EKEN
STDAGH
f)ofifwerlde2enmn
IIIIjlllliililillllillilllillllllllllllllllllHillllillllliilllllllliiilillllllllllIliillliliilllllllllllllllIIIIIIIIIIliHiillllilIllilllllllllllllflilllll!
BOBBY'S APENSTREKEN
BINNENLAND
VOOR DE VROUW EN HET KIND
t,
is,
natuurkundige Tosla,
ist tot het eerste indus-
.1 maken. Nojg slechts
der 28 millioen paarde-
rvallen (volgens Tesla)
in electriciteit en nog
rist genieten van de on
dier natuur, die den
de tranen uit de
hiedenis.
duizend jaar vóór Chris
ten door een Germaan
die de oorspronkelijke
de Lappen naar het
De Noren van heden
gen der Germaansche
ige tijd begint met de 8e
als de Noorsche fjorden
dapperste zeevaarders
ooit ,geleefd hebben dé
kleine open booten, de
ten zij de gevaren der
>n brengen weldra door
irik en ontzetting op alle
De .geringe diepgang
veroorlooft hun tot vel
deren op te varen,
en Frankrijk hebben te
plunderingen driemaal
iiijs (845, 857 en 861),
ne op tot Toulouse en
859 ook op de Rhone
rooftochten der „vikin-
bochtlieden (aan de
enden) waren de on-
lands, het erfrecht, dat
jwonig tot zeeroof, waar-
t de zucht naar avon-
en bui;t.
staken zij zelfs den At-
over, ontdekten na de
—.hetlandsche eilanden in
lat door Noorsche kolo- "j
olkt werd. Erik tie Roo-
391 een nederzetting ir
zoon kort daarna. "500
is, de kust van Noord- i
ij Vinland (Wijnland)
in het wild groeiende
ettingen in Noord-Ame-
als die op Groendland, j
eeuw door de aanvallen
er Indianen te gronde, i
dier kolonisatie is door
chterlijk kleed geweven.
>nde in Noorwegen vorst
kleinkoningen, die de
en over denverse hi llende
Noorwegen, elk ge-
jrd met de naaste omge-
jens zijn rijken blonden
l.i. de schoonharige ge-
r'n uit om voor hem de
koningsdochter Guda te
iet meisje verklaarde vol
:ij haar hand slechts zon
die geheel Noorwegen
vereenigd had. Harald
maar sprak „Dat zweer
r knippen noch kammen
•,ch Noorwegen in mijn
en anders wil ik liever
ige jaren, van 866872
Ie land onder zijn heer-
en zijn geslacht regeer-
ngen tot 1391.
niet zwaar op de over-
toch te zwaar voor de
loren. Gansche scharen
aanvoerclers over den
andere Noren van
schiepen zich met liet
nieuwe hertogdommen,
in Europa. In deze
cierdaad de Noormannen
ormende kracht,
den mond der Seine het
idiië, na koning Karei den
ken eed gezworen te
isten den naam Robert
omen. Zijn nakomeling
aar maakt zich in 1066
Hastings ook meester
Zuid-Italië strijden Nor-
rbonden met den Paus.
Grieken. Robert Guis-
den hertogstitel, terwij'
in 1120 door den Paus
ming van Napels en Si-
>nd.
ongeveer als Hrolf net
ndië grondvest stichtten
tannen onder Rurik hel
de nakomelinigen van*
teeren.
der 10e eeuw werd m
Christendom ingevoerd,
"ilov I zeer ijverde. Ecli-
.1 opvolger Olaf 11 den
1028), den middeleeuw-
van Noorwegen .kwant
t volkomen heerschappij'
:ot Olaf III Kyre (1C67-
r van Bergen, eer Noor-
ndige kerkelijke organi-
het stichten van een
theim.
i verval brak voor Noor
se eeuw. Koningin Mar
ia rken, weduwe van den
Haakon, en sinds 138»
Zweden, deed in 1397 de
een die Une van Kalnin.
meer dan 400 jaar Nooj-
tarken verbonden raaKtc
s zoo bloeiende handej
was gekomen van
,d van Duitse he koop»?*
ige heeren regeerden J
kust, was de innerlijk®
regen zoo gering gewöf*
rtepunt van de Unie wei
en kwam te liggen.
egen zelfs geheel tot et
tcie gemaakt, het hoos
»hof werd opgeheven,
ui moesten studeeren
ambtenaren kwamen -
Deensch verdrong 1].
itsstukken en weldra oj
n omgang, de Oudiioo*
m
1.
