26 MEI
Eerst© Blad
Eerbied voor de Wet.
FEUILLETON
Door Duisternis tot Licht
Brieven uit de Hofstad
TURKSCHE
ROZENZEEP
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels ƒ1.10; voor iederen regel meer 26 ct.
Familieberichten van 1—6 regels ƒ1.70. Bij abonnement speciale prijs.
Reclames 52 cent per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 13 ct. per regel
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 2.20
per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België 4.15.
Voor overige landen der Post-Unie 4.70. Afzonderlijke nummers 5 cent.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van een hand,
voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij dood
door
een ongeluk.
gulden bij verlies
van eiken
anderen vinger.
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken,
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
De jongste verkiezingen hebben we
der een keer te meer komen bewijzen,
hoevelen er onder onze' medeburgers
(en burgeressen) zijn, die blijk geven
al zeer weinig prijs te stellen op het
idoor hen verkregen recht tot stemmen.
Opnieuw worden de wegblijvers van de
stembus bij, tienduizenden geteld en het
mag wel een groote teleurstelling ge
noemd worden voor hen, die immer
(gemeend hebben, dat ons volk zonder
onderscheid zich zijn stemrecht zou
waardig betoonen, nu te zien, hoe tal
loos velen daarvoor onverschillig zijn.
Zoo groot is ditmaal het aantal dier
onverschilligen geweest, dat zoo de
burgemeesters elk dezer nalatigen over
eenkomstig de wet gingen in verhoor
nemen, om naar de (beweegredenen te
luisteren, welke hun wegblijven al dan
niet zouden kunnen motiveeren, daar
mede zeker eenige jaren gemoeid zou
den zijn. Inmiddels, dit ter geruststel
ling der velen in ons land, die hun
stemplicht niet nagekomen zijn, zullen
de meeste onzer burgervaders niet tot
zulk een actie overgaan, hetgeen noch
tans niet wegneemt, dat de overtreding,
indien zij althans ongemotiveerd was,
er niet minder afkeurenswaardig om
blijft. Immers eenmaal de wet erkend en
aanvaard, mag deze zoomin ontdoken
of terzijde gesteld worden, als welke
andere wettige regeling of bepaling
ook. Wij mogen en zullen zeker niet
alle wegblijvers over één kam scheren,
maar dat verreweg het meerendeel uit
zuivere laksheid in overtreding geraakt
is, is buiten twijfel. Deze aanzienlijke
tneerderheid dan, wordt eenerzijds ge
flankeerd' door de werkelijk wegens
ziekte als anderzins verhinderden, an
derzijds door de bepaald onwilligen, de
principieele tegenstrevers. Beide deze
categoriën kunnen we in ons betoog
uitschakelen. Zoowel tegenover force-
majeurs-redenen als ten opzichte van
vooropgezet verzet uit welke beweegre
denen dan ook, valt niet te redeneeren.
Maar wel kan ten aanzien der lauwen,
eter onverschilligen, der uit sleur en
geestestraagheid nalatigen nog op eeni
ge verbetering gehoopt worden.
De stemplicht, als voorgeschreven
taak, heeft als zoodanig onze sympathie
niet. Voor alles toch moet de vervulling
van de stemmingstaak als een moreele
plicht beschouwd worden. Geldelijke,
althans rechtstreeks materieele factoren,
kent zijn vervulling niet en uit dien
bewerkt door Mevrouw
j. P. WESSELiNK—VAN ROSSUM.
17)
Wilhelm beleefde nu goede dagen op
het slot Blottstedt hem te ontslaan
had zij niet over het hart kunnen krij
gen, want haar echtgenoot had veel
van den braven man gehouden. Het
kwam er ten slotte ook niet op aan, of
zij. een bediende meer moest betalen,
Joachim had haar zijn aanzienlijk ver
mogen nagelaten en voorloopig behoor
den haar nog de inkomsten van het
majoraat.
