VRIJDAG 30 MAART
r
ee9S! No76:
BINNENLAND
FEUILLETON
De burcht van het geluk.
Stads= en Provincienieaws
T ubercuBose.
J
sl923'
VL1SS1NGSCHE
De zeeongevallenwet
De bijzondere commissie van Tweede
Kamerleden in wier handen het wets
ontwerp tot wijziging ivan de Zeeonge
vallenwet 1919 is gesteld, wijst in haar
verslag op iden zeer slechten toestand,
•waarin de zeevisscherij nog steeds ver
keert. Zij> meende uit dien hoofde thans
bezwaar tegen de voorgenomen schrap
ping van art. 10 te moeten maken,
welk artikel een regeling bevat, volgens
welke de staat in bepaalde gevallen
een deel van de uitkeering, waartoe in
het algemeen de werkgever is gehou
den, tot zijn last neemt.
De regeering ontkende niet, dat de
toestand van het zeevisscherijbedrijf op
dit oogenibliik niet gunstig kan worden
genoemd, doch meende niettemin bij
haar voorstel tot schrapping van het
genoemde artikel te moeten persistee-
ren.
De commissie acht de overige wijzi
gingen in het ontwerp voorgesteld, even
zoovele verbeteringen. Zij is iin meer
derheid van meening, dat het gewenscht
is, dat het wetsontwerp behoudens
eenige wijzigingen in den vorm,
waarin het is ingediend, tot wet worde
verheven, doch dat zultks eerst dan ge
schiede wanneer de toestand der zee-
visscheriji wederom zoodanig zal zijn
geworden, dat dit bedrijf geacht kan
worden zonder bezwaar de meerdere
kosten te (kunnen dragen, welke de
schrapping van art. 10 het zal opleggen.
Ook werd er uit het midden der
commissie op gewezen, dat de toepas
sing van het zesde lid van art. 2 van
genoemde wet niet steeds billijk kan
worden genoemd. In de practij-k toch
komt het herhaaldlijk ivoor, dat. indien
•eenig goed. doch ongeveer niets is ge
red, of indien meer is gered, doch ihet
geredde door de inwerking van het zee-
wiater geheel of bijna geheel is bedor
ven, geen uitikeering plaats heeft op
grond van de omstandigheid, dat niet
van „totaal verlies" kan worden ge
sproken.
De regeering zegde toe, het ontwerp
ite zullen aanvullen met een bepaling,
welke in den vervolge een interpretatie
van de bedoelde wetsbepaling in den
aangeduiden zin onmogelijk zal doen
zijn.
Een spoorwegraad.
Bij Kon. besluit is ingesteld een
Spoorwegraad, waarvan de samenstel
ling en bevoegdreid als volgt wordt
geregeld
De spoorwegraad dient den minister
van waterstaat of bestuurders der
spoorwegdiensten desgevraagd of uit
eigen beweging van advies omtrent al
hetgeen velband houdt met de uitoefe
ning van het spoorwegbedrijf. De leden
van den Spoorwegraad en, zoo noodig,
hun plaatsvervangers, worden door den
minister van waterstaat benoemd ter
vertegenwoordiging van a. de regee
ring b. bestuurders- der spoorweg
diensten c. belangen van arbeid, han
del, landbouw, nijverheid en verkeer,
en wel zooveel mogelijk in overieg met
besturen van vereenigingen of andere li
chamen, die deze belangen voorstaan.
De minister voornoemd kan op de
zelfde wijze uit andere groepen van be
langhebbenden, dan de onder c. be
doelde leden, aanwijzen. Het aantal le
den bedraagt ten hoogste dertig. Uit de
leden, ter vertegenwoordiging van de
regeering in den Spoorwegraad be
noemd, worden door den minister voor-
Roman van F. ARNEFELD.
24)
Toen Tinti nu aan het bad van
grootmama zat en haar de gebeurtenis
sen van den dag vertelde, deed zij al
haar best, Diana onmogelijk te maken.
De gravin luisterde zwijgend toe. En
wat zij Koorde, was niet geschikt haar
stemming te verbeteren.
