GEMENGD NIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
donkere, war-
iw stamrozen
vorst te lijden,
den kroon op
dik, dan eerst
los maken, an-
ren. Breng een
en en dan een
goed den win-
tn men dekken
art brenge men
luur.
\ND
YD GEORGE.
'oor een reus-
ilphia een rede
n beroep deed
te helpen.
Lloyd George,
orten. Ik hoop,
te doen, inder-
t tegenover de
ie handelen. Ik
at gij geen be
un in onze ge
mengd te wor-
onnesch'ijn van
spoed, gij hebt
:e kinderen ge-
n van hen zijn
aar gedurende
zal heerschen
arten welke op
lij zïjt aan het
ëf dan Europa
sgeld het vuur
it, telkens weer
grooten brand
bben ontvlam-
urende eeuwen
naar het Rijn-
bang voor het
tok vervult de
we reeds een
al een dag ko-
gedaan. waar-
i door de ver-
n worden weg-
aarom wilt gij
mdat uw men-
gens hetzelfde
iropeanen wij
van de broe-
at Europa niet
ar ons hebben
Ziet naar ons
innen niet. Wij
kreten over de
ik dank God,
die niet kun-
erken.
tenslotte, dat
tanen den weg
en een onmid-
vangen.
ROTZKY.
in de Moskou-
eft Trotski een
en buitenland-
is het op het
oogenbiik voor
t om naar de
geval wordt in
len van andere
ijnlijk geacht,
i echter niet
niet het voor
in Duitschland
Frankrijk dat
:ou het geheel
tten, waarvoor
anderhalf mil-
Maar tot het
zulk een groot
t in staat. De
het Russische
aat acht Trot-
1, maar Polen,
n is bereid al-
de te handha
ter zou trach-
Juitschland en
u Rusland ge-
g te verklaren,
naar Trotski 's
erwinning be-
SAKSEN.
n is opnieuw
van de Land-
itsch-nationa-
eëediging der
ok kondigden
het staatsge-
gheid van de
>t premier,
j die Dinsdag
n welwillende
onttrok zich
n stelde even-
-v eis waar ver
van den nieu-
de voorstel-
ibinet hadden
ngsverklaring
lag. Dien dag
der Duitsche
rden tot ont-
De Duitsche
laring af, vol-
socialistisch
steun wilde
ide voorwaar-
n van het ka
gen der Duri
ng van zulke
die een vol-
immunistische
politiek van het vorige kabinet (Zeig-
ner) waarborgen.
DE SEPARATISTISCHE BEWEGING
IN AKEN.
Gisteren is, zooals reeds gemeld, het
raadhuis te Aken door sonderbundler
bestormd. Deze lieden waren per trein
uit Bonn en Coblenz te Aken aangeko
men. In het regeeringsgebouw kregen
ze hun instructies.
Zij verzamelden zich voor het raad
huis en bezetten de omliggende straten.
Wachten, gewapend met karabijnen eri
revolvers, bezetten de tegenover het
raadhuis gelegen huizen en begonnen
van daaruit het raadhuis met handgra
naten te bombardeeren.
Om kwart over negen had de alge-
meene stormloop op het raadhuis plaats
en werd de „vesting" door de separa
tisten ingenomen. Hun vlag werd nu op
het raadhuis gehesehen. H,et raadhuis
werd ernstig beschadigd in de be
roemde kroningszaal vielen steenen en
kogels.
iDe wacht van het raadhuis werd ge
arresteerd en in auto's weggevoerd. Er
zijn drie dooden en zeven gewonden.
De separatisten trokken na hun over
winning zingende door de stad.
AAN HET HOF VAN KEIZER
WILHELM.
Graaf Robert Zedlitz-Trutzschler is
twaalf jaren lang hofmaarschalk bij
keizer Wilhelm II geweest en heeft het
noodig geoordeeld zijn indrukken over
het hof en den persoon van den keizer
te geven. Het „Berliner Tageblatt" wil
het den schrijver niet euvel duiden, dat
hij telkens de kleine zijden van 's kei
zers karaktere belicht en het blad
meent, dat slechts zuivere objectiviteit
Zedlitz-Trutzschler er toe gebracht
heeft den keizer met al zijn gebreken
te schetsen. Van de verschillende epi
sodes, die het „Berliner Tageblatt" dan
uit het eerstdaags verschijnend boek
geeft, nemen wij er eenige over.
