MissBlanche
Abdijsiroop
ZATERDAG 13 DECEMBER
Eerste Blad
OEMEE NTE B ESTUUR
s-üjr^O295!
i62e Jaergangi
VLISS1NGSCHE COURANT
Dit ünitimsr bsstsst uit 3 bladen
AFSLUITING NOLLE WEG.
Burg. en Weth. van Vlissingen brengen
ter openbare kennis, dat door hen, krach
tens een aan hen door Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland verleende vergunning, in
verband met het aanbrengen van een ver
harding met. steenslag, de NoHeweg voor
het openbaar verkeer met rij- en voertuigen
en vee is aïgesloten van 15 December 1924
tot en met 24 januari 1925.
Vlissingen, 12 December 1924.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN WOELDEREN.
De Secretaris,
F. BISSCHOP.
STEDELIJK MUSEliii.
De heer H. G. van Grol, conservator,
schrijft ons
Door de welwillendheid van de erf
genamen kwam het Museum dezer
dagen door schenking in het bezit van
eenige preci-osa-, afkomstig van Baltha
zar Johannes van Dierendonck, in Mei
van dit jaar hier ter stede ovérleden in
den ouderdom van bijna 97 jaar. Ge
noemde B. J. van Dierendonck was een
zoon van Carolus Franciscus van
Dierendonck, aan wien de hierna te
noemen voorwerpen behoord hebben.
Het zijn le een geschilderd portret in
lijst van C. F. van Dierendonck, onge
signeerd, gedateerd 1864.
2e. een steendrukgravure in lijst,
voorstellende het vergaan van de
Oostenrijksche brik P^gno d'Amicizia
op den hoek van den Ooster (in het
Goereesche gat).
3e. de groote zilveren medaille van de
Zuid-Holi. Maatschappij tot redding
van schipbreukelingen te Rotterdam,
uitgereikt den 23en December 1852 aan
C. F. van Dierendonck met bijbehoo-
rend diploma.
4e. een groote zilveren medaille van
koning Willem III aan denzelfde ge
schonken.
~51T het gouden kruis van verdienste
der Orde van Franz Joseph, geschonken
door 2. M. den keizer van Oostenrijk
bij besluit van 16 Mei 1853.
Het heeft mij nog vrij wat moeite ge
kost de noodzakelijke commentaren op
te sporen, maar met de zeer welwillen
de medewerking van den archivaris van
Zierikzee en hef gemeentebestuur van
Brouwershaven is het mij mogen geluk
ken.
Uit de laatste plaats ontving ik een
gedrukt „Relaas aangaande de redding
bij) de schipbreuk van de Oostenrijksche
brik Pegno d'Amizicia, tot opheldering
van de schilderstukken vervaardigd
door den heer C. C. Kanncmans, kunst
schilder te Breda, ter expositie gesteld
in het gebouw der Academie te 's-Gra-
venhageZierikzee 1853''. Het re
laas is opgemaakt door J. Meerman,
H. Mctzon, J. Edelenbosch.
In 't kort samengevat is de geschie
denis zeer eenvoudig en schier alie-
daagsch, in zooverre de Hollandsche
zeelui talrijke blijken van heldenmoed
hebben gegeven. Den 25en October
1852 strandde de Pegno d'Amizicia, ka
pitein A. F. Zupar, komende van
Odessa, bestemd naar Rotterdam, ge
laden met graan, op de banken van het
Goereesche gat. Een opkomende storm
maakte de redding hoogst bezwaarlijk,
toch stak de „loodsaflraalder" van
Brouwershaven met den onderinspec
teur van het loodswezen, aldaar J. L. L.
Penning Nieuwland, den commissaris
der loodsen C. F. van Dierendonck. den
schipper van den loodsschokker B.
