SPECIALE KERST-ETALAGE
RlWyvniMFSjMfiH
FIRMA A. J. WITTE ZONEN
64e Jaargang i
1926
GEMEENTEBESTUUR
Stads= en Provincienieuws
KERSTBOOM EN 1—6 M.
HULST MISTLETOE - HULST
Springende^
handen,
kloven,
schrale
lippen
Kloosterbalsem
-—IVO. 259®
VL1SS1NGSCHE COURANT
es
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
ABONNEMENTS PRIJS
Voor Vlissingen en gemeenten op Wal
cheren 1 220 per drie maanden. Franco
door het geheele rijk 2.50. Week-abon-
«ementen 17 cent, alles bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIE-PRIJS
Van 14 regels 1.10 voor iedere
regel meer 26 cent bij abonnement spe
ciale prijzen. Reclames 52 cent per regel
Kleine Advertenties betreffende Huur en
Verhuur, Koop en Verkoop. Dienstaanbie
dingen en Dienstaanvragen, enz. prijs, bij
vooruitbetaling van 15 regels 0.75, elke
regel meer 15 cent.
Familieberichten van 16 regels 1.70,
iedere regel meer 26 cent
VERVROEGDE VACANTIE.
De Burgemeester van Vlissingen brengt
ter kennis der ouders, dat, in verband met
de veelvuldig voorkomenue (gevallen van
griep, de Kerstvacantie der openbare lagere
scholen aanvangt op Maandag 20 Decem
ber a.s.
De scholen beginnen, behoudens tegen
bericht, op Dinsdag 4 Januari 1927.
Vlissingen, 18 December 1926.
De Burgemeester voornoemd,
VAN WOELDEREN.
KAMER-OVERZICHT
Tweede Kamer.
Vergadering van Vrijdag 17 December.
Mr. H. C. DresselhuJjs f
Fransch. Indië.
De leider der Vrijheidsbonders, mr. H. C.
Dresselhuijs, is overleden. De oogenschijn-
lijk stoere figuur, bekend om zijn enorme
werkkracht en zijn helderen geest, alge
meen geacht om zijn persoonlijke eigen
schappen, erkend als een voornaam politi
cus, is in korten tijd door een ernstige
ziekte ten grave gesleept. Het ergste werd
al eenigen tijd gevreesd maar nu de booze
tijding kwam, was ze toch nog onverwacht.
De Kamer-president heeft eenige harte
lijke woorden van deelneming geuit en
herinnerde aan zijn veelzijdige kennis, zijn
groote scherpzinnigheid en zijn zeldzame
werkkracht. Tien jaar was hij lid der Ka
mer en sinds eenige jaren leider van zijn
fractie. Minister Waszink heeft namens de
Regeering deelneming betuigd met het
overlijden en met het verlies, dat de Ka
mer leed.
Zijn nagedachtenis zal bij de Kamer stel
lig in hooge eere blijven.
Hét wetje om weer Fransch op de scho
len toe te laten of eigenlijk gezegd één
moderne taal, heeft voor de zooveelste
maal deze oude kwestie op het tapijt ge
bracht. De vóór- en tegenstanders kwamen
weer met alle argumenten aandragen, die
we al tienmaal hebben gehoord. Ditmaal
kwam er bij, dat er enkele leden zijn die
wel Fransch willen toelaten, maar geen
andere taal. Dit standpunt werd o.a. door
den heer Vliegen verdedigd. Een ander lid,
de heer Van der Bilt, verdedigde het ope
nen der gelegenheid om Esperanto als
moderne taal toe te laten.
Men herinnert zich dat indertijd mej.
Westerman een initiatief-voofstel heelt
ingediend, dat echter in de Eerste Kamer
is verworpen, grootendeels op formeele
gronden, nl. omdat minister De Visser over
weging van de invoering al had toegezegd.
Alleen het resultaat der stemming is van
belang. Met 37 tegen 36 stemmen werd het
voorstel verworpen. Het Fransch is dus
voor goed van de lagere school verbannen.
Een succesje voor cle particuliere scholen,
die wel zoo verstandig zijn de groote fout
der Kamer te herstellen door het houden
van speciale cursussen in het Fransch.