Professor Slaby heeft den keizer
steeds voorgehouden hoeveel tegen
stand hij bij zijn onderdanen onder
vond, terwijl deze toch ten slofte den
keizer gelijk moesten geven. Het was
dan ook natuurlijk dat de vorst eens
zeide „Ja, zoo is het, mijn onderdanen
zouden eenvoudig moeten doen wat ik
hun zeg, maar mijn onderdanen willen
altijd zelf denken, en daaruit ontstaan
dan de moeilijkheden."
Niet alleen talrijke vrienden, doch
ook de geestelijkheid werkte mede om
den keizer een onmatig hoogen dunk te
geven van zijn persoon. Hij voelde zich
ver boven anderen verheven en geloof
de werkelijk een door God uitverkoren
wezen te zijn om iets bijzonders voort
te brengen. Dit leidde tot farizeïschen
hoogmoed en een gebrek aan energie,
waar immers de hemel toch zou helpen.
Merkwaardigerwijze heeft, volgens den
schrijver, de geestelijkheid nooit tegen
deze zelfoverschatting haar afkeuring
laten hooren, doch deze nog eer in de
hand gewerkt.
Evenals indertijd graaf Eulenburg in
zijn memoires schreef, wilde keizer
Wilhelm de legermanoeuvres steeds te
eigen genoegen uitbuiten en er heersch-
te dan ook steeds een zenuwachtige
stemming, aangezien er niets belang
rijks ver van het keizerlijk hoofdkwar
tier mocht geschieden. Bevelen werden
gegeven in den trant van „men mag
niet ver wegtrekken", „massa-aanval
len bij voorkeur", „hier moet de strijd
plaats vinden, want alleen hier kan de
ruiterij goed attaqueeren."
Tot von Lyncker, den chef van het
militaire kabinet, zeide keizer Wilhelm
toen deze zijn ambt aanvaard had
„Maar niet waar, beste Lyncker, niet
alleen droge voordrachten, geef er zoo
nu en dan een anecdote bij Het tee
kent de neiging van den keizer om
grapjes en luimige verhaaltjes boven
zakelijke, ernstige mededeelingen te
verkiezen. Zedlitz-Trutzschler acht het
bedenkelijk, dat zoovelen door hun
zucht den keizer door grappen te vleien
tot paljassen werden.
Van staathuishoudkunde had de kei
zer geen begrip. Hij was van oordeel,
dat het volk alles heeft op te brengen
wat de ministers handig genoeg zijn
om voor den staat op te eischen. „Be
lasting moeten ze betalen tot ze zwart
zien zeide hij eens.
Een kleine episode, die laat zien,
welk een hoogen dunk de vorst van
zichzelf had, vertelt de schrijver. Op
een der hofbals klaagde aan het souper
een der generaals er over, dat de wijn
te koud was. Deze werd gewarmd.
Daarop stak keizer Wilhelm zijn vin
ger in het glas, roerde het om, nam
zelf een slok, waarop hij het teruggaf
met de woorden nu is het op de goe
de temperatuur gebracht.
Dit voorval laat tevens zien, hoe
eenvoudig, natuurlijk en vriendschap
pelijk de keizer met zijn omgeving kon
omgaan.
Over de opzienbarende reis naar
Tanger in 1905 schrijft Zedlitz, dat hij
zelf gezien heeft dat graaf Bulow op
een vraag van den keizer schriftelijk
antwoordde Alleen maar dicht aan
Tanger voorbijvaren, daartegen kon
meende hij nauwelijks eenig be
zwaar bestaan. De keizer,-die Marokko
wilde zien, sloeg deze woorden in den
wind en sprak reeds eenige dag.en later
kalm er over- aan land te gaan in Tan
ger. De reis was dusgeen sprake van
een weldoordacht plan in het belang
der politiek van Duitschland.
Woensdag is een rijks-recher
cheur, die te Groningen woonachtig is,
te Assen ernstig mishandeld. Hij be
vond zich voor zaken in een café, waar
Wij herkend werd. De bezoekers hadden
een veete tegen hem, omdat hij in een
belangrijke moordzaak het onderzoek
had geleid. Nadat hij zoo verstandig
was geweest, het café te verlaten, werd
hij in de hoofdlaan van het Asser bosch
door een aantal personen achtervolgd
en aangevallen. Hij trachtte zich te
verdedigen met zijn revolver, die echter
ketste. De revolver werd hem afhan
dig gemaakt, waarna hem een ernstige
wonde aan het oog werd toegebracht.
