren, te Vlissingen verkocht waren, alsof ze behoorden aan Vlissingers, terwijl het heel duidelijk is, dat de Vlissingers slechts een compagnieschap met ch Franschen en anderen hebben aangegaan. Zoo wordt de stapel ontdoken en heeft de tol van Z. M. er ook schade van. Om bovenomschreven redenen zal het dui delijk zijn, dat indien het aan de Vlissingers wordt geoorloofd hun stad te vergrooten en er huizen te zetten en er havens en kaaien te maken naar hun. lust, zij op alle mogelijke manieren zullen trachten hun dergelijke praktijken voort te zetten en Middelburg en andere steden van Z. M. van de handelsvoor- deelen te berooven en ook zal hen duidelijk zijn, dat de steden der vazallen, meer bewe gingsvrijheid hebbende, dan de goede stad Middelburg, te haren koste zullen groeien, zooals men nu dagelijks ziet met de Schotsche koopwaren, die ondanks den oorlog in grooten overvloed nu te Veere en te Vlissingen komen, alsof er geen oorlog is. De Middelburgers vinden het absoluut niet nooodzakelijk met het oog op de visscherij, de Vlissingsche ha vens te vergrooten, zij zijn daartoe ruim ge noeg. Maar de ware beweegreden is, dat zij behalve den handel met Engeland en Frank rijk ook dien met de Schotten willen ver werven. Zij beproeven immers nog ondanks den oorlog een contract te sluiten met de Schottenals zij al de koopwaren van daar kregen, kan het mogelijk zijn, dat hun haven te klein is ten. koste van hun buren zou den zij hun handel willen vermeerderen onder voorwendsel van de visscherij, zonder dat daartoe eenige noodzaak is. Zelfs hebben die van Vlissingen verschei dene plekken onbebouwd en bovendien een haven grooter en ruimer dan die van Mid delburg, het is dus duidelijk, dat de visscherij slechts een voorwendsel is hun handel uit te breiden ten koste van anderen. En hiermee niet tevreden zeggen zij, dat ze „pannen" zul len maken om het zout te zieden, wat niet alleen den ondergang van Middelburg, Arne muiden zou beduiden, maar ook de geheele ruïne van andere steden van Z.M. zou betee- kenen, als Zierikzee, Reijmerswaal, Goes, welke steden geen ander bedrijf dan het zout hebben, en dat zal ongetwijfeld gebeuren, als ZM. dit niet voorkomt. Indien dus Z.M. de gevraagde uitbreiding met 300 gemeten toe staat, zal dit den ondergang in korten tijd van alle naburige plaatsen beteekenen. Zelfs Mid delburg, nu koopstad zijnde, zou door ver scheiden kooplieden verlaten worden, die zich zouden vestigen in Vlissingen, datzelfde is ook de stad Biervliet overkomen „laquélle par la commodité de Vlyssinghe a perdue la traffyeque des harensz". De Heer van Beveren moest tevreden zijn met de welvaart en den grooten voorspoed, die hem met zijn stad Vlis singen is overkomen, zonder Z.M. lastig te vallen met deze vergrooting, die groot nadeel zou toebrengen aan Z.M. en zijn stedenim mers de rechten welke hij jaarlijks ontvangt, bedragen*per jaar meer dan de hoofdsom, die hij of zijn voorvaderen eens aan de zeer edele voorvaderen van Z.M. betaald hebben voor den koop van de genoemde stad Vlissingen met "Westkappel, Domburg en zekere duinen van Walcheren, want het zou blijken, dat wanneer deze bezittingen, die indertijd ver kocht zijn voor 17000 Kronen ineens, de kroon berekend op 48 gr. Vlaamsch, nu ook verkocht werden, ze zeker 200.000 kronen waard zouden zijn. Dezen voorspoed misgun den de Middelburgers aan den genoemden Heer van Beveren in het geheel niet, maar zij willen gaarne in welstand blijven, wat voor Z.M. en het lknd ook goe$ zal zijn, maar wat onmogelijk zou zijn, als Vlissingen om dergelijke redenen werd vergroot. En dan wenscht Mijnheer van Beveren de vergroo ting, opdat hij een opruiming kan houden onder zekere „cabaretz et lieux inhonestes autour de sa ville", daarmee gaan de Mid delburgers ook accoord. Maar dat is geen re den om de stad uit te breiden, want er zijn wel andere middelen om hierin verbetering te brengen, nl. een verbod om daar herberg te houden. Nu moet men niet zeggen, dat de Middel burgers voor hun eigen belangen alleen op komen, want door deze vergrooting lijdt niet alleen Walcheren, maar geheel Zeeland en dientengevolge zal Z.M. veel minder inkom sten kunnen hebben, zoowel wat betreft op zijn