DE ZEEUWSCHE POST
Netten INBOEDEL
Kerk-Concert
PLOUVIER'S
WINTER-PANTOFFELS
Kloosterbalsem
Zaklantaarn-Batterijen
PAKHUIS te huitr gevraagd
Winkelhuis
Maandag 5 November 1923,
SOLO-KWARTET VOOR KERKGEZANG
Bierbrouwerij en Mouterij
„DE MEIBOOM"
VENDUHUIS.
Publiek Verkoopen
27 AREN BOUWLAND
gem.Zit-enSiaapkamer
ZITKAMER
Adverteert in de „Vtiss. Courant'
WAARBORGT U TEGEN KOUDE VOETEN
mf zie speciale etalage.
DANKBETUIGING.
Dit is de nieuwe verpakking
AKKER's
ƒ0,50 ƒ1,00 ƒ1,75
ZIT- EN SLAAPKAMER
en CARBID
LANOWERDEN,
Dienstaanbiedingen
Dienstaanvragen
NETTE LOOPJONGEN.
OAG-DIENSTBODE,
van
Stoomvaart
Brasserie Moderne en de Brasserie Uni-
verselle vindt men hier ook nog de
Fransch-Vlaamsche taverne's, feitelijk
„staminets", die je in Brussel al met een
lantaarntje moet zoeken. In Rijsel zijn
die nog „echt", zijn ze heusch niet pas
klaar gemaakt om aan de vreemdelin
gen te toonen. Trouwens de pleizier-
reizigers hebben deze stad nooit ver
wend, die ze bezochten kwamen hier
meestal uitsluitend voor zakelijke rede
nen. In die tavernes die niet onder artis
tieke leiding, maar con amore in oud-
Vlaamschen stijl zijn ingericht, vindt
men nog de pot met doove kolen op de
tafel staan evenals in Brugge, in kleine
West-Vlaamsche plaatsjes en een hon
derd jaar geleden in Nederland. Daar
kan de lange pijp worden aangestoken.
Dat is een stuk Vlaamsche dus Neder-
landsche zede die we hier op Franschen
bodem terugvinden.
Dat die pot met doove kolen hier
langer in zwang gebleven is dan elders,
is te begrijpen wijl na '70 de lucifers
als belasting monopolie juist hier zoo
duur werden.
De Vlaamsche geest vindt men het
zuiverst terug in de omgeving van de
Porte de Flandres. Rijsel is rijk aan
poorten, overblijfselen van de oude
vesting, gelijk op sommige plaatsen ook
meer als curiositeit stukken van de
wallen zijn staande gebleven. Gelijk
men wegt heeft Rijsen in den jongsten
oorlog dan ook geen rol van beteekenis
gespeeld. Toch zijn eenige straten ver
woest, o.a. de Rue de Priez deze oude
wijk is nu gedeeltelijk weer opgebouwd
doch geheel van karakter veranderd.
Het oude Rijsel is wat grootte betreft
niet meer dan wat wij een flinke pro
vinciestad zouden noemen. De verschil
lende poorten Porte de Paris, Porte
de Bruxelles, enz. zijn dan ook vrij
dicht bij elkander gelegen. Doch Rijsel
zelf dat ongeveer 300.000 inwoners
telt, sluit onmiddellijk aan bij een ge
heel bebouwde omgeving, het staat te
genover de 200.000 inwoners tellende
fabrieksstad Roobais in gelijke verhou
ding als Rotterdam tot Schiedam per
tram kom je bijna ongemerkt van de
eene stad in de andere.
In de omgeving van de Rue de
Flandre wordt bijna evenveel Vlaamsch
als Fransch gesproken, dat door de
vele opschriften voor de winkels duide
lijk zichtbaar is. De Grand Place doet
in velerlei opzicht aan de Grand Place
te Brussel denken, maar zoo mooi als
deze laatste is hij niet.
Rijsel is altijd een zeer gevaarlijke
stad geweest voor vreemdelingen.Reeds
lang voor den oorlog waren het niet de
beste Belgen die zich hier hadden ge
vestigd. Men vond er velen die om
verschillende redenen het beter vonden
het smalle grensrivierjte, zoo smal dat
een goed ruiter er met een paard over
heen kan springen, tusschen hen en hun
vaderland te laten. Daaronder behoor
den in de eerste plaats de deserteurs,
doch ook anderen die het maar voor
zichtiger vonden La Belgique maar
vanuit de verte te aanschouwen. Een
zelfde verschijnsel heeft men reeds lang
in Antwerpen kunnen waarnemen, waar
het uitschot van Holland en Duitschland
de veiligheid niet direct bevorderde.