De gemeentepolitie te Assen is de da
ders op het spoor en hij heeft reeds
eenige personen aangehouden, alsook
den revolver in beslag genomen.
Donderdagavond geraakte door
de duisternis misleid een 60-jarige man
te Tiel te water. Hij werd gered, doch
is aan de gevolgen overleden. Al
spelende en stoeiende kwam op den
Dierenschen dijk een der leerlingen
van de ambachtsschool te Doesburg,
afkomstig uit Rheden, zoodanig te val
len, dat hij in bewusteloozen toestand
moest vervoerd worden naar een gast
huis aldaar.
Te Zeist is gearresteerd H„ werk
zaam als winkelchef bij de firma v. d.
B. aldaar, die gedurende verscheidene
jaren geld aan de zaak had weten te
onttrekken, in totaal ten bedrage van
eenige duizenden guldens.
Dit was mogelijk, doordat de man,
die onlangs nog wel zijn 25-jarig ju
bileum had gevierd, een onbegrensd
vertrouwen genoot. Hoewel de firma
hem zonder meer ontsloeg, achtte de
politie het noodzakelijk hem te arres
teeren.
In het mysterie der gobelins, welke
uit het paleis van Versailles zijn gesto
len, schijnt eenig licht te komen.
Woensdag heeft een Parijsch politie-
inspecteur een conferentie gehad met
den politie-commissaris te Versailles,
die eenige bewijzen in handen meende
te hebben tegen personen uit de voor
malige koninklijke stad,, op grond van
op de spiegels in de hal achtergelaten
vingerafdrukken.
De volgende week breekt er voor
de ratten van heel Engeland een kwade
tijd aan. Dan begin de week, waarin
alle onderdanen van Groof-Briftannië
door de regeering zijn opgeroepen om
zooveel mogelijk ratten naar de andere
wereld te helpen. Naar schatting bevin
den zich op de Britsche eilanden zoo
omstreeks een 40 millioen ratten, die
jaarlijks 180 millioen gulden aan le
vensmiddelen vernielen, ongerekend
nog de onberekenbare schade, welke zij
in andere opzichten aanrichten. De rat-
tenjacht staat onder leiding van het
departement van landbouw en de vol
gende week is daarvoor uitgekozen,
omdat de ratten thans het platteland in
den steek laten om een warmer schuil
plaats te zoeken in de steden en op de
boerenerven.
Ruimt alle vuilnishoopen op en rei
nigt de achterbaksche hoekjes, waar de
ratten bij voorkeur zich schuil houden,
heet het in een officieelen oproep aan
het publiek. In een enkel jaar heeft een
rattenpaar niet minder dan 880 nako
melingen.
Een record onder de
kranten. De New-York Times"
heeft op 7 October 1923 haar grootste
editie gedrukt, en het is aan te nemen,
dat het de grootste editie is, die tot nu
toe ooit door een New-Yorksch blad
gedrukt werd. Het bestond uit twaalf
secties, die tezamen 192 bladzijden be
sloegen. Het gewicht aan papier voor
deze uit 565.000 exemplaren bestaande
editie was 877 ton of 1.754.000 Engel-
sche ponden. 501 Kolommen waren ge
vuld met nieuws, foto's en illustraties
en 862 kolommen met advertenties.
Geen New-York's dagblad heeft ooit
zooveel advertenties in een gewoon
(geen speciaal) nummer geplaatst ge
kregen.
In Brazilië worden jaarlijks meer
dan 18000 personen door slangen ge
beten, en niet minder dan 4000 men-
schen bezwijken daaraan. Het serum
van Calmette, bereid door middel van
het gif van naja tripudians, blijkt in
Brazilië niet doeltreffend te zijn, omdat
daar geheel andere slangen voorkomen.
Daarom wordt sedert eenigen tijd ge
bruik gemaakt aldus lezen we in het
Ned. Tijdschr. voor Geneesk. van
een serum, door middel van het gif van
'mheemsche slangen bereid. Met doel
matige vallen worden deze gevangen en
zoo snel mogelijk naar hef serologische
instituut te Butantan vervoerd. Voor
het vangen worden premiën uitgeloofd,
en er worden meer dan 1000 slangen
per maand ingeleverd. De dieren wor
den dan vastgehouden met een ijzeren
vork. die over den hals in de aarde
wordt gestoken, waarop men ze laat
bijten in een horloge-glas. Hierin wordt
dan het gif opgevangen, waarmede ge
durende een half jaar paarden worden
geimmuniseerd, die dan een genees-se-
rum kunnen leveren.
