Vlissingecfie Courant
DERDE BLAD
Nieuws uit Filmland.
HET JAAR 1930.
INGEZONDEN STUKKEN
van de
van
Woensdag31Decsmber1330,no.307
n (Slot)
Wat in deze omstandigheden en bij een
dergelijke verscherping der tegenstellingen
en een daarbij passende mentaliteit van
DE ONTWAPENINGSBEWEGING
terecht moet komen, hebben de gebeurtenis
een van het afgeloopen jaar bewezen.
De Haagsche Herstelconferentie, waar het
Young-plan was vastgesteld, waartegen
Duitschland nu al in verzet komt, en tot de
stichting van een internationale bank tot fi
nanciering van dat plan was besloten, was
nog nauwelijks afgeloopen, of den 21sten Jan.
begon te Londen de vlootconferentie tusschen
de vijf groote zeemogendheden Amerika, En
geland, Japan, Frankrijk en Italië. De eisch
van Italië om met Frankrijk gelijk gesteld te
worden en Frankrijk's weigering om zijn
vlootprogram te besnoeien, maakten een
overeenkomst onmogelijk. En het resultaat
der conferentie was dan ook enkel een con
ventie tusschen de vijf landen tot beperking
van linieschepen en het gebruik van duik-
booten en een conventie tusschen de zoo
genaamde Oceaan-mogendheden, Amerika,
Engeland en Italië, die Amerika pariteit met
Engeland gaf, maar de maritieme bewape
ning slechts weinig beperkte.
Al niet veel beter ging het met de poging
om de. weermacht te land te beperken.
Frankrijk's voortgezette weigering om in
eenige beperking van beteekenis toe te stem
men en de steun, dien Engeland aan dit
standpunt gaf, maakten het werk der voor
bereidingscommissie voor de ontwapenings
conferentie vrij doelloos. En het was dan ook
niet te verwonderen, dat men te Genève be
sloot de ontwapeningsconferentie voorloopig
maar uit te stellen.
Het is nauwelijks waarschijnlijk, dat dit
alles bij de volken nog eenige teleurstelling
zal vermogen te wekken. De verwachtingen
waren de laatste jaren al niet hoog meer ge
spannen. En het is duidelijk, dat er van de
vroegere geestdrift voor een blijvende vrede
en ontwapening en internationale toenade
ring, die het vorig jaar te Genève nog een
oogenblik oplaaide, niet veel meer over is.
In deze omstandigheden kunnen ook de
verwachtingen van Briand's plan tot voor
bereiding van
EEN EUROPEESCHE UNIE 'W
niet hoog meer gespannen zijn.
De Volkenbondsvergadering van 1929,
waarin Briand zijn plan ter tafel bracht,
had hem opgedragen dit plan verder uit te
werken en nadere voorstellen te doen. Het
memorandum, dat de Fransche minister
namens zijn regeering dit jaar aan de ver
schillende regeeringen toezond en dat
hoofdzakelijk voorbereidende maatregelen
voorstelde, was daarvan het gevolg. De ant
woorden der regeeringen, die vóór 15 Juli
gevraagd waren en waarvan vooral het Ita-
liaansche antwoord zich onderscheidde door
de stelligheid, waarmee het herziening der
vredesverdragen als eerste voorwaarde voor
Europeesche toenadering vooropzette, toon
den, dat men over het algemeen van de
spoedige uitvoerbaarheid van het plan geen
Wat Nederland voor de geluidsfilm deed.
Er is in deze wereld een gestage wisseling
van krachten en machten, een op en neer,
dat nu eens den een, dan den ander boven
brengt. Ieder volk kent zijn tijden van bloei
en van achteruitgang. En de beteekenis van
dit alles blijft groot, ook wanneer men de
theorieën van een Spengler niet ten volle wil
aanvaarden en dus niet gelooft aan een on
verstoorbare politiek en historische wetmatig
heid, die nimmer meer op dezelfde plaats een
Cultuur laat opkomen.
Met het sneller worden van het tempo van
het moderne leven zijn deze algemeene wisse
ling eveneens versneld, en wat vroeger eeuwen
duurde schijnt zich thans in enkele decennia
te voltrekken.
