DONDERDAG 20 DECEMBER »Mo300 1923^ BINNENLAND Stads- en Provindenieuws VLISSINGSCHE COURANT BIJ DIT NUMMER BEHOORT EEN BIJVOEGSEL. Pogingen tot behoud van het demissionnaire kabinet. De Haagsche redacteur van „de Maasbode" meldt Sedert de heeren Kooien en Beelaerts van Blokland er niet in geslaagd zijn een nieuw ministerie te vormen, wor den pogingen aangewend om het de missionnaire kabinet te behouden. Minister Aalberse schijnt echter niet van plan te zijn zich opnieuw voor de portefeuille van arbeid, handel en nij verheid beschikbaar te stellen. In zijn plaats wordt thans genoemd mr. dr. W. F. J. Frowein, voorzitter van de directie der staatsmijnen in Limburg, die tijdens den oorlog tevens de direc tie voerde van het rijkskolenbureau. Mr. Frowein, die ook lid is van de Provinciale Staten van Limburg, be hoort tot de Chr.-Historische partij. De kabinetscrisis. De hoefijzer-correspondent van „het Hbld." schrijft Wat de oud-minister De Geer nu ge zegd heeft over wat wij de oude schuld vraag hebben genoemd (die betreffende de schuld aan het ontstaan der crisis) komt ons al zeer weinig geschikt voor om zuiverheid van atmosfeer te be vorderen. De heer De Geer betwist dat er, ten aanzien van de Vlootwet, sprake kan zijn van een bindende afspraak en verdedigt dan ook de tien dissidenten tegen het verwijt, dat zij zoo'n afspraak zouden hebben geschonden. Indien er nu iets eindelijk is komen vast te staan, dan is het toch wel dit er is in 1922 een accoord getroffen betreffende het werkprogram der regeering, welk ac coord, namens de regeering, geteekend is door minister Ruys en, namens de drie rechtsche fracties (en met mede weten harer leden) door de drie recht sche leiders. Den inhoud van dat ac coord, volgens hetwelk wij vier jaren lang zouden worden geregeerd, heeft het Nederlandsche volk nog altijd niet mogen vernemenbehalve wat één punt belangt de Vlootwet. Die zou worden doorgezet. Dat was de af spraak, de schriftelijk geformuleerde en onderteekende afspraak zooals o.a. is gebleken uit de publicatie van den heer Van Schaik. Daaromtrent is, voor zoo veel bekend werd, van de drie rechtsche partijen door slechts één lid voorbehoud gemaakt, n.l. door den heer Kuiper en, van de regeering, door slechts één mi nister den lieer De Geer. En wat nu den tien heeren (of althans aan negen van de tien) als schuld wordt aange schreven, is niet, dat zij in de verslech tering der financiën een reden hebben gevonden om tot het inzicht te komen dat minister De Geer en het Kamerlid Kuiper reeds in '22 hadden, maar dat geen hunner, van die verandering van inzicht, de regeering tijdig heeft ver wittigd. Zij hebben de regeering dus in den waan gelaten dat de afspraak van '22 ten volle bleef gelden en zij hebben dus een eigen kabinet in de val laten loopen. Natuurlijk niet met listig opzet, doch door hetgeen wij maar blijven noemen verbijsterend politiek dilettan tisme. Een man van het gehaltq des heeren De Geer te zien optreden als verdediger van menschen die, zonder eenige waar schuwing, handelen in strijd met een schriftelijk aangegaan contract, is óók verbijsterend. Maar de verklaring daarvan dunkt ons deze dat de heer De Geer zijn eigen, volkomen correcte houding verwart met de hoogst incor recte van negen van de tien dissidenten. Het is jammer dat de heer De Geer dit heeft gedaan en dat hij het juist nu heeft gedaan. Het is immers reeds bui tengewoon moeilijk (tot nu toe zelfs onmogelijk) gebleken om de antirevolu tionairen tot rede te brengen tegenover de Roomschen. Hoe moet liet dan wel worden, nu de tien Roomschen kunnen zeggen Minister De Geer geeft ons gelijk... en daaraan misschien zullen toevoegen loop dus met uw