1923
MAANDAG 29 OCTOBER
NIEUWS
Brieven uit de Hofstad
FEUILLETON
ZIJN PROEFJAAR.
BINNENLAND
flen Holl. Stoomboot
van een scherpere
|Noordtzee de ietwat
welke thans in het
/orden voorts vrijwel
van het seizoen ge-
mdsen warein iets
loorten werden lager
men hadden te lijden
Ir nieuwe moeil-ijkhe-
Jet de uitvoering van
,wdlte op 1 Januari
:t treden. Geld op
|3
11 o ra o b i e I e n
i r de gezond-
|s dikwijls heeft men
met het vraagstuk,
die de automobie-
Jlig zijn voor de ge-
die veel van deze
en, b.v. de werklui in
[tsen en in de gara-
lansche physiologen
?ard hebben over dit
rijke onderzoekingen
ftlijkt, dat de nadee-
lieid veel grooter zijn
had verondersteld.
Ilden voor alle groo-
look voor de zaken-
lelmatige steden (in
lie de automobiel af-
Xnoxyde het gevaar-
los en hef kan ergens
[Ier dat eenige damp
bur verraadt, dat de
Irdt door een slecht
pt. Men weet nu, dat
pr de gezondheid is.
die men gedurende
langen tijd inademt,
10.000 deelen kool-
enkele deelen- van
jde gassen, die ont-
Iranding van andere
Jdie men daar voor
|bruikt,behalve koot-
i gifti'gen damp van
Jtoffen.
Ift men, onderzoekin-
lit bleek, dat het in
ft verkeer zeer druk
Ikomt, dat de lucht
|n .koolmonoxydt ko-
koolmonoxyde ko
en voor. Zelfs heeft
Bat In sommige ge-
Jdurende korte tijden
loolmonoxyde bevat,
|erdaad mogelijk is,
chronische gasver-
niet alleen in ge-
|r ook op plaatsen in
I.v. daar, waar ver-
llangen tijd op post
^;n Hagard zijn van
estand aanmerkelijk
nneer men verticale
automobielen aan-
T giftige gassen naar
|n niet in de straten
og wel eenigen tijd
letere vei'brandings-
pmobielen gevonden
nemen wij over lilt
Amer. Medic. As-
de moeite waard
hergelijke onderzoe-
fE VLISSINOEN.
v.m. n.m
3.09 3.15
3.37 3.48
)R AUTO EN
|SEN.
ber uur
5.11
5.09
den dag nog door
Ir beweging te kun-
was doodmoe. Ze
Jachtkamer en nu en
(p haar te overman-
1 menschen als door
In-gaan. Doch toen
hooge gestalte :van
J binnentrad, her-
Jen ze zag duidelijk
Inderd de oude heer
hij zich altijd hoog
lecht gehouden, nu
lofd gebogen en hij
Itrotsche den wiens
Dora ook en kwam
een telegram ont-
on zwaar ziek lag
oonde het telegram
pi had gemeld. Ook
Kersten zeer te
Jt over zich verkrij-
len man ook nog te
T- het bericht, dat er
I gevonden tusschen
I zoon en dat beiden
■en.
1 kwam nu terug en
J even weg ging om
Ir zijn bagage, kon
Iwend zeggen
I van het duel 1 De
II gebroken. Hij zal
loeg ervaren, als hij
lalding gevallen en
|heb ik hem al ver-
Vordt vervolgd.)
SSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTS PRIJS
Voor Vlissingen en gemeenten op Wal
cheren 2.20 per drie maanden. Franco
door het geheele rijk 2.50. Week-abon-
nementen 17 cent, alles bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIE-PRIJS.
Van 1—4 regels: ƒ1.10; voor iedere
regel meer 26 centbij abonnement spe
ciale prijzen. Reclames 52 cent per regel
Dienstaanb!edinge.n en dienstaanvragen
van 15 regels 65 centiedere regel meei
*3 cent, bij contante betaling.
Familieberichten van 16 regels 1.70,
iedere regel meer 26 cent.
Emants. Tentoonstellingen.