Edelenbosch in zee. Men moest op eeni-
gen afstand van de brik blijven, van
daar dat een sloep bemand werd, en
deze naar de brik voer om een lijn te
spannen tusschen deze en den schokker,
teneinde daarlangs de opvarenden te
kunnen redden. Aan boord van de sloep
waren de onderinspecteur, verder C. F.
van Dierendonck, j. Meerman, H. Mct
zon, Jan Edelenbos en F. Goos. Door
middel van de sloep werden de schip
breukelingen allen gered ten koste van
ontzaglijke inspanning en levensgevaar
en aan boord van den schokker ge
bracht. De gehecle equipage evenals de
zeeloods werd gered. Veel zeemanschap
werd vereischt om met den schokker
onder een geduchten storm den wal
weer te bereiken. Men kwam'in Helle-
voetsluis, daar Brouwershaven niet on
der deze omstandigheden te bereiken
was. De loodsboot No. 2, die ook in
Al dienen zich nog zooveel
sigaretten aan als de beste,
de rooker weet wel dat hij het
alierpuikstê krijgt, als hij zegt:
Geef Mij maar
(Ingez. Mededeeling.)
zee gestoken was, doch geen hulp had
kunnen bieden, liep behouden te Texel
binnen. De reddingskotter Willem van
Houten was evenals de reddingsloep
van Goedereede onverrichter zake doch
behouden teruggekeerd. De gemeente
Hellevoetsluis werd evenwei zwaar ge
troffen. In een. ijssioep waren negen
wakkere varensgezellen uitgevaren om
eveneens redding te bieden, maar de
Noordwesterstorm overweldigde hen
en allen vonden hun graf in de golven.
Acht hunner waren gehuwd en lieten 26
kinderen achter.
In de vergadering der te Rotterdam
gevestigde Zuid-Holl. Maatschappij
van >den 23en December werden de hee-
ren J. L. L. Penning Nieuwland en C.
F. van Dierendonck begiftigd met de
groote ziiveren medaille, terwijl er 50
verdeeld werd onder de bemanning van
den schokker. De Oostenrijksche keizer
liet zich ook niet onbetuigd, benoemde
den onderinspecteur tot ridder van de
Franz-joseph-orde, en de commissa
ris van het loodswezen ontving het
gouden kruis van verdienste dier zelfde
orde. De andere opvarenden kregen een
geldelijke vereering.
De vraag dringt naar voren of deze
voorwerpen wel in het Viissingsche
Museum tehuis behooren Inderdaad
is dit wel het geval. Carolus Franciscus
van Dierendonck, hoewel in 1797 te
Ostende geboren, huwde in 1819 met
een Vlissingsch meisje en was toen
reeds Vlissinger, wat hij tot zijn dood
(1881) gebleven is, behoudens dan zijn
interregnum als loodscommissaris van
1852—1864.
Van belang is het ook te weten, waar
„de schilderstukken", genoemd in den
titel v'an het „Relaas", beland zijn de
gravure is stellig naar een dier stukken
genomen 1 Een eventueel bericht zal
mij hoogst welkom zijn.
MEMORIE VAN ANTWOORD
van Burg. en Wefii. naar aanleiding
van het rapport betreffende het onder
zoek der gemeente-begrooting c.a.
voor 1925.
Waar in de gehouden vergaderingen
van de zijde van ons college op vele
in het rapport vermelde vragen een
antwoord is gegeven, meenen wij,
evenals vorige jaren, te kunnen vol
staan met de beantwoording van die
punten, welke nog toelichting eischen,
of waarvoor wij nog nader uwe aan
dacht wenschen te vragen.
UITGAVEN.
Zooals U bekend is werden door
den secretaris in een aan ons college
uitgebracht rapport eenige perspectie
ven geopend, ten einde binnen af zien-
baren tijd tot een reorganisatie van de
secretarie te geraken, welke tot een
vermindering van uitgaven voor dien
dienst zou leiden.
Waar deze administratie thans goed
functioneert en zij het controleerend
college van Ged. Staten nog onlangs,
bij een onderzoek, aanleiding gaf zijn
voldoening daarover kenbaar ie ma
ken, daar mag terdege voorzichtigheid
geboden zijn om niet, ter wille van een
bezuiniging, den dienst te verslechte-
ten. Het doordachte reorganisatieplan
van den 'secretaris streeft eenerzijds
naar een verbetering vah de admini
stratie en anderzijds naar beperking
van het aantal ambtenaren, daarbij
rekening houdende met bestaande toe
standen en personen.