Alweer zullen dus de openbare scholen een
nadeel hebben te boeken.
Even werden ook de oude mulo-scholen
om hals gebracht. Den termijn van verdwij
nen wilde de Minister met drie jaar verlen
gen, maar ook dit verwierp de Kamer.
De ervaring zal leeren dat de Kamer een
paar domme daden deed.
=s=
De Indische Begrooting was nu aan de
beurt. Nieuwe specialiteiten kwamen op
het podium. Ze hadden ditmaal natuurlijk
prachtige stof in de jongste gebeurtenissen
in Indië, die ieder op zijn wijze kan uitleg
gen. De heer Cramer laakte sterk het be
leid van den afgetreden gouverneur-gene
raal Fock, waardoor de onlusten zijn uitge
lokt. De financieele politiek vooral, de be
zuiniging. is één der eerste oorzaken. Het
tekort op het budget tijdens den heer Van
Lifmburg Stirum was volgens den heer
Cramer weggewerkt door de groote op
brengst van de achterstallige belastingen.
Zoo'n straffe bezuiniging als gouverneur-
generaal Fock heeft toegepast was daarom
niet noodig geweest. De dure spoorwegen
en de dure havenuitbreiding hadden acÏÏter-
wege kunnen blijven. Men heeft het nu op
andere onderwerpen gezocht en de resul
taten zijn niet uitgebleven. Bovendien werd
de belastingschroef hard aangedraaid.
Bruut onverstand heeft geheerscht en men
heeft de gevolgen daarvan niet overzien.
De toestand der Inlanders is zeer ongunstig
en ook de intellectueelen zijn naar het oor
deel van dezen afgevaardigde achteruit
gegaan als gevolg van de slechte belasting-
politiek der Regeering. De Regeering geeft
van alles de schuld aan het gestook van de
communisten en ziet niet in dat er een
economische ondergrond voor de ontevre
denheid en verbittering is geweest. Het
rapportvan - Gi'nkel heeft dit alles duide
lijk uitgewezen. Met krasse maatregelen
heeft de Regeering getracht haar macht te
handhaven, de spionage nam toe tegen
ieder die zich met de volksbeweging bezig
hield, hetgeen de heer Cramer uit eigen
ervaring wist mee te deelen. De Regeering
was z.i. de hoofdschuldige voor den Toe
stand in Indië. In- en externeering is op
groote schaal toegepast en tal van perso
nen zijn daarvan het slachtoffer geworden.
En het hielp niets, want voor eiken verban
nen communist kwamen er tien andere in
de plaats.
Bij de overdracht van het ambt van gou
verneur-generaal is gesproken van de die
pere oorzaken voor het verloren gaan van.
het vertrouwen en daarmede heeft men er
kend dat dit vertrouwen verloren is. Uit de
rede van gouverneur-generaal De Graeff
ldinkt een hartstochtelijk beroep op de in
tellectueelen om hem hun vertrouwen te
geven. Op mooie woorden kunnen wij niet
aan, want de daden die nu reeds zijn aan
gekondigd, bevestigen die woorden niet.
Het is te betreuren dat het optreden van
den heer De Graeff samenviel met de on
lusten. Nieuwe gezichtspunten daarover
heeft de Minister niet geopend en dat is
wel jammer, want de Kamer is niet wijzer
geworden.
Alles is de schuld van de bezuinigings
periode van gouverneur-generaal Fock,
maar dit erkent men niet. In 1888 heeft
hetzelfde zich in Tjeligon voorgedaan, ook
na een bezuinigingsperiode. De Regeering
tracht voor haar gunstige conclusies te
trekken uit het verloop der onlusten.
De invloed van het Inlandsche bestuur
heeft de onlusten beperkt, maar volgens
den heer Cramer hadden de onlusten meer
sympathie bij de bevolking dan de Regee
ring wel vermoedt. Het is begrijpelijk dat
de Regeering maatregelen nam, maar ze
liet na maatregelen te nemen om ze verder
te voorkomen. Ze liet na de redenen voor
de ontevredenheid na te gaan en te trach
ten die weg te nemen.
Het was één fel requisitoir, dat de heer
Cramer tegen de Indische Regeering hield
er bleef geen stuk van haar beleid heel.