Bob was een aap met bruine haren,
Behendig, flink, en jong van jaren
Hij was de trots van 't circus, dat
Een standplaats kreeg in onze stad.
Gekleed als heertje fijn en chic,
Was hij de liev'ling van 't publiek
En ouders, kind'ren, burgers, boeren,
Genoten van zijn knappe toeren.
2.
Helaas, het apenlevenspad
Gaat niet op rozen, en ééns, dat
Een toer mislukte, kreeg hij slagen
Zooiets kon Bobby niet verdragen
„Ach", zuchtte hij, „de Vrijheid moet
Een vreugd zijn en een kost-lijk goed..."
Hij nam de vlucht, door wrok gedreven...
„Adieu, adieu, mijn circusleven
3.
Terwijl zijn baas in alle hoeken
Van 't circus naar hem liep te zoeken,
Was Bob al gauw in 't park gekomen.
Hij bracht daar boven in de boomen
Den nacht door. Ook den and'ren morgen
Hield hij zich tusschen 't loof verborgen
En ging, om zich wat te verstrooien,
De wand'laars met kastanjes gooien.
(Woensdag vervolg)
(Nadruk verboden)
llllllljillillllilllliilllllllitllllillllllllitllllllllllllllillllllliilliilllllliilliiliillllllllllllillllilllllltllllliilHiHinilillllliilllllllllillllilillliillll!
den geleverd door
-che taal bleef alleen voortleven op IJsland
én in sommige boersChe dialecten. Het
J uur der bevrijding kwam voor Noorwegen
I met de Napoleontische oorlogen. Geduren-
I de lange jaren belette de Enjgelsche vloot
1 ieder verkeer tusschen Noorwegen en De-
I nemarken, dat de zijde van Napoleon had
I gekozen. Zoo raakten de Noren aan een
I zekere zelfstandigheid gewend en niet te
I verwonderen dus, dat zij na den val van
I Napoleon 'die zelfstandigheid wilden be
houden. Ongelukkig besloten de Groote
I Mogendheden, Noorwegen bij Zweden te
1 voegen, ten einde dit land schadeloos te
I stellen voor het verlies van Finland. Wel
verzetten zich de Noren gewapenderhand,
maar zij waren tegen de overmacht niet
I opgewassen en moesten den Zweedscheu
I koning1 als koning van Noorwegen erken-
I nen, niet echter dan nadat deze een demo-
I cratische grondwet en de vereeniging met
I Zweden slechts in -den vorm eener perso-
I neele unie had toegezegd.
I Niettemin bleven wrijvingen tusschen
I het democratische Noorwegen en het aris-
I tocratische Zweden niet uit en in 1905 had
I een onbloedige revolutie plaats, waardoor
I Noorwegen geheel van Zweden weid ge-
1 scheiden en een vrij en onafhankelijk ko
ninkrijk werd onder koning Haakon VII.
Sindsdien is de ontwikkeling van Noor-
I wegen rustig voortgegaan en thans treedt
I het Noorsche volk"ons als een krachtig
I zelfbewust, eerlijk en rechtschapen volk
I tegemoet.
Godsdienst.
Hoewel volkomen geloofsvrijheid
I heersCbt, is in Noorwegen de Evangelisch-
Luthersche leer de staatsgodsdienst, dien
de overgroote meerderheid des volks aan-
1 hangt. Echter heeft de Noorsche staats-
I kerk, evenals de protestantsche Engelsche
I kerk bijv. bisschoppen, die ten getale van
zes in hun stift (bisdom) het oppertoe
zicht hebben op de geestelijkheid (de pre-
I (iikanten) en op het armwezen.
Volksaard.
Bijna 99 der bevolking van Noorwe-
J gen zijn Noren, de nakomelinigen der Ger
maansche veroveraars. In het Noorden des
lands en op de fjorden leven 8000 Finnen
en 20.000 Lappen, afstammelingen van de
I oorspronkelijke bewoners van Skandinavië.
Een klein deel der Lappen zijn nomaden.