Met de invoering van het rapport is
reeds thans een aanvang gemaakt. Een
vacature van klerk le klasse blijft on
vervuld door het combineeren van
werkzaamheden en het overplaatsen
van ambtenaren naar andere afaeelin-
gen. De bij de we' voorgeschreven
woningbeurs is op de 2e afdeeling
(onderwijs, verkiezingen, arbeidsbe
middeling en werkloosheidsverzeke
ring) ondergebracht, zoodat het sala-.
ris van den ambtenaar der woning-
beurs voor de helft kan drukken op de
secretarie en voor de helft op de wo
ningbeurs.
Een vergelijking met Middelburg te
maken, wat het aantal ambtenaren be
treft en het totaal bedrag van hel sala
ris, gaat niet op. Nog niet zoo zeer
door het verschil in zielenaantal (Vlis
singen telt 3000 zielen meer), dan wel
door het verschil in den aard der
plaats en d'oor tal van andere factoren.
Daarenboven is voor de werkloosheids
verzekering en arbeidsbemiddeling te
Middelburg een afzonderlijk bureau
met een bezoldigd ambtenaar en een
bode ingesteld, hier geschiedt die ar
beid op de secretarie. De administratie
van de begraafplaats vindt niet plaats
op de secretarie enz. Wanneer men het
jaarverslag opslaat ziet men al dadelijk
dat hier in 1923 1512 personen zich
hebben gevestigd, te Middelburg 1143.
Hier vertrokken 1759 personen, daar
1186. Het getal geboorten was te Vlis
singen 447, daar 374, en dat der huwe
lijken hier 200, te Middelburg 149.
Niet alleen het maken van meerdere
huwelijksakten, doch de voorbereiding
daarvan (correspondentie enz. in andere
gemeenten en aanvraag akten van ge
boorten en overlijden) geeft het meer
dere werk. Dat een deel der bevolking
van Belgische nationaliteit is, maakt de
administratie ook omvangrijker. Enkele
jaren geleden is eens een onderzoek
ingesteld naar de bezetting en de be
zoldiging der secretarie in andere ge
meenten van ongeveer gelijken omvang
en aard als Vlissingen, waaruit bleek,
dat de dienst hier geenszins te breed
was opgezet.
Ten aanzien van de levering van
drukwerken, kantoor- en schoolbehoef-
ten zij medegedeeld, dat die voor den
geheeien gemeentelijken dienst wordt
aanbesteed, waardoor nagenoeg dezelf
de resultaten worden bereikt als met
een inkoopbureau. De aanbesteding zal
begin Januari, a.s. plaats hebben in
verband' met de nieuwe loonregeling
voor de drukkers. Met den geuiten
wensch om ook firma's buiten Vlissin
gen te laten inschrijven zal rekening
worden gehouden.
Ten aanzien van het onderhoud van
het gemeentehuis, de kosten van ver
lichting en verwarming kan worden
medegedeeld, dat voor 1925 het vol
gende is geraamd voor loodgieters-
werk 190 voor schilderwerk 350
voor stukadoorswerk 450 voor gla
zen wasschen 110 voor smidswerk
200 en voor diverse arbeidsloonen
700 2000.
De raming der kosten van verlich
ting en verwarming is gebaseerd op de
uitgaven over het Ioopende jaar, welke
booger zijn dan verleden jaar, en die
geen verlaging van dezen post toe
laten.
Op weike wijze de gemeente de veel
jarige diensten harer ambtenaren zal
kunnen blijven waardeeren, zai ons
college, aan de hand van de geuite
meeningen nader overwegen. Dat hei
'toekennen van eereblijken e.d. prae-
historisch zou zijn, kunnen wij in geen
geval deelen.
De controle op de levering van
brandstoffen, welke ook door opmeting
plaats heeft, geschiedt thans niet op
kostbare wijze indien zulks bijv. door
een opzichter van gemeentewerken zou
moeten geschieden, zouden de kosten
aanmerkelijk hooger zijn.
