1000 150 100 25 Eerste Blad Uitgavefirms F. Uü DE VELDE jrjtasl 5S, flninp, Iel. tec. 10. Posirtóng 00287 Versehpt dagelijks, uitpuilden! op Isrès en algemeen erkende Christelijke feestdagen I I I GEMEENTEBESTUUR Nederlandsch Fabrikaat. FEUILLETON ZIJN PROEFJAAR. Beursbeschouwingen VUS5IMGSCHE COURANT ABGNNEMnNTSPRIjSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 2.20 per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.S0. Voor België 4.15. Voor overige landen der Post-Unie 4.70. Afzonderlijke nummers 5 ceni. ADVERTENTIEPRIJS: Van 1 —4 regels 1.10voor iederen regel meer 26 ct Familieberichten van 1—6 regeis 1.70, Bij abonnement speciale prijs. Reclames 52 cent per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 13 ct. per regel TJe abonné's in 't bezit eener Polis, zijn GRATIS verze- ïerd tegen ongelukken voor: gulden bij levens lange ongeschikt heid tot werken. UUU een ongeluk. HUQJ gulden bij verlies van een hand, voet of oog. gulden bij verlies van een duim. gulden bi: verlies van een wijsvinger. gulden bij verlies van eiken anderen vinger. Dit nummer bestaat uit 2 bladen ONTTREKKING GROND AAN DEN OPENBAREN DIENST. Burg. en Weth. van Vlissingen brengen ter openbare kennis, dat bij hen is ingeko men een verzoek van de Koninklijke Maat schappij „de Schelde", scheepsbouw- en Werktuigenfabriek, alhier, om in eigendom van de gemeente te verkrijgen een gedeelte van de Dokkade, ter breedte van 11 Meter en ter lengte van 71 y2 Meter, gemeten langs de waterzijde en vanaf het hek, af sluitende het terrein van deze fabriek aan genoemde kade, kadastraal bekend ge meente Vlissingen, Sectie D no. 1704 ge deeltelijk dat een eventueele inwilliging .van dit verzoek 'door den gemeenteraad tengevolge zal hebben, dat dit gedeelte van de Dok kade, aan den openbaren dienst zal wor den onttrokken, teneinde aan adressante te kunnen verkoopen noodigen de eigenaars en de bewoners der aan de Dokkade gelegen perceelen, als mede een ieder, die tegen een eventueele onttrekking van dit kadegedeelte bezwaren mochten hebben uit, deze schriftelijk bij hun college in te dienen vóór 6 October a.s. Vlissingen, 21 September 1923. Burg. en Weth. voornoemd, M. LAERNOES. L.B- De Secretaris, F. BISSCHOP. ONVEILIGHEID VAARWATER. Schietoefeningen. De Burgemeester van Vlissingen maakt aan zeevarenden bekend, dat op 9, zoo noodig ook op 10 October 1923 ten Zuiden van het licht van Kaapduinen, nabij Dis hoek schietoefeningen zullen worden ge houden. De xoacd,xxeiJighei.d. J,enemen.voor zorgsmaatregelen liggen voor belangheb benden ter Secretarie dezer gemeente ter inzage. Vlissingen, 29 September 1923. De Burgemeester voornoemd, VAN WOELDEREN. Er behoeft waarlijk niet nog eens de nadruk op te worden gelegd, hoe in economisch opzicht de tijden ernstig zijn hoe de malaise allerwege zich doet gevoelen hoe in toenemende mate het grimmig spook der werkloos heid in tal van takken van bedrijf rondwaart hoe somber, ja moedeloos de vooruitzichten van handel en nijver heid er voor den aanstaanden winter uitzien. „Werkloosheid heerscht in ern stige mate", zegt de Troonrede, en kort daarvoor wordt van het kwijnen van onzen landbouw en scheepvaart, onzen handel en nijverheid gewag gemaakt, „omstandigheden, die veerkracht noch vlijt vermogen te dwingen." 23) - „Afgesproken zei Werner. „En nu wou ik u nog vragen, of ik de nieuwe plannen voor de Theresia-werken direct aan u, of aan het hoofdkantoor zal zenden. Ik hoop, vóór Zaterdag de vol ledige ontwerpen ook in het net ge schreven, klaar te hebben. De teekenin- gen, die naar mijn schetsen gemaakt worden, zullen dan ook wel klaar zijn." „Zend1 ze maar naar het hoofdbu reau", zei Kersten, „ze worden dan on middellijk via mij aan juffrouw Buch- wald toegestuurd. Omdat je het gaarne zoo wilt, zullen we den officieelen weg zorgvuldig bewandelen. Het is ten slot te slechts een formaliteit ik heb ie al gezegd, dat je niet behoeft te twijfelen of je plannen worden goedgekeurd." „Ik zou ook graag een nieuwe dou che-gelegenheid bij de Jusiinus-mijn hebben", zei Werner, „en ik zou