I Met hun rendierkudden, bij de welvaren-
I den uit 300 a 560 stuks bestaande, trek-
ken zij in den zomer naar het hooggeberg-
I te of naar het Noorden om in het koude
I jaargetijde naar de lager gelegen woud-
I streek terug te keeren. De overige Lap-
I pen, de Zeelappen, leven als visschers aan
1 de kust, waar zij een armelijk bestaan
I hebben. De Lappen zijn ldein van stuk,
I maar buitengewoon taai en gehard.
I De Noren zijn middelmatig groot en
ernstig en gesloten van aard, eerlijk en
I gastvrij, ten trotsch gevoel van eigen-
I waarde kenmerkt hen, gevolg van hun
1 grootsch verleden en hun werkelijke
I deugden. Als zeeman en vooral als loods
I worden zij dooi geen ander volk overtrof-
I ren. Een zekere neiging tot mysticisme en
I melancholie is wellicht te verklaren uit de
I lange donkere nachten. De vrijheidszucht^
I der Noormannen leeft voort in het huidig
1 £een adelstand duldt (in
1828 is tegen den wil des konings de adel
I Mgeschaft) en dat zich een uiterst demo-
I cratische grondwet geschapen heeft.
De boeren wonen meestal op eenzaam-
''ggende hoeven, van de naaste boerderij
'U K.M. en meer verwijderd. Sommige
1 woningen zweven als balkons 200 AL en
I J?°ger langs den steilen rotswand, in het
trnjzonder aan de Geirangerfjord, zoodat
I men zich verbaasd afvraagt, waar het ge-
I tT,, Van,leeft en hoe het met de naburen
I a" verkeeren. Dorpen zijn er bijna niet.
I acht i30^0 hebben geen familienaam,
I dier a doopnaam voegt men eenvou-
Iqfin ijnaam des vaders met toevoeging
|j> 'J!'dotter. Zoo beteekent bijv. Hendrik
I Hendrik, zoon van Peter.
I ha£2 b.ro°d wordt meestal van haver ge-
1 rvt J? rondc, harde schijven van tot
I oiat\ p e' het z§n- f'atbrö (flat vlak,
I Lr i ,wordt slechts enkele malen per
nl^,ba^en- 'brooden, net groote
I ..koehen, hebben in het midden een
zij worden aan staven of koorden />p-
Iwaard D»e? 'n de voorraadskamer be-
I 'JL Leten' wolclt he' netvormig
1 D? - a rood. gebroken.
I drachten.nibt alt'jd sChóone kleeder-
Iberof^Jïo/^ wynen meer en meer- Het
|2eld7aan? Z1ln die van de Havdanger. Even
l»iintrer> worden de oer-oude bouten wo-
I de vrpeJ?n onhewei-kte stammen, evenals
|drakenkanS00rt!?e houten kerkjes met hun
I ^enkoppen, de Stavekerken, die onwil
lekeurig aan Chineesche pagodes doen
denken.
Taal.
Het No or scb behoort tot een talengroep,
waaraan men den naam geeft van Noord-
Igermaansch. Uit den oudsten tijd zijn
slechts enkele woorden ons bekend Beter
op de hoogte zijn wij met 'de taal uit de
volgende periode, beginnende omstreeks
800, het Noorsch van den Vikingtijd. Reeds
in die oude taal zijn omstreeks het jaar
1000 verscheidenheden op te merken naai
de verschillende streken, waar zij gespro
ken werd, en op den duur heeft het
Noordgermaansch zich ontwikkeld tot vier
talen het IJsiandsch, het Noorsch, het
ZweedsOh, het Deensch.
In het bloeitijdperk van het IJsiandsch,
tot het begin der 14e eeuw, verschilt deze
taal nojg weinig van het Noorsch en men
vat dus de JJslandsche en de Noorsche taal
uit dien tij.d onder den naam van ottd-
Noorsch.
Toen tegen het einde der 14e eeuw
Noorwegen met Denemarken vereenigd
werd en vooral toen het sinds 't begin der
16e eeuw niet meer werd dan een Deen-
sche provincie, begon het Deensch een
zeer grooten invloed uit te oefenen en
reeds tegen het eind der Middeleeuwer,
was de eigenlijke Noorsche literatuur
weggekwijnd en was het Deensch de of-
ficieele ;taal in Noorwegen geworden. Niet
alleen de regeering door haar ambtenaren
en haar onderwijzers, maar ook de kerk
door haar bijbelvertaling heeft in de vol
gende eeuwen het Noorsch op den achter
grond gedrongen, ofschoon het zijn in
vloed op de schrijftaal bleef uitoefenen
en er een mengtaal Deensch-Noorsch ont
stond alleen in de dialecten bleef het
Noorsoh zuiver voortleven.