Wat de aanbesteding voor het be
schikbaarsteilen van rijwielen ten dien
ste van de gemeenteboden betreft, zij
opgemerkt, dat het in ons voornemen
ligt, deze onde^ een afzonderlijken
post te doen geschieden zoodat de juis
te uitgave daarvpor op de begrooting
wordt gebracht.
Te vorigen jare is uit den raad ver
zocht een onderzoek te willen instellen
of de gemeente bij eventueeie liquidatie
der Eerste Onderlinge Aannemers Ver
zekering Maatschappij risico zou loo-
pen, ten aanzien van Je ongevallen
verzekering van werklieden bij het la
den of lossen van schepen. Deze gege
vens zijn toen ingewonnen en voor de
leden ter inzage gelegd, hetgeen thans
wederom is geschied. Uit die gegevens
blijkt, dat de gemeente in de jaren
1919 t/m 1922 resp. 15 20 25
en 25 van de 'betaalde premies ais
winstaandeel terug ontving, zijnde
resp. 1278, 939, 1352 en 1310.
Aan de hand van de thans verkregen
inlichtingen zal omtrent deze aangele
genheid een nader' onderzoek worden
ingesteld.
Hoofdstuk III. Aanvankelijk was
ook ons college van oordeel, dat de
post „straatverlichting" te hoog was
geraamd. Een daarnaar ingesteld on
derzoek bracht aan het iicht, dat zulks
door de uitbreiding der stad geenszins
het geval was.
In hoeverre het in het algemeen juist
is in de vergaderingen van den raad ten
aanzien van het bestuur der gemeente
te spreken over „parlementaire bezwa
ren en onjuistheden" zoowel ten op
zichte van den burgemeester als van het
college van Burg. en Weth., is een
vraag, welke wij niet bevestigend zou
den willen beantwoorden. De gebruiken
van het Parlement zijn geenszins die
van den raad en bovendien is de posi
tie van hen, die de regeering vormen,
tegenover de Kamers een geheel andere
dan die van den burgemeester en het
college van Burg. en Weth. ten op
zichte van den raad.
Bij je geoefende critiek op het beleid
van ons college ten aanzien van het
voorstel tot het verleenen van subsidie
aan de Burgerwacht, wordt ten eenen-
male uit het oog verloren, dat thans de
politieke samenstelling van Burg. en
Weth. een andere is dan ten vorigen
jare. Het college, in zijn tegenwoor
dige samenstelling, neemt dan ook de
volle verantwoording van het prae-
advies in den vorm van den be-
grootingspost naar aanleiding van
het bij deze begrooting opnieuw inge
komen verzoekschrift van de Burger-
vracht op zich. Het zou geenszins te
rijmen zijn met de politieke beginselen
van de leden van dit college, en hel
standpunt van zijn voorzitter ten aan
zien van de handhaving der orde en
rust in de gemeente, indien zij het in
gekomen verzoek niet zouden hebben
ondersteund.
De bij deze zaak aangehaalde kwes
tie der winkelsluiting kan met het ge
noemde geval der Burgerwacht niet
worden vergeleken. Indien men het als
voorbeeld zou willen aanhalen, kan het
slechts tot bewijs strekken, dat het
door enkele leden ingenomen standpunt
niet steeds dat van den raad is, im
mers de verordening op de winkelslui
ting van 1919 werd reeds in Mei 1921
ten opzichte van belangrijke punten
gewijzigd, welke veranderingen in Juli
1921 weder werden ingetrokken.
Hoofdstuk IV. Ten aanzien van
het verzoek van de Viissingsche Red
dingbrigade hebben wij de eer U voor
te stellen aan die vereeniging tot we
deropzegging een subsidie te verleenen
onder de gebruikelijke voorwaarden
in verband met het toezicht, dat daarop
wordt uitgeoefend van ten hoogste
f 300, overeenkomende met het bedrag
dat aan particuliere bijdragen wordt
ontvangen.
HOOFDSTUK V. Wat het nut der
Woningbeurs betreft, zij het ons ver
gund te verwijzen naar de belangrijke
gegevens, voorkomende itt het jaarver
slag over 1923, hetwelk aan de leden
is gezonden. Waar thans deze beurs
bij de secretarie is ondergebracht en
aan den ambtenaar ook secretarie-
werkzaamheden zijn opgedragen, is het
billijk, dat ook een deel van zijn wedde
op de secretarie drukt.
