eel DINSDAG 29 JANUARI EENIGIN6 Is. NO 34 62e Jaargang 3924 BINNENLAND JBEER 1 5SIRGEM Stads= en Provincienieuws jroote Markt, aan de zaal. egrepen. geen toegang. rtikelen, itn voor sl heeft krijgen, len, aan ÏIJWIEL JAMES- dus in s en U boven- 1. :elen jaar gar. >75 cent ,50 50 15 150 S 75 250 12 20 10 300 oger 050 250 700 350 30 enz. enz. :1 te laten kleuren), origineele IELEN in alle Engelsch fabrikaat alle Ne- derlandsch fabrikaat DOU- ORF.N LISSINGSCHE COURAINT Het besturen van motorrijtuigen. Naar de minister in de memorie van antwoord op het voorloopig verslag der Tweede Kamer inzake het wetsontwerp 7nT wijziging der motor- en rijwielwet mededeelt, I ook hij bij nadere over weging tot de overtuiging gekomen dat verband, in het wetsontwerp tus- "sfhen het motorrijtuig en het nummer- ^Alf geTOlgd'van een en ander worden iMjommfge bepalingen gewijzigd, andere gCDehm?nister blijft beperking van den geldigheidsduur der rijbewijzen tot twee faar wenschelijk vinden, terwijl hl] er 1 eveneens bezwaar tegen blijft maken om voor het verkrijgen van een rijbe wijs het afleggen van een proef van bekwaamheid als eisch te stellen. ÏVoorts bestaat er voor de regeering, naar het voorkomt, vooralsnog geen aanleiding op chauffeursschqlen toe zicht te gaan uitoefenen, of die scholen met rijksgeld te steunen. Een rijwieibelasting. 5# Bij de Tweede Kamer is ingediend c'en wetsontwerp tot het invoeren van .een belasting op rijwielen. De belasting wordt voorgesteld op 3 per.rijwitl. Het ontwerp beoogt een belasting heffing op Franschen voet. Ieder rijwiel, moet voorzien zijn van een jaarlijks te vernieuwen plaatje, dat tegen betaling der belasting te verkrijgen is. De belas ting zal hier echter alleen worden ge vorderd van rijwielen die op den open baren weg bereden worden. Rijwielen, voorzien van een hulpmo tor. worden vrijgesteld van de perso- neele belasting, en vallen onder dit 'ontwerp. De geldboete voor het ontbreken van i i het belastingmerk aan het rijwiel be- I draagt minstens 5 en hoogstens 25. Een der artikelen bepaalt, dat het ih-tjwiel, waarmee de overtreding wordt gepleegd, in beslag kan worden geno- De toestand in den scheepsbouw. De December-aflevering van het ^Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek", bevat een door dit bureau samengesteld overzichtje van de bedrijvigheid (aantal arbeiders, aantal, -soort en tonnenmaat der in aanbouw zijnde'schepen) in een 118-tal scheeps werven, volgens een door de directie van den arbeid tusschen 5 en 15 De cember j.l. gehouden momentopneming. y, Daaruit blijkt, dat het totale perso neel in alle 118 ondernemingen te za- men nog niet de helft bedroeg van dat bij normale bezetting, n.l. resp. 16.492 én circa 37.700. In 7 ondernemingen welke in gewone omstandigheden te 'iamen ruim 1200 man tellen, waren thans in het geheel geen arbeiders werkzaam (van drie dezer is bekend, dat zij den bouw der in aanbouw zijnde .zeeschepen gestaakt hadden). Hierbij zijn niet meer meegeteld werven, die reeds gelikwideerd zijn of waarvan be kend is, dat zij niet verder geëxploi teerd zullen worden. In veertien andere ondernemingen, waar op het tijdstip van Onderzoek geen schepen in aanbouw waren (omtrent enkele, w.o. een groote. werd opgemerkt, dat zij uitsluitend re paratie- of sloopingswérk verrichtten), werkten te zamen 261.3 arbeiders, tegen ruim 6500 in normalen tijd. Voor de 97 overige ondernemingen, die wel schepen in aanbouw hadden, waren deze getal len resp. 13.879 en circa 30.000 in 57 dezer werven was het personeel met de helft of meer, in 31 mèt minder dan de helft gedaald, terwijl het in acht gelijk was aan dat bij normale bezetting en in slechts één thans wat grooter. Afgezien van enkele ondernemingen, die geen bepaalde cijfers daaromtrent gaven, stonden er in totaal 242 