zelfs heel graag willen dat ik de machtiging daartoe had. De werklui, die in het nieuwe gedeelte w.erken, komen gere geld geheel bezweet boven. Volgens de voorschriften moeten zij van kleeren verwisselen hun natte plunje wordt in een afzonderlijke loods opgehangen om met heete lucht te wor den gedroogd. Dc werklui moeten dan een bad ne men, maar daar gaat veel te veel tijd Inderdaad, dwingen laten zich de. huidige omstandigheden allerminst, daar zij. immers ontstaan zijn en hun kracht ontkenen blijven aan veelom- vangrij.ker en diepere oorzaken, dan in de macht van een klein volk ligt, om deze te wijzigen en te verbeteren. Van daar dan ook dat zoomin nationale in spanning of arbeidzaamheid, onderne mingslust of durf hier afdoende baten kunnen. En toch eischt de toestand dringend hulp, dringend verlichting. Doch wie vermag deze te brengen Vandaar dat, hoe noode ook, wij ons, hopelijk niet voor langen tijd, zullen moeten gewennen, zoo goed en kwaad als het gaat, aan een toestand, waarin we ons veel van de gerieflijkheden des levens zullen te ontzeggen hebben, en dankbaar mogen zijn zoo wij het aller- noodigste nog niet behoeven te derven. Helaas, zoovelen zijn er, die ook met het zekere vooruitzicht daarop, den grimmigen wintertijd te gemoef gaan. Want overal wordt met reden ge klaagd over de malaise en haar gedeel telijken of geheelen stilstand in zaken geen dag gaat voorbij of werkloosheid, werkloozensteun, weijdoozenverzeke- ring komt in gesprek of geschrift te berde. In welk een mate het Nederland- sche volk, niemand daarvan uitgezon derd, zijn schadelijk deel aan de groote werkloosheid heeft, blijkt duidelijk uit het feit, dat ieder Nederlander ponds pondsgewijze niet minder dan zes gul den per jaar aan werkloozensteun be taalt. Daarom is het ook de dure plicht van een ieder, om al naar de omstan digheden voor elk onzer afzonderlijk zijn, mede te werken naar dg mate on zer vermogens om de werkloosheid le bestrijden. Laat niemand meenen, dat hij of zij, daartoe niet in de omstandigheden ver keert. Want, sommigen in grootere, an deren in mindere mate, ieder kan een steentje bijdragen om den ontzaggelij ken druk uit dien hoofde op ganseh ons volk, in al zijn geledingen, gelegd, wat te verminderen. Res parvae crescunt, inderdaad vele kleinen maken een groote, en als ieder medewerkt, dan kan ook ten deze iets bereikt worden. En dat is door overal en altijd, zoo lang de huidige malaise duurt, bij ai onze inkoopen, bij al wat we voor le vensonderhoud, voor ons genoegen, voor onze voldoening van hef een of ander behoeven, slechts het product van nationalen arbeid te vragen. Eerst als dit er niet is, en we op geen andere wijze onze behoeften bevredigen kun nen, dan pas mag zich onze keus op wat het buitenland levert, vestigen. Wie overal Nederiandsche waar vraagt voor zijn goed Nederlandsch geld, wie uitsluitend Nederiandsche producten zich aanschaft, zooveel nio- mee verloren naar hun zin. Nu verwis selen zij alleen van kleeding, doch blij ven bezweet en vatten op weg naar huis kou. De tegenwoordige badinrich ting is onpractisch en onvoldoende de menschen kunnen slechts groepsge wijs in het bassin en moeten op elkaar wachten. Nu wilde ik een groote hall laten bouwen, voorzien van douches elke arbeider moet, nadat hij zijn mijnklee- ding heeft uitgetrokken, er doorheen, om aan den anderen kant zijn schoone kleeren aan te trekken. Hij. moet dus altijd en wel in den kortst mogelijken tijd een douche nemen, zonder dat er een oponthoud ontstaat. Ik wou dan om een van de schoorsteenen van de Justinus-mijn een krans-vormig reser voir aanleggen, waarvoor de waterin houd door de hitte van den schoorsteen verwarmd wordt. Wij, hebben slechts 's morgens vroeg en 's avonds water noodig, zoodat de schoorsteen telkens twaalf uren lang het water verwarmen 'kan. De gansche aanleg zal ons onge veer 12,000 Mark kosten, maar het is een groote verbetering voor het werk volk en het houdt de lieden gezond." „Zend het plan maar naar het hoofd bureau", zei Kersten, „daar het niet zoo'n groote uitgave betreft, zal