Het niet uittrekken van geiden op
voordat Uw verkoudheid ontaardt
in een ernstige en moeilijk te
genezen borstaandoening. Neem de
kleine oorzaken weg en voorkom al
dus de groote gevolgen met de ver
zachtende en genezende Akker's
deze begrooting voor de Huurcom-
rnissie hield verband met verkregen in
lichtingen nopens een te verwachten
advies der commissie tot opheffing.
Waar nn gebleken is, dat zulks op een
misverstand berustte is, in afwachting
der opheffing, bij nota van wijziging
weder een post betreffende deze instel
ling op de begrooting gebracht, met
daarbij behoorenden post wegens 50
subsidie van het rijk in de kosten.
Hoofdstuk VI. Omtrent de plan
nen ten aanzien van het voormalige
beursgebouw hopen wij U binnenkort
eenige mededeeling te kunnen doen.
Onze pogingen om het gebouw te ver
huren werden niet met succes be
kroond hetgeen groötendeels het ge
volg was van ons standpunt, om aan
dit gebouw geen groote uitgaven ten
koste te leggen, welke met een restau
ratie geen verband houden.
Wat het voltooien van den Prins
Hendrikweg aangaat, de stijging van de
prijzen der granietkeien van' ƒ200
.tot 260 per duizend was de oorzaak,
dat daarmede nog geen voortgang is
gemaakt. De kosten van deze wegver-
betering zullen bedragen voor het ge
deelte van den weg vanaf de Keersluis
brug tot aan het nieuw bestrate ge
deelte f 21.000 en die van het nieuw
bestrate gedeelte tot aan het Stations
pleintje 8000, terwijl.het pleintje zelf
f 2300 zal kosten.
Naast de uitvoering van den aanleg
en de verbetering van die wegen en
straten, door middel van de werkver
schaffing, waarmede hooge sommen
gepaard gaan, acht ons college het
niet verantwoord in 1925 den Prins
Hendrikweg welke voor zwaar ver
voer moet morden .gereed gemaakt
tevens onder handen te nemen
Met de geuite wenschen betreffende
de plantsoenen zal rekening worden
gehouden. Wij kunnen hieraan toevoe
gen, dat ons college alle pogingen in
het werk stelt om door middel van
plantsoen de stad te verfraaien.
Ten aanzien van den verkoop van
grond ten behoeve van den bouw van
huizen in het villapark en omgeving zal
getracht worden met den geuiten
wensch, om tevens tuingrond te ver-
koopen, rekening te houden.
In antwoord op de vraag naar den
stand onzer plannen voor de invoering
van een autotractie voor den reini
gingsdienst, kunnen wij U mededeelen,
dat deze plannen hun voltooiing nade
ren, waarna zij door ons college nader
zullen worden overwogen in verband
met de financieele gevolgen.
Ket is juist, dat gedurende eenigun
tijd een paard voor den dienst is ge
huurd a 4 (niet 5) per dag. Dat
niet eerder tot aankoop van een paard
is overgegaan hield verband met de in
voorbereiding zijnde plannen tot het
invoeren van een autotractie, waarop
ten slotte niet kon worden gewacht.
Het besproeien der straten met stof-
wcrende vloeistof heeft, ondanks den
natten zomer, aan zijn verwachtingen
beantwoord, zoodat met de toepassing
van dit middel zal worden doorge
gaan.
Ten aanzien van den post „Onder
houd vhn oeververdediging", welke op
8000 is uitgetrokken, bestaat bij ons
college geen bezwaar om dien post tot
2000 terug te brengen. Zooals door
ons reeds werd medegedeeld, hield de
raming verband met de kosten van her
stelling der oeververdediging, tengevol
ge van storm, waarvan- de gevolgen
van té voren niet zijn te overzien.
Hoofdstuk VIII 1. Het oprichten
van een bureau voor beroepskeuze heeft
nog steeds onze aandacht.