Het is in de eerste plaats de taak van
den kroniekschrijver, dat hij de mannen
■herdenkt die een sieraad zijn geweest
voor hun stad en wij zouden onzen
plicht tekort schieten ais wij niet even
een woord wijdden aan de nagedachte
nis van één onzer beste Haagsche lit
teraturen, Marcel-lus Emants. Hij was
echt-Haagsch in den goeden zin van het
woord. Niet het mondaine was zijn
genre, hij vertegenwoordigde een groo-
tcndeels voorbijgegaan fase in de ont
wikkeling van de residentie. Hij had
nog het ingetogen-voorname, het stijve-
deftige, dat eigenlijk meer past bij de
feestelijke residante dan het wufte. Op
ende op was hij een gentleman en wie
zich het mieuwerwetsche uiterlijk van
z.g. artiesten voorstelt, zal allerminst
zich Emants kunnen voorstellen. Zijn
uiterlijk had niets opvallends, niet iets
zwiei'igs, iets afzonderlijks integen
deel. hij deed, eer aan een ouderwetsche
regenten-type denken dan aan een
nieuwlichter op litterair gebied, boven
dien was hij luchtig of quasi-joviaal.
vrijmoedig of luidruchtig, gelijk helaas
zoo vaak he't optreden van de artiesten
kenmerkt. Voorkomend, welwillend,
gereserveerd, maar vóór alles hoffelijk
en 'bescheiden was zijn ievensverschij-
ninp. Hij was daardoor een bizondere
figuur in Den Haag -en zijn vertrek
daaruit naar Zwitserland, waar 'hij de
laatste jaren van zijn leven doorbracht,
was al een verlies voor de residentie.
Als Emants bijvoorbeeld in den schouw
burg verscheen, dan ging het van mond
tot mond zie, daar is Marcellus
Emants eri zijn naam werd met ontzag
genoemd. Men gevoelde het als een eer,
dat hij ook aanwezig was. Ongetwijfeld
behoorde hij-, tot degenen, die van ons
tooneefl1 het best op de hoogte zijn en er
de meeste liefde voor koesteren. Hij
heeft zich veel arbeidskracht ten bate
'daarvan getroost, maar hij heeft alleen
het Hollandsche tooneel niet vermogen
op te bouwen. Zelf gevoelde hij zich
stellig acteur in vroeger jaren betrad
hij zelf de planken om met een kleine
maar uitgelezen schare dilettanten zich
met liefde aan de tooneelspeélkunst fe
wijden. Nimmer heeft Den Haag een
tooneelclubje amateurs gehad dat zóó
hoog stond als het clubje van Emants.
Menige heusche acteur Had er een voor
beeld aan kunnen nemen. Vooral ken
merkte liet zich dóo.r die verzorgde
voornaamheid, die bijna aangeboren is
en die helaas op ons tooneel zoo zeer
kan ontbreken.
Het genre litteratuur dat Emants ver
tegenwoordigt is niet van veler gading.
De grondtoon van zijn levensopvatting
is somber en pessimistisch, maar hii
heeft in zijn figuren typen gefeekend
40)
„Ja, ja", antwoordde haar tante,
„men moet hem ontzien, hij zal het nog
tijdig genoeg hooren. Ongelukstijdingen
komen nooit te laat, wie weet, wat we
hooren zullen, als we thuis zijn."
in haar binnenste echter vond ze het
vreeselijk, dat ze het geheim van het
duel niet aan den man, in dit geval den
geheimraad kon 'brengen en ze hoopte
vurig, dat zich onderweg nog een ge
legenheid zou voordoen, om hem de
jobstijding mee te kunnen deelen.
De tocht werd verder aanvaard over
Stuttgart naar Karslruhe. Dora en haar
tante wilden daar overnachten de
geheimraad wilde doorreizen, om zoo
dug mogelijk in Dasburg te arriveeren.
Ais Dora gehandeld had-, zooals haar
onrustig gemoed haar ingaf, was ze
stellig met hem meegereisd. Maar juist
nu de geheimraad weer naar Dasburg
ging, om de leiding op zich te nemen,
was er voor Dora geen enkele reden,
zoo haastig door te reizen, geen reden
althans tegenover de wereld.
Weer zaten ze met hun drieën zon
der medereizigers in een compartiment
en eerst na ongeveer een uur begon de
geheimraad te praten en te klagen. Het
oogenblik scheen gekomen, dat hij zich
moest uiten.