Op zekeren avond, toen fij, langzaam
aan den arm van haar vader door het
park liep, verzocht zij hem, of zij de
laatste hypotheek over mocht nemen,
zoodat hij onbelemmerd' zijn goed zou
kunnen beheeren.
Maar hij sloeg het zeer beslist af.
„Neen, lieve Grete, ik dank je harte
lijk maar sinds Ad-albert mij geen
moeite meer bezorgt, kom ik toe. Nog
twee goede oogsten en ik heb het hoofd
vrij
Zij sprak hem met geen woord tegen,
maar het was haar een troost, dat het
geld er was om hem bij mogelijke
moeilijkheden te kunnen bijstaan.
De zomer ging voorbij, de herfst na
derde. November kwam in het land. In
al dien tijd had Wussow zich slechts
tweemaal laten zien, ais belangrijke
hoofde staan wij er derhalve geheel
anders tegenover dan waar het den
weerplicht, belastingplicht, dienstplicht,
om deze slechts te noemen, geldt. Niet-
nakoming dezer laatsten heeft dan ook
gansch andere gevolgen dan wanneer
we het met den stemplicht zoo nauw
niet nemen. Reden echter te meer om
juist dezen, waaraan men zich zoo
,gauw en zoo gemakkelijk onttrekken
kan, met volle toewijding te vervullen.
Elke plichtverzaking toch, ook waar zij
niet aanstonds groote nadeelige gevol
gen of moeilijkheden met zich brengt,
verdient nadrukkelijke afkeuring. Bo
vendien, feitelijke s t e m p licht is er
niet, en kan er niet zijn, en we deden
beter van aanmeldingsplicht te spreken.
Immers wie zich, hetzij omdat hij geen
enkele partij zijn stem waardig keurt,
of omdat hij. ze alie even gaarne stem
men zou, daar ze alle inderdaad iets
.goeds beoogen, alleen maar dit langs
verschillende wegen bereiken willen,
zoo een kan altijd zijn biljet oningevuld
in de bus werpen. Zoo daarmede dan
weliswaar niet in de diepere beteekenis
aan den stemplicht is voldaan, in elk
geval is de opgelegde staatsburgerlijke
handeling verricht, en eenmaal daar
mede begonnen, bevindt men zich on
getwijfeld' op den goeden weg. Want
gelijk met zoovele andere dingen, die
we gaandeweg leeren moeten, zal de
blanco-stemmer allicht eerder willen
leeren in welke richting zijn stem van
nut kan zijn, dan degeen die er heele-
maal de niet geringe moeite voor over
heeft om te stemmen, en in totale on
verschilligheid de eenige uitkomst ziet.
En in zooverre heeft de stemplicht in
derdaad iets goeds, dat er wie weet
hoevelen nog over het doode punt der
lauwe onverschilligheid- door worden
heengebracht.
Intusschen heeft het vraagstuk nog
tal van kanten, welke te belichten ons
te ver zou voeren er zijn nog vele
tegenstrijdigheden, ernstige moeilijkhe
den en bezwaren in aan te wijzen,
waardoor de gecompliceerdheid van
het wettelijk verplicht stemmen duide
lijk aan het licht treedt. Maar om nu
van de regeering te eischen, dat zij de
nauwelijks eenigen tijd1 in werking ge
treden bepaling weder maar afschaft,
of wel dat zij de hand licht met de hand
having, beter gezegd met de ontduiking
lijkt ons inderdaad te weinig eerbied
tegenover het eenmaal door onze volks
vertegenwoordiging, door parlement en
regeering aangenomen en gesanction-
neerd'z standpunt. Ook hier kan de gul
den middenweg bewandeld worden en
naar een redelijke uitkomst leiden. De
regeering stelt nu een onderzoek in.
naar den aard en omvang der plicht
verzaking. Twee mogelijkheden staan,
indien we ons niet bedriegen, hierbij
aangelegenheden behandeld' moesten
worden en hij daarvoor zoowel de toe
stemming der weduwe, als van Dan-
kersbach wilde hebben. Beide keeren
had hij den rentmeester meegebracht,
daardoor bleef het gesprek steeds vor
melijk. Wussow's takt aanvaardde
Grefe als een groote weldaad en een
maal uitte zij dif tegenover haar vader.
