No 212 6 le Jaargang ÜËRiKZEE-HEERENVEEN BINNENLAND Stads= en Ftfovigcienieuws INGSCHE Bij DIT NUMMER BEHOORT EEN BIJVOEGSEL. ABONNEMENTS PRIJS Voor Vlissingen en gemeenten op Wal cheren 2.20 per drie maanden. Franco door het geheeie rijk: ƒ2.50. Week-abon- nementen 17 cent, alles bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. ADVERTENTIEPRIJS. Van 14 regels: ƒ1.10; voor iedere regel meer .26 centbij abonnement spe ciale prijzen. Reclames 52 cent per regel Dienstaanbiedingen en dienstaanvragen van 15 regels 65 centiedere regeJ meer 13 cent, bij contante betaling. Familieberichten van 1—6 regels: ƒ1.70, iedere regel meer 26 cent. Nu de Jubileumfeesten in den lande vrijwel overat tot het verleden behoo- ren, keert het Nederlandsche volk, voor zoover het dit niet reeds deed, terug tot den gewonen alledaagschen gang van zaken. En daarmede ook tot de aandacht voor hetgeen rondom ons ge beurt. Dan gevoelen we opnieuw, hoe al onze krachten, al ons inzicht en ge voel voor saamhoorigheid zullen moe ten dienen en aangewend worden, zal de aanstaande winter, welke, zoo niet alle teekenen bedriegen buiten en bin nen onze grenzen, een tijdperk van groote zorgen en onveiligheid zal wor den, ons paraat vinden, ten einde aan den onspoed dezer tijden het hoofd te kunnen bieden. De thans aanstaande indiening der begrooting van den staat, zal in haar dusgenaamde Wet op de Middelen on getwijfeld een zeer aanzienlijk tekort in de eindrekening onzer volkshuisvesting aanwijzen. Hoewel omtrent het bedrag uiteraard nu nog niet veel definitiefs kan worden medegedeeld, kan dit niet temin geacht worden veei groofer te zijn dan ooit in tijd van vrede het gevai is geweest. Indien om te ontkomen aan een instorting van ons staatscrediet. alle middelen, daartoe zich eigenend of dienstig, aangewend worden, dan die nen zulke pogingen reeds van tevoren te worden toegejuicht. Niets toch leidt tot zulk een algeheele ontwrichting van het leven der burgers, als, gelijk wij nu in Duitschland ontwaren, het staats crediet ondermijnd en onmachtig, zijn toevlucht moet nemen tot de bankbil- jettenpers en de staat op deze wijze tot het onzinnige toe, maar aan het uitge ven blijft. Zoo in tijds bezuinigd wordt maar dat kon helaas ginds niet, al thans niet in genoegzame mate kan daarmede veel bereikt worden, om het evenwicht te herstellen. Terwille van het voorkomen van erger, zal men dus met een geringer 'kwaad genoegen móéten nemen, en de bezuinigingen aanvaarden, overal waar deze geboden zijn. Dat deze gepaard kunnen gaan en ook gepaard gaan met ongemak en te leurstelling wie zal het ontkennen Maar de noodzaak der maatregelen, daar hebben we ons bij neer te leggen, hoe pijnlijk zij ook in vele gevallen kan zijn. Te meer pijnlijk soms nog, als we niet ten volle overtuigd kunnen geraken van de noodzakelijkheid, waarom juist de een of andere groep, waartoe wij behooren, juist de een ot andere stad, waar wij wonen, liet ongerief dier be zuinigingsmaatregelen tretfen moet. Maar ook dan riiene men de teleurstel ling waardig te dragen, en een welis waar niet geheel gerechtvaardigden, maar toch alleszins begrijpelijken wre vel onderdrukken, zulks inderdaad dunkt ons dat de .beste wijze van doen is, zoowel ter voldoening van ons zei- ven, ais ter navolging en tot voorbeeld van anderen. Nu treft het ons, hoe dioor twee der kleinere steden van ons land, beide ge troffen door hetzelfde lot, hun recht banken te zien verdwijnen, op zoo ge heel verschillende wijze, daarop gerea geerd is geworden. Het is een zoo uit eenloopend verschil, dat daarop, na de reeds medegedeelde feiten nog wel eens