„We hebben vreeselijke dingen door
gemaakt", zeide hij tegen Dora, die te-
zooals wij alien er kennen en hij heeft
hun karakter scherp ontleed. Vandaar
dat zijn werk, al zal het genre niet al
tijd geliefd zijn, 'litterair en 'psychologi
sche waarde zal houden.
Emants heeft in zijn lange leven be
trekkelijk niet veel geleverd, maar juist
daarom zal iziin werk te meer waardee
rt ne blijven vinden. Zijn naam zal een
afzonderlijke plaats innemen gelijk zijn
persoon dit in Den Haag jaren lang
heeft gedaan.
Er zijn van dergelijke figuren niet
vele meer til Den Haag. Wij zouden er
op litterair gebied slechts een heel en
kele kunnen noemen. Tijdens de ten
toonstelling voor letterkunde, had één
der boekhandels op eigen gelegenheid
een expositie samengesteld van Haag
sche schrijvers, die in de eerste plaats
door fraaie portretten, waren vertegen
woordigd. Vele van hen behoorden tot
onbekende grootheden en dat 'is maar
gelukkig, want wij zouden allicht gaan
'lijden aan een overvloed van litteraire
sterren alls ze alle tot de eerste orde
behoorden.
We hebben het nu toch over tentoon
stellingen en dan is het gemakkelijk
naar een ander onderwerp over te gaan.
Er wordt nogal veel „getentoonsteld"
in Den Haag en het geleek wel dat de
tentoonstellingen een beter karakter
krijgen. Vroeger had het er allen schijn
van of men op een tentoonstelling
vooral heel veel cn zoo mogelijk alles
van een bepaald gebied moest iaten
zien. Daardoor zag men ten slotte
eigenlijk heel weinig. Nu wordt dat an
ders. Er zit weer organisatie in en meer
een bepaalde tendenz.
Zoo hebben nu in Den Haag de
kruideniers een tentoonstelling georga
niseerd die zij den naam geven van
beurs. Tot °P zekere hoogte is die
naam ook juister. Het doel is de leve
ranciers en de detailverkoopers met
elkander in contact te brengen en dich
ter bij elkaar te doen zijn. Het publiek
mag daarbij ook komen kijken want
dit heeft er ten slofte alle belang bij om
in letterlijken zin van het woord te we
ten wat er in de wereld te koop is. Wie
niet tot den winkeldrijvenden stand
behoort heeft maar al te dikwijls een
gansch verkeerden kijk op het werk van
dien stand. Men ziet dan in den winke
lier den man, die goedkoop inkoopt en
met een zoete winst verkoopt, een am
bacht, dat iedereen morgen aan den
dag kan gaan uitoefenen. Zóó eenvou
dig is echter dat vak niet en wie de
thans geopende kruideniersbeurs eens
bezocht, begrijpt wel dat er nog iets
anders aan een nuttige uitoefening van
dit vak vastzit. Wei merkwaardig is het
dat deze nieuwe strooming in de win
kel-wereld ontstaat. Vroeger waren de
winkeliers elkaar's geslagen vijanden
en thans hebben zij een gemeenschap
pelijke vereeniging waarin zij broeder
lijk naast elkaar zitten.
Als het publiek van die eendracht
maar niet de dupe wordt, aldus zucht
misschien deze of gene huismoeder die
maar al te dikwijls profiteerde van de
concurrentiezucht tusschen haar leve
ranciers. Natuurlijk zuilen de excessen
in den coneurrentie-strijd op deze wijze
verdwijnen maar ten slotte blijft cr in
iederen winkel nog een belangrijk indi
vidueel element van den winkelier, nl.
de wijze waarop de klanten bediend
worden. Daarin kunnen de collega's
nog in vrijheid concurreeren en mis
schien dat hier degene die het beste,
het vlugste en het accuraatste handelt
nog heel wat naam verwerven. Er zijn
nog maar al te veel winkeliers die het
genover hem zat. „De eerste dagen in
Meran ging het nog daarna kreeg de
koorts Lothar te pakken en heb ik ge
loofd, dat het uit was met hem. Ook de
doctoren schudden het hoofd en sche
nen weinig hoop te hebben. Ze zeiden,
dat zijn hart zeer was aangedaan en
het twijfelachtig was, of het wei de
zware koortsaanvallen zou kunnen
doorstaan. Doch het verschrikkelijkste
voor mij was, hetgeen ik uit de koorts-
fantasiën vgn hem hoorde. Wat heeft
hij geleden,'de arme jongen, want er
liggen vmeeselijke jaren achter hem
Er .gleden tranen langs de wangen
van den ouden heer en het duurde
eenigen tijd, eer hij kon voortgaan.