De dokter haid- haar gezegd, dat zij
een lichten aanval van gewrichtsrheu-
matiek had, die weken Ikon duren, en
haar ook later nog verplichtte, zich
zeer in acht te nemen. Wat had zij dan
zonder Diana, die zich in alles als spaar
zaam. en bruikbaar getoond had, moe
ten beginnen De nieuwe dienstmeisjes
waren onbetrouwbaar en verkwistend.
Hare kleindochters'moesten toch gelei
de hebben, als zij uitgenoodigd-werden,
en te huis moest iemand zijn, die alles
leidde, als er gasten kwamen.
Het is geheel uitgesloten, dat ik
Dieten om die onnoozele historie weg
zend, zei ze eindelijk knorrig. Wellicht
was het inderdaad maar een grap.
Stellig niet, grootmama, u kan mij'
gelooven.
En al ware het oolk zoo. ik kan
geen vreemde persoon in mijn huis ge
bruiken, als ilk ziek ben. En voor dat
salaris krijg ik stellig geen andere, die
doet, wat Diana doet. Een andere dame
van gezelschap moet ik minstens de
noemd een voorzitter en diens plaats
vervanger aangewezen.
De minister voegt aan den Spoor
wegraad een secretaris en, zoo noodig,
een of meer adjudant-secretarissen toe.
De leden en hun plaatsvervangers wor
den voor den tijd van 3 jaren benoemd
en genieten geen bezoldigng. De Spoor
wegraad is (bevoegd, commissies uit
zijn midden te benoemen om hem van
voorlichting te dienen, of om met zijn
machtiging rechtstreeks advies aan den
minister of aan bestuurders der spoor
wegdiensten uit te brengeh.
Als voorzitter van een commissie
treedt zooveel mogelijk de voorzitter
van den Spoorwegraad of diens plaats
vervanger op. De vergadering van den
Spoorwegraad en van uit ziin midden
benoemde commissies kunnen worden
bijgewoond door ambtenaren, door de
regeering of door bestuurders der
spoorwegdiensten aangewezen. Een
verslag van het verhandelde in elke
vergadering van den Spoorwegraad
wordt den minister en, zoo noodig, be
stuurders der spoorwegdiensten zoodra
mogelijk door den voorzitter en den
secretaris aangeboden. Bepaald is, dat
met het in werking treden van dit be
sluit zijn vervallen de beschikkingen
van den minister van waterstaat van 6
Januari 1920, waarbij een reglement
voor de commissie van advies over
Spoorwegdienstregelingen is vastge
steld, en van 19 Juli 1920, waarbij de
leden dier commissie zijn benoemd.
De spoorwegen en de invoering van
den zomertijd in België.
In verband met (de invoering van den
West-Europeeschen zomertijd in België
opj 1 April a.s. zijn verschillende trein
verbindingen op NederlandschBelgi
sche grensvaiklken van dien datum af
gewijzigd en sommige geheel verbro
ken. De uren der drie verbindingen
AmsterdamParijs en terug blijven
zoowel in Nederland als in Frankrijk
onveranderd.
Werktijd op de departementen.
Het „Huisgezin" meldt, dat de minis
terraad afgezien heeft van een verlen
ging van den weTktijd op de departe
menten van algemeen bestuur. Echter
zijn scherpe maatregelen getroiten, dat
de gestelde uren, waarop de werkzaam
heden moeten aanvangen,, niet worden
overschreden.
Wachtgeldregeling spoorwegpersoneel.
Op een bespreking tusschen de orga
nisaties en de spoorwegdirectie is door
de directie medegedeeld, dat de wacht
geldregeling waarschijnlijk ongeveer
Mei in (werking kan treden. Men begint
dan met het personeel, dat in 1923 den
■leeftijd- van 65 jaar bereikt, vervolgens
met het personeel dat in 1924 en voor
het treinpersoneel, dat in 1925 65 jaar
wordt. Voor het H. S. M.-,personee!
neemt men dcnzelfden maatstaf maar
dan betreffende 60-jarigen enz. Voor
wat deze categcriën betreft, dus de
oudsten, gaat men over het geheele net
te iwenk, zoodiat hieruit wel overplaat
singen (kunnen voortvloeien.
Oplichting door steuntrekkenden.
Door den directeur van den gemeen
telijken dienst voor maatschappelijk
hulpbetoon te Rotterdam werd ibij. de
politie een aanklacht ingediend tegen
ongeveer 150 steuntrekkenden, -wegens
oplichting van zijn dienst.