Toen in 1814 Noorwegen vrij was ge
worden van Denemarken, onwikkelde zich
een streven naar een eigen Noorsche taal.
Over den weg om dat doel te bereiken,
werd men het niet eens. De eene partij, als
wier grootste figuur aan te merken is de
taalbeoefenaar 1. Aasen, trachtte als het
ware uit de verschillende dialecten het ge
meenschappelijke te distilleeren en aldus
een geheel nieuwe taal .te scheppen (lands
taal). De andere daarentegen wilde het
Deensch-NoorsCh als grondslag van de taal
behouden, om daaraan een meer Noorsch
karakter te geven door talrijke ontleenin
gen aan den woordenschat der dialecten
en vooral door de eigenaardige Noorsche
uitspraak ook in de spelling der woorder.
te laten uitkomen (riksmaal).
En deze strijd itusschen landsmaal, tus
schen de taal der dialecten, en riksmaal,
die de weerspiegeling is van den strijd van
twee cultuurkrachten, die in het Noorsche
volk werken, is nog niet ten eu.u^
streden. Maar dit resultaat heeft die strijd
in elk geval tot nu toe gehad, dat de taal
van Noorwegen meer en meer Noorsch
geworden is.
Hendrik Ibsen (18291906) en Björn-
sterno Björnson (18321920), Kiofland
Lie, hebben hun werken in riksmaal ge
schreven, maar Arne Garlborg (plm 1924)
heeft ook menschen buiten Noorwegen ge
dwongen naar het landsmaal te luisteren.
Kunsten en wetenschappen.
Ook op dit gebied bracht het kleine volk
voortreffelijke mannen voort. Bij het noe
men van Ibsen en Björnson denkt men
onwillekeurig aan den talenitvollen muzi-
kalen vertolker hunner werken, den Noor-
schen componist Edvard! Grieg (1843
1907), te Bergen geboren, die, na te Leip
zig en te Kopenhagen gestudeerd te heb
ben, door zijn leermeester Rikard Nord
raak (den componist van het Noorsche
volkslied), er toe gebracht werd „Noor
sche' muziek te schrijven. Van 18711880
leidde hij te Kristiania een muziekvereeni-
gjng, waarna hij zich weer te Bergen ves
tigde, hoewel hij dikwijls geruimen tijd in
het buitenland vertoefde. In zijn geboorte
stad Bergen heeft hij zijn muzikale mees
terwerken geschreven.
Onder de Noorsche geleerden neemt een
eerste plaats in de geoloog Theodoor
Kjerulf (1825—1888).
Bovenal evenwel hébben de Noren zich
beroemd gemaakt door hun Poolonderzoek.
Het is voldoende de groote namen te ci-
teeren van Frirtjof Nansen en Roal Amund
sen. Van den laatsten ligt de avontuurlijke
tocht over den Noordpool met het lucht
schip de Norge ongetwijfeld nog versch in
ieders geheugen. Heel Noorwegen treurt,
nu zijn groote zoon hoogstwaarschijnlijk is
omgekomen bij zijn heldhaftige poging tot
redding van den Italiaan Nobile.
Het program van de R.-Kath. Staatspartij.
Het partijbestuur van de R.-Kath. Staats
partij heeft dezer dagen het ontwerp-pro-
gram rondgezonden aan de besturen der
R.-Kath. Rijkskring-organisaties.
De volgende punten worden op den
voorgrond gesteld.
L Handhaving en doorvoering der Katho
liek-staatkundige beginselen in wetgeving
en bestuur.
II. Handhaving van de gelijkstelling van
openbaar en bijzonder onderwijs, voor bei
de soorten van onderwijs met voorkoming
en afsnijding van ongewenschte verhou
dingen en ongemotiveerde hooge uitgaven.
2. Tegengaan van verdere verzwakking
van de positie van gymnasiaal onderwijs.
3. Toepassing van de gelijkstelling voor
het voorbereidend en nijverheidsonderwijs.
4. Regeling van het cursus-onderwijs
voor de rijpere jeugd.