voorwaar den voor het handhaven van afspraken naar deHouten Pomp 1 Waarlijk, met dit spreken heeft de oud-minister van financiën ons zeker geen „goud" geschonken. Misschien zelfs geen „zilver". De Katholieken en de Vlootwet. Bij de rondvraag van de te Utrecht gehouden vergadering van den alge- meenen bond van R. K. kieskringorga nisaties kwam o.a. de behandeling van de Vlootwet in de Tweede Kamer aan de orde. Enkele der aanwezigen oefen den critjek op de tien Katholieke tegen stemmers. Mr. Van Schaik verdedigde daarop zijn houding. Hij zeide o.m., dat hij het Vlootwetontwerp een slecht ontwerp achtte, en dat hij het beschouwde als een weldaad, aan de Katholieke partij bewezen, de tot standkoming er van mede te hebben verijdeld. De heer Van Wijnbergen komt in de „Tijd" in een artikel, getiteld „Geen ondergraving", tegen deze woorden op. Hij schrijft o.m. Ik meen niet mis te tasten, wanneer ik zeg, dat verschillenden, maar in bij- zonde mafe de minister-president en de voorzitter der Katholieke Kamerclub, met niet geringe bevreemding van die woorden zullen hebben kennis geno men. Verder zal ik er niet op ingaan. Vervolgens is uit de woorden van mr. Van Schaik duidelijk gebleken, dat ook thans nog door de 10 tegenstemmers zonder 't minste voorbehoud wordt vol gehouden, dat gelet op hetgeen in 1922 was overeengekomen en aanvaard toch hun houding bij de behandeling van het Vlootontwerp èn tegenover de Katholieke Kamerclub èn tegenover de regeering èn tegenover de beide andere rechtsche fracties volkomen correct en behoorlijk is geweest. Wat er ook van zij, van belang is 't, dat zulks openlijk is gebleken, dat men dus thans van te voren weet, dat onder soortgelijke omstandigheden men zich op dergelijke verrassingen ook in de toekomst heeft voorbereid te houden. De schrijver geeft dan nog eens blijk van zijn meening, dat behoud van de coalitie het belang van het land en het belang van de Katholieken in het bij zonder is. Hij zegt o.a. Hij, die een andere opvatting huldigt, geve daarvan openlijk en op een voor allen verstaanbare wijze blijk, maar ondergrave niet het werk, voor de tot standkoming waarvan dr. Schaepman een zoo groot deel van zijn leven heeft gegeven. Ik hoop en vertrouw, dat het gebeurde de laatste weken er toe moge hebben geleid, dat het nu voor allen duidelijk is geworden, waarheen de door mr. Van Schaik voorgestane rich ting voert. Ontslag gehuwde ambtenaressen. De te Utrecht gehouden vergadering van de „Ned. Vereeniging van Staats burgeressen" heeft een motie aangeno men, naar aanleiding van de mededee- ling Inzake het geven van ongevraagd ontslag aan gehuwde ambtenaressen en het vermoedelijk niet kunnen hand haven van de aanspraken met betrek king tot het genot van wachtgeld en pensioen volgende de bestaande rege lingen, waarin groote verontwaardi ging wordt uitgesproken over deze voornemens der regeering, omdat hier door op onrechtvaardige en onbillijke wijze inbreuk zou worden gemaakt op het recht van vrijheid van arbeid van een belangrijke categorie van mede burgers. De gehuwde ambtenaressen. In de Dinsdag gehouden vergadering van de Centrale Commissie voor Geor ganiseerd overleg in ambtenarenzaken is, volgens de „Tel.", op voorstel van de A'lg. R. K. Ambtenarenvereeniging met 8 tegen 4 stemmen besloten, aan de regeering te adviseeren aan de goedgekeurde afvloeiings-regeling toe te voegen „de gehuwde ambtenares, wier man 'kostwinner is". Voorts werd met 8 tegen 4 stemmen het door ons vermelde ontwerp Kon. besluit goedgekeurd. Wij laten dit nog eens in zijn geheel volgen Art. 1. Vrouwelijke rijksambtenaren, die in het. huwelijk treden, worden mei ingang van den dag van haar huwelijk