de aandacht mag gevestigd wor den. Het gebeurde heeft, naar men weet, eenige dagen geleden plaats ge had, te Heerenveen, een Friesche ge meente, te Zierikzee, een onzer oudste Zeeuwsche steden. Ginds dan vond de laatste en slot zitting dus, van het rechtscollege plaats op een wijze, die zonderling in over eenstemming te brengen is met een waardige houding. Om te beginnen was de president afwezig ook ontbraken twee rechters. Het presidium werd dan maar door één rechter waargenomen, terwijl twee plaatsvervangende rech ters met hem „de rechtbank" uitmaak te. Van advokaten geen spoor van burgerlijke autoriteiten geen sterveling te zien. Slechts een tweetal verslagge vers, een enkele veldwachter, en één nieuwsgierig mensch op de publieke tribune. De vonnissen van de des mor gens behandelde strafzaken werden uit gesproken, de hamer viel en de tijde lijke voorzitter sprak inderhaast „ik sluit de strafzitting". En het was alles uit. Hier echter ging alles zoo hei be hoorde. in den strikten vorm. Het O.M. spreekt zijn laatste requisitoir uit de opheffing van de rechtbank. In rechts taal een doodvonnnis over de recht bank, een onschuldige en dus een rechterlijke dwaling. Weemoedig klinkt het woord van den president. Ook de voorzitter van den Voogdijraad Iaat zijn stem, zij hef ook anders getoonzet hooren, terwijl een vertegenwoordiger der balie almede een woord spreekt. Welk een onderscheid inderdaad, waar het in den grond toch dezelfde zaak betrof. Waaraan dit verschil, zoo in het nadeel voor de Friesche, zon in het voordeel van de Zeeuwsche ge meente te wijten Is, kan de buitenstaan der moeilijk beoordeelen en doet hij ook niet. Maar des te meer heeft het in het geheeie land de aandacht getrok ken, hoe ginds op een wijze, niet onge lijk aan „van de armen" de begrafenis, zoo wij aldus de slotzittingen mogen noemen, plaats gehad heeft hoe hier integendeel' de „ter aardebestelling" een weemoedige plechtigheid geweest is, een in den lande «enigszins droevi- gen, maar bovenal waarlijk plechtigen indruk makend. Dit juist is het, wat het gebeurde te Zierikzee en te Heerenveen een betee- kenis geeft, die zich veel verder uit strekt dan toi waar het grondgebied dezer beide gemeenten reikt te we ten, dat ginds wrevel onbeheerscht zich gelden liet en tot een'voor het geheeie land onwaardige vertooning voerde, een wrevel echter, die hier dezeifde oorzaak en denzelfden grond had, doch ingetoomd en bedwongen, geen afbreuk deed aan den eerbied en het gezag van een college, dat in de eerste plaats is aangewezen geweest gezag en eerbied voor de overheid en haar organen hoog te houden. Daarin nu heeft, hetzij in alle bescheidenheid gezegd, het Zeeuw sche Zierikzee het van het Friesche Heerenveen glansrijk gewonnen. Regeeringsjuhileum van H. M. de Koningin. Het gala-concert in het Concertge bouw te Amsterdam is mede tot een der hoogtepunten van de feestweek ge worden. De smaakvol-versierde zaal bood met het schitterend auditorium, dat in hoofdzaak hetzelfde was als in .den schouwburg, een overweldigenden aanblik. Van de regeering waren nu aanwezig de ministers Ruys de Beeren- brouck, Heemskerk en Van Karnebeek. Ook de minister van Staat, Z.Exc. Cort van der Linden, bevond zich onder het auditorium. Hare Majesteit werd ontvangen door de commissie voor het galaconcert. H. M. de Koningin droeg een grijs satijnen .robe met zilver opgewerkt H. M. .de Koningin-Moeder een zwarte met witte kant versierde robe en bij passende hoofdtooi. De Koninklijke loge in het Concert gebouw was aangebracht tegen den achterkant der zaal onder liet midden- balcon. Daarover was een bed met