Uit een onderzoek van d-e controlee-
ren-d ambtenaren iwas gebleken, dat de-
helft meer geven en ilk zou -bovendien
nog een huishoudster moeten aanstellen.
Tinti was zeer boos, hoewel- zij in
stilte zoo iets wel had gevreesd.
Altoos weer dat geld, zei ze toor
nig. Vergeef, dat iik het zeg, grootmama,
maar dat is toch werkelijk een gie
righeid, idiie iemand boos moet maken.
In plaats van wat meer uit te geven, ziet
u liever rustig mee aan, hoe deze per
soon zich naast ons plaats en met haar
schijnheilig gezicht alle moeite doet, de
opmerkzaamheid, der heeren te trekken.
Tinti, riep Agnes' zachte stem van
het raam waarschuwend en afkeurend
tegelijfe Hoe kun je die arme Diana zoo
belasteren. Zij: heeft jou nog nooit iets
misdaan. Je moest heelemaal grootma
ma niet zoo opwinden." Zij is ziek.
Daar geeft je zuster niet om, zei
d-e gravin geprikkeld. Het is haar er
siechts om te -doen, haar wil door te
drijven. Maar ditmaal zal jij je voor den
mijnen moeten buigep, zei ze tot Tinti.
Meen je, dat ik niét al lang gemerkt
heb, dat jij altoos tegen Diana ophitst
En waarom Omdat zij mooier is dan
jij
Grootmama Tinti, die in dit
oo-genblik buitengewoon veel op haar
grootmoeder geleek, staarde haar "met
fonkelende oogen en saamgeknepen
lippen aan. Gij misbruikt uwe macht.
Maar als mijn wensch bij u niets geldt,
dan moest tenminste het verstand u
zeggen, dat hij billijk: is. Daar gij ons
immers zoo spoedig mogelijk wilt uit
huwelijken, is het toch ook in uw be
lang, Dieten te verwijderen.
ze steuntrekkenden of leden van hun
gezin werkzaam iwaren, terwijl ze de
verdiensten verzwegen.
Op d'eze wijze hébben zij de gemeen
te benadeeld tot bedragen van 50 tot
300.
De steuntrekkenden iwaren in ver
schillende toeroepen of bedrijven werk
zaam.
Reeds is tegen een 30-tal hunner pro-
ces-veibaal opgemaalkt, terwijl -dage
lijks met de verhooren wordt vcortge-
-gaan-,
'Bovendien is tegen een aannemer, die
onjuiste inlichtingen had' verstrekt, om
trent het door hem uitbetaalde loon,
eveneens proces-verbaal opgemaakt.
Geldverspilling op groote schaal.
De hieer W. M. Engelberts uit m het
tijdschrift der Maatschappij voor Nij
verheid en Handel krasse beschuldigin
gen ten aanzien van de leiding van het
staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen.
Het volgende is er aan ontleend
„Aan el,k bedrijf zelfs uitmuntend
■geleid zijn moeilijkheden, tekortko
mingen en fouten inhaerent. Naast deze
„normale" kent het staatsbedrijf der
artillerie-inrichtingen „abnormale", die
zeer wel te vermijden waren.
Aan het departement van koloniën
zijn geleverd in toestanddeelen en naar
lndië verzonden 60 miilioen patronen,
die het legerbestuur aldaar bij samen
stelling tot patronen ondeugdelijk be
vond. Veertig miilioen patronen werden
in Nederland over verschillende maga
zijnen verdeeld bleken bij gebruik door
den troep niet goed en werden daarop
weer alle naar ,de Hemtotug teruggezon
den. Meerdere millioenen en miliioenen,
in de magazijnen nog opgelegd, zijn ook
niet naar eisch.
Drie- tot vier honderdduizend projec
tielen en ladingen van verschillend kali
ber moeten aan de a-rtillerie—inrichtin
gen weder worden gesloopt, naigezien
enz., alvorens (bruikbaar te zijn, of
bruikbaar zonder kans op eigen schade.
Duizenden kardoeshulzen, reeds benut
tot samenstelling van ladingen en over
tal van magazijnen in ons land ver
spreid, moeten terug naar de Hemtorug
en daar weder worden verbeterd.