Eén echtscheiding
per vier minuten. Tho
mas, een Californisch rechter, heeft cij
fers gepubliceerd over de echtscheidin
gen in de Ver. Staten. Dit zijn er te
genwoordig niet weinigen, nl. 160.000
per jaar, of elke vier minuten één. De
toeneming der echtscheidingen ge
schiedt naar verhouding driemaal zoo
snel dan de toeneming van de bevol
king. Op elke negen huwelijken is er
één echtscheiding. Van 1870 op 1917
nam het aantal toe met juist 400 In
1870 waren er 28 scheidingen op iedere
100.000 personen. In 1917 112 voor
elke 100.000 van de bevolking.
Voorts klaagt de rechter over de
groote ongelijkheid der echtscheidings
wetgeving in de verschillende staten.
Het is geen overdrijving, wanneer
wordt geconstateerd, dat een Ameri
kaan gescheiden kan zijn in één'staat,
niet getrouwd in een anderen en biga
mist in een derden. Thomas verlangt,
dat er voor de heele Unie, eenheid in
deze wetgeving zal worden gebracht.
Er zijn nog 17 staten in de Unie,
waar de wet niet den minimum-leeftijd
voor het aangaan van een huwelijk be
paalt. In 9 staten zijn die leeftijden 12
jaar voor het meisje en 14 voor den
jongen.
Men vindt op het oogenbiik in de
Vereenigde Staten 12.000 getrouwde
meisjes onder de 15 jaar en ongeveer
100,000 getrouwde meisjes van onder
de 17 jaar.
WERVING BIJ DE ZEEMACHT.
Weldra zal, vanwege den minister
van marine, voor een beperkt aantal
jongelieden de gelegenheid worden
opengesteld als leerling-machinedrijver
in dienst te treden, om geplaatst te
worden bij een, in de maand Novem
ber a.s. te Willemsoord (Helder) te
vestigen opleiding tot onderofficier-
machinedrijver.
DIEFSTAL VAN MANUFACTUREN.
DBNBKAMP. (V. D.) Door de politie
is gisteren een groote partij manufac
turen in beslag genomen, afkomstig van
diefstal. Deze manufacturen zijn ver
moedelijk uit Duitschland afkomstig.
Het onderzoek, waarbij verschillende
personen betrokken zijn, wordt nog
voortgezet.
HET DUITSCHE KABINET WORDT
GERECONSTRUEERD.
BERLIJN. (V. D.) Ondanks het uit
treden van de sociaal-democratische
ministers, zal het kabinet-Stresemann
aanblijven. Rijkskanselier Stresemann
zal in overleg met den rijkspresident
trachten het kabinet in de eerstvolgen
de dagen met geschikte personen aan
te vullen.
Na een bespreking met rijkspresident
Ebert heeft Stresemann besloten zijn
kabinet te reconstrueeren. De aanvul
ling zal geschieden door het vervangen
van de 3 sociaaldemocraten door hoog
geplaatste of diplomatieke personen.
Met dit nieuwe kabinet zal Strese
mann voor den Rijksdag verschijnen.
Hij beschikt over 100 van de 459 zetels,
doch hij zal geen votum van vertrou
wen vragen. Wel zal hij aan den Rijks
dag goedkeuring vragen van zijn,werk
plan. Wordt deze goedkeuring niet ver
leend dan wordt de Rijksdag ontbon
den.
EEN REDE VAN BALDWIN.
LONDEN (V. D.) Baldwin bezocht
gisteren Manchester bij zijn aankomst
aldaar werd hij geestdriftig begroet
door een groote menigte, waaronder
zich de studenten der universiteit be
vonden.
Lord Derby presideerde bij een
lunch, die ter eere van Baldwin gege
ven werd. Na te hebben voorgesteld, de
gezondheid van den premier te drin
ken, zeide hij Baldwin draagt de
grootste verantwoordelijkheid, die
waarschijnlijk ooit op eenigen premier
heeft gerust. Hij leidt een grooten oor
log den oorlog tegen de werkeloos
heid en wij wenschen hem alle mo
gelijke succes bij alles, wat hij doen
mag, om ons tot de overwinning te
brengen over dien vreeselijken geesel
in dit land.