eervol uit 's lands dienst ontslagen. Art. 2. De in artikel 1 gestelde regel blijft uitzondering a. wanneer de vrouw den 45-jarigen leeftijd heeft vervuld b. wanneer ambtelijke werkzaamhe den kunnen worden verricht in de ech telijke woning of in een lokalitet, welke binnenshuis gemeenschap heeft met die woning c. wanneer dit door ons uit Hoofde van de omstandigheid, dat het ambt als een bijbetrekking kan worden waar genomen, hetzij voor een speciaal ge val, hetzij voor een bepaalde categorie van ambten, wordt bepaald. Onder 2b vallen ook de kantoor houdsters (brievengaarsters bij P. en T.) De datum van invoering van het Kon. besluit kan niet met zekerheid worden medegedeeld. Men vermoedt, dat het niet voor 1 Januari 1924 in het Staatsblad zal kun nen verschijnen. De tegenstemmers (Hoogere Centra le, Federatie, A. C. O. P. en C. N. O. P.) zullen een minderheids-nota indie nen. Nog kan worden medegedeeld, dat een voorstel, om alle gehuwde vrouwen onder groep b der wachtgeldregeling te doen vallen, met 7 tegen 5 stemmen werd verworpen. Tevens werd met algemeene stemmen besloten de regeering te advjseeren de voor alle ambtenaren geldende wacht geldregeling ook op de gehuwde amb tenares te blijven toepassen. Inwisseling zilverbons. De minister van financiën brengt ter kennis, dat, de ingetrokken zilverbons van 2.50 (model 1915), benevens de ingetrokken zilverbons van 1 (model 1916), alsnog tot en met 31 December 1923 ter inwisseling kunnen worden aangeboden ten kantore van het agent schap van het ministerie van financiën te Amsterdam (Heerengracht 344-46). -Desverlangd kunnen de bons per post aan bovenstaand adres worden gezonden met duidelijke opgave van naam en adres van den afzender. Ter bevordering van een spoedige afdoe ning zullen de inzenders goed doen bij de bons te voegen een behoorlijk gefrankeerd en aan hen zelf geadres seerd formulier van een postwissel of wel een behoorlijk gefrankeerd stor- tiingsformulier van den postchèque- en girodienst, ten beloope van het bedrag der door hen ingezonden zilverbons. Uit 't bovenstaande blijkt, dat de ge legenheid tot inwisseling niet meer wordt opengesteld ten aanzien van de ingetrokken zilverbons van ƒ1, ƒ2.50 en ƒ5 van den ouden vorm (model 1914) en dat op het oogenblik nog al leen in omloop zijn de zilverbons van 1 en 2.50 van. het nieuwste type. Van de laatstbedoelde zilverbons, welke dus niet behoeven te worden ingewisseld, dragen de bons van 1 de dagteeke- ning van 1 Februari 1920, terwijl de bons van ƒ2.50 zijn gedagteekend 1 Juli 1918 of later. Georganiseerd overleg. (Officieel.) De bijzondere commissie voor het burgerpersoneel van het de partement van oorlog vergaderde op 19 December. Besproken werd de ontwerp-regeling betreffende de wijze, waarop aan p.lm. 500 kazerne-werklieden met ingang van 1 Februari 1924 ontslag zal worden verleend. Postchèque- en girodienst. De Kamer van Koophandel te Am sterdam heeft zich naar aanleiding van een adres, te zenden aan den minister van waterstaat, inzake den postchèq„e- en girodienst, na ampele discussie uit gesproken voor een matige rentever goeding van de gelden onder zijn be heer, voor afschaffing van den port vrijdom der stukken voor betaling van overschrijvingskosten en voor een com missie van advies bij dezen dienst. Geen geleidebiljetten meer voor Hollandsche fietsers. De Brusselsche „Standaard" meldt Voornamelijk des Zondags komen langs de grenskantoren veel Hollanders per fiets binnen, die een tochtje in Bel gië komen maken en vooral Antwerpen bezoeken. De meesten moeten echter des Zondags onverrichter zake terug- keeren, want dien dag worden geen geleidebiljetten voor de fietsers ver strekt. Hij