„Waarom stellen kinderen toch geen
vertrouwen in hun ouders Waarom
heeft mijn zoon mij toch nooit gezegd,
wat hem drukte Uit wanhoop is hij
naar de koloniën gegaan, in jammer en
nood heeft hij daar gezeten omdat hij
van een vrouw hield, die onbereikbaar
voor hem was. En misschien was dat
nog dwaas van hem ook, misschien zou
hij nog gelukkig hebben kunnen wor
den, want die vrouw was vrij daarna,
was weduwe geworden. Zes jaar lang
heeft de arme jongen zichzelf gemar
teld en met zichzelf gevochten.. Ja, hij
is moedig, dapper en sterk doch wat
zijn gemoed bezwaarde, werd tenslotte
toch sterker dan hij. Daarom kwam hij
eindelijk naar zijn vaderland terug."
Kersten droogde weer zijn tranen en
keek een tijdlang hardnekkig het
coupé-venster uit. Na een lange pauze,
die Dora niet waagde te onderbreken,
belang van dit element in lum zaak niet
inzien en misschien zulten zij het gaan
begrijpen zoodra zij zich niet meer heb
ben te spitsen op .kleine handigheidjes
tegenover hun concurrenten.
Op deze tentoonstelling exposeeren
verschillende groote en gros-handelaren
en producenten, zoodat het publiek ook
eens kennis maakt met de oorspronke
lijke leveranciers. Misschien dat het
daardoor ook wijzer wordt.
We worden imme.rs altijd wijzer door
het onderzoeken van alle dingen
EIBER.
De minister-crisis.
H. M. de Koningin heeft in overwe
ging genomen de op 27 October 1923
ingediende aanvrage om ontheffing uit
hun ambt van de ministers en hun ver
zocht zich onmiddels te willen blijven
belasten met de behandeling en afdoe
ning zoo mogelijk van de loopende
zaken.
De verwerping van de Vlootwet,
Aan de beschouwingen van de partij
bladen zuilen wij nog het een en ander
ontieenen, omdat het wel gewenscht is
dat men een indruk krijgt van het ge
voelen der verschillende partijen over
de verwerping van de Vlootwet.
De „Standaard" constateert, dat
door de verwerping der wet aan het
zittend Kabinet de bestaansgrond ont
viel en door de wijze van verwerping,
door de groepeering der stemmen, ook
de vorming van eenig ander rechtsch
Kabinet ondenkbaar wordt.
Bij de beantwoording der vraag, wat
thans behoort te geschieden, is er niet
veel keus.
Op een der gewichtigste punten van
staatsbeleid de zorg voor de veilig
heid van het land is er in de drie
rechtsche groepen geen meerderheid
mê-er. De leiding op dat punt is over
gegaan naar de linkerzijde, versterkt
met 10 R. Kath. dissidenten.
Parlementair gezien, staat het o. i.
buiten twijfel, dat nu ook de zorg voor
's lands bestuur door de aaneengeslo
ten oppositie behoort te worden over
genomen en rest alleen de vraag, aan
wten de leiding in oe nieuwe parlemen
taire meerderheid toekomt,
'Het antwoord daarop lijkt het blad
niet twijfelachtig. Het gaat na hoe
Troelstra de leiding had bij den aanval
op -het Kabinet en hii was de over
winnaar.
De eenig houdbare conclusie uit het
gebeurde te trekken, is o.i. dan ook, dat
mm. Troelstra de aangewezen man is
om een nieuw parlementair Kabinet
saam te stellen.
Voor wat onze .groep in het parle
ment .betreft, schijnt de zaak vrij een
voudig. Wij hebben opgehouden re,gee-
rinigspartij te zijn en staan in onze volle
vrijheid. Men zal ons niet kunnen be
schuldigen, dat wij niet tot den einde
toe trouw achter het Kabinet hebben
gestaan. Toen het in Juli kraakte is
onzerzijds het standpunt ingenomen
samen uit, samen thuis Al waren we
niet zonder bezwaren, we hadden in
1922 onzen steun toegezegd en we
hebben dien verleend tot het laatste
oogenblik. Zelfs heeft de leider der
partij in het landsbelang niet geaarzeld
persoonlijk den moeilijk stén post in het
kabinet voor zijn rekening te nemen.