5. Ten aanzien van de radio vrije en
zelfstandige ontwikkeling van de maat
schappelijke krachten billijke verdeeling
van den beschikbaren zendtijd volgens de
in de bevolking levende richtingen.
lil. 1. Behoiid van het financieele even
wicht.
2. Belastingverlaging voorzoover daar
door algemeene cultueele doeleinden njet
behoeven achterwege te blijven.
3. Meer rekening houden met kinderrijke
gezinnen.
4. Invoering van belastingen op midde
len van gemak en weelde.
5. Geldelijke afschaffing van indirecte
belastingen op eerste levensbehoeften.
6. Vermindering van de successiebelas
ting bij vererving in de rechte lijn en in de
eerste graden van bloedverwantschap.
7. Meer doeltreffende organisaties van
den Staatsdienst.
8. Herziening van het bezoldigingsbe
sluit met name voorzoover daarin onbillijk
heden of onjuistheden voorkomen.
9. Herziening der financiëele verhouding
tusschen Rijk en Gemeenten.
10 Herziening van de forensenbelasting.
IV. Krachtige medewerking met de plan
nen van den Volkenbond die met de
voorstellen van Benedictus XV volkomen
overeenstemmen ter oplossing van de in
ternationale geschillen door scheidsrech
terlijke uitspraken, en ter gelijktijdige en
wederzijdsche vermindering van bewape
ningen.
V. De organisatie van leger en vloot
dient beperkt te zijn tot hetgeen noodza
kelijk is voor de handhaving der neutrali
teit en-de verdediging der onafhankelijk
heid binnen de grenzen door eventueele
internationale regelingen te stellen.
VI.Voortgezette voorbereiding van staat
kundige zelfbeschikking, binnen het Rijks
verband, van de deelen des Rijks buiten
Europa, onder handhaving der Nederland-
sché leiding.
VIL 1. Zoo noodig steun aan bepaalde
•takken van volksbestaan, vooral door het
middel van handelstractaten of door bij
zondere invoerrechten.
2. Betere inrichting van de afdeeling
Handel en Nijverheid, mede met het oog
op economische voorlichting en het sluiten
van handelstractaten.
3. Toezicht op het bankwezen.
VIII. 1 Wettelijke regeling van den ver
koop op afbetaling.
Tegengaan van het cadeaustelsel.
IX. Herziening van de wettelijke regeling
van het pacht-contract. Bescherming van
de belangen en rechten der pachters.
X. 1. Ter uitvoering van Hoofdstuk VII,
punt 5 van het alg. werkprogram van 1922
worden organen ingesteld in de daarvoor
vatbare bedrijven. Aan deze organen wordt
o.m. opgedragen
a. het verstrekken van advies in den
ruimsten zin, ten aanzien van alle sociaal-
economische aangelegenheden het bedrijf
betreffend, zoowel aan de overheid als aan
de organisaties van belanghebbenden
b. het uitvoeren of deelnemen aan de
uitvoering van wettelijke regelingen en
daarop steunende maatregelen van be
stuur betreffende de arbeidswetgeving, de
sociale verzekeringswetgeving en derge
lijke
c. de berechting van geschillen, ontstaan
bij de uitvoering der onder b bedoelde re
gelingen.
2". De wetgeving worde aangevuld met
bepalingen, die de geheele of gedeeltelijke
verbindendverklaring van Collectieve ar-
beids-overeenkomsten mogelijk maken.
3. De organisatie der sociale verzekerin
gen worde zooveel mogelijk gebaseerd op
bedrijfs-vereénigingen.
4. Invoering van de ziekteverzekeing.
5. Doorvoering van de arbeidswet 1919,
en uitbreiding, voorzoover daarvoor noo
dig, van de arbeidsinspectie.
6. Wettelijke regeling van de werkloos
heid-verzekering.
7. Wettelijke regeling van de rechtsposi
tie van het overheidsbedrijf.
8. Bescherming van landarbeiders.
9. Maatregelen in het belano- van kinder
rijke gezinnen.
10. Meer overheidszorg voor het behoud
van de schoonheid van stad en land.
OVER DE GEVAREN VAN ABNORMAAL
LICHAAMSGEWICHT.
In „de Zakenwereld" schrijft dr. M. Nie-
meyer, arts, een artikel over levensduur en
lichaamsgewicht. Hij constateert
1. Dat magerheid een des ite ongunsti
ger beteekenis heeft naar mate het indi
vidu jonger is.