De economische politiek was van alles de
schuld en de communistische agitatie vond
daarin gereede steun. Die agitatie keurt de
heer Cramer af en hij meent dat langs dien
weg nimmer is te bereiken wat ze willen,
nl. een onafhankelijk Indië. In elk geval
waarschuwde hij tegen een politiek van
reactie van den. kant der Regeering. De
Minister zat bij dit alles rustig in zijn s^toel
en liet het langs zich glijden, want hem
treft de schuld in ieder geval niet per
soonlijk.
Voor vandaag is het daarmee wel te
stellen. Gelukkig klinken er ook andere
stemmen, vooral wanneer het details betreft.
De heer Lovinck was al heel wat minza
mer. Maar er zijn zoovele Indische specia
listen en zij zijn het nooit«met elkaar eens.
De heer L. de Visser is er nog steeds niet,
dus het „echte" missen wij helaas.
EOI 5ICRAAD IN UW MOIS
ICDER.5
BGkAMUPARft 58 TCL.CPG0N 69
VLISSINGEN, 18 DECEMBER.
Het Nederlandsch-Belgisch verdrag.
Op de schriftelijke vraag van den heer
mr. A. A. de Veer betreffende het ter in
zage leggen voor de leden der Eerste Ka
mer van de adviezen, uitgebracht aan de
regeering door Ged. Staten van Zeeland
met betrekking tot het verdrag met België,
luidt het antwoord van den heer van der
Vegte, minister van waterstaat, als volgt
- Ik doe u, mede namens mijn ambtgenoot
van buitenlandsche zaken, die zich op het
oogenblik in het buitenland bevindt, hierbij
toekomen het antwoord op de aan genoem
den bewindsman en mij toegezonden vraag
van het lid der Kamer den heer de Veer.
In verband met dat antwoord moge ik u
verzoeken, de daarin bedoelde adviezen van
Ged. Staten van Zeeland, welke stukken te
vens hierbij gaan, ter griffie van de Kamer
vertrouwelijk ter inzage voor de leden der
Kamer te willen doen nederleggen.
Gelijk bekend, was de regeering van oor
deel, niet te kunnen voldoen aan verzoe
ken uit de Tweede Kamer, zoo schriftelijk
als mondeling gedaan, om de adviezen,
door Ged. Staten van Zeeland en den Rijks
waterstaat omtrent het verdrag met België
uitgebracht, aan de Kamer over te leggen.
De regeering heeft intusschen gemeend,
geen bezwaren te moeten maken te voldoen
aan den wensch van Ged. Staten van Zee
land om de adviezen van dat college aan de
regeering vertrouwelijk ter inzage te leg
gen voor de leden van de Prov. Staten. In
verband hiermede is de ondergeteekende
met zijn ambgenoot van buitenlandsche za
ken te rade geworden, dat aan het verzoek
van het lid der Kamer den heer de Veer
gevolg kan worden gegeven, weshalve de
adviezen van Ged. Staten van Zeeland
vertrouwelijk worden toegezonden ter in
zage voor de leden.
De centrale antirev. kiesvereeniging in
het kiesdistrict Sluis, in vergadering bijeen
te Oostburg, besloot adhaesie te betuigen
aan het adres der honderd antirevolutio
nairen, gezonden aan de Eerste Kamer der
Staten-Generaal, inzake het Nederlandsch-
Belgisoh verdrag.
BLOEMISTEN - TEL. 141 - STEENENBEER
De griep-epidemie.
In verband met de heerschende griep
epidemie is door Burg. en Weth. bepaald
dat de openbare lagere scholen van Maan
dag a.s. af gesloten zullen zijn.
Uitvoering Gemengde Zangvereeniging.