Baldwin zeide in zijn antwoord, dat
hij gevoelde, dat de eenige wijze, waar
op hij toe kon bijdragen, zijn schuld
tegenover zijn land af te doen, was zich
te wijden aan den staatsdienst. In dien
geest trachtte hij, eenige der moeilijkste
problemen op te lossen, die, zooals
Derby gezegd had, ooit- eenigen staats
man ten deel waren gevallen. Ik zal
trachten ze op te lossen, zelfs wanneer
ik daarbij te gronde ga.
Men verwachtte dat Baldwin giste
renavond een belangrijke verklaring
zou afleggen over de fiscale politiek
der regeering.
DE HOUDING DER ENGELSCHE
REGEERING.
BERLIJN (V. D.) De Engelsche bla
den melden, dat de regeering besloten
is, te blijven bij het verbod van sepa
ratistische bewegingen.
De „Times" verlangt ontwapening
der separatisten op grond der Rijnland-
sche verordening tegen het onbevoegd
dragen van wapenen.
HET HUWELIJK VAN DEN
KROONPRINS VAN ZWEDEN.
LONDEN. (V. D.) Koning Gustaaf
van Zweden, die zich te Londen bevindt
otn het huwelijk bij te wonen van den
Zweedschen kroonprins met lady Loui
se Mountbatten, bezocht gisteren den
cenotaaf in Whitehall en het graf van
den onbekenden .soldaat in de West-
minster Abdij. Z. M. legde op beide
een prachtigen laurierkrans neder. Het
Zweedsch koninklijk gezelschap maak
te van de gelegenheid gebruik, om het
gedenkteeken in de Abdij aan Jenny
Lind te bezoeken, die in Engeland be
kend, was als de Zweedsche nachtegaal.
Gisterenavond heeft koning George
een diner gegeven ter eere van den
Zweedschen kroonprins en lady Louise
Mountbatten. Het huwelijk heeft heden
plaats in de hofkapel in het St. James-
paleis hiervoor bestaat algemeen
groote belangstelling.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN
IN ENGELAND.
Bijna alle uitslagen van de gemeen
teraadsverkiezingen die gisteren, be
halve in Londen, in de steden van En
geland en Wales zijn gehouden, zijn
thans bekend. De balans was voor de
arbeiderspartij een winst van 28 raads-
zetels en voor de onafhankelijken een
winst van 4. Daarentegen is de balans
voor de liberalen een verlies van 24 en
voor de conservatieven van 17 zetels.
De laatsten krégen echter de grootste
portie van gestelde candidaten geko-
zeh, nl. 401 van de 555. De liberalen
kregen 201 van de 317 gekozen, de
onafhankelijken 232 van de 327 en de
Labour-partij 250 van de 634. Te Liver
pool werd van 20 Labourpartij-candi-
daten geen enkelen gekozen.
Te Portsmouth 1 van de 15, te Bir
mingham 2 van de 18. In het Oosten
van Londen bleef de arbeiderspartij de
meerderheid in den raad behouden en
kreeg daar 41 van de 65 zetels.
PRE DIK B E U R TE N
ZONDAG 4 NOVEMBER 1923.
Ned. Herv. Kerk.
Groote Kerk:
6 uur: Ds. C KOENEKOOP,
van Biggekerke.
Gereformeerde Kerk,
9.30 uur Ds. P. Ch. VAN DER VLIET.
5.30 uur Ds. P. Ch. VAN DER VLIET.
Christ. Geref. Kerk,
9.30 uur Preeklezen.
5 uur Preeklezen.
Evang. Luth. Kerk.
10 uur Ds. J. W. BRASS, van Rotterdam.
Vrijzinnig Hervormden.
Geen dienst.
Doopsgezinde Kerk.
10 uur Ds. T. H. S1EMELINK
Gereformeerde Gemeente.
(Glacisstraat).
9.30 uur Leeskerk.
2 uur Leeskerk.
6 uur Leeskerk.
SOUBURG.
Ned. Herv. Kerk.
9.30 uur Ds. A. GRAVES VAN WILLENS-
WAARD.
(Bediening H. Avondmaal).
2 uur Ds. A. GRAVES VAN WILLENS-
WAARD.
(Dankzegging).
Gereformeerde Kerk.
9.30 uur Ds. P. VAN HOVEN,
van Meiiskerke.