Deze antwoord.de maar kort. „Ja
hij bevalt mij nu -ook beter
Toen de eerste sneeuwvlokken neer
dwarrelden, kwam Wussow in razende
vaart met den dokter aanrijden. De
majoor ontving hen-met zenuwachtig
gelaat in zijn werkkamer.
„Mijne heeren, hier ligt de teekening
van ,het huis op tafel overtuigt u, dat
de kamer mijner dochter slechts één
deur heeft Dokter, u gaat zeker wel
dadelijk naar mijn dochter alles is in
gereedheid gebracht
Deze verliet snel de kamer, want wie
zou zeggen of hef gesprek hier niet
spoedig heef pijnlijk zou worden.
„Ritmeester, wij zullen het verdere in
het salon afwachten, die heeft ook
slechts één deur
De aderen op Wussow's voorhoofd
zwollen van toorn. „Ik geloof, majoor
von Dankersbachi dat wij beiden man
nen van eer zijn j"
„Juist daarom Voor ons ben ik niet
bang, maar er zijn nog meer neven
Blottstedt, die ik niet de eer heb te
kennen. Een voorzichtig man weet on
aangenaamheden te voorkomen."
Het gelaat van Wussow was donker
rood geworden, maar hij beheerschte
op den voorgrond. De eene is, dat het
ingesteld onderzoek ten doel, kan heb
ben, den omvang van het euvel te
kennen en het alsdan met de wet in de
hand te bestrijden. De andere, en deze
houden we voor de meest waarschijn
lijke, althans voor de meest wensche-
lijike, is deze, dat men ter bevoegder
plaatse de bezwaren wil leeren kennen,
welke in de verschillende kringen der
bevolking tegen den stemplicht, al dan
niet gegrond, gekoesterd worden, ten
einde op grond dier uitkomst naar de
middelen om te zien, de bezwaren van
welken aard' ook, feitelijke of ge
moedsbezwaren, zooveel mogelijk te
ondervangen. Maar dan is h,et onzer
zijds geboden plicht, elk voor zich zelf
na te gaan, in hoeverre hij of -zij zelf
door beter inzicht en nadenken er toe
kan bijdragen, de eetfoied voor de wet
hoog té houden.
Pinksteren.
De Pinksterdagen zijn verregend en
duizenden schoone plannen zijn in het
water verdronken. Dat is zeer jammer
geweest, niet alleen voor de plannen en
voor degenen die deze hadden ontwor
pen en koesterden, maar in niet min
dere mate voor Den Haag en Scheve-
ningen, voor wie deze slechte dagen een
zoo geduchte tegenvaller zijn, dat zij al
een goed deel van het seizoen bederven.
Het is gevaarlijk, zich aan ramingen te
wagen, maar we zouden wel durven
zeggen, dat zoo'n paar slechte dagen
een paar ton aan inkomsten scheelt.
Vooral de twede Pinksterdag is een
„strop" geweest, omdat de voormiddag
zoo'n hardnekkigen re^en gaf. dat alle
uitstapjes onherroepelijk waren verval
len. De lange stoeten fietsers uit het
Westland, gelijk wij die fen vorigen
jare hebben gezien, bleven afwezig.
Slechts weinigen zetten door, in de hoop
dat het weer zou opklaren. Maar dat
deed het pas heel laat in den middag, te
laat dus voor de uitvoering van de
schoone plannen.