wit te dahlias gespreid, waarin kwistig ge werkt een uitvoering van oranjebloe- men met de cijfers 18981923. De rand der loge ging schuil onder 'n kostbaren tooi van lila orchideeën. Het podium was eveneens gesmukt met dahilas en palmen. De vertolking van het „Wilhelmus" door het Toonkunstkoor was een groot- sche ontvangst. Daarop volgde de Wil- helmina-Feestmarsch van Von Frucken Foc'k, fraai vani compositie en rijk van geestdrift. Na het Halielujah-koor uit de Messias, dat op bijzonder vrezoek van H. Al. werd uitgevoerd, werd de avond met Beethoven's Vijfde besloten. Na afloop van het concert onderhield zich Hare Majesteit in een smaakvol ingericht boekje van den foyer, gerui- men tijd met den heer Mengelberg, en drukte haar hooge ingenomenheid uit met het voor 25 jaar door den 'heer Mengelberg voor de inhuldigingsplech tigheid in de Nieuwe Kerk geschreven preludium voor het oude Wilhelmus, dat nu weer op het concert was uitge voerd. Voorts zeide H. M. innig getroffen te zijn door den zang van het Toonkunst koor. Het Nationaal Huldeblijk. Dank zij den bekwamen spoed waar mede de laatste maanden gewerkt werd zijn thans een zes-tal kolommen van het koor der Nieuwe Kerk te Delft ge reed gekomen. De bovenramen in het koor, geschilderd dioor Jacob Por. waarop 'gerekend werd, dat er slechts een enkele zou zijn aangebracht bij de overdracht aan de Koningin, zijn nage noeg allen geplaatst. Ook is als proef een gedeelte van het trifonium tusschen twee kolommen bekroond. Druk is men bezig de steigers te verwijderen en za! weldra begonnen worden met het weg breken van bekisting om het fraaie grafmonument van Willem I. Reeds nu is het geweldige contrast tusschen den ouden toestand en die van thans waar neembaar bij het vergelijken van hef schip der kerk en het gedeelte waarin nu dienst wordt gehouden door de Ne- derduitsch Herv. gemeente. Ter gele genheid van de overdracht zal een maquette worden tentoongesteld die het geheeie gerestaureerde koor zal weergeven, Naar verluidt zal op 21 dezer bij een bezoek der Koningin aan Delft op de Markt een uitvoering van koraalmuziek worden gegeven door een 30-tal har monie- en fanfare-korpsen. Een kwart eeuw regeering. Onder het opschrift „Vijfentwintig jaren regeering" wijdt mr- H- p Mar- chant in „de Vrijzinnig-Democraat" de volgende beschouwingen aan het re- geerings-Jubileum van H. M. de Konin gin Ook voor ons vrijzinnig-democra ten is er reden, om de aanvaarding der regeering door Koningin Wilhelmina met dankbaarheid te herdenken. De Grondwet heeft in de constitutioneele monarchie aan het volk willen geven een regeeringsvorm, die het Staats hoofd stelt boven de partijen en boven kliekbelangen. Dit heeft de constitutio neels monarchie voor boven de repu bliek. in menige republiek heeft de er varing geleerd, dat én bit' de keuze van het staatshoofd èn in de wijze, waarop de president regeerde, partijbelangen en kliekbelangen geenszins buiten spel bleven. De groote verdienste van onze Konin gin is deze, dat Zij zich steeds boven dergelijke heeft weten i'té verheffen en bliik heeft gegeven van zuiver consti- tutioneelen zin. Wanneer de verkiezin gen tot resultaat hadden, dat een anti- monarchistische partij als de sociaal democratische Arbeiderspartij aan de samenstelling van dewegéering moest medewerken, dan zou de Koningin geen oogenblik weifelen, om bij de benoe ming van een kabinet daarmede reke ning te houden. Men heeft, na de No- vember-beweging van 1918. getracht feiten aan te voeren, die de onpartijdig heid der Koningin in twijfel zouden doen trekken. Het pogen is van geen beteekenis geweest en aan de waar