Gisterenavond gaf de Gemengde Zang
vereeniging onder leiding van den heer Jan
Kuiler uit Middelburg een concert in het
Concertgebouw. Het was een belangrijke
avond voor de vereeniging en vooral ook
voor den dirigent zelf,-omdat het de eerste
maal was, dat er onder zijn leiding alhier
een oratorium werd uitgevoerd. Het ge
tuigde van moed en zelfvertrouwen, dat hij
het Weihnachtsoratorium had uitgezocht,
want er waren heel wat werken geweest,
die meer op 't effect berekend, de hoorders
gemakkelijker hadden geboeid. Daar komt
nog bij, dat hij bij de uitvoering van dit
werk, dat (hooge eischen stelt, aan een cri-
tischer beoordeeling zou blootstaan, waar
bij we direct kunnen zeggen, dat het con
cert die critiek kon doorstaan. Dat het ge
heel niet vlekkeloos of volmaakt werd uit
gevoerd, lag aan factoren, die geheel buiten
den arbeid van den dirigent lagen. Het be
kende spreekwoord „ziekte breekt wet"
was ook hier van toepassing en vooral was
het orkest van deze bijkomende omstan
digheid de dupe geworden. De zwakke
punten, die er in dit opzicht aan te merken
waren, vooral vóór de pauze, willen we
gaarne op rekening schuiven van koningin
influenza en billijkheidshalve zullen we ons
dus onthouden in détails te treden. We za
gen, dat de eerste violen waren aangevuld
door een eerste klas beroepsmusicus uit
Middelburg, die zeker uoor zijn welwillend
heid de vereeniging een grooten dienst
heeft bewezen. Verder kunnen we niet be
ter doen dan het bestuur xoewenschen, dat
een' sterke kas het een volgende keer in
staat stelt een flinke versterking te laten
komen, waardoor een vollediger orkest ont
staat, dat ter inspiratie en tot steun de uit
stekende koren zal weten aan te vullen.
Het Weihnachtsoratorium van Bach, dat
gezongen werd, bestaat uit zes cantaten,
die bestemd zijn om bij de verschillende
kerkelijke feesten in den tijd van Kerstmis
en Nieuwjaar te worden uitgevoerd. Het is
dus eigenlijk een combinatie van zes wer
ken, maar vormt toch een goed geheel om
dat al de genoemde winterfeesten tot
grondslag hebben de groote gebeurtenis,
die op het Kerstfeest '«erdacht wordt, ter
wijl het tevens verklaarbaar is, dat de cli
max van dit werk te vinden is in de 2e
cantate, waarin Bach zijn Kerststemming
uitdrukt in de bekende Weichnachtssym-
phonie en het prachtige jubelkoor „Eere zij
God". Het Weihnachtsoratorium bestaat
cverigens uit koralen en vrije koren, een
voudige secco- en obligatore-citatieven en
aria's, die gedeeltelijk op gewijden tekst
zijn gecomponeerd.
Bij het componeeren van dit werk,
maakte Bach niet alleen gebruik van ge
wijde en wereldsche teksten, maar nam
zelfs enkele werken op, die hij reeds bij
andere gelegenheden had gecomponeerd
en die hij in deze cantaten opnieuw aan
wendde om uiting te geven aan de feeste
lijke stemmingen, die het Kerstfeest, het
groote volksfeest bij uitnemendheid, wekte.
Het werk is waarschijnlijk van 1734 en
werd voor het eerst als oratorium uitge
voerd in 18-14. De ondervinding heeft echter
geleerd, dat èn om den omvang, èn om de
stemming te bewaren, het noodig is eenige
coupures te maken.
Al is het Weihnachtsoratorium niet Bach's
voornaamste werk, toch is het van een
aangrijpende schoonheid en kan het zeker
gerekend worden tot een van de vooraan
staande werken van den grooten, onster-
felijken meester.
De uitvoering was, vooral wat de koren
betreft, uitstekend. Konden wij bij vorige
concerten de bezieling, die er van den di
rigent uitging dikwijls bewonderen, we
hebben dezen avond gemerkt, dat er zon
der zóó'n sterk persoonlijken invloed min
stens zooveel te bereiken valt, als ernstige
studie en technische capaciteiten daarvoor
in de plaats treden. We doen hiermede
nóch te kort aan hetgeen vroeger gepres
teerd is, nóch aan de tegenwoordige lei
ding. Het is alleen anders, maar zeker niet
minder.