Het was gewoonte, dat op tweeden
Pinksterdag de Scheveningers een be
zoek brengen aan Den Haag. Dat be
zoek strekt zich natuurlijk het meest uit
tot de café's en niet zelden eindigt dat
bezoek in minder aangename verwikke
lingen. Dit jaar is er echter van deze
bezoeken niet veel gekomen. De groote
armoede, die op Scheveningen heerscht,
zal daarvan wel de voornaamste reden
zijn. Wat wij nimmer hebben gezien,
deed zich nu voor, nl. dat op tweeden
Pinksterdag met haring langs de deuren
werd gevent. Vlak vóór de Pinksterda
gen zijn eenige loggers met de „echte
nieuwe" binnengekomen en daarvan
hebben vele mannen en vrouwen ge
bruik gemaakt om te venten. Dat zij er
echter hun Pinksterdag aan gaven, is
zich.
„Wij zullen doen, zooais u wilt. Maar
de beleediging, de familie Blottstedt
aangedaan, was ongepast, daar sta ik
voor in
„Ik wilde niemand beleedigen. Maar
het is toch wel mijn plicht als vader,
alle mogelijke onaangenaamheden van
mijn dochter verwijderd te houden,
komt nu mede als ik u verzoeken mag."
Uur na uur verliep de twee zaten
in het salon en keken den tuin in, nu
eens stond de een op en liep de kamer
op en neer, dan weer de ander.
Eindelijk werd de deur .geopend en
kwam de dokter binnen. De beide man
nen sprongen op en keken hem aan.
„Een gezond' kind een jongen. Het
gaat met de moeder goed 1"
„Goddank
Wussow ;had het met bevende stem,
maar vol overtuiging gezegd.
De majoor keek hem scherp aan
daarna vroeg hij met klem „Twijfelt
u er aan, dat het een jongen is
„Majoor 1"
„Het was een bande vraag, maar ik
meende ze te moeten stellen. U zult dat
bij rustig nadenken begrijpen I"
Een lange stilte volgde, men zag het
Wuseow aan, hoe het in hem bruiste.
„Majoor, tweemaal zijt u mij vandaag
te na gekomen. Terwille van uw doch
ter heb ik het verdragen. Doe hef echter
nooit meer
Dankersbacht reikte fiem de hand.
„Dat was een antwoord naar mijn
hart. Ik dank u, waarde Wussow, kom
spoedig om uw kleinen neef te zien 1
wel een bewijs hoe de-nood' hen dwong,
want over het algemeen is men op Sche
veningen zeer gehecht aan de christe
lijke feestdagen en er moet dus wel iets
heel bizonders gebeuren wil men d?ze
in den steek laten.
Maar de toestand onder de visschers-
bevolking is op dit oogenblik heel droe
vig en het ergste is, dat alle uitzicht op
verbetering ten eenenmale ontbreekt.
Een Scheveninger kan geen ander be
roep gaan uitoefenen, omdat hij voor
niets anders geschikt is dan voor de
zeevaart. Op den duur zullen de jonge
ren naar iets anders moeten uitzien,
want herstel van den ouden toestand
zal in geen jaren zijn te wachten. De
export van visch naar Duitschland,
één van de levensvoorwaarden voor de
vischvangst staat al jaren stil en
ieder kan begrijpen, dat herstel daarvan
niet is te wachten.
Gedurende de Pinksterdagen hebben
wij ons op andere wijze moeten verma
ken dan we wel hadden gehoopt te zul
len kunnen doen. We hebben nu o.a.