er wel in bewilligd worden. Nu echter ga ik je verlaten, want je schijnt altijd door nieuwe voorstellen te hebben." ,,Ik dacht, dat u zooiets wel van mij verwacht had, toen u mij hierheen riep", zei Werner en Kersten bevestigde gelijk als maar met de dikwijls be perkte markten op allerlei gebied, doen lijk is, die zal zeer zeker in niet geringe mate bijdragen de werkloosheid in eigen land te verminderen. Want het is helaas een droevige waarheid, dat vol strekt niet daar, waar Nederlandsch fabrikaat wat duurder zou uitkomen, velen aan buitenlandse!) fabrikaat, uit sleur of anderzins de onverdiende voor keur geven, een voorkeur, die onder de huidige omstandigheden, een kwaad genoemd moet worden. We zullen hier bij niet de ontelbaar vele Nederiandsche producten van. handel, nijverheid of landbouw opnoemen, die van buiten- landsche zijde een geduchte concurren tie te overwinnen hebben een elk kan in zijn omgeving zelf de vergelijking van prijs en kwaliteit meten. Maar daarbij moet het ons van het hart, dat gewoonten en elkander maar napraten, hierin op schromelijke wijze aan Neder landsch fabrikaat den rang en hef oor deel onthouden, waarop het naar waar heid aanspraak maken mag, een aanspraak, die a! wat nationaal fabri kaat is, thans zeer zeker dubbei en dwars zal mogen doen geiden, terwiile niet alleen van groote groepen onzer medeburgers, maar ook :er wille van ons allen, niemand uitgezonderd. De Duitsche :iN eumark" Dekkinn en stabiliteit nag onze ker. Aanvankelijke verbete ring der „geallieerde" devisen. Slappe zaken op de beurs. Hoogere suiker- en lagere olie prijzen in Amerika. Beweging in Russian*. Oüewaetden. „Hoopvolle" maar „beursledige" berichten over de oude Russische schuld. Gelijk veertien dagen geleden reeds viel te voorzien heeft de Duitsche re geering moeten besluiten tot opheffing van liet lijdelijk verzet en tegelijkertijd maatregelen genomen om het geldwe zen te reorganiseeren. De oude Papier- mark is niet langer een bruikbaar ruil middel en dient door een ander vervan gen. Dit gaat echter niet gemakkelijk en zelfs het ingenieuze plan, dat de Duit sche regeering voor de sanierung van de geldverhoudingen heeft uitgedacht, laat ernstige twijfel aan de gewenschte resultaten. Men heeft gevoeld dat vol waardig papiergeld alleen mag worden uitgegeven tegen ontvangst van goud of prima handelswissels en heeft daarom de Rijksbank geheel van de financiering der Rijksbehoeften ontslagen. Evenals een zuivere, gezonde circulatiebank zal de Rijksbank slechts „goudbiljetten" uitgeven tegen goud en wissels, maar niet meer de Rijksschatkistbiljetten der regeering beleenen. Wanneer men be denkt dat deze thans duizenden mil- die meening, terwijl hij lachend ver klaarde „Natuurlijk wist ik, dat je een hemelbestormer en een hervormer was. Je zult ook in alles je zin hebben, want iets onverstandigs zal je wel niet voor stellen. Nu, tot Zaterdagavond ver geet het niet Ik haal je om kwart voor zeven met mijn rijtuig af." Toen de geheimraad weg was, dacht Werner bij zichzelf, alvorens hij weer aan het werk ging „Ik had niet ge dacht, dat de oude heer zoo'n fanatiek skaatspeler was. Hij maakt zoo'n ophef van de zaak, alsof zijn zaligheid er van afhangt. Wat je toch niet beleeft van de menschen Daarna verdiepte hij zich in zijn be rekeningen, totdat de brieven gebracht werden, die door hem onderteekend moesten worden. Tot de personen, waarin Dora Buch- wald het volste vertrouwen stelde, be hoorde in de eerste plaats graaf Klin- ter. Hij stond in ieder opzicht geheel belangeloos tegenover haar hem kon zij werkelijk haar vertrouwen schenken. Ziji kenden elkander reeds als kinderen de vaders waren met elkander bevriend en de kinderen hadden met elkaar ge speeld. De broers van Dora waren een paar wilde jongens geweest, die geen rekening hielden met het feit, dat de kleine graaf 'kreupel was. Hij, kon daar om met hun spel niet goed meedoen en stoot zich onwillekeurig meer ibii Dora aan. Zij werden echter niet meer dan goede vrienden. lioenen Papiermark noodig heeft, is liet echter duidelijk