Een der merkwaardigste verschijnselen op
dit gebied is de verandering in de beteeke
nis, die Europa en Amerika voor de film heb
ben gehad. In de eerste jaren van deze eeuw,
die tevens de eerste jaren van de stomme
filmkunst, van de filmtechniek ook waren,
had Europa volkomen de leiding.
Maar langzaam begon Amerika veld te win
nen, tot bij het begin van de wereldoorlog
ongeveer, de Vereenigde Staten, quantitatief,
op gelijke hoogte stonden met de oude we
reld. De kracht die Amerika zoo naar voren
had gebracht werkte door, versterkt door de
gebeurtenissen in en na den oorlog. En in de
jaren na 1921 was het Amerika, dat volkomen
de leiding had. In de Unie werden de groote
films gemaakt. Hollywood trok de beste Euro
peesche krachten tot zich en de'Europeesche
film daalde snel.
Eerst de laatste jaren is er daarin verande
ring gekomen, en in dit laatste jaar sinds Oc
tober 1929 heeft Europa het grootste deel van
het sedert den oorlog verloren terrein inge
haald. En nu nog steeds is de oude wereld aan
lie winnende hand.
JNog staan wij, wat de practische uitvoering
hooge verwachtingen koesterde, al open-*
baarde zich tevens een vrijwel algemeene
sympathie met het denkbeeld. Ook het ant
woord van
NEDERLAND
sprak duidelijk dezen twijfel uit, maar daar
naast ook een sympathie voor de internatio
nale gedachte, als men van onze regeering
bezwaarlijk anders verwachten kon en die
ook in de houding onzer delegatie op de
Volkenbondsvergadering en in de voorberei
dende ontwapeningscommissie, waar we een
enkele maal in samenwerking met ds Scan
dinavische landen optraden, tot uiting
kwam.
In eigen leven hebben we trouwens te
sterk de gevolgen van de internationale ver
deeldheid, vooral ook op economisch gebied,
ondervonden, dan dat we niet gaarne tot
opheffing daarvan zouden meewerken.
Die gevolgen, in de economische wereld
crisis zich openbarende, toonden zich ook in
ons land in alle takken van het bedrijfsle
ven. Een stijging van het aantal werkloozen
tot ongeveer 80.000 was daarvan het gevolg.
In sterke mate ondervond ook de landbouw,
voor ons economisch leven van zoo groot
belang, de gevolg-en van de crisis. Zij leidde
tot de instelling van de commissie-L-ovink en
enkele wetten, als het Suikerwetje en de
Tarwewet. Van bijzondere beteekenis voor
den landbouw was ook de nieuwe Pachtwet,
waarover een heftige strijd gevoerd werd.
Naast deze waren het vooral de wet op d^
Winkelsluiting, de wijziging van de Drank
wet, de wijziging van de Arbeidswet en van
de Ongevallenwet, die de benoembaarheid
van de vrouw tot burgemeester en gemeente
secretaris tegen den zin der regeering in
voerde, de wijziging van de financieele be
trekkingen tusschen het rijk en de gemeen
ten, de Wegenwet, de afschaffing van de
verdedigingsbelasting en de wet op de Ar
beidsbemiddeling, die de werkzaamheid van
het kabinet kenmerkten. Wanneer we in
deze reeks niet de nieuwe Vlootwet en de
wet tot regeling van den Radio-zendtijd
vermelden, dan i3 dat, omdat die tengevolge
van den strijd, dien ze ontketenden, een af
zonderlijke vermelding verdienen. Vooral de
laatstgenoemde wet deed de golven van den
partijstrijd hoog opgaan en wekte in hst
land een buitengewone beroering, die in
groote meetings en optochten ten gunste van
de AVRO, wie een groote deel van den
zendtijd ten behoeve van de katholieke,
protestantsch-christelijke en socialistische
radio-omroepvereenigingen was afgenomen,
tot uiting kwam en nog een r'aartje had in
de sluiting van den^Phohi-zender naar In-
dië, eigendom van eenige groot-industrieelen,
toen gevreesd werd, dat de regeering ook
daarop beslag zou willen leggen.