Ik zei zooeven al dat het eigenlijke
Rijsel qua grootte niet meer is dan een
flinke provinciestad (het is de vijfde
stad van Frankrijk) maar in ander op
zicht gaat dit niet op. De handelsdrukte
doet veel aan Rotterdam denken. Ook
hier hobbelen de zwaar beladen wa
gens, getrokken door mannetjesputters
van paarden over de hobbelige keien
en brengen vaak een opstopping in de
nauwe straten. Er is veel handel met
Nederland, o.a. vlashandel en de vlas-
beurs wordt dan ook geregeld door
Nederlanders bezocht. Dan eet Rijsel
verbazend veel Hollandsche kaas. De
spoorweg-maatschappijen laten door
gaande kaaswagens vanuit Holland
naar hier loopen, de kaas behoeft daar
in niet te worden verpakt, doch wordt
in stellingen opgeslagen, terwijl de
zending in 24 uur vanuit Nederland hier
is. Boter (ook vrij veel uit Nederland)
en kaas (natuurlijk ook de vele zachte
Fransche kaassoorten en de Gruyère)
wordt hier buitengewoon veel en bijna
na eiken maaltijd gebruikt. Wat de
Hollandsche kaas betreft, de meeste
vraag is hier naar de Noord-Holland-
sche bollen die behalve fro'mage d'Hol-
lande ook tête de Mort (doodskop) ge
noemd wordt. En het zijn niet alleen de
bekende Edammertjes maar de ook de
hier te lande weinig bekende commissie
of middelbare kaas. De laatste die on
geveer 't dubbele weegt van de Edam
mertjes, kan als ze oud is wel het fijn
ste van het fijne worden genoemd.
Wijn wordt hier niet meer gedronken
dan in België. Bier is overal de hoofd
drank. In de betere café's nu veel bier
van Grüber uit Straatsburg en in de
gewone zaken een slap flauw biertje,
waarvan een glas une chope wordt ge
noemd of ook jenever.
De Waalsche invloed tenslotte is het
beste merkbaar in de taal. Van tijd tot
tijd merkt men vreemde uitdrukkingen
op die zoo uit het Waalsch zijn over
gegaan. Wat gemakkelijk te begrijpen
is als men bedenkt dat de afstand tus
schen Rijsel en het Waalsche Blandain
(bij Doornik) niet grooter is dan tus
schen Amsterdam en Haarlem.
Rijsel is in de eerste plaats 'n groote
fabrieksstad, de textiel- en ook de me
taalnijverheid vormen hier rijke bron
nen van inkomsten. Roobais is ook een
der belangrijkste industriesteden, toch
is het karakter van beide streken heel
verschillend. Is Rijsel een heel klein
Parijs, Roobaais is een groot Enschedé
doch zonder de mooie omgeving van
'het Twentsche land. Om natuurschoon
moet men hier niet komen. Roobaais is
dan ook al een buitengewoon sombere
en leelijke stad, het Vlaamsche element
is er buitengewoon sterk. In Rijsel
brengen de studenten der beroemde
Hoogeschool veel levendigheid. Boven
dien is er een zeer bekend seminarium,
waar ook veel Hollandsche jongelieden
voor priester studeeren. Tenslotte op
politiek gebied dit De middenpartijen
(republikeinen of radicalen) vormen
hier een onbeduidende minderheid
(monarchisten bestaan hier bijna zoo
goed als niet) en we hebben dus alleen
katholieken of socialisten in de diverse
groepen. In Rijsel hebben de laatsten,
in Roobaais de eersten de meerderheid.
Rijsel is zooals men weet de hoofd
stad van het oude graafschap Artois.
Na de Fransche revolutie werden de
oude provincies opgeheven en werd
Frankrijk in departementen verdeeld,
zonder dat het karakter der bevolking
daardoor veranderde. .We hebben nog
altijd Provanpale, Normandiers, Bre
tons, Gascons en Fransch-Vlamingen
als 135 jaar geleden.
De meeste Fransch-Vlamingen vindt
men thans in het departement du Nord,
doch ook vooral in Pas de Calais zijn
er nog te vinden. Tot het oude Artois
behoorde de streek die begrensd werd
door Valencijn, Kamerijk, Atrecht, Ha-
zenbroek en Kales. In het nijvere Valen
cijn en het doodsche Kamerijk is van de
historie niet veel meer te merken. Het
kleine Atrecht deed voor den oorlog
door zijn schitterende Grand Place en
zijn vele Vlaamsche gevels de herinne
ring aan het verleden herleven, doch
thans, nu het grootendeels is verwoest
en zoo langzamerhand weer wordt
opgebouwd, is het karakter vrijwel ge
heel verloren gegaan. Hazenbroek is
wel de grootste gemeente waar het
meeste Vlaamsch wordt gesproken, dit
is ook het geval in de dorpen tusschen
deze plaats en Duinkerken, tusschen
Kales en Duinkerken én in Roosendael
en Ghijvelde. In deze plaatsjes wordt je
gewoon in het Nederlandsch aange
sproken, denkt men er geen "oogenblik
aan dat je dit niet begrijpen zult. Voor
een Hollander van goeden wil is dit
dan ook volstrekt niet moeilijk. Hij kan
zich in zijn moedertaal zelf ook goed
verstaanbaar maken mits hij zuiver
Nederlandsch spreke en zich onthoude
van gewestelijke of stedelijke spraak.