De dirigent was rustig in zijn leiding,
maar er ontging hem niets. Het klankge
halte van de koren was mooi, zoowel bij
de koralen als bij de moeilijker gedeelten
als Lasset uns nun gehen gen Bethle
hem" en het „Ehre sei dir Gott gesun-
gen". Dit laatste maakte diepen indruk,
evenals het slotkoraal „Ich stehe an deiner
Krippen hier". Hadden we, wat de man-
menstemmen betreft in het koraal „Schaut
hin I" de tenoren wel eens wat flinker wil
len hooren, bij het eerste koor van het
vierde gedeelte „Fallt mit Danken" waren
de heeren in hun kracht. In het orkest
kwam ook meer élan, wat tevens uitkwam
bij de begeleiding van de tenorsolo „Ich
will nur dir zu Ehren leben".
Wat de solisten betreft, had de sopraan
niet de dankbaarste partij. We hebben me
vrouw Di Moorlag wel eens mooier ge
hoord. Het geheel was wat hard en weinig
gevarieerd, maar gezien het feit, dat zij
plotseling moest invallen, hebben we haar
laatste aria, die moeilijk was, met bewon
dering gevolgd.
De alt, mejuffrouw Frieda Boot uit üver-
veen, gaf ons veel te genieten. Haar krach
tige en volle'geluid, zeer geschikt voor dit
werk, boeide ons van begin tot einde. In
de aria„Schlafe mein Liebster" was ze
bijzonder goed. We merkten dit vooral op
als na 'f koor zong „Sucht ihn in mei-
ner Brust", enz.
De heer Ravelli, bas, uit Den Haag, wiens
naam we zoo gaarne op een programma
zien gedrukt, hebben we dezen avond weer
opnieuw dankbaar genottn.
Toen hij het slot van het duet met de
sopraan zong „Auch in dem Sterben solist
du mir das Allerliebste sein", konden we
alleen maar betreuren, dat de laatste tonen
verklonken. Zijn geluid doet altijd verlan
gen om noig meer van hem te hooren.
Het was de eerste maal, dat de tenor,
de heer J. de Vries uit Den Haag voor ons
zong. Zijn stem, die ons in 't begin in de
hooge tonen w$t vlak in de ooren klonk,
bevredigde ons in het verdere gedeelte
meer en meer. In de midden- en in de lage
tonen is hij prachtig. Hij zingt gevoelig en
fijn en is in de krachtiger recitatieven ook
bijzonder goed. We merkten dit vooralop
in „Und die Hirten kehrten wieder um"
enz. en „Da das der König Herodeshörte".
Zijn aria „Ich will nur dir zu Ehren leben",
deed zóó ons genieten, dar wij hopen de
zen zanger nog eens hier te krijgen. Wat
zouden wij hem graag eens in de Elias
hooren.
Na het slotkoraal brak een krachtig ap
plaus los, waarin de heer Kuiler, den pia
nist, den beer Van de Sande, die zich zoo
buitengewoon verdienstelijk van zijn moei
lijke taak gekweten had, liet deelen, even
ais de solisten, mevrouw Brand-Bekker en
bet geheele koor.
De uitvoering van het Weihnachtsora
torium was een waardige inzet voor de
vereeniging dit seizoen en met belangstel
ling zien we een volgend concert tegemoet.
Lezing Lutb. Kerk.
Gisterenavond werd de derde winter-
lezing in de Luth. kerk gehouden. Met deze
tot nu toe gehouden lezingen ging het
crescendo „Vol, voller, volst f" Was het
de spreker, die aantrok, of het onderwerp,
dat behandeld zou worden Wij gelooven,
dat beide aanleiding hebben gegeven tot
zulk een groot bezoek. De nog altijd voor
het Vlissingsch publiek zoo aantrekkelijke
spreker, dr. Joh. de Groot, met het zoo bij
uitstek actueele onderwerp „Een nieuwe
Messias kan niet anders dan volle zalen
of kerken trekken. Dr. De Groot is nu een
maal iemand, dje zijn gehoor weet te
boeien en die veelal, en dat is toch eigen
lijk een criterium, door de eenvoudigen
begrepen en verstaan wordt. Te veel
vreemde woorden gebruiken is nu wel heeJ
„geleerd", maar het gros van de hoorders
heeft er niet heel veel aan. Dezen avond
waren het vaak „gouden appelen op zil
veren schalen".