Een korte, maar vrij felle beweging maakte
ook de benoeming van den ex-gouverneur
Fruytier tot inspecteur van de arbeidsin
spectie in Den Haag, met verplaatsing naar
Maastricht van den Haagschen inspecteur,
gaande, waarbij de Eerste Kamer zich zoo
beslist tegen die benoeming verzette, dat de
minister haar ongedaan moest maken.
Tegenover dezen strijd deed de vrijwel al
gemeene erkenning van de verdiensten van
den grooten socialistischen partyman mr.
Troelstra by diens overlijden goed. De soci
aal-democraten verloren in heip den grooten
leider en stichter der party en het land een
verdienstelijk staatsman, die ook buiten zijn
partij, waarvan hy de laatste jaren wegens
ziekte de leiding in andere handen had
moeten overgeven, groote beteekenis had.
Nog duidelijker en beslister zeker kwam de
nationale eenheid tot uitdrukking in het
verzet tegen den Franschen naam „Pays-
Bas" op ons Nederlandsch paviljoen op de
Antwerpsche tentoonstelling, met het bezoek
van een Nederlandsch eskader aan Antwer
pen de uiting van ons medeleven met de
betreft ver van de Vereenigde Staten van
Europa, maar de geestelijke band die ons met
de landen van de oude wereld bindt, is zeker
sterker dan onze saamhoorigheid met de
nieuwe wereld. Ondanks alle overeenkomst
in techniek en zakelyk oogpunt.
De Europeesche film, of die Fransch of
Duitsch of Engelsch is, staat in wezen heel
wat dichter by ons dan de Amerikaansche.
En wat wy ook van Amerika zonder gevaar
kunnen overnemen, het is zeker niet de
Amerikaansche geest en „cultuur".
Deze merkwaardige opkomst van de Euro
peesche film, een opkomst die voor een groot
deel te danken is aan den vooruitgang in
kunstwaarde, dan aan 'n technischen voor
sprong als gevolg van het feit, dat de oude
wereld toch nog steeds de bakermat van de
wetenschap is en tenslotte aan oorzaken van
finandieelen aard, is voor een deel een gevolg
van de activiteit van Duitschland, Engeland
en Frankrijk, de drie filmproduceerende lan
den in Europa (Waarby de verhouding onge
veer zoo is, dat Duitschland. jaar ruim
200 groote films njsakt, Engeland 30 en
Frankrijk een stuk of tien).
Maar, en nu komt het merkwaardige en het
belangryke voor het eerst in de geschie
denis van de nog jonge film heeft Nederland
een rol gespeeld, die misschien belangrijker
is, dan die van alle andere Europeesche lan
den te samen.
Het is ons land dat de eigeniyke bakermat
is geworden vcor de Europeesche geluidsfilm
industrie de bakermat in financieel opzicht,
maar daarmee tegebjk de plaats waaraan
deze industrie een groot dee] van haar cultu-
reele tendenzen ontleent.
De filmindustrie is waarscltfjnlyk de merk
waardigste industrie van de geheele wereld
wyi hier drie factoren een rol spelen finan
cieele, technische en cultureele. Goede films
zyn, zonder techniek en zonder kunst onmo-
geiykmaar de groote waarde van de ge
luidsfilm, als verspreider van cultureele
waarden, is niet te benaderen dan met een
gezonde en sterke financieele basis.
Belgische onafhankelykheidsviering. Vry al
gemeen was men van meening, dat Juist in
een Vlaamsche stad ons land zuiver Neder
landsch voor den dag had moeten komen,
waar de Vlamingen voor de erkenning van
hunne en onze taal zoo'n harden stryd te
voeren hebben.
Heel veel sympathie toont trouwens onze
regeering niet voor dezen Nederlandschen
cultuurstrijd. De verhindering van den
Bormsavond in Den Haag, waaraan onze
landsregeering wel niet geheel vreemd zal
geweest zijn, was daarvan een nieuw bewys.
Het is het streven om
BELGIS»
meer nog de Belgische regeering, ntefc te
ontstemmen, dat hierby zich doet gelden.
Maar de Belgische regeering heeft al lang
moeten leeren en heeft het dit jaar wel bij
zonder duidelijk ervaren, dat de Vlaamsche
strijd niet meer weg te denken en de Vlaam
sche elochen niet langer te negeeren zijn.