2. Dat zwaarlijvigheid gevaarlijker is op
lateren leeftijd en de sterkere graden van
vetzucht vooral op middelbaren leeftijd»,
terwijl de schadelijke invloed' na het 45e
jaar vermindert.
Over het algemeen mag men wel aan
nemen, dat de gevaren der zwaarlijvig
heid grooter zijn dan die der magerheid.
Eerst wil ik het hebben, zegt de schrij
ver, over degenen, die bij het weigen te
licht bevonden worden. Dit zijn de mage-
ren. Deze personen kunnen altijd mager
zijn geweest men spreekt dan van een
constitutioneele magerheid of ze kun
nen in den loop van korter of langer tijds
bestek mager geworden zijn. Dit is bij de
beóordeeling van beteekenis. Magerheid
op zichzelf is, zooals ik reeds- zei, als re
gel niet verontrustendze komt dikwijls
in families erfelijk voor en men heeft den
indruk gekregen', dat men magerheid nog-
al eens aantreft bij groepen menschen, die
onderling huwen, zooals dit het geval is
met vele adellijke geslachten, met Portu-
igeesche Israëlieten, met de bewoners van
Marken en Volendam en wellicht met nog
velen meer. Het meerendeel dezer wordt
opvallend mager op ongeveer 50-jarigen<
leeftijd en dikwijls verdwijnt het vet uit
het gelaat heelemaal, hetgeen een ietwat
eigenaardig aspect oplevert. Zulke magere
mensöhen voelen zich als regel krachtig,
hebben flinke spieren, kunnen zich vlug be
wegen, doen met genoegen mee aan aller
lei sport en zijn, wat men noemt mager,
maar taai.
Vermageren is erger dit kan ontstaan
door invloeden van buiten, als daar zijn
gebrek aan voedsel, onjuiste samenstel
ling daarvan, éénzijdige voeding, zorg,
kommer, verdriet, te veel en te zwaar werk,
enz. Maar ook kunnen inwendige invloe
den hiervan de oorzaak zijn en wel ziekten
van allerlei aard, waarvan vermageren
soms het eerste verschijnsel is(tubersulose,
kanker, suikerziekte, maagaandoeningen,
zenuwziekten en meer).
Om vermageren te constateeren is her
haald wegen noodig constateert men dit
en komt daarbij een gevoel van lichaams
zwakte, vermindering van arbeidsvermo
gen, humeurigheid, slaperigheid, hoofdpijn
en meer, dan is 't tijd' eens met den arts te
spreken. Dit is veiliger dan eerst eens de
proef te nemen met allerlei zgn. verster
kende en zenuwopwekkende middeltjes uit
de couant. In vele gevallen is vermagering
het eerste en eenige verschijnsel eener
dreigende of beginnende kwaal en door
t£tioneele behandeling is hier dikwijls veel
onheil af te wenden.
Maar de wijzer kan ook den anderen
kant uitgaanmen han te zwaar worden
Wat is te zwaar Het is lastig hier een
grens te trekken en nog lastiger uit te
maken, wat nog normaal is en wat patho
logisch, d.i. ziekelijk, begint te worden.
Een overwicht van 20 is zeer zeiar
pathologisch.
iBij velen dezer menschen bemerkt men
al ras, dat lichaams-bewegingen hun zwaar
vallen bukken gaat haast niet meer, trap
pen klimmen en zich inspannen geeft kort
ademigheid en het hart wordt door een
omringende vetlaag in zijn arbeid bemoei
lijkt. Daaronder lijdt het geheele gestel en
door de vetzucht ontstaat bloedarmoede,
k bleekzucht en algemeene zwakte. Men
'moet veel rusten en door die rust neem:
de vetzucht weer toe. Een vicieuse cirkel
gang, heelemaal niet benijdenswaardig.
In die gevallen moet ik dus ook met na
druk wijzen op de noodzakelijkheid va-:
het inroepen van medisch advies.
Wellicht kan de dokter helpen met 1 af
regel, dieet, een badkuur of medicamenten
Maar ook hier vooral geen middeltjes u;t
de courant
Brengen de zgn. krachtvoedsels en zgn.
versterkende reclamemiddelen in hoofdzaak
schade aan uw beurs en houden ze u
soms, tot nadeel van uw gezondheid, terug
van het bijtijds inroepen van geneeskun-
cige hulp.