Dr. De Groot begon met het een en an
der uit de voorgeschiedenis te releveeren,
de orde van de Ster in het Oosten, een
dochter van de Theosophie.
Hij memoreerde, dat er drie soort van
theosofen zijn lo. de menschen, die zoe
ken naar godsdienstige waarheid, ze zijn
liberaal, verdraagzaam en voor het mee-
rendeel mannen 2o. de menschen van het
dogma en het idealisme, buigende voor
groote leiders, als mevrouw Besant, geloo-
vend aan reïncarnatie, verwesterd boedd
hisme, een romantische gnostiek, een
godsdienst, waar God dood en het gebed
een illusie is en 3o. de groep, die a.h.w.
ondergebracht is in de orde van de Ster
van het Oosten.
Mevrouw Blavatski werd geschetst als
iemand van een twijfelachtig karakter,
zulks op grond van uitspraken van kolonel
Olcott, die in 1875 met haar de Theosofi
sche Vereeniging oprichtte. In 1910 brengt
Leadbeater, een broer van mevrouw Be-
sant, voor het eerst de idee naar voren van
de komst van een nieuwen Wereldleeraar.
Krischnamurti en zijn broer weiden nu
door mevrouw Besant opgevoed, De orde
van de Rijzende Zon werd opgericht, later
genoemd de orde van de Ster in het
Oosten.
In 1925 bij het Stercongres in Ommen
trad de beweging in een nieuwe phase.
Den II en Augustus van dat jaar maakt
mevrouw Besant bekend, dat Krishnamurti
(toen niet aanwezig) zich twaalf apostelen
zou kiezen. Ze maakte zeven namen be
kend, waaronder ook haar naam. Ze be
weerde, dat allen, die niet in Krishnamurti
geloofden, samen Judas vormden, terwijl
later mevrouw RosVrijman te Amsterdam
de Christenen de schriftgeleerden had ge
noemd.
Vervolgens behandelde spreker het ge
beuren te Adïar, in Engelsch-Indië (28 De
cember 1925). De Meester Het voor het
eerst, na 20 eeuwen, zijn stem weer in de
samenleving klinken. Eerst zeide Krishna
murti o.a. „Hij komt en zal"... Daarna
veranderde het timbre van zijn stem, ter
wij hij sprak „Ik kom niet om af te bre
ken, maar om op te bouwen". De 2500
aanwezigen geloofden dat een nieuw Kerst
feest was aangebroken.
lu dit jaar is Krishnamurti in Ommen
geweest. Zijn aanhangers beschrijven hem
als volmaakt en heilig. Toch kan men hem
zelfs in de verste verte niet met Jezus ver
gelijken. Mevrouw Besant zegt zelf „Zijn
lichaam (van Kr. 1) wordt af en toe ge
bruikt als voertuig van het Hoogere We
zen. Er zal een tijd komen, dat dit „af en
toe" veranderen zal in voortdurend"
Vervolgens ging dr. De Groot over tot
een persoonsbeschrijving van Krishnamurti,
waarin o.m. gezegd werd „K. moge een
gentleman zijn, die op de handen gedragen
wordt, een profeet, een wijsgeer, of leider
is hij niet".
en dergelijke winterplagen
zijn pijnlijk en staan leelijk.
Verrassend vlug kunt U
die ongemakken genezen met
den verzachtenden Akker's
die niet bijt, de huid lenig
maakt en herhaling voor
komt. Onovertroffen bij
wonden, jicht, rheumatiek
huiduitslag en aambeien.
Overal p. pot van 20 gram 60 cent.
v. 50 gr. f J.~. v. 100 gr. f 1.75
Breedvoerig weidde spreker uit over de
protesten, ook van theosofische zijde ge
hoord, over de Anthroposofïsche beweging
van prof. Steiner, de scherpe critiek van
communistische zijde door Rensburg, die
o.a. mevrouw Besant een pausin noemt.
Dr. De Groot ziet niet in Krishnamurft
iemand van veel beteekenis voor onzen tijd.
Wat hij mogelijk nog in de toekomst zal
presteeren, moet afgewacht worden.