Een dier eischen, de vernederlandsching der
Gentsche universiteit, is dit jaar eindelijk in
vervulling gegaan. Maar de Vlaamsche nati
onalisten, wier succes by de laatste Kamer
verkiezingen aan de inwilliging van dezen
eisch en de nieuwe houding der regeering
niet vreemd is, blyven daarbij niet stil
staan. De weigering van den milicien De
Leeuw om Fransche bevelen op te volgen, de
beweging, die zyn daad onder de Vlaamsche
bevolking veroorzaakte en de verlegenheid
der regeering met het geval, bewyzen, dat de
Vlaamsche beweging steeds meer veld wint.
Niettemin geven de Franskiljons nog geen
kamp. En de ministerieele crisis van enkele
dagen, die met het herstel van het bestaande
ministerie-Jaspar eindigde en het gevolg
was van het verbod d-sr regeering aan de
Gentsche professoren om ook aan de Eccle
des Hautes Etudes, die de vernederlandsehfce
universiteit concurrentie tracht aan te doen,
college te geven, toont, dat ze nog over heel
wat invloed beschikken.
Evenals België ondervond ook
FRANKRIJK,
zij het in veel mindere mate, de onverzette
lijkheid van een ras tegen het prys geven
van eigen aard en cultuur en wel in de
autonomistische beweging in den Duitschen
Elzas. Maar hier oefende deze beweging op
de politiek en de stabiliteit der regeering zoo
goed als geen invloed. Die invloed ging
vooral uit van de internationale verhoudin
gen, speciaal van de verhouding tot Duitsch
land, en van den strijd tusschen rechts en
links. In het begin van dit Jaar moest het
ministerie-Tardieu tengevolge van den strijd
aftreden en werd vervangen door een minis
terie-Chautemps, dat echter reeds by zyn
eerste aanraking met de Kamer sneuvelde,
waarna Tardiqu opnieuw als minister-presi
dent optrad. Nu aan het einde van het jaar
is dit ministerie-Tardieu opnieuw omverge
worpen tengevolge van het verzet van den
Senaat t^gen de algemeene politiek der re
geering en opgevolgd door een ministerie-
Steeg. Het behoud van Briand aan buiten-
landsche zaken toont, dat in Frankryk's
buitenlandsche politiek, ondanks de minis
terswisseling, niet veel verandering zal wor
den gebracht.
Toch zal zeker de nieuwe houding van
DUITSCHLAND,
waarop wy reeds wezen, op Frankrijk's bui
tenlandsche politiek niet geheel zonder in
vloed blyven.
Die houding is zeker niet het rechtstreek-
sche gevolg van het succes der nationaal-
socialisten by de jongste Ryksdagverkiezin-
gen, dat zeker het meest kenmerkende feit
uit het Duitsche openbare leven van 1930
was. Het duidt een merkbare beweging naar
uiterst rechts aan, waarvan, waar ook
uiterst links de communisten zeer ver
sterkt uit den verkiezingsstryd te voorschyn
Het is het kleine Nederland, zonder eigen
filmproductie geweest, dat uit zuiver inzicht,
uit een juist economisch begrip, gepaard aan
een algemeene waardeering voor de cultu
reele waarde van de film merkwaardig in
een land als het onze, waar in het openbaar
de film nog steeds ietwat stiefmoederiyk be
handeld wordt de taak op zich genomen
heeft de geluidsfilmindustrie een financieele
basis te geven, waardoor men als gelijke te
genover Amerika zou kunnen optreden. En
dat deze politiek reeds binnen korten tyd pro-
fyteiyk is gebleken, het bloote feit, dat sinds
de overeenkomst van Parys, geheel Amerika
schatplichtig is geworden aan Nederland dat
telken jare de millioenen aan licenties aan
Nederland betaald worden.
Maar de beteekenis van ons land gaat ver
der. Men weet dat de eigeniyke geluidsfilm
industrie, de Kuechenmeister groep, een
steeds grooter invloed heeft verkregen op de
kleinere filmondernemingen in de oude we
reld. De basis van de Kuechenmeister groep,
belichaamd in de Internationale Maatschap»
py voor Acoustiek, ligt in Nederland, en het
spreekt vanzelf, dat doardoor ons land meer
en meer invloed, ook in cultureelen zin gaat
krygen op de geluidsfilmproductie van vrywei
geheel Europa.