sche pen op stapel, n.l. 43 zeeschepen (w.o. genoemd werden twee oorlogsschepen en zes onderzeebooten), 146 rivier- en binnenschepen en 53 schepen, waarvan niet zeker bekend is of zij tot de eerste dan wel de laatste categorie behooren. Voorts waren voor zoover bekend o.a. in aanbouw drie dokken en een hoe veelheid baggermateriaal (o.a. zes baggermolens). De totale tonnenmaat van de in aan bouw zijnde schepen beliep in de 82 ondernemingen, die daarover cijfers gaven vijftien ondernemingen, welke o.a. tenminste twintig schepen op sta pel hadden staan, lieten zich over de tonnenmaat niet uit te zamen ruim 3.000 ton (afgezien van het baggcr- nateriaal). Van deze 296.000 ton komt ennnnste ruim 223.000 ton voor reke ning van zee- en tenminste ruim 56.000 non van rivier- en binnenschepen, terwijl ■oor de overige pl.m. 16.000 ton een ergétijke splitsing niet werd opgege- ,cn. In deze cijfers is niet begrepen de tcinnenmaat van de enkele schepen (in totaal ruim 15.000 ton), waarvan de bouw gestaakt is. Een specificatie van de tonnenmaat naar de landen van bestemming wijst uit, dat tenminste ruim 194.000 ton in aanbouw was voor Nederland, ruim .74.000 ton voor het buitenland (hiérvan 26.000 ton voor Noorwegen, 16.500 ton voor Engeland en 13,000 ton voor Duitschland) en dat ruim 12.000 ton op sjieculatie gebouwd werd. De nood In de Saksische pastorieën. Het hoofd-comité tot steun in den nood der Saksische predikantsgezinnen heeft te Utrecht een vergadering gehou den met de vertegenwoordigers der provinciale comité's. Bij afwezigheid van den voorzitter, den heer A. W. F. Idenburg, die in het buitenland vertoeft, werd de vergade ring geleid door prof. j. R. Siotemaker de Bruine. Namens een commissie, bestaande uit de 'heeren docent j. J. v. d. Schuit, ds. J. W. Geels en ds. H. Jansen, welke naar Saksen was gereisd, om daar met eigen oogen den toestand aan te zien, weid mededeeling gedaan van haar bevindingen. Uitvoerig werd gesproken over den uitzonderings-toestand, waarin de Sak sische predikanten in vergelijking met hun collega's in het overige Duitschland verkeeren. Besloten werd deze steunactie met grootekracht voort te zetten. Tenslotte werden voorloopige besprekingen ge- houdeniover het optreden van Saksische predikanten, welke binnenkort in ons land zujlen komen. VUSSINGEN, 29 JANUARI. Jubileum „Looft den Heer". In verband met en voorafgaande aan de feestelijke herdenking van het 50- jarig bestaan van de zangvereeniging bovengenoemd, trad gisterenavond in de kleine zaal van het Concertgebouw in de Emmastraat alhier op de heer G. ie Cointre, tenor-solist te 's-Gravenha- ge. Het gehoor van den spreker, die over Bach en Beethoven spreken zou, bestond uit leden der zangvereeniging en uitgenoódigden, waaronder "ele muiiekvrienden. Na een inleidend woord en gebed van ds. C. L. Voorhoeve ving de heer ie Cointre aan met de opmerking, dat het helaas in christelijke kringen nog weinig gebruikelijk is over onderwer pen op artistiek gebied te spreken. Vóór de eigenlijke causerie zong spr. een tweetal liederen van Bach, waar diens leligieus gevoel al aanstonds uit sprak. Fet eerste lied „Ich halte treulich still" ademde die godsdienstige stem ming, die onwrikbaar vast zit, nie,t al leen aan melodie, maar ook aan harmo nie. Het mystieke openbaart zich. Hoe komt het, dat die eenvoudige accoorden van vroonheid spreken Het tweede lied „Gott lebet noch" had een meer beschouwend karakter. Uit alles spreekt Bach's vroom gemoed. Er gaat een bi- zondere aantrekkingskracht van uit, van die geestelijke liederen. Waarom spr. meer van Bach dan van Beethoven zou zeggen werd verklaard door de opmerking, dat de eerste zich meer vocaal, de laatste zich meer in strumentaal hr.d laten kennen. Spreker wilde dan eerst iets over de jeugd, daarna over de