Merkwaardig is het zeker wel, dat de
Vlaamsche taal hoewel ze bijna niet
onderwezen wordt, zich zoo heeft kun
nen staande houden. In sommige dor
pen wordt Zondags in de kerken nog
in het Vlaamsch gepreekt. Even voor
den oorlog wilde de regeering dit ver
bieden doch dit verbod is later geheel
opgeheven.
Ten slotte nog een enkel woord over
Duinkerken. Deze stad ligt niet zooals
velen denken vlak aan de zee. Door
een kanaal komen de zeeschepen in de
stad, terwijl de bad- en strandplaats,
die men per electrische tram in 15 mi
nuten bereikt, St. Malo heet.
Wat Duinkerken als oorlogshaven
beteekent hebben de laatste jaren be
wezen. Als bolwerk van de geallieerden
is het ongerept staande gebleven. De
stedelijke held van Duinkerken is Jean
Bart, een zeeschuimer in het genre zoo
als bij ons vroeger de watergeuzen
waren. Zijn standbeeld vormt het mid
delpunt der stad, want u kunt het zien
op de Place Jean Bart en alle straten
van eenige beteekenis loopen op dat
plein uit. Zoo goed als de meeste in
dustriesteden op elkaar lijken is dit ook
met de havensteden het geval. We vin
den hier de straten als den Schiedam-
schen dijk, met danshuizen, matrozen-
kroegen en opschriften in het Deensch
en Zweedsch en vooral in het Engelsch,
terwijl tenslotte ieder hier heel graag
Engelsch geld aanneemt. Door het in
ternationaal karakter van deze stad
wordt hier in den handel bijna uitslui
tend Fransch gesproken, maar de in
woner van deze oude stad, die werd
gebouwd nabij het duin, toen de oude
kerk in het drijfzand was verdwenen, is
zijn zoetvloeiend Vlaamsch nog niet
vergeten. Door dit duin komt men langs
Roosendael en Ghijvelde naar Adin-
kerke la Panne, waar tijdens den oor
log de koning van België persoonlijk
verblijf hield. En als ge van hieruit het
zij over 'Ostende, hetzij over Brugge,
hetzij over GentTerneuzen of over
GentBrussel de terugreis naar Hol
land zoudt aanvaarden, zijt ge werke
lijk niet verplicht meer een woord
Fransch te spreken, wanneer ge ten
minste zelf den plicht wil opleggen de
Nederlandsche taal zuiver te gebruiken
en uw oor te luisteren legt naar de
eenigszins afwijkende Vlaamsche zins
wendingen en de even Nederlandsche
woorden die de Belg soms gebruikt
voor zaken of begrippen die wij anders
betitelen.
H. H. Jr.
ZAL ZATERDAGS
VERSCHIJNEN
op
des avonds 8 uur, in de Groote
Kerk, door het
TE LEIPZIG,
ten bate van de Duitsche kin
deren.
Toegangsbewijzen a f0.50,
alles inbegrepen, vanaf Vrijdag
bij de Heeren VAN DER BURG.
GEIJSENjVAN DAMME,LANDS
MAN, DE VEY MESTDAGH's
BOEKHANDEL en PETEGEM.
De trustee der 5 en 7 °/0
obligatieleening van bovenge
noemde Vennootschap, maakt
hierdoor bekend.dat bij de heden
gehouden uitloting de volgende
obligatiën op 1 Mei 1924 los
baar zijn en betaalbaar bij de
NATIONALE BANKVEREENI-
GING alhier, t.w. Nos. 17, 30,
36, 78, 91, 100, 104, 112,
119, 160, 167, 198, 210,
236 en 237.
H. J. M. VAN RAALTE.
Vlissingen, 1 November 1923.
Notaris J. L. VAN DER HARST
zal op Woensdag 7 Nov.,
's morgens 10 uur, ten verzoeke
van de Erven wijlen Mej. de
Wed. WISSE
een
w.o tafels, stoelen, spiegels,
bedden, antiek kabinet, antieke
schrijfbureau, eenig ander antiek,
goud heerenhorloge, boeren
knoopen, krullen, strikken, spel
den, ringen, enz. enz.