Inderdaad lykt ons land daarvoor buiten
gewoon geschikt. En wel in de eerste plaats
om z'n etfcen oude cultuur, maar in de tweede
plaats om zyn internationaliteit. De film, de
geluidsfilm ook is internationaal, maar de
Duitsche filmindustrie kon nooit dit juiste
gevoel voor algemeene waarde hebben dat
Nederland kent. Nederland zal zyn eigen ka
rakter bewaren, maar het kan, evenals op an
der gebied, ook by de geluidsfilm dienen als
geesteiyke clearing voor een werelddeel.
Het is Nederland dat een film als „Sous les
toits de Paris" mogelijk maaktedat René
Clair, den man met nieuwe denkbeelden, een
kans gaf. Het zal ons land zyn dat zyn ge
voel voor de waarheid en werkeiykheid op de
film van de toekomst van invloed zal doen
kwam, de midden- en meer gematigde
rechtsche partijen, vooral de Staatsparty, die
de democraten kwam vervangen, de Volks
partij en de Duitsch-nationale party, die in
allerlei kleine partijtjes versplinterde, de
dupe werden. De beweging naar rechts was
trouwens heel dit jaar merkbaar. Blijkbaar is
ook de aanvaarding van het Young-plan
daar niet geheel vreemd aan.
Nadat de Duitsche Volksparty uit de re-
geeringscoalitie was getreden, kwam al
spoedig een nieuw, meer naar reohts georiën
teerd ministerie aan het bewind. Maar dit
ministerie, waarvan dr. Brüning president
was, raakte wegens financieele ontwerpen
met den Rijksdag in conflict, wat de ontbin
ding van den Rijksdag met het reeds ver
melde resultaat tot gevolg had. In dezen
nieuwen Ryksdag zijn het tenslotte de socia
listen geweest, wier aanvankelijk verzet tegen
de financieele noodverordening de ontbin
ding uitlokte, die de regeering hebben moe
ten redden.
De verhouding tusschen Duitschland en
POLEN
is nooit erg vriendelyk geweest, maar is te
genwoordig tengevolge van Duitsehland's
eisch inzake de teruggave van den Pool-
sohen corridor en de mishandeling van Duit-
schers in Opper-Silezië, al heel weinig har-
teiyk. Die mishandeling schijnt een ver
schijnsel van de terreur, die Pilsoedski neg
altijd uitoefent en die dit jaar door de dra-
gonnades in de Oekraïne en de arrestatie
van oppositieleden, waaraan hy zijn meer
derheid in het parlement dankt, haar hoog
tepunt schijnt bereikt te hebben.
Een soortgelijke dictatuur als Pilsoedski
streeft in
FINLAND
de Lappobeweging na, die, uit den strijd
tegen het communisme ontstaan, tot een
stryd tegen de vrijheid en voor de dictatuur
geworden is.
In
RUSLAND
heeft dit jaar de proletarische dictatuur, dat
is feitelyk de dictatuur van Stalin, haar
kracht getoond door de iiitwyzing van voor
aanstaande leiders uit verantwoordeiyke
posten en processen tegen en terechtstellin
gen van contra-revolutionairen, waaronder
men ook hen blykt te rekenen, die aan het
succes van het vyfjarig plan voor den eco-
nomischen opbouw twyfelen.
Daarentegen heeft in
SPANJE
de dictatuur het afgelegd door het aftreden
van Primo de Rivera, al spoedig door zyn
overlyden gevolgd. Maar de tegenwoordige
regeering onder Berenguer oefent ook een
feitelijke dictatuur uit, wat het verzet tegen
de monarchie en de republikeinsche bewe
ging nog doet toenemen.