werken, en ten slotte iets over een vergelijking tusschen de twee componisten mededeelen. Over het eerste punt zeide spr., dat van Bach's jeugd weinig bekend is. Na zijn verschillende functie's gememo reerd te hebben, werd nog herinnerd aan den strijd in Bach's leven of in het diatonische toonstelsel de kruis gelijk is aan de enharmonische mol. Bach stierf, in tegenstelling met Beethoven, onopgemerkt. Deze heeft geen prettige jeugd gehad. Zijn vader wilde van hem een wonderkind maken. De jeugd van Beethoven heeft op zijn werken een melancholisch stempel gedrukt. Door zijn doofheid werd hij steeds meer een in zich zelf gekeerde. Naast momenten van diepe tragiek, kwamen er van bo- venaardsehe uitingen. Beethoven stierf na een leven van leed en eenzaamheid. In de beschouwing over de composi- tie's gaf spr. een uitgebreid overzicht van wat beide toondichters hadden ge schapen. De orgelwerken van Bach zijn nog niet overtroffen. Als organist is de ze ook een virtuoos geweest. Een klein deel -van de werken van Bach zijn tij dens zijn leven in druk verschenen. Op het gebied van schrijver van orgelwer ken na Bach noemde spr. Max <Reger. Na de pauze trok spreker een con clusie en maakte een vergelijking tus schen Bach, bij wien het goddelijke steeds domineert en Beethoven, wiens muziek is doorstroomd van het ontzet tend menschelijke, Bach, de onderwor pene en Beethoven, de zoekende, met steeds nieuwe innerlijke persoonlijke ontroeringen, die den mensch liet uitra zen. In Bach spreekt de loutere werking van het geloof, terwijl Beethoven de menschenziel is, die ge hoort spreken. Hij werd verteerd door de tragedie van het menschelijke. Bach schept contra punt en polyphonie, Beethoven is de mee-lijdende mensch, die ons innerlijk in klanken omzet. Bach is de protestant in de muziek, Beethoven is niet iets specifieks. Dan juichen, dan smeeken. En vraagt ge nu, wie is u het liefst als componist, dan zegt spr. dat wij geen van beiden kunnen missen en dat wij God moéten danken, dat hij ons deze groote meesters gegeven heeft. Was het eerste gedeelte van de rede van den heer Ie Cointre belangrijk en boeiend, het slot, de beschouwing over de componisten naast elkaar, was mees terlijk. In keurige taal werden ons de karakteristieke eigenschappen van Bach1 en Beethoven geschilderd'en de muziek geen bezigheid, maar een behoefte genoemd. De geheeie lezing werd afgewisseld door het zingen van veie liederen van Bach en een enkel lied van Beethoven, door den heer le Cointre. Zijn mooie, juiste tenorstem vertolkte Bach's gees telijke liederen overeenkomstig hun aard. En de avond, die een intiem ka rakter droeg, werd er zeer gewijd door. Het slotwoord en dankgebed sprak de heer C. J. v. d. Eijk, voorzitter van „Looft den Heer" uit. -Hij bracht hulde aan den heer le Cointre voor het schoons, dat hij gebracht had en hoop te, dat meer lezingen op dit gebied zul len gehouden wordert. Si La. De crisis van het parlementaire stelsel. In het Concertgebouw werd gisteren avond een vergadering gehouden van de afdeeling Vlissingen van den Vrijzin- nig-Democratischen Bond, waarin als spreker optrad de heer mr. P. J. Oud, lid van de Tweede Kamer, die een rede hield over bovenstaand onderwerp. Na opening der vergadering door den heer C. Ouwehand, daar de voorzitter der afdeeling, de heer D. Kwaak, niet bij de opening kon tegenwoordig zijn, verkreeg de heer Oud het woord. Hij zeide dat het parlementaire stelsel de vrijzinnig-democraten na aan het hart, ligt, omdat het een der eerste voor waarden voor de handhaving der de mocratie is. De gebeurtenissen van' den laatsten tijd geven wet aanleiding om ongerust te zijn. Dat het ministerie na de verklaring in October toch terug keerde is zeker wei iets heel bijzonders. Dt vrijz.