Een Perzisch dichter noemde eens den
Mensch een marionettentheater met een
lamp erin. Welnu, zoo beschouwt spreker
ook de Krishnamurti-beweging. Kr. wordt
gebruikt als marionet, met mevr. Besant en
haar broer achter de schermen van het
theater. Sedert 1919 heeft men de voor
stelling voorbereid, die in 1925 plaats zou
vinden.
Spreker noemde dit alles een illusie, een
voor werkelijkheid gehouden onwerkelijk
heid. Maar met en door illusie's alleen kan
men toch eigenlijk niet leven. Spreker
voorziet dat heel deze beweging op den
duur bankroet zal gaan.
De goede zijde van de beweging is, dat
ze geboren werd uit onrust-verlangen der
ziel naar religie. De rust in deze kan alleen
Christus geven. Zij, die op 's levens weg
dwalen, lijken op een arm, verdwaald kind,
dat den weg naar huis niet kan vinden.
Dien nood hebben Leadbeaker en Aniiie
Besant gepeild.
Met een schitterende peroratie wekte
spreker ten slotte allen op, om te zijn
grenswachters, soldaten in Christus' dienst.
Daarbij bracht dr. De Groot ook de be
kende schilderij van Israëls ter sprake
David voor Saul op de harp spelende.
Dr. De Groot, die met een kort gebed
had geopend, sloot de bijeenkomst met het
„Onze Vader".
De Potemkin-film en wat daarmede in
verband staat.
De „Midd. Courant" schrijft onder het
opschrift „Potemkin, censuur, vereeniging,
enz" het volgende
We doelen natuurlijk op het gebeurde
in Vlissingen.
Hier in Middelburg wordt nu sedert een
week de Potemkinfilm eenige malen per
dag afgedraaid. Van een daardoor gewek-
ten oproerigen geest hebben we niets kun
nen merken. Integendeel. We weten dat er
personen waren die erheen gingen in de
verwachting iets bijzonders in die richting
te zullen vinden, en die teleurgesteld terug
kwamen. Ze vonden „er niet veel aan". De
menschen komen even rustig uit de bios
coop als bij andere filmen. Alleen met ver
schil van meening over de waarde van de
film.
Wij voor ons vinden de Potemkinfilm-
een der allergrootste kunstwerken van den
laatsten tijd, waarin met middelen, die ook
op filmgebied baanbrekend zijn, een warirc-
levend 'beeld wordt gesuggereerd van de
beroeringen die in èen menschenmenigte
leven.
Maar revolutionnair Opruiend
Zeker, er komt een muiterij in voor. Maar
er komt ook de uiteenjaging van een men
schenmenigte in voor. En men kan met
evenveel recht zeggen, dat er in jaren, zoo
ooit, niet een zoo sterke waarschuwing is
vertoond tegen het deelnemen aan volksop-
loopen. Het beeld van de gevolgen daarvan
dat de toeschouwer vertoond wordt, is zóó
verschrikkelijk, dat de nawerking wellicht
nog blijvender is, dan die van dé muiterij,
We zijn er van overtuigd, dat als zich
geen enkele burgemeester met die film had
bemoeid, de toeloop ten eerste veel gerin
ger zou zijn (geweest, maar dat bovendien
wel niemand eenig gevaar zou hebben ge
ducht van deze verfilming van een enkel
geval van oproer in het Tsaristische Rus-
iand, lang voor de revolutie, nl. uit 1905.
Lieve hemelEr zijn van de vreeselijke
dingen uit die periode in Rusland af zoo
veel tot opstandigheid wekkende dingen in
de bioscoop vertoond. Maar nog sterker
het is een welbekend feit, dat de Vertooning
van de opera „La Muette de Portiei" een
eeuw geleden in Napels ae inleiding was
van een revolutie, en in 1830 ook in Brus
sel meehielp de gemoederen te beroeren.
Maar denkt er nu, in een rustig levende
natie, ook maar één overheid aan die opera
te verbieden. Ze wordt nog herhaaldelijk
opgevoerd. Zonder eenig kwaad gevolg-
Hoewei ze zeer opwindend is.
Maar al die verbodsreclame heeft
mige burgemeesters ongerust, gemaakt.' £n:
zoo zijn we gekomen tot toepassing ook
op dezen film tot van de burgemeesterlijke
censuur, die de Gemeentewet heeft mogelijk