vernemen, dat dit zoo tot 1 Maart zal duren. Daarna zullen 's Zon dags weer geleibiljetten voor de fietsers uitgereikt worden. De Utrechtsche verduisteringszaak. Naar „de Tel." verneemt, heeft mr. J. A. Rosenveldt, wiens aanhouding door de justitie te Utrecht verzocht was, zich Dinsdagavond laat ter beschikking van de justitie gesteld. Nadat Zaterdagmorgen door de recht bank zijn faillissement uitgesproken was, vreesde hij wel dat ook de lastge-^ ving tot zijn arrestatie zou volgen, zoo-' dat hij toen onmiddellijk de wijk geno men heeft naar Vilvoorde in België. Hij hoopte dat het aan zijn vrienden nog gelukken zou, door aanbieding van het bedrag der verduisterde gelden, een vervolging te voorkomen en wilde in het buitenland het resultaat van die poging afwachten. Hij had evenwel zijn voornemen te kennen gegeven, om, ia- dien die poging mislukte, dadelijk terug te keeren en zichzelf bij de justitie aan te geven. Dat hem dit ernst was blijkt o.a. wel hieruit, dat hij te Brussel onder zijn eigen naam in een hotel gelogeerd heeft, verder dat hij van Zaterdag avond tot Dinsdagmorgen geen gebruik heeft gemaakt van de gelegenheid om zich elders in het buitenland een schuil plaats te zoeken hij was nl. in het bezit van een pas, geldig voor alle lan den en dat hij, door tusschenkomst van een derde om politiegeleide heeft verzocht, opdat hij aan de grens niet zou worden aangehouden. Daaraan heeft men voldaan, zoodat de inspecteur van politie Franzen hem tegemoet is gereisd en Dinsdagavond met den laat- sten trein uit België met hem is mede- gekomen. Om mogelijke oploopjes aan den uit gang van het Centraalstation te voor komen, zijn beiden in plaats van door den gewonen stationsuitgang, over het spooremplacement naar den Leidschen- weg gegaan, waar een auto gereed stond, die hen, zonder dat iemand er iets van gemerkt heeft, naar het huis van bewaring in de Gansstraat bracht. Mr. R. had nl. verzocht om zich onmid dellijk in voorarrest te mogen begeven, zonder vooraf op het politie-bureau of het parket in verhoor te worden geno men. Omtrent het door mr. R. verduis terde bedrag doen allerlei geruchten de ronde, in sommige bladen spreekt men van minstens 20.000. De „Tel." heeft reden te meenen dat het ongeveer de helft van dit bedrag zal zijn, hoewel het juiste cijfer nog niet precies vg.sigT staat. VUSSINGEN, 20 DECEMBER. Onze marine en de Schelde-kwestie. .^Navigator" schrijft in de „N. R. Ct." het volgende Naar aanleiding van de kritiek van Insider over het door mij in uw och tendblad van 6 December j.f. geschre ven stukje over bovenstaand onder werp, zij het mij vergund nog iets op te merken. Insider schrijft dat het niet over een 100 tal gezinnen, maar slechts over een 30 tal gaat, en dat hiervoor in den Hel der wel onderdak te vinden zal zijn. In werkelijkheid bedroeg het aantal gezin nen verbonden aan die maritieme in richtingen die in Zeeland opgeheven, en naar den Helder zullen worden over gebracht 146 (gespecificeerd onderzee dienst 82, torpedodienst 45, torpedo atelier 13, commandement 6). Nu zal zeer zeker getracht worden het aantal onmiddellijke overplaatsingen zoo klein mogelijk te maken, bijv. door personeel dat voor uitzending naar Indië in aan merking komt vanuit Viissingen uit te zenden en het uit Indië terugkeerend personeel dadelijk te Willemsoord te plaatsen, maar dat doet niets af aan het eindresultaat dat moet zijn, dat de ma rine in Zeeland met 140 gezinnen ver mindert en dat de bevolking in den Hel der daarmede wordt uitgebreid. In den Helder bestaat geen woningoverschot, voor dezen nieuwen buitengewonen be volkingsaanwas zal dus geDouwd moe ten worden, en als men weet dat een zeer eenvoudige