-democraten hebben altijd betoogd, dat voor een evenwichtig staatsbestuur het zwaartepunt steeds moet liggen bij het volk zelf. Als men hoort spreken over democratie, dan moet men niet alleen op dat woord letten, maar ook letten op de daden van hen, die zich democraat noemen. Een handeling als Troelsria in 1918 propageerde, zou geheel ir. strijd zijn geweest met de democratie. Thans zijn alleen de communisten besliste tegen standers van het parlementaire stelsel en het is niet te ontkennen, dat zij door het verloop van de crisis steun voor hun argumenten hebben gekregen. Maar niet alleen de communisten be strijden het parlementaire stelsel, dit doen ook zij, die het voorbeeld willen volgen van de fascisten in Italië en Spanje. Het is volgens spreker verwon derlijk, dat die beweging juist hier in het Roomsche kamp is begonnen en wel door den heer Venders, die niet alleen het parlement, maar ook de R. Kath. Staatspartij aanvalt, gevolgd door den heer De Jong uit Leiden, die zulk een beweging aanmoedigt onder den naam actualisme. Maar ons volk is nuchter en hier zijn geen corrupties bij regeering en volksvertegenwoordiging als in Spanje. Als men niet tevreden is over het werken der Kamer, en dit kan spr. begrijpen, dan heeft het Nederlandsche volk zelf in de hand om dit anders te maken. Men moet niet medewerken het gezag van de Kamer te ondermijnen, want dan doet men dit tevens de kracht van het Nederlandsche volk. iDe Kamer moet zelve invloed kun nen uitoefenen op de samenstelling der regeering. Duitschland van voor den oorlog heeft het verkeerde aangetoond, als dit niet het geval is. Men had daar keizerlijke ministeries en hier vroeger jaren ook koninklijke ministeries, maar sinds tientallen jaren niet meer en men dacht er af te wezen, nu is het gevaar er echter dat zij weer terugkeeren. Spr. geeft toe dat het niet makkelijk is met de vele partijen een parlementaire re geering te vormen. Engeland gaf steeds het voorbeeld van een goede, parlemen taire regeering, maar .dit kon goed doordat er slechts twee partijen waren, nu wordt het reeds moeilijker met drie. In ons land heeft men nog steeds de verkeerde scheidingslijn rechts-links, volgens den godsdienst, niettegenstaan de de groote verdeeldheid onder de R. Kath. De vrijz. dem. geven toe, dat men beter voor iets minder loon kan werken of iets langer, dan werkloos zijn, maar dan moet men het wantrouwen der werknemers wegnemen door met over tuigende cijfers aan te toonen, dat loonsverlaging of verlenging van den werktijd werkelijk noodig is om het bedrijf in gang te houden. Volgens spr. worden de rechtsche partijen alleen bijeen gehouden door de onderwijskwesties, op ander gebied is er bijna geen gemeenschappelijke over tuiging te vinden. Het is rechts, het zijn de democraten van rechts die weigeren mede te helpen aan een andere partij- groepeering. De Koningin heeft steeds getracht een parlementair ministerie te vormen, als het niet gelukt is, was dit niet Haar schuld. Eenmaal is er gelegenheid geweest een democratisch ministerie te vormen en wel in 1913 door wijlen dr. Bos, maar toen weigerde Troelstra, wat spr. verkeerd acht. Daardoor volgende het extra-parlementair ministerie Cort v. d. Linden en-werd toen reeds de-invloed van de Kamer aanzienlijk verzwakt. Men heeft ditmaal niet getracht een nationaal, een conservatief of een de mocratisch ministerie te vormen, omdat rechts weigerde dit te bevorderen. Nu zit men weer met hetzelfde ministerie en spr. ontkent niet dat het crisisdebat vrij mat is geweest, maar men kan ze toch niet wegjagen, zij zullen weer te rugkomen en dit totdat Onze Lieve Heer ze wegneemt. Het is zeker een weinig opwekkende toestand, doch links is daaraan volkomen onschuldig, men heeft de linkerpartijen niet eens om samenwerking gevraagd. Thans dient men te trachten de inzichten van het Nederlandsche kiezersvolk te verhelde ren. Een Kamerontbinding kan nu ech ter niet helpen, omdat van rechts toch geen medewerking is te verwachten om een ander parlementair ministerie te vormen. Trouwens een zwak democra tisch ministerie, dat spoedig zou strui kelen, zou toch slechts zijn in de kaart spelen van Colijn. Zij, die gelooven haasten echter niet, en al tellen de Vrijz.