dat men met de hier boven genoemde maatregel niet kan volstaan. Het uitgeven van. goudmarken is gemakkelijk genoeg, maar wordt be perkt door de aanwezige goudvoorra den en de aanwezige handelswissels. Was er anders geen gelegenheid om aan „geld" te komen, dan zou de re- geering hare betalingen moeten staken. Want zij ontvangt slechts eenige pro centen harer inkomsten aan belastingen wegens de depreciatie,van de Mark. Dit zal nu straks wel anders worden, maar in afwachting daarvan moet zij zich toch geld kunnen verschaffen en men heeft daarom een nieuwe bank opge richt, welke zich inzonderheid met de financiering der staatsuitgaven zal be zig houden. Deze bank zal ook bil jetten uitgeven, die eerst „Bodenmark", later „Sachwert Mark" en eindelijk „Neu- mark" genoemd werd. Deze „Neumar- ken" worden wettig betaalmiddel, hier van moet regeering en publiek zich be dienen en zij komen feitelijk voor de oude Papiermark in de plaats, welke al leen nog als „pasmunt" zal fungeeren en tegen later vast te stellen koers zal worden ingeruild. Nieuwe Papiermar ken worden straks dus niet meer uitge geven. De handel zal zich kunnen 'be dienen van goudmarken. voor zoover zij goud en wissels bij de Rijksbank kan disconteeren, de regeering bedient zich van „Neumarken". Deze worden gedekt door een hypotheek op 3 van alle particuliere bezit (landbouw, bedrijf, handel en banken), waarvoor door de betrokkenen schuldbrieven aan de re geering moeten worden afgegeven, wel ke 6'/2 rente dragen. De regeering verzekert zich derhalve jaarlijks van een bedrag, gelijk aan circa 0.2 van het geheele Duitsche particuliere eigen dom. Hoeveel dit zat zijn, is onbekend, want er is zelfs nog niet meegedeeld op "Welke wijze Tire- eigendommen - zullen worden gewaardeerd. De hypotheek wordt ten name van den Staat gesteld en deze baseert hierop weer 5 rente brieven, welke zij bij de nieuwe instel ling tegen ontvangst der „Neumarken" onderbrengt. De groote vraag, waar alles nu om draait, is deze of de dek king voor de „Neumarken" voldoende zal blijken om de waarde op peil te houden. De bedoeling is natuurlijk dat die waarde aan die der goudmarken gelijk zal zijn. maar ten opzichte hier van heerscht er verre van zekerheid. In de eerste plaats weet men niet hoe groot de hypotheek is, welke de regee ring zich op het particuliere eigendom heeft toegekend, terwijl zij vanzelf aan stonds op groote schaal tot de uitgifte der „Neumarken" zal overgaan. Maar bovendien heeft de Entente altijd nog een eerste verband op alle particulier bezit in Duitschland en zou zij dus het verband der Duitsche regeering dat on zijn beurt ook weer aan alle andere vooraf gaat en dus een verzwakking der bestaande hypotheken beteekent krachteloos kunnen» maken, wanneer zij haar rechten liet gelden. Men kan zich Dora had er nimmer aan gedacht de vrouw van graaf Klinter te worden. Zelfs de titel kon haar niet verlokken voor haar gevoel was het gebrekkige been van graaf Klinter een beletsel om ooit met hem in het huwelijk te kunnen treden. Ze kon medelijden met hem hebben, liefhebben kon ze hem niet. Evengoed wist ze, dat omgekeerd de graaf haar niet tot vrouw begeerde. Edmund Klinter was evenals zijn va der een beminnelijk man, die in den gewonen omgang in het geheel niet op standsverschil lette, daar zulks ook practisch .gesproken onverstandig zou geweest zijn. Maar heel diep in hun hart waren de Klinters tot zekere hoog te toch trotsch op hun afstamming en hun graventitel. Reeds als knaap had Edmund verklaard, nimmer beneden zijn stand te zullen trouwen. Voor hem was Dora, ondanks haar reusachtig vermogen, geen partij, daar zij van burgerafkomst was en ten slotte be hoefde de graaf niet op geld te letten. Hij, kon geheel de keuze zijns harten volgen, wanneer hij slechts een levens gezellin vond, die van zijn stand was. Hij was aardig op we.g, zeer rijk te worden en was er steeds op bedacht zijn bezittingen te vermeerderen. Hij gold om al die redenen bij mevrouw Schottelius als volkomen ongevaarlijk. Toen door de treurige catastrofe, waar bij de beide broeders