arbeiderswoning te genwoordig 4 a 5000 kost, is net een klein rekensommetje om na te gaan, welk bedrag daarmede gemoeid zal zijn. Voorts brengen die 140 gezin nen een 300-tal kinderen mee, hoeveel zal het kosten, in het onderwijs daarvan te voorzien Tegenover deze uitgaven te Helder voor woningbouw en schoolstichting staat geen équivalente besparing te Viissingen, omdat in deze gemeente woningoverschot zal ontstaan, doordat naast den marine-exodus, ook nog een 60-tal gezinnen van de Nederlandsche spoorwegen de gemeente zullen verla ten, door het overplaatsen der werk plaatsen van Viissingen naar Susteren. De beschouwingen van Insider over de mérites van de lanceergelegenheid door onderzeebooten te Viissingen of den Helder, als minder geschikt voor behandeling in een dagblad voorbij gaand en alleen het feit constateerend, dat in de praktijk blijkt dat er door welke oorzaak dan ook te Viissingen veel meer gelanceerd wordt dan tc Hel der, blijft over de stelling dat er op de Schelde voldoende materieel overDiijtt voor bewaking dier rivier. Onze ma rine is in de laatste jaren op de Schelde herhaaldelijk op moeten treden tegen oorlogsschepen van vreemde naties, die trachtten zonder de daartoe vereischte toestemming der Nederlandsche regee ring naar Antwerpen op te stoomen. Om dit te beletten en deze schepen te achterhalen zal Insider toch zeker niet op het wachtschip of de „Vali" (sche pen zonder eigen voortbeweging) re kenen, evenmin als op de pantserboot of den mijnlegger, die voor dit doel onvoldoende vaartsnelheid hebben. Al- ieen reeds voor dit doel zijn snelvarende torpedobooten op de Schelde onmis baar. Tot de oprichting van het marine- commandement Zeeland en het maken van de noodige inrichting te Viissingen, waarmee een bedrag van ruim 600.000 gemoeid was (exclusief het vliegveld te Souburg en het vliegstation en mijnon- magazijn te Veere) is overgegaan nadat door den minister van marine in de me morie van antwoord op het voorloopig verslag marinebegrooting 1918 is ver klaard „De gang van zaken op het Westelijk Europeesch oorlogstooneel en de ervaring in de laatste jaren opge daan, sluiten ook in de toekomst uit dat bij een strijd tusschen de ons omrin gende mogendheden, de provincie Zee land in het algemeen en de Wester- Schelde in het bijzonder buiten den kring der strategische beschouwingen kan worden gelaten. „De groote beteekenis van de Zeeuwsche stroomen voor onze inter nationale positie maakt het ook in nor male tijden gewenscht den zetel van den commandant van de stelling van de Monden der Maas en der Schelde op Walcheren gevestigd te houden wer- waarts ook de administratie en staf van den stelling-commandant geleidelijk verplaatst zullen worden." Is deze uitspraak dermate onjuist ge weest, dat nu de voor de oprichting te maken werken voltooid zijn, er niets anders overblijft dan het gemaakte weer te liquideeren De Vlissingsche Postfanfare. Haar gewoonte getrouw geeft de Vlissingsche Postfanfare, directeur de heer H. B. Woltering, op den tweeden Kerstdag weer een muziek- en tooneel- uitvoering in het Concertgebouw. Opgevoerd zal worden „Eerloos", drama in 3 bedrijven. Wij verwijzen verder naar achter staande advertentie. Door de kerkeraden der Ned. Herv. en Geref. Kerk alhier zijn aan den -ge meenteraad adressen verzonden, waar in wordt verzocht over te gaan tot af schaffing van de kermis. Een gevonden ventilateur. Voor eenigén tijd werd alhier een electrische ventilateur onbeheerd aan getroffen en bij de politie gebracht. De ze had goede reden om te vermoeden dat deze ventilateur gestolen was van een of ander schip. Na gedaan onder zoek is thans gebleken dat inderdaad de ventilateur was