Het onderwijs in handenarbeid voor
de lagere scholen heeft do volle sym
pathie van ons college. Aan de school
van den heer Lemmers za! binnenkort
een aanvang met dit leervak worden
gemaakt. Of het mogelijk zou zijn dit
vak voor alle scholen aan één onder
wijzer op te dragen, is een vraag, wel
ke- vermoedelijk niet bevestigend zal
zijn te beantwoorden, daar de handen
arbeid een hulpmiddel vormt bij het ge^
wone onderwijs.
Hoofdstuk VU! 2. Bij de be
handeling der reorganisatie-plannen
voor het lager onderwijs is alleen van
het gemiddelde aantal leerlingen per
klas eener school gesproken. Dat de
klassen 4 en 5 bij opheffing van scho
len het grootste aantal leerlingen gaan
bevatten, is verklaarbaar. Op de meeste
scholen zijn echter in totaal minder
leerlingen, dan werd geraamd. Leerlin
gen van de scholen H en I kunnen
desgewenscht naar andere scholen
worden overgeplaatst, doch dit zou
meestal tegen den wil der ouders ge
schieden.
Voor het gewoon onderhoud van
één dubbele school is 2300 niet te
hoog. De raming dezer uitgaven berust
op ervaring en is gebaseerd op de kos
ten van vorige jaren. Een specificatie
kan daarvan vóóraf niet worden
gegeven.
Hetzelfde gekit ten opzichte van de
uitgaven voor verlichting en verwar
ming.
Naar aanleiding van de vraag be
treffende de instelling van schoolbibli
otheken veroorloven wij ons te verwij
zen naar het raadsbesluit d.d. 28 Maart
1924 no. 8 (Handelingen blz. 70 e.v.)
tot het instellen dezer bibliotheken.
Hoofdstuk Vill 4. De raming
van den post „verlichting-, verwarming
en schoonhouden van schoolgebou
wen" voor O.U.L.O. school kan, nu het
aanta! lokalen niet is uitgebreid, als
oorspronkelijk was gedacht, met 300
worden verminderd.
Hoofdstuk VIU 5. De resultaten
van het onderzoek naar de mogelijk
heid van de oprichting eener school
voor achterlijke kinderen hebben nog
niet hun beslag gekregen. Binnenkort
zullen door ons dienaangaande mede-
deelingen worden gedaan. Daarbij zal
door ons tevens worden nagegaan, of
door de onttrekking van leerlingen aan
de gewone school de rijksbijdrage ten
aanzien van de jaarwedden der onder
wijzers niet in gevaar wordt gebracht.
Hoofdstuk Vlll 15. De hoogere
raming van den 'post „aanschaffen en
onderhouden van schoolmeubelen der
Avondschool voor Nijverheidsonder
wijs" is 't gevolg van de vermeerdering
van het aantal leslokalen. Het uitge
trokken bedrag is, afgezien van de
uitbreiding der lokalen, in verhouding
met den dienst 1924 150 lager.
Met de plannen voor de vestiging
van een ambachtsschool te Vlissingen
kan, nu het rijk voorshands niet bereid
is subsidie te verleenen, geen voortgang
worden gemaakt.
Hoofdstuk IX 1. Na al hetgeen
reeds is gezegd over het zgn. „luister-
aplparaat" aan de Zeevaartschool mee
nen wij te kunnen volstaan met de me
dedeeling, dat deze kwestie aan het
oordeel van den minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen is on
derworpen. De beslissing van den mi
nister kan dus binnenkort worden te
gemoet gezien.
Voorts moeten wij ontraden, bij wijze
van „protest", den raad voor te stellen
het bedrag der subsidie aan de Zee
vaartschool met 1000 te verminderen.
De aanneming van zoo'n voorstel zou
in strijd zijn met de door de gemeente
gedane toezegging om 25 te oetaien
in de kosten dezer inrichting.
Hoofdstuk VIII 16. In aansluiting
niet de geuite wenschen zullen wij de
harmonie „Ons Genoegen" verzoeken
een viertal concerten te geven in de
muziektent op het Bellamypark, zoodat
het subsidie dan 100 per concert zal
bedragen.
Ten aanzien van het Vlissingsh
Studiefonds is het laatste verschenen
verslag van dit fonds bij de stukken