Buchwald den dood vonden, Dora geheel van de we reld werd afgesneden, verzocht Kersten graaf Klinter, zich wat met Dora te be 1NGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN. dus van de stabiliteit dier „Neumarken" nog niet veel voorstellen, al moet wor den toegegeven dat de genomen maat regelen een eerste stap zijn op den weg naar een gezond geldstelsel, vooral nu voor het lijdelijk verzet in het Ruhrge- bied geen billioenen meer noodig'zijn. Alleen maar en dit moet altijd weer de slotsom zijn van alle beschouwingen over Duitschland de inkomsten van den staat zuilen gelijken tred moeten houden met de uitgaven, wil er van een waardevaste valuta sprake zijn. De re geering kan immers niet eindeloos op grond van haar hypotheek nieuwe bil jetten uitgeven, dit mag slechts een overgangsmaatregel zijn, (welke naar men hoopt niet langer dan vier maan den zal duren), maar moet van het volksinkomen een zoodanig deel voor zich kunnen reserveeren, dat zij daaruit de staatsuitgaven kan betalen. Zal' dit mogelijk zijn onder de huidige omstan digheden, nu de economische en de mo- reele ontreddering toeneemt En nu het er al meer op gaat lijken dat Rijn en Ruhr voorgoed in Fransche handen zul len moeten worden gelaten Deze vra gen kunnen niet worden beantwoord men kan optimistisch, men kan pessi mistisch zijn te dien aanzien en er alleen het beste van hopen, ook voor de om liggende landen. De beurzen hebben zich aanvankelijk opgelucht gevoeld, toen Poincaré en Baldwin zoo vriendschappelijk en „een drachtig" te Parijs hadden geconfereerd en 'Duitschland in de schulp kruipt. Men 'hoopt dat finale overgave aan de eco nomische verhoudingen ten goed'e zal komen, wat natuurlijk niet uitgesloten is. De Pondenkoers is tot 11.61 opge- loopen, de Frankenkoers voor Parijs tot 15.95, voor Brussel tot 14.02(4, maar deze koersen konden niet behouden blij ven, toen uit Parijs „wantrouwende"" berichten kwamen over de gedragslijn der Duitsche regeering. Ook de vrees voor revolutionaire beroeringen in Duitschland zette het optimisme den domper op. Op de Amsterdamsche beurs had de ze week dan ook weer een lustelooze stemming de overhand de handel heeft weinig te beteekenen, de technische po sitie der markt is zoodanig dat er voor koersverlagingen en koersverhoogingen geringe beweegkrachten noodig zijn. Zoo hebben Scheepvaartwaarden eenige dagen geprofiteerd van geruchten als zoude ,op enkele lijnen weer een loonen- de exploitatie mogeliik zijn, terwijl Sui- keraandeelen eenig avans behaalden in verband met de willige suikerprijzen te New-York en Rubberaandeelen flauwer in de markt lagen, wijl voor het eerst moeien, opdat zij niet zou vereenzamen. Sedert dien tijd waren Kersten en graaf Klinter huisvrienden geworden op Saarkirchen en het was den graaf een aangename gewoonte geworden, dage lijks een kwartiertje bij de dames' te gaan praten en naar haar gezondheid te informeeren, evenals hij aanwezig was bij alle kleine feestelijkheden op Saarkirchen. Ongetwijfeld werd graaf Klinter in den laatsten tijd met wantrouwige oogen aangezien door de steeds op de loer liggende mevrouw Schottelius. Hij was wat al te royaal in zijn tof, als hij van zijn vriend Werner Spalding sprak. Dat was geen loftrompet meer, die graaf Klinter stak, als hij van Wer ner sprak, dat had meer weg van een misthoorn. Onwillekeurig en zonder dat de naam van Spalding genoemd werd, kwam graaf Klinter er altijd weer op terug, hoe trotsch hij was op de vriendschap van Werner, wat een bescheiden, be minnelijk, 'onbaatzuchtig, plichtgetrouw en bekwaam man Werner toch was iemand, die altijd het laatst aan zich zelf dacht, geheel opging in zijn be roep en in de plichten, die hij op zich had genomen een rechtvaardige en oprechte kerel, een vast karakter, een man die hoofd, en hart op de rechte plaats droeg en wist wat hij, wilde. Dit loflied op Werner werd door den graaf gezongen, zoowel wanneer hij al leen bij de dames was, als wanneer Kersten er bij. was. De geheimraad was

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1923 | | pagina 1