RADIO-PROGRAMMA
Maandag 13 Augustus.
Hilversum, 1071 M. 12.30—2.00
Lunchmuziek door het trio Courtel. 6.00
7.45 Concert door het A.V.R.O.-kwartet.
S. v. Leeuwen, viool. 8.00 V.A.R.A. Uit
zending van de internationale meeting van
de S.D.A.P. in het openluchttheater „Fran-
kendael" te Amsterdam. Sprekers Adel-
heid Popp, Oostenrijk. Rudolf Breidscheid,
Duitschland. Pierre Rënaudel, Frankrijk.
G. Werkhoven, Nederland. Medewerking
van de arbeiders muziekvereniging „De
Harmonie", onder leiding van S. Agsterib-
be. 10.15 Persberichten.
Huizen, 340.9 M. (Na 6 uur 1870 M.)
12.301.45 N.C.R.V. Orgelconcert door
Alb. Plantinga. 4.005.00 Ziekenuurtje.
7.308.00 Zangcursus door Jac. Ph. Caro.
8.00 Concert. Spreker ids. K. Schilder Het
geloof in den satan. Het Schubêrt-kwartet
te Haarlem. Louis Leger, le viool. Ant.
Strichers, 2e viool. Adr. Nieman, altviool.
P. v. d. Steur, cello.
Daventry, 1600 M. 10.35 Kerkdienst.
11.20 Gramofoonmuziek. 12.20 Balladen-
concert, sopraan, bariton. 12.50 Dansmu-
STOP DIE RHEUMATIEK
Verwaarloos nimmer de geringste aan
val van rheumatiek. Die kan u maanden
lang pijn en ongemak kosten. Ofschoon
weinig menschen bij vochtig of koud weer
geheel van rheumatiek bevrijd blijven, be
hoeft deze kwaal niet die kwelling te zijn
als het geval is. De oorzaak is gewoonlijk
urinezuur, en zooals bekend, is het de taak
der nieren om dit urinezuur en andere
schadelijke bestanddeelen uit het bloed te
filtreeren. Men kan derhalve in het alge
meen zeggen, dat men bevrijd kan blijven
van rheumatiek, als de nieren gezond en
geregeld werken.
Bij slecht weer en na een gevatte koude,
of als ongewone inspanning de nieren ver
zwakt heeft, is derhalve de eenige veilige
weg om de werking dezer allerbelangrijkste
organen te versterken. Daarvoor wordt
geen middel sterker aanbevolen dan Fos
ter's Rugpijn Nieren Pillen, want tenzij de
nieren gezond zijn en goed werken, hebt
gij kans niet van rheumatiek verschoond te
blijven. Verzuim geen kostbare tijd. Neem
Foster's Pillen zoodra gij de minste rheu-
matische pijn voeltwek de trage nieren
op en versterk ze, en bevrijd u zoodoende
van nierverschijnselen als rugpijn, spit,
ischias, rheumatiek en die ellendige urine-
stoornissen.
Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel
etiket let hier vooral op) bij apotheken
en drogisten a ƒ1.75 per flacon. 34
ziek. 1.202.20 Orgelconcert. 4.20 Or
kestconcert. 5.20 Causerie. 5.35 Kinder-
uuntje. 6.20 Muziek. 6.40 Voor padvinders.
6.50 Nieuwsberichten. 7.05 Muziek. 7.20
Literaire critiek. 7.35 Grieg's pianomuziek.
7.50 Rex Evan's cabaret van Leigh en
Evans. Dans-oilkest en solisten. 8.20 B.B.C.
Promenadeconcert. Syimphonie-orkest on
der leid'inig van Sir Henry Wood B. Baillie,
sopraan. W. Widdop, tenor. 9.50 Nieuws
berichten. 10.05 Promenadeconcert (ver
volg). 10.50 Nieuwsberichten. 10.55 Cau
serie From the West to the West End.
11.10 Pianoconcert. 11.2012.20 Dansmu
ziek.
Parijs, „Radio-Paris", 1750 M. 12.50
2.10 Orkestconcert. 4.05—5.05 Orkest
concert. 8.5011.20 Concert. Orkest. De
heeren Sullivan, Carbelly en Reginals. Mile
M. Th. Holley, zang.
Langenberg, 469"M. 12.301.10 Me
chanische muziek. 1.252.50 Concert voor
tenor met pianobegeleiding. 6.20—7.15 Or
kestconcert. 8.35 Concert. Het versterkte
„Zoo"-orkest en M. G. V. kwartet „Beet
hoven", Daarna tot 12.20 dansmuziek.