Voorts schrijfbureaux.Mechels
salonameublement,eiken buffet,
Emblem Motorrijwiel V7 P-K.
met duo, enz. enz.
Kijkdag Dinsdag 6 Nov. van
10—12 en 2—5 uur.
Zindelijke goederen kunnen
worden bijgebracht of aan buis
afgehaald tot Maandagmiddag
12 uur.
De Vendumeester-Taxateurs
Bij de VEILING
op DONDERDAG 8
NOVEMBER 1923, des namid
dags 1 uur op „De Vergenoe
ging" te Middelburg, zal alsnog
worden geveild
aan den Dorpsweg te Ritthem,
deel der Hofstede „Nieuw
Erve", in pacht bij J.A. de Vis
ser, tot rooven oogst 1923
voor f175.per jaar.
Notaris STRUVE.
Echtpaar z. k. vraagt
met gebruik van keuken. Brieven
lett. D. V bur. „Vliss. Cour."
TE HUUR prachtige
met vrije Slaapkamer, desge-
wenscht met pension. Eerste
stand. Brieven letters R. Z.,
bureau „Vliss. Courant".
en draagt
Gedurende deze reclamedagen verkrijg
baar aan veel verminderde prijzen.
Ondergeteekende, CH. VAN DE RUNSTRAAT,
Verkuijl Quakkelaarstraat 37 te Vlissingen, betuigt
bij deze zijn welgemeenden dank aan de Firma
WENNEKES VAN NECK te Oosteibeek voor een
Prima Waschmachine,
welke hem werd geschonken voor de door hem
ingezonden 22 omslagen van de pakjes WENNEX
BLEEKPOEDER welke aan de binnenzijde
voorzien waren-van de vereischte letters tezamen
vormende de woorden PAKJE WENNEX BLEEK
POEDER.
Door genoemde firma werden reeds twee hon
derd zes en veertig waschmachines geschonken.
De machine is te bezichtigen bij de Coöp.
Winkelver. „EIGEN HULP", Scheldestraat te Vlis
singen. CH. VAN DE RUNSTRAAT.
Behalve de Waschmachine-reclame ontvangt
elke inzender van 100, 150 of meer omslagen van
onze blauwe pakjes WENNEX BLEEKPOEDER
een aardig Kindercadeautje. Hoe meer
omslagen, hoe mooier cadeau. Verzamelt dus
WENNEX BLEEKPOEDER omslagen
ook van uw familie en kennissen. De omslagen
franco inzenden vóór 31 Dec. 1924 aan de fabriek
te Oosterbeek. Tevens mededeelen of het cadeau
voor een jongen of meisje wordt gewenscht en
voor welken leeftijd.
van den wereldberoemden Akker's Kloos
terbalsem, 't beproefde wrijfmiddel bij
rheumatiek, spit, spierverrekkingen, jicht.
Onmiddellijk verzachtend en genezend
bij brand- en snijwonden, huiduitslag,
winterhanden en -voeten, kloven, jeuk.
een huisapotheek op zichzelf, mag nergens ontbreken.
Koopt nog heden een pot, de NIEUWE prijzen zijn:
1 20 gram t 50 gram i 100 gram
Alom verkrijgbaar!
\Ï0
Gevraagd door echtpaar ge
meubileerde
liefst met vrije keuken, te Vlis
singen of Souburg, tegen einde
November. Brieven met opgave
van prijs onder No. 60, bureau
„Vliss. Courant".
Steeds voorradig
SPOT-GOEDKOOP bij:
STEENENBEER 1.
Tevens een
TE HUUR gezocht in Vlissin
gen of Middelburg. Brieven No.
523, bureau „Vliss. Courant".
Schermirikelstraat 36 is het
aangewezen adres voor le klas
reparatie. Vakkundige bediening.
Heeren Zolen en Hakken f 2.25
Dames Zolen en Hakken f 1.50
en
Gevraagd voor direct
Adres Firma KOPMELS,
Scheldestraat.
Gevraagd een
niet beneden de 18 jaar.
Adres Bureau „Vliss. Courant"
Vlissingen - Middelb. - Rotterdam
en tusschengelegen plaatsen.
VERVOER VAN PASSAGIERS
GOEDEREN EN VEE.
SM
v.m. tui
r. ïra
.m, mi
November
Maandag 5 8
Dinsdag 6
Donderdag 8 8
Vrijdag 9
Informaties te bekomen:
Rotterdam: N.V. Transport- en Ex;
Ondern., v.h. Erven G. VOS,
2708—2018 t
Middelburg: B. EENHOORN,Teï.153.
Vliss.W. v. OOSTERHOUT, Tel. 282.
i DordrechtGeb. BUITENHEK, Tel. 101.
8
8
Exp
Tel.