Meerdere honderden mitrailleurkarren
bleiken na af,levering aan den troep" zóó
weinig (bruikbaar, d-at tot beproeving
van een nieuw model Ikar werd overge
gaan. (De ingevoerde kar was niet af
doende beproefd.)
Vierhonderd ton materiaal werd aan
geweerl-oopen verwerikt. Daarna kwam
bij toeval uit, dat. het daartoe niet was
•geëigend-.
Een fabriek met 300 tot 400 man was
gedurende ongeveer een jaar niet-pro-
duceerend in bedrijf, omdat twee lei
dende figuren, daar door de directie
saamgebracht, elkaar niet verstonden,
terwijl deze zelf noch leid-ing gaf, noch
-ingreep, trots meermalen gedaan ver
zoek.
Ruw weg is deze schade te begrooten
op ten minste 15 m-ill-ioen guiden, de
kasten van herstelling inbegrepen.
Hierbij komen tot aanmerkelijke be
dragen de steeds doorloopende uitga
ven voor -opslag, bewaring, onderhoud,
transport, enz. van het materieel. Daar
toe moge onder meer verwezen worden
naar het artikel 25 der verschillende
oorlo-gsbegrootinigen.
Het materieel kan min-bruilklbaar en
ondeugdelijk onder het zegel van ge
heimzinnigheid niet blijven liggen.
Wat-is economisch nu het meest aan
bevelenswaard, ook in aanmerking ge
nomen rente-iverrekening Dat -het
materieel deels of geheel wordt ge-
De gravin schrikte even op.
Wat moet dat beteefcenen Heb jij
bepaalde reden voor die woorden
Dat niet, maar mijn gevoel zegt
mij
Ach zoo, bloot jouw gevoel. Dit
wil zeggen, jouw afgunst. Nu, laat ik
je dan ook wat zeggen. Ook ik was
eenmaal jong en zoo tamelijk in jouw
eigen positie, dat wH zeggen, van
voorname familie, maar arm, zoodat ik
gedwongen was naar een goed huwelijk
uit te zien. Maar in -mijn tijd zou het in
geen welopgevoede dame opgekomen
zijn, de concurrentie van een dame van
gezelschap te vreezen. Daarvoor had
den wij te veel zelfvertrouwen en trots.
Want wij wisten, wat wij waard waren,
en wij verstonden het ook, ons te doen
gelden, als het er op aan kwam. Jij, die
je anders steeds over de verouderde
begrippen van je grootmoeder vroolijk
maakt, zoudt ten minste datzelfde moe
ten kunnen doen. Met betrekking tot de
middelen daartoe leg ik je geen dwang
op. Maar Dieten blijft. En nu wil ik -over
dat punt verder niets van je hooren.
Zonder te antwoorden stond Tinti op
en verliet de kamer.
Zij doodt mij nog met haar trotsch,
brutaal karakter, kreunde de gravin,
haar tooorn-ig naziende, maar weerde
terstond daarop Agnes barsch af, die
haar wilde troosten.
Laat mij. 1-k heb geen troost noo
dig. Al is Tinti een liefdelooze egoïste,
zij is toch de verstandigste van jullie
drieën en de eenige, die echt T-itz-
Obronslky's bloed in de aderen heeft.
sloopt, en de afivaL te -geide gemaakt,
e.q. voort-s materiaal- van nieuw model
wordt vervaardigd, ook als deels pro
ductieve werkverschaffing Of dat het
materieel wordt hersteld In dit -geval
-in welk tempo
Er is bij. eenigerlei beslissing rekening
te -houden met levensduur, gebruiks
waarde en verbruilks-factoren van het
materieel.
Hoe moet voor een ander het benoo-
digd, geldsbedrag worden gevonden
Wat moet ten slotte geschieden om het
staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen
gezond te ma-ken
VLISS1NGEN, 30 MAART.
Gemeenteraadsverkiezingen.
Gisterenavond werd in „de Oude
Vriendschap" een vergadering gehou
den, waarin besloten werd een comité
van actie te vormen voor een candida-
tuur van den heer Staverman voor den
gemeenteraad'. -Dit comité werd samen
gesteld uit 8 personen.