deering van hef beleiö der Koningin heeft het geenerlei afbreuk kunnen doen. Het democratische beginsel is in de laatste jaren veelszins miskend, dcch niet door de Koningin. Het is de prak tijk onzer staatslieden geweest, die. door hunne verantwoordelijkheid ais partijleider voorbij te zien. het verband hebben verbroken, dat naar democra tisch beginsel levendig moet blijven tusschen het volk, door middel van de volksvertegenwoordiging en de regee ring. Dit verband behoort te worden hersteld. Wanneer dat gelukt, zal. met handhaving van de constitutioneele mo narchie. zooals zij de laatste vijfentwin tig jaren is gehandhaafd, aan de ver dere ontwikkeling van de democratie niets in den weg staan. Het 'is goed. dat wij dit kunnen con- stateeren, nu wij het jubileum onzer Koningin mede vieren." Voor 1924 en 1925 een sluitende Indische begrooting verwacht. De Haagsche redacteur van „de Afaasbode" schrijft in verband met de Vlootwetplannen is den laatsten tijd vaak met bezorgd heid gesproken over de Indische finan ciën. Wij hebben nu eens geïnformeerd hoe thans de financieele positie van Nederlandsch-Indië is. Uit zeer be trouwbare bron vernemen wij, dat de Indische financiën er op het oogenblik niet ongunstig voorstaan voor 1924 en 1925 wordt zelfs een sluitende be grooting verwacht, een toestand, die we in lange jaren niet meer hebben gekend. Salaris-actie. Het hoofdbestuur van de vereeniging van hoofden van scholen in Nederland heeft den hoofdbesturen der organisa ties, die te samen 't onderwijzend per soneel der lagere scholen omvatten, gevraagd, of zij bereid zijn een samen- spreking te houden over de vraag, of een gemeenschappelijke gedragslijn kan worden vastgesteld tegenover de plan nen tot verlaging der salarissen, even tueel of zij gemeenschappelijk pracfi- sche wenschen kenbaar kunnen maken, als deze plannen niet kunnen worden gekeerd. Volgens hef hoofdbestuur is dit ge- wenscht, omdat de onderwijzers, door de wijze waarop in 1920 hun salarissen werden vastgesteld en ook doordat ze toen voor de eerste maal van Rijkswege werden geregeld, tegenover de plannen eenigszins anders staan dan de overige ambtenaren. Indien gunstige antwoorden inko men zal de samenspreking worden ge houden op 15 dezer, hetzij te Amster dam, hetzij te Utrecht. Verkeersongevailenstatistiek te Amsterdam. Nadat de statistiek der verkeerson gevallen op den openbaren weg te Am sterdam in de achtereenvolgende kwar talen van 1922 eenige malen was ver schenen. werden pogingen gedaan om eenzeifdc statistiek ook voor Rotter dam, 's-G.avenhage en Utrecht samen te stellen, opdat deze gemeenten on derling konden worden vergeleken. Onderlinge besprekingen van de wijze, waarop dit was tot stand te brengen, leidde tol overeenstemming, zoodat van den aanvang van dit jaar af de gege vens over de verkeersongevallen in de vier gemeenten op uniforme wiize wor den verzameld en bewerkt. Ten aanzien van de resultaten zit vermeld, dat in het eerste kwartaal 653 verkeersongevallen (waarvan 103 meer ernstige) aangeteekend zijn, tegen 922 (waarvan 112 meer ernstige) in het tweede kwartaal, in het vorig jaar wa ren er in het le kwartaal 52, in het tweede kwartaal 88 meer ernstige ge constateerd. De toeneming van het aantal onge vallen in het tweede kwartaal komt hoofdzakelijk op rekening van de rij wielen er» de personenauto's (rijwielen Le kwartaal 127. waarvan 13 ernstige, personenauto's 103, waarvan 15 ern stig, tegen in het 2e kwartaal :esp. 276, waarvan 34 ernstig en 163, waarvan geen ernstig), terwijl verder het aantal door toedoen van motorrijwielen ont stane ongevallen, hoewel ren