2 uur Ds. P. VAN HOVEN.
KOUDEKERKE
Ned. Herv. Kerk.
9.30 uur Ds. H. JONKER, van Middelburg.
2 uur Ds. R. TEN KATE.
(Doopsbediening)
Gereformeerde Kerk.
9.30 uur Ds. A. C. HEIJ.
(Voorbereiding H. Avondmaal)
2 uur Ds. A. C. HEIJ,
R1TTHEM.
9.30 uur Ds. W. A. B. TEN KATE,
van Vlissingen.
2 uur Ds. C. SUNDERMEIJER.
'T ZAND.
10 uur: Ds. R. TEN KATE.
(Doopsbediening).
2.30 uur geen dienst.
VERBETERING.
In het hoofdartikel „Nieuwe Man
nen" in het Eerste Blad is een cor-
rectiefout blijven staan. In den 12en
regel staat „de oude werd met haar
nieuwe weëen enz.". Hiervoor leze men
de oude wereld enz.
MARKTBERICHTEN.
Vlissingen, 2 November 1923.
Op de gisteren gehouden groente- en
fruitveiling werden de volgende prijzen be
steed
Blauwe druiven 55 a 69 ct. Groninger
kroon 15 a 16 ct. Bismarck 15 a 30 ct.
ermgaard 16 a 18 ct. gouidreinetten 11 a
26 ct. rood'bakker 10 ct. tuinzoet 12 a 22
ct. sterappelen 21 ct. W. cousin 15 ct.
campagnezoet 15 a 17 ct. roode ri'bber 20
a 22 ct. prinsesse noble 13 ct. grauwzuur
10 ct. perzikappelen 15 a 17 ct. peper
appelen 8 ct. zure bellefleur 13 ct. zoete
bellefleur 11 a 17 ct. urbanisten 25 ct.
gieser wildeman 16 a 19 ct. pondsperen
17 ct. kleiperen 14 a 15 ct. conseiller a
la cour 26 ct. bergemotten 14 ct. Marie
Louise 33 ct. beurré clairgeau 38 a 48 ct.
William duchesse 34 ct. soldat laboureur
32 ct. beurré Diet 39 ct. mispels 25 ct.
uien 5 a 6 ct. koolrapen 1 a b'/z ct.
spruiten 9 a 20 ct. wagenaar 26 a 35 ct.
snijboonen 13 a 24 ct. dubbele prinsessen
30 ct. prinsessen 45 ct. tomaten 11 a 31
ct., alles per K.G. kipeieren 114 a 117 ct.
'eendeieren 99 ct., beiden per 10 stuks
roode kool 1 a 3'/2 ct. witte kool 1 a 4
ct. savoye koot 3 a 6 ct. bloemkool 1 a
13 ct., alles per stuk selderie 1 /i a 4 ct.
prei 3'/2 a 8 ct. peen V/2 a 6 ct. kroten
2'/2 a 6 ct. ramenas l'/j a 2 ct. rapen V)
a 1 V'z ct., alles per bos veldsla 8 a 10 ct.
andijvie 9 a 32 ct. kervel 10 ct. spinazie
32 a 47 ct. sla 14 a 39 ct. bloemkool 10
a 40 ct., alles per mand.
WISSELKOERSEN.
Noteering van heden, 3 November, des
voormiddags ll'/2 uur (niet officieel)
Chèque-koersen.
Koopen en verkoopen.
New-York 2.58(4f 2.58'/s Londen
11.51 Va—f 11.53>/2 Brussel 12.72—
ƒ12.80; Parijs 14.85—14.90 Weenen
ƒ0.00.38—ƒ0.00.42.
Bankpapier.
Dollars 2.54f 2.58; Ponden 11.49
11.53 Belgische Francs 12.72—12.82
Fransche Francs 14.8514.95 Kronen
(afgest.) ƒ0.00.38—ƒ0.00.43.
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand 770.4 te Biarritz.
Laagste barometerstand 727.9 te Lerwick
Verwachting tot den avond van 4 No
vember Krachtige of stormachtige Zuid-
Westelijke tot Westelijke wind. Meest
zwaar bewolkt of betrokken. Regenbuien,
iets zachter.
AGENDA,
van Publieke Vermakelijkheden, Openbare
Uitvoeringen, Vergaderingen enz.
Alhambra-Theater. lederen avond bios-
coop-voorsteHing, aanvang 8 uur.