Daar het alleen de bedoeling is van
het comité dr. Staverman als raadslid
te behouden, werd besloten, dat op de
in te dienen candidatenlijsten alleen
zijn naam zal voorkomen.
in de drie kieskringen zal een lijst-
Staverman worden ingediend.
Door den Nationalen bond voor be
zuiniging zal hier candidaat worden,ge
steld voor den gemeenteraad de heer J.
L. van der Harst, notaris.
Te Middelburg zal candidaat worden
gesteld de heer A. Jeronimus.
Steun voor Joodsche vluchtelingen uit
Rusiand.
Het comité, dat zich gevormd heeft
om geilden in te zamelen tot steun van
de Joodsche vluchtelingen uit Rusland
en Ukraine, verzoekt ons, onder dank
zegging aan de burgerij, voor haar of
fervaardigheid, te willen mededeelen
dat deze collecte 340 heeft opgebracht.
De heer J. J. Kliijberg, Walstraat,
heeft heden aan zijn bekende schoen
magazijnen een speciale afdeeling
schoenen van de fabrieken van Van
Schijndel en Holandia schoeisel ver
bonden.
Men zie achterstaande advertentie.
De Statenverkiezing.
De Nationale Bond voor Bezuiniging,
afdeeling Zeeland, heeft besloten indien
de beide door haar gestelde candid-aten,
voor wie lijsten zijn ingeleverd in 4 ,van
de 7 kieskringen, gekozen mochten
worden en er -in de Statenvergadering
voorstellen aan de oude komen, waarbij
het gaat zuiver rechts tegen tinlks, een
hunner rechts en de andere links zal
stemmen. Men schijnt te meenen dat op
deze wijze zooiwei personen van rechts
als van links op de cand-idaten van den
bond zullen stemmen, maar men zegt er
niet bij [wat er zal gebeuren als slechts
een -der heeren, iwat nog zelfs lang niet
zeker is, zal worden gekozen.
Gemeenteraad te Goes.
De gemeenteraad- te Goes heeft naar
aanleiding van het adres inzake het
vloekiveibod, met 7 tegen 4 stemmen
aangenomen een voorstel van den heer
Van Melle, waarin Burg. en Weth. ern
stig in overweging, wondt gegeven of
niets kan worden gedaan tegen het
Jullie anderen bukt altoos laf, als ik iets
zeg, en Amaranth huilt terstond. Tinti
al-leen heeft moed.
Een kwartier later liet Diana vragen,
of de gravin haar kon ontvangen. Zij
werd dadelijk binnen gelaten.
Ik kom uwe doorluchtigheid mijn
ontslag vragen, zei ze, nadat zij -de gra
vin begroet en naar haar toestand ge
vraagd had.
Maar de gravin viel haar terstond in
de rede
Lieve Dieten, -ik weet alles en wei
ger je het gevraagde ontslag. Laten we
niet meer over die afschuwelijke grap
spreken, die de een of andere onbe
schaamde zich tegen u heeft veroor
loofd. Het is jammer en ik begrijp dat
u verontwaardigd is, maar de zaak is
voor u h-eelemaai geen reden om ons te
verlaten.
Ik meende het uwe doorluchtigheid
verschuldigd te zijn, vooral omdat gra
vin Tinti-.
Weer viel de gravin haar in d-e rede
Mijn kleindochter is jong en oner
varen. Het komt er niet -op aan, hoe zij
de zaak beschouwt, maar we! hoe ik ze
opvat. Naar mijn meenin-g zou u een
fout begaan, ais u thans Hagern-bach
wilde veriaten. Men zou dat als een
vlucht beschouwen, en ais... schuld
bekennen.
Ik moet toegeven, dat ook ik de
zelfde gedachte had. Mijn besluit sproot
alleen voort uit den wensch, uwe door
luchtigheid' niet in ongelegenheid te
brengen. Want daar de -gravinnen toch
geleide bij het uitgaan behoeven...
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Alle soorten van T.B.C., zooals
long-, gewrichts-, buik-, beender-
tuberculose etc., ongeacht in welk
stadium of de ziekte verkeert,
kunnen vlug, goedkoop en afdoen
de genezen worden door een
nieuwe, zeer eenvoudige behan
deling, welke het volgen van een
Sanatoriumbehandeling geheel
overbodig maakt In enkele jaren
werden reeds meer dan 10.000
personen daarmede met groot
succes behandeld zoowel in bin
nen- als buitenland en het aantal
dankbetuigingen van genezen per
sonen is legio. Allen die belang
stellen in deze behandeling zullen
wij gaarne gratis inlichtingen
verstrekken, mits men ons slechts
onderstaande coupon inzendt.