ontvreemd van het stoomschip „San Rosenda" dat korte lings in de haven alhier heeft gelegen. Door tusschenkomst van het Engel- sche consulaat zal het ontvreemde we der in handen worden gesteld van de rechthebbenden. Schoorsteenbrand. Gisterenmiddag bluschte de politie een schoorsteenbrand in een perceel in de Slijkstraat. Roetaanzetting kan als oorzaak worden aangemerkt. Stakkers. Twee landgenooten, een man en een vrouw, waarvan laatstgenoemde nog in ziekelijken toestand, die getracht heb ben in Frankrijk werk te vinden, doch daarin niet waren geslaagd, meldden zich gisterenmorgen uitgeput en zonder eenige middelen bij de politie aan voor verdere hulp. teneinde in hun woon plaats, Rotterdam, te kunnen geraken. De politie heeft hen daarop voortge holpen. Voor het examen als derden stuur man zijn geslaagd de heeren C. H. P. Vermeesc'n, G. C. Dalman en T. B. van der Schaaf, voor het voorloopig ma chinisten-diploma de heer J. B. de Ruijter en voor het stuurmans-examen (sleepvaart) de heer K. Schonenberg, allen leerling van de De Ruyterschool. Aan de universiteit te Amsterdam is tot arts -bevorderd onze voormalige stadgenoot, de heer E. Loesberg, thans te Amsterdam. Huisvlijttentoonstelfing te Middelburg. Hedenmiddag werd op de bovenzaal van de sociëteit „de Vergenoeging" te Middelburg door den burgemeester, den heer P. Dumon Tak de Huisvlijt- tentoonstelling geopend, die aldaar ge houden wordt door de afdeeling Mid delburg van den Volksbond, vereeni ging tegen drankmisbruik, die zeker eer van haar werk heeft. Er is een keur van fraaie dameshand- werken, van houtsnijwerk in verschil lende soorten, teekeningen en schilde rijen, een groote collectie opgezette vogels, verschillende schepen, een in zending van de Vereeniging voor school- en werktuinen, een -nabootsing van den Middetburgschen schouwburg gemaakt in 1858; een miniatuur stoom- caroussel. Een verzameling indische en andere wapens. Voor muzikale af wisseling zal worden gezorgd. Gemeenteraad te Aliddelburg. In de vergadering van den gemeen teraad werd gisteren aangenomen een voorstel van het lid, mr. van der Beke Callenfels, om te bepalen dat raadsle den, die als zoodanig lid zijn van een bestuur of commissie, aftreden gelijk met hun aftreding als raadslid. Een verzoek was ingekomen om den huurprijs van de electrische meters te verlagen. Burg. en Weth. meenden, dat 40 cent niet te hoog was en stelden voor afwijzend te beschikken. Een voorstel van den heer Paul om aan het verzoek te voldoen, werd ver worpen met 13 tegen 4 stemmen. Hierna was aan de orde de gemeen- tebegrooting 1924, welke in ongeveer 7 uur geheel werd afgehandeld en vastgesteld, waarbij in het ontwerp slechts enkele weinig beteekenende ver anderingen werden aangebracht. Zoo werd 30.000 in plaats van f 25.000 uitgetrokken voor de bestra- tingswerken,. Twee leden, de heeren Vertregt en Hondius wenschten geacht te worden te hebben tegengestemd bij de posten voor kinderkleeding en kindervoeding. Een voorstel om de huurcommissie op te heffen werd verworpen met 9 te gen 8 stemmen. De post H. O., die oorspronkelijk geraamd was op 530.000, tegen 510.000 voor 1923, werd volgens ge wijzigd voorstel van Burg. en Weth. vastgesteld op 490.000. De post on voorzien op 32.085.20. De begrooting voor den kapitaal- dienst werd vastgesteld zonder eenige discussie van beteekenis. Huldiging mevr. De Boer—van Rijk. In het Schuttershof te Goes heeft voor een uitverkochte zaal de vertooning van „de Woekeraarster" plaats gehad. Na afloop van de voorstelling had de hul diging van mevrouw De Boervan Rijk plaats. Uit de burgerij had zich een

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1923 | | pagina 1