In
ITALIË,
waar Mussolini de teugels stevig in handen
houdt, beleeft het dictatoriale stelsel gouden
Italië's buitenlandsche politiek biyft steeds
meer beheerscht door de tegenstelling tot
Frankrijk. In verband daarmede zoekt Italië
nog steeds naar versterking van zyn positie in
MIDDEN-EUROPA en den BALKAN
door het tot elkaar brengen van Hongarye,
Tuiioje, Bulgarye en Griekenland. Ten op
zichte van Roemenië, waar prins Karei als
koning is teruggekeerd, heeft het blijkbaar
zyn pogingen opgegeven, maar voor Oosten
rijk, waar de stryd tusschen socialisten en
burgerwachten met medewerking van een
deel der christeiyk-soclale party, na een
kort intermezzo met Vaugoin als kanselier en
Starhemberg, leider der burgerwachten, als
minister van binnenlandsche zaken, tydelyk
geëindigd is met het aan het bewind komen
zyn. Schooner taak kan een klein land zich
waarlyk niet denken.
Hebt U gehoord
dat New York Morning Telegraph ».De
blauwe Engel" de beste film van het jaar
noemt en Jannings de eerste filmacteur van
de twee wereiddeelen,
dat de jongere generatie bezuinigt. Men
heeft wel eens beweerd dat de Hollywoodsche
filmsterren het geld als water door hun han
den lieten glyden, en dat zy hun salaris op
de meest fantastische wyze in allerlei fees
ten omzetten. Tegenwoordig is dat heel an
ders, er wordt in Hollywood en speciaal door
de jongeren zeer zuinig geleefd en buitenspo
righeden komen nagenoeg niet meer voor. De
zuinigheidswoede die van gezond verstand
blyk geeft komt tot uiting in de kleeding, die
heel wat eenvoudiger is dan eenigen tyd ge
leden. Öok het aantal partyen en recepties
is lang niet zoo groot meer als vroeger
dat de Ufa voor de nieuwe film „Hoogheid
beveelt" een geheele ysbaan in haar ateliers
bouwt
dat „Zwei Herzen im y4 Takt" in een the
ater in New-York :ia 6 weken weer voor de
12 volgende weken gehuurd is en 3000 dollar
per week opbrengt, hoewel het theater slechts
253 plaatsen telt 1
dat de allernieuwste Dupont-film „Gekooi
de menschen" by de première in het Gloria
Palast te Berlyn op 21 November j.l. aan
toonde dat Dupont met dit schitterende kunst
werk al het voorgaande door hem geregi-
seerde, verre heeft overtroffen. Deze byaon-
dere sprekende film waarin Conradt Veidt,
Heinrich George en Frltsch Kortner de man
ly ke hoofdrollen vervullen staat op hetzelfde
hooge peil als zyn allerbeste stomme film
„Variété"
dat de Kerst-programma's voor het Rem-
van een ministerie van christelijk-socialen
en burgerlijke coalitie, hesft hot alle hoop
nog niet opgegeven.
In
ENGELAND
dat steeds meer zich uit de Europeesche
zaken terugtrekt, houdt de regeering der
arbeidersparty het maar nauwelijks uit te
gen de oppositie van liberalen en conserva
tieven, waarvan de laatsten in eigen gelede
ren een strijd hebben zien ontstaan tenge
volge van het verzet der krantenlords Bea-
verbroök en Rothermere.
De veldwinnende nationalistische beweging
in Indië heeft tot een Indische conferentie
in Londen geleid, die nog voortduurt en
waar feitelijk al besloten is, dat Indië den
Dominion-status toekomt.
Behalve met Indië had Engeland moeite
met Palestina, wat een beperking der Jood-
sche immigratie tengevolge had, die de re
geering door het algemeen verzet der Joden
weer heeft moeten intrekken en verder eco
nomische moeilijkheden vooral op het gebied
der steenko2ennyverheid.
In
AMERIKA
wonnen in de Vereenigde Staten de demo
craten het bij de verkiezingen van de repu
blikeinen, terwijl in de meeste staten van
Zuid-Amerika revoluties uitbraken en ook
slaagden.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie
De copie wordt niet teruggegeven
VOLKSTELLING EN OUDEJAAR
Mijnheer de Redacteur,
Naar ik hoop zult U onderstaande wel in
uw veelgelezen blad willen publiceerenbij
voorbaat myn welgemeenden dank.
By het verscheiden van het jaar 1930 zul
len velen met mij een blik terugwerpen in
het bijna tot het verleden behoorende jaar.