opzichte van het totaal aantal ongevallen van minder beteekenis, dezelfde opmerkelij ke toeneming vertoont. Wat de rijwie len betreft dient echter in het oog ge houden dat in het betere jaargetijde meer fiets gereden wordt dan in den winter, zoodat er dus in het 2e kwar taal een grooter aantal op den weg zijn geweest dan in het le. Wellicht heeft dezelfde omstandigheid een rol gespeeld ten opzichte van de personen auto's en motorrijwielen. In dit ver band zij dan ook opgemerkt, dat uit het grooter of kleiner aantal ongevallen dat door toedoen van een zeker soort voertuigen, niet zonder meer conclusies getrokken mogen worden ten opzichte van de hoegrootheid van het gevaar, dat deze, vergeleken met een andere soort voertuigen voor het verkeer zou opleveren, daar hierbij geen rekening gehouden is met het aantal dat van eik soort op den weg is. Vani de 512 in 'het le kwartaal door toedoen van een voertuig gebeurde on gevallen bleken er 248 het gevolg te zijn van het niet in acht nemen van de verkeersvoorschriften (Motor- en rij- wielwet en -Reglement). In 72 van de 2488 gevallen was verkeerd uitwijken de schuld. In het 2e kwartaal hadden 727 ongevallen door toedoen van voer tuigen plaats, waarvan 391 tengevolge van overtreding der voorschriften (hiervan 122 door verkeerd uitwijken). Ook vonden vete ongevallen hun oor zaak in het zondigen van voetgangers tegen de verkeersregelen in het le kwartaal was het aantal door verkeerd oversteken, verkeerd of niet uitwijken van een voetganger ontstane ongeval len 57, in het 2e kwartaal 70. Zoowel in bet le ais in het 2e kwartaal gebeurden er 30 ongevallen door onvoorzichtig spelen op straat (in hoofdzaak van kinderen). Hoewel minder dan in het le kwar taal, toen in verband met sneeuw en ijs een groot aantal ongevallen door slip pen voorkwamen (60), ontstonden er door deze oorzaak in het 2e kwartaal tocli nog 46. Zooals gebleken is, komen 's Zon dags de minste ongevallen voor. Hoe wel dit zoowel voor het le al het 2e kwartaal geldt, is de verhouding tus schen den Zondag en de overige dagen der week in het le kwartaal toch gun stiger dan in het 2e (in het le kwar taal 33 op Zondag, tegen gemiddeld 104 op eiken werkdag, in het 2e kwar taal 83 op Zondag tegen gemiddeld 122 per werkdag), waarschijnlijk als gevolg van het feit, dat in het betere jaargetijde meer voor genoegen uitge gaan wordt dan des winters. Tabak- en sigaren-vervalschingen. Dr. P. F. van Hamel Roos, de redac teur van het „Maandblad tegen de Ver- valschingen", maakt melding van een circulaire, waarin een scheikundige tincturen en recepten aanbiedt voor tabak, snuif en sigaren. Het is natuurlijk bekend, schrijft de redacteur, dat er tal van geheime recep ten bestaan, welke gebezigd worden om de tabak te „sausen", d.w.z. den geur en andere eigenschappen te ver beteren. Tot zoover kan geen aanmer king hierop gemaakt worden, mits on- INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN. schadelijke stoffen aangewend worden. Het gebied der vervalsching»of mislei ding wordt evenwel betrerïê-n^ .wanneer getracht wordt bekende soorten na te bootsen door kunstmiddelen, en de si garen of de tabak te verkoopen onder een onjuister, naam, bijv. als „Zandbiad naturel", zoodat het publiek iets anders' ontvangt dan het verlangt. Het komt den schrijver voor in het belang van onze zoo gewichtige tabak en sigaren-industrie, tegen deze „verbe teringen" te waarschuwen, en de vraag te stellen of het niet op het terrein van de Warenwet ligt om deze nieuwe „in dustrie" te verbieden. VLISSINGEN, 8 SEPTEMBER. De herdenking van het regeerings- jubileum van H. M. de