Maar nu zijn we dan weer vrij.
Geheel v,rij.
Nu komt de verantwoordelijkheid:
ging hij voort
„Juist toen we dachten, dat het was
gedaan met Lothar, daalde de koorts.
Hij herstelde verrassend gauw, doch de
behandelende geneeesheer dacht dat
het nog niet de laatste aanval was ge
weest. Lothar .ging echter reeds uit,
meermalen maakte hij vrij groote wan
delingen met mij. Op een morgen was
hij verdwenen, afgereisd met den
nachttrein. Hij liet een brief voor mij
achter hij moest weg, het leven had
geen waarde voor hem, indien hij geen
zekerheid had. Hij vroeg me dringend
vergeving en ik moest me niet onge
rust maken binnen 48 uur zou ik be
richt van hem hebben. Hij kwam in elk
geval weer terug. Ik wist niet, wat ik
doen moest, maar er bleef me niets an
ders over, dan af fe wachten. De acht
en veertig uren verliepen en e.r kwam
.geen bericht. Daar kwam gisteren op
eens een telegram van mijn huishoud
ster in Dasburg met de mededeeling,
dat mijn zoon daar zwaar ziek was ge
worden en naar een Sanatorium ver
voerd!
■Het zai natuurlijk een nieuwe koorts
aanval zijn, zooals de dokter in Meran
dat ook voorspeld heeft. Lothar moet
weer opnieuw hevige zielsaandoeningen
hebben ondergaan en misschien is de
aanval dan nog heviger dan die in
Meran. Wie weet, wat ik thuis vind
Daarna kwam er weer een lange
pauze in het gesprek. Kersten en tante
Schottelius begaven zich naar den res
tauratiewagen, om iets te eten. Dora
bleef alleen- en haar ui
ook voor het herstel van het budgetair
evenwicht op anderen te rusten.
De „Nederlander", het hoofdorgaan
der christ.-historisehen, schrijft onder
het opschrift „Een noodlottige beslis
sing" o.m, „Het is een ervaring zóó
pijnlijk en een beslissing zóó noodlot
tig, als in vele jaren het Nederlandsche
volk ni-et heeft getroffen.
De welvaart van het Nederlandsche
volk, zijn waardevolle internationale
positie, zij hangen onverbrekelijk samen
met de veiligheid van de koloniale be
zittingen. Maar dit bezit is niet te hand
haven ais Nederland nalaat, datgene te
doen, wat noodig is om bij komende
botsing in de Stille Zuidzee de onzij
digheid van een gebied te verzekeren.
Dan moet de vreemde meester komen,
die in ons rijk het werk zal doen, dat
wij nalieten. En eenmaal gekomen, zal
hij niet meer gaan
Het .is vreeselijk voor een volk, deze
ervaring te moeten doormaken. Wij
stonden niet gaarne in de plaats van
hen, die om politieke redenen, dat is om
het zittend kabinet te treffen, tot dezen
maafregei medewerkten. Hoe mannen
als Dresselhuys, Ger.ritzen, Van Gijn,
die toch weten wat op het spel staat,
tot deze beslissing konden medewer
ken, is ons een zielkundig raadsel,
welks oplossing wij niet kunnen geven.
Wij 'mogen niet wanhopen. Wij
moeten weer aan het werk. Niet één
kostbaar goed is met deze stemming
getroffen. Neen, drie waarden zijn
prijsgegeven. De sterkte en zelfstandig
heid van'onze positie als koloniale mo
gendheid leed bijna onherstelbare scha
de. Het parlefhentatre stelsel kreeg een
nieuwen geduchten knak, want een stel.
sel, dat bij zoodanige anti-nationale
beslissingen mogelijk is, verliest zijn
grondslag. Daarbij het kabinet, dat ons
bedrijfsleven verloste van den onna-
tuurlijken plooi, dien de oorlog daarin
gebracht had, en dat nu zich op
maakt tot behoud van ons evenwichtig
economisch bestaan het kabinet, dat
wilde blijven bouwen op den christe-
lijken grondslag, waarop ons volksleven
is opgebouwd, dit kabinet, dat de moed
had zijn leven aan een daad van nati
onale waarde te verbinden, het werd
tot aftreden genoopt zonder dat iemand
in staat is een oplossing van de gerezen
crisis aan te wijzen.