Vooral zy, die den allesbehalven begeerlijken
titel van „werklooze" met zich medevoeren,
zullen terugblikken of in gedachten op het
oogenblik.... waarop zij „werklooze" werden.
Eeseffen zy, die het groote voorrecht hebben,
„nog steeds ter werk te kunnen gaan" wel
goed de beteekenis van dit eene woord „werk
loos" Ik begrijp hetOok ik kende eens niet
de volle beteekenis van dat „fatale" woord
echter sedert 6 volle maanden „ondervind"
ik het. En ondervinding is nog steeds de beste
leermeester. Niet dat ik een ieder wil laten
ondervinden wat „werkloos" beteekentwel
zou ik een bepaalde groep van onze stadge-
nooten (zij die zich momenteel voor het
overgroote deel ontfermen over onze elfde al
gemeene tien jaarlijksche volkstelling) wil
len toeroepen „medebroeders, goedgesitu-
earden (vergeleken met ons „werkloozen"),
denk op oudejaarsavond te klokslag 12 ure
eens „één volle minuut" aan het woord
„werkloos", doch dan in zyn volle beteekenis.
Het antwoord moogt U my schuldig bbjven.
Ik weet dat reeds. Ik wil uw volkstelling
werkzaamheden niet becritiseerendaartoe
mis ik de bevoegdheid. Echter wil ik wel (en
met my velen) geachte volkstellers, uw werk
gever (ster) opmerkzaam maken op het feit,
dat, hoewel voornoemde werkzaamheden
moesten worden uitgevoerd door ter zake
kundige personen (werkloozen zijn dit niet),
dit argument niet steekhoudend is. Indien
„men" aan „werkloozen" ook een deel (zelfs
een groot deel) van voornoemde werkzaamhe
den had opgedragen, zou m.i. het „ter zake
kundige" niet beschamend zijn geworden.
Ook dan was er^bij velen „van binnen" niets
beschadigd geworden nu is zulks by de „niet
ter zake kundigen" wel het geval. Ook dan
was er, o wonder, geen beschadigd oudejaar
geweestnu wel
Dankend voor de plaatsruimte, F.E.
brandt-theater, het Asta-theater te Den
Haag en het Luxor-Palast te Rotterdam als
hoofdnummer hadden „Die Drei von der
Tankstelle", de leuke film met Lilian Harvey
en Willy Fritsch
De Ufa en de Liga.
Naar wij vernemen heeft thans ook de UF
A. Maatschappy in Nederland, te Rotterdam
vertegenwoordigd door de directie van het
Luxor-theater, zich tot de Filmliga Rotter
dam gewend met het verzoek de films, die
daarvoor naar het oordeel van het Ligabe-
stuur in aanmerking komen, in artistieke
voorvoorstelling te nemen, terwijl men waar-
schynlijk als eerste zal aanbieden de geluids
film van Dupont „Menschen in Kafig" waar
van de U. F. A. in Nederland het alleenver
toningsrecht heeft.
Het bestuur van de Filmliga Rotterdam
heeft op dit aanbod geantwoord, dat het, of
schoon het programma voor dit seizoen reeds
is opgemaakt, gaarne bereid is ten opzichte
van het Ufa-programma dezelfde houding
aan te nemen, welke is aangenomen ten op
zichte van de directie van de Corso Cinema
en het Grand Theatre.
Het bestuur heeft dus toegezegd de, naar
zijn oordeel, uit artistiek oogpunt belangryke
films eenige weken voor de vertooning in het
Luxor Palast in een Liga-voorstelling te zul
len brengen op dezelfde wyze als dit in an
dere theaters is geschied.
Een artistieke adviescommissie.
Naar de Figaro meldt heeft de Paramount
Filmmaatschappy een adviescommissie opge
richt met het doel de nieuwe mogelykheden
en behoeften van de Fransche geluidsfilm te
bestudeeren. zy zullen hun adviezen geven
in volledige onafhankeiykheid.
In het comité hebben zittingPierre Be-
noit, Edouard Bourdet, Paul Brach, Saint
Granier, Lacha Guitry, Paul Morand en Mar
cel Pagi^~*