Zeesen, 1250 M. 12.20—5.20 Lezin
gen. 5.206.20 Orkestconcert. 6.20—8.05
Lezingen. 8.20 Internationaal concert. Or
kest en M. v. d. Berg, viool.
Hamburg, 395 M. 6.20 Populair con
cert. 7.20 Orkestconcert. 8.20 Zuid-Duit-
sche avond. Karl Remaw en Rolf Formis.
Daarna voorlezing uit eigen werken door
W. R. Fehse.
Brussel, 509 M. 5.20 Dansmuziek.
6.50 Trio-concert. 8.50 Orkestconcert 9.50
Dansmuziek.
Onder Redactie van
TRUUS EIGENHUYSEN.
VOOR DE VROUW.
Afscheid.
Vacantie brengt niet altijd
onverdeelde vreugde.
Op het drukke station, met aan haar eene
hand kleine, dikke Pim, de baby van dit
jaar, en aan de andere hand de vier-jarige
Toetie, stond ze tusschen de kinderen in,
die druk en rumoerig waren in 't vooruit
zicht spoedig weer thuis te zijn.
„Als ik moeder straks zie," beweerde
Femmie, een mooi, stevig kind van twaalf,
„houd ik het eerste uur niet op met haar te
knuffelen."
„En ik omhels haar", zei Jo, „tot ze me
smeekt haar los te laten."
„Als ze dat dan nog maar kan grapte
Henny.
„Tante Agnes, komt de trein nu niet tien
uur acht binnen riep Gootje, die alweer
met Henkje aan 't kibbelen was.
Ze knikte alleen maar, met iets van een
lachje om den gesloten mond. Spreken kon
ze niet, want ze was tot aan haar keel toe
vol. Dat nu ook de tijd alweer daar was,
dat ze de kinderen moest afstaan I Wijf
weken had zij ze bij zich gehad, vijf volle
weken. En 't leken haar vijf dag^n toe. Vijf
endertig avonden en vijfendertig ochtenden
had ze aan hun bedjes gestaan en ze goe-
dennacht en goedenmorgen gewenscht met
een kus, waarvan alleen zij zelve de diepe
innigheid had geweten. Vijfendertig dagen
lang had haar huis weerklonken van de
vroolijke kinderstemmen en vijfendertig da
gen lang waren de twaalf stoelen om de
tafel in de eetkamer allen bezet geweest.
Nu was dit alles gedaan. De vacanties
liepen ten einde en de ouders, die hun kin
deren in haar goed bekend staand zomer-
pension gedaan hadden, kwamen hun bezit
weer opeischen. Nu zouden haar dagen weer
eenzaam zijn en leeg, haar huis weer stil,
en van de stoelen om de tafel in de eet
kamer, zou alleen de hare bezet zijn.
„Tante Agnes, je moet mee," zei Pimmie,
naar haar opkijkend.
„Schat", fluisterde ze heesch, en dank
baar knikte ze Femmie toe, die Pim vertel
de, dat Gijs, de tuinman ze zou wegbren
gen, omdat die ook voor de koffers zorgen
moest.
Ze kneep de kleine, mollige handjes, die
zoo vertrouwd in de hare lagen, en fel kwam
er opeens een golf van haat door haar heen-
stroomen, toen ze dacht aan de vrouwen,
die straks die handjes zouden vasthouden,
naar wie de frissche, roode kinderlipjes zich
zouden opheffen met den kreet „Moeder
die deze kinderen het leven hadden gegeven,
en ze daarom bezaten... ook al bleef hun
innerlijk onberoerd bij het zien van de kin
derlijke argeloosheid.
Dreunend rolde de trein de overkapping
binnen. Nu kon ze niet soezen. Ze moest
voor de kinderen een goede plaats zoeken
tot het laatste toe wilde ze met liefde en
aandacht voor ze zorgen.
Toen ze zaten en Gijs de koffers had in
geladen, kuste ze een voor een de gezichtjes.
„Dag tante Ag 1", „Dag lieve tante
Agnes Wel bedankt voor de prettige we
ken, hoor „Tante Ag, ik zal je gauw
schrijven „Dag tantetje, kom je me
thuis eens opzoeken