Over de beteekenis van deze moei
lijkheid te spreken, daartoe zal gelegen
heid te over zijn. Heden grijpt ons het
meest aan de slag, die aan de toekomst
van ons volk is toegebracht."
Aan een opdracht tot kabinetsforma
tie aan oud-minister De Geer kan „de
Maasbode" ('R. K.) niet gelooven. Het
blad zegt
In de eerste plaats toch is het een
groote vraag of men grond heeft voor
de bewering, dat de heer De Geer door
deze stemming .in het gelijk is gesteld.
De oud-minister van financiën is voor
stander van de Vlootwet als zoodanig
en verzette zich alleen tegen de invoe
ling hic et nunc uit fi-nancieele overwe
gingen. Hoeveei van de tegenstemmers
zullen zich ten dezen aan de zijde van
den oud-minister scharen Wij geloo
ven eerlijk 'gezegd niet één. En
telt men voorts afgezien van deze
overweging de stemmen samen van
hen, die met den heer De Geer de
Vlootwet-behandeling niet urgent acht
ten, dan is er allerminst een working
majority bijeen te brengen.
A fortiori moet op een nog grooter
stemmen-tekort de combinatie De Geer
Van Schaick die ook genoemd
wordt afspringen.
groot, dat zij door het regelmatige
stooten der wagens en de schommelen
de beweging langzamerhand in slaap
gewiegd werd. Ze moest urenlang ge
slapen hebben, eer ze haar oogen weer
opende.
's Avonds kwamen ze in Karlsruhe
aan en Dora nam afscheid van Kersten,
die verder reisde. Ze wenschte hem van
ganscher harte toe, dat hij goede be
richten in Dasburg moch-t vinden. Zij
wenschte dat niet alleen voor hem,
maar ook voor zichzelf, doch zei hem
dit natuurlijk niet. Ze wist het, de ge
heimraad zou een ellendigen nacht
hebben en vol zorg en onrust zijn. En
zoo'n zelfde nacht dreigde haar en
eerst den volgenden morgen zou zij in
zorgvolle afwachting de reis aanvaar
den, die de geheimraad nu al begon.
TWAALFDE HOOFDSTUK.
Waar geen klager is, is ook geen
rechter. Niemand kwam op de gedachte
de beide duellanten rekenschap te vra
gen. In een groot industriedistrict doen
zich gansch andere verhoudingen voor
dan in andere gedeelten van Duitsch-
land. Alles is er afhanklijk van de in
dustrie daar heeft alles rekening mede
te houden en iedereen hoedt er zich
voor, in conflict te komen met de toon
aangevende persoonlijkheden.
De plaatselijke overheid werd wet
telijk door de industrie onderhouden.
De villa, waarin Spalding woonde, en
het berkenbosch behoorden tot de af-
deel-ing van den gerechtsambtenaar
Van den anderen kant gelooven wij
ook niet, dat de tien dissidente Katho
lieken zich er voor zouden iaten vinden,
met de linkerzijde naar een accoord te
trachten.
De „Nieuwe Rott. Ct." zegt n0S 'n
een beschouwing over den politieken
toestand, dat inkrimping van het .getal
departementen de samenstelling van het
komende kabinet zai vergemakkelijken.
Hoe kleiner de kring is, hoe eerder
men slagen zai, de personen te vinden,
die de moeilijke taak op zich kunnen en
willen nemen. Op partijkleur behoeft
niet te worden gelet. Ons althans zal de
kleur om het even zijn. Bij wijze van
zeggen wil men een kabinet van enkel
Roomschen vormen, het zal door ons
welkom worden geheeten, indien het
voor zijn taak berekend lijkt. Wii men
een kabinet uit enkel rechter mannen
samenstellen, het is ons juist zoo goed,
mits maar op de mannen zal kunnen
worden .gebouwd.