een bezoek gebracht aan 'n tentoonstel
ling. Voor velen is een dergelijk ver
maak bijkans huiverigwekkend, maar
wie ditmaal ons had vergezeld, zou te
vreden geweest zijn. 't Was in een knus
muziekzaaltje ergens op Duinoord, dat
N. I. N. Ned^rlandsche Jeugdver-
eeniging voor Natuurstudie haar
eerste expositie van planten, mineralen,
herbaria, aquaria en schelpen had geor
ganiseerd. Hier waren het nu eens jon
gelui van de H. B. S. op hun best? De
geachte lezer weet wel, dat wij van de
hooggeroemde sport, gelijk die tegen
woordig wordt beoefend, niet veel moe
ten hebben. Met natuurgenot heeft die
sport niets te maken. Hoe gunstig stak
daarbij deze liefhebberij van de jonge
lui af. Eenvoudig en primitief als deze
tentoonstelling was, had ze een sfeer
van natuurgenot en liefde voor de na
tuur, die weldadig aandeed, 't Ware.i
geen verzamelaars, die in verblinden
ijver zoeken en jagen naar het bizondere
of zeldzame, die hier hun schatten eta
leerden. Veeleer sprak uit die met zoo
veel zorg opgekweekte planten, met
zooveel lust verzamelde mineralen en
schelpen, met zooveel overleg aange
legde hectaria een stille vredige eerbied
voor het schoons dat de natuur ople
vert. We ontmoeten ze op onze eigen
tochten door de duinen en de bosschen,
maar o zoo zelden, de jongelui, die in
eenzaamheid ronddwalen om de natuur
te bezien en zich bezig te houden met
de planten en de dieren, en waarlijk het
verraste ons in dit tentoonstellings
zaaltje zooveel bijéén te zien, dat er van
getuigde hoe er toch nog heel velen zijn
die hun vrijen tijd op goede en nuttige
wijze besteden.
Het waren nu ook eens niet de lei
ders en leeraren die hier de aanvoering
hadden 't waren de jongelui zelf die
hun schatten toonden. Maar al te vaak
wordt geklaagd over de tegenwoordige
jeugd en wij hebben er ook vaak aan
meegedaan. Des te meer stemde het tot
Doktertje, mag ik naar binnen
„Neen, nog niet. Laat ik u eerst ge
luk wensehen, grootpapa l"
Toen dit was gebeurd, reed Wussow
naar BJottstedt om het majoraat bekend
te maken, dat een nieuwe majoraats
heer geboren was.
Eiken dag zond Wussow met zijn
oppasser een ruiker rozen naar Suder-
l'Ohe en liet vragen, hoe het met zijn
nicht en den kleinen neef ging.
Het antwoord luidde steeds hetzelf
de uitnemend
Urenlang stond hij nu met den klei
nen Mellenow bij de recruten. Zijn ze
nuwen skwamen weer in evenwicht, hij,
werd weer de charmante kerel
En menige kleinzielige verbaasde
zich daarover.
„Het majoraat is hem toch ontgaan,
een jaariijksch inkomen van goed hon
derd vijftig duizend mark. Dat moet
zelfs de wilde Wussow maar niet zoo
(gemakkelijk opnemen 1"
Zoo zeiden enkelen. Anderen maak
ten voorzichtig toespelingen dat hij zijn
ergernis zeker slechts trachtte te be-
heerschen.
In bijzonderheden trad men liever
niet, want met Wussow viel niet te
spotten en bovendien was het Blott-
stedtsche majoraat ver in den omtrek
bekend om zijn uitgestrekte wildrijke
velden en bosschen.
De ritmeester schudde ieder opge
ruimd de hand, die hem met de blijde
gebeurtenis geluk wenschte.
„Ja, mijn nicht was een zegen voof
mijn armen neef."
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN.
l HET SCHOONHEIDSMIDDEL
DOOR OVERSPANNING EN ZORGEN.
Mannen zoowel als vroqwen hebben
onder zenuwachtige, beproevende om
standigheden gewerkt. Zij raakten over
werkt en missen de kracht om de ba
cillen van gevatte influenza of koude te
bestrijden. Het bloed raakt overladen
met overtollig urinezuur, de nieren wor
den ondermijnd doof de te groote in
spanning en spoedig volgen verschijn
selen als hoofdpijn, duizeligheid, ze
nuwoverspanning, urinekwalen, gra
veel, waterzuchtige oogen, rheumati-
sche spieren en door urinezuur aange
taste gewrichten, stijve schouders en
pijn in den rug.