Woensdag-, Zaterdag- en Zondagmid
dag matinee.
Luxor-Theater. Dagelijks bioscoop
voorstelling, des avonds 8 'uur.
Woensdag-, Zaterdag- en Zondagmid
dag matinée.
Zaterdag 3 November. Oostersch Bal,
„de Oude Vriendschap", 8 uur.
Zaterdag 3 en Zondag 4 November. Soi
ree amusante, Concertgebouw. 8 uur.
Maandag 5 November. Kerkconcert
Duitsche kwartet, Groote Kerk, 8 uur.
VOOR DEN NOOD IN SAKSEN.
Vorige opgaaf ƒ250.75
Ontvangen van
Van J. G0.50
Van Mej. T2.50
Van A. M. P2.50
Van F. P2.—
Van zuster A2.50
Van N. N. een paar nieuwe
schoenen.
Totaal 260.75
Meerdere giften worden gaarne in
dank aangenomen door de heeren
J. WALRAVE, Badhuisstraat 6.
Ds. C. L. VOORHOEVE,
Boul. Bankert 40.
P. LANDSMAN, Badhuisstr. 35.
Ook gedragen kleedingstukken wor
den in dank aanvaard.
BELGISCHE REISBRIEVEN
Rijsel, 28 October 1923.
Waar deze brief als plaats van afzen
ding Rijsel, de hoofdstad van Fransch-
Vlaanderen vermeldt, is de boven deze
rubriek geplaatste titel niet geheel juist.
Ik meende echter voor dezen uitzonde
ring-brief de reeks niet te moeten on
derbreken, temeer waar een essentieel
verschil tusschen deze en de aangren
zende Belgische gemeenten eigenlijk
niet bestaat. Het is alleen de politiek die
hier een scheidingslijn heeft getrokken
doch van een verschil in zeden en ge
woonten, opvattingen, taal gelijk men
die aan de meeste grenzen vindt, is hier
geen sprake, nu niet, maar heeft ook
nimmer bestaan. Het eigenlijk Fransch-
Vlaanderen bestaat zooals vele Belgi
sche, niet puur Vlaamsche streken
(Ronse, Geraardtbergen, Landen, enz.)
uit een eeuwenoude vermenging van
Vlaamsche en Waalsche cultuur. Het
zuiverste voorbeeld hiervan is wel Rij
sel, een oorspronkelijk Vlaamsche stad,
waarvan de Groote Markt wel het dui
delijkst bewijs levert, doch waarin in
de grijze oudheid de invloed van Zuid
west Henegouwen overwegend werd.
Voeg daarbij dat Rijsel beter dan welke
provinciestad in Frankrijk ook een copy
van Parijs trachtte te worden, dan zien
we hier het merkwaardig verschijnsel,
dat we in het nu tot Lille verfranschte
Rijsel op sommige momenten kunnen
denken in Parijs te zijn, dan weer in
Brussel of nog noordelijker
Groot-Nederlandscherbijvoorbeeld
in Middelburg en dan weer in een
Doorniksche Walen-omgeving. Het
„waarom" is in deze niet altijd gemak
kelijk te omschrijven het is vooral een
kwestie van voelen, doch ik zal trach
ten aan te stippen waaruit ik het drie
voudig karakter van deze stad conclu
deer.
Wanneer men van het station ko
mende het drukke stationsplein met de
drukke schitterend verlichte bars aan
ziet en de rue Faidherbe opwandelt,
waavan de hooge huizen en de talrijke
café's mooi en gezellig, maar niet zoo
modern weelderig als de imitatie van
het Duitsche of Weener type aanschou
wen, krijgen we een visie van Parijs.
Vooral als we daar tevoren in antieke
Noord-Fransche of Zuid-west Belgische
streken hebben doorgebracht. Die in
druk wordt nog versterkt wanneer we
door de Ru.e National en Rue Leon
Gambetta en de Place de la Republique
opwandelen. Dan kunnen we een
oogenbiik denken dat we in een der
arrondissementen aan de stille zijde van
de Seine wandelen, den boulevard de
Saint Germain bijv. En het leven in de
intiem-Iuxueuse brasserieën, vele met
muziek, waarbij nog op ouderwetsche
wijze manche wordt gemaakt, terwijl
een groot variété Theater met kijkwerk
hier ontbreekt, past hier geheel bij aan.
Maar naast die inrichtingen als de