Al wat geëischt wordt is slechts, dat
bij het zoeken naar die mannen geen
partijoverwegingen gelden. Voor bezui
niging vindt elk kabinet, dat inderdaad
bezuiniging doorzet, in de Kamer een
meerderheid, die het zal steunen.
is de politieke richting van het nieu
we kabinet onder de tegenwoordige
omstandigheden volmaakt onverschillig,
de kabinetsformatie blijft, juist om de
zware eischen, waaraan ten opzichte
van <le persoonlijke eigenschappen der
ministers moet worden vastgehouden,
zeer moeilijk. Er zullen er in den lande
niet veel zijn, die het gezag hebben en
de suggestieve kracht, om een kring van
medewerkers om zich te vereenigen,
die bereid en in de gelegenheid zijn,
hun persoonlijke belangen weg te cijfe
ren, en zich bij hunne beslissing te laten
leiden door hun gemeenschapszin,
O, Zimmerman, besluit het blad,
waarom hebt gij ons verlaten
'De „Rotterdammer" (a.r.) meent te
mogen conclu-deeren, dat van de vijftig
tegenstemmers mr. Troelstra de leider
was.
Voor hem is dus, zegt het blad, ook
de verantwoordelijkheid. Elke andere
opvatting zou het parlementaire stelsel
geweld aandoen. Het is niet de vraag,
wat A of B wenschf, maar uitsluitend,
welke oplossing door de omstandighe
den der crisis wordt vereischt. Welnu
dan. is de allereerst aangewezene de
man, die ais de ziel van de nieuwe
meerderheid der Kamer is te beschou
wen. Wij wenschen geen kabinet
T.roelstra. Wij verfoeien zelfs de ge
dachte eraan, Maar de sfap, dien de
Kamer deed, voert noodzakelijk daar
heen.
Waarom het kabinet zoo nadrukke
lijk zijn positie verbond aan het tot
stand komen dezer Vlootwet- en haar
invoering op korten termijn, .is ons niet
volkomen duidelijk geworden1, zegt het
„Centrum". Maar het heeft weinig zin
daarover- thans te gaan napleiten.
Het liefst zouden wij zien een recon
structie -van het kabinet met behoud
van zijn meest naar voren tredende
figuren. En welbeschouwd zou een der
gelijke oplossing o-ok het meest in over
eenstemming zijn met de werkelijke
partijverhoudingen. Want het kabinet
heeft wel geen meerderheid voor zijn
Vlootwet kunnen krijgen, maar dit be-
teekent geenszins, dat de meerderheid
der Kamer het in 't algemeen zijn ver
trouwen heeft opgezegd. De tien katho
lieke afgevaardigden, die hun stem aan
het ontwerp onthielden, stemden tegen
de Vlootwet, maar niet tegen het ka
binet als zoodanig. Hieraan valt geen
oogenblik te twijfelen, men'leze
slechts, wat de heer Van Sohaick Vrij
de Theresia-werken was.
Lenske zou zeer verbaasd zijn ge
weest,. als men hem er opmerkzaam
op had gemaakt, dat hij zijn chef, berg-
raad Spalding wegens dueileeren zou
moeten -dagvaarden.
Lenske wist er -ook niets zekers van.
Alen fluisterde, dat er een duel was
geweest tusschen Spalding en kapitein
Kersten, den zoon van den ouden ge
heimraad en men vertelde elkaar even
geheimzinnig dat beiden zwaar waren
gewond.
In werkelijkheid had Lothar hevige
koorts, maar dat geloofde niemand
natuurlijk. De „ingewijden" haalden de
schouders -op en zeiden dat hij evenmin
de koorts had-, als .bergraad Spalding
van zijn paard gevallen was. Ze waren
allebei gewond en verkeerden in levens
gevaar. Ook de oorzaak van het duel
wist men. Juffrouw Wolf was natuurlijk
niet zoo discreet geweest om te zwij
gen hetgeen ze wist. Zoo kwam men
dus te weten, dat mevrouw Glover, die
in dien tijd afgereisd was, waarschijn
lijk om alle onaangenaamheden uit den
weg te gaan, de oorzaak van den twist
was geweest. Beide mannen hadden
haar bemind, en zij stonden elkaar naar
het leven.
Met het duel is het net zoo gesteld
als met smokkelen ieder weet, dat het
smokkelen onrechtvaardig is, doch
ieder doet het op zijn beurt en vindt er
niets oneervols, dn.