aanvragen om „aydes et rentes" als in imposten „water ghelt" en andere ontvang sten, welke men nu zal innen op die drie hon derd gemeten. Deze memorie spreekt voor zich zelf en heeft geen toelichting noodig, of het zou deze moeten zijn, nl. de Heer van Beveren in zijn verzoek aan den keizer had medegedeeld, van de poort van Altena tot het Blauwpoortje vijftig of zestig woningen voor de visschers te willen bouwen, behalve dan dat hij een nieuwe haven wilde graven voor de buizen en booten der haringvisschers. Nu was dit laat ste wel waar, evengoed als het willen oprui men van de lichte buurt in de omgeving der haven aan den Nieuwendijk, maar de hoofd reden zat dieper, zooals Middelburg wel be greep. Ook de zoutnering waarover de Mid delburgers spreken behoeft nog een enkele verklaring. Van het midden der 15e eeuw voer de men zout aan uit de Baai van Bourgneufuit Brouage (bij la Rochelle) en Portugal, maar dit grove Westersche zout werd in de Zeeuw- sche keten gezuiverd. De „pannemannen" hadden het zoutbedrijf immers reeds van oudsher beoefend en zoo onderscheidde men „zout van grauwen selte gesoeden, of zout van sont" 2). Wanneer nu dat grove zout hier gezuiverd was, dan werd het naar den vreemde verhandeld en eveneens bij de vis scherij aangevoerd. „Het is een merkwaardige economische cirkelgang, de Westersche scheepvaart voert het zout aande Zeeuw- sche, waaronder ook de Walchersche nijver heid, zuivert de ruwe grondstofhet witte gezoden zout wordt in de haringvisscherij aangevoerd en het product dier visscherij dient weer als vracht voor de keerende sche pen naar het Westen". 3) Men voelt hier bovendien wel tevens als ondergrond den strijd van den machtigen feodalen heer tegenover de macht van de koopstad, gaarne gesteund door den lands heer, de eerste vormde hier een staat in den staat. Maar hij was ook niet de eerste de beste, deze laatste Bourgondiër van Veere, Maximiliaan. Bij den dood van zijn vader was hij onmiddellijk verheven tot admiraal en generaal capitein van de zee, in Januari 1546 werd hij ridder van het Gulden Vlies, in 1547 zelfs stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht, in welke hoedanigheden hij Karei V gewichtige diensten moet hebben bewezen en waarvoor hij met zijn verheffing tot markies (21 October 1555) werd beloond. Ondanks zijn groote macht heeft Middelburg niet toege geven. H. G. VAN GROL, Archivaris. 1). Vgl. de Stoppelaar, Inv. Arch. Midd, No. 2048 „Artyck", vgl. Fra arthrite jicht, 2). Inv. de Stoppelaar nr. 678 3). Dr. Z. W. Sneller, Walcheren, 15e eeuw, blz. 109. VLISSINGEN, 11 APRIL. De havenfeesten. Naar wij vernemen zal Z. K. H. Prins Hendrik Vrijdag a.s., na afloop van het Ko ninklijk bezoek aan Vlissingen, deelnemen aan een thé en daarna aan een diner, welk© de burgemeester en mevr. Van Woelderen in het Grand Hotel Britannia aan een aann tal gasten aanbieden. Z. K. H. zal ten huize van den Commissa ris der Koningin overnachten. Gisterenavond hield de buurtcommissi© Palingstraat en omgeving een vergadering in de school Palingstraat. Na de opening zette de voorzitter, de heer A. Jansens uiteen het voorstel voor het al of niet toekennen van 25 aan den Oranjebond. Uit de be sprekingen bleek dat men niet genegen was een bijdrage te verleenen. Daarna werd het voorstel om 25 aan den Oranjebond af t© staan met meerderheid van stemmen ver worpen, zoodat ook deze buurtcommissi© niets zal afdragen. Hierna werd mededeeling gedaan omtrent den stand der kas. Besloten werd verder het innen der contributie stop te zetten en we der te beginnen met het ophalen der con tributie in de eerste week van Januari 1932. In de gisteren gehouden vergadering van het buurtcomité Groenewoud, Lepelstraat en Plein Vierwinden is met algemeen^ stemmen besloten niets af te dragen aan den Oranje bond. Feestvereenfging „Het Eiland". Ter gelegenheid van de opening der nieu we haven op Vrijdag 17 April a.s. zal het bekende Ritthemsche muziekkorps „Oefe ning na den Arbeid", directeur de heer Meij- ers, 's avonds een concert geven van 8 tot 10 uur, op het terrein aan de Kanaalstaat. Bovendien wordt 's Zaterdagsavonds ooi?

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1931 | | pagina 1