Koningin. Reeds in den vroegen morgen was het merkbaar, dat onze gemeente gis teren voor zooverre het met de slechte tijden overeen te brengen was- het feest onzer geliefde Koningin zou her denken. Niet alleen de vrij talrijke vlaggen, maar nog meer de in andere dan de gewone kleeren gestoken jeugd wees daarop. Overal zag men met oranje getooide kinderen, die alleen of in troepjes met in de nationale kleuren gebonden hoofddeksels parmantig rondstapten. En hoe meer het middag uur naderde, des te grooter werd het aantal, dat zich rond half 2 in groepen verzamelde bij de verschillende scholen. Want. om 2 uur zou de stoet vertrek ken van het Bellamypark om de in ons vorig nummer reeds aangekondigde zanguitvoering te houden. En het was dan ook in Bellamypark en in de Spui straat, waar de kleurige, vroolijke rii opgesteld werd, waarvan menigeen, vooral in het laatste gedeelte van den stoet, voorzien was van vlaggen, een aardig gezicht. Even over 2 weerklonk de roffel van het muziekkorps „St. Cae- cilia en de hun welwillende medewer king gevende bands der padvinders na men dien over. Kort daarna trok als een veelkleurige slang de stoet door een dichte haag van nieuwsgierigen, welke steeds dichter werd naarmate het doel het stadhuis genaderd werd. Daar op het bordes stond ons gemeentebe stuur en toen de ruim 18Ó0 kinderen, onder hoofdleiding van den heer F. G. Lemmers, die alles tot in de puntjes ge regeld had, in het afgepaalde gedeelte had plaats genomen, hield de burge meester de reeds in ons vorig nummer vermeide rede. Het gejuich en het ge zwaai met de vlaggen en vlaggetjes was onbeschrijfelijk en zal aan foto graaf en filmopnemer wel een aardig tooneeltje geleverd hebben. Onmiddel lijk daarna zette de muziek het Wilhel mus in. dat weJdra door tal van fris- sche kinderstemmen werd overgenomen. Achtereenvolgens klonken nog het Kro ningslied, her „Wij willen Holland houen" en het Zeeuwsche Volkslied, terwijl tot slot nog een couplet van het Wilhelmus werd gezongen. Toen trok de dirigent, de heer J. F. op den Zieke, die zich zeer voor deze zanguitvoering heeft ingespannen en tot wien wij gaarne een gelukwensch richten met den rnooien afloop er van, naar het balkon. Pas was hij daar zichtbaar of ook hem werd een spontane hulde gebracht en werd hij begroet met honderden vlag getjes. Het sein voor den afmarsch werd ge geven en met de schijnbaar onvermoei bare muziek voorop werd afgemar cheerd over de Schipbrug langs Ko ningsweg, door de De Ruyterstraat en Lampsensstraat, om te defileeren langs het stadhuis, waar de Romeinsche groet of de vlaggengroet gebracht werden aan de autoriteiten, die zich nog op het balkon bevonden. Jammer was het, dat door een misverstand het afgepaalde gedeelte voor het stadhuis niet vrij was gelaten, want nu kwam deze groet niet zoo uit als anders, wel het geval zou zijn geweest. De stoet trok verder iangs Droogdok en Steenenbeer. door Groe- newoud en Walstraat tot aan het Betje Wolffp'lein, vanwaar iedere schooi zich naar eign terrein begaf, waar de kin deren een herinnering kregen. Hiermee was de zanguitvoering af- geloopen en de stemming er zoo inge bracht. d!at. toen we ons tegen half acht naar het Bellamypark begaven, daar, ondanks den nijdig neervallenden re gen, heel wat kinderen rondliepen met lamoionnen, in bange afwachting of de lictotstoet zou doorgaan. En deze is doorgegaan. Voorafgegaan door „Ons Genogen" heeft hij zich om ongeveer 8 uur voor de rondgang door de straten der oude stad in beweging gesteld en omstuwd door Pen dicht opeengehoopte

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1923 | | pagina 1