-Dem. niet veel le den, toch hebben zij veel invloed door de kracht van hun beginsel. Zij zijn het geweten der democratie en andere zich noemende democraten vinden het wat onaangenaam als dat geweten hun wijst op handelingen die tegen de democratie indruischen. -De Vrijz.-Dem. zullen ais het moet de regeering'sverantwoordelijkheid niet afwijzen, maar ook zullen zij het niet najagen. Spr. wekte op tot het maken van propaganda opdat volgend jaar bij de stembus het vrijzinnig-democratisch idee versterkt zal blijken te zijn. De voorzitter der afdeeling, de heer Kwaak, die intusschen ter vergadering was gekomen, deed hierna voorlezing "an ae beginselen van den V. D. B. en lichtte die toe en gaf nog enkele in lichtingen over de partij, opwekkende zich aan te sluiten, ook tot de jongeren om tot de organisatie, die voor hen be staat, toe-te treden. Aan den spreker stelde spr. de vraag v.at de vrijz.-dem. zouden hebben ge daan als hun eens wél was gevraagd om in een ministerie zitting te nemen. De heer Oud antwoordde hierop, dat men dan eerst een democratisch regee- rir.gsprogramma had moeten samen stellen, wat gevolgd had moeten wor den z.i. door Kamerontbinding, waarbij het volk dan had kunnen oordeelen over dat programma. Alleen zoo kan men een krachtige regeering krijgen. De heer Willemsen vroeg o.a. of niet over het hoofd is gezien, dat de ver werping van de Vlootwet en daardoor het niet aanbouwen der bij die wet be doelde schepen, werkeloosheid in de hand werkt. r Hierop ontwoordde mr. Oud, dat ze ker door de verwerping iets meer wer keloosheid kan zijn ontstaan, maar men moet geen oorlogsschepen gaan bou wen als werkloosheidbestrijding. Laat men daarvoor ander werk nemen en b.v. de havenwerken van Vlissingen af maken, waarvoor de vrijz.-dem reeds zoo dikwijls gepleit hebben. (Applaus). De vrijz.-dem. zullen alles doen om de gevolgen van de werkloosheid te be strijden, maar dan door het verschaf fen van productieve arbeid. De voorzitter sloot ten slotte de ver gadering met dank aan den heer Oud voor zijn belangwekkende rede en aan de aanwezigen voor de aandacht waar mede zij die reden aanhoorden. Er gaven zich enkele personen als li-d oj. van de afdeeling. Verschillende slachtmethoden en het pijnloos afmaken van dieren. Gisterenavond had in de kleine zaal var bet Concertgebouw alhier ten ver gadering plaats van de afdeeling Wal cheren van den Bond van politie-ambte- naren in Nederland tot bescherming van dieren. De heer S. J. Hoogstra, dierenarts te Middelburg, hield een korte voordracht over het pijnloos dooden van dieren en diverse slachtmethoden. Na in het kort den werkkring van den dierenarts be sproken te hebben, werden verschillen de afmaakmethoden behandeld voor honden, de medicamenteuse methode met cyaankali, met chloroform, met strichnine en met magnesiumsulfaat. Vervolgens behandelde spr. de ge combineerde methode, bestaande uit strichnine, gecombineerd met magnesi- umsulfaat strichnine gecombineerd met cyaankali en veronal gecombineerd met chloroform. Hierna werden verschillende slacht methoden besproken, o.a. de Israëliti sche slachtwijze, het steken van varkens en de wijze van bewusteloosmaken door inwerking op het verlengde merg, door neksteek en nekslag. De belangrijkste INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN. Het zekerste en eenvoudigste ge neesmiddel tegen galzucht, slechte spijsvertering en verstopping vindt gij in Forster's Maagpitlen. Zij zijn het zacht w.erkende laxeermiddel, waaraan iedereen nu en dan behoefte heeft. Zij staan de natuur bij, en het gebruik er van wordt geen gewoonte. Prijs per flacon van vijftig versuikerde pillen 0.65 in apotheken en drogistzaken. 