Knip de coupon heden uit en
zendt ze ons omgaand in. Uw aan
vrage wordt terstond behandeld.
JACKSON INVSCTA Co. Ltd.,
Keizersgracht 52, Amsterdam.
Coupon No. 524.
Gelieve mij gratis inlichtingen te
verschaffen betreffende de nieuw
ste manier vanT.B.C.-bestrijding.
onbeschaamde en openlijke vloeken.
Na breedvoerige discussie werd naar
aanleiding van een verzoek'.der Geref.
vereeniginig voor drankbestrijding met
6 tegen 5 stemmen bes-loten geen ver
gunning voor verkoop van sterken
dra-nik toe te laten in ihet gemeentege-
bouiw „Het Schuttershof".
Door d-en wethouder Van den Bout en
het oudste raadslid, -den heer Duvekof,
werd de burgemeester, de heer Ha-jenius
geluk gewenscht met zijn herstel na
langdurige ziekte.
SOUBURG.
De heer C. Ebert, door het hoofd
stembureau als gemeenteraadslid aan
gewezen, heeft deze benoeming niet
aangenomen. Als opvolger wordt nu de
heer A. Lasoe benoemd.
De anti-revolutionaire kies-vereeni-
ging heeft in volgorde de volgende per
sonen candidaat gesteld voor de a.s.
gemeenteraadsverkiezing J. Suur-
mon-d Pz., A. Melis, A. Arendse Sr., A.
Loner, A. 1. Haartsen en L. Geschiere.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Koude-
ikenke -ds. E. Raarns te Hoek te Nietiw-
Vennep ds. H. W. J. C. Hanselaar te
Heerjansdam.
Bedankt voor St. Annaland ds. J.
Bus te Ouddorp voor Nijega-Elahui-
zen ds. J. F. Th. van der Linde te Wis-
sekerke.
Geref. Kerken. Beroepen te Baarland
de heer C. van der Woude, cand. te
Sneek.
Ambachtsschool te Middelburg.
Bij de mededeeling der bevordering
der leerlingen van de Ambachtsschool
te -Middelburg heeft de voorzitter der
onderwijscommissie, de heer dr. H. Ja-
pikse er gisteren op -gewezen, dat de
school bezocht werd door 177 leerlin
gen, van wie 100 uit Md-del'burg zelve.
Tot de eerste klasse werden veten toe
gelaten, maar anderen moesten worden
U zal mijn kleindochters als steeds
vergezellen, beste Diana, en daarbij
kalm uws weegs gaan, zonder u om
iets te bekommeren. Op die manier zal
het gepraat het spoedigst uit zijn. Denk
niet meer aan de zaak.
Diana kuste de haar toegestoken
rechterhand vol werkelijke dankbaar
heid. Juist hier, waar zij allereerst on
geloof en trotsche krenking gevreesd
had, ontving men haar nu zoo goedig.
Zij- vroeg in stilte de gravin vergiffenis
voor veel, dat zij haar tot verwijt had
-gemaakt. Neen, zij waren toch niet al
len- liefdeloos en trotsch, zooals zij nog
voor een uur had- gedacht.
HOOFDSTUK XV.
Gravin Wildernich zat met Edeltrud
en den hertog van Abelsperg in het
park van Dreisenstein. Zij was op een
kleinen rondrit voor het afleggen van
bezoeken en had op Dreisenstein laten
stil houden, om met haar „lieve Edel"
een oogenblikje te babbelen.
Er was zooveel te vertellen en te vra
gen, waartoe het tochtje naar het Udo-
hol aanleiding gaf. Op alle goederen der
buren spra-k men er over, naar de gra
vin, bekend als een der spraakzaamste
dames, verzekerde. Daar was dan die
merkwaardige historie met -de -gezel
schapsdame van Hagernbach. Een
knappe verschijning, maar... gevaarlijk,
naar ik vrees.
(Wordt vervolgd.)