Daartegen worden Foster's Rugpijn
Nieren Pillen aanbevolen, en er dient
geen kostbare tijd verloren te gaan.
Uitstel leidt al te vaak tot rheumatiek,
spit, steenvorming, ontsteking van de
nieren of blaas, en nierwaterzucht.
Zelfs ongeneeslijke kv/alen kunnen door
verwaarloozing ontstaan.
Als uw nieren verzwakt zijn door
zorgen en overwerking, tocht, koude,
epidemische koorts, schadelijke bezig
heden enz., wendt U dan met vertrou
wen tot Foster's Pillen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken a 1.75 per doos. 31
vreugde, dat de jongelui op deze ten
toonstelling blijk gaven van hoogere
aspiraties dan schuilt in het na-hollen
van een bal. Natuurlijk zal de groep,
die zich in deze richting wil ontwikke
len, niet groot zijn er is niet alleen
lust en ijver maar ook kennis en vol
harding voor noodig en die zijn niet
zoo rijk-verspreid als men dikwijls wel
denkt. Deze liefhebberij heeft voor ons
meer bekoring dan de pad-vinderij, die
trouwens al aan het verloopen is, ook
al omdat zij niet geheel aanpast aan den
Hollandschen aard, die over het alge
meen niet van militairistisch gezag
houdt. Helaas heeft de padvinderij zich,
vooral in het uiterlijk, niet aan het mi
litaire weten te onttrekken.
Juist Den Haag met zijn wijde om
streken van duin en bosch en strand
biedt schitterende gelegenheid voor na
tuurstudie en natuurvorsching. 'De jon
gelui, die zich daartoe aangetrokken
gevoelen, hebben een arbeidsveld haast
zonder weerga. We zagen bijvoorbeeld
een verzameling- schelpen, die voor het
grootste gedeelte zijn verzameld langs
het Haagsche strand. Hoevele uren
heeft de verzamelaar doorgebracht in
de frissche zeelucht. Reeds dit hygiëni
sche belang heeft groote beteekenis.
Niet alleen dat de studie op zichzelf
nuttig is, zij heeft dit groote voordeel,
dat zii oproept tot wandelen en verblij
ven in het vriie veld en... afhoudt van
Hiermede sprak hij geen onwaarheid.
Na vele eenzame uren was hii tot de
erkenning gekomen, dat dit huwelijk
hooiger had gestaan dan vele uit zijn
kring. Twee hadden zich met elkaar
verbonden om elkaar tot staf en steun
te zijn. Edele naturen, die het leven
zoolang hongerig aan de dichtbezette
tafel had laten staan. Nu was de stoel
aan Grete's zijde weer leeg gekomen.
Het was slechts de vraag of zij den
kleinen jongen er niet op zou zetten
„Voor een anderen buur dank ik be
leefd En ais hij na jaren zou vragen
„Is ;het geoorloofd' Ik neem den klei
nen jongen graag op mijn schoot 1"
Of zij dan niet zou zeggen „Beste
neef, vroeger zoudt u het hebben kun
nen krijgen, nu danklk u. Buitendien
wil ik mij, niet aan het gevaar bloot
stellen, dat u voor den tijd opstaat en
afscheid neemt. Eens heb ik mijn vin
gers gebrand, ik pas voor een herha
ling. Even zij het opgemerkt, dat het
geweldig pijn deed 1"
Geduid maar, hef was lang geen tijd
om de lansen tot den aanval te vellen,
tot zoolang wilde hij achter de stoelen
van zijn nicht en kleinen neef staan,
totdat hij misschien mettertijd door een
vriendelijken blik werd uitgenood'igd,
plaats te nemen, en dan zou hij zich
beslist niet laten nooden. Maar voor
zichtigheid was noodig, en een onge
duldig harf wacht niet graag
(Wordt vervolgd.)