10 greep van slachtwijzen, die waarbij men inwerkt op de groote hersenen om be wusteloosheid te veroorzaken, werden door spr. eenigszins uitvoerig behan deld, n.l. het bewusteloos maken door het zgn. dollen, door het slachtmasker, door een percateur van Piiet en door het pinpestaal van Behr. Ten slotte vertelde spr. iets over het bedwelmen van slachtdieren met den vrijen kogel door het schietpistool van Stahle. Na de lezing werden door den heer Hoogstra aan verschillende belangstel lenden de door hen gevraagde inlichtin gen verschaft. Ook werden door den waarnemend voorzitter, den heer Minderhout, de aan hem gedane vragen met het doel der dierenbescherming duidelijk uiteenge zet, en sloot de waarnemend voorzitter, die zeide dat op 22 Maart a.s., des avonds 8 uur een groote openbare pro- paganda-avond zal gehouden worden, de vergadering. Paul Schramm. De „N. Rott. Crt." van gisterenavond schrijft over Schramm, die hier morgen avond zal spelen, dat men het groote woord geniaal, mag bezigen, wanneer er sprake is van het pianospel van dit Zondagskind onder de pianisten. Men zal het rondvertellen met ongeveinsde opgetogenheid, hoe grandioos het spel Van dezen kunstenaar is. Alle eigen schappen, die noodig zijn om pianospel tot groote kunst te verheffen, heeft Schramm van de natuur ontvangen temperament, techniek, persoonlijke opvattingen, vermogen tot kleur en nuance geven. Wij achten het bijna overbodig nog een aanbevelend woord hieraan toe te voegen. Het bovenstaande zegt duide lijk, dat het morgenavond een kunst avond zal zijn, zooals onze hoofdsteden het maar kunnen wenschen. Protestvergadering. De afdeeling Vlissingen van den Centraien Nederlandschen Ambtenaars- bond belegt a.s. Dindag, 5 Februari, alhier een groote openbare vergadering, waar een der hoofdbestuurders zal spreken over „De gevaren, welke de ambtenaren bedreigen en hun strijd daartegen". Nadere bijzonderheden zullen door dit blad worden bekend gemaakt. Vleeschkeuringswet. De politie is wederom verbaiiseerend opgetreden tegenover een slager, die zich niet had gehouden bij het vervoer van vleesch aan zekere maatregelen, welke ter bevordering van de hygiëne, voorgeschreven zijn bij algemeene poli- tie-verordening in verband met de vleeschkeuringswet. Een onrustig kerkganger. Zondag moest de politie uit een kerk aan de Wiihelminastraat, op verzoek van den koster, een man verwijderen, die aldaar in beschonken toestand de orde verstoorde en zich luidruchtig ge droeg. De ongewenschte bezoeker werd vervolgens aan het bureau van politie in bewaring gesteld, teneinde aldaar zijn „roes" uit te slapen. Een verdwijning. Wij meldden reeds Zaterdag het uit breken van een brandje in de cabine van een bioscoop te Middelburg, tenge volge van het laten vallen door den operateur van een brandend stuk film. Sinds dien is deze operateur verdwe nen, onbekend waarheen. De ouders van dezen operateur, te dezer stede wonende, hebben thans de hulp der politie ingeroepen teneinde te geraken tot de opsporing van dezen jongen man, die, vermoedelijk tenge volge van den schrik, niet thuis is dur ven komen. Aan een ongeluk wordt niet gedacht. Scheepsberichten. Het aangevaren Belgische stoomschip „Tigris" is gisterenmorgen te Antwer pen aangekomen. Het schip is door een duiker onderzocht. De aanvaring had plaats aan stuurboord, tusschen de ma chinekamer en de dwarsloopende bun kers. Het lek werd dichtgemaakt en de „Tigris